← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 158/2004 van 20 oktober 2004 Rolnummers 2727 en 2850 In
zake : de beroepen tot vernietiging van artikel 16 van de wet van 3 mei 2003 tot wijziging van de wet
van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van de Het Arbitragehof, samengesteld uit de
voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 158/2004 van 20 oktober 2004 Rolnummers 2727 en 2850 In zake : de beroepen tot vernietiging van artikel 16 van de wet van 3 mei 2003 tot wijziging van de wet van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van de Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...) | Extrait de l'arrêt n° 158/2004 du 20 octobre 2004 Numéros du rôle : 2727 et 2850 En cause : les recours en annulation de l'article 16 de la loi du 3 mai 2003 modifiant la loi du 24 février 1921 concernant le trafic des substances vénéneuse La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 158/2004 van 20 oktober 2004 | Extrait de l'arrêt n° 158/2004 du 20 octobre 2004 |
Rolnummers 2727 en 2850 | Numéros du rôle : 2727 et 2850 |
In zake : de beroepen tot vernietiging van artikel 16 van de wet van 3 | En cause : les recours en annulation de l'article 16 de la loi du 3 |
mei 2003 tot wijziging van de wet van 24 februari 1921 betreffende het | mai 2003 modifiant la loi du 24 février 1921 concernant le trafic des |
verhandelen van de giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, | substances vénéneuses, soporifiques, stupéfiantes, désinfectantes et |
ontsmettingsstoffen en antiseptica, ingesteld door J. Donny en door de | antiseptiques, introduits par J. Donny et par l'a.s.b.l. Fédération |
v.z.w. Fédération bruxelloise des institutions pour toxicomanes en anderen. | bruxelloise des institutions pour toxicomanes et autres. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters | composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. |
P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. | Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. de Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du |
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, | greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Arts, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging | I. Objet des recours et procédure |
a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 23 juni | a. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le |
2003 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 24 | 23 juin 2003 et parvenue au greffe le 24 juin 2003, J. Donny, |
juni 2003, heeft J. Donny, wonende te 3150 Haacht, Bukenstraat 21, | demeurant à 3150 Haacht, Bukenstraat 21, a introduit un recours en |
beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 16 van de wet van 3 mei | annulation de l'article 16 de la loi du 3 mai 2003 modifiant la loi du |
2003 tot wijziging van de wet van 24 februari 1921 betreffende het | 24 février 1921 concernant le trafic des substances vénéneuses, |
verhandelen van de giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, | soporifiques, stupéfiantes, désinfectantes et antiseptiques (publiée |
ontsmettingsstoffen en antiseptica (bekendgemaakt in het Belgisch | |
Staatsblad van 2 juni 2003). | au Moniteur belge du 2 juin 2003). |
De vordering tot schorsing van voormelde wettelijke bepaling, | |
ingediend door de verzoekende partij, is verworpen bij arrest nr. | La demande de suspension de la disposition légale précitée, introduite |
108/2003 van 22 juli 2003, bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad | par la partie requérante, a été rejetée par l'arrêt n° 108/2003 du 22 |
van 24 november 2003. | juillet 2003, publié au Moniteur belge du 24 novembre 2003. |
b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le | |
b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 28 | 28 novembre 2003 et parvenue au greffe le 1er décembre 2003, un |
recours en annulation partielle de l'article 16 de la loi du 3 mai | |
november 2003 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen | 2003 précitée a été introduit par l'a.s.b.l. Fédération bruxelloise |
op 1 december 2003, is beroep tot gedeeltelijke vernietiging ingesteld | |
van artikel 16 van voormelde wet van 3 mei 2003 door de v.z.w. | |
Fédération bruxelloise francophone des institutions pour toxicomanes, | francophone des institutions pour toxicomanes, dont le siège social |
waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is te 1050 Brussel, | est établi à 1050 Bruxelles, rue du Président 55, l' a.s.b.l. |
Voorzittersstraat 55, de v.z.w. Fédération wallonne des institutions | Fédération wallonne des institutions pour toxicomanes, dont le siège |
pour toxicomanes, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is te | |
4000 Luik, rue Saint-Denis 4, de v.z.w. Infor-Drogues, waarvan de | social est établi à 4000 Liège, rue Saint-Denis 4, l'a.s.b.l. |
maatschappelijke zetel gevestigd is te 1000 Brussel, Hamerstraat 19, | Infor-Drogues, dont le siège social est établi à 1000 Bruxelles, rue |
de v.z.w. Ligue des droits de l'homme, waarvan de maatschappelijke | du Marteau 19, l'a.s.b.l. Ligue des droits de l'homme, dont le siège |
zetel gevestigd is te 1190 Brussel, Alsembergsesteenweg 303, en de | social est établi à 1190 Bruxelles, chaussée d'Alsemberg 303, et |
v.z.w. Prospective Jeunesse, waarvan de maatschappelijke zetel | l'a.s.b.l. Prospective Jeunesse, dont le siège social est établi à |
gevestigd is te 1050 Brussel, Mercelisstraat 27. | 1050 Bruxelles, rue Mercelis 27. |
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 2727 en 2850 van de rol van | Ces affaires, inscrites sous les numéros 2727 et 2850 du rôle de la |
het Hof, werden samengevoegd. | Cour, ont été jointes. |
(...) | (...) |
II. In rechte | II. En droit |
(...) | (...) |
Ten aanzien van de ontvankelijkheid | Quant à la recevabilité |
B.1.1. De Ministerraad meent dat het beroep ingesteld door de eerste | B.1.1. Le Conseil des Ministres estime que le recours introduit par la |
verzoekende partij in de zaak nr. 2850 niet ontvankelijk is, omdat | première partie requérante dans l'affaire n° 2850 est irrecevable, au |
