Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 116/2003 van 17 september 2003 Rolnummers 2509 en 2519 In zake : de beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de wet van 17 februari 2002 betreffende het vrijwillig in disponibiliteit stellen van bepaa Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters L. Fran(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 116/2003 van 17 september 2003 Rolnummers 2509 en 2519 In zake : de beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de wet van 17 februari 2002 betreffende het vrijwillig in disponibiliteit stellen van bepaa Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters L. Fran(...) Extrait de l'arrêt n° 116/2003 du 17 septembre 2003 Numéros du rôle : 2509 et 2519 En cause : les recours en annulation totale ou partielle de la loi du 17 février 2002 relative à la mise en disponibilité volontaire de certains militaires e La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges L. François, P(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 116/2003 van 17 september 2003 Extrait de l'arrêt n° 116/2003 du 17 septembre 2003
Rolnummers 2509 en 2519 Numéros du rôle : 2509 et 2519
In zake : de beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de En cause : les recours en annulation totale ou partielle de la loi du
wet van 17 februari 2002 betreffende het vrijwillig in disponibiliteit 17 février 2002 relative à la mise en disponibilité volontaire de
stellen van bepaalde militairen in dienst bij de Belgische certains militaires en service aux forces belges en République
strijdkrachten in de Bondsrepubliek Duitsland, ingesteld door J.-P. Poncelet en door D. Crepin en anderen. fédérale d'Allemagne, introduits par J.-P. Poncelet et par D. Crepin et autres.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges L.
L. François, P. Martens, M. Bossuyt, E. De Groot en J.-P. Moerman, François, P. Martens, M. Bossuyt, E. De Groot et J.-P. Moerman,
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, assistée du greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging I. Objet des recours et procédure
a. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 12 a. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
augustus 2002 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen
op 13 augustus 2002, heeft J.-P. Poncelet, wonende te 5620 Corenne, 12 août 2002 et parvenue au greffe le 13 août 2002, J.-P. Poncelet,
rue Grande 11, beroep tot vernietiging ingesteld van de wet van 17 demeurant à 5620 Corenne, rue Grande 11, a introduit un recours en
februari 2002 betreffende het vrijwillig in disponibiliteit stellen annulation de la loi du 17 février 2002 relative à la mise en
van bepaalde militairen in dienst bij de Belgische strijdkrachten in disponibilité volontaire de certains militaires en service aux forces
de Bondsrepubliek Duitsland (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad belges en République fédérale d'Allemagne (publiée au Moniteur belge
van 12 maart 2002, derde editie). du 12 mars 2002, troisième édition).
b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 9 b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
september 2002 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen
op 10 september 2002, is beroep tot vernietiging ingesteld van de 9 septembre 2002 et parvenue au greffe le 10 septembre 2002, un
woorden « bij de Belgische strijdkrachten in de Bondsrepubliek recours en annulation des mots « aux forces belges en République
Duitsland » in artikel 2, § 1, van de wet van 17 februari 2002 fédérale d'Allemagne » dans l'article 2, § 1er, de la loi du 17
betreffende het vrijwillig in disponibiliteit stellen van bepaalde
militairen in dienst bij de Belgische strijdkrachten in de février 2002 relative à la mise en disponibilité volontaire de
Bondsrepubliek Duitsland (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van certains militaires en service aux forces belges en République
12 maart 2002, derde editie), door D. Crepin, D. Geerts en J.-M. fédérale d'Allemagne (publiée au Moniteur belge du 12 mars 2002,
troisième édition) a été introduit par D. Crepin, D. Geerts et J.-M.
Carion, die keuze van woonplaats hebben gedaan te 1030 Brussel, Carion, qui ont fait élection de domicile à 1030 Bruxelles, avenue
Milcampslaan 77. Milcamps 77.
Die zaken, ingeschreven onder de nummers 2509 (a.) en 2519 (b.) van de Ces affaires, inscrites sous les numéros 2509 (a.) et 2519 (b.) du
rol van het Hof, werden samengevoegd. rôle de la Cour, ont été jointes.
(...) (...)
II. In rechte II. En droit
(...) (...)
B.1. De wet van 17 februari 2002 betreffende het vrijwillig in B.1. La loi du 17 février 2002 relative à la mise en disponibilité
disponibiliteit stellen van bepaalde militairen in dienst bij de volontaire de certains militaires en service aux forces belges en
Belgische strijdkrachten in de Bondsrepubliek Duitsland bepaalt : République fédérale d'Allemagne dispose :
«

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.

