Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest Van Het Grondwettelijk Hof van --
← Terug naar "Arrest nr. 56/2000 van 17 mei 2000 Rolnummers 1649, 1650 en 1765 In zake : de beroepen tot vernietiging van : - de organisatieafdeling 11, programma 3, basisallocatie 33.05, en de artikelen 1 en 38, in zoverre zij betrekking hebben op die - de organisatieafdeling 31, programma 1, basisallocatie 33.05, en artikel 1, in zoverre het betrek(...)"
Arrest nr. 56/2000 van 17 mei 2000 Rolnummers 1649, 1650 en 1765 In zake : de beroepen tot vernietiging van : - de organisatieafdeling 11, programma 3, basisallocatie 33.05, en de artikelen 1 en 38, in zoverre zij betrekking hebben op die - de organisatieafdeling 31, programma 1, basisallocatie 33.05, en artikel 1, in zoverre het betrek(...) Arrêt n° 56/2000 du 17 mai 2000 Numéros du rôle : 1649, 1650 et 1765 En cause : les recours en annulation : - de la division organique 11, programme 3, allocation de base 33.05, et des articles 1 er et 38, en tant qu'ils portent - de la division organique 31, programme 1, allocation de base 33.05, et de l'article 1 er
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Arrest nr. 56/2000 van 17 mei 2000 Arrêt n° 56/2000 du 17 mai 2000
Rolnummers 1649, 1650 en 1765 Numéros du rôle : 1649, 1650 et 1765
In zake : de beroepen tot vernietiging van : En cause : les recours en annulation :
- de organisatieafdeling 11, programma 3, basisallocatie 33.05, en de - de la division organique 11, programme 3, allocation de base 33.05,
artikelen 1 en 38, in zoverre zij betrekking hebben op die et des articles 1er et 38, en tant qu'ils portent sur cette allocation
basisallocatie, van het decreet van de Franse Gemeenschap van 3 de base, du décret de la Communauté française du 3 novembre 1997
november 1997 houdende de algemene uitgavenbegroting van de Franse contenant le budget général des dépenses de la Communauté française
Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1998, pour l'année budgétaire 1998,
- de organisatieafdeling 31, programma 1, basisallocatie 33.05, en - de la division organique 31, programme 1, allocation de base 33.05,
artikel 1, in zoverre het betrekking heeft op die basisallocatie, van et de l'article 1er, en tant qu'il porte sur cette allocation de base,
het decreet van de Franse Gemeenschap van 22 december 1997 houdende de du décret de la Communauté française du 22 décembre 1997 contenant le
tweede aanpassing van de algemene uitgavenbegroting van de Franse deuxième ajustement du budget général des dépenses de la Communauté
Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1997, française pour l'année budgétaire 1997,
ingesteld door de voorzitter van het Vlaams Parlement en de Vlaamse introduits par le président du Parlement flamand et le Gouvernement
Regering. flamand.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters G. De Baets en M. Melchior, en de composée des présidents G. De Baets et M. Melchior, et des juges H.
rechters H. Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, E. Cerexhe, Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, E. Cerexhe, A. Arts, M.
A. Arts, M. Bossuyt en E. De Groot, bijgestaan door de griffier L. Bossuyt et E. De Groot, assistée du greffier L. Potoms, présidée par
Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter G. De Baets, le président G. De Baets,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de beroepen I. Objet des recours
a. Bij verzoekschriften die aan het Hof zijn toegezonden bij op 23 a. Par requêtes adressées à la Cour par lettres recommandées à la
maart 1999 ter post aangetekende brieven en ter griffie zijn ingekomen
op 24 maart 1999, is beroep tot vernietiging ingesteld van de poste le 23 mars 1999 et parvenues au greffe le 24 mars 1999, un
organisatieafdeling 11, programma 3, basisallocatie 33.05, en van de recours en annulation de la division organique 11, programme 3,
artikelen 1 en 38, in zoverre zij betrekking hebben op die allocation de base 33.05, et des articles 1er et 38, en tant qu'ils
basisallocatie, van het decreet van de Franse Gemeenschap van 3 concernent cette allocation de base, du décret de la Communauté
november 1997 houdende de algemene uitgavenbegroting van de Franse française du 3 novembre 1997 contenant le budget général des dépenses
Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1998 (bekendgemaakt in het de la Communauté française pour l'année budgétaire 1998 (publié au
Belgisch Staatsblad van 23 september 1998, eerste uitgave) door Moniteur belge du 23 septembre 1998, première édition) a été introduit
respectievelijk de voorzitter van het Vlaams Parlement, Paleis der respectivement par le président du Parlement flamand, Palais de la
Natie, Natieplein 2, 1000 Brussel, en de Vlaamse Regering, Nation, place de la Nation 2, 1000 Bruxelles, et par le Gouvernement
Martelaarsplein 19, 1000 Brussel. flamand, place des Martyrs 19, 1000 Bruxelles.
Die zaken zijn ingeschreven respectievelijk onder de nummers 1649 en Ces affaires sont inscrites respectivement sous les numéros 1649 et
1650 van de rol van het Hof. 1650 du rôle de la Cour.
b. Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 6 b. Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le
september 1999 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen
op 7 september 1999, heeft de Vlaamse Regering, Martelaarsplein 19, 6 septembre 1999 et parvenue au greffe le 7 septembre 1999, le
1000 Brussel, beroep tot vernietiging ingesteld van de Gouvernement flamand, place des Martyrs 19, 1000 Bruxelles, a
introduit un recours en annulation de la division organique 31,
organisatieafdeling 31, programma 1, basisallocatie 33.05, en van programme 1, allocation de base 33.05, et de l'article 1er, en tant
artikel 1, in zoverre het betrekking heeft op die basisallocatie, van qu'il porte sur cette allocation de base, du décret de la Communauté
het decreet van de Franse Gemeenschap van 22 december 1997 houdende de française du 22 décembre 1997 contenant le deuxième ajustement du
tweede aanpassing van de algemene uitgavenbegroting van de Franse budget général des dépenses de la Communauté française pour l'année
Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1997 (bekendgemaakt in het
Belgisch Staatsblad van 4 maart 1999). budgétaire 1997 (publié au Moniteur belge du 4 mars 1999).
Die zaak is ingeschreven onder nummer 1765 van de rol van het Hof. Cette affaire est inscrite sous le numéro 1765 du rôle de la Cour.
II. De rechtspleging II. La procédure
a. De zaken nrs. 1649 en 1650 a. Les affaires nos 1649 et 1650
Bij beschikkingen van 24 maart 1999 heeft de voorzitter in functie de Par ordonnances du 24 mars 1999, le président en exercice a désigné
rechters van de respectieve zetels aangewezen overeenkomstig de les juges des sièges respectifs conformément aux articles 58 et 59 de
artikelen 58 en 59 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage.
Arbitragehof. De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application
om in die zaken artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. dans ces affaires des articles 71 ou 72 de la loi organique.
Bij beschikking van 31 maart 1999 heeft het Hof de zaken samengevoegd. Par ordonnance du 31 mars 1999, la Cour a joint les affaires.