niet voldaan zou zijn aan de vereisten gesteld door de wet van 27 juni | motif qu'il ne serait pas satisfait aux conditions émises par la loi |
1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de | du 27 juin 1921 sur les associations sans but lucratif, les |
internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen. Ten | associations internationales sans but lucratif et les fondations. A |
aanzien van alle verzoekende partijen in die zaak betwist de | l'égard de toutes les parties requérantes dans cette affaire, le |
Ministerraad de ontvankelijkheid van het beroep omdat de beslissing | Conseil des Ministres conteste la recevabilité du recours, parce que |
van het bevoegde orgaan om beroep in te stellen bij het Hof niet | la décision de l'organe compétent d'introduire le recours auprès de la |
voldoende precies het onderwerp van het beroep zou aangeven. | Cour n'indiquerait pas de manière suffisamment précise l'objet du |
B.1.2. Uit de door de v.z.w. Fédération bruxelloise des institutions | recours. B.1.2. Les pièces produites par l'a.s.b.l. Fédération bruxelloise des |
pour toxicomanes overgelegde stukken blijkt dat de raad van bestuur de | institutions pour toxicomanes font apparaître que le conseil |
beslissing om een beroep in te stellen eerst heeft voorgelegd aan de | d'administration a d'abord soumis à l'assemblée générale la décision |
algemene vergadering. | d'introduire un recours. |
Na unanieme goedkeuring van dat voorstel door de algemene vergadering, | Après approbation à l'unanimité de cette proposition par l'assemblée |
waartoe ook alle leden van de raad van bestuur behoren, neemt de raad | générale, dont font également partie tous les membres du conseil |
van bestuur akte van die beslissing en wijst hij een advocaat aan. Een | d'administration, le conseil d'administration prend acte de cette |
dergelijke werkwijze doet geen afbreuk aan de geldigheid van het | décision et désigne un avocat. Cette façon de procéder ne porte pas |
ingediende beroep, nu tevens blijkt dat de raad van bestuur de | atteinte à la validité du recours introduit, dès lors qu'il apparaît |
beslissing heeft genomen overeenkomstig de statuten. | également que le conseil d'administration a pris la décision |
conformément aux statuts. | |
B.1.3. Uit de bij het Hof door alle verzoekende partijen ingediende | B.1.3. Les pièces introduites auprès de la Cour par toutes les parties |
stukken blijkt dat de beslissing om in rechte te treden met voldoende | requérantes font apparaître que la décision d'ester en justice indique |
nauwkeurigheid het onderwerp aangeeft van het beroep tot vernietiging. | de façon suffisamment précise l'objet du recours en annulation. |
B.1.4. De excepties dienen te worden verworpen. | B.1.4. Les exceptions sont rejetées. |
B.2.1. De Ministerraad betwist eveneens het belang van alle | B.2.1. Le Conseil des Ministres conteste également l'intérêt de toutes |
verzoekende partijen. | les parties requérantes. |
B.2.2. Het bestreden artikel 16 van de wet van 3 mei 2003 tot | B.2.2. L'article 16 entrepris de la loi du 3 mai 2003 modifiant la loi |
wijziging van de wet van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen | du 24 février 1921 concernant le trafic des substances vénéneuses, |
van de giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, | |
ontsmettingsstoffen en antiseptica, voegt een artikel 11 in in de wet | soporifiques, stupéfiantes, désinfectantes ou antiseptiques insère un |
van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van giftstoffen, | article 11 dans la loi du 24 février 1921 concernant le trafic des |
slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope stoffen, | substances vénéneuses, soporifiques, stupéfiantes, psychotropes, |
ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de stoffen die kunnen | désinfectantes ou antiseptiques et des substances pouvant servir à la |
gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen | fabrication illicite de substances stupéfiantes et psychotropes, qui |
en psychotrope stoffen, dat luidt : | énonce : |
« § 1. In afwijking van het bepaalde in artikel 40 van de wet op het | « § 1er. Par dérogation à l'article 40 de la loi sur la fonction de |
politieambt van 5 augustus 1992, wordt in geval van de vaststelling | police du 5 août 1992, en cas de constatation de détention, par un |
van het bezit door een meerderjarige van een gebruikershoeveelheid van | majeur, d'une quantité de cannabis à des fins d'usage personnel, qui |
cannabis dat niet vergezeld gaat met openbare overlast of met | n'est pas accompagné de nuisances publiques ou d'usage problématique, |
problematisch gebruik, slechts tot registratie door de politie | il ne sera procédé qu'à un enregistrement policier. |
overgegaan. § 2. Onder problematisch gebruik wordt verstaan : gebruik dat gepaard | § 2. On entend par usage problématique : un usage qui s'accompagne |
gaat met een graad van verslaving die de gebruiker niet langer de | d'un degré de dépendance qui ne permet plus à l'utilisateur de |
mogelijkheid biedt zijn gebruik te controleren en dat zich uit door | contrôler son usage, et qui s'exprime par des symptômes psychiques ou |
psychische en lichamelijke symptomen. | physiques. |
§ 3. Onder openbare overlast wordt verstaan : de openbare overlast | § 3. On entend par nuisances publiques : les nuisances publiques |
bedoeld in artikel 135, § 2, 7°, van de nieuwe gemeentewet. | visées à l'article 135, § 2, 7°, de la nouvelle loi communale. |
Overeenkomstig artikel 3.5.g van het Verdrag van 1988 tegen de | Conformément à l'article 3.5.g de la Convention de 1988 contre le |
sluikhandel in verdovende middelen en psychotrope stoffen wordt als | trafic illicite de stupéfiants et de substances psychotropes, est |
openbare overlast beschouwd het bezit van cannabis in een | considérée comme une nuisance publique, la détention de cannabis |
strafinrichting, in een opvoedingsinstituut of in het gebouw van een | commise dans une institution pénitentiaire, dans un établissement |
maatschappelijke instelling of in hun onmiddellijke omgeving, of op | scolaire ou dans les locaux d'un service social, ainsi que dans leur |