«

Article 1er.La présente loi règle une matière visée à l'article 78 de la Constitution.

Art. 2.§ 1. De beroeps- of aanvullingsmilitair, officier,

Art. 2.§ 1er. Le militaire de carrière ou de complément, officier,

onderofficier of vrijwilliger die vóór 1 juni 2001 in werkelijke sous-officier ou volontaire, qui, avant le 1er juin 2001, était en
dienst was bij de Belgische strijdkrachten in de Bondsrepubliek service actif aux forces belges en République fédérale d'Allemagne et
Duitsland en die dat op de datum van inwerkingtreding van deze wet nog qui l'est toujours à la date d'entrée en vigueur de la présente loi,
steeds is, verkrijgt zijn vrijwillige indisponibiliteitsstelling op voorwaarde dat hij : obtient sa mise en disponibilité volontaire à condition :
1o daartoe een aanvraag indient; 1o d'introduire une demande à cet effet;
2o op de datum waarop zijn indisponibiliteitsstelling ingaat, nog 2o d'être, à la date à laquelle sa mise en disponibilité prend cours,
steeds in werkelijke dienst is bij de Belgische strijdkrachten in de toujours en service actif aux forces belges en République fédérale
Bondsrepubliek Duitsland en maximaal vijf jaar van de normale datum d'Allemagne et à cinq ans au plus de la date normale de la mise à la
van oppensioenstelling verwijderd is. retraite.
De lagere officier moet evenwel op de datum waarop zijn Toutefois, l'officier subalterne doit être, à la date à laquelle sa
indisponibiliteitsstelling ingaat, nog steeds in werkelijke dienst mise en disponibilité prend cours, toujours en service actif aux
zijn bij de Belgische strijdkrachten in de Bondsrepubliek Duitsland en forces belges en République fédérale d'Allemagne et à un an au plus de
maximaal één jaar van de normale datum van oppensioenstelling la date normale de la mise à la retraite.
verwijderd zijn.
§ 2. Het is onmogelijk een ingaande aanvraag te herroepen. § 2. Toute demande introduite est irrévocable.

Art. 3.§ 1. De indisponibiliteitsstelling wordt door de Minister van

Art. 3.La mise en disponibilité est accordée par le Ministre de la

Landsverdediging toegekend aan de militairen die worden bedoeld bij Défense au militaire visé à l'article 2, qui satisfait aux conditions
artikel 2 en die beantwoorden aan de bij dat artikel vastgestelde
voorwaarden. qui y sont fixées.
§ 2. De indisponibiliteitsstelling die aan de in artikel 2 bedoelde § 2. La mise en disponibilité accordée au militaire visé à l'article 2
militairen wordt toegekend, gaat in vanaf de datum die de Minister van prend cours à la date fixée par le Ministre de la Défense et au plus
Landsverdediging vaststelt en ten vroegste op 1 oktober 2002. tôt le 1er octobre 2002.
Zo een in artikel 2 bedoelde militair daartoe een met redenen omklede
aanvraag indient, kan de Minister van Landsverdediging de in het A la demande motivée du militaire visé à l'article 2, le Ministre de
eerste lid vastgestelde ingangsdatum vervroegen. la Défense peut avancer la date de début fixée à l'alinéa 1.
§ 3. De indisponibiliteitsstelling gaat altijd in op de eerste dag van § 3. La mise en disponibilité prend toujours cours le premier jour
een maand. d'un mois.

Art. 4.De artikelen 4 tot 10 van de wet van 25 mei 2000 betreffende

Art. 4.Les articles 4 à 10 de la loi du 25 mai 2000 relative à la

het in disponibiliteit stellen van bepaalde militairen van het actief mise en disponibilité de certains militaires du cadre actif des forces
kader van de krijgsmacht, zijn van toepassing op de militairen die, armées sont applicables au militaire mis en disponibilité en
met toepassing van deze wet, in disponibiliteit werden gesteld. application de la présente loi.

