← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 132/2003 van 8 oktober 2003 Rolnummer 2612 In zake :
de prejudiciële vraag betreffende artikel 601bis van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Politierechtbank
te Dinant. Het Arbitragehof, samengesteld wijst na beraad het volgende arrest
: I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging"
| Uittreksel uit arrest nr. 132/2003 van 8 oktober 2003 Rolnummer 2612 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 601bis van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Politierechtbank te Dinant. Het Arbitragehof, samengesteld wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | Extrait de l'arrêt n° 132/2003 du 8 octobre 2003 Numéro du rôle : 2612 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 601bis du Code judiciaire, posée par le Tribunal de police de Dinant. La Cour d'arbitrage, composée des après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procédu(...) |
|---|---|
| ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
| Uittreksel uit arrest nr. 132/2003 van 8 oktober 2003 | Extrait de l'arrêt n° 132/2003 du 8 octobre 2003 |
| Rolnummer 2612 | Numéro du rôle : 2612 |
| In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 601bis van het | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 601bis du |
| Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Politierechtbank te Dinant. | Code judiciaire, posée par le Tribunal de police de Dinant. |
| Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
| samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters | composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges L. |
| L. François, M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Moerman en E. Derycke, | François, M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Moerman et E. Derycke, assistée |
| bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | du greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
| Bij vonnis van 20 januari 2003 in zake de n.v. Royale Belge tegen L. | Par jugement du 20 janvier 2003 en cause de la s.a. Royale Belge |
| M.-V. en M.-A. D., waarvan de expeditie ter griffie van het | contre L. M.-V. et M.-A. D., dont l'expédition est parvenue au greffe |
| Arbitragehof is ingekomen op 24 januari 2003, heeft de | de la Cour d'arbitrage le 24 janvier 2003, le Tribunal de police de |
| Politierechtbank te Dinant de volgende prejudiciële vraag gesteld : | Dinant a posé la question préjudicielle suivante : |
| « Schendt artikel 601bis van het Gerechtelijk Wetboek, ingevoegd bij | « L'article 601bis du Code judiciaire, inséré par l'article 36 de la |
| artikel 36 van de wet van 11 juli 1994, dat met name de bevoegdheid | loi du 11 juillet 1994, qui réforme notamment la compétence du juge de |
| van de politierechter hervormt door hem aan te stellen als werkelijk | police en l'instituant en véritable et seul tribunal dont la |
| enige rechtbank waarvan de exclusieve bevoegdheid zich uitstrekt tot | |
| alle rechten en plichten die voortvloeien uit het recht dat van | compétence exclusive s'étend à tous les droits et obligations |
| toepassing is op het wegverkeer en dus tevens ertoe leidt dat hij | découlant du droit applicable au roulage, et donc, en conséquence, |
| kennis neemt van de toepassing van de artikelen 24 en 25 van de wet | donne à connaître également de l'application des articles 24 et 25 de |
| betreffende de burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering inzake | la loi en matière d'assurance R.C. automobile et du recours que ces |
| motorrijtuigen, en van het beroep waarin die artikelen voorzien tegen | articles prévoient contre l'assuré en cas de faute lourde de ce |
| de verzekerde in geval van een zware fout van laatstgenoemde, de | dernier, viole-t-il les articles 6 et 6bis anciens désormais les |
| vroegere artikelen 6 en 6bis, voortaan de artikelen 10 en 11 van de | articles 10 et 11 de la Constitution belge actuelle en regard du |
| huidige Belgische Grondwet, in het licht van het voorschrift van | |
