Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 52/2002 van 13 maart 2002 Rolnummer 2131 Inzake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 94 en 95 van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 7 augustus 1987, gesteld door de v Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Mart(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 52/2002 van 13 maart 2002 Rolnummer 2131 Inzake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 94 en 95 van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 7 augustus 1987, gesteld door de v Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Mart(...) Extrait de l'arrêt n° 52/2002 du 13 mars 2002 Numéro du rôle : 2131 En cause : la question préjudicielle relative aux articles 94 et 95 de la loi sur les hôpitaux, coordonnée par l'arrêté royal du 7 août 1987, posée par le juge de paix du deu La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. Martens, R.(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 52/2002 van 13 maart 2002 Extrait de l'arrêt n° 52/2002 du 13 mars 2002
Rolnummer 2131 Numéro du rôle : 2131
Inzake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 94 en 95 van En cause : la question préjudicielle relative aux articles 94 et 95 de
de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd bij het koninklijk besluit
van 7 augustus 1987, gesteld door de vrederechter van het tweede la loi sur les hôpitaux, coordonnée par l'arrêté royal du 7 août 1987,
kanton Brussel. posée par le juge de paix du deuxième canton de Bruxelles.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P.
P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen en A. Alen, Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen et A. Alen, assistée du
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij vonnis van 7 februari 2001 in zake de v.z.w. Institut médical Par jugement du 7 février 2001 en cause de l'a.s.b.l. Institut médical
Edith Cavell - I.M.E.C. tegen S.M., waarvan de expeditie ter griffie Edith Cavell - I.M.E.C. contre S.M., dont l'expédition est parvenue au
van het Arbitragehof is ingekomen op 16 februari 2001, heeft de greffe de la Cour d'arbitrage le 16 février 2001, le juge de paix du
vrederechter van het tweede kanton Brussel volgende prejudiciële vraag deuxième canton de Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante
gesteld : :
« Schenden de artikelen 94 en 95 van de wet op de ziekenhuizen, « Dans l'interprétation selon laquelle il résulte des articles 94 et
gecoördineerd op 7 augustus 1987, in de interpretatie dat daaruit 95 de la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, que seuls
voortvloeit dat alleen de kosten bedoeld in artikel 95 van die wet les frais visés par l'article 95 de ladite loi puissent faire l'objet
door de ziekenhuisinstellingen kunnen worden gefactureerd, al dan niet de facturation de la part des institutions hospitalières, lesdits
de artikelen 10 en/of 11 van de Grondwet, in zoverre zij een articles violent-ils ou non les articles 10 et/ou 11 de la
discriminatie instellen die niet objectief kan worden verantwoord, Constitution en ce qu'ils établissent une discrimination non
inzonderheid tussen ziekenhuisinstellingen die aanzienlijke kosten objectivement justifiable en particulier entre institutions
moeten maken die niet in artikel 95 van de wet op de ziekenhuizen, hospitalières appelées à exposer d'importants frais non énumérés par
gecoördineerd op 7 augustus 1987, zijn opgesomd en l'article 95 de la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, et
ziekenhuisinstellingen die minder dergelijke kosten moeten maken ? » institutions hospitalières moins appelées à exposer de tels frais ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. Artikel 5 van de wet van 23 december 1963 op de ziekenhuizen B.1. L'article 5 de la loi du 23 décembre 1963 sur les hôpitaux
stond de Koning toe « de normale prijs van de verpleegdag per soort autorisait le Roi à fixer « le prix normal de la journée d'entretien
van diensten, enerzijds voor de universitaire ziekenhuizen en par espèce de services, d'une part, pour les hôpitaux universitaires,
anderzijds voor de andere ziekenhuizen » te bepalen. Er werd et, d'autre part, pour les autres hôpitaux ». Il était précisé que ce
gepreciseerd dat die prijs « op forfaitaire wijze alle om het even prix couvrait « de manière forfaitaire tous les frais résultant du
welke kosten [dekt] die verband houden met het verblijf in een
gemeenschappelijke kamer en het verstrekken van zorgen aan de patiënt séjour du malade en chambre commune et de la dispensation à celui-ci
in het ziekenhuis ». In hetzelfde artikel werden de verstrekkingen des soins dans l'hôpital ». Le même article énumérait les prestations
opgesomd waarvan de honoraria niet in de normale verpleegdagprijs de santé dont les honoraires n'étaient pas compris dans le prix normal
waren begrepen. de la journée d'entretien.
B.2. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 23 december B.2. Les travaux préparatoires de la loi du 23 décembre 1963 révèlent
1963 blijkt dat het hoofddoel van de wetgever erin bestond « de que le but principal du législateur était « de permettre la gratuité
kosteloze verzorging in gemeenschappelijke kamer mogelijk te maken » des soins dispensés en salle commune » et donc d'assurer de façon
en dus op een algemene manier « de kosteloosheid van de verzorging » générale « la gratuité des soins » hospitaliers (Doc. parl., Chambre,
te verzekeren (Parl. St., Kamer, 1963-1964, nr. 680/4, pp. 2 tot 4). 1963-1964, n° 680/4, pp. 2 à 4).
B.3. De wet van 23 december 1963 is gewijzigd bij het koninklijk B.3. La loi du 23 décembre 1963 a été modifiée par l'arrêté royal n°
besluit nr. 407 van 18 april 1986; artikel 5, § 1, van die wet bepaalt 407 du 18 avril 1986; l'article 5, § 1er, de cette loi dispose :
: « Binnen een voor het Rijk globaal budget, vastgelegd door een in « Dans les limites d'un budget global pour le Royaume, fixé par arrêté
Ministerraad overlegd besluit, stelt de Minister tot wiens bevoegdheid délibéré en Conseil des Ministres, le Ministre qui a la Santé publique
de Volksgezondheid behoort voor ieder ziekenhuis, op basis van een dans ses attributions fixe, pour chaque hôpital, le prix de journée
budget van financiële middelen en van een quotum van verpleegdagen, de d'hospitalisation, sur la base d'un budget de moyens financiers et
prijs per verpleegdag vast. » d'un quota de journées d'hospitalisation. »
B.4. De voormelde bepalingen liggen aan de oorsprong van de artikelen B.4. Les dispositions précitées sont à l'origine des articles 94 et 95
94 en 95 van de op 7 augustus 1987 gecoördineerde wet op de de la loi sur les hôpitaux coordonnée le 7 août 1987. Ces articles,
ziekenhuizen. In die artikelen, die in de prejudiciële vraag aan de qui font l'objet de la question préjudicielle, explicitent en quoi
orde zijn, wordt uiteengezet waarin het « budget van het ziekenhuis » consiste le « budget de l'hôpital ». Ils sont ainsi rédigés :
bestaat. Zij zijn als volgt geformuleerd :
«