Art. 5.Behalve indien ze onverenigbaar zijn met de bepalingen van

Art. 5.Sauf si elles sont incompatibles avec les dispositions de la

deze wet, gelden de nadere regels voor de uitvoering van de wet van 25 présente loi, les modalités d'exécution de la loi du 25 mai 2000
mei 2000 betreffende het in disponibiliteit stellen van bepaalde relative à la mise en disponibilité de certains militaires du cadre
militairen van het actief kader van de krijgsmacht ook voor de actif des forces armées valent également pour l'exécution de la
uitvoering van deze wet. présente loi.

Art. 6.Deze wet treedt buiten werking op 31 december 2015. »

Art. 6.La présente loi cessera d'être en vigueur le 31 décembre 2015.

Ten aanzien van de bevoegdheid van het Hof » Quant à la compétence de la Cour
B.2.1. De Ministerraad voert aan dat het beroep in de zaak nr. 2519, B.2.1. Le Conseil des ministres fait valoir que le recours dans
dat strekt tot de vernietiging van de woorden « bij de Belgische l'affaire no 2519, ayant pour objet les mots « aux forces belges en
strijdkrachten in de Bondsrepubliek Duitsland » die driemaal voorkomen République fédérale d'Allemagne » figurant à trois reprises dans
in artikel 2, § 1, van de wet van 17 februari 2002, niet onder de l'article 2, § 1er, de la loi du 17 février 2002, ne relève pas de la
bevoegdheid van het Hof valt omdat een vernietiging ertoe zou leiden
dat het in het geding zijnde recht op indisponibiliteitstelling zou compétence de la Cour parce qu'une annulation aboutirait à étendre à
worden uitgebreid tot alle militairen, wat om operationele en tous les militaires le droit de la mise en disponibilité en cause, ce
budgettaire redenen niet zou overeenstemmen met de bedoeling van de qui, pour des motifs opérationnels et budgétaires, ne correspondrait
wetgever. pas à l'intention du législateur.
B.2.2. De bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof B.2.2. La loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage ne
definieert de bevoegdheid van het Hof niet op grond van de gevolgen définit pas la compétence de celle-ci en fonction des effets d'une
van een eventuele vernietiging. Indien die eventuele vernietiging annulation éventuelle. Si celle-ci emportait des effets que la Cour
gevolgen met zich zou meebrengen die het Hof niet zou hebben beperkt
krachtens artikel 8, tweede lid, van de voormelde wet en die niet n'aurait pas limités en vertu de l'article 8, alinéa 2, de la loi
zouden overeenstemmen met de bedoeling van de wetgever, dan zou het précitée et qui ne correspondraient pas à l'intention du législateur,
die wetgever toekomen de nodige maatregelen te nemen om de in het geding zijnde wetgeving aan te passen. De exceptie wordt verworpen. Ten aanzien van het belang van de verzoekende partijen B.3. De Ministerraad stelt in zijn memorie dat de verzoekers allen officieren zijn en dat zij dus van hun belang om in rechte te treden slechts doen blijken in zoverre de bepalingen die zij aanvechten, op die categorie van toepassing zijn. Op de terechtzitting is gebleken dat één van de verzoekers korporaal-chef is. De exceptie wordt verworpen. Ten gronde il appartiendrait à celui-ci de prendre les mesures nécessaires pour adapter la législation en cause. L'exception est rejetée. Quant à l'intérêt des requérants B.3. Le Conseil des ministres expose dans son mémoire que les requérants sont tous des officiers et qu'ils ne justifient donc leur intérêt à l'action qu'en tant que les dispositions qu'ils attaquent s'appliquent à cette catégorie. Il est apparu à l'audience que l'un des requérants est caporal-chef. L'exception est rejetée. Quant au fond
B.4. De aangevochten bepalingen voorzien, onder de voorwaarden die zij B.4. Les dispositions attaquées prévoient, aux conditions qu'elles
vaststellen, in een regeling van vrijwillige indisponibiliteitstelling fixent, un régime de mise en disponibilité volontaire s'appliquant aux
voor de beroepsmilitairen of aanvullingsmilitairen die in werkelijke militaires de carrière ou de complément qui sont en service actif aux
dienst zijn bij de Belgische strijdkrachten in de Bondsrepubliek forces belges en République fédérale d'Allemagne et sont proches de