andere plaatsen waar minderjarigen samenkomen voor onderwijs, sport en | voisinage immédiat ou dans d'autres lieux fréquentés par des mineurs |
andere gezamenlijke bezigheden. » | d'âge à des fins scolaires, sportives ou sociales. » |
B.2.3. Uit de parlementaire voorbereiding van de in het geding zijnde | B.2.3. Les travaux préparatoires de la disposition en cause font |
bepaling blijkt dat de wetgever zich tot doel stelt het drugsgebruik | apparaître que le législateur entend diminuer la consommation de |
te verminderen en de drugsgebruikers te beschermen. | drogue et protéger les consommateurs de drogue. |
In de parlementaire voorbereiding werd ook gesteld dat, hoewel wordt | Dans les travaux préparatoires, il a aussi été considéré que, bien |
vastgesteld dat elk drugsgebruik en dus ook cannabisgebruik schadelijk | qu'il soit constaté que toute consommation de drogue, et donc |
kan zijn voor de gebruiker en voor zijn omgeving, gevangenisstraffen | également la consommation de cannabis, peut nuire à l'utilisateur et à |
moeten worden beschouwd als ultimum remedium ter bestraffing van | son entourage, des peines d'emprisonnement doivent être considérées |
cannabisgebruik en in de eerste plaats moet worden gekozen voor de weg | comme le remède ultime pour réprimer la consommation de cannabis et il |
van de hulpverlening (Parl. St., Kamer, 2002-2003, DOC 50-1888/001, | convient en premier lieu de choisir la voie de l'assistance (Doc. |
pp. 4 en 5). | parl., Chambre, 2002-2003, DOC 50-1888/001, pp. 4 et 5). |
Luidens artikel 2ter van de wet van 24 februari 1921, ingevoegd bij de | Aux termes de l'article 2ter de la loi du 24 février 1921, inséré par |
wet van 4 april 2003, blijft het bezit door een meerderjarige van | la loi du 4 avril 2003, la détention, par un majeur, de cannabis à des |
cannabis voor persoonlijk gebruik strafbaar. Op grond van de bestreden | fins d'usage personnel reste punissable. En vertu de la disposition |
bepaling wordt evenwel geen proces-verbaal opgesteld, maar wordt enkel | entreprise, il n'est toutefois pas dressé procès-verbal, mais la |
tot registratie door de politie overgegaan wanneer een meerderjarige | police procède uniquement à un enregistrement en cas de constatation |
persoon in het bezit wordt aangetroffen van een gebruikershoeveelheid | de détention, par un majeur, d'une quantité de cannabis à des fins |
cannabis dat niet gepaard gaat met openbare overlast of met | d'usage personnel, qui n'est pas accompagnée de nuisances publiques ou |
problematisch gebruik. Doordat cannabisbezit evenwel strafbaar blijft, | d'un usage problématique. Du fait que la détention de cannabis reste |
wordt aldus een gedoogbeleid gevoerd ten aanzien van meerderjarige | toutefois punissable, il est dès lors mené une politique de tolérance |
gebruikers die voldoen aan de vermelde vereisten. | à l'égard des consommateurs majeurs qui satisfont aux conditions précitées. |
B.2.4. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | B.2.4. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la |
Arbitragehof vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon | Cour d'arbitrage imposent à toute personne physique ou morale qui |
die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken van een belang. | introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne |
Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie | justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation |
door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden | pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme |
geraakt. | entreprise. |
B.2.5. De verzoekster in de zaak nr. 2727 voert aan dat ze als ouder | B.2.5. La requérante dans l'affaire n° 2727 fait valoir qu'elle |
van meerderjarige en minderjarige kinderen doet blijken van een belang | justifie, en tant que parent d'enfants majeurs et mineurs, d'un |
bij de vernietiging van de bestreden bepaling, die de geestelijke of | intérêt à l'annulation de la disposition entreprise, qui |
lichamelijke gezondheid van jongeren in gevaar zou brengen. | compromettrait la santé mentale ou physique des jeunes. |
B.2.6. De eerste, de tweede, de derde en de vijfde verzoekende partij | B.2.6. Les première, deuxième, troisième et cinquième parties |
in de zaak nr. 2850 zijn verenigingen zonder winstoogmerk die zich tot | requérantes dans l'affaire n° 2850 sont des associations sans but |
doel stellen hulpverlening of informatieverstrekking te bieden inzake | lucratif qui ont pour objet l'assistance ou l'information en matière |
drugsgebruik. De vierde verzoekende partij, de v.z.w. Ligue des droits | de drogue. La quatrième partie requérante, l'a.s.b.l. Ligue des droits |
de l'homme heeft tot doel « het bestrijden van onrecht en van elke willekeurige inbreuk op de rechten van een individu of een gemeenschap ». B.3.1. De verzoekende partijen verwijten de bestreden bepaling dat ze door de vaagheid en dubbelzinnigheid van haar bewoordingen, hetzij niet toestaat betrouwbare informatie over drugsgebruik te verschaffen, hetzij fundamentele grondwettelijke beginselen of verdragsbepalingen schendt. B.3.2. Nu het onderzoek van het belang van de verzoekende partijen samenhangt met de draagwijdte die aan de bestreden bepaling moet worden gegeven, valt dat onderzoek samen met dat van de grond van de zaak. Ten gronde B.4.1. De verzoekende partijen verwijten de bestreden bepaling dat ze een schending inhoudt van het legaliteitsbeginsel in strafzaken, van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, van het recht op eerbiediging van het privé-leven en van het recht op juridische bijstand zoals gewaarborgd door de Grondwet en door internationale verdragen. B.4.2. Op grond van artikel 2ter van de wet van 24 februari 1921 blijft het bezit door een meerderjarige van cannabis voor persoonlijk | de l'homme, a pour objet « de combattre l'injustice et toute atteinte arbitraire aux droits d'un individu ou d'une collectivité ». B.3.1. Les parties requérantes reprochent à la disposition entreprise, eu égard au caractère vague et ambigu de sa formulation, soit d'empêcher de fournir une information fiable concernant la consommation de drogue, soit de méconnaître des principes constitutionnels fondamentaux ou des dispositions conventionnelles. B.3.2. Dès lors que l'examen de l'intérêt des parties requérantes est lié à la portée qu'il convient de donner à la disposition entreprise, cet examen se confond avec celui du fond de l'affaire. Quant au fond B.4.1. Les parties requérantes reprochent à la disposition entreprise de violer le principe de légalité en matière pénale, le principe d'égalité et de non-discrimination, le droit au respect de la vie privée et le droit à l'aide juridique, garantis par la Constitution et par des conventions internationales. B.4.2. En vertu de l'article 2ter de la loi du 24 février 1921, la détention, par un majeur, de cannabis à des fins d'usage personnel |
