Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 70/2000 van 14 juni 2000 Rolnummers 1677, 1678 en 1679 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 67 van het koninklijk besluit van 16 maart 1968 tot coördinatie van de wetten betreffende de politie over het wegve Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters P. (...)"
Uittreksel uit arrest nr. 70/2000 van 14 juni 2000 Rolnummers 1677, 1678 en 1679 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 67 van het koninklijk besluit van 16 maart 1968 tot coördinatie van de wetten betreffende de politie over het wegve Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de rechters P. (...) Extrait de l'arrêt n° 70/2000 du 14 juin 2000 Numéros du rôle : 1677, 1678 et 1679 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 67 de l'arrêté royal du 16 mars 1968 portant coordination des lois relatives à la police de la cir La Cour d'arbitrage, composée des présidents G. De Baets et M. Melchior, et des juges P. Martens(...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Uittreksel uit arrest nr. 70/2000 van 14 juni 2000 Extrait de l'arrêt n° 70/2000 du 14 juin 2000
Rolnummers 1677, 1678 en 1679 Numéros du rôle : 1677, 1678 et 1679
In zake : de prejudiciële vragen over artikel 67 van het koninklijk En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 67 de
besluit van 16 maart 1968 tot coördinatie van de wetten betreffende de l'arrêté royal du 16 mars 1968 portant coordination des lois relatives
politie over het wegverkeer, gesteld door de Correctionele Rechtbank à la police de la circulation routière, posées par le Tribunal
te Ieper. correctionnel d'Ypres.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de composée des présidents G. De Baets et M. Melchior, et des juges P.
rechters P. Martens, E. Cerexhe, A. Arts, M. Bossuyt en E. De Groot, Martens, E. Cerexhe, A. Arts, M. Bossuyt et E. De Groot, assistée de
bijgestaan door referendaris B. Renauld, waarnemend griffier, onder la référendaire B. Renauld, faisant fonction de greffier, présidée par
voorzitterschap van voorzitter G. De Baets, le président G. De Baets,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vragen I. Objet des questions préjudicielles
Bij drie vonnissen van 15 april 1999 in zake het openbaar ministerie Par trois jugements du 15 avril 1999 en cause du ministère public
tegen S. Vanoverberghe en de b.v.b.a. Translini, waarvan de expedities contre S. Vanoverberghe et la s.p.r.l. Translini, dont les expéditions
ter griffie van het Arbitragehof zijn ingekomen op 18 mei 1999, heeft sont parvenues au greffe de la Cour d'arbitrage le 18 mai 1999, le
de Correctionele Rechtbank te Ieper telkens de volgende prejudiciële Tribunal correctionnel d'Ypres a chaque fois posé la question
vraag gesteld : préjudicielle suivante :
« Worden het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel en het « Les principes constitutionnels d'égalité et de non-discrimination
niet-discriminatiebeginsel als vervat in de artikelen 10 en 11 van de contenus aux articles 10 et 11 de la Constitution sont-ils violés par
Grondwet geschonden door artikel 67 van de wet van 16 maart 1968 l'article 67 de la loi du 16 mars 1968 relative à la police de la
betreffende de politie over het wegverkeer in zoverre dit bepaalt dat circulation routière en tant que cette disposition énonce que ' les
' zij die overeenkomstig artikel 1384 van het Burgerlijk Wetboek personnes civilement responsables, aux termes de l'article 1384 du
burgerrechtelijk aansprakelijk zijn voor schadevergoeding en kosten,
zijn insgelijks aansprakelijk voor de geldboete ... '; hetgeen Code civil, des dommages-intérêts et frais, le sont également de
betrekking heeft op overtredingen beteugeld door de wet van 16 maart l'amende... ', ce qui concerne les contraventions réprimées par la loi
1968 betreffende de politie over het wegverkeer en wat een afwijking du 16 mars 1968 relative à la police de la circulation routière et
inhoudt van de gewone wettelijke regelen dat de beklaagde persoonlijk déroge aux règles légales ordinaires selon lesquelles le prévenu est
strafrechtelijk en burgerrechtelijk aansprakelijk is voor de geldboete personnellement responsable, au pénal et au civil, de l'amende qui
die desgevallend wordt opgelegd ? » est, le cas échéant, infligée ? »
(...) (...)
IV. In rechte IV. En droit
(...) (...)