Duitsland en dicht bij de pensioenleeftijd zijn. Volgens de verzoekers l'âge de la pension. Selon les requérants, elles violeraient les
zouden die bepalingen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elles ne s'appliquent
doordat zij niet van toepassing zijn op de militairen die in België pas aux militaires stationnés en Belgique alors que les uns et les
gestationeerd zijn terwijl zowel de enen als de anderen, wat de andere toepassingsvoorwaarden van de wet betreft, zoals de leeftijd en de graad, zich in analoge of identieke situaties kunnen bevinden. B.5. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Dezelfde regels verzetten er zich overigens tegen dat categorieën van personen, die zich ten aanzien van de aangevochten maatregel in wezenlijk verschillende situaties bevinden, op identieke wijze worden behandeld, zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording bestaat. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.6. Doordat de aangevochten bepalingen de werkelijke dienst bij de Belgische strijdkrachten in de Bondsrepubliek Duitsland in aanmerking nemen, zijn zij op een objectief criterium gegrond. B.7. Volgens de parlementaire voorbereiding ervan, heeft de aangevochten wet tot doel sommige problemen van sociale aard op te lossen die zouden voortvloeien uit de terugkeer van de Belgische strijdkrachten uit de Bondsrepubliek Duitsland, die gepland is vanaf autres peuvent, quant aux autres conditions d'application de la loi, tels l'âge et le grade, se trouver dans des situations analogues ou identiques. B.5. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination n'excluent pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. Les mêmes règles s'opposent, par ailleurs, à ce que soient traitées de manière identique, sans qu'apparaisse une justification raisonnable, des catégories de personnes se trouvant dans des situations qui, au regard de la mesure considérée, sont essentiellement différentes. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.6. En ce qu'elles prennent en compte le service actif aux forces belges en République fédérale d'Allemagne, les dispositions attaquées se fondent sur un critère objectif. B.7. La loi attaquée vise, selon ses travaux préparatoires, à résoudre certains problèmes d'ordre social qui résulteraient du retour des forces belges en République fédérale d'Allemagne, planifié à partir de
juni 2002 : « Een aantal militairen zijn al jarenlang in de Bondsrepubliek Duitsland in dienst, hebben er een gezin gesticht en zijn volkomen in de Duitse samenleving geïntegreerd. Zozeer zelfs dat sommigen onder hen al schikkingen hebben getroffen om, na hun actieve dienst, in ons buurland te blijven. Indien zij, enkele jaren voor hun pensionering wegens het bereiken van de leeftijdgrens, naar België moeten terugkeren, zou zulks aanleiding geven tot méér dan alleen maar materiële moeilijkheden. Een dergelijke terugkeer betekent immers een heuse onthechting met aanzienlijke psychologische gevolgen - zowel voor de militairen zelf, als voor hun nog schoolplichtige kinderen en hun Duitse echtgenoot. De menselijke ongemakken die gepaard gaan met een terugkeer van de Belgische krijgsmacht uit de Bondsrepubliek Duitsland zouden heel wat minder groot zijn, mochten de betrokken militairen de gelegenheid krijgen om, zo zij dat wensen, vrijwillig in disponibiliteit te worden gesteld gedurende de vijf jaar die voorafgaan aan hun pensionering wegens het bereiken van de leeftijdgrens (wat de lagere officieren betreft, bedraagt die termijn 1 jaar voor het bereiken van die juin 2002 : « Certains militaires sont en service en République fédérale d'Allemagne depuis de très nombreuses années, y ont fondé une famille et sont totalement intégrés dans la société allemande, au point d'avoir parfois pris des dispositions pour demeurer dans ce pays voisin après avoir quitté le service actif. Un retour en Belgique, quelques années avant leur mise à la retraite par limite d'âge, constitue bien plus qu'une contrainte d'ordre matériel, il s'agit d'un véritable déracinement aux conséquences psychologiques importantes tant pour eux que pour leurs enfants encore en âge de scolarité ou pour leur conjoint de nationalité allemande. En leur permettant, s'ils le souhaitent, un départ en disponibilité dans les cinq années qui précèdent leur mise à la pension par limite d'âge (1 an avant cette limite pour les officiers subalternes), les inconvénients humains du retour (...) des forces belges en République fédérale d'Allemagne, seraient sensiblement limités. » (Doc. parl. ,