gebruik strafbaar. Wanneer evenwel dat bezit voor eigen gebruik niet | reste punissable. Toutefois, lorsque la détention à des fins d'usage |
problematisch is en geen openbare overlast veroorzaakt, gaat de | personnel n'est pas problématique et ne cause pas de nuisances |
politie slechts tot registratie over en stelt ze geen proces-verbaal | publiques, la police ne procède qu'à un enregistrement et ne dresse |
op zodat het openbaar ministerie niet wordt ingelicht. | donc pas procès-verbal, de sorte que le ministère public n'est pas |
Aldus raakt de bestreden bepaling aan het geheel van de rechtsregels | informé. La disposition entreprise concerne dès lors l'ensemble des règles de |
betreffende de opsporing, de vervolging en de berechting van personen | droit relatives à la recherche, à la poursuite et au jugement de |
die ervan worden verdacht een strafbaar feit te hebben gepleegd. | personnes qui sont soupçonnées d'avoir commis un fait punissable. |
B.5.1. Artikel 12 van de Grondwet bepaalt : | B.5.1. L'article 12 de la Constitution dispose : |
« De vrijheid van de persoon is gewaarborgd. | « La liberté individuelle est garantie. |
Niemand kan worden vervolgd dan in de gevallen die de wet bepaalt en | Nul ne peut être poursuivi que dans les cas prévus par la loi, et dans |
in de vorm die zij voorschrijft. | la forme qu'elle prescrit. |
[...] » | [...] ». |
Artikel 14 van de Grondwet bepaalt : | L'article 14 de la Constitution dispose : |
« Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet. » | « Nulle peine ne peut être établie ni appliquée qu'en vertu de la loi. » |
Artikel 7.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en | L'article 7.1 de la Convention européenne des droits de l'homme et |
artikel 15.1 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en | l'article 15.1 du Pacte international relatif aux droits civils et |
politieke rechten bepalen : | politiques disposent : |
« Niemand kan worden veroordeeld wegens een handelen of nalaten, dat | « Nul ne peut être condamné pour une action ou une omission qui, au |
geen strafbaar feit naar nationaal of internationaal recht uitmaakte | moment où elle a été commise, ne constituait pas une infraction |
ten tijde dat het handelen of nalaten geschiedde. [...] » | d'après le droit national ou international. [...] » |
B.5.2. Op grond van artikel 1, 2°, van de bijzondere wet van 6 januari | B.5.2. En vertu de l'article 1er, 2°, de la loi spéciale du 6 janvier |
1989 op het Arbitragehof, gewijzigd bij de bijzondere wet van 9 maart | 1989 sur la Cour d'arbitrage, modifié par la loi spéciale du 9 mars |
2003, is het Hof bevoegd om wetgevende normen te vernietigen wegens | 2003, la Cour est compétente pour annuler des normes législatives pour |
schending van de artikelen van titel II « De Belgen en hun rechten » | cause de violation des articles du titre II « Des Belges et de leurs |
en de artikelen 170, 172 en 191 van de Grondwet. | droits » et des articles 170, 172 et 191 de la Constitution. |
Wanneer evenwel een verdragsbepaling die België bindt, een draagwijdte | Toutefois, lorsqu'une disposition conventionnelle liant la Belgique a |
heeft die analoog is met die van een of meer van de voormelde | une portée analogue à une ou plusieurs des dispositions |
grondwetsbepalingen, vormen de waarborgen vervat in die | constitutionnelles précitées, les garanties consacrées par cette |
disposition conventionnelle constituent un ensemble indissociable avec | |
verdragsbepaling een onlosmakelijk geheel met de waarborgen die in de | les garanties inscrites dans les dispositions constitutionnelles en |
betrokken grondwetsbepalingen zijn opgenomen. De schending van een | cause. Par ailleurs, la violation d'un droit fondamental constitue |
grondrecht houdt overigens ipso facto een schending in van het | ipso facto une violation du principe d'égalité et de |
gelijkheids- en niet-discriminatiebeginsel. | non-discrimination. |
Daaruit volgt dat, wanneer een schending wordt aangevoerd van een | Il s'ensuit que, lorsqu'est alléguée la violation d'une disposition du |
bepaling van titel II of van de artikelen 170, 172 of 191 van de | titre II ou des articles 170, 172 ou 191 de la Constitution, la Cour |
Grondwet, het Hof, bij zijn onderzoek, rekening houdt met | tient compte, dans son examen, des dispositions de droit international |
internationaalrechtelijke bepalingen die analoge rechten of vrijheden | qui garantissent des droits ou libertés analogues. |
waarborgen. B.5.3. Door aan de wetgevende macht de bevoegdheid te verlenen, | B.5.3. En attribuant au pouvoir législatif la compétence, d'une part, |
enerzijds, om te bepalen in welke gevallen en in welke vorm | de déterminer dans quels cas et dans quelle forme des poursuites |
strafvervolging mogelijk is en, anderzijds, om een wet aan te nemen op | pénales sont possibles, d'autre part, d'adopter une loi en vertu de |
grond waarvan een straf kan worden bepaald en toegepast, waarborgen de | laquelle une peine peut être établie et appliquée, les articles 12, |
artikelen 12, tweede lid, en 14 van de Grondwet aan elke burger dat | alinéa 2, et 14 de la Constitution garantissent à tout citoyen |
geen enkele gedraging strafbaar zal worden gesteld en geen enkele | qu'aucun comportement ne sera punissable et qu'aucune peine ne sera |
straf zal worden opgelegd dan krachtens regels aangenomen door een | infligée qu'en vertu de règles adoptées par une assemblée délibérante, |
