← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 32/2002 van 6 februari 2002 Rolnummer 2237 Inzake : de prejudiciële
vraag betreffende artikel 674bis, § 2, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door
het Hof van Beroep te Bergen. Het Arbitragehof samengesteld uit de voorzitters M.
Melchior en A. Arts, en de rechters L. François, P. Martens, R. (...)"
| Uittreksel uit arrest nr. 32/2002 van 6 februari 2002 Rolnummer 2237 Inzake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 674bis, § 2, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen. Het Arbitragehof samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters L. François, P. Martens, R. (...) | Extrait de l'arrêt n° 32/2002 du 6 février 2002 Numéro du rôle : 2237 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 674bis, § 2, alinéa 2, du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Mons. La Cour d'arbitrage, comp après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle Par ord(...) |
|---|---|
| ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
| Uittreksel uit arrest nr. 32/2002 van 6 februari 2002 | Extrait de l'arrêt n° 32/2002 du 6 février 2002 |
| Rolnummer 2237 | Numéro du rôle : 2237 |
| Inzake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 674bis, § 2, tweede | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 674bis, § 2, |
| lid, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen. | alinéa 2, du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Mons. |
| Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
| samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters | composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges L. |
| L. François, P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. | François, P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. |
| Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman en E. Derycke, | Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman et E. Derycke, assistée |
| bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, |
| wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
| I. Onderwerp van de prejudiciële vraag | I. Objet de la question préjudicielle |
| Bij beschikking van 5 september 2001 in zake het openbaar ministerie | Par ordonnance du 5 septembre 2001 en cause du ministère public contre |
| tegen B.A., alias A.H., waarvan de expeditie ter griffie van het | B.A., alias A.H., dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour |
| Arbitragehof is ingekomen op 11 september 2001, heeft het Hof van | d'arbitrage le 11 septembre 2001, la Cour d'appel de Mons a posé la |
| Beroep te Bergen de volgende prejudiciële vraag gesteld : | question préjudicielle suivante : |
| « Schendt artikel 674bis, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek het | « En ce que l'article 674bis, § 2, du Code judiciaire ne permet pas à |
| gelijkheidsbeginsel vervat in de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, | une partie prévenue indigente d'obtenir une demande d'assistance |
| doordat het het een behoeftige beklaagde niet mogelijk maakt een voor | judiciaire aux fins d'obtenir la copie de pièces du dossier répressif |
| het eerst in hoger beroep ingediend verzoek om rechtsbijstand met het | la concernant pour la première fois en degré d'appel, alors que la |
| oog op het verkrijgen van een afschrift van stukken uit het | |
| strafdossier dat hem betreft, ingewilligd te krijgen, terwijl de | partie prévenue non indigente peut obtenir cette copie à ce stade sur |
| niet-behoeftige beklaagde dat afschrift in dat stadium op eenvoudig | simple demande, ledit article viole-t-il le principe d'égalité prévu |
| verzoek kan verkrijgen ? » | aux articles 10 et 11 de la Constitution ? » |
| (...) | (...) |
| IV. In rechte | IV. En droit |
| (...) | (...) |