leeftijdgrens). » (Parl. St. , Kamer, 2000-2001, nr. 1386/1, p. 4) Chambre, 2000-2001, no 1386/1, p. 4)
« Die militairen die met hun gezin in Duitsland wensen te blijven, « Ces militaires, qui aimeraient rester en Allemagne avec leur
zouden dus niet verplicht worden te verhuizen om in België te blijven
en opnieuw te verhuizen om met hun gezin terug te keren naar het land famille, ne seraient donc pas obligés de déménager pour rester en
waar zij bij hun oppensioenstelling zouden willen leven, want daar Belgique et de redéménager pour retourner avec leur famille dans le
hebben zij zich sociaal en familiaal geïntegreerd. » (idem , nr. pays où ils aimeraient vivre au moment de leur retraite, car ils s'y
1386/4, p. 3) De aangevochten bepalingen vormen een pertinente maatregel om dergelijke doelstellingen te bereiken. De wetgever vermocht redelijkerwijze ervan uit te gaan dat militairen die zich, eventueel met hun gezin, in het buitenland hebben gevestigd om hun opdracht te vervullen, die erop konden rekenen daar te blijven zodra zij de pensioenleeftijd zouden hebben bereikt, en van wie de banden met België noodgedwongen zijn vervaagd of gewijzigd, zich in een wezenlijk andere situatie bevinden dan degenen die in België zijn gebleven, niettegenstaande het feit dat die niet altijd op dezelfde plaats gestationeerd zijn. In tegenstelling met wat de verzoeker in de zaak nr. 2509 beweert, is sont socialement et familialement intégrés. » (idem , no 1386/4, p. 3) Les dispositions attaquées constituent une mesure pertinente au regard de tels objectifs. Le législateur pouvait raisonnablement considérer que des militaires qui se sont installés, le cas échéant avec leur famille, dans un pays étranger pour accomplir leur mission, qui ont pu escompter y rester une fois arrivés à l'âge de la retraite, et dont les liens avec la Belgique se sont, par la force des choses, réduits ou transformés, se trouvent dans une situation sensiblement différente de ceux restés en Belgique, nonobstant le fait que ceux-ci ne sont pas toujours stationnés au même endroit. Contrairement à ce que soutient le requérant dans l'affaire no 2509,
de verwijzing, door de aangevochten wet, naar de wet van 25 mei 2000 le renvoi fait par la loi attaquée à la loi du 25 mai 2000 relative à
betreffende het in disponibiliteit stellen van bepaalde militairen van
het actief kader van de krijgsmacht niet van die aard dat zij aantoont la mise en disponibilité de certains militaires du cadre actif des
dat de twee categorieën van militairen die worden vergeleken en waarop forces armées n'est pas de nature à établir que les deux catégories de
die wet zonder onderscheid van toepassing is, zich in analoge of militaires qu'il compare et auxquelles cette loi est indifféremment
identieke situaties bevinden, die eenzelfde behandeling verantwoorden applicable se trouvent dans des situations analogues ou identiques,
: die verwijzing (artikelen 4 en 5) is immers beperkt tot de justifiant une identité de traitement : ce renvoi (articles 4 et 5) se
(verenigbare) nadere regels voor de uitvoering van de wet van 25 mei limite en effet aux modalités (compatibles) d'exécution de la loi du
2000 en tot die van haar bepalingen die de gevolgen van de 25 mai 2000 et à celles de ses dispositions qui règlent les effets de
indisponibiliteitstelling regelen voor het administratief statuut van la mise en disponibilité sur le statut administratif du militaire
de militair (artikelen 4 tot 6), zijn geldelijk statuut (artikel 7), (articles 4 à 6), son statut pécuniaire (article 7), son régime de
zijn socialezekerheidsregeling en de inkomstenbelasting (artikel 8), sécurité sociale et d'impôt sur les revenus (article 8), sa pension