| artikel 6, § 1, van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de | prescrit de l'article 6, § 1er, de la Convention de sauvegarde des |
| mens, doordat precies dat beginsel met name de regel verankert volgens | droits de l'Homme en ce que précisément ce principe consacre, savoir |
| welke de rechter niet alleen onafhankelijk en onpartijdig moet zijn | la règle suivant laquelle le juge doit non seulement être indépendant |
| maar als dusdanig moet overkomen ? » | et impartial mais apparaître comme tel ? » |
| (...) | (...) |
| III. In rechte | III. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1. De prejudiciële vraag heeft tot doel na te gaan of artikel 601bis | B.1. La question préjudicielle porte sur le point de savoir si |
| van het Gerechtelijk Wetboek, ingevoegd bij artikel 36 van de wet van | l'article 601bis du Code judiciaire, inséré par l'article 36 de la loi |
| 11 juli 1994 betreffende de politierechtbanken en houdende een aantal | du 11 juillet 1994 relative aux tribunaux de police et portant |
| bepalingen betreffende de versnelling en de modernisering van de | certaines dispositions relatives à l'accélération et à la |
| strafrechtspleging, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in het | modernisation de la justice pénale, viole les articles 10 et 11 de la |
| licht van artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de | Constitution en regard de l'article 6.1 de la Convention européenne |
| Mens, schendt, doordat de in het geding zijnde bepaling de | des droits de l'homme, en ce que la disposition en cause institue le |
| politierechtbank aanwijst als exclusieve rechter van alle rechten en plichten die voortvloeien uit het recht dat van toepassing is op het wegverkeer, met inbegrip van de artikelen 24 en 25 van het koninklijk besluit van 14 december 1992 betreffende de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, terwijl diezelfde politierechtbank eveneens kennis neemt van de strafvordering met betrekking tot diezelfde feiten, zodat zij in verband met een burgerlijke rechtsvordering ertoe zou worden gebracht zich uit te spreken over feiten die zij niet op onpartijdige wijze kan lijken te beoordelen vermits zij zich reeds op strafrechtelijk vlak erover heeft uitgesproken. | tribunal de police comme juge exclusif de tous les droits et obligations découlant du droit applicable au roulage, y compris des articles 24 et 25 de l'arrêté royal du 14 décembre 1992 relatif au contrat-type d'assurance obligatoire de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs, alors que ce même tribunal de police connaît aussi de l'action pénale portant sur ces mêmes faits, de sorte qu'il serait amené à propos d'une action civile à se prononcer sur des faits qu'il ne pourrait paraître apprécier de manière impartiale, pour s'être déjà prononcé sur eux en statuant au pénal. |
| B.2.1. Artikel 36 van de wet van 11 juli 1994 betreffende de | B.2.1. L'article 36 de la loi du 11 juillet 1994 relative aux |
| politierechtbanken en houdende een aantal bepalingen betreffende de | tribunaux de police et portant certaines dispositions relatives à |
| versnelling en de modernisering van de strafrechtspleging heeft een | l'accélération et à la modernisation de la justice pénale a inséré un |
| artikel 601bis ingevoegd in het Gerechtelijk Wetboek, dat bepaalt, | article 601bis dans le Code judiciaire, qui dispose, sans exclure |
| zonder een regresvordering van de verzekeraar tegen zijn | l'action récursoire de l'assureur contre son assuré responsable : |
| aansprakelijke verzekerde uit te sluiten : | |
| « De politierechtbank neemt kennis, ongeacht het bedrag, van alle | « Quel qu'en soit le montant, le tribunal de police connaît de toute |
| vorderingen tot vergoeding van schade ontstaan uit een verkeersongeval | demande relative à la réparation d'un dommage résultant d'un accident |
| zelfs indien het zich heeft voorgedaan op een plaats die niet | de la circulation même si celui-ci est survenu dans un lieu qui n'est |