democratisch verkozen beraadslagende vergadering. | démocratiquement élue. |
B.5.4. Uit de artikelen 12 en 14 van de Grondwet, alsmede uit artikel | B.5.4. Il découle également des articles 12 et 14 de la Constitution, |
7 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en artikel 15 | ainsi que de l'article 7 de la Convention européenne des droits de |
van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke | l'homme et de l'article 15 du Pacte international relatif aux droits |
rechten, vloeit ook voort dat de strafwet moet worden geformuleerd in | civils et politiques, que la loi pénale doit être formulée en des |
bewoordingen op grond waarvan eenieder, op het ogenblik waarop hij een | termes qui permettent à chacun de savoir, au moment où il adopte un |
gedrag aanneemt, kan uitmaken of dat gedrag al dan niet strafbaar is. | comportement, si celui-ci est punissable ou non. |
B.5.5. De wetgever beklemtoont in de parlementaire voorbereiding van | B.5.5. Dans les travaux préparatoires de la disposition entreprise, le |
de bestreden bepaling dat die in samenhang moet worden gelezen met het | législateur souligne que cette disposition doit être lue en |
koninklijk besluit van 16 mei 2003 « tot wijziging van het koninklijk | combinaison avec l'arrêté royal du 16 mai 2003 « modifiant l'arrêté |
besluit van 31 december 1930 omtrent de handel in slaap- en verdovende | royal du 31 décembre 1930 concernant le trafic des substances |
middelen alsmede van het koninklijk besluit van 22 januari 1998 tot | soporifiques et stupéfiantes, et l'arrêté royal du 22 janvier 1998 |
reglementering van sommige psychotrope stoffen, teneinde daarin | |
bepalingen in te voegen met betrekking tot risicobeperking en | réglementant certaines substances psychotropes, en vue d'y insérer des |
therapeutisch advies, en tot wijziging van het koninklijk besluit van | dispositions relatives à la réduction des risques et à l'avis |
26 oktober 1993 houdende maatregelen om te voorkomen dat bepaalde | thérapeutique, et modifiant l'arrêté royal du 26 octobre 1993 fixant |
stoffen worden misbruikt voor de illegale vervaardiging van verdovende | des mesures afin d'empêcher le détournement de certaines substances |
middelen en psychotrope stoffen » en met de ministeriële richtlijn van | pour la fabrication illicite de stupéfiants et de substances |
16 mei 2003 « betreffende het vervolgingsbeleid inzake het bezit en de | psychotropes » et avec la directive ministérielle du 16 mai 2003 « |
relative à la politique des poursuites en matière de détention et de | |
detailhandel in illegale verdovende middelen » (Parl. St., Kamer, | vente au détail de drogues illicites » (Doc. parl., Chambre, |
2002-2003, DOC 50-1888/001 en DOC 50-1889/001, p. 10). | 2002-2003, DOC 50-1888/001 et DOC 50-1889/001, p. 10). |
B.5.6. Het legaliteitsbeginsel in strafzaken gaat niet zover dat het | B.5.6. Le principe de légalité en matière pénale ne va pas jusqu'à |
de wetgever ertoe zou verplichten elk aspect van de vervolging zelf te | obliger le législateur à régler lui-même chaque aspect de la |
regelen, in het bijzonder sinds de wet van 4 maart 1997, die in het | poursuite, spécialement depuis la loi du 4 mars 1997, qui a introduit |
Gerechtelijk Wetboek artikel 143bis heeft ingevoerd waarbij de | dans le Code judiciaire l'article 143bis déterminant la compétence du |
bevoegdheid van het college van procureurs-generaal inzake het | |
strafrechtelijk beleid wordt vastgesteld, en sinds de aanneming van | collège des procureurs généraux en matière de politique criminelle, et |
artikel 151 van de Grondwet, waarin « het recht van de bevoegde | depuis l'adoption de l'article 151 de la Constitution, qui a consacré |
le « droit du ministre compétent d'ordonner des poursuites et | |
minister om de vervolging te bevelen en om de bindende richtlijnen van | d'arrêter des directives contraignantes de politique criminelle, y |
het strafrechtelijk beleid, inclusief die van het opsporings- en | compris en matière de politique de recherche et de poursuite ». Il est |
vervolgingsbeleid, vast te leggen » wordt bevestigd. Vereist is | cependant requis que la loi ne méconnaisse pas les exigences |
evenwel dat de wet de bijzondere eisen ter zake van nauwkeurigheid, | particulières de précision, de clarté et de prévisibilité auxquelles |
duidelijkheid en voorspelbaarheid waaraan de strafwetten moeten | doivent satisfaire les lois en matière pénale. En l'espèce, cette |
voldoen, niet miskent. In casu klemt die eis des te meer nu de | exigence s'impose d'autant plus que la disposition entreprise déroge à |
bestreden bepaling in verscheidene opzichten afwijkt van algemene | plusieurs égards aux règles générales du droit répressif, notamment |
regels van strafrecht, onder meer inzake de bevoegdheid van het | pour ce qui est de la compétence du ministère public et de |
openbaar ministerie en de aangifteverplichting van de politiediensten | l'obligation de déclaration des services de police en cas de |
bij de vaststelling van misdrijven. | constatation d'infractions. |
B.6.1. De kritiek van de verzoekende partijen is in de eerste plaats | B.6.1. La critique des parties requérantes est dirigée en premier lieu |
gericht tegen het feit dat het niet vervolgen bij cannabisbezit door | contre le fait que la décision de ne pas poursuivre en cas de |
een meerderjarige vereist dat het gaat om het bezit van « een | détention de cannabis par un majeur implique qu'il s'agisse de la |
gebruikershoeveelheid ». | détention d'une « quantité à des fins d'usage personnel ». |
B.6.2. De wetgever heeft geoordeeld dat niet exact in de wet moest | B.6.2. Le législateur a estimé qu'il n'y avait pas lieu de fixer |
worden vastgelegd hoeveel gram cannabis men mag bezitten (Parl. St., | exactement dans la loi combien de grammes de cannabis l'on pouvait |
Kamer, 2002-2003, DOC 50-1888/004, pp. 237, 301 en 316; Parl. St., | détenir (Doc. parl., Chambre, 2002-2003, DOC 50-1888/004, pp. 237, 301 |
Senaat, nr. 2-1475/3, p. 17). De ministeriële richtlijn van 16 mei | et 316; Doc. parl., Sénat, n° 2-1475/3, p. 17). La directive |
2003 bepaalt dat onder een gebruikershoeveelheid moet worden verstaan | ministérielle du 16 mai 2003 dispose que, par quantité relevant de |
