← Terug naar "Arrest nr. 115/98 van 18 november 1998 Rolnummer 1259 In zake : het beroep tot vernietiging
van artikel 31 van het koninklijk besluit van 20 december 1996 « houdende diverse fiscale maatregelen,
met toepassing van de artikelen 2, § 1, en Het
Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters H. (...)"
Arrest nr. 115/98 van 18 november 1998 Rolnummer 1259 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 31 van het koninklijk besluit van 20 december 1996 « houdende diverse fiscale maatregelen, met toepassing van de artikelen 2, § 1, en Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters H. (...) | Arrêt n° 115/98 du 18 novembre 1998 Numéro du rôle : 1259 En cause : le recours en annulation de l'article 31 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 « portant(...) |
---|---|
ARBITRAGEHOF | COUR D'ARBITRAGE |
Arrest nr. 115/98 van 18 november 1998 | Arrêt n° 115/98 du 18 novembre 1998 |
Rolnummer 1259 | Numéro du rôle : 1259 |
In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 31 van het | En cause : le recours en annulation de l'article 31 de l'arrêté royal |
koninklijk besluit van 20 december 1996 « houdende diverse fiscale | du 20 décembre 1996 « portant des mesures fiscales diverses en |
maatregelen, met toepassing van de artikelen 2, § 1, en 3, § 1, 2° en | application des articles 2, § 1er, et 3, § 1er, 2° et 3°, de la loi du |
3°, van de wet van 26 juli 1996 strekkende tot realisatie van de | 26 juillet 1996 visant à réaliser les conditions budgétaires de la |
budgettaire voorwaarden tot deelname van België aan de Europese | participation de la Belgique à l'Union économique et monétaire |
Economische en Monetaire Unie », bekrachtigd bij de wet van 13 juni | européenne », confirmé par la loi du 13 juin 1997, introduit par J.-P. |
1997, ingesteld door J.-P. Naniot en anderen. | Naniot et autres. |
Het Arbitragehof, | La Cour d'arbitrage, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de | composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H. |
rechters H. Boel, L. François, G. De Baets, E. Cerexhe en R. Henneuse, | Boel, L. François, G. De Baets, E. Cerexhe et R. Henneuse, assistée du |
bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van het beroep | I. Objet du recours |
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 19 december | Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 19 |
1997 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 22 | décembre 1997 et parvenue au greffe le 22 décembre 1997, un recours en |
december 1997, is beroep tot vernietiging van artikel 31 van het | |
koninklijk besluit van 20 december 1996 « houdende diverse fiscale | annulation de l'article 31 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 « |
maatregelen, met toepassing van de artikelen 2, § 1, en 3, § 1, 2° en | portant des mesures fiscales diverses en application des articles 2, § |
3°, van de wet van 26 juli 1996 strekkende tot realisatie van de | 1er, et 3, § 1er, 2° et 3°, de la loi du 26 juillet 1996 visant à |
budgettaire voorwaarden tot deelname van België aan de Europese | réaliser les conditions budgétaires de la participation de la Belgique |
Economische en Monetaire Unie » (bekendgemaakt in het Belgisch | à l'Union économique et monétaire européenne » (publié au Moniteur |
Staatsblad van 31 december 1996, vierde editie), bekrachtigd bij de | belge du 31 décembre 1996, quatrième édition), confirmé par la loi du |
wet van 13 juni 1997, ingesteld door J.-P. Naniot, wonende te 5000 | 13 juin 1997, a été introduit par J.-P. Naniot, demeurant à 5000 |
Namen, rue de l'Abbaye 26, G. Martinez, wonende te 1420 Eigenbrakel, | Namur, rue de l'Abbaye 26, G. Martinez, demeurant à 1420 |
avenue de la Bonne Fosse 15, en C. Dreesen, wonende te 9450 Haaltert, Fonteinstraat 24. | Braine-l'Alleud, avenue de la Bonne Fosse 15, et C. Dreesen, demeurant à 9450 Haaltert, Fonteinstraat 24. |
II. De rechtspleging | II. La procédure |
Bij beschikking van 22 december 1997 heeft de voorzitter in functie de | Par ordonnance du 22 décembre 1997, le président en exercice a désigné |
rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 | les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi |
van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. | spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. |
De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was | Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application |
