← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 35/2002 van 13 februari 2002 Rolnummer 2148 In zake : de
prejudiciële vraag over artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de verjaring
van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de Sta Het Arbitragehof, samengesteld uit de rechters L. François en M.
Bossuyt, waarnemend voorzitters(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 35/2002 van 13 februari 2002 Rolnummer 2148 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de Sta Het Arbitragehof, samengesteld uit de rechters L. François en M. Bossuyt, waarnemend voorzitters(...) | Extrait de l'arrêt n° 35/2002 du 13 février 2002 Numéro du rôle : 2148 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 7, § 1 er , de la loi du 6 février 1970 relative à la prescription des créances à charge ou au prof La Cour d'arbitrage, composée des juges L. François et M. Bossuyt, faisant fonction de président(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Uittreksel uit arrest nr. 35/2002 van 13 februari 2002 | Extrait de l'arrêt n° 35/2002 du 13 février 2002 |
Rolnummer 2148 | Numéro du rôle : 2148 |
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 7, § 1, van de wet van 6 | En cause : la question préjudicielle concernant l'article 7, § 1er, de |
februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen ten laste | la loi du 6 février 1970 relative à la prescription des créances à |
of ten voordele van de Staat en de provinciën, gesteld door het Hof | charge ou au profit de l'Etat et des provinces, posée par la Cour |
van Beroep te Bergen. | d'appel de Mons. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de rechters L. François en M. Bossuyt, waarnemend | composée des juges L. François et M. Bossuyt, faisant fonction de |
voorzitters, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. | présidents, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. |
Lavrysen en E. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, | Lavrysen et E. Derycke, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée |
onder voorzitterschap van rechter L. François, | par le juge L. François, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag | I. Objet de la question préjudicielle |
Bij arrest van 20 maart 2001 in zake de gemeente Courcelles tegen R. | Par arrêt du 20 mars 2001 en cause de la commune de Courcelles contre |
Vlies, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is | R. Vlies, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour |
ingekomen op 26 maart 2001, heeft het Hof van Beroep te Bergen de | d'arbitrage le 26 mars 2001, la Cour d'appel de Mons a posé la |
volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende | « L'article 7, § 1er, de la loi du 6 février 1970 relative à la |
de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de | prescription des créances à charge ou au profit de l'Etat et des |
Staat en de provinciën de artikelen 10 en 11 van de gecoördineerde | provinces ne viole-t-il pas les articles 10 et 11 de la Constitution |
Grondwet niet, doordat die bepaling erin voorziet dat 'inzake wedden, | |
voorschotten daarop en vergoedingen of uitkeringen, die een toebehoren | coordonnée en ce que cette disposition précise que sont définitivement |
van de wedden vormen of ermede gelijkstaan, [...] de door de Staat ten | acquises à ceux qui les ont reçues les sommes payées indûment par |
onrechte uitbetaalde sommen voorgoed vervallen [zijn] aan hen die ze | l'Etat en matière de traitements, d'avances sur ceux-ci ainsi que |
hebben ontvangen, als de terugbetaling daarvan niet gevraagd werd | d'indemnités ou allocations qui sont accessoires ou similaires aux |
binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van de eerste januari van | traitements, lorsque le remboursement n'a pas été réclamé dans un |
het jaar van de betaling ', terwijl de voorgeschreven verjaring niet | délai de cinq ans à partir du 1er janvier de l'année du paiement ', |
van toepassing is op bedragen van dezelfde aard die betaald worden | tandis que la prescription édictée n'est pas applicable aux sommes de |
door de gemeente ? » | même nature payées par la commune ? » |
(...) | (...) |
IV. In rechte | IV. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de | B.1. L'article 7, § 1er, de la loi du 6 février 1970 relative à la |
verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de Staat | prescription des créances à charge ou au profit de l'Etat et des |
en de provinciën vormt thans artikel 106, § 1, van de wetten op de | provinces forme désormais l'article 106, § 1er, des lois sur la |
Rijkscomptabiliteit, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 17 | comptabilité de l'Etat, coordonnées par l'arrêté royal du 17 juillet |