Art. 94.Het budget dekt op forfaitaire wijze alle kosten die

«

Art. 94.Le budget couvre de manière forfaitaire tous les frais

verband houden met het verblijf in een kamer met meer dan twee bedden
en het verstrekken van zorgen aan de patiënten in het ziekenhuis; dit résultant du séjour en chambre à plus de deux lits et de dispensation
budget omvat meer bepaald een forfaitair bedrag dat overeenstemt met des soins des patients dans l'hôpital; ce budget comprend notamment un
de afschrijving van een percentage van de vastgelegde waarden. montant forfaitaire correspondant à l'amortissement d'un pourcentage
des immobilisés.
De Koning kan, de Nationale Raad voor ziekenhuisvoorzieningen, Le Roi peut, le Conseil national des établissements hospitaliers,
Afdeling financiering, gehoord, de wijze bepalen waarop dat forfaitair Section financement, entendu, fixer les modalités selon lesquelles ce
bedrag door het ziekenhuis wordt geboekt en aangewend. forfait est comptabilisé et utilisé par l'hôpital.
Het budget kan, overeenkomstig voorwaarden en regelen die nader door Le budget peut, selon les conditions et règles qui sont précisées par
de Koning, bij in Ministerraad overlegd besluit, worden bepaald, le Roi, par arrêté délibéré en Conseil des ministres, couvrir aussi
eveneens kosten dekken die verband houden met de in artikel 95, 2°, a) des coûts résultant des prestations visées à l'article 95, 2°, a)
tot en met e), bedoelde verstrekkingen aan patiënten die in een jusqu'à e), y compris, aux patients qui sont admis dans un hôpital et
ziekenhuis worden opgenomen en er kunnen verblijven. qui peuvent y séjourner.
Voor de uitvoering van het voorgaande lid moet het advies gevraagd L'avis de la Commission nationale paritaire médecins-hôpitaux doit
worden van de Nationale Paritaire Commissie geneesheren-ziekenhuizen. être demandé sur l'exécution de l'alinéa précédent.
Wanneer één of beide groepen die in de Commissie zijn vertegenwoordigd Lorsqu'un ou les deux groupes représentés au sein de ladite Commission
niet kunnen akkoord gaan met de terzake door de Minister die bevoegd ne peuvent marquer leur accord sur les mesures proposées à cette fin
is voor de Sociale Voorzorg voorgestelde maatregel, dan wordt de par le Ministre qui a la Prévoyance sociale dans ses attributions, la
procedure voor de aanvaarding van deze maatregel opgeschort gedurende procédure d'approbation desdites mesures est suspendue pendant une
30 dagen vanaf het uitbrengen van het voornoemd advies. période de trente jours à dater de l'émission dudit avis.
Deze termijn is niet voor hernieuwing vatbaar. Ce délai n'est pas renouvelable.