« het bezit van een hoeveelheid cannabis die in een enkele keer of | l'usage personnel, l'on entend « la détention d'une quantité de |
cannabis qui peut être consommée en une seule fois ou, au maximum, en | |
binnen maximum 24 uur kan worden gebruikt » en voegt eraan toe : « | 24 heures » et ajoute : « Compte tenu des multiples variétés de |
Gelet op de diverse soorten producten en op de diverse varianten van | produits et des variantes importantes de concentration de THC dans le |
de concentratie van THC in cannabis, heeft de regering ervoor | cannabis, le Gouvernement a choisi de ne pas fixer de limite définie |
geopteerd geen plafond te bepalen dat is gegrond op een maximum | en fonction d'un poids maximum. A défaut d'indices de vente ou de |
gewicht. Bij gebrek aan aanwijzingen inzake verkoop of van smokkel, | trafic, la détention d'une quantité de cannabis ne dépassant pas le |
moet het bezit van een hoeveelheid cannabis die de drempel van 3 | seuil de 3 (trois) grammes doit être considérée comme relevant de |
(drie) gram niet te boven gaat worden beschouwd als bezit voor | |
persoonlijk gebruik ». | l'usage personnel ». |
Nog volgens de richtlijn hebben de woorden « bezit van cannabis » | Toujours selon la directive, les termes « détention de cannabis » |
zowel betrekking op het werkelijke bezit als op de teelt van | portent tant sur la détention effective que sur la culture de plants |
vrouwelijke cannabisplanten. Onder teelt van cannabisplanten voor | femelles de cannabis. Par culture de plants de cannabis pour l'usage |
persoonlijk gebruik wordt verstaan « het bezit van een hoeveelheid | personnel, l'on entend « la détention d'une quantité de plants |
vrouwelijke cannabisplanten die niet kan worden gebruikt voor louter | |
een productie die de behoeften voor persoonlijk gebruik overstijgt, te | femelles de cannabis qui ne peut mener à une production qui dépasse |
weten maximum één plant (en dus niet één zaadje, één plant die wordt | les nécessités d'une consommation personnelle, soit au maximum une |
geteeld en één plant die werd geoogst) ». | plante (et donc pas une graine, une plante en culture et une récoltée) ». |
B.6.3. Indien de wet bepaalt dat het bezit van een hoeveelheid | B.6.3. Lorsque la loi dispose que la détention d'une quantité de |
cannabis voor persoonlijk gebruik, ondanks het strafbare karakter | cannabis à des fins d'usage personnel, malgré son caractère |
ervan, onder bepaalde voorwaarden niet wordt gemeld aan het parket, | punissable, n'est, sous certaines conditions, pas dénoncée au parquet, |
maar enkel wordt geregistreerd door de politie, is vereist dat die | mais uniquement enregistrée par la police, il s'impose que cette |
hoeveelheid duidelijk wordt bepaald. Enkel op die manier kunnen de | quantité soit clairement déterminée. Ce n'est qu'ainsi que les |
optredende politieambtenaren over een objectieve maatstaf beschikken | policiers peuvent disposer d'un critère objectif pour déterminer s'ils |
om uit te maken of ze al dan niet een proces-verbaal moeten opmaken. | doivent ou non dresser procès-verbal. |
B.6.4. Hoewel het op zich aannemelijk is dat het bepalen van die | B.6.4. Bien qu'il soit admissible en soi que le soin de déterminer |
hoeveelheid wordt overgelaten aan de uitvoerende macht, dient de | cette quantité soit laissé au pouvoir exécutif, la mission que le |
opdracht die de wetgever daartoe verleent, ondubbelzinnig ertoe te | législateur lui confie à cette fin doit imposer de façon univoque de |
verplichten een welomschreven hoeveelheid te bepalen. | déterminer une quantité clairement définie. |
In zoverre de bestreden bepaling niet aan die vereisten voldoet en | En tant que la disposition entreprise ne satisfait pas à ces exigences |
toestaat, zoals uit de richtlijn van 16 mei 2003 blijkt, dat het bezit | et permet, ainsi qu'il ressort de la directive du 16 mai 2003, que la |
van een gebruikershoeveelheid cannabis onder meer wordt bepaald op | détention d'une quantité de cannabis à des fins d'usage personnel soit |
basis van subjectieve elementen, heeft zij geen voldoende nauwkeurige | notamment déterminée sur la base d'éléments subjectifs, celle-ci n'a |
normatieve inhoud om te voldoen aan het legaliteitsbeginsel in | pas un contenu normatif suffisamment précis pour être conforme au |
strafzaken. | principe de légalité en matière pénale. |
B.7.1. De kritiek van de verzoekende partijen op de vaagheid van de | B.7.1. La critique des parties requérantes relative au caractère vague |
bestreden bepaling betreft ook het feit dat geen proces-verbaal, maar | de la disposition entreprise porte également sur le fait qu'il n'est |
een anonieme politieregistratie wordt opgesteld wanneer het bezit van | pas dressé procès-verbal, mais procédé à un enregistrement policier |
cannabis door een meerderjarige niet gepaard gaat met « problematisch | anonyme lorsque la détention de cannabis par un majeur n'est pas |
gebruik ». | accompagnée d'un « usage problématique ». |
B.7.2. Onder « problematisch gebruik » dient volgens de Nederlandse | B.7.2. Selon le texte néerlandais de la disposition entreprise, par « |
tekst van de bestreden bepaling te worden verstaan « gebruik dat | usage problématique », l'on entend « gebruik dat gepaard gaat met een |
gepaard gaat met een graad van verslaving die de gebruiker niet langer | graad van verslaving die de gebruiker niet langer de mogelijkheid |
de mogelijkheid biedt zijn gebruik te controleren en dat zich uit door | biedt zijn gebruik te controleren en dat zich uit door psychische en |
psychische en lichamelijke symptomen ». De Franse tekst van de wet | lichamelijke symptomen ». Le texte français mentionne « un usage qui |
spreekt van « un usage qui s'accompagne d'un degré de dépendance qui | s'accompagne d'un degré de dépendance qui ne permet plus à |
ne permet plus à l'utilisateur de contrôler son usage, et qui | l'utilisateur de contrôler son usage, et qui s'exprime par des |
s'exprime par des symptômes psychiques ou physiques ». | symptômes psychiques ou physiques ». |
Aangezien de Nederlandse versie « psychische en lichamelijke symptomen | Etant donné que la version néerlandaise exige des « psychische en |