| B.1. Artikel 674bis van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : | B.1. L'article 674bis du Code judiciaire dispose : |
| « § 1. In strafzaken kunnen de verdachte, de burgerrechtelijk | « § 1er. En matière pénale, l'inculpé, la partie civilement |
| aansprakelijke partij, de burgerlijke partij en ieder die zich op | responsable, la partie civile, et toute personne qui, sur base du |
| grond van het dossier zou kunnen beroepen op een nadeel, om | dossier, pourrait faire état d'un préjudice, peuvent demander |
| rechtsbijstand verzoeken met het oog op het verkrijgen van afschriften van stukken uit het dossier. | l'assistance judiciaire en vue d'obtenir copie de pièces du dossier. |
| § 2. Het verzoek wordt door middel van een verzoekschrift gebracht : | § 2. La demande est adressée par requête : |
| 1° voor de voorzitter van de raadkamer of de kamer van | 1° au président de la chambre du conseil ou de la chambre des mises en |
| inbeschuldigingstelling wanneer de procureur des Konings of de | accusation lorsque le procureur du Roi ou le procureur général, le cas |
| procureur-generaal, in voorkomend geval, de regeling van de rechtspleging vordert; | échéant, prend des réquisitions en vue du règlement de la procédure; |
| 2° voor de politierechtbank of voor de voorzitter van de kamer van de | 2° au tribunal de police ou au président de la chambre du tribunal |
| correctionele rechtbank, wanneer de verdachte is gedagvaard of is | correctionnel, lorsque l'inculpé est cité ou a été convoqué par |
| opgeroepen bij proces-verbaal zoals voorzien bij artikel 216quater van | procès-verbal tel que prévu par l'article 216quater du Code de |
| het Wetboek van Strafvordering; | procédure pénale; |
| 3° voor de voorzitter van de kamer van het hof van beroep; | 3° au président de la chambre de la cour d'appel; |
| 4° voor de voorzitter van het hof van assisen. | 4° au président de la cour d'assises. |
| Het verzoekschrift kan niet worden ingediend voor de correctionele | La requête ne peut pas être adressée au tribunal correctionnel ni à la |
| rechtbank, noch voor het hof van beroep dat in hoger beroep kennis | |
| neemt van de strafvordering, behoudens door degene die reeds in eerste | cour d'appel, qui connaissent de l'appel de l'action publique, sauf |
| aanleg de rechtsbijstand voor de afgifte van afschriften heeft | par celui à qui le bénéfice de l'assistance judiciaire a déjà été |
| verkregen en een verzoek wenst in te dienen om een afschrift te | octroyé en première instance pour la délivrance de copies et qui |
| verkrijgen van de stukken die later, na het eerste verzoek, bij het | souhaite introduire une requête tendant à obtenir copies des pièces |
| dossier zijn gevoegd. | versées ultérieurement au dossier après la première requête. |
| § 3. Wanneer de regeling van de rechtspleging is gevorderd door de | § 3. Lorsque le procureur du Roi ou le procureur général, le cas |
| procureur des Konings of de procureur-generaal, in voorkomend geval, | échéant, a pris des réquisitions en vue du règlement de la procédure, |
| wordt het verzoek om rechtsbijstand voor de afgifte van afschriften | la demande d'assistance judiciaire relative à la délivrance de copies |
| uit het dossier, op straffe van verval, wat betreft de opgeroepen | de pièces du dossier est introduite, à peine de déchéance, en ce qui |
| partijen, uiterlijk op de eerste zitting ingediend. | concerne les parties appelées, au plus tard à la première audience. |
| § 4. Wanneer de zaak zonder verwijzingsbeschikking voor de | § 4. Lorsque l'affaire a été portée sans ordonnance de renvoi devant |
| politierechtbank of de correctionele rechtbank, dan wel, in geval van | le tribunal de police ou le tribunal correctionnel, ou devant la cour |
| toepassing van artikel 479 en volgende van het Wetboek van | d'appel, en cas d'application des articles 479 et suivants du Code |
| Strafvordering, voor het hof van beroep wordt gebracht, wordt het | d'instruction criminelle, le demande d'assistance judiciaire en vue |
| verzoek om rechtsbijstand voor de afgifte van afschriften van stukken | d'obtenir la délivrance de copies de pièces du dossier doit être |
| uit het dossier, op straffe van verval, binnen acht dagen na de | introduite, à peine de déchéance, dans les huit jours à dater de la |
| dagvaarding of de oproeping ingediend. | citation ou de la convocation. |
| De tekst van het eerste lid van deze paragraaf wordt in de dagvaarding | Le texte de l'alinéa 1er de ce paragraphe est reproduit dans la |
| of de oproeping vermeld. | citation ou la convocation. |
| § 5. Behoudens indien hij kan aantonen dat hij niet tijdig in kennis | § 5. Sauf si elle peut établir qu'elle n'a pas été informée en temps |
| is gesteld, moet ieder die zich op grond van het dossier zou kunnen | utile, toute personne qui, sur base du dossier, pourrait faire état |
| beroepen op een nadeel, op straffe van verval zijn verzoekschrift | d'un préjudice doit introduire sa requête, à peine de déchéance, au |
| indienen, uiterlijk de vijfde dag vóór de eerste zitting waarop het | plus tard le cinquième jour avant la première audience à laquelle la |
| vonnisgerecht kennis neemt van de strafvordering. | juridiction de jugement connaît de l'action publique. |
| § 6. Het verzoekschrift wordt ondertekend door de verzoeker of zijn | § 6. La requête écrite est signée par le requérant ou son avocat. Elle |
| advocaat. Het wordt, al naar gelang van het geval, ter zitting of ter | est déposée, selon le cas, à l'audience ou au greffe, ou bien envoyée |
| griffie neergelegd, dan wel bij ter post aangetekende brief aan de | au greffe par lettre recommandée à la poste. La date figurant sur le |
| griffie toegestuurd. De datum vermeld op het bewijs van afgifte van | |
| het verzoekschrift aan de postdienst geldt als datum van neerlegging. | récépissé délivré par les services postaux fait office de date de |
| Het mondelinge verzoek wordt ter zitting gedaan en daarvan wordt | dépôt. La requête verbale est formulée à l'audience, et il en est fait |
| melding gemaakt op het zittingsblad; het kan ook bij verklaring ter | mention sur la feuille d'audience; elle peut aussi être faite sous |
| griffie ingediend worden. De door de griffier opgenomen verklaring | forme de déclaration au greffe. La déclaration enregistrée par le |
| wordt bij het dossier gevoegd. | greffier est versée au dossier. |
| De verzoeker duidt de stukken aan waarvan hij een afschrift wenst zo | Le requérant indique les pièces dont il demande la copie lorsqu'il |
| hij de gelegenheid heeft gehad het dossier te raadplegen. | aura eu l'occasion de consulter le dossier. |
| Alleen van stukken die voorkomen in het dossier op het tijdstip waarop | Seule peut être sollicitée la copie de pièces figurant dans le dossier |
| het verzoek wordt ingediend, kan een afschrift worden gevraagd. Bij | au moment du dépôt de la requête. Les documents mentionnés à l'article |
| het verzoek worden de stukken gevoegd die in artikel 676 worden vermeld. § 7. De behandeling van het verzoek om rechtsbijstand voor de afgifte van afschriften geschiedt met gesloten deuren. Dit geschiedt op een latere zitting wanneer het verzoek is neergelegd of gedaan ter griffie. Wanneer het verzoek mondeling ter zitting wordt gedaan, geschiedt dit op de zitting waarop de rechter kennis neemt van de strafvordering. De voorzitter of de rechter beslist nadat de verzoeker of zijn advocaat en het openbaar ministerie zijn gehoord of daartoe de gelegenheid hebben gekregen. De voorzitter of de rechter kan het verzoek verwerpen of er gedeeltelijk dan wel geheel uitspraak over doen. In zijn beslissing wijst de voorzitter of de rechter de stukken aan waarvoor hij rechtsbijstand voor de afgifte van afschriften toestaat. § 8. Degene wiens verzoek geheel of gedeeltelijk is ingewilligd, kan een nieuw verzoek indienen betreffende de stukken die later bij het | 676 sont joints à la requête. § 7. L'examen de la demande d'assistance judiciaire visant à la délivrance de copies se déroule à huis clos. Il a lieu à une audience ultérieure lorsque la requête est déposée ou faite au greffe. Il a lieu à l'audience à laquelle le juge connaît de l'action publique lorsque la requête a été formulée verbalement. Le président ou le juge statue après que le requérant ou son avocat ainsi que le ministère public ont été entendus ou ont eu l'opportunité de l'être. Le président ou le juge peut rejeter la demande ou y faire droit en tout ou en partie. Dans sa décision, le président ou le juge indique les pièces pour lesquelles il autorise la délivrance de copies au titre de l'assistance judiciaire. § 8. Toute personne dont la requête a été acceptée en tout ou en partie peut introduire une nouvelle requête relative aux pièces |
| dossier zijn gevoegd. | versées ultérieurement au dossier. |
| Het verzoek wordt, op straffe van verval, ingediend uiterlijk de | La requête est introduite, à peine de déchéance, au plus tard le |
| vijfde dag vóór de zitting van het vonnisgerecht. | cinquième jour avant l'audience de la juridiction de jugement. |
| Worden na afloop van de termijn bedoeld in het tweede lid nieuwe | Lorsqu'à l'issue du délai visé à l'alinéa 2, de nouvelles pièces sont |
| stukken later bij het dossier gevoegd, dan geeft de griffier kosteloos een afschrift van deze stukken af aan de partijen aan wie voorheen reeds rechtsbijstand voor het verkrijgen van afschriften is verleend. § 9. De beslissing van de rechter inzake rechtsbijstand voor de afgifte van afschriften van stukken uit het dossier is niet vatbaar voor verzet. Hoger beroep kan door de verzoeker of het openbaar ministerie worden ingesteld binnen een termijn van vierentwintig uren die begint te lopen vanaf de uitspraak. Hoger beroep wordt bij de griffie van het gerecht dat de beslissing heeft gewezen, ingesteld overeenkomstig de regels die in strafzaken van toepassing zijn. | versées ultérieurement au dossier, le greffier délivre gratuitement une copie desdites pièces aux parties qui ont déjà bénéficié antérieurement de l'assistance judiciaire pour la délivrance de copies. § 9. La décision du juge relative à l'assistance judiciaire pour la délivrance de copies de pièces du dossier n'est pas susceptible d'opposition. L'appel peut être introduit par le requérant ou par le ministère public dans un délai de vingt-quatre heures, lequel commence à courir à partir du prononcé du jugement. L'appel est interjeté, selon les règles applicables en matière pénale, auprès du greffe de la juridiction qui a rendu la décision. |
| Het wordt binnen vijftien dagen na het instellen ervan behandeld : | Il doit être examiné dans les quinze jours de son introduction : |
| 1° door de raadkamer in geval van hoger beroep tegen de beslissing van | 1° par la chambre du conseil en cas d'appel de la décision du tribunal |
| de politierechtbank; | de police; |
| 2° door de kamer van inbeschuldigingstelling in geval van hoger beroep | 2° par la chambre des mises en accusation en cas d'appel de la |
| tegen de beslissing van de raadkamer of de correctionele rechtbank. | décision de la chambre du conseil ou du tribunal correctionnel. |
| § 10. Tegen de beslissingen betreffende de rechtsbijstand voor de | § 10. Les décisions relatives à l'assistance judiciaire pour la |
| afgifte van afschriften van stukken uit het dossier kan geen | délivrance de copies de pièces du dossier ne peuvent faire l'objet |
| cassatieberoep worden ingesteld. | d'un pourvoi en cassation. |
| § 11. De rechtspleging betreffende de rechtsbijstand voor de afgifte | § 11. La procédure relative à l'assistance judiciaire pour la |
| van afschriften van stukken uit het dossier in strafzaken mag de | délivrance de copies de pièces du dossier en matière pénale ne peut |
| normale berechting van de strafvordering niet vertragen. » | retarder le cours normal de l'action publique. » |
| B.2.1. Artikel 674bis werd in het Gerechtelijk Wetboek ingevoegd bij | B.2.1. L'article 674bis a été introduit dans le Code judiciaire par la |
| de wet van 7 januari 1998 « met betrekking tot de rechtsbijstand | loi du 7 janvier 1998 « relative à l'assistance judiciaire pour la |
| inzake de afgifte van afschriften van stukken uit het gerechtsdossier | délivrance de copies de pièces du dossier judiciaire en matière pénale |
| in strafzaken ». | ». |
| B.2.2. De wetgever heeft niet geopteerd voor een systeem waarbij elke | B.2.2. Le législateur a opté, non pour un système de délivrance |
| belanghebbende een kosteloze afgifte van de stukken uit het | gratuite, à toute personne intéressée, des pièces du dossier répressif |
| strafdossier kan verkrijgen maar voor een specifieke toepassing van de | mais pour une application spécifique de l'assistance judiciaire. |
| rechtsbijstand. Die wordt slechts toegekend bij beslissing van één van | Celle-ci n'est accordée que par décision d'une des juridictions |
| de in artikel 674bis, § 2, vermelde rechtscolleges, dat wil zeggen | mentionnées à l'article 674bis, § 2, c'est-à-dire par la juridiction |
| door het rechtscollege dat is belast met het onderzoek of de | |
| berechting van de strafzaak waarop de stukken waarvan een afschrift | qui est chargée de l'instruction ou du jugement de l'affaire pénale à |
| wordt gevraagd, betrekking hebben. | laquelle se rapportent les pièces dont la copie est demandée. |
| B.2.3. De toekenning of de weigering van de rechtsbijstand geeft | B.2.3. L'octroi ou le refus de l'assistance judiciaire donne lieu à un |
| aanleiding tot een debat voor het rechtscollege dat de strafzaak | débat devant la juridiction qui traite l'affaire pénale. En outre, le |
| behandelt. Bovendien heeft de wetgever niet gewild dat het verzoek om | législateur n'a pas voulu que la demande d'assistance judiciaire |
| rechtsbijstand op elk ogenblik zou kunnen worden ingediend, omdat hij | puisse être introduite à tout moment, redoutant en effet que |
| immers vreesde dat het indienen van een ongepast verzoek de | l'introduction d'une demande intempestive ne retarde ou ne perturbe |
| strafvordering waarvan hij de behandeling overigens wilde versnellen, | l'action publique dont, par ailleurs, il voulait accélérer le |
| zou kunnen vertragen of verstoren (Parl. St., Senaat, B.Z. 1995, nr. | traitement (Doc. parl., Sénat, S.E., 1995, n° 1-17/1, p. 6; 1-17/3, p. |
| 1-17/1, p. 6; 1-17/3, p. 5; 1-17/5, pp. 17, 18, 32, 57 tot 59; Hand., | 5; 1-17/5, pp. 17, 18, 32, 57 à 59; Ann., Sénat, 19 décembre 1996, p. |
| Senaat, 19 december 1996, p. 2096). Hij heeft bijgevolg bepaald dat | 2096). Il a donc prévu que la demande devra être introduite, selon le |
| het verzoek, naar gelang van het geval, zal moeten worden ingediend | |
| uiterlijk op de eerste zitting van het onderzoeksgerecht (artikel | cas, au plus tard à la première audience de la juridiction |
| 674bis, § 3, in fine), binnen acht dagen na de dagvaarding of de | d'instruction (article 674bis, § 3, in fine), dans les huit jours à |
| dater de la citation ou de la convocation devant la juridiction de | |
| oproeping voor het vonnisgerecht (artikel 674bis, § 4, in fine) of | jugement (article 674bis, § 4, in fine) ou au plus tard le cinquième |
| uiterlijk de vijfde dag vóór de eerste zitting van het vonnisgerecht | jour avant la première audience de la même juridiction (article |
| (artikel 674bis, § 5). Hij heeft bovendien bepaald dat een nieuw | 674bis, § 5). Il a en outre prévu qu'une nouvelle requête pourra être |
| verzoek kan worden ingediend indien stukken later bij het dossier zijn | introduite si des pièces sont versées ultérieurement au dossier |
| gevoegd (artikel 674bis, § 8). | (article 674bis, § 8). |
| B.3.1. Teneinde laattijdige en dilatoire verzoeken te vermijden (Parl. | B.3.1. Afin d'éviter les demandes tardives et dilatoires (Doc. parl., |
| St., Senaat, op. cit., nr. 1-17/1, p. 5), heeft de wetgever gewild dat | Sénat, op. cit., n° 1-17/1, p. 5), le législateur a voulu que soit |
| het verzoekschrift dat in hoger beroep wordt ingediend, onontvankelijk | |
| is, behalve indien dat verzoekschrift wordt ingediend door een persoon | irrecevable la requête déposée en degré d'appel, sauf si cette requête |
| die reeds in eerste aanleg rechtsbijstand heeft verkregen (artikel | est introduite par une personne qui a déjà obtenu l'assistance |
| 674bis, § 2, tweede lid). | judiciaire en première instance (article 674bis, § 2, alinéa 2). |
| B.3.2. De verwijzende rechter vraagt aan het Hof of er geen | B.3.2. Le juge a quo demande à la Cour s'il n'y a pas une différence |
| onverantwoord verschil in behandeling bestaat tussen de beklaagde die om rechtsbijstand verzoekt met het oog op het verkrijgen van een afschrift van stukken uit een strafdossier wanneer hij dat verzoek voor het eerst indient in hoger beroep, in welk geval zijn verzoek onontvankelijk is, en de beklaagde die, op eenvoudig verzoek, in dat stadium van de procedure dat afschrift kan verkrijgen mits hij de kosten ervan betaalt. B.4. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. | de traitement injustifiée entre le prévenu qui sollicite l'assistance judiciaire en vue d'obtenir la délivrance de copies de pièces d'un dossier répressif lorsqu'il introduit cette requête, pour la première fois, en degré d'appel, auquel cas sa requête est irrecevable, et le prévenu qui peut, sur simple demande, obtenir cette copie à ce stade de la procédure à condition d'en payer les frais. B.4. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination n'excluent pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. |
| B.5.1. Nu de wetgever in artikel 674bis van het Gerechtelijk Wetboek | B.5.1. Dès lors qu'il prévoit à l'article 674bis du Code judiciaire la |
| voorziet in de mogelijkheid dat een afschrift van stukken uit een | possibilité que la copie de pièces d'un dossier répressif soit |
| strafdossier kosteloos wordt afgegeven aan een persoon die niet over | octroyée gratuitement à une personne qui ne dispose pas des revenus |
| de nodige inkomsten beschikt, mag hij, door uitzonderingen op de | nécessaires, le législateur ne peut, en établissant des exceptions au |
| vastgestelde algemene regeling in te voeren, rechtzoekenden niet | régime général, aboutir à traiter les justiciables d'une manière qui, |
| behandelen op een manier die, gelet op de aard van de ter zake | |
| geldende beginselen, discriminerend zou zijn. Die beginselen zijn de | eu égard à la nature des principes en cause, serait discriminatoire. |
| eerbiediging van de rechten van de verdediging en de eerlijke | Ces principes sont le respect des droits de la défense et le |
| behandeling van de zaak, onder meer gewaarborgd door artikel 6 van het | traitement équitable de la cause, garantis notamment par l'article 6 |
| Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Zij impliceren het | de la Convention européenne des droits de l'homme. Ils impliquent le |
| recht, voor de rechtzoekende, om te beschikken over voldoende tijd en | droit, pour le justiciable, de disposer du temps et des facilités |
| faciliteiten welke nodig zijn voor de voorbereiding van zijn | nécessaires à la préparation de sa défense et de son argumentation, |
| verdediging en argumentatie, op welk recht het grondwettelijk beginsel | droit auquel le principe constitutionnel d'égalité et de |
| van gelijkheid en niet-discriminatie van toepassing is. | non-discrimination est applicable. |
| B.5.2. De rechtzoekende die zijn verzoekschrift niet in eerste aanleg | B.5.2. Il est vrai que le justiciable qui n'aura pas introduit sa |
| heeft ingediend en die, overeenkomstig het in het geding zijnde | requête en première instance et qui, selon l'article 674bis, § 2, |
| artikel 674bis, § 2, tweede lid, niet de rechtsbijstand kan genieten, | alinéa 2, en cause, ne pourra bénéficier de l'assistance judiciaire, |
| zal weliswaar de mogelijkheid hebben om de stukken ter griffie te raadplegen of ze er door zijn raadsman te laten raadplegen. Dergelijk ongemak doet niet noodzakelijkerwijze afbreuk aan de essentie van het recht van verdediging. Maar de onmogelijkheid om over afschriften van de essentiële stukken van het strafdossier te beschikken kan, in bepaalde gevallen, de rechtzoekende verhinderen op nuttige wijze zijn argumenten te laten gelden en de voor zijn verdediging nodige adviezen, met name op technisch vlak, in te winnen. B.6. De wetgever heeft redelijkerwijs het indienen, in hoger beroep, van dilatoire verzoekschriften kunnen willen vermijden. Die doelstelling kon worden verwezenlijkt zonder de uitoefening van de in B.5.1 vermelde rechten op overdreven wijze te beperken door, zoals dat het geval is in eerste aanleg, een rechterlijke controle te organiseren en de termijnen te bepalen waarbinnen het verzoekschrift moet worden ingediend. Maar doordat de in het geding zijnde bepaling elk verzoek om rechtsbijstand in hoger beroep verbiedt, is zij onevenredig met de erin nagestreefde doelstelling. B.7. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof, | aura la possibilité de consulter les pièces au greffe ou de les y faire consulter par son conseil. Un tel inconfort ne porte pas nécessairement atteinte à la substance du droit de défense. Toutefois, l'impossibilité de disposer de la copie des pièces essentielles d'un dossier répressif peut, dans certains cas, mettre un justiciable dans l'incapacité de préparer utilement son argumentation et de s'entourer des conseils, notamment techniques, nécessaires à sa défense. B.6. Le législateur a pu raisonnablement vouloir éviter l'introduction, en degré d'appel, de requêtes dilatoires. Cet objectif pouvait être atteint, comme c'est le cas en première instance, sans apporter une restriction excessive à l'exercice des droits mentionnés en B.5.1, en organisant un contrôle par le juge et en fixant des délais dans lesquels la requête doit être introduite. Mais en interdisant toute demande d'assistance judiciaire en degré d'appel, la disposition en cause est disproportionnée à l'objectif qu'elle poursuit. B.7. La question préjudicielle appelle une réponse positive. Par ces motifs, la Cour |
| zegt voor recht : | dit pour droit : |
| Artikel 674bis, § 2, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt | L'article 674bis, § 2, alinéa 2, du Code judiciaire viole les articles |
| de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het op geen enkele wijze | 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permet en aucune manière à |
| een beklaagde toestaat voor het eerst in hoger beroep een | un prévenu d'introduire, pour la première fois en degré d'appel, une |
| verzoekschrift om rechtsbijstand in te dienen met het oog op het | requête en vue de bénéficier de l'assistance judiciaire aux fins |
| verkrijgen van een afschrift van stukken uit het strafdossier. | d'obtenir copie de pièces du dossier répressif. |
| Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
| artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
| Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 6 februari 2002. | la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 6 février 2002. |
| De griffier, De voorzitter, | Le greffier, Le président, |
| P.-Y. Dutilleux M. Melchior | P.-Y. Dutilleux M. Melchior |