| toegankelijk is voor het publiek. » | pas accessible au public. » |
| B.2.2. De artikelen 22, 24 en 25 van het koninklijk besluit van 14 | B.2.2. Les articles 22, 24 et 25 de l'arrêté royal du 14 décembre 1992 |
| december 1992 betreffende de modelovereenkomst voor de verplichte | relatif au contrat-type d'assurance obligatoire de la responsabilité |
| aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen bepalen : | en matière de véhicules automoteurs disposent : |
| « Art. 22.Wanneer de verzekerde strafrechtelijk wordt veroordeeld, |
« Art. 22.En cas de condamnation pénale, la compagnie ne peut |
| mag de maatschappij er zich noch tegen verzetten dat hij op eigen | |
| kosten gebruik maakt van elk mogelijk rechtsmiddel, noch mag zij | s'opposer à ce que l'assuré épuise à ses propres frais les différents |
| tussenkomen in de keuze van de rechtsmiddelen in strafzaken. | degrés de juridiction, la compagnie n'ayant pas à intervenir dans le |
| Zij heeft het recht om de schadevergoedingen te betalen wanneer zij | choix des voies de recours en matière pénale. |
| dit aangewezen acht. | |
| Wanneer de maatschappij vrijwillig is tussengekomen, moet zij de | Elle a le droit de payer les indemnités quand elle le juge opportun. |
| verzekerde te gepasten tijde op de hoogte brengen van elk rechtsmiddel | Si la compagnie est intervenue volontairement, elle est tenue d'aviser |
| dat zij tegen de gerechtelijke beslissing met betrekking tot de omvang | l'assuré, en temps utile, de tout recours qu'elle formerait contre la |
| van de aansprakelijkheid van de verzekerde instelt; de verzekerde | décision judiciaire quant à l'étendue de la responsabilité de |
| beslist op eigen risico of hij al dan niet het door de maatschappij | l'assuré; celui-ci décide à ses risques et périls de suivre ou non le |
| ingestelde rechtsmiddel volgt. » | recours formé par la compagnie. » |
| « Art. 24.Wanneer de maatschappij gehouden is ten aanzien van de |
« Art. 24.Lorsque la compagnie est tenue envers les personnes lésées, |
| benadeelden, heeft zij, behoudens iedere andere mogelijke vordering | elle a, indépendamment de toute autre action qui peut lui appartenir, |
| waarover zij beschikt, een recht van verhaal in de gevallen en op de | un droit de recours dans les cas et contre les personnes visées à |
| personen vermeld in artikel 25. Het verhaal heeft betrekking op de | l'article 25. Le recours porte sur les indemnités au paiement |
| schadevergoedingen in hoofdsom, alsook op de gerechtskosten en | desquelles la compagnie est tenue en principal, ainsi que sur les |
| intresten die de maatschappij dient te betalen. Het bedrag van het | |
| verhaal is integraal indien de voornoemde bedragen niet hoger zijn dan | frais judiciaires et sur les intérêts. Il s'exerce intégralement si |
| 420.000 frank. Het verhaal wordt echter maar uitgeoefend tot beloop | les sommes précitées n'excèdent pas globalement 420.000 F. Il ne |
| van de helft van de voornoemde bedragen wanneer die hoger zijn dan | s'exerce cependant qu'à concurrence de la moitié desdites sommes |
| 420.000 frank met een minimum van 420.000 frank en een maximum van | lorsqu'elles excèdent 420.000 F avec un minimum de 420.000 F et un |
| 1.250.000 frank. » | maximum de 1.250.000 F. » |
| « Art. 25.1o De maatschappij heeft een recht van verhaal op de |
« Art. 25.1o La compagnie a un droit de recours contre le preneur |
| verzekeringnemer : | d'assurance : |
| a) ingeval de dekking van de overeenkomst geschorst is wegens | a) en cas de suspension de la garantie du contrat résultant du |
| niet-betaling van de premie; | non-paiement de la prime; |
| b) in geval van opzettelijk verzwijgen of opzettelijk onjuist meedelen | b) en cas d'omission ou d'inexactitude intentionnelles dans la |
| van gegevens betreffende het risico bij het sluiten of in de loop van | déclaration du risque tant à la conclusion qu'en cours de contrat. Ce |
| de overeenkomst. Dit verhaal wordt integraal uitgeoefend en is niet | recours s'exerce intégralement et n'est pas soumis à la limitation |