» vereist en de Franse versie « des symptômes psychiques ou physiques | lichamelijke symptomen » et que la version française exige des « |
» is die bepaling dubbelzinnig. | symptômes psychiques ou physiques », cette disposition est ambiguë. |
B.7.3. Zoals de bestreden bepaling is geformuleerd, wordt het | B.7.3. Il ressort de la formulation de la disposition entreprise que |
problematisch gedrag niet gemeten aan de invloed die de betrokkene | le comportement problématique n'est pas mesuré en fonction de |
heeft op zijn omgeving, maar wordt enkel gerefereerd aan zijn | l'influence que l'intéressé a sur son entourage, mais qu'il est |
persoonlijke toestand. Aldus vergt zij dat de politieambtenaren, om te | uniquement fait référence à son état personnel. Elle exige dès lors |
beslissen of zij al dan niet proces-verbaal dienen op te maken en of | que les policiers apprécient la situation psychologique, médicale et |
bijgevolg al dan niet vervolgd zal kunnen worden, de psychologische, | sociale du consommateur de cannabis, afin de décider s'ils doivent ou |
medische en sociale toestand van de cannabisgebruiker beoordelen. De | non dresser procès-verbal et s'il pourra par conséquent être poursuivi |
interpretatiebevoegdheid die aldus aan de verbalisanten wordt gelaten, | ou non. Le pouvoir d'interprétation qui est ainsi laissé aux |
is een bron van rechtsonzekerheid en is niet in overeenstemming met | verbalisants, est une source d'insécurité juridique et n'est pas |
het legaliteitsbeginsel in strafzaken. | conforme au principe de légalité en matière pénale. |
B.8.1. Ten slotte hebben de verzoekende partijen ook bezwaar tegen het | B.8.1. Enfin, les parties requérantes critiquent aussi le fait que la |
feit dat het bezit van een gebruikershoeveelheid cannabis door een | détention d'une quantité de cannabis à des fins d'usage personnel par |
meerderjarige wordt gedoogd voor zover het niet vergezeld gaat met « | un majeur est tolérée pour autant qu'elle ne s'accompagne pas de « |
openbare overlast ». | nuisances publiques ». |
B.8.2. Volgens de bestreden bepaling moet onder « openbare overlast » | B.8.2. Selon la disposition entreprise, par « nuisances publiques », |
worden verstaan : | l'on entend : |
« de openbare overlast bedoeld in artikel 135, § 2, 7°, van de nieuwe | « les nuisances publiques visées à l'article 135, § 2, 7°, de la |
gemeentewet. Overeenkomstig artikel 3.5.g van het Verdrag van [de | Nouvelle loi communale. Conformément à l'article 3.5.g de la |
Verenigde Naties van 20 december] 1988 tegen de sluikhandel in | Convention [des Nations unies du 20 décembre] 1988 contre le trafic |
verdovende middelen en psychotrope stoffen wordt als openbare overlast | illicite de stupéfiants et de substances psychotropes, est considéré |
beschouwd het bezit van cannabis in een strafinrichting, in een | comme une nuisance publique, la détention de cannabis dans une |
opvoedingsinstituut of in het gebouw van een maatschappelijke | institution pénitentiaire, dans un établissement scolaire ou dans les |
instelling of in hun onmiddellijke omgeving, of op andere plaatsen | locaux d'un service social, ainsi que dans leur voisinage immédiat ou |
waar minderjarigen samenkomen voor onderwijs, sport en andere | dans d'autres lieux fréquentés par des mineurs d'âge à des fins |
gezamenlijke bezigheden ». | scolaires, sportives ou sociales ». |
B.8.3. De bestreden bepaling definieert het begrip openbare overlast | B.8.3. La disposition entreprise définit la notion de nuisances |
onder verwijzing naar twee verschillende normen. Ten aanzien van de | publiques par référence à deux normes différentes. Quant à la |
verwijzing naar artikel 135, § 2, 7°, van de Nieuwe Gemeentewet dient | référence à l'article 135, § 2, 7°, de la Nouvelle loi communale, il |
te worden opgemerkt dat die bepaling stelt dat « aan de waakzaamheid | convient d'observer que cette disposition prévoit que sera confiée « à |
en het gezag van de gemeenten [wordt] toevertrouwd : [...] het nemen | la vigilance et à l'autorité des communes : [...] la prise des mesures |
van de nodige maatregelen, inclusief politieverordeningen, voor het | nécessaires, y compris les ordonnances de police, afin de combattre |
tegengaan van alle vormen van openbare overlast » en dus dat begrip | toute forme de dérangement public » et ne définit donc pas cette |
niet definieert. | notion. |
De stelling van de Ministerraad dat de verwijzing naar de Nieuwe | La thèse du Conseil des Ministres selon laquelle la référence à la |
Gemeentewet niet op zich moet worden gelezen maar in samenhang met de | Nouvelle loi communale ne doit pas être lue isolément, mais en |
verwijzing naar het Verdrag van de Verenigde Naties van 20 december | combinaison avec la référence à la Convention des Nations unies du 20 |
1988 tegen de sluikhandel in verdovende middelen en psychotrope | décembre 1988 contre le trafic illicite de stupéfiants et de |
stoffen, kan niet worden gevolgd. In dat geval zou de verwijzing naar | substances psychotropes ne peut être suivie. Dans cette hypothèse, la |
de Nieuwe Gemeentewet niets toevoegen aan de bestreden bepaling, wat | référence à la Nouvelle loi communale n'ajouterait rien à la |
bezwaarlijk kan worden beschouwd als zijnde de bedoeling van de | disposition entreprise, ce qui peut difficilement être compris comme |
wetgever. | ayant été l'intention du législateur. |
B.8.4. Wat de verwijzing naar het Verdrag van de Verenigde Naties van | B.8.4. Pour ce qui est de la référence à la Convention des Nations |
20 december 1988 tegen de sluikhandel in verdovende middelen en | unies du 20 décembre 1988 contre le trafic illicite de stupéfiants et |
psychotrope stoffen betreft, dient te worden opgemerkt dat de wet ten | de substances psychotropes, il convient d'observer que la loi donne à |
onrechte de indruk wekt dat het Verdrag het begrip « openbare overlast | tort l'impression que la Convention définirait la notion de « |
» zou omschrijven op de wijze zoals thans opgenomen in artikel 11, § | nuisances publiques » comme cette définition figure actuellement à |