Van de beroepen is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de Les recours ont été notifiés conformément à l'article 76 de la loi
organieke wet bij op 14 april 1999 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 14 avril 1999.
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 21 april 1999. Moniteur belge du 21 avril 1999.
Memories zijn ingediend door : Des mémoires ont été introduits par :
- de Franse Gemeenschapsregering, Surlet de Chokierplein 15-17, 1000 - le Gouvernement de la Communauté française, place Surlet de Chokier
Brussel, bij op 25 mei 1999 ter post aangetekende brief; 15-17, 1000 Bruxelles, par lettre recommandée à la poste le 25 mai
- de voorzitter van het Vlaams Parlement, bij op 26 mei 1999 ter post 1999; - le président du Parlement flamand, par lettre recommandée à la poste
aangetekende brief; le 26 mai 1999;
- de Vlaamse Regering, bij op 31 mei 1999 ter post aangetekende brief. - le Gouvernement flamand, par lettre recommandée à la poste le 31 mai
Van die memories is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de 1999. Ces mémoires ont été notifiés conformément à l'article 89 de la loi
organieke wet bij op 20 augustus 1999 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 20 août 1999.
De Franse Gemeenschapsregering heeft een memorie van antwoord Le Gouvernement de la Communauté française a introduit un mémoire en
ingediend bij op 18 september 1999 ter post aangetekende brief. réponse par lettre recommandée à la poste le 18 septembre 1999.
b. De zaak nr. 1765 b. L'affaire n° 1765
Bij beschikking van 7 september 1999 heeft de voorzitter in functie de Par ordonnance du 7 septembre 1999, le président en exercice a désigné
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage.
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. des articles 71 ou 72 de la loi organique.
Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi
organieke wet bij op 20 september 1999 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 20 septembre 1999.
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 2 oktober 1999. Moniteur belge du 2 octobre 1999. Le Gouvernement de la Communauté française a introduit un mémoire par
De Franse Gemeenschapsregering heeft een memorie ingediend bij op 2 lettre recommandée à la poste le 2 novembre 1999.
november 1999 ter post aangetekende brief.
Van die memorie is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de Ce mémoire a été notifié conformément à l'article 89 de la loi
organieke wet bij op 17 december 1999 ter post aangetekende brief. organique, par lettre recommandée à la poste le 17 décembre 1999.
c. De samengevoegde zaken nrs. 1649, 1650 en 1765 c. Les affaires jointes nos 1649, 1650 et 1765
Bij beschikking van 22 september 1999 heeft het Hof de zaak nr. 1765 Par ordonnance du 22 septembre 1999, la Cour a joint l'affaire n° 1765
en de reeds samengevoegde zaken nrs. 1649 en 1650 samengevoegd. et les affaires déjà jointes nos 1649 et 1650.
Bij beschikkingen van 29 juni 1999 en 29 februari 2000 heeft het Hof Par ordonnances des 29 juin 1999 et 29 février 2000, la Cour a prorogé
de termijn waarbinnen het arrest moet worden gewezen, verlengd tot
respectievelijk 23 maart 2000 en 23 september 2000. respectivement jusqu'aux 23 mars 2000 et 23 septembre 2000 le délai
dans lequel l'arrêt doit être rendu.
Bij beschikking van 7 maart 2000 heeft voorzitter M. Melchior de zaken Par ordonnance du 7 mars 2000, le président M. Melchior a soumis les
voorgelegd aan het Hof in voltallige zitting. affaire à la Cour réunie en séance plénière.
Bij beschikking van dezelfde dag heeft het Hof de zaken in gereedheid
verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 29 maart 2000 Par ordonnance du même jour, la Cour a déclaré les affaires en état et
nadat het de Franse Gemeenschapsregering had uitgenodigd de stukken fixé l'audience au 29 mars 2000, après avoir invité le Gouvernement de
bij te brengen in antwoord op de vraag van de voorzitter van het la Communauté française à produire les pièces suite à la demande du
Vlaams Parlement, uiterlijk op de dag van de terechtzitting. président du Parlement flamand, au plus tard le jour de l'audience.
Van die laatste beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun Cette dernière ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs
advocaten bij op 9 maart 2000 ter post aangetekende brieven. avocats, par lettres recommandées à la poste le 9 mars 2000.
Op de openbare terechtzitting van 29 maart 2000 : A l'audience publique du 29 mars 2000 :
- zijn verschenen : - ont comparu :
. Mr. B. Maes loco Mr. R. Bützler en Mr. H. Geinger, advocaten bij het . Me B. Maes loco Me R. Bützler et Me H. Geinger, avocats à la Cour de
Hof van Cassatie, voor de voorzitter van het Vlaams Parlement; cassation, pour le président du Parlement flamand;
. Mr. P. Van Orshoven, advocaat bij de balie te Brussel, voor de . Me P. Van Orshoven, avocat au barreau de Bruxelles, pour le
Vlaamse Regering; Gouvernement flamand;
. Mr. M. Uyttendaele en Mr. N. Van Laer, advocaten bij de balie te . Me M. Uyttendaele et Me N. Van Laer, avocats au barreau de
Brussel, voor de Franse Gemeenschapsregering; Bruxelles, pour le Gouvernement de la Communauté française;
- hebben de rechters-verslaggevers A. Arts en J. Delruelle verslag uitgebracht; - les juges-rapporteurs A. Arts et J. Delruelle ont fait rapport;
- zijn de voornoemde advocaten gehoord; - les avocats précités ont été entendus;
- zijn de zaken in beraad genomen. - les affaires ont été mises en délibéré.
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour.
III. In rechte III. En droit
- A - - A -
Standpunt van de voorzitter van het Vlaams Parlement Position du président du Parlement flamand
A.1.1. In de zaak nr. 1649 voert de voorzitter van het Vlaams A.1.1. Dans l'affaire n° 1649, le président du Parlement flamand
Parlement de schending aan van de bevoegdheidverdelende regels door de dénonce la violation des règles répartitrices de compétences par les
aangevochten bepalingen van het decreet van 3 november 1997 houdende dispositions entreprises du décret du 3 novembre 1997 contenant le
de algemene uitgavenbegroting van de Franse Gemeenschap voor het budget général des dépenses de la Communauté française pour l'année
begrotingsjaar 1998. budgétaire 1998.
A.1.2. Het middel is afgeleid uit de schending van de artikelen 4, A.1.2. Le moyen est pris de la violation des articles 4, 127, § 2,
127, § 2, 128, § 2, en 129, § 2, van de Grondwet. 128, § 2, et 129, § 2, de la Constitution.