| onderworpen aan de beperking bepaald in artikel 24; | prévue à l'article 24; |
| c) in geval van onopzettelijk verzwijgen of onopzettelijk onjuist | c) en cas d'omission ou d'inexactitude non intentionnelle dans la |
| meedelen van gegevens betreffende het risico zowel bij het sluiten als | |
| in de loop van de overeenkomst, die aan de verzekeringnemer kunnen | déclaration du risque tant à la conclusion qu'en cours de contrat, qui |
| verweten worden; het bedrag van het verhaal is dan beperkt tot 10.000 | peuvent être reprochées au preneur d'assurance. Le montant du recours |
| frank (niet geïndexeerd). | est limité à 10.000 F (non indexés). |
| Er kan geen verhaal uitgeoefend worden ingeval de overeenkomst | Les facultés de recours ne s'exercent pas dans le cas où le contrat a |
| gewijzigd werd overeenkomstig de artikelen 9 en 10. | fait l'objet d'une modification, conformément aux articles 9 et 10. |
| 2o De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekerde, dader | 2o La compagnie a un droit de recours contre l'assuré, auteur du |
| van het schadegeval : | sinistre : |
| a) die het schadegeval opzettelijk heeft veroorzaakt. Dit verhaal | a) qui a causé intentionnellement le sinistre. Ce recours s'exerce |
| wordt integraal uitgeoefend en is niet onderworpen aan de beperking | intégralement et n'est pas soumis à la limitation prévue à l'article |
| bepaald in artikel 24; | 24; |
| b) die het schadegeval veroorzaakt heeft door een van de volgende gevallen van grove schuld : rijden in staat van dronkenschap of in een gelijkaardige toestand die het gevolg is van het gebruik van produkten andere dan alcoholische dranken; c) indien het rijtuig gebruikt werd ingevolge een misbruik van vertrouwen, een oplichting of een verduistering; dit verhaal wordt slechts uitgeoefend tegen de dader van het misdrijf of zijn medeplichtige. 3o De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekeringnemer en, indien daartoe grond bestaat, op de verzekerde die niet de verzekeringnemer is : a) wanneer het schadegeval zich voordoet tijdens de deelname aan een snelheids-, regelmatigheids- of behendigheidsrit of -wedstrijd, waartoe van overheidswege geen verlof is verleend; b) wanneer, op het ogenblik van het schadegeval, het rijtuig bestuurd wordt door een persoon die niet voldoet aan de voorwaarden die de Belgische wet en reglementen voorschrijven om dat rijtuig te besturen, bijvoorbeeld door een persoon die de vereiste minimumleeftijd niet bereikt heeft, door een persoon die geen rijbewijs heeft of door een | b) qui a causé le sinistre en raison de l'une des fautes lourdes suivantes : conduite en état d'ivresse ou dans un état analogue résultant de l'utilisation de produits autres que des boissons alcoolisées; c) lorsque l'usage du véhicule a fait l'objet d'un abus de confiance, d'une escroquerie ou d'un détournement; ce recours ne s'exerce que contre l'auteur du délit ou de son complice. 3o La compagnie a un droit de recours contre le preneur d'assurance et, s'il y a lieu, contre l'assuré autre que le preneur d'assurance : a) lorsque le sinistre survient pendant la participation à une course ou à un concours de vitesse, de régularité ou d'adresse non autorisés; b) lorsque, au moment du sinistre, le véhicule est conduit par une personne ne satisfaisant pas aux conditions prescrites par la loi et les règlements belges pour pouvoir conduire ce véhicule, par exemple par une personne n'ayant pas atteint l'âge minimum requis, par une personne n'étant pas titulaire d'un permis de conduire ou par une personne déchue du droit de conduire. Le droit de recours ne |
| persoon die van het recht tot sturen vervallen verklaard is. Het recht | s'applique cependant pas si la personne qui conduit le véhicule à |
| van verhaal wordt evenwel niet toegepast wanneer de persoon die het | l'étranger a respecté les conditions prescrites par la loi et les |
| rijtuig bestuurt in het buitenland aan de voorwaarden voldoet | règlements locaux pour conduire le véhicule et n'est pas sous le coup |