om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. | des articles 71 ou 72 de la loi organique. |
Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de | Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi |
organieke wet bij op 13 februari 1997 ter post aangetekende brieven. | organique, par lettres recommandées à la poste le 13 février 1997. |
Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is | L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au |
bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 6 februari 1998, erratum | Moniteur belge du 6 février 1998, errata au Moniteur belge du 20 |
in het Belgisch Staatsblad van 20 februari 1998. | février 1998. |
De Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, heeft een memorie | Le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, a |
ingediend bij op 31 maart 1998 ter post aangetekende brief. | introduit un mémoire par lettre recommandée à la poste le 31 mars |
Van die memorie is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de | 1998. Ce mémoire a été notifié conformément à l'article 89 de la loi |
organieke wet bij op 20 april 1998 ter post aangetekende brief. | organique, par lettres recommandées à la poste le 20 avril 1998. |
De verzoekende partijen hebben een memorie van antwoord ingediend bij | Les parties requérantes ont introduit un mémoire en réponse, par |
op 21 mei 1998 ter post aangetekende brief. | lettre recommandée à la poste le 21 mai 1998. |
Bij beschikking van 27 mei 1998 heeft het Hof de termijn waarbinnen | Par ordonnance du 27 mai 1998, la Cour a prorogé jusqu'au 19 décembre |
het arrest moet worden gewezen, verlengd tot 19 december 1998. | 1998 le délai dans lequel l'arrêt doit être rendu. |
Bij beschikking van 23 september 1998 heeft het Hof de zaak in | Par ordonnance du 23 septembre 1998, la Cour a déclaré l'affaire en |
gereedheid verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 21 | état et fixé l'audience au 21 octobre 1998. |
oktober 1998. Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten | Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats |
bij op 24 september 1998 ter post aangetekende brieven. | par lettres recommandées à la poste le 24 septembre 1998. |
Op de openbare terechtzitting van 21 oktober 1998 : | A l'audience publique du 21 octobre 1998 : |
- zijn verschenen : | - ont comparu : |
. Mr. J.-M. Picard, advocaat bij de balie te Brussel, voor de | . Me J.-M. Picard, avocat au barreau de Bruxelles, pour les parties |
verzoekende partijen; | requérantes; |
. B. Druart en P. Goblet, ambtenaren bij het Ministerie van Financiën, | . B. Druart et P. Goblet, fonctionnaires au ministère des Finances, |
voor de Ministerraad; | pour le Conseil des ministres; |
- hebben de rechters-verslaggevers E. Cerexhe en H. Boel verslag | - les juges-rapporteurs E. Cerexhe et H. Boel ont fait rapport; |
uitgebracht; - zijn de voornoemde partijen gehoord; | - les parties précitées ont été entendues; |
- is de zaak in beraad genomen. | - l'affaire a été mise en délibéré. |
De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende | La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants |
van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. | de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. |
III. Onderwerp van de bestreden bepaling | III. Objet de la disposition attaquée |
Artikel 31 van het aangevochten koninklijk besluit van 20 december | L'article 31 de l'arrêté royal attaqué du 20 décembre 1996 dispose que |
1996 bepaalt dat artikel 222 van het Wetboek van de | l'article 222 du Code des impôts sur les revenus 1992 est remplacé par |
inkomstenbelastingen 1992 wordt vervangen door de volgende bepaling : | la disposition suivante : |
« De rechtspersonen vermeld in artikel 220, 2°, zijn eveneens | « Les personnes morales visées à l'article 220, 2°, sont également |
belastbaar ter zake van : | imposables à raison : |
1° de werkgeversbijdragen voor aanvullende verzekering tegen ouderdom | 1° des cotisations patronales d'assurance complémentaire contre la |
en vroegtijdige dood en de pensioenen, renten en als zodanig geldende | vieillesse et le décès prématuré et des pensions, rentes et autres |
toelagen, respectievelijk vermeld in artikel 52, 3°, b en 5°, in zover | allocations en tenant lieu, visées respectivement à l'article 52, 3°, |