B.1. De prejudiciële vraag betreft de bestaanbaarheid van artikel 67 van de bij koninklijk besluit van 16 maart 1968 gecoördineerde wetten betreffende de politie over het wegverkeer (hierna « wegverkeerswet » genoemd) met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre de in dat artikel bedoelde burgerrechtelijk aansprakelijke partij gehouden is tot betaling van de geldboete die aan de veroordeelde wordt opgelegd in geval van overtreding door deze laatste van voornoemde wegverkeerswet, terwijl in principe een door de strafrechter uitgesproken geldboete uitsluitend ten laste komt van de veroordeelde beklaagde en de burgerrechtelijk aansprakelijke partij niet kan treffen. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die vergelijking. B.1. La question préjudicielle porte sur la compatibilité de l'article 67 des lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1968, avec les articles 10 et 11 de la Constitution en tant que la partie civilement responsable visée par la disposition litigieuse est tenue de payer l'amende infligée au condamné ayant commis une infraction à la loi précitée, alors qu'en principe une amende infligée par le juge pénal incombe au seul prévenu condamné, à l'exclusion de la partie civilement responsable. La Cour limite son examen à cette comparaison.
B.2. Artikel 67 van de wegverkeerswet bepaalt : B.2. L'article 67 de la loi relative à la police de la circulation
routière énonce :
« Zij die overeenkomstig artikel 1384 van het Burgerlijk Wetboek « Les personnes civilement responsables, aux termes de l'article 1384
burgerrechtelijk aansprakelijk zijn voor schadevergoeding en kosten,
zijn insgelijks aansprakelijk voor de geldboete. Met die personen du Code civil, des dommages-intérêts et frais, le sont également de
wordt gelijkgesteld de voogd, wat betreft de misdrijven begaan door l'amende. Le tuteur leur est assimilé quant aux infractions commises
zijn ongehuwde, bij hem inwonende pupillen. » par ses pupilles non mariés demeurant avec lui. »
B.3. In zoverre ze afwijkt van het gemene recht kan een dergelijke B.3. En ce qu'elle est dérogatoire au droit commun, pareille
verplichting tot het betalen van een geldboete slechts bestaan als obligation de payer l'amende ne peut exister que si elle est
uitdrukkelijk in een wetsbepaling daarin is voorzien. expressément prévue dans une disposition législative.
Het in het geding zijnde artikel 67 biedt een dergelijke wettelijke grondslag wat betreft de inbreuken op de wegverkeerswetgeving. B.4. De wetgever was van oordeel dat, ten aanzien van de toenemende problemen van het wegverkeer en het grote aantal verkeersongevallen en ermede rekening houdend dat een stijgend aantal personen voor rekening rijdt van hun werkgever, bijzondere maatregelen dienden te worden genomen. Reeds sedert lang heeft hij aan de burgerlijk aansprakelijke persoon het betalen van geldboetes inzake wegverkeer opgelegd, zoals hij ook eerder heeft gedaan in andere materies, vooral in talrijke bepalingen van het sociaal strafrecht. Terwijl die maatregel tot doel heeft de invordering van geldboetes te vergemakkelijken, heeft hij ook L'article 67 litigieux fournit une telle base légale en ce qui concerne les infractions à la réglementation relative à la circulation routière. B.4. Le législateur a estimé qu'en présence des problèmes croissants posés par la circulation automobile et par la multiplication des infractions de roulage et compte tenu de ce qu'un grand nombre de conducteurs roulent pour le compte d'un employeur, il convenait de prendre des mesures particulières. Il a depuis longtemps imposé à la personne civilement responsable le paiement des amendes infligées en matière de roulage, ainsi qu'il l'a fait également, dans d'autres matières, spécialement dans de nombreuses dispositions du droit pénal social. Si cette mesure a pour objectif de faciliter le recouvrement
als gevolg de situatie te verzwaren van de werkgever voor wiens des amendes, elle a aussi pour effet d'aggraver la situation de
rekening de beklaagde werkte op het ogenblik van de inbreuk. Die l'employeur pour le compte duquel le prévenu travaille au moment où
geldelijke maatregel is van burgerlijke aard. Hij heeft niet het l'infraction est commise. Cette mesure pécuniaire est de nature
karakter van een strafrechtelijke veroordeling ten aanzien van de tot civile. Elle n'a pas le caractère d'une condamnation pénale dans le
de betaling gehouden persoon, die niet wordt beschouwd als de dader chef de la personne tenue au paiement, qui n'est pas considérée comme
van de inbreuk, die overigens niet in zijn strafregister wordt l'auteur de l'infraction, laquelle n'est d'ailleurs pas mentionnée
vermeld. dans son casier judiciaire.