| voorgeschreven door de plaatselijke wet en reglementen om het rijtuig | d'une déchéance en cours en Belgique, auquel cas le droit de recours est maintenu; |
| te besturen en niet onderhevig is aan een in België lopend rijverbod, | c) lorsque le véhicule désigné est soumis à la réglementation belge |
| in welk geval het recht van verhaal behouden blijft; | sur le contrôle technique, pour tout sinistre survenu alors que le |
| c) wanneer het omschreven rijtuig dat onderworpen is aan de Belgische | véhicule n'est pas ou n'est plus muni d'un certificat de visite |
| reglementering op de technische controle, op het ogenblik van het schadegeval niet of niet meer voorzien is van een geldig keuringsbewijs, behalve als het schadegeval zich voordoet tijdens het normale traject naar de keuring of wanneer men in geval van afgifte van een bewijs met de vermelding ' verboden tot het verkeer ' zich van het keuringsstation naar zijn woonplaats en/of naar de hersteller begeeft en na herstelling naar het keuringsstation rijdt. Het recht van verhaal wordt echter niet uitgeoefend indien de verzekerde aantoont dat er geen oorzakelijk verband bestaat tussen de staat van het rijtuig en het schadegeval; d) wanneer het schadegeval zich voordoet, terwijl het reglementair of contractueel toegelaten aantal vervoerde personen overschreden is of wanneer het vervoer van personen in strijd is met reglementaire of contractuele bepalingen. Indien het reglementair of contractueel maximum toegelaten aantal vervoerde personen overschreden is, is het bedrag van het verhaal evenredig aan de verhouding van het overtallig aantal vervoerde personen tot het aantal werkelijk vervoerde personen, onverminderd de toepassing van artikel 24. Voor het berekenen van het aantal vervoerde personen komen kinderen | valable, sauf au cours du trajet normal pour se rendre à la visite de contrôle, ou après délivrance d'un certificat portant la mention ' interdit à la circulation ', sur le trajet normal entre l'organisme de contrôle et son domicile et/ou le réparateur ainsi que sur le trajet normal pour se présenter, après réparation, à l'organisme de contrôle. Le droit de recours ne s'exerce cependant pas si l'assuré démontre l'absence de relation causale entre l'état du véhicule et le sinistre; d) lorsque le sinistre survient alors que le nombre de personnes transportées dépasse celui autorisé en vertu des dispositions réglementaires ou contractuelles ou lorsque le transport de personnes contrevient à des dispositions réglementaires ou contractuelles. Lorsque le nombre de personnes transportées excède le maximum autorisé contractuellement ou réglementairement, le montant du recours est proportionnel au nombre de personnes transportées en surnombre, rapporté au nombre total des personnes effectivement transportées, sans préjudice de l'article 24. Pour le calcul du nombre de personnes transportées, il n'est pas tenu |
| beneden de vier jaar niet in aanmerking; kinderen van vier tot volle | compte des enfants âgés de moins de quatre ans, les enfants âgés de |
| vijftien jaar worden geacht twee derde plaats in te nemen. De uitkomst | quatre à quinze ans révolus sont considérés comme occupant deux tiers |
| van de berekening wordt afgerond naar de hogere eenheid. | de place. Le résultat est arrondi à l'unité supérieure. |
| In geval van personenvervoer buiten de reglementaire of contractuele voorwaarden, wordt het verhaal voor het totaal van de aan deze vervoerde personen betaalde schadevergoedingen uitgeoefend, onverminderd de toepassing van artikel 24. Niettemin kan de maatschappij geen verhaal nemen op een verzekerde indien deze aantoont dat de tekortkomingen of de feiten waarop het verhaal gesteund is, te wijten zijn aan een andere verzekerde en dat ze zich hebben voorgedaan in strijd met zijn onderrichtingen of buiten zijn medeweten. 4o De maatschappij heeft een recht van verhaal op de dader van het schadegeval of de burgerrechtelijk aansprakelijke in de gevallen bedoeld in artikel 33 wanneer de dekking enkel geldt ten gunste van de benadeelde personen. 