juli 1991, dat bepaalt : | 1991, qui dispose : |
« Inzake wedden, voorschotten daarop en vergoedingen of uitkeringen, die een toebehoren van de wedden vormen of ermede gelijkstaan, zijn de door de Staat ten onrechte uitbetaalde sommen voorgoed vervallen aan hen die ze hebben ontvangen, als de terugbetaling daarvan niet gevraagd werd binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van de eerste januari van het jaar van de betaling. De in het eerste lid vastgestelde termijn wordt tot dertig jaar opgevoerd, wanneer de onverschuldigde sommen werden verkregen door bedrieglijke handelingen of door valse of welbewust onvolledige verklaringen. » | « Sont définitivement acquises à ceux qui les ont reçues les sommes payées indûment par l'Etat en matière de traitements, d'avances sur ceux-ci ainsi que d'indemnités ou d'allocations qui sont accessoires ou similaires aux traitements lorsque le remboursement n'en a pas été réclamé dans un délai de cinq ans à partir du premier janvier de l'année du paiement. Le délai fixé à l'alinéa 1er est porté à trente ans lorsque les sommes indues ont été obtenues par des manoeuvres frauduleuses ou par des déclarations fausses ou sciemment incomplètes. » En vertu de l'article 71, § 1er, de la loi spéciale de financement du |
Krachtens artikel 71, § 1, van de bijzondere financieringswet van 16 | 16 janvier 1989, cette disposition est applicable aux communautés et |
januari 1989 is die bepaling van overeenkomstige toepassing op de | aux régions. Par contre, aucun délai de prescription n'ayant été prévu |
gemeenschappen en de gewesten. Aangezien voor de gemeenten daarentegen | pour les communes, leurs créances sont prescrites après trente ans, en |
in geen enkele verjaringstermijn is voorzien, verjaren hun | |
schuldvorderingen na dertig jaar, krachtens artikel 2262 van het | vertu de l'article 2262 du Code civil. |
Burgerlijk Wetboek. B.2. Daaruit volgt dat de terugvordering van bedragen die een | B.2. Il s'ensuit que la réclamation de sommes perçues indûment par un |
gemeenteambtenaar ten onrechte heeft ontvangen verjaart na dertig | agent communal se prescrit par trente ans, alors que la réclamation de |
jaar, terwijl de terugvordering van bedragen die ten onrechte zijn | sommes perçues indûment par un agent de l'Etat, d'une communauté, |
ontvangen door een ambtenaar van de Staat, een gemeenschap, een gewest | d'une région ou d'une province est prescrite après l'écoulement d'un |
of een provincie, na een periode van vijf jaar verjaart. | délai de cinq ans. |
B.3. In tegenstelling tot wat de Ministerraad stelt, bevinden de | B.3. Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, les |
ambtenaren van de Staat of een provincie en de gemeenteambtenaren van | agents de l'Etat ou d'une province et les agents communaux qui se |
wie ten onrechte betaalde wedden teruggevorderd worden zich in | voient réclamer des traitements indûment payés se trouvent dans des |
vergelijkbare situaties. Alhoewel de comptabiliteit van de gemeenten | situations comparables. Si la comptabilité des communes n'est pas |
niet is onderworpen aan de controle van het Rekenhof, heeft dat | soumise au contrôle de la Cour des comptes, cette différence n'affecte |
verschil geen invloed op de situatie van hun ambtenaren. | en rien la situation de leurs agents. |
B.4. Het Hof dient in de huidige zaak niet te onderzoeken of het | B.4. La Cour ne doit pas examiner, dans la présente affaire, s'il est |
verantwoord is de tegen de gemeenten gerichte vorderingen te | justifié de soumettre les actions dirigées contre les communes à un |
onderwerpen aan een andere verjaringstermijn dan de vorderingen tegen | délai de prescription différent des actions dirigées contre d'autres |
andere overheden. Het dient zich enkel af te vragen of het redelijk | autorités publiques. Elle doit seulement se demander s'il est |
verantwoord is de vorderingen van gemeenten tegen hun ambtenaren tot | raisonnablement justifié de soumettre à la prescription trentenaire |
terugbetaling van ten onrechte betaalde wedden aan de dertigjarige | les actions en répétition de traitements indûment payés que les |
verjaring te onderwerpen, terwijl de andere voormelde overheden tegen | communes intentent contre leurs agents tandis que les autres autorités |
hun ambtenaren dienen op te treden binnen een termijn van vijf jaar. | précitées doivent agir contre leurs agents dans un délai de cinq ans. |
B.5. De vijfjarige verjaring die van toepassing is op vorderingen door | B.5. Il est vrai que la prescription quinquennale qui s'applique aux |
de Staat, de gemeenschappen, de gewesten en de provincies tegen hun | actions exercées par l'Etat, les communautés, les régions et les |
ambtenaren is weliswaar de tegenhanger van de verjaring van de tegen | provinces contre leurs agents est le pendant de la prescription des |
diezelfde overheden gerichte vorderingen. De toepassing van dezelfde | actions dirigées contre ces mêmes autorités. Il reste cependant que |
verjaring op de twee vorderingen wordt voor beide vorderingen echter | l'application de la même prescription aux deux actions a fait l'objet |
anders verantwoord. Hoewel de verjaring geldig voor de overheden door | de justifications propres à l'une et à l'autre. Si la prescription |
redenen van gezond beheer van de openbare financiën werd verantwoord, | dont bénéficient les autorités a été justifiée par des raisons tenant |
à la saine gestion des finances publiques, il ressort des travaux | |
blijkt uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 5 maart 1952, | préparatoires de la loi du 5 mars 1952, qui a introduit la disposition |
waarbij de in het geding zijnde bepaling in de wet van 15 mei 1846 op | en cause dans la loi du 15 mai 1846 sur la comptabilité de l'Etat, que |
de Rijkscomptabiliteit werd ingevoerd, dat de verjaring geldig voor | la prescription dont bénéficient leurs agents a été justifiée |
hun ambtenaren eveneens werd verantwoord door de bekommernis om de | également par le souci de limiter à l'égard de ces agents les |
schadelijke gevolgen van de terugvordering van de ten onrechte | conséquences dommageables de la répétition de sommes payées indûment, |
betaalde maar gewoonlijk te goeder trouw door de belanghebbenden | mais touchées généralement de bonne foi par les intéressés (Doc. |
ontvangen sommen te beperken (Parl. St., Kamer, 1950-1951, nr. 435, pp. 1 en 2). | parl., Chambre, 1950-1951, n° 435, pp. 1 et 2). |
B.6. Ongetwijfeld is in beide gevallen de voor de schuldvorderingen | B.6. Sans doute, dans les deux cas, le délai de prescription des |
van de overheid geldende verjaringstermijn dezelfde is als de op haar | créances de l'autorité publique est-il le même que celui qui |
schulden van toepassing zijnde verjaringstermijn : de ambtenaar van een gemeente kan gedurende dertig jaar optreden tegen de gemeente zoals de gemeente gedurende dertig jaar tegen hem kan optreden. Die gelijklopende termijnen kunnen echter niet het in het geding zijnde verschil in behandeling verantwoorden : de wetgever heeft door het mogelijk te maken dat van een gemeenteambtenaar wedden die hem meestal bij vergissing werden uitbetaald gedurende dertig jaar kunnen worden teruggevorderd, terwijl een ambtenaar van de Staat, van een gemeenschap, van een gewest of van een provincie na vijf jaar aan elke vordering ontsnapt, ten aanzien van de eerstgenoemde een maatregel genomen die niet redelijk is verantwoord. B.7. De vraag dient bevestigend te worden beantwoord. Om die redenen, | s'applique à ses dettes : l'agent d'une commune peut agir pendant trente ans contre celle-ci de même que la commune peut agir pendant trente ans contre lui. Cette similitude dans les délais ne permet cependant pas de justifier la différence de traitement en cause : en permettant de réclamer pendant trente ans à un agent communal des traitements qui lui ont été payés généralement par erreur, alors qu'un agent de l'Etat, d'une communauté, d'une région ou d'une province échappe à toute réclamation après cinq ans, le législateur a pris, à l'égard du premier, une mesure qui n'est pas raisonnablement justifiée. B.7. La question appelle une réponse positive. Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 7, § 1, van de wet van 6 februari 1970 betreffende de | L'article 7, § 1er, de la loi du 6 février 1970 relative à la |
verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de Staat | prescription des créances à charge ou au profit de l'Etat et des |
en de provinciën, dat artikel 106, § 1, van de wetten op de | provinces, qui forme l'article 106, § 1er, des lois sur la |
Rijkscomptabiliteit, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 17 | comptabilité de l'Etat, coordonnées par l'arrêté royal du 17 juillet |
juli 1991, vormt, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet | 1991, viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il n'est |
doordat het niet van toepassing is op de verjaring van | |
schuldvorderingen tot terugbetaling van wedden die door de gemeenten | pas applicable à la prescription des créances en répétition de |
ten onrechte werden betaald. | traitements indûment payés par les communes. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 13 februari 2002. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 13 février 2002. |
De griffier, De wnd. voorzitter, | Le greffier, Le président f.f., |
P.-Y. Dutilleux L. François | P.-Y. Dutilleux L. François |