Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest Van Het Grondwettelijk Hof van --
← Terug naar "Arrest nr. 129/98 van 9 december 1998 Rolnummer 1103 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4, § 1, van de wet van 9 maart 1953 houdende sommige aanpassingen in zake militaire pensioenen en verlening van kosteloze genees- en Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters H. (...)"
Arrest nr. 129/98 van 9 december 1998 Rolnummer 1103 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4, § 1, van de wet van 9 maart 1953 houdende sommige aanpassingen in zake militaire pensioenen en verlening van kosteloze genees- en Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters H. (...) Arrêt n° 129/98 du 9 décembre 1998 Numéro du rôle : 1103 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 4, § 1 er , de la loi du 9 mars 1953 réalisant certains ajustements en matière de pensions militaires et accordan La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H. Boel, (...)
ARBITRAGEHOF COUR D'ARBITRAGE
Arrest nr. 129/98 van 9 december 1998 Arrêt n° 129/98 du 9 décembre 1998
Rolnummer 1103 Numéro du rôle : 1103
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4, § 1, van de wet En cause : la question préjudicielle relative à l'article 4, § 1er, de
van 9 maart 1953 houdende sommige aanpassingen in zake militaire la loi du 9 mars 1953 réalisant certains ajustements en matière de
pensioenen en verlening van kosteloze genees- en artsenijkundige pensions militaires et accordant la gratuité des soins médicaux et
verzorging voor de militaire invaliden van vredestijd, gesteld door de pharmaceutiques aux invalides militaires du temps de paix, posée par
Rechtbank van eerste aanleg te Namen. le Tribunal de première instance de Namur.
Het Arbitragehof, La Cour d'arbitrage,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H.
rechters H. Boel, L. François, G. De Baets, R. Henneuse en M. Bossuyt, Boel, L. François, G. De Baets, R. Henneuse et M. Bossuyt, assistée du
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag I. Objet de la question préjudicielle
Bij vonnis van 10 juni 1997 in zake J. Grégoire tegen de v.z.w. Par jugement du 10 juin 1997 en cause de J. Grégoire contre l'a.s.b.l.
Heilig-Hartziekenhuis van Mol, waarvan de expeditie ter griffie van Hôpital du Sacré-Coeur de Mol, dont l'expédition est parvenue au
het Hof is ingekomen op 18 juni 1997, heeft de Rechtbank van eerste greffe de la Cour le 18 juin 1997, le Tribunal de première instance de
aanleg te Namen de volgende prejudiciële vraag gesteld : Namur a posé la question préjudicielle suivante :
« Schendt artikel 4, § 1, van de wet van 9 maart 1953 betreffende de « L'article 4, § 1er, de la loi du 9 mars 1953, relative aux pensions
militaire pensioenen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in militaires, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce
zoverre, door te bepalen dat "op de schadelijke feiten die zich in que, disposant que "les faits dommageables survenus en temps de paix
vredestijd na 25 augustus 1947 hebben voorgedaan, [...] de après le 25 août 1947 tombent sous l'application des dispositions
wetsbepalingen in zake vergoedingspensioenen, welke voor de invaliden légales en matière de pension de réparation dont bénéficient les
invalides de la guerre 1940-1945", il rend applicable à
van de oorlog 1940-1945 gelden, [van toepassing zijn]", het de wetten l'indemnisation du préjudice physique résultant de faits dommageables
op de vergoedingspensioenen gecoördineerd bij het besluit van de survenus aux militaires en temps de paix, durant le service et par le
fait du service, les lois sur les pensions de réparation coordonnées
Regent van 5 oktober 1948, gewijzigd bij de wet van 26 juli 1952, en par l'arrêté du Régent du 5 octobre 1948, modifié par la loi du 26