zijn pensioen (artikel 9) en zijn beroepsactiviteit (artikel 10). (article 9) et son activité professionnelle (article 10).
B.8. Uit de parlementaire voorbereiding van de aangevochten wet blijkt B.8. Les travaux préparatoires de la loi attaquée montrent qu'il a été
dat aan de wetgever is voorgesteld de aangevochten bepaling uit te proposé au législateur d'étendre la disposition attaquée à l'ensemble
breiden tot alle militairen (Parl. St. , Kamer, 2000-2001, nr.
1386/004, pp. 4 en 5) maar die maatregel is vooralsnog verworpen om des militaires (Doc. parl. , Chambre, 2000-2001, no 1386/004, pp. 4 et
5) mais cette mesure a, pour le moment, été rejetée au motif qu'il
reden dat daartoe de vereiste begrotingsmiddelen voorhanden moeten faudrait, pour ce faire, disposer des moyens budgétaires requis et
zijn en dat de goede werking en de operationaliteit van de krijgsmacht qu'il importait d'éviter de mettre en péril le bon fonctionnement et
niet in het gedrang mag worden gebracht, « rekening houdend met de le caractère opérationnel des forces armées, « dans le contexte du
vergrijzing binnen het leger en de moeizame recrutering van jongeren vieillissement des cadres [et] des difficultés rencontrées dans le
en met de herstructurering die zich momenteel voltrekt » (idem , pp. recrutement de jeunes et de la restructuration en cours » (idem , pp.
3, 4 en 5). Gelet op dergelijke elementen is de aangevochten maatregel 3, 4 et 5). Eu égard à de tels éléments, la mesure attaquée est
redelijk verantwoord. raisonnablement justifiée.
B.9. De verzoekers in de zaak nr. 2519 vragen onder meer de vernietiging van artikel 2, § 1, tweede lid, van de aangevochten wet op grond van het feit dat de afwijkende regeling die tot in 2015 aan de lagere officieren wordt opgelegd, diegenen uitsluit die, bij de ingang van de disponibiliteit, minder dan vijf jaar - gemeenschappelijk criterium -, maar meer dan één jaar van de normale datum van oppensioenstelling verwijderd zijn. Zoals de Ministerraad opmerkt, is de regeling waarin artikel 2, § 1, tweede lid, voor de lagere officieren voorziet, verantwoord doordat, op grond van de op hen toepasselijke bepalingen, een verschil bestaat op het vlak van de pensioenleeftijd van de militairen, waarbij de lagere officieren veel eerder dan de andere militairen worden gepensioneerd. Aangezien dat verschil van dezelfde orde is als datgene waarin de bestreden bepaling voorziet, vormt die bepaling een gepaste maatregel om te waarborgen dat alle militairen op een vergelijkbare leeftijd de indisponibiliteitstelling waarin zij voorziet, zouden kunnen aanvragen en om te vermijden dat sommigen dat op onverantwoorde wijze veel eerder zouden kunnen doen. B.10. Het middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt de beroepen. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 17 september 2003. De griffier, L. Potoms. De voorzitter, B.9. Les requérants dans l'affaire no 2519 demandent notamment l'annulation de l'article 2, § 1er, alinéa 2, de la loi attaquée en exposant que le régime dérogatoire imposé jusqu'en 2015 aux officiers subalternes exclut ceux qui, à la date de prise d'effet de la disponibilité, se trouvent à moins de cinq ans - critère commun -, mais à plus d'un an de la date normale de la mise à la retraite. Comme l'indique le Conseil des ministres, le régime prévu pour les officiers subalternes par l'article 2, § 1er, alinéa 2, se justifie par la circonstance qu'il existe, en vertu des dispositions qui leur sont applicables, une différence quant à l'âge auquel les militaires sont mis à la retraite, les officiers subalternes y étant mis sensiblement plus tôt que les autres militaires. Cette différence étant du même ordre que celle prévue par la disposition attaquée, celle-ci constitue une mesure adéquate pour garantir que tous les militaires puissent, à un âge comparable, demander la mise en disponibilité qu'elle prévoit et éviter que certains puissent, sans justification, le faire bien avant les autres. B.10. Le moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette les recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 17 septembre 2003. Le greffier, L. Potoms. Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^