B.5. Er bestaat geen identieke maatregel wat betreft de geldboetes B.5. Il n'existe pas de mesure identique en ce qui concerne les
opgelegd ter uitvoering van de artikelen 418 tot 420 van het amendes infligées en exécution des articles 418 à 420 du Code pénal
Strafwetboek, die de doodslag, het toebrengen van lichamelijk letsel qui répriment l'homicide, les lésions corporelles et les coups et
en onopzettelijke slagen en verwondingen bestraffen. De wetgever kon, blessures involontaires. Le législateur a pu, sans violer le principe
zonder het gelijkheidsbeginsel te schenden, zich ten aanzien van die d'égalité, s'abstenir de prendre, à l'égard de ces dispositions, une
bepalingen ervan onthouden een identieke maatregel te nemen. De
artikelen 418 tot 420 beperken zich immers niet tot de materie van het mesure identique. Les articles 418 à 420 ne se limitent pas, en effet,
à la matière du roulage, de telle sorte que les raisons spécifiques
wegverkeer, zodat de specifieke redenen vermeld in B.4 een uitbreiding mentionnées en B.4 ne pouvaient justifier une extension de
van de aansprakelijkheid tot de personen vermeld in artikel 1384 van responsabilité aux personnes mentionnées à l'article 1384 du Code
het Burgerlijk Wetboek niet konden verantwoorden. civil.
B.6. Het verschil in behandeling tussen de werkgever van wie de B.6. La différence de traitement entre l'employeur dont le préposé a
aangestelde een inbreuk heeft begaan op de wegverkeerswet en de commis une infraction aux lois relatives à la police de la circulation
werkgever van wie de aangestelde een misdrijf heeft gepleegd van routière et l'employeur dont le préposé a commis l'infraction de coups
onvrijwillige slagen en verwondingen, is niet zonder redelijke et blessures involontaires n'est pas dénuée de justification
verantwoording. raisonnable.
B.7. Als de beklaagde tegelijk een wanbedrijf heeft gepleegd dat B.7. Si le prévenu a commis à la fois le délit puni par les articles
strafbaar is gesteld bij de artikelen 418 tot 420 van het 418 à 420 du Code pénal ainsi qu'une ou plusieurs infractions aux lois
Strafwetboek, alsmede een of meer inbreuken op de wegverkeerswetgeving relatives à la police de la circulation routière entraînant une peine
die bestraft worden met een lichtere straf, in welk geval hij enkel de moins forte, auquel cas il ne lui est infligé que la peine prévue par
straf krijgt opgelegd waarin is voorzien bij de artikelen 418 tot 420, les articles 418 à 420, son employeur ne sera pas civilement
zal zijn werkgever niet burgerrechtelijk aansprakelijk zijn voor de responsable de l'amende que son préposé est condamné à payer. Il
geldboete waartoe zijn aangestelde is veroordeeld. Er is dus een
verschil in behandeling tussen de werkgevers naar gelang van de door existe donc une différence de traitement entre employeurs selon les
hun aangestelde begane misdrijven. infractions commises par leurs préposés.
B.8. Dat verschil in behandeling vindt zijn oorzaak niet in de B.8. Cette différence de traitement n'a pas sa cause dans la
bepaling waarover het Hof een vraag is gesteld. Het komt voort uit het disposition sur laquelle la Cour est interrogée. Elle provient de ce
feit dat, met toepassing van artikel 65 van het Strafwetboek, wanneer eenzelfde feit verscheidene misdrijven oplevert of wanneer verschillende misdrijven die de opeenvolgende en voortgezette uitvoering zijn van eenzelfde misdadig opzet, gelijktijdig worden voorgelegd aan eenzelfde feitenrechter, alleen de zwaarste straf wordt uitgesproken. B.9. Om de in B.5 uiteengezette redenen vermocht de wetgever rederlijkerwijze, te dezen, niet af te wijken van het beginsel van de samenloop van misdrijven. B.10. De prejudiciële vragen worden ontkennend beantwoord. Om die redenen, que, en application de l'article 65 du Code pénal, lorsqu'un même fait constitue plusieurs infractions ou lorsque différentes infractions soumises simultanément au même juge du fond constituent la manifestation successive et continue de la même intention délictueuse, la peine la plus forte sera seule prononcée. B.9. Pour les raisons exposées en B.5, le législateur a pu raisonnablement ne pas déroger, en l'espèce, au principe du concours d'infractions. B.10. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative. Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 67 van de bij koninklijk besluit van 16 maart 1968 L'article 67 des lois relatives à la police de la circulation
gecoördineerde wetten betreffende de politie over het wegverkeer routière, coordonnées par l'arrêté royal du 16 mars 1968, ne viole pas
schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet in zoverre het les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il dispose que « les
bepaalt dat « zij die overeenkomstig artikel 1384 van het Burgerlijk personnes civilement responsables, aux termes de l'article 1384 du
Wetboek burgerrechtelijk aansprakelijk zijn voor schadevergoeding en Code civil, des dommages-intérêts et frais, le sont également de
kosten, [ . ] insgelijks aansprakelijk [zijn] voor de geldboete ». l'amende ».
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare zitting van 14 juni 2000. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 14 juin 2000.
De wnd. griffier, De voorzitter, Le greffier f.f., Le président,
B. Renauld. G. De Baets. B. Renauld. G. De Baets.
^