5o De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekerde die de in artikel 19 vermelde verplichtingen niet heeft nageleefd. In ieder geval is er maar verhaal indien en in de mate waarin de maatschappij schade geleden heeft, onverminderd de toepassing van artikel 24. 6o De maatschappij heeft een recht van verhaal op de verzekerde die een bepaalde handeling niet verricht heeft binnen een door de overeenkomst vastgestelde termijn. Dit verhaalrecht kan niet uitgeoefend worden indien de verzekerde bewijst dat hij die handeling | En cas de transport de personnes en dehors des conditions réglementaires ou contractuelles, le recours s'exerce pour le total des indemnités payées à ces personnes transportées, sans préjudice de l'article 24. Toutefois, le recours ne peut être dirigé contre un assuré qui établit que les manquements ou faits générateurs du recours sont imputables à un autre assuré que lui-même et se sont produits à l'encontre de ses instructions ou à son insu. 4o La compagnie a un droit de recours contre l'auteur du sinistre ou le civilement responsable lorsque le contrat produit uniquement ses effets en faveur des personnes lésées dans les cas prévus à l'article 33. 5o La compagnie a un droit de recours contre l'assuré qui n'a pas respecté les obligations reprises à l'article 19. De toute manière, le recours n'existe que pour autant et dans la mesure où la compagnie a subi un dommage, sans préjudice de l'application de l'article 24. 6o La compagnie a un droit de recours contre l'assuré qui a omis d'accomplir un acte dans un délai déterminé par le contrat. Ce recours ne peut être exercé si l'assuré établit qu'il a accompli l'acte aussi |
| zo spoedig als redelijkerwijze mogelijk, verricht heeft. In ieder | rapidement que cela pouvait raisonnablement se faire. De toute |
| geval kan slechts verhaal worden uitgeoefend indien en in de mate | manière, le recours n'existe que si et dans la mesure où la compagnie |
| waarin de maatschappij door het verzuim schade heeft geleden, | a subi un dommage du fait de cette omission, sans préjudice de |
| onverminderd de toepassing van artikel 24. » | l'application de l'article 24. » |
| B.3. In tegenstelling tot wat de Ministerraad beweert, bevat de | B.3. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, la |
| motivering van het verwijzingsvonnis voldoende elementen om de | motivation du jugement a quo contient suffisamment d'éléments pour |
| categorieën van personen die erin worden vergeleken, te kunnen | permettre de déterminer les catégories de personnes qu'il compare. |
| bepalen. Volgens die motivering geeft artikel 601bis van het | Selon cette motivation, l'article 601bis du Code judiciaire établit |
| Gerechtelijk Wetboek aanleiding tot een verschil in behandeling | une différence de traitement entre, d'une part, les justiciables qui, |
| tussen, enerzijds, de rechtsonderhorigen die ten gevolge van een | à la suite d'un accident de roulage qui a donné lieu à une |
| verkeersongeval dat aanleiding heeft gegeven tot een strafrechtelijke | condamnation pénale et civile, au terme d'un procès auquel ils |
| en burgerrechtelijke veroordeling, na afloop van een proces waarbij | n'étaient pas parties, sont ensuite assignés devant le même juge par |
| zij geen partij waren, vervolgens voor dezelfde rechter worden | |
| gedagvaard door hun verzekeraar die een regresvordering instelt en, | leur assureur exerçant son action récursoire et, d'autre part, les |
| anderzijds, de andere rechtsonderhorigen : de eerste categorie zou | autres justiciables : les premiers ne bénéficieraient pas des |
| niet de waarborgen genieten waarin artikel 6.1 van het Europees | garanties prévues par l'article 6.1 de la Convention européenne des |
| Verdrag voor de Rechten van de Mens voorziet inzake onpartijdigheid | droits de l'homme en matière d'impartialité des juges, les jugements |