Art. 95.Zijn niet begrepen in het budget van het ziekenhuis :

Art. 95.Ne sont pas repris dans le budget de l'hôpital :

1° de prijs van de farmaceutische specialiteiten en van de generische 1° le prix des spécialités pharmaceutiques et des médicaments
geneesmiddelen; génériques;
2° het honorarium van de geneesheren en van de paramedische practici 2° les honoraires des médecins et des praticiens paramédicaux pour les
in verband met de hiernavolgende geneeskundige verstrekkingen : prestations de santé énumérées ci-après :
a) de gewone zorgen en technische verstrekkingen op het gebied van de a) les soins courants et les prestations techniques de diagnostic et
diagnose en de behandeling door de geneesheren die de algemene
geneeskunde beoefenen en de geneesheren-specialisten, alsmede de de traitement donnés par les médecins de médecine générale et les
tandheelkundige zorgen ter bewaring of herstelling; médecins spécialistes, ainsi que les soins dentaires conservateurs et
b) de zorgen verstrekt door de kinesisten; réparateurs; b) les soins donnés par les kinésistes;
c) de verlossingen door gediplomeerde vroedvrouwen; c) les accouchements par les accoucheuses diplômées;
d) het verstrekken van brillen en andere oogprothesen, hoortoestellen, d) la fourniture de lunettes et autres prothèses oculaires,
orthopedische toestellen en andere prothesen; d'appareils auditifs, orthopédiques et autres prothèses;
e) alle andere zorgen en verstrekkingen die voor de revalidatie en de e) tous autres soins et prestations nécessités pour la rééducation
herstelling zijn vereist, voor zover de uitvoering ervan niet gebonden fonctionnelle et professionnelle, pour autant que leur exécution ne
is aan de specifieke werkzaamheden van de dienst waarin de zieke is soit pas liée aux activités spécifiques du service où le malade est
opgenomen; hospitalisé.
3° de vergoeding voor de verstrekkingen door apothekers of licentiaten 3° la rémunération des prestations effectuées par des pharmaciens ou
in de scheikundige wetenschappen die gemachtigd zijn analyses van licenciés en sciences chimiques habilités à effectuer des analyses de
klinische biologie te verrichten. » biologie clinique. »
B.5. Volgens de interpretatie van de verwijzende rechter dienen die B.5. Dans l'interprétation du juge a quo, ces deux articles doivent
twee artikelen in die zin te worden opgevat dat zij een
ziekenhuisinstelling niet toestaan aan de patiënt de kosten te s'entendre comme ne permettant pas à une institution hospitalière de
factureren in verband met het gebruik van viscerosynthesemateriaal, facturer au patient des frais relatifs à l'utilisation d'un matériel
vermits het niet gaat om honoraria die betrekking hebben op een van de de viscérosynthèse, puisqu'il ne s'agit pas d'honoraires relatifs à
verstrekkingen die in artikel 95, 2°, van de wet zijn opgesomd. l'une des prestations énumérées à l'article 95, 2°, de la loi.
B.6. Bijgevolg vraagt de verwijzende rechter aan het Hof of de B.6. En conséquence, le juge a quo demande à la Cour si les articles
artikelen 94 en 95 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden 94 et 95 violent les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'ils
doordat zij twee categorieën van ziekenhuisinstellingen verschillend traiteraient différemment deux catégories d'institutions hospitalières
zouden behandelen : zij die « aanzienlijke kosten moeten maken die : celles qui sont appelées à exposer « d'importants frais non énumérés
niet in artikel 95 van de wet [...] zijn opgesomd » en zij die « à l'article 95 de la loi » et celles qui sont « moins appelées à
minder dergelijke kosten moeten maken ». De eerstvermelde ziekenhuizen exposer de tels frais ». Les premières pourraient être discriminées en
zouden kunnen worden gediscrimineerd doordat zij kosten ten laste ce qu'elles conserveraient à leur charge les frais qui ne sont pas
zouden moeten nemen voor de verstrekkingen die niet door de couverts par le prix de la journée d'entretien et qui ne peuvent être