De voorzitter van het Vlaams Parlement betoogt dat artikel 4 van de Le président du Parlement flamand soutient que l'article 4 de la
Grondwet ondubbelzinnig het belang beklemtoont dat de Grondwetgever Constitution souligne sans équivoque l'importance accordée par le
heeft gehecht aan het territorialiteitsbeginsel, meer bepaald in Constituant au principe de territorialité, en particulier lorsqu'on
samenhang met de overige, voormelde grondwetsbepalingen, als criterium lit cette disposition conjointement avec les autres dispositions
voor de verdeling van de bevoegdheid van de Raden van de Vlaamse en de constitutionnelles précitées, en tant que critère de partage de la
Franse Gemeenschap om, ieder wat hem betreft, bij decreet de in die compétence des Conseils des Communautés française et flamande de
artikelen opgesomde aangelegenheden te regelen, d.i. het ruimtelijk régler par décret, chacun pour ce qui le concerne, les matières
kader waarin de gemeenschappen hun bevoegdheden kunnen uitoefenen, énumérées dans ces articles, c'est-à-dire la sphère d'application dans
zoals nader omschreven door het Hof in het arrest nr. 26/90. In laquelle peuvent s'exercer les compétences des communautés comme il
diezelfde zin heeft het Hof meermaals onderstreept dat de artikelen est précisé par la Cour dans son arrêt n° 26/90. Dans le même sens, la
127 tot 129 van de Grondwet een exclusieve territoriale Cour a souligné à plusieurs reprises que les articles 127 à 129 de la
bevoegdheidsverdeling tot stand hebben gebracht, wat onderstelt dat Constitution ont déterminé une répartition exclusive de compétence
het onderwerp van iedere regeling die de decreetgever uitvaardigt, territoriale, ce qui suppose que l'objet de toute norme adoptée par un
moet kunnen worden gelokaliseerd binnen het gebied waarvoor hij législateur décrétal puisse être localisé dans le territoire de sa
bevoegd is, zodat iedere concrete verhouding en situatie slechts door compétence, de sorte que toute relation et toute situation concrètes
één enkele wetgever kunnen worden geregeld (arresten nrs. 9, 10, 17 en soient réglées par un seul législateur (arrêts nos 9, 10, 17 et 29).
29). A.1.3. Volgens de voorzitter van het Vlaams Parlement erkent het Hof A.1.3. Selon le président du Parlement flamand, la Cour reconnaît que
weliswaar dat de decreetgever, met inachtneming van de grondwettelijke le législateur décrétal peut, il est vrai, déterminer, dans le respect
bepalingen, het criterium of de criteria kan bepalen met toepassing des dispositions constitutionnelles, le critère ou les critères en
waarvan het onderwerp van de door hem uitgevaardigde regeling, naar application desquels l'objet des normes qu'il adopte est localisé,
zijn inzicht, gelokaliseerd is binnen het bevoegdheidsgebied,
onverminderd de controle die door het Hof wordt uitgeoefend op de selon lui, dans son aire de compétence, sans préjudice du contrôle que
gekozen criteria. Bij die grondwettigheidstoetsing gaat het Hof uit la Cour exerce sur les critères choisis. Ainsi qu'il est apparu lors
van de bepalingen die de materiële bevoegdheid toewijzen en die de de l'examen de la compétence concernant la réglementation de l'emploi
elementen bevatten op grond waarvan de geldigheid van die criteria kan des langues dans les relations sociales, la Cour opère ce contrôle de
constitutionnalité au regard des dispositions qui attribuent la
worden beoordeeld, zoals is gebleken naar aanleiding van de compétence matérielle et qui contiennent les éléments sur la base
beoordeling van de bevoegdheid tot het regelen van het taalgebruik in desquels la validité de ces critères peut s'apprécier. Les critères de
sociale zaken. De lokalisatiecriteria moeten een werkelijke localisation doivent permettre une réelle localisation, être cohérents
lokalisatie mogelijk maken, consistent zijn met de aard van de avec la nature de la compétence matérielle et exclure toutes les
materiële bevoegdheid en alle situaties uitsluiten die gelokaliseerd situations qui sont localisées hors de l'aire de compétence
zijn buiten het territoriale bevoegdheidsgebied van de betrokken territoriale de la communauté concernée.
gemeenschap. A.1.4. De verzoekende partij memoreert het arrest nr. 54/96 van 3 A.1.4. La partie requérante rappelle l'arrêt n° 54/96 du 3 octobre
oktober 1996, waarin is gesteld dat in het bijzonder moet worden 1996, dans lequel la Cour considère qu'il convient d'examiner en
nagegaan of de bestreden bepaling de bevordering van de cultuur door particulier si la disposition entreprise a pour objet la promotion de
de Franse Gemeenschap dan wel een andere finaliteit beoogt. Het Hof la culture par la Communauté française ou si elle a une autre
stelde toen vast dat de toen aangevochten bepaling het onder meer finalité. La Cour a constaté à l'époque que la disposition entreprise
mogelijk maakte « Franstalige verenigingen te financieren in de permettait, entre autres, « de financer des associations francophones
randgemeenten, welke alle in het Nederlandse taalgebied gelegen zijn, situées dans les communes périphériques, toutes situées dans la région
en in de eveneens in dat taalgebied gelegen taalgrensgemeenten » de langue néerlandaise, et dans les communes de la frontière
linguistique qui sont également situées dans cette région linguistique
(B.8.2) en dat die bepaling « door de beperking van haar » (B.8.2) et que cette disposition « de par la définition de son champ
toepassingssfeer ratione loci, niet [kan] worden beschouwd als d'application ratione loci, [ . ] ne peut pas être considérée comme
strekkende tot de bevordering van de cultuur door de Franse visant la promotion de la culture par la Communauté française; elle
Gemeenschap; zij komt daarentegen neer op een maatregel ter
bescherming van de in die gemeenten gevestigde Franstalige minderheid s'analyse en revanche comme une mesure de protection de la minorité
» (B.8.2). francophone établie dans ces communes » (B.8.2).
Om het belang aan te tonen van de concrete bestemming van het Afin de démontrer l'importance de l'affectation concrète du crédit
aangevochten krediet, wenst de voorzitter van het Vlaams Parlement « attaqué, le président du Parlement flamand « souhaite rappeler que le
eraan te herinneren dat de raadsman van de Franse Gemeenschapsregering conseil du Gouvernement de la Communauté française - à la demande
- op uitdrukkelijk verzoek van [het] Hof ter terechtzitting van 6 juni expresse de [la] Cour à l'audience du 6 juin 1996 a produit, par
1996 - bij brief van 7 juni 1996 aan [het] Hof de besluiten van die lettre du 7 juin 1996, adressée à [la] Cour, les arrêtés dudit
regering heeft overgelegd waarin werd beslist over de toekenning en Gouvernement décidant de l'octroi et de l'affectation des subventions
aanwending van de subsidies ten bedrage van 3,5 en 7 miljoen frank, d'un montant de 3,5 et de 7 millions de francs, soit 10,5 millions au
hetzij samen 10,5 miljoen frank. Deze som stemt overeen met het total. Ce montant correspond au crédit visé qui a été annulé par [la]
bedoeld krediet dat door [het] Hof werd vernietigd ». Cour ».
Voor de verzoekende partij is in de thans aangevochten bepalingen Pour la partie requérante, les dispositions présentement entreprises
hetzelfde krediet vervat dat met dezelfde bedoeling en met dezelfde contiennent le même crédit que celui qui a été approuvé, alors que la
bestemming werd goedgekeurd. Zij vraagt het Hof de Franse finalité et l'affectation sont les mêmes. Elle demande à la Cour
Gemeenschapsregering opnieuw uit te nodigen om de desbetreffende d'inviter à nouveau le Gouvernement de la Communauté française à
besluiten over te leggen. produire les arrêtés en question.
A.1.5. De voorzitter van het Vlaams Parlement verwijst nog naar de A.1.5. Le président du Parlement flamand renvoie encore aux arrêts nos
arresten nrs. 54/96 van 3 oktober 1996 en 22/98 van 10 maart 1998, « 54/96 du 3 octobre 1996 et 22/98 du 10 mars 1998 et ajoute « qu'il
met dien verstande evenwel dat het nu voor iedere objectieve waarnemer doit désormais être clair pour tout observateur objectif que, si l'on
duidelijk moet zijn dat - wil men het eindeloos opnieuw uitvaardigen veut éviter que les mêmes dispositions décrétales inconstitutionnelles
van dezelfde ongrondwettelijke decretale bepalingen vermijden - het soient réédictées jusqu'à l'infini, il s'impose absolument d'annuler
absoluut geboden is de aangevochten begrotingsnormen te vernietigen ». les normes budgétaires attaquées ».
A.1.6. In zijn memorie van 26 mei 1999 wijst de voorzitter van het A.1.6. Dans son mémoire du 26 mai 1999, le président du Parlement
Vlaams Parlement op het arrest nr. 50/99 van 29 april 1999 met flamand renvoie à l'arrêt n° 50/99 du 29 avril 1999 relatif au décret
betrekking tot het decreet van de Franse Gemeenschap van 24 juli 1997 de la Communauté française du 24 juillet 1997 contenant le premier
houdende de eerste aanpassing van de algemene uitgavenbegroting van de ajustement du budget général des dépenses de la Communauté française
Franse Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1997. Het Hof verwierp pour l'année budgétaire 1997. Certes, la Cour a rejeté le recours,
weliswaar het beroep, maar onder het uitdrukkelijke voorbehoud dat de mais sous la réserve expresse que les dispositions entreprises ne
aangevochten bepalingen in geen geval in die zin worden peuvent en aucun cas être interprétées comme permettant d'affecter une
geïnterpreteerd dat ze toestaan gelijk welk deel van de erin partie quelconque des montants qui y sont prévus à l'aide aux
vastgestelde bedragen toe te wijzen aan de steun voor de Franstalige associations francophones des communes à statut linguistique spécial.
verenigingen van de gemeenten met een speciale taalregeling.
De verzoekende partij wenst dat over de concrete bestemming van het La partie requérante souhaite que la lumière soit faite concernant
aangevochten krediet duidelijkheid zou bestaan, « teneinde te l'affectation concrète du crédit attaqué, « aux fins d'éviter que [la]
voorkomen dat [het] Hof in de toekomst en inzonderheid in onderhavige Cour doive à l'avenir et en particulier dans la présente affaire
zaak opnieuw dezelfde beslissing zou moeten nemen ». Het Hof moet prendre une fois de plus la même décision ». La Cour doit pouvoir
kunnen nagaan of al dan niet enige vrees gewettigd is aangaande het vérifier s'il se justifie ou non d'émettre une crainte quelconque
misbruik van de aangevochten decretale bepalingen. Zoals in het quant à l'abus qui pourrait être fait des dispositions décrétales
verleden moet de Franse Gemeenschapsregering worden verzocht de entreprises. Comme par le passé, le Gouvernement de la Communauté
besluiten over te leggen waarin zij heeft beslist over de toekenning française doit être invité à produire les arrêtés dans lesquels il a
en aanwending van de kredieten. décidé d'octroyer et d'affecter les crédits.
Standpunt van de Vlaamse Regering Position du Gouvernement flamand
A.2.1. De Vlaamse Regering voert zowel ten aanzien van de aangevochten A.2.1. Le Gouvernement flamand dénonce, dans un moyen unique, la
bepalingen van het voormelde decreet (zaak nr. 1650) als die van het violation des articles 127, § 2, et 175, alinéa 2, de la Constitution
decreet van de Franse Gemeenschap van 22 december 1997 houdende de tant par les dispositions entreprises du décret précité (affaire n°
tweede aanpassing van de algemene uitgavenbegroting van de Franse 1650) que par celles du décret de la Communauté française du 22
Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1997 (zaak nr. 1765) in een enig décembre 1997 contenant le deuxième ajustement du budget général des
middel de schending aan van de artikelen 127, § 2, en 175, tweede lid, dépenses de la Communauté française pour l'année budgétaire 1997
van de Grondwet. (affaire n° 1765).
A.2.2. Zij betoogt dat krachtens artikel 127, § 1, eerste lid, 1°, van A.2.2. Il soutient qu'aux termes de l'article 127, § 1er, alinéa 1er,
de Grondwet, gelezen in samenhang met artikel 175, tweede lid, ervan, 1°, de la Constitution, lu en combinaison avec l'article 175, alinéa
het vaststellen van de financiële middelen voor het voeren van een 2, de la Constitution, la fixation des moyens financiers d'une
cultureel beleid tot het « regelen » van die culturele aangelegenheden politique culturelle relève de l'acte de « régler » les matières
behoort. De gemeenschappen vermogen in het kader van hun bevoegdheid culturelles. Dans le cadre de leurs compétences en matière culturelle,
inzake culturele aangelegenheden alle initiatieven te nemen ter les communautés peuvent prendre toutes initiatives pour la promotion
bevordering van de cultuur en ter verwezenlijking van eenieders recht de la culture et pour concrétiser le droit de chacun à
op culturele ontplooiing bepaald in artikel 23, derde lid, 5°, van de l'épanouissement culturel défini à l'article 23, alinéa 3, 5°, de la
Grondwet. Hierbij moeten zij de exclusieve territoriale Constitution. Ce faisant, elles doivent avoir égard à la répartition
bevoegdheidsverdeling in acht nemen die de Grondwet, in België, in exclusive de compétences territoriales que la Constitution établit, en
culturele aangelegenheden vaststelt (artikel 127, § 2, van de Belgique, en matière culturelle (article 127, § 2, de la
Grondwet). Constitution).