| van de rechters, aangezien in de vonnissen over de strafvordering en | rendus sur l'action publique et sur l'action en responsabilité civile |
| over de rechtsvordering inzake burgerrechtelijke aansprakelijkheid | se prononçant sur des questions que la même juridiction doit examiner |
| uitspraak wordt gedaan over vragen die eenzelfde rechtscollege moet | en traitant l'action récursoire. |
| onderzoeken bij de behandeling van de regresvordering. | B.4.1. Le Conseil des ministres objecte que, selon la Cour de |
| B.4.1. De Ministerraad brengt daartegen in dat volgens het Hof van | cassation, l'autorité de la chose jugée au pénal n'est pas absolue, de |
| Cassatie het gezag van gewijsde in strafzaken niet absoluut is, zodat | sorte qu'un justiciable qui, telle la défenderesse devant le juge a |
| een rechtsonderhorige die, zoals de verweerster voor de verwijzende | quo, n'était pas partie à l'instance pénale, peut contester la |
| rechter, geen partij was in het strafgeding, de strafrechtelijke | décision pénale et le pouvoir d'appréciation du juge reste intact. |
| beslissing kan aanvechten, en de beoordelingsbevoegdheid van de | B.4.2. Par égard au droit de défense et au droit de toute personne à |
| rechter intact blijft. | |
| B.4.2. Rekening houdend met het recht van verdediging en het recht van | ce que sa cause soit entendue équitablement, la Cour de cassation |
| eenieder op een eerlijke behandeling van zijn zaak, is het Hof van | estime en effet que « l'autorité de la chose jugée au pénal ne fait |
| Cassatie immers van oordeel dat « het gezag van het strafrechtelijk | pas obstacle à ce que, lors d'un procès civil ultérieur, une partie |
| gewijsde er niet aan in de weg staat dat een partij in een later | ait la possibilité de contester les éléments déduits du procès pénal, |
| burgerlijk proces de kans moet hebben de gegevens, afgeleid uit het | dans la mesure où elle n'était pas partie à l'instance pénale ou dans |
| strafgeding, te betwisten in zoverre zij geen partij was in het | la mesure où elle n'a pu librement y faire valoir ses intérêts » |
| strafgeding of er niet vrij haar belangen kon laten gelden » (Cass., 2 | (Cass., 2 octobre 1997, Pas. 1997, I, 936; dans le même sens, Cass., |
| oktober 1997, Pas., 1997, I, 936; in dezelfde zin, Cass., 24 juni | 24 juin 2002, NjW 2002, p. 353). |
| 2002, NjW 2002, p. 353). | |
| B.4.3. De Ministerraad houdt in zijn bezwaar geen rekening met het | B.4.3. L'objection du Conseil des ministres méconnaît que c'est |
| feit dat, precies doordat de rechter opnieuw beoordelingsbevoegdheid | précisément dans la mesure où le juge retrouve un pouvoir |
| krijgt, de vraag moet worden gesteld of hij in staat is om onpartijdig | d'appréciation que le problème se pose de savoir s'il est en état |
| te oordelen. Die onpartijdigheid zou niet in het geding zijn indien | d'apprécier avec impartialité. Celle-ci ne serait pas en cause s'il |
| hij krachtens de wet zelf gebonden zou zijn aan hetgeen hij voordien | était lié en vertu de la loi même par ce qu'il a précédemment jugé. |
| heeft geoordeeld. | |
| B.5. Het doel van de wet van 11 juli 1994 was tegelijkertijd de | B.5. La loi du 11 juillet 1994 a entendu tout à la fois résorber |
| gerechtelijke achterstand terug te dringen (Parl. St., Senaat, | l'arriéré judiciaire (Doc. parl., Sénat, 1991-1992, no 209-1, p. 1; no |
| 1991-1992, nr. 209-1, p. 1; nr. 209-2, pp. 6 en 7) en een | 209-2, pp. 6 et 7) et créer une juridiction spécialisée pour les |
| rechtscollege op te richten dat in verkeerszaken is gespecialiseerd | |
| (ibid., nr. 209-2, p. 8). De wetgever had vastgesteld dat een groot | questions de roulage (ibid., no 209-2, p. 8). Le législateur avait |
| deel van de achterstand bij de hoven van beroep te wijten was aan het | constaté qu'une large part de l'arriéré dans les cours d'appel |
| onderzoek van de dossiers inzake verkeersongevallen (ibid., nr. 209-1, | trouvait son origine dans l'examen des dossiers de roulage (ibid., no |
| p. 1, en nr. 209-2, p. 6). Door aan de politierechtbanken het geheel | 209-1, p. 1 et no 209-2, p. 6). En confiant aux tribunaux de police la |