meer in het bijzonder artikel 1, laatste lid, van de genoemde wetten, juillet 1952 et, plus spécialement, l'article 1er, alinéa final,
dat luidt als volgt : "Al de krachtens deze wet verleende pensioenen desdites lois, ainsi libellé : "toutes les pensions et allocations
en toelagen zijn een forfaitaire vergoeding, waardoor de toekenning attribuées en exécution de ces dispositions légales constituent une
van om 't even welke andere vergoeding voor hetzelfde schadelijk feit réparation forfaitaire, excluant l'attribution, pour le même fait
uitgesloten wordt. Deze bepaling dekt de verantwoordelijkheid van het dommageable, de toute autre indemnité. Cette disposition couvre la
Staatsorgaan, materiële verwekker van het ongeval dat aanleiding
gegeven heeft tot de toekenning van het invaliditeitspensioen", responsabilité de l'organe de l'Etat, agent matériel de l'accident qui
toepasbaar maakt op de schadeloosstelling voor een fysiek nadeel dat
voortvloeit uit schadelijke feiten die de militairen in vredestijd, a donné lieu à l'attribution de la pension d'invalidité", alors que le
tijdens de dienst en door het feit van de dienst zijn overkomen, même fait dommageable survenu à la même personne, en dehors de tout
terwijl hetzelfde schadelijke feit dat dezelfde persoon buiten de contexte militaire, serait susceptible, selon le droit commun des
militaire context overkomt, volgens het gemeen recht van de artikelen
1382 en volgende van het Burgerlijk Wetboek integraal en articles 1382 et suivants du Code civil, d'une réparation intégrale et
niet-forfaitair zou kunnen worden vergoed ? » non forfaitaire ? »
II. De feiten en de rechtspleging in het bodemgeschil II. Les faits et la procédure antérieure
Als slachtoffer van een ongeval dat plaatsvond tijdens een militaire Victime d'un accident intervenu lors d'un exercice militaire, J.
oefening, kreeg J. Grégoire een vergoedingspensioen toegekend op basis Grégoire s'est vu attribuer une pension de réparation sur la base des
van de gecoördineerde wetten van 9 maart 1953. lois coordonnées du 9 mars 1953.
Hij dagvaardde het burgerlijk ziekenhuis waarin hij is verzorgd - het Il assigne l'hôpital civil dans lequel il a été soigné - l'Hôpital du
Heilig-Hartziekenhuis van Mol -, de geneesheer die hem er heeft Sacré-Coeur de Mol -, le médecin qui l'y a soigné ainsi que l'Etat
verzorgd, alsmede de Belgische Staat, teneinde op basis van de belge, afin d'obtenir la réparation intégrale, sur la base des
artikelen 1382 en 1383 van het Burgerlijk Wetboek de integrale articles 1382 et 1383 du Code civil, du dommage qu'il estime avoir
vergoeding te verkrijgen van de schade die hij meent te hebben
geleden. Aangezien de Belgische Staat de onontvankelijkheid van die subi. L'Etat belge ayant soulevé l'irrecevabilité de cette action au
vordering heeft opgeworpen gelet op artikel 1, laatste lid, van de regard de l'article 1er, dernier alinéa, des lois coordonnées sur les
gecoördineerde wetten op de vergoedingspensioenen, vraagt de pensions de réparation, le juge a quo interroge la Cour, dans les
verwijzende rechter in de hiervoor uiteengezette bewoordingen aan het termes exposés ci-dessus, sur la compatibilité de cette disposition
Hof of die bepaling verenigbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. avec les articles 10 et 11 de la Constitution.
III. De rechtspleging voor het Hof III. La procédure devant la Cour
Bij beschikking van 18 juni 1997 heeft de voorzitter in functie de Par ordonnance du 18 juin 1997, le président en exercice a désigné les
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi spéciale
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage.
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. des articles 71 ou 72 de la loi organique.
Van de verwijzingsbeslissing is kennisgegeven overeenkomstig artikel La décision de renvoi a été notifiée conformément à l'article 77 de la
77 van de organieke wet bij op 14 augustus 1997 ter post aangetekende loi organique, par lettres recommandées à la poste le 14 août 1997.
brieven. Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 19 augustus 1997. Moniteur belge du 19 août 1997.
Memories zijn ingediend door : Des mémoires ont été introduits par :
- de v.z.w. Heilig-Hartziekenhuis van Mol, waarvan de maatschappelijke - l'a.s.b.l. Hôpital du Sacré-Coeur de Mol, dont le siège social est
zetel is gevestigd te 2400 Mol, Gasthuisstraat 1, bij op 15 september établi à 2400 Mol, Gasthuisstraat 1, par lettre recommandée à la poste
1997 ter post aangetekende brief; le 15 septembre 1997;
- J. Grégoire, wonende te 5020 Temploux, rue Jean Fontaine 2, bij op - J. Grégoire, demeurant à 5020 Temploux, rue Jean Fontaine 2, par
29 september 1997 ter post aangetekende brief; lettre recommandée à la poste le 29 septembre 1997;
- de Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, bij op 29 september - le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, par
1997 ter post aangetekende brief. lettre recommandée à la poste le 29 septembre 1997.
Van die memories is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de Ces mémoires ont été notifiés conformément à l'article 89 de la loi
organieke wet bij op 8 oktober 1997 ter post aangetekende brieven. organique, par lettres recommandées à la poste le 8 octobre 1997.
Memories van antwoord zijn ingediend door : Des mémoires en réponse ont été introduits par :
- de v.z.w. Heilig-Hartziekenhuis van Mol, bij op 3 november 1997 ter - l'a.s.b.l. Hôpital du Sacré-Coeur de Mol, par lettre recommandée à
post aangetekende brief; la poste le 3 novembre 1997;
- J. Grégoire, bij op 6 november 1997 ter post aangetekende brief; - J. Grégoire, par lettre recommandée à la poste le 6 novembre 1997;
- de Ministerraad, bij op 7 november 1997 ter post aangetekende brief. - le Conseil des ministres, par lettre recommandée à la poste le 7
Bij beschikkingen van 25 november 1997 en 27 mei 1998 heeft het Hof de novembre 1997. Par ordonnances du 25 novembre 1997 et du 27 mai 1998, la Cour a
termijn waarbinnen het arrest moet worden gewezen, verlengd tot respectievelijk 18 juni 1998 en 18 december 1998. prorogé respectivement jusqu'aux 18 juin 1998 et 18 décembre 1998 le délai dans lequel l'arrêt doit être rendu.
Bij beschikking van 11 maart 1998 heeft het Hof de Rechtbank van Par ordonnance du 11 mars 1998, la Cour a interrogé le Tribunal de
eerste aanleg te Namen ondervraagd over de weerslag op de prejudiciële première instance de Namur sur l'incidence sur la question
vraag van de wijziging van artikel 1, laatste lid, van de préjudicielle de la modification de l'article 1er, dernier alinéa, des
gecoördineerde wetten op de vergoedingspensioenen, door artikel 31, § lois coordonnées sur les pensions de réparation, par l'article 31, § 1er,
1, van de wet van 7 juni 1989 « houdende instelling van nieuwe de la loi du 7 juin 1989 « instaurant de nouvelles mesures en faveur
maatregelen van de oorlogsslachtoffers », en van de verzoenende des victimes de la guerre », et de l'interprétation conciliante donnée
interpretatie die door de Ministerraad aan de voormelde wijzigende par le Conseil des ministres à la disposition modificative précitée.
bepaling is gegeven. Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'au président du
Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen alsmede aan de Tribunal de première instance de Namur par lettres recommandées à la
voorzitter van de Rechtbank van eerste aanleg te Namen bij op 13 maart poste le 13 mars 1998. Par ordonnance du 21 octobre 1998, la Cour a fixé l'audience au 18
1998 ter post aangetekende brieven. Bij beschikking van 21 oktober 1998 heeft het Hof de dag van de novembre 1998 afin d'entendre les parties sur l'état de l'affaire
terechtzitting bepaald op 18 november 1998 teneinde de partijen te
horen over de stand van de zaak voor de verwijzende rechter. devant le juge a quo.
Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats
bij op 23 oktober 1998 ter post aangetekende brieven. par lettres recommandées à la poste le 23 octobre 1998.
Op de openbare terechtzitting van 18 november 1998 : A l'audience publique du 18 novembre 1998 :
- zijn verschenen : - ont comparu :
- Mr. P. Van der Plancke loco Mr. D. Lagasse, advocaten bij de balie - Me P. Van der Plancke loco Me D. Lagasse, avocats au barreau de
te Brussel, voor J. Grégoire; Bruxelles, pour J. Grégoire;
- Mr. M. Mahieu, advocaat bij de balie te Brussel, voor de v.z.w. - Me M. Mahieu, avocat au barreau de Bruxelles, pour l'a.s.b.l.
Heilig-Hartziekenhuis van Mol; Hôpital du Sacré-Coeur de Mol;
- Mr. N. Cahen, advocaat bij de balie te Brussel, voor de - Me N. Cahen, avocat au barreau de Bruxelles, pour le Conseil des
Ministerraad; ministres;
- hebben de rechters-verslaggevers R. Henneuse en M. Bossuyt verslag uitgebracht; - les juges-rapporteurs R. Henneuse et M. Bossuyt ont fait rapport;
- zijn de voornoemde advocaten gehoord; - les avocats précités ont été entendus;
- is de zaak in beraad genomen. - l'affaire a été mise en délibéré.
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour.
IV. In rechte IV. En droit
1. Bij beschikking van 11 maart 1998 heeft het Hof de verwijzende 1. Par ordonnance du 11 mars 1998, la Cour a interrogé le juge a quo
rechter ondervraagd over de weerslag op diens prejudiciële vraag van sur l'incidence sur sa question préjudicielle de deux éléments : d'une
twee elementen : enerzijds, de wijziging van artikel 1, laatste lid, part, la modification de l'article 1er, dernier alinéa, des lois
van de gecoördineerde wetten op de vergoedingspensioenen, door artikel coordonnées sur les pensions de réparation par l'article 31, § 1er, de
31, § 1, van de wet van 7 juni 1989 « houdende instelling van nieuwe la loi du 7 juin 1989 « instaurant de nouvelles mesures en faveur des
maatregelen van de oorlogsslachtoffers », een wijziging die in werking victimes de la guerre », modification entrée en vigueur le 1er juillet
is getreden op 1 juli 1989; anderzijds, de verzoenende interpretatie 1989; d'autre part, l'interprétation conciliante donnée par le Conseil
die door de Ministerraad aan de voormelde wijzigende bepaling is gegeven. des ministres à la disposition modificative précitée.
Het Hof heeft bovendien aan de verwijzende rechter de voor het Hof La Cour a en outre transmis au juge a quo les mémoires et mémoires en
neergelegde memories en memories van antwoord overgezonden. réponse déposés devant elle.
2. Bij ontstentenis van antwoord op het voormelde tweevoudige verzoek, 2. N'obtenant pas de réponse à la double demande précitée, la Cour a
heeft het Hof een terechtzitting vastgesteld bedoeld om de partijen te fixé une audience destinée à entendre les parties sur l'état de
horen over de stand van de zaak voor de verwijzende rechter. l'affaire devant le juge a quo.
Uit de door de partij v.z.w. Heilig-Hartziekenhuis van Mol neergelegde Il ressort des pièces déposées par la partie a.s.b.l. Hôpital du
stukken alsmede uit de pleidooien volgt : Sacré-Coeur de Mol ainsi que des plaidoiries :
- enerzijds, dat de voorzitter van de Rechtbank van eerste aanleg te - d'une part, que le président du Tribunal de première instance de
Namen de uitwisseling van de conclusies tussen de partijen heeft Namur a organisé l'échange de conclusions entre parties et fixé
georganiseerd en de zaak voor eerste pleidooien heeft vastgesteld op 23 maart 1999; l'affaire pour premières plaidoiries à la date du 23 mars 1999;
- anderzijds, dat nieuwe verzoeken tot het stellen van prejudiciële
vragen zijn geformuleerd voor de verwijzende rechter, die verschillend - d'autre part, que de nouvelles demandes de questions préjudicielles
zijn van de oorspronkelijke vraag en waarin rekening is gehouden met sont formulées devant le juge a quo, distinctes de la question
de wijziging, bij de wet van 7 juni 1989, van artikel 1, in fine, van originaire et intégrant la modification, par la loi du 7 juin 1989, de
de gecoördineerde wetten op de vergoedingspensioenen. l'article 1er, in fine, des lois coordonnées sur les pensions de
3.1. Naar luid van artikel 109 van de bijzondere wet van 6 januari réparation. 3.1. Aux termes de l'article 109 de la loi spéciale du 6 janvier 1989,
1989 doet het Hof op de voorgelegde prejudiciële vragen uitspraak la Cour statue sur les questions préjudicielles qui lui sont soumises
binnen een termijn die, in de regel, de achttien maanden na de dans un délai qui, en règle, ne peut excéder les dix-huit mois qui
ontvangst van de verwijzingsbeslissing niet mag overschrijden. suivent la réception de la décision de renvoi.
In deze zaak verstrijkt die termijn op 18 december 1998. Daaruit volgt Dans la présente affaire, ce délai expire le 18 décembre 1998. Il
dat, in de veronderstelling dat het Hof de afloop van de voormelde s'ensuit que, à supposer qu'elle attende l'issue de la procédure
rechtspleging op tegenspraak voor de verwijzende rechter afwacht, en contradictoire précitée devant le juge a quo et compte tenu des délais
rekening houdend met de termijnen waarin voor die rechtspleging is
voorzien, het Hof noodzakelijkerwijze ertoe zou worden gebracht pas prévus pour celle-ci, la Cour serait nécessairement amenée à statuer
uitspraak te doen na de termijn die artikel 109 van de organieke wet aan het Hof toekent. 3.2. Bovendien merkt het Hof op dat, in de veronderstelling dat de verwijzende rechter ingaat op de voor hem geformuleerde nieuwe verzoeken tot het stellen van prejudiciële vragen, blijkt dat die vragen, enerzijds, betrekking zullen hebben op een andere - gewijzigde - bepaling dan die welke is bedoeld in de thans aan het Hof voorgelegde prejudiciële vraag en dat, anderzijds, zij zich door hun inhoud ervan zullen onderscheiden. 4. Bijgevolg moet de zaak van de rol worden geschrapt, waarna de verwijzende rechter aan het Hof een nieuwe prejudiciële vraag kan stellen. Om die redenen, het Hof beslist dat de zaak van de rol wordt geschrapt. Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig en dehors du délai que lui impartit l'article 109 de sa loi organique. 3.2. En outre, la Cour observe que, à supposer que le juge a quo fasse droit aux nouvelles demandes de questions préjudicielles formulées devant lui, il apparaît que, d'une part, celles-ci porteront sur une autre disposition que celle visée par la question préjudicielle actuellement soumise à la Cour, et que, d'autre part, elles s'en distingueront par leur contenu. 4. En conséquence, il y a lieu de rayer l'affaire du rôle, le juge a quo pouvant poser à la Cour une nouvelle question préjudicielle. Par ces motifs, la Cour décide de rayer l'affaire du rôle. Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 9 december 1998. la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 9 décembre 1998.
De griffier, Le greffier,
L. Potoms. L. Potoms.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^