De bestreden bepalingen machtigen de Franse Gemeenschapsregering voor Les dispositions attaquées autorisent le Gouvernement de la Communauté
française à accorder pour l'année budgétaire 1998, et à nouveau pour
het begrotingsjaar 1998, en opnieuw voor het begrotingsjaar 1997, tot l'année budgétaire 1997, une aide aux associations francophones des
het verlenen van steun voor de Franstalige verenigingen van de communes à statut linguistique spécial. Tel qu'il est conçu par le
gemeenten met een speciale taalregeling. Zoals het is opgevat door de législateur décrétal, ce crédit permet, entre autres, de financer des
decreetgever, maakt dat krediet het onder meer mogelijk Franstalige associations francophones établies dans les communes périphériques,
verenigingen te financieren in de randgemeenten, die alle in het toutes situées dans la région de langue néerlandaise, et dans les
Nederlandse taalgebied gelegen zijn, en in de eveneens in dat communes de la frontière linguistique, également situées dans cette
taalgebied gelegen taalgrensgemeenten. Het gaat om gemeenten waarin même région linguistique. Il s'agit de communes dans lesquelles
artikel 129, § 2, van de Grondwet het bestaan erkent van minderheden l'article 129, § 2, de la Constitution reconnaît l'existence de
waarvoor de wetgeving beschermende maatregelen bevat. minorités et pour lesquelles la législation contient des mesures de
Volgens de Vlaamse Regering kunnen die bepalingen niet worden protection de ces minorités. Selon le Gouvernement flamand, ces dispositions ne peuvent pas être
beschouwd als strekkende tot de bevordering van de cultuur door de considérées comme visant la promotion de la culture par la Communauté
Franse Gemeenschap; zij komen daarentegen neer op een maatregel ter française; elles s'analysent en revanche comme une mesure de
bescherming van de in die gemeenten gevestigde Franstalige minderheid. protection de la minorité francophone établie dans ces communes. Il
Het komt elke wetgever toe, binnen de eigen bevoegdheidssfeer, de appartient à chaque législateur, dans la limite de ses compétences,
bescherming van minderheden te verzekeren onder meer ter naleving van d'assurer la protection des minorités, garantie entre autres par
artikel 27 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en l'article 27 du Pacte international relatif aux droits civils et
politieke rechten. Noch de Grondwet, noch de wetten tot hervorming der politiques. Ni la Constitution, ni les lois de réformes
instellingen wijzen de Vlaamse, de Franse en de Duitstalige institutionnelles n'instituent les Communautés flamande, française et
Gemeenschap aan als beschermers van respectievelijk de germanophone protectrices respectivement des néerlandophones, des
Nederlandstaligen, de Franstaligen en de Duitstaligen in de eentalige francophones et des germanophones dans les régions linguistiques
taalgebieden van België waarvan de taal niet de hunne is. Zij unilingues de Belgique dont la langue n'est pas la leur. Elles ne les
machtigen hen in die taalgebieden niet om op eenzijdige wijze in die autorisent pas à intervenir dans ces régions linguistiques, en ce
aangelegenheid op te treden. domaine, de façon unilatérale.
Daaruit vloeit naar het oordeel van de Vlaamse Regering voort dat de Il s'ensuit qu'à l'estime du Gouvernement flamand, les dispositions
bestreden bepalingen de artikelen 127, § 2, en 175, tweede lid, van de attaquées violent les articles 127, § 2, et 175, alinéa 2, de la
Grondwet schenden en vernietigd moeten worden. Ten minste is dit het Constitution et doivent être annulées. C'est pour le moins le cas en
geval in zoverre die bepalingen worden geïnterpreteerd als zouden zij tant que ces dispositions sont interprétées comme permettant
toestaan gelijk welk deel van de erin vastgestelde bedragen toe te d'affecter une partie quelconque des montants qui y sont prévus à
wijzen aan de steun voor de Franstalige verenigingen van de gemeenten l'aide aux associations francophones des communes à statut
met een speciale taalregeling, dit is een bestemming die het Hof in linguistique spécial, c'est-à-dire une affectation que la Cour a jugée
strijd heeft geacht met de regels die door of krachtens de Grondwet contraire aux règles qui sont établies par la Constitution ou en vertu
zijn vastgelegd voor het bepalen van de onderscheiden bevoegdheid van de celle-ci pour déterminer les compétences respectives de l'Etat, des
de Staat, de gemeenschappen en de gewesten. communautés et des régions.
A.2.3. In haar memorie voor de zaak nr. 1649 verzoekt de Vlaamse A.2.3. Dans son mémoire introduit dans l'affaire n° 1649, le
Regering het beroep van de voorzitter van het Vlaams Parlement gegrond Gouvernement flamand demande de déclarer fondé le recours du président
te verklaren en de aangevochten bepalingen te vernietigen. du Parlement flamand et d'annuler les dispositions entreprises.
Standpunt van de Franse Gemeenschapsregering Position du Gouvernement de la Communauté française
A.3.1. De Franse Gemeenschapsregering wijst erop dat de Franse A.3.1. Le Gouvernement de la Communauté française souligne que la
Gemeenschap de territoriale werkingssfeer van het aangevochten krediet Communauté française n'a pas défini la sphère d'application du crédit
niet heeft bepaald. De Vlaamse Gemeenschap geeft een interpretatie van litigieux. L'interprétation qui en est faite par la Communauté
flamande ne repose sur aucun élément contenu dans le texte des
de bestreden bepalingen die in de tekst ervan geen steun vindt. dispositions en cause. Lorsqu'un décret ne formule pas de critères de
Wanneer een decreet geen lokalisatiecriterium bevat, wordt de localisation, sa sphère d'application territoriale est régie par
territoriale toepassingssfeer door artikel 127, § 2, van de Grondwet l'article 127, § 2, de la Constitution lui-même et le décret ne
zelf geregeld en kan het decreet die grondwetsbepaling niet schenden. saurait violer cette disposition constitutionnelle. C'est d'autant
Dat is des te meer het geval daar het aangevochten krediet van plus le cas que le crédit litigieux est de la même nature que celui
dezelfde aard is als dat waarin artikel 4, vierde en vijfde lid, van prévu par l'article 4, alinéas 4 et 5, du décret de la Communauté
het decreet van de Franse Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1996 en française pour l'année budgétaire 1996 et portant adaptation du décret
houdende aanpassing van het decreet houdende de algemene
uitgavenbegroting voor het begrotingsjaar 1997 voorziet. De beroepen contenant le budget général des dépenses pour l'année budgétaire 1997.
tot vernietiging van laatstgenoemd artikel werden door het Hof Les recours en annulation de l'article nommé en dernier lieu ont été
verworpen. rejetés par la Cour.
Uit het arrest nr. 54/96 van het Hof volgt dat de gemeenschappen alle Il découle de l'arrêt n° 54/96 de la Cour que les communautés peuvent
initiatieven vermogen te nemen ter bevordering van de cultuur, met prendre toutes initiatives pour la promotion de la culture, en ce
compris les initiatives ayant des conséquences extraterritoriales,
inbegrip van de initiatieven die extraterritoriale gevolgen hebben, pour autant qu'elles ne contrecarrent pas la politique culturelle de
voor zover zij het culturele beleid van de andere gemeenschap niet l'autre communauté. Le Gouvernement de la Communauté française
dwarsbomen. De Franse Gemeenschapsregering ziet niet in welk opzicht n'aperçoit pas en quoi des subventions allouées dans le cadre de
de toelagen toegekend in het kader van de informatie, de bevordering l'information, de la promotion et du rayonnement de la langue
en de uitstraling van de Franse taal, de Franse cultuur, de Franse française, de la culture française, de la Communauté française, de la
Gemeenschap, de democratie en de rechten van de mens het cultuurbeleid démocratie et des droits de l'homme auraient pour effet de contrarier
van de Vlaamse Gemeenschap zouden dwarsbomen. Indien men daarvan zou la politique culturelle de la Communauté flamande. Si l'on partait de
uitgaan, zouden de gemeenschappen geen initiatieven mogen nemen die cette attitude, les communautés ne pourraient prendre aucune
buiten het grondgebied van hun gemeenschap gevolgen zouden kunnen initiative susceptible d'entraîner des conséquences en dehors du
teweegbrengen. ressort de leur communauté.
A.3.2. In haar memorie van antwoord voor de samengevoegde zaken nrs. A.3.2. Dans son mémoire en réponse pour les affaires jointes nos
1649-1650 reageert de Franse Gemeenschapsregering op het verzoek van 1649-1650, le Gouvernement de la Communauté française réagit à la
de voorzitter van het Vlaams Parlement om de besluiten met betrekking demande du président du Parlement flamand de produire les arrêtés
tot de concrete affectatie van de toelagen te doen voorleggen. relatifs à l'affectation concrète des crédits.
Volgens haar is er geenszins aanleiding om in het debat voor het Hof Selon lui, il n'y a pas lieu de vérifier, dans le débat devant la
de concrete bestemming van die toelagen na te gaan. Voor het Hof staat Cour, l'affectation concrète de ces crédits. Devant la Cour, seule
enkel de overeenstemming van de decretale bepalingen met de compte la régularité des dispositions décrétales par rapport aux
bevoegdheidverdelende regels ter discussie. Over de geldigheid van de règles répartitrices de compétences. Seul le Conseil d'Etat apprécie
uitvoeringsbesluiten oordeelt enkel de Raad van State. la validité des arrêtés d'exécution.
- B - - B -
B.1. De beroepen strekken tot gedeeltelijke vernietiging van de B.1. Les recours tendent à l'annulation partielle des décrets de la
decreten van de Franse Gemeenschap met betrekking tot de algemene Communauté française relatifs au budget général des dépenses
uitgavenbegrotingen voor de jaren 1997 (tweede aanpassing) en 1998, in respectivement pour les années 1997 (deuxième ajustement) et 1998, en
zoverre zij voorzien in kredieten voor toelagen toegekend in het kader tant qu'ils prévoient des crédits pour des subventions allouées dans
van de informatie, de bevordering, de luister van de Franse taal en le cadre de l'information, de la promotion, du rayonnement de la
cultuur en van de Franse Gemeenschap, en voor de bevordering van de langue française, de la culture française, de la Communauté française,
democratie en de rechten van de mens (artikel 1 en organisatieafdeling de la démocratie et des droits de l'homme (article 1er et division
31, programma 1, basisallocatie 33.05, van het decreet van de Franse organique 31, programme 1, allocation de base 33.05, du décret de la
Gemeenschap van 22 december 1997 houdende de tweede aanpassing van de Communauté française du 22 décembre 1997 contenant le deuxième
algemene uitgavenbegroting van de Franse Gemeenschap voor het ajustement du budget général des dépenses de la Communauté française
begrotingsjaar 1997 en artikelen 1 en 38 en organisatieafdeling 11, pour l'année budgétaire 1997 et articles 1er et 38 de la division
programma 3, basisallocatie 33.05, van het decreet van de Franse organique 11, programme 3, allocation de base 33.05, du décret de la
Gemeenschap van 3 november 1997 houdende de algemene uitgavenbegroting Communauté française du 3 novembre 1997 contenant le budget général
van de Franse Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1998). des dépenses de la Communauté française pour l'année budgétaire 1998).
In het raam van die programma's wordt voorzien in kredieten van Ces programmes prévoient des crédits respectifs de 12,7 millions de
respectievelijk 12,7 miljoen frank (niet-gesplitst krediet van 12,5 francs (crédit non dissocié de 12,5 millions de francs et crédit
miljoen frank en bijkrediet van 0,2 miljoen frank - decreet van 22 supplémentaire de 0,2 million de francs - décret du 22 décembre 1997 -
december 1997 - begroting 1997, tweede aanpassing) en 12,5 miljoen budget 1997, second ajustement) et de 12,5 millions de francs (crédit
frank (niet-gesplitst krediet - decreet van 3 november 1997 - non dissocié - décret du 3 novembre 1997 - budget 1998).
begroting 1998). B.2. De verzoekende partijen voeren in een enig middel aan dat die B.2. Dans un moyen unique, les parties requérantes font respectivement
bepalingen zijn aangenomen in strijd met de artikelen 4, 127, § 2, valoir que ces dispositions ont été adoptées en violation des articles
128, § 2, en 129, § 2, van de Grondwet (voorzitter van het Vlaams 4, 127, § 2, 128, § 2, et 129, § 2, de la Constitution (président du
Parlement), respectievelijk de artikelen 127, § 2, en 175, tweede lid, Parlement flamand) et en violation des articles 127, § 2, et 175,
van de Grondwet (Vlaamse Regering). alinéa 2, de la Constitution (Gouvernement flamand).
B.3. Luidens artikel 127, § 1, eerste lid, 1°, van de Grondwet regelen B.3. En vertu de l'article 127, § 1er, alinéa 1er, 1°, de la
de Raden van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap, ieder wat hem Constitution, les Conseils de la Communauté française et de la
Communauté flamande règlent par décret, chacun pour ce qui le
concerne, les matières culturelles.
betreft, bij decreet, de culturele aangelegenheden. Par l'effet de la lecture conjointe de cette disposition et de
Krachtens die bepaling gelezen in samenhang met artikel 175, tweede l'article 175, alinéa 2, de la Constitution, aux termes duquel les
lid, van de Grondwet, naar luid waarvan de Raden van de Vlaamse en de Conseils de la Communauté française et de la Communauté flamande
Franse Gemeenschap, ieder wat hem betreft, de bestemming van hun règlent par décret, chacun en ce qui le concerne, l'affectation de
ontvangsten regelen bij decreet, behoort het vaststellen van de leurs recettes, la fixation de leurs moyens financiers destinés à la
financiële middelen voor het voeren van een cultureel beleid tot het mise en oeuvre d'une politique culturelle relève de l'acte de régler
regelen van die culturele aangelegenheden. les matières culturelles.
Krachtens artikel 127, § 2, van de Grondwet hebben de decreten tot En vertu de l'article 127, § 2, de la Constitution, les décrets qui
regeling, onder meer, van de culturele aangelegenheden « kracht van wet respectievelijk in het Nederlandse taalgebied en in het Franse taalgebied, alsmede ten aanzien van de instellingen gevestigd in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad die, wegens hun activiteiten moeten worden beschouwd uitsluitend te behoren tot de ene of de andere gemeenschap ». Die grondwetsbepaling heeft een exclusieve territoriale bevoegdheidsverdeling tot stand gebracht, wat veronderstelt dat het onderwerp van iedere regeling welke een gemeenschapswetgever uitvaardigt, moet kunnen worden gelokaliseerd binnen het gebied waarvoor hij bevoegd is. Datzelfde territorialiteitsbeginsel geldt eveneens ten aanzien van de bevoegdheden van de gemeenschappen inzake de persoonsgebonden aangelegenheden en het gebruik van de talen bedoeld in de artikelen règlent, notamment, les matières culturelles ont « force de loi respectivement dans la région de langue française et dans la région de langue néerlandaise, ainsi qu'à l'égard des institutions établies dans la région bilingue de Bruxelles-Capitale qui, en raison de leurs activités, doivent être considérées comme appartenant exclusivement à l'une ou à l'autre communauté ». Cette disposition constitutionnelle a déterminé une répartition exclusive de compétence territoriale, ce qui suppose que l'objet de toute norme adoptée par un législateur communautaire puisse être localisé dans le territoire pour lequel il est compétent. Ce même principe de territorialité vaut pareillement pour les compétences des communautés s'agissant des matières personnalisables
128 en 129 van de Grondwet. et de l'emploi des langues visées aux articles 128 et 129 de la
Constitution.
B.4.1. Er werd verwezen naar de rechtspraak van het Hof en onder meer B.4.1. Il est fait état de la jurisprudence de la Cour et notamment de
naar het arrest nr. 54/96 van 3 oktober 1996, waarbij het Hof, in het l'arrêt n° 54/96 du 3 octobre 1996 par lequel la Cour a annulé, pour
cause de violation des articles 127, § 2, et 175, alinéa 2, de la
decreet van de Franse Gemeenschap van 22 december 1994, de bepaling Constitution, dans le décret de la Communauté française du 22 décembre
die ertoe strekte voor het begrotingsjaar 1995 een krediet ten belope 1994, la disposition qui visait à octroyer, pour l'année budgétaire
van 10,5 miljoen frank te verlenen in het raam van het programma «
Steun voor de Franstalige verenigingen van de gemeenten met een 1995, un crédit de 10,5 millions de francs alloué dans le cadre du
speciale taalregeling », heeft vernietigd wegens miskenning van de programme « Aide aux associations francophones des communes à statut
artikelen 127, § 2, en 175, tweede lid, van de Grondwet. linguistique spécial ».
Het Hof overwoog in dat arrest met name : Dans cet arrêt, la Cour a notamment considéré :
« B.7.1. De gemeenschappen vermogen in het kader van hun bevoegdheid « B.7.1. Dans le cadre de leur compétence en matière culturelle, les
inzake culturele aangelegenheden alle initiatieven te nemen ter communautés peuvent prendre toute initiative pour la promotion de la
bevordering van de cultuur en ter verwezenlijking van eenieders recht culture et pour concrétiser le droit de chacun à l'épanouissement
op culturele ontplooiing bepaald in artikel 23, derde lid, 5°, van de culturel défini à l'article 23, alinéa 3, 5°, de la Constitution.
Grondwet. Hierbij moeten zij de exclusieve territoriale bevoegdheidsverdeling in Ce faisant, elles doivent avoir égard à la répartition exclusive de
acht nemen die de Grondwet, in België, in culturele aangelegenheden compétence territoriale que la Constitution établit, en Belgique, en
vaststelt (artikel 127, § 2, van de Grondwet). matière culturelle (article 127, § 2, de la Constitution).
B.7.2. Die begrenzing sluit, wegens de aard zelf van de bevordering B.7.2. Cette délimitation ne signifie pas, en raison de la nature même
van de cultuur, niet in dat de gemeenschapsbevoegdheid in die materie de la promotion de la culture, que la compétence communautaire en
cette matière cesse d'exister au seul motif que les initiatives prises
ophoudt te bestaan om de enkele reden dat de genomen initiatieven peuvent produire des effets en dehors de la région qui, dans le
gevolgen kunnen hebben buiten het gebied waarvoor de betrokken domaine des matières culturelles, a été confiée aux soins de la
gemeenschap overeenkomstig artikel 127 van de Grondwet op het stuk van communauté concernée conformément à l'article 127 de la Constitution.
de culturele aangelegenheden de zorg heeft. De mogelijke Toutefois, ces effets extraterritoriaux potentiels des mesures de
extraterritoriale gevolgen van de maatregelen ter bevordering van de promotion de la culture ne peuvent contrarier la politique culturelle
cultuur vermogen echter niet het culturele beleid van de andere
gemeenschap te dwarsbomen. De territoriale begrenzing staat er niet de l'autre communauté. La délimitation territoriale n'empêche pas
aan in de weg dat eenieder - ongeacht het taalgebied waarin hij zich davantage que chacun - indépendamment de la région linguistique où il
beweegt - recht heeft op de culturele ontplooiing die hij vrij kiest. se trouve - a le droit à l'épanouissement culturel qu'il choisit librement.
B.8.1. Er dient echter te worden nagegaan of de bestreden bepaling de B.8.1. La question se pose néanmoins de déterminer si la disposition
bevordering van de cultuur door de Franse Gemeenschap dan wel een attaquée a pour objet la promotion de la culture par la Communauté
andere finaliteit beoogt. française ou si elle a une autre finalité.
B.8.2. De eerste bestreden begrotingsbepaling machtigt de Franse B.8.2. La première disposition budgétaire attaquée autorise le
Gemeenschapsregering tot het verlenen van steun voor de Franstalige Gouvernement de la Communauté française à accorder une aide aux
associations francophones des communes à statut linguistique spécial.
verenigingen van de gemeenten met een speciale taalregeling. Telle qu'elle est conçue et rédigée, cette disposition permet, entre
Zoals zij is opgevat en geformuleerd, maakt die bepaling het onder autres, de financer des associations francophones situées dans les
meer mogelijk Franstalige verenigingen te financieren in de communes périphériques, toutes situées dans la région de langue
randgemeenten, welke alle in het Nederlandse taalgebied gelegen zijn, néerlandaise, et dans les communes de la frontière linguistique qui
en in de eveneens in dat taalgebied gelegen taalgrensgemeenten. Het sont également situées dans cette région linguistique. Il s'agit de
gaat om gemeenten waarin artikel 129, § 2, van de Grondwet het bestaan communes dans lesquelles l'article 129, § 2, de la Constitution
erkent van minderheden waarvoor de wetgeving beschermende maatregelen bevat. reconnaît l'existence de minorités et pour lesquelles la législation
Die bepaling kan, door de beperking van haar toepassingssfeer ratione contient des mesures de protection de ces minorités.
loci, niet worden beschouwd als strekkende tot de bevordering van de De par la définition de son champ d'application ratione loci, cette
cultuur door de Franse Gemeenschap; zij komt daarentegen neer op een disposition ne peut pas être considérée comme visant la promotion de
la culture par la Communauté française; elle s'analyse en revanche
maatregel ter bescherming van de in die gemeenten gevestigde comme une mesure de protection de la minorité francophone établie dans
Franstalige minderheid. ces communes.
B.9. Het komt elke wetgever toe, binnen de eigen bevoegdheidssfeer, de B.9. Il appartient à chaque législateur, dans la limite de ses
bescherming van minderheden te verzekeren onder meer ter naleving van compétences, d'assurer la protection des minorités, garantie entre
artikel 27 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en autres par l'article 27 du Pacte international relatif aux droits
politieke rechten. civils et politiques.
Noch de Grondwet, noch de wetten tot hervorming der instellingen Ni la Constitution, ni les lois de réformes institutionnelles
wijzen de Vlaamse, de Franse en de Duitstalige Gemeenschap aan als n'instituent les Communautés flamande, française et germanophone
protectrices respectivement des néerlandophones, des francophones et
beschermers van respectievelijk de Nederlandstaligen, de Franstaligen des germanophones dans les régions linguistiques unilingues de
en de Duitstaligen in de eentalige taalgebieden van België waarvan de Belgique dont la langue n'est pas la leur. Elles ne les autorisent pas
taal niet de hunne is. Zij machtigen hen in die taalgebieden niet om à intervenir dans ces régions linguistiques, en ce domaine, de façon
op eenzijdige wijze in die aangelegenheid op te treden. » unilatérale. »
B.4.2. De verzoekende partijen betogen dat de thans aangevochten B.4.2. Les parties requérantes font valoir que les dispositions
présentement entreprises sont aussi dictées par la volonté de financer
bepalingen eveneens zijn ingegeven door de wil om Franstalige des associations francophones dans les communes de la périphérie et
verenigingen te financieren in de randgemeenten en taalgrensgemeenten les communes de la frontière linguistique situées dans la région de
in het Nederlandse taalgebied. langue néerlandaise.
De Franse Gemeenschapsregering is van mening dat de verzoekende Le Gouvernement de la Communauté française estime que les parties
partijen aan de bestreden bepalingen een draagwijdte geven die geen requérantes confèrent aux dispositions entreprises une portée qui ne
steun vindt in de tekst ervan en dat bij ontstentenis van enig trouve pas appui dans leur texte et qu'à défaut d'un critère de
lokalisatiecriterium de territoriale toepassingssfeer ervan door localisation quelconque, le champ d'application territorial est réglé
artikel 127, § 2, van de Grondwet wordt geregeld, zodat zij niet in strijd kunnen zijn met dat grondwetsartikel. B.4.3. De bestreden begrotingsbepalingen zijn niet in dezelfde bewoordingen gesteld als die welke door het Hof werden vernietigd. Het Hof dient na te gaan wat het werkelijke onderwerp is van de bestreden bepalingen, die in algemene bewoordingen zijn gesteld. B.5. Er kan niet worden vereist dat de decreetgever in elke bepaling uitdrukkelijk de bevoegdheidverdelende regels in herinnering brengt die de uitvoerende overheden, evenzeer als hijzelf, verondersteld worden in acht te nemen; er moet dus, zelfs in geval van stilzwijgen vanwege een gemeenschapsdecreet hieromtrent, worden vermoed dat de par l'article 127, § 2, de la Constitution, en sorte que ces articles ne sauraient être contraires à la disposition constitutionnelle précitée. B.4.3. Les dispositions budgétaires attaquées ne sont pas libellées de la même façon que les dispositions annulées par la Cour. La Cour doit rechercher l'objet réel des dispositions entreprises, qui sont rédigées en termes généraux. B.5. Il ne peut être exigé du législateur décrétal qu'il rappelle expressément, dans chaque disposition, les règles répartitrices de compétences que les autorités d'exécution sont, autant que lui-même, censées respecter; il faut donc, même en cas de silence d'un décret d'une communauté sur ce point, présumer que le législateur décrétal se
decreetgever zich naar de bevoegdheidverdelende regels gedraagt en dat conforme auxdites règles répartitrices et, par conséquent, qu'il ne se
hij zich bijgevolg niet eenzijdig tot doel stelt een taalminderheid te fixe pas unilatéralement pour but la protection d'une minorité
beschermen in een Belgisch taalgebied waarvan de taal niet die is van linguistique dans une région linguistique de Belgique dont la langue
deze gemeenschap. n'est pas celle de cette communauté.
B.6. Het voormelde vermoeden is echter niet onweerlegbaar. Het kan B.6. Cette présomption n'est toutefois pas irréfragable. Elle peut
door de werkelijkheid worden tegengesproken. Te dezen zijn er être démentie par la réalité. En l'espèce, des indices suffisants
voldoende aanwijzingen dat de bedoeling om de in het geding zijnde établissent que l'intention d'utiliser les textes en cause pour
teksten te gebruiken teneinde de betwiste subsidiëring toe te staan, permettre le subventionnement contesté est imputable au législateur
toe te schrijven is aan de decreetgever zelf. De omstandigheid dat de décrétal lui-même. La circonstance que le subventionnement a été
subsidiëring is uitgevoerd, vormt niet op zich alleen een dergelijke exécuté ne constitue pas à elle seule un tel indice. Mais c'est bien
aanwijzing. De bedoeling blijkt wel degelijk uit de parlementaire cette intention qui apparaît des travaux préparatoires dont il ressort
stukken waaruit kan worden afgeleid dat een niet nader bepaald deel qu'une part indéterminée des crédits litigieux est destinée à la
van de betwiste kredieten bestemd is ter bescherming van Franstalige protection des minorités de langue française dans les communes
minderheden in de randgemeenten en in Voeren (Hand., Parlement van de périphériques et les Fourons (Compte rendu intégral, Parlement de la
Franse Gemeenschap, 1996-1997, 8 juli 1997, p. 47 en pp. 102 en Communauté française, 1996-1997, 8 juillet 1997, p. 47 et pp. 102 et
volgende, en ibid., 17 juli 1997, pp. 123-124, ibid., 1997-1998, 21 suivantes, et ibid., 17 juillet 1997, pp. 123-124, et ibid.,
oktober 1997, p. 55, en 11 maart 1998, pp. 9-10). 1997-1998, 21 octobre 1997, p. 55, et 11 mars 1998, pp. 9-10).
B.7. Het middel is gegrond. B.7. Le moyen est fondé.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
vernietigt annule
- de organisatieafdeling 11, programma 3, basisallocatie 33.05, en de - la division organique 11, programme 3, allocation de base 33.05 et
artikelen 1 en 38, in zoverre zij betrekking hebben op die les articles 1er et 38, en tant qu'ils portent sur cette allocation de
basisallocatie, van het decreet van de Franse Gemeenschap van 3 base, du décret de la Communauté française du 3 novembre 1997
november 1997 houdende de algemene uitgavenbegroting van de Franse contenant le budget général des dépenses de la Communauté française
Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1998; pour l'année budgétaire 1998;
- de organisatieafdeling 31, programma 1, basisallocatie 33.05, en - la division organique 31, programme 1, allocation de base 33.05, et
artikel 1, in zoverre het betrekking heeft op die basisallocatie, van l'article 1er, en tant qu'il porte sur cette allocation de base, du
het decreet van de Franse Gemeenschap van 22 december 1997 houdende de décret de la Communauté française du 22 décembre 1997 contenant le
tweede aanpassing van de algemene uitgavenbegroting van de Franse deuxième ajustement du budget général des dépenses de la Communauté
Gemeenschap voor het begrotingsjaar 1997. française pour l'année budgétaire 1997.
Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en
overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6
het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 17 mei 2000. janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 17 mai 2000.
De griffier, Le greffier,
L. Potoms. L. Potoms.
De voorzitter, Le président,
G. De Baets. G. De Baets.
^