| van de zowel burgerlijke als strafrechtelijke geschillen inzake | |
| verkeersongevallen toe te vertrouwen (ibid., nr. 209-2, p. 121, en | totalité du contentieux tant civil que pénal du roulage (ibid., no |
| Parl. St., Kamer, 1993-1994, nr. 1480/3, p. 3), heeft de wetgever een | 209-2, p. 121, et Doc. parl., Chambre, 1993-1994, no 1480/3, p. 3), le |
| maatregel genomen die pertinent is in het licht van het nagestreefde | législateur a donc pris une mesure pertinente au regard de l'objectif |
| doel. | poursuivi. |
| B.6. In de ogen van personen die geen kwaadwillig vooroordeel hebben tegenover de instellingen, komt een magistraat niet over als zijnde verdacht van partijdigheid enkel door het feit dat hij een kwestie die hem wordt voorgelegd reeds heeft moeten behandelen. Binnen een systeem waarin het gezag van gewijsde wordt gerelativeerd uit respect voor het beginsel van de tegenspraak, is het coherent ervan uit te gaan dat rechters tijdens een nieuw debat rekening houden met argumenten die hun voorgaande overtuiging in het geding kunnen brengen, zoals overigens regelmatig gebeurt wanneer verzet hen ertoe brengt terug te komen op een verstekvonnis. De wetgever heeft redelijkerwijs kunnen oordelen dat een principiële achterdocht een extreme oplossing zou zijn die de rechterlijke organisatie overdreven ingewikkeld zou kunnen maken, des te meer daar, indien de omstandigheden van de zaak een bijzondere achterdocht verantwoorden, de rechter zich dient te onthouden. | B.6. Aux yeux d'un public exempt de préjugé malveillant envers les institutions, un magistrat n'apparaît pas comme suspect de partialité par cela seul qu'il a déjà eu à traiter d'une question qui lui est posée. Dans un système où l'autorité de la chose jugée est relativisée par égard aux vertus du contradictoire, il est cohérent de considérer que les juges, au cours d'un nouveau débat, tiennent compte d'arguments de nature à remettre en cause leur conviction précédente, comme il advient couramment d'ailleurs lorsqu'une opposition les amène à revenir sur un jugement rendu par défaut. Le législateur a pu raisonnablement estimer qu'une méfiance de principe était un parti extrême risquant de compliquer exagérément l'organisation de la justice, d'autant que si les circonstances de l'espèce justifient une méfiance particulière, le juge doit s'abstenir. |
| B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
| Om die redenen, | Par ces motifs, |
| het Hof | la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| Artikel 601bis van het Gerechtelijk Wetboek, ingevoegd bij artikel 36 | L'article 601bis du Code judiciaire, inséré par l'article 36 de la loi |
| van de wet van 11 juli 1994 betreffende de politierechtbanken en | du 11 juillet 1994 relative aux tribunaux de police et portant |
| houdende een aantal bepalingen betreffende de versnelling en de | certaines dispositions relatives à l'accélération et à la |
| modernisering van de strafrechtspleging, schendt de artikelen 10 en 11 | modernisation de la justice pénale, ne viole pas les articles 10 et 11 |
| van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6.1 van | de la Constitution combinés ou non avec l'article 6.1 de la Convention |
| het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, niet, doordat het de | européenne des droits de l'homme, en ce qu'il institue le tribunal de |
| politierechtbank aanwijst als exclusieve rechter voor alle rechten en | police comme juge exclusif de tous les droits et obligations découlant |
| plichten die voortvloeien uit het recht dat van toepassing is op het wegverkeer. | du droit applicable au roulage. |
| Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
| artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 8 oktober 2003. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 8 octobre 2003. |
| De griffier, | Le greffier, |
| L. Potoms. | L. Potoms. |
| De voorzitter, | Le président, |
| M. Melchior. | M. Melchior. |