verpleegdagprijs zijn gedekt en die niet op een andere wijze op de
patiënt kunnen worden verhaald. réclamés d'une autre manière au patient.
B.7. De vergelijking waartoe in de prejudiciële vraag wordt B.7. La comparaison à laquelle invite la question préjudicielle ne
uitgenodigd, heeft geen betrekking op twee verschillende categorieën porte pas sur deux catégories différentes d'institutions hospitalières
van ziekenhuisinstellingen bedoeld in de wet. visées par la loi.
B.8. Het « Institut médical Edith Cavell » merkt evenwel op dat het B.8. Toutefois, l'Institut médical Edith Cavell fait observer qu'il
behoort tot een type van instellingen die, meer dan andere, appartient à un type d'institutions qui accomplissent
structureel verstrekkingen leveren die niet in artikel 95, 2°, zijn structurellement, plus que d'autres, des prestations non énumérées par
opgesomd. l'article 95, 2°.
B.9. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 23 december B.9. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 23 décembre
1963 blijkt dat de normale verpleegdagprijs « niet het gemiddelde van 1963 que le prix normal de la journée d'entretien « ne sera pas la
de individuele kostprijzen [is] maar een forfaitair bedrag dat de moyenne des prix de revient individuels, mais un montant forfaitaire
doorsnee toestand in de diverse diensten van eenzelfde soort in alle se rapprochant de la situation moyenne dans les divers services du
ziekenhuizen benadert. Deze prijs zal bepaald worden op grond van een même genre dans tous les hôpitaux » et que « ce prix sera fixé sur la
vergelijkende studie van de boekhoudkundige gegevens welke zal base d'une étude comparative des données comptables, rendue possible
mogelijk zijn bij toepassing van het aan de ziekenhuizen opgelegd par l'application du plan comptable uniforme imposé aux hôpitaux ». Il
eenvormig boekhoudkundig plan ». Ook werd gepreciseerd dat « de fut également précisé que « le prix normal comporte en outre un
normale prijs bovendien een forfaitair bedrag [omvat] dat gelijk zal montant forfaitaire, qui sera le même pour tous les hôpitaux et
zijn voor alle ziekenhuizen en dat overeenstemt met de ' afschrijving correspondant à l'amortissement ' d'un pourcentage des immobilisations
' van een percentage van de onroerende belegging tegen haar par rapport à leur valeur de remplacement » (Doc. parl., Chambre,
vervangingswaarde » (Parl. St., Kamer, 1963-1964, nr. 680/4, p. 3). 1963-1964, n° 680/4, p. 3).
B.10. De vraag of de ziekenhuisinstellingen die kosten dragen die B.10. En demandant si sont discriminées les institutions hospitalières
betrekking hebben op verstrekkingen die niet in artikel 95, 2°, zijn qui exposent des frais relatifs à des prestations non énumérées à
opgesomd, worden gediscrimineerd, nodigt het Hof in wezen uit zich uit l'article 95, 2°, la question préjudicielle invite en réalité la Cour
te spreken over de manier waarop het in artikel 94 bedoelde forfait à se prononcer sur la manière dont le forfait visé à l'article 94 est
door de Koning wordt berekend, hetgeen niet tot zijn bevoegdheid behoort. calculé par le Roi, ce qui ne relève pas de sa compétence.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
verklaart zich onbevoegd om de prejudiciële vraag te beantwoorden. se déclare incompétente pour répondre à la question préjudicielle.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi du 6 janvier 1989 sur la Cour
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 13 maart 2002, door de d'arbitrage, à l'audience publique du 13 mars 2002, par le siège
voormelde zetel, waarin rechter E. De Groot voor de uitspraak is précité, dans lequel le juge E. De Groot est remplacé, pour le
vervangen door rechter E. Derycke, overeenkomstig artikel 110 van de prononcé, par le juge E. Derycke, conformément à l'article 110 de la
voormelde wet. même loi.
De griffier, De voorzitter, Le greffier, Le président,
L. Potoms M. Melchior L. Potoms M. Melchior
^