3, van de wet van 24 februari 1921, zoals gewijzigd bij de bestreden | l'article 11, § 3, de la loi du 24 février 1921, modifié par la |
bepaling. Dat is evenwel niet het geval, nu het Verdrag van de | disposition entreprise. Tel n'est cependant pas le cas, dès lors que |
Verenigde Naties van 20 december 1988 tegen de sluikhandel in | la Convention des Nations unies du 20 décembre 1988 contre le trafic |
verdovende middelen en psychotrope stoffen in artikel 3.5.g de | illicite de stupéfiants et de substances psychotropes invite les |
verdragspartijen opdraagt ervoor te zorgen dat de gerechtelijke | parties à la Convention, à l'article 3.5.g, à veiller à ce que les |
instanties en andere bevoegde overheden rekening zouden houden met | instances judiciaires et d'autres autorités compétentes puissent tenir |
bepaalde bezwarende omstandigheden bij drugsbezit uit winstbejag. De | compte de certaines circonstances aggravantes en cas de détention de |
notie « openbare overlast » komt in het Verdrag derhalve niet voor. | drogues dans un but de lucre. La notion de « nuisances publiques » |
n'apparaît donc pas dans la Convention. | |
B.8.5. De omschrijving van « openbare overlast » door de wet verwijst | B.8.5. La définition de « nuisances publiques » dans la loi fait en |
in de eerste plaats naar het bezit van cannabis in bepaalde gebouwen | premier lieu référence à la détention de cannabis dans certains |
of hun onmiddellijke omgeving. In dat verband is moeilijk af te | bâtiments ou dans leur voisinage immédiat. A cet égard, il est |
bakenen wat moet worden verstaan onder « een gebouw van een | difficile de concevoir ce qu'il y a lieu d'entendre par « les locaux |
maatschappelijke instelling » of onder de « onmiddellijke omgeving ». | d'un service social » ou par « voisinage immédiat ». |
Voorts wordt cannabisbezit geacht openbare overlast te veroorzaken op | En outre, la détention de cannabis est censée causer des nuisances |
« plaatsen waar minderjarigen samenkomen voor onderwijs, sport en | publiques dans les « lieux fréquentés par des mineurs d'âge à des fins |
andere gezamenlijke bezigheden ». Die omschrijving van openbare | scolaires, sportives ou sociales ». Cette définition de nuisances |
overlast is dermate ruim dat voor elk gebruik van cannabis door een | publiques est tellement large qu'il convient de dresser procès-verbal |
meerderjarige, op een plaats die toegankelijk is voor minderjarigen, | pour toute consommation de cannabis par un majeur, à un endroit qui |
proces-verbaal moet worden opgesteld. Hoewel die interpretatie werd | est accessible aux mineurs. Bien que cette interprétation ait été |
voorgestaan door de Minister van Justitie en zij ook terug te vinden | défendue par le Ministre de la Justice et soit également celle de la |
is in de richtlijn van 16 mei 2003, werd ze tegengesproken door de | directive du 16 mai 2003, elle a été contredite par le Ministre de la |
Minister van Volksgezondheid, volgens wie de aanwezigheid van | Santé publique, selon lequel la présence de mineurs n'implique pas en |
minderjarigen op zich niet impliceert dat het om overlast gaat (Parl. St., Senaat, 2002-2003, nr. 2-1475/3, pp. 31 en 32). B.8.6. Uit het bovenstaande blijkt dat ook het begrip « openbare overlast » door zijn ambigu karakter niet voldoet aan de vereisten van het legaliteitsbeginsel in strafzaken. B.9. Nu blijkt dat verscheidene begrippen gebruikt in de bestreden bepaling dermate vaag en onnauwkeurig zijn dat de juiste draagwijdte ervan niet kan worden vastgesteld, voldoet die bepaling niet aan de vereisten van het legaliteitsbeginsel in strafzaken, en dient zij te worden vernietigd. B.10. Nu de andere middelen niet tot een ruimere vernietiging kunnen leiden, dienen zij niet te worden onderzocht. B.11. Ten einde te voorkomen dat een verweermiddel wordt ontnomen aan de personen die het voorwerp zouden hebben uitgemaakt van een proces-verbaal gemeld aan het parket in strijd met de vernietigde bepaling, dienen, met toepassing van artikel 8, tweede lid, van de bijzondere wet op het Arbitragehof, de gevolgen van de vernietigde bepaling te worden gehandhaafd tot op de datum van de publicatie van dit arrest in het Belgisch Staatsblad. Om die redenen, het Hof - vernietigt artikel 16 van de wet van 3 mei 2003 tot wijziging van de wet van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van de giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, ontsmettingsstoffen en antiseptica; - handhaaft de gevolgen van de vernietigde bepaling tot op de datum van de publicatie van dit arrest in het Belgisch Staatsblad. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 20 oktober 2004. De griffier, P.-Y. Dutilleux. De voorzitter, | soi des nuisances (Doc. parl., Sénat, 2002-2003, n° 2-1475/3, pp. 31 et 32). B.8.6. Il résulte de ce qui précède que la notion de « nuisances publiques », de par son caractère ambigu, ne satisfait pas aux exigences du principe de légalité en matière pénale. B.9. Dès lors qu'il apparaît que plusieurs notions utilisées dans la disposition entreprise sont à ce point vagues et imprécises qu'il est impossible d'en déterminer la portée exacte,cette disposition ne satisfait pas aux exigences du principe de légalité en matière pénale, et il convient de l'annuler. B.10. Les autres moyens ne pouvant conduire à une annulation plus ample, il n'y a pas lieu de les examiner. B.11. Afin d'éviter de priver d'un moyen de défense les personnes qui auraient fait l'objet d'un procès-verbal dénoncé au parquet en violation de la disposition annulée, les effets de celle-ci doivent, en application de l'article 8, alinéa 2, de la loi spéciale sur la Cour d'arbitrage, être maintenus jusqu'à la date de la publication du présent arrêt au Moniteur belge . Par ces motifs, la Cour - annule l'article 16 de la loi du 3 mai 2003 modifiant la loi du 24 février 1921 concernant le trafic des substances vénéneuses, soporifiques, stupéfiantes, désinfectantes et antiseptiques; - maintient les effets de la disposition annulée jusqu'à la date de la publication du présent arrêt au Moniteur belge . Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 20 octobre 2004. Le greffier, P.-Y. Dutilleux. Le président, |
A. Arts. | A. Arts. |