DIENSTEN VAN DE EERSTE MINISTER

Federale diensten voor wetenschappelijke, technische en culturele aangelegenheden Deelname aan het tweede Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO II) I. Inleiding De Ministerraad heeft op 12 mei 2000 de uitvoering goedgekeurd van het tweede Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling (PODO II) waarvoor de federale Staat en de gefedereerde entiteiten een samenwerkingsakkoord gesloten hebben.

Het plan vormt een geheel. Het hergroepeert twee soorten acties die samen tot doel hebben duurzame ontwikkeling (D.O.) te bevorderen door het accent te leggen op de voor D.O. belangrijke terreinen, te weten : - onderzoeksacties verdeeld over twee onderdelen : Deel I : Duurzame productie- en consumptiepatronen Dit onderdeel is gericht op de analyse van de problematiek van D.O., evaluatie en ontwikkeling van instrumenten en indicatoren, evenals op thema's « energie », « transport » en « agro-voeding ».

Deel II : Global Change, ecosystemen en biodiversiteit Dit deel laat onderzoek toe inzake klimaat en atmosfeer, terrestrische ecosystemen en zoetwater, evenals mariene ecosystemen. Het omvat bovendien studies inzake biodiversiteit met betrekking tot de bovenvernoemde ecosystemen, evenals inzake de problematieken gekoppeld aan de Biodiversiteitsconventie van de Verenigde Naties. Het onderzoek met betrekking tot Antarctica zal uitgevoerd worden in het kader van de hierbovenvermelde thema's. In antwoord op de noden van het Verdrag inzake Antarctica, zal door de DWTC evenwel een coherentie verzekerd worden inzake deze specifieke problematiek. - een geheel van ondersteunende acties : Deze beogen de integratie van wetenschappelijke gegevens en een aangepast beheer ervan te stimuleren en op actieve wijze de communicatie en informatie-uitwisseling naar de verschillende betrokken groepen te promoten.

De operationele directie en het beheer zijn toevertrouwd aan de DWTC. Deze worden bijgestaan door specifieke begeleidingscomités voor elk onderdeel van het Plan. Deze comités zijn samengesteld uit vertegenwoordigers van de betrokken federale, regionale en gemeenschapsadministraties.

II. Oproep tot voorstellen In het kader van de tenuitvoerlegging van het tweede Plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling, worden meerdere oproepen tot voorstellen voorzien die elk verschillende thema's behandelen.

De huidige oproep heeft enkel betrekking op de volgende thema's : - Mariene ecosystemen (Duurzaam beheer van de Noordzee); - Zoetwaterecosystemen van de gematigde zones; - Biodiversiteit verbonden aan de werking en het behoud van bovenvermelde ecosystemen inclusief Antarctica.

De indicatieve kalender van de verschillende oproepen waaronder de huidige oproep, is opgenomen in bijlage.

III. Tenuitvoerlegging A. Voor wie staan de oproepen open ? Alle onderdelen van het Plan staan open voor Belgische universitaire instellingen, wetenschappelijke overheidsinstellingen en onderzoekscentra zonder winstgevend doel.

Bepaalde onderdelen van het Plan staan tevens open voor andere typen van kandidaten (gespecialiseerde studiebureaus, studiediensten van administraties en openbare instellingen, . ) Deze dienen zich te richten naar de beschrijving van elk van de oproepen.

In het kader van de huidige oproep is een samenwerking met een Europese universiteit of onderzoeksinstelling mogelijk. Deze deelname zal gebeuren op basis van een co-financiering (50 %) en is beperkt tot maximaal 10 % van het budget van het ingediende voorstel.

Naast de voorstellen in het kader van één enkele oproep hebben de kandidaten eveneens de mogelijkheid voorstellen in te dienen in het kader van twee of meerdere oproepen, voor zover de voorstellen aangepast zijn aan de inhoud en de criteria eigen aan elk van de oproepen.

Een voorstel wordt ingediend door meerdere ploegen gezamenlijk (twee of meer), genoemd netwerk, uitzonderlijk door een enkele ploeg.

B. Welke zijn de onderzoekstypen ? Er zijn 3 verschillende onderzoekstypes die van toepassing zijn voor de delen I en II van het Plan. Deze zullen niet noodzakelijkerwijze aan bod komen in elke oproep.

De kandidaten dienen zich te richten naar de beschrijving van elk van de oproepen. 1. Strategisch onderzoek Dit type van onderzoek beoogt om : - Het wetenschappelijk potentieel in de betrokken domeinen te consolideren; - Aan groepen van onderzoekers de mogelijkheid te bieden om zich te integreren binnen de belangrijke internationale onderzoeksprogramma's; - Aan de overheden van het land de nodige wetenschappelijke ondersteuning te bieden voor de ontwikkeling en de implementatie van een nationaal of internationaal beleid gericht op duurzame ontwikkeling. Dit zal gerealiseerd worden door het toeleveren van contextuele kennis, objectieve gegevens, methodologiën/intrumenten/modellen, aanbevelingen ter ondersteuning van het beleid en het beheer.

De maximale duur van de strategische onderzoeksprojecten is vastgelegd op vier jaar. 2. Gerichte acties Om de overheid de mogelijkheid te bieden voldoende snel een pertinent antwoord te formuleren op (inter)nationale beleidsvragen, moet ze op korte termijn kunnen steunen op een aangepast wetenschappelijk advies. Hiertoe is er nood aan punctueel onderzoek van korte duur, gericht op precieze noden.

De onderzoeksprojecten zullen maximaal twee jaar duren. 3. Gemengde acties De gemengde acties situeren zich op de intersectie tussen de twee onderdelen van het PODO II : ze beogen de voor een duurzame ontwikkeling noodzakelijke integratie van de socio-economische en milieudimensies te stimuleren. Ze worden tenuitvoergelegd door onderzoeksprojecten die beantwoorden aan een noodzaak tot uitwerking, transpositie, tenuitvoerlegging, opvolging of integratie van sectorale beleidsvormen, zoals het beleid inzake milieu, energie, sociale zaken, industrie, landbouw, bosbouw, visserij, beheer van natuurlijke hulpbronnen, transport, toerisme, ...

Binnen het Plan wordt voorzien om, via twee oproepen, vijf gemengde acties te financieren. Een gemengde actie zal typisch worden uitgevoerd door een netwerk van meerdere interdisciplinaire onderzoeksploegen (bv. : natuurwetenschappen, sociale wetenschappen, economische wetenschappen, beheerwetenschappen). De onderzoeken zullen twee jaar duren.

C. Evaluatie De voorstellen ingediend in het kader van een oproep, zullen het voorwerp uitmaken van een externe evaluatie door buitenlandse wetenschappelijke experten, die gekwalificeerd zijn in het betreffende onderzoeksdomein.

IV. Modaliteiten voor het beantwoorden aan de huidige oproep tot voorstellen * Personen die wensen te reageren op deze oproep kunnen de nodige informatie bekomen : - via het Internet : een elektronische versie van het dossier is beschikbaar op volgend adres : http ://www.belspo.be - of door zich per post of per fax te wenden tot : PODO II 1ste oproep Federale diensten voor wetenschappelijke, technische en culturele aangelegenheden Wetenschapsstraat 8 B-1000 Brussel Telefax 02-230.59.12 * Aandacht : het indieningsdossier kan ook op aanvraag verkregen worden op diskette voor PC, format Word 97.

Alle voor de indieners van voorstellen nuttige informatie zit vervat in : - Document A : Algemeen informatiedossier: - Document B : Informatie- en indieningsdossier ten behoeve van de kandidaten.

Het document B is specifiek voor elke oproep. * De indieners van voorstellen dienen de richtlijnen van het document B te volgen.

V. Afsluitingsdatum De voorstellen moeten de DWTC ten laatste op 10 september 2001, om 17 uur bereiken.

De indieners van voorstellen moeten erop toezien dat hun voorstellen binnen de gestelde termijnen toekomen.

Eenmaal de afsluitingsdatum verstreken, zullen de DWTC geen rekening meer kunnen houden met antwoorden op de oproep tot voorstellen.

VI. Beschrijving van de activiteiten die het voorwerp uitmaken van deze oproep A. Mariene ecosystemen - Duurzaam beheer van de Noordzee.

De onderzoeksthema's zijn de volgende : - Processtudies; - Verontreinigende stoffen; - Evaluatie van sedimentaire systemen en ontwikkeling van nieuwe evaluatietechnologieën met het oog op een duurzaam beheer van de Belgische exclusief economische zone; - Sociale en economische dimensies van een duurzaam beheer van de Noordzee; - Operationele oceanografie.

B. Zoetwaterecosystemen van de gematigde zones.

De onderzoeksthema's zijn de volgende : - Werking en dynamiek van de aquatische ecosystemen : processtudies -voornamelijk transport- en retentiemechanismen van nutriënten en polluenten; - Impact van klimatologische veranderingen en veranderingen in bodemgebruik op de watercyclus en -waterkwaliteit : modellering - ontwikkeling van hulpmiddelen voor een geïntegreerd bekkenbeheer.

C. Aquatische biodiversiteit (marien en zoetwater van de gematigde streken).

De onderzoeksthema's zijn de volgende : - Zoetwaterbiodiversiteit : onderzoek naar de rol van biodiversiteit in het behoud van de zoetwaterecosysteemstructuur en -werking.

Ontwikkeling van hulpmiddelen voor het behoud/herstelling van aquatische ecosystemen. - Mariene biodiversiteit (Noordzee en Antarctica) : karakterisatie, kwantificatie van de rol van biodiversiteit, de effecten van antropogene activiteiten en identificatie van beheersmaatregelen.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld