Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 127/2001 van 16 oktober 2001 Rolnummer 1997 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen. Het Arbitrage samengesteld uit voorzitter M. Melchior, de rechters P. Martens, R. Henneuse, L. Lavrysen, A. Alen (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 127/2001 van 16 oktober 2001 Rolnummer 1997 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen. Het Arbitrage samengesteld uit voorzitter M. Melchior, de rechters P. Martens, R. Henneuse, L. Lavrysen, A. Alen (...) Extrait de l'arrêt n° 127/2001 du 16 octobre 2001 Numéro du rôle : 1997 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 15 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par la Cour d'appel de Mons. La Cour d composée du président M. Melchior, des juges P. Martens, R. Henneuse, L. Lavrysen, A. Alen et J.-P.(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 127/2001 van 16 oktober 2001 Extrait de l'arrêt n° 127/2001 du 16 octobre 2001
Rolnummer 1997 Numéro du rôle : 1997
In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 3 juli En cause : la question préjudicielle concernant l'article 15 de la loi
1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Hof van du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par la Cour
Beroep te Bergen. d'appel de Mons.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit voorzitter M. Melchior, de rechters P. Martens, R. composée du président M. Melchior, des juges P. Martens, R. Henneuse,
Henneuse, L. Lavrysen, A. Alen en J.-P. Moerman, en, overeenkomstig L. Lavrysen, A. Alen et J.-P. Moerman, et, conformément à l'article
artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, du
Arbitragehof, emeritus voorzitter H. Boel, bijgestaan door de griffier président émérite H. Boel, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux,
P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij arrest van 27 juni 2000 in zake J. Bille tegen de c.v. IGRETEC, Par arrêt du 27 juin 2000 en cause de J. Bille contre la s.c. IGRETEC,
waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op
30 juni 2000, heeft het Hof van Beroep te Bergen de volgende dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 30
prejudiciële vraag gesteld : juin 2000, la Cour d'appel de Mons a posé la question préjudicielle suivante :
« Is er geen schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in « N'y a-t-il pas violation des articles 10 et 11 de la Constitution
zoverre een bediende van de openbare sector, te dezen van een dans la mesure où un employé du secteur public, en l'occurrence une
intercommunale, vanwege het enkele feit dat hij heeft ingestemd met de intercommunale, par le simple fait qu'il a marqué son accord sur les
voorwaarden van zijn dienstneming, zodat hij wordt beschouwd als termes de son engagement de manière telle qu'il est considéré comme
zijnde onder contract en niet onder statuut, de vergoeding voor zijn sous contrat et non sous statut, voit l'indemnisation de son dommage
schade beperkt ziet door de verjaring op grond van artikel 15 van de limitée par la prescription tirée de l'article 15 de la loi du 3
wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, terwijl, juillet 1978 relative au contrat [lire : aux contrats] de travail
indien de rechtsverhoudingen tussen de partijen zouden zijn ontstaan alors que si les relations juridiques entre parties étaient nées de la
uit de eenzijdige beslissing van de overheid, de op zijn vordering tot décision unilatérale de l'autorité, la prescription applicable à son
schadevergoeding van toepassing zijnde verjaring die van het gemeen recht zou zijn ? » action en indemnisation serait celle du droit commun ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. De verwijzende rechter vraagt het Hof of de artikelen 10 en 11 B.1. Le juge a quo demande à la Cour si les articles 10 et 11 de la
van de Grondwet niet zijn geschonden, in zoverre een bediende van een Constitution ne sont pas violés en ce qu'un employé d'une
intercommunale die een aansprakelijkheidsvordering instelt tegen intercommunale qui intente une action en responsabilité contre
laatstgenoemde, onderworpen is aan de vijfjarige verjaring bepaald bij celle-ci est soumis à la prescription quinquennale prévue par
artikel 15 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de l'article 15 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten « vanwege het enkele feit dat hij heeft travail « par le simple fait qu'il a marqué son accord sur les termes
ingestemd met de voorwaarden van zijn dienstneming, zodat hij wordt de son engagement de manière telle qu'il est considéré comme sous
beschouwd als zijnde onder contract en niet onder statuut », terwijl contrat et non sous statut », tandis qu'il bénéficierait de la
hij aanspraak zou kunnen maken op de dertigjarige verjaring « indien prescription trentenaire « si les relations juridiques entre parties
de rechtsverhoudingen tussen de partijen zouden zijn ontstaan uit de eenzijdige beslissing van de overheid ». B.2. Het Hof is niet bevoegd om te oordelen of een persoon het slachtoffer is van een discriminatie omdat hij zich in een gunstiger rechtspositie zou hebben kunnen bevinden dan diegene waarin hij zich bevindt. De vraag moet worden gelezen als zijnde een uitnodiging aan het Hof om de verschillende situaties van twee categorieën van personeelsleden van een intercommunale, die tegen laatstgenoemde een aansprakelijkheidsvordering instellen, te vergelijken : zij die zich in een contractuele arbeidsverhouding bevinden en zij die zich in een statutaire situatie bevinden. B.3. Het Hof zou zich evenmin kunnen afvragen of het opportuun is een verschil in behandeling ongedaan te maken. Het Hof kan slechts de grondwettigheid onderzoeken van de norm die de betrokken situatie regelt. étaient nées de la décision unilatérale de l'autorité ». B.2. La Cour n'est pas compétente pour apprécier si une personne est victime d'une discrimination parce qu'elle aurait pu se trouver dans une situation juridique plus favorable que celle qui est la sienne. La question doit se lire comme invitant la Cour à comparer la situation différente de deux catégories d'agents d'une intercommunale exerçant contre celle-ci une action en responsabilité : ceux qui se trouvent dans un lien contractuel et ceux qui se trouvent dans une situation statutaire. B.3. La Cour ne pourrait davantage se demander s'il est opportun de remédier à une différence de traitement. Elle ne peut faire porter son examen que sur la constitutionnalité de la norme qui régit la situation en cause.
B.4. De prejudiciële vraag dient bijgevolg als volgt te worden B.4. Il convient donc de reformuler la question préjudicielle en ces
geherformuleerd : termes :
« Schendt artikel 15 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de « L'article 15 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat travail viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce
het tot gevolg heeft dat de vijfjarige verjaring van toepassing is op qu'il a pour conséquence que la prescription quinquennale s'applique à
de aansprakelijkheidsvordering ingesteld door contractuele l'action en responsabilité engagée par les agents contractuels d'une
personeelsleden van een intercommunale tegen laatstgenoemde terwijl de intercommunale contre celle-ci, tandis que la prescription trentenaire
dertigjarige verjaring van het oude artikel 2262 van het Burgerlijk de l'article 2262 ancien du Code civil s'appliquait, avant son
Wetboek, vóór de vervanging ervan bij de wet van 10 juni 1998, van remplacement par la loi du 10 juin 1998, à la même action intentée par
toepassing was op dezelfde vordering ingesteld door statutaire
personeelsleden van een intercommunale ? » les agents statutaires d'une intercommunale ? »
B.5. De statutaire personeelsleden zijn in beginsel niet vergelijkbaar met contractuele personeelsleden, aangezien ze zich in een grondig verschillende rechtspositie bevinden. Uit de motivering van het verwijzingsarrest blijkt echter dat de appellant zijn werkgever heeft gedagvaard om vergoed te worden voor het nadeel dat hij heeft geleden doordat zijn verdiensten niet op grond van objectieve criteria zijn beoordeeld. Hij bevindt zich op dat punt in een situatie die niet verschilt van die van een statutair personeelslid, dat om dezelfde reden in rechte zou treden tegen de intercommunale die hem tewerkstelt. De verschillende rechtsregels die de arbeidsverhouding van beide categorieën van personeelsleden beheersen, verhinderen niet B.5. Les agents statutaires ne sont, en principe, pas comparables aux agents contractuels puisqu'ils se trouvent dans des situations juridiques fondamentalement différentes. Toutefois, il ressort des motifs de l'arrêt a quo que l'appelant a assigné son employeur pour être indemnisé du préjudice que celui-ci lui a causé en n'appréciant pas ses mérites sur la base de critères objectifs. Il se trouve, à cet égard, dans une situation qui n'est pas différente de celle d'un agent statutaire qui agirait pour le même motif contre l'intercommunale qui l'emploie. Les règles juridiques différentes qui régissent la relation de travail de l'une et l'autre catégories d'agents n'empêchent pas
dat ze zich, ten aanzien van de in hun rechtsvordering gestelde qu'ils se trouvent, par rapport à la question de droit posée par leur
rechtsvraag, in een vergelijkbare situatie bevinden. action, dans une situation comparable.
B.6. De vijfjarige verjaring is van toepassing op vorderingen ontstaan B.6. La prescription quinquennale est celle qui s'applique aux actions
uit een contractuele arbeidsverhouding zowel in de privé-sector als in nées d'une relation contractuelle de travail, tant dans le secteur
de openbare sector (artikel 15 in samenhang gelezen met artikel 1, privé que dans le secteur public (article 15 combiné avec l'article 1er,
tweede lid, van de wet van 3 juli 1978 betreffende de alinéa 2, de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten). Zij is eveneens van toepassing op vorderingen travail). Elle s'applique également aux actions intentées par les
ingesteld door statutaire personeelsleden tegen de overheidsinstelling agents statutaires contre l'organisme public qui les emploie (article
die hen tewerkstelt (artikel 100 van de gecoördineerde wetten 100 des lois coordonnées sur la comptabilité de l'Etat) mais elle ne
betreffende de rijkscomptabiliteit), maar zij betreft niet de concerne pas l'action introduite par les agents statutaires des
vordering ingesteld door statutaire personeelsleden van
intercommunales waarop voormeld artikel 100 niet van toepassing is. De intercommunales auxquelles l'article 100 précité n'est pas applicable.
verwijzende rechter leidt daaruit af dat laatstgenoemde vordering was
onderworpen aan de dertigjarige verjaring bepaald bij het oude artikel Le juge a quo en déduit que cette dernière action était soumise à la
2262 van het Burgerlijk Wetboek, van toepassing op het geschil dat hem prescription trentenaire prévue à l'article 2262 ancien du Code civil,
is voorgelegd. applicable au litige qui lui est soumis.
B.7. De dertigjarige verjaring is een regel van residuele aard B.7. La prescription trentenaire est devenue une règle de caractère
geworden, veeleer dan de wettelijke uitdrukking van wat het algemeen résiduel plutôt que l'expression législative de ce que requiert
belang vereist. Aangezien ze werd beschouwd als veel te lang en l'intérêt général. Considérée comme beaucoup trop longue et inadaptée
onaangepast aan het economische leven en aan de snelheid van de à la vie économique et à la rapidité des communications (Doc. parl.,
communicatie (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1087/1, pp. 2 en 10; Chambre, 1996-1997, n° 1087/1, pp. 2 et 10; Doc. parl., Chambre,
Parl. St., Kamer, 1997-1998, nr. 1087/7, p. 4; Parl. St., Senaat, 1997-1998, n° 1087/7, p. 4; Doc. parl., Sénat, 1997-1998, n° 883/3,
1997-1998, nr. 883/3, pp. 4, 5 en 10), werd ze opgeheven, wat de pp. 4, 5 et 10), elle a été abrogée, en ce qui concerne les actions
persoonlijke rechtsvorderingen betreft, bij de wet van 10 juni 1998 personnelles, par la loi du 10 juin 1998 modifiant certaines
tot wijziging van sommige bepalingen betreffende de verjaring. Uit de dispositions en matière de prescription. Il ressort des travaux
parlementaire voorbereiding van die wet blijkt dat het door de préparatoires de cette loi que l'objectif poursuivi par le législateur
wetgever beoogde doel erin bestond « te voorzien in een eenvormige était de « prévoir un délai uniforme de prescription pour toutes les
verjaringstermijn voor alle rechtsvorderingen tot vergoeding van de actions en réparation d'un dommage résultant d'une faute
schade volgend uit een (quasi) delictuele fout [...] die al dan niet (quasi-)délictuelle [...] constitutive ou non d'une infraction » (Doc.
een misdrijf is » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1087/1, p. 2). De parl., Chambre, 1996-1997, n° 1087/1, p. 2). Le législateur a
wetgever heeft eveneens gepreciseerd dat de vervanging van de également précisé que le remplacement du délai de prescription
dertigjarige verjaringstermijn door een redelijker termijn tot gevolg trentenaire par un délai plus raisonnable aurait pour effet de
zou hebben dat de discriminatie die het gevolg is van het verschil supprimer la discrimination qui résulte de la disparité entre cette
tussen die verjaring en een hele reeks korte verjaringstermijnen zou prescription et toute une série de prescriptions de courte durée (Doc.
verdwijnen (Parl. St., Kamer, 1997-1998, nr. 1087/7, p. 4). parl., Chambre, 1997-1998, n° 1087/7, p. 4).
Verwijzend naar het voorbeeld van artikel 15 van de wet betreffende de En référence à l'article 15 de la loi relative aux contrats de travail
arbeidsovereenkomsten, is tijdens de parlementaire voorbereiding nog cité à titre d'exemple, il a été encore observé au cours des travaux
opgemerkt dat « indien men, teneinde alle vorderingen tot préparatoires que « si, en vue d'assimiler toutes les actions en
schadevergoeding gelijk te stellen ongeacht hun grondslag, uit de dommages-intérêts, quel que soit leur fondement, on détachait les
groep contractuele vorderingen de vorderingen tot schadevergoeding zou actions en dommages-intérêts de l'ensemble des actions contractuelles
lichten en aan een andere behandeling zou onderwerpen, [...] nieuwe et si on les soumettait à un traitement différent, de nouvelles
discriminaties en inconsistenties in het leven [zouden] worden discriminations injustifiées et des incohérences seraient créées »
geroepen » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1087/1, p. 5; in dezelfde (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, n° 1087/1, p. 5; dans le même sens,
zin, Parl. St., Kamer, 1997-1998, nr. 1087/7, p. 4). Doc. parl., Chambre, 1997-1998, n° 1087/7, p. 4).
B.8. De vijfjarige verjaring is de verjaring die van toepassing is op B.8. La prescription quinquennale est la prescription applicable à la
de meeste rechtsvorderingen ontstaan uit een arbeidsverhouding. De plupart des actions nées d'une relation de travail. La constatation
vaststelling dat er nog enkele contractuele rechtsvorderingen zijn,
ontstaan uit een arbeidsverhouding, die verjaren na dertig jaar, kan qu'il existe encore quelques actions contractuelles, nées d'une
niet ertoe leiden dat de vijfjarige verjaring discriminerend zou zijn. relation de travail, qui sont prescrites après trente ans, ne peut
Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie zou absurde gevolgen amener à juger la prescription quinquennale discriminatoire. Le
hebben indien het de verplichting zou opleggen af te wijken van een principe d'égalité et de non-discrimination aurait des conséquences
regel die algemeen geldend is geworden inzake de verjaring van absurdes s'il imposait d'écarter une règle, devenue générale en
vorderingen betreffende de contractuele aansprakelijkheid, omdat er matière de prescription des actions en responsabilité contractuelle,
nog enkele uitzonderingen op bestaan. dès lors qu'elle souffre encore quelques exceptions.
B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.9. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 15 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de L'article 15 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de
arbeidsovereenkomsten schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. travail ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 16 oktober 2001. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 16 octobre 2001.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^