ze niet voldoen aan de voorwaarden van artikel 59; | b, et 5°, dans la mesure où elles ne satisfont pas aux conditions prévues à l'article 59; |
2° de in artikel 53, 6° tot 11° en 14°, vermelde kosten; | 2° des frais visés à l'article 53, 6° à 11° et 14°; |
3° de kosten als vermeld in de artikelen 57 en 195, § 1, eerste lid, | 3° des dépenses visées aux articles 57 et 195, § 1er, alinéa 1er, qui |
die niet worden verantwoord door individuele fiches en een | ne sont pas justifiées par des fiches individuelles et un relevé |
samenvattende opgave; | récapitulatif; |
4° 25 pct. van de kosten en de minderwaarden met betrekking tot het | 4° de 25 p.c. des frais et moins-values afférents à l'utilisation des |
gebruik van in artikel 66 vermelde personenauto's, auto's voor dubbel | voitures, voitures mixtes et minibus visés à l'article 66, à |
gebruik en minibussen, met uitzondering van de brandstofkosten. » | l'exception des frais de carburant. » |
IV. In rechte | IV. En droit |
- A - | - A - |
Verzoekschrift | La requête |
A.1. De bestreden maatregel kan een nadeel berokkenen aan het | A.1. La mesure attaquée risque d'être préjudiciable au personnel de la |
personeel van de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te | Société des transports intercommunaux de Bruxelles (S.T.I.B.). En |
Brussel (M.I.V.B.). De vervoersmaatschappij zou immers kunnen | |
beslissen de sociale voordelen (de maaltijdcheques) af te schaffen om | effet, la société pourrait décider de supprimer les avantages sociaux |
een al te zware belasting te vermijden, wat de enige oplossing is om | (les chèques-repas), pour éviter d'être trop fortement imposée, ce qui |
haar ertoe in staat te stellen zich te conformeren aan de | est la seule solution possible pour lui permettre de se conformer aux |
verplichtingen die uit haar beheerscontract voortvloeien. Aangezien de | obligations qui découlent de son contrat de gestion. La marge de |
bewegingsvrijheid van de M.I.V.B. vanwege haar beheerscontract | manoeuvre de la S.T.I.B. étant fortement limitée en raison de son |
aanzienlijk beperkt is, loopt het personeel van de Maatschappij het | contrat de gestion, le personnel de la société risque d'être la |
gevaar het eerste slachtoffer te zijn van de nefaste gevolgen van de | première victime des effets néfastes de la mesure attaquée. |
bestreden maatregel. | |
A.2. Een eerste middel is afgeleid uit de schending van de artikelen | A.2. Un premier moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 |
10 en 11 van de Grondwet in samenhang gelezen met artikel 172 van de Grondwet. | de la Constitution combinés avec l'article 172 de la Constitution. |
A.3. Het tweede middel is afgeleid uit de schending van artikel 39 van | A.3. Le second moyen est pris de la violation de l'article 39 de la |
de Grondwet en van artikel 6, § 1, X, 8°, van de bijzondere wet van 8 | Constitution et de l'article 6, § 1er, X, 8°, de la loi spéciale du 8 |
augustus 1980 tot hervorming der instellingen. | août 1980 de réformes institutionnelles. |
Memorie van de Ministerraad | Mémoire du Conseil des ministres |
A.4. De verzoekers, natuurlijke personen, zijn tewerkgesteld bij de | A.4. Les requérants, personnes physiques, sont des employés de la |
Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel en zijn | Société des transports intercommunaux de Bruxelles et des |
vertegenwoordigers van het personeel in de raad van bestuur van de voornoemde Maatschappij. Uit de bewoordingen van het verzoekschrift volgt duidelijk dat, enerzijds, er geen enkel rechtstreeks verband bestaat tussen de bestreden norm, die van toepassing is op bepaalde rechtspersonen (waaronder de M.I.V.B.), en de verzoekers, die natuurlijke personen zijn (er is een beslissing van elke betrokken rechtspersoon vereist), en, anderzijds, dat de aangevochten bepaling, hoewel ze ongetwijfeld een ongunstig gevolg heeft voor de fiscale situatie van de erin bedoelde rechtspersonen, de situatie van het door die rechtspersonen tewerkgestelde personeel geenszins raakt. Aangezien de verzoekers niet aantonen dat hun persoonlijke situatie rechtstreeks en ongunstig door de bestreden bepaling wordt beïnvloed, moet hun beroep onontvankelijk worden geacht wegens ontstentenis van belang. Memorie van antwoord van de verzoekende partijen A.5. De verzoekende partijen hebben belang bij het beroep. De sociale voordelen vormen het omvangrijkste belastbare deel van de verworpen | représentants du personnel au sein du conseil d'administration de la société précitée. Il se déduit clairement des termes mêmes de la requête, d'une part, qu'il n'existe aucun lien direct entre la norme attaquée applicable à certaines personnes morales (dont la S.T.I.B.) et les personnes physiques requérantes (il y a une décision de chaque personne morale concernée qui s'impose), et, d'autre part, que la disposition incriminée, si elle a, sans conteste, une incidence défavorable sur la situation fiscale des personnes morales qu'elle vise, n'affecte en rien la situation du personnel employé par celles-ci. A défaut pour les requérants de démontrer que leur situation personnelle est directement et défavorablement influencée par la disposition attaquée, leur recours doit être jugé irrecevable pour défaut d'intérêt. Mémoire en réponse des parties requérantes A.5. Les parties requérantes ont intérêt au recours. Les avantages sociaux constituent la partie imposable la plus importante des |
uitgaven - ongeveer 90 pct. - volgens de ramingen van de M.I.V.B. In | dépenses non admises - près de 90 p.c. - selon les estimations de la |
die omstandigheden kan men ervan uitgaan dat, om de belasting op die | S.T.I.B. Dans ces conditions, l'on peut supposer que, pour éviter |
uitgaven te vermijden, de M.I.V.B. de aan haar personeel toegekende | l'imposition de ces dépenses, la S.T.I.B. va raboter les avantages |
sociale voordelen zal gaan besnoeien. Het verband tussen de verworpen | sociaux octroyés à son personnel. La corrélation entre les dépenses |
uitgaven en de sociale voordelen staat dermate vast dat ervan uit moet | non admises et les avantages sociaux est à ce point établie que des |
worden gegaan dat personeelsleden belang hebben bij de vernietiging | membres du personnel doivent être considérés comme ayant un intérêt à |
van de maatregel waarbij de belasting van die uitgaven voor de | l'annulation de la mesure établissant l'imposition de ces dépenses |
werkgever wordt ingevoerd. | dans le chef de l'employeur. |
- B - B.1.1. De Ministerraad oordeelt dat het beroep onontvankelijk is omdat de verzoekende partijen niet doen blijken van het vereiste belang om het in te stellen. B.1.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt doet blijken van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt. B.1.3. De verzoekende partijen worden tewerkgesteld door de Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel (M.I.V.B.) en vertegenwoordigen het personeel in de raad van bestuur van die Maatschappij. Hoewel de betwiste bepaling ontegenzeggelijk een ongunstige weerslag heeft op de fiscale situatie van die Maatschappij, in die zin dat de verworpen uitgaven zullen worden belast, en al is het waar dat die omstandigheid de Maatschappij ertoe zou kunnen brengen de sociale voordelen te herzien, toch kan daaruit niet worden afgeleid dat de verzoekende partijen door die bepaling rechtstreeks zouden kunnen worden geraakt. Uit wat voorafgaat volgt dat de verzoekende partijen niet van het vereiste belang doen blijken om het beroep in te stellen. De exceptie van onontvankelijkheid is gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 18 november 1998. De griffier, L. Potoms. De voorzitter, | - B - B.1.1. Le Conseil des ministres considère que le recours est irrecevable parce que les parties requérantes ne justifient pas de l'intérêt requis pour l'introduire. B.1.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage imposent à toute personne physique ou morale qui introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme entreprise. B.1.3. Les parties requérantes sont employées par la Société des transports intercommunaux de Bruxelles (S.T.I.B.) et représentent le personnel au sein du conseil d'administration de cette société. Si la disposition incriminée a incontestablement une incidence défavorable sur la situation fiscale de cette société en ce sens que les dépenses non admises seront imposées et s'il est vrai que cette circonstance pourrait amener la société à revoir les avantages sociaux, il ne peut en être déduit que les parties requérantes pourraient être directement affectées par cette disposition. Il résulte de ce qui précède que les parties requérantes ne justifient pas de l'intérêt requis pour introduire un recours. L'exception d'irrecevabilité est fondée. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 18 novembre 1998. Le greffier, L. Potoms. Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |