Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Décret du 31/05/1999
← Retour vers "Décret portant certaines réformes en matière d'enseignement supérieur "
Décret portant certaines réformes en matière d'enseignement supérieur Decreet houdende sommige hervormingen in het hoger onderwijs
MINISTERE DE LA COMMUNAUTE FRANÇAISE MINISTERIE VAN DE FRANSE GEMEENSCHAP
31 MAI 1999. - Décret portant certaines réformes en matière 31 MEI 1999. - Decreet houdende sommige hervormingen in het hoger
d'enseignement supérieur (1) onderwijs (1)
Le Conseil de la Communauté française a adopté et Nous, Gouvernement, De Raad van de Franse Gemeenschap heeft aangenomen en Wij, Regering,
sanctionnons ce qui suit : bekrachtigen hetgeen volgt :
CHAPITRE Ier. - Dispositions relatives aux institutions universitaires HOOFDSTUK I. - Bepalingen betreffende de universitaire instellingen
organisées ou subventionnées par la Communauté française georganiseerd of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap
Section Ire. - Dispositions relatives à la participation des étudiants Afdeling 1. - Bepalingen betreffende de participatie van de studenten

Article 1er.Dans les institutions universitaires organisées ou

Artikel 1.In de universitaire instellingen georganiseerd of

subventionnées par la Communauté française, il existe au moins une gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap bestaat er ten minste een
instance au sein de laquelle siègent des représentants des étudiants instantie waarin vertegenwoordigers van de studenten zitting hebben en
et qui : die :
1. détermine les cours, travaux et exercices pratiques relatifs aux 1. de cursussen, de werken en de praktijk in verband met de leervakken
matières d'enseignement, conformément aux dispositions du décret du 5 van het onderwijs bepaalt, overeenkomstig de bepalingen van het
septembre 1994 relatif au régime des études universitaires et des decreet van 5 september 1994 tot regeling van de universitaire studies
grades académiques; en de academische graden;
2. approuve les budgets et comptes et le rapport justifiant l'usage 2. de begrotingen en rekeningen goedkeurt alsook het verslag ter
verantwoording van de aanwending van de jaarlijkse toelagen bedoeld
fait des subventions annuelles visées à l'article 1er de la loi du 3 bij artikel 1 van de wet van 3 augustus 1960 houdende toekenning van
août1960 accordant des avantages sociaux aux universités et sociale voordelen aan de universiteiten en gelijkgestelde
établissements assimilés; instellingen;
3. définit la procédure interne et les modalités de la procédure 3. de interne procedure en de modaliteiten van de externe procedure
externe d'évaluation de l'enseignement et de fonctionnement de voor de evaluatie van het onderwijs en voor de werking van de
l'institution universitaire; universitaire instelling bepaalt;
4. approuve le rapport annuel sur les mesures d'orientation et de 4. het jaarlijks verslag over de maatregelen inzake oriënteren en
remédiation visé à l'article 48sexies de la loi du 27 juillet 1971 sur verhelpen bedoeld bij artikel 48sexies van de wet van 27 juli 1971 op
le financement et le contrôle des institutions universitaires; de financiering en de controle van de universitaire instellingen;
5. donne un avis sur l'affectation des crédits au sein de 5. een advies geeft over de bestemming van de kredieten in de
l'institution universitaire. universitaire instelling.
Chaque représentant des étudiants au sein de l'instance ou des Iedere vertegenwoordiger van de studenten in de instantie of de
instances de gestion visées à l'alinéa 1er a un suppléant. beheersinstanties bedoeld bij lid 1 heeft een plaatsvervangend lid.

Art. 2.Pour l'élection des représentants des étudiants à l'instance

Art. 2.Voor de verkiezing van de vertegenwoordigers van de studenten

ou aux instances visées à l'article 1er, sont électeurs les étudiants in de instantie of in de instanties bedoeld bij artikel 1, zijn
qui, au 1er décembre de l'année académique au cours de laquelle les kiezers de studenten die op 1 december van het academiejaar waarin de
élections ont lieu, sont inscrits régulièrement au rôle des étudiants verkiezingen plaatshebben, regelmatig ingeschreven zijn op de
de l'institution universitaire concernée. studentenrol van betrokken universitaire instelling.
Sont éligibles en qualité de représentants des étudiants de Zijn verkiesbaar als vertegenwoordigers van de studenten aan de
l'institution universitaire visée à l'alinéa 1er, les étudiants qui universitaire instelling bedoeld bij lid 1 de studenten die voldoen
satisfont aux conditions visées à l'alinéa 1er. aan de in lid 1 bedoelde voorwaarden.

Art. 3.Les autorités universitaires assurent aux représentants des

Art. 3.De universitaire overheden bezorgen aan de vertegenwoordigers

étudiants visés à l'article 8, 6°, de la loi du 28 avril 1953 sur van de studenten bedoeld bij artikel 8, 6°, van de wet van 28 april
l'organisation de l'enseignement universitaire par l'Etat, et à 1953 betreffende de inrichting van het universitair onderwijs door de
l'article 2, alinéa 1er, du présent décret, la mise à disposition Staat en bij artikel 2, lid 1, van dit decreet, de
d'infrastructures et de moyens matériels propres et nécessaires à terbeschikkingstelling van infrastructuren en materiële middelen eigen
l'accomplissement de leurs mandats. aan en nodig voor de verwezenlijking van hun opdrachten.
Section 2. - Dispostions visant à favoriser la lutte contre l'échec en Afdeling 2. - Bepalingen ter bevordering van de bestrijding van het
première année d'études de l'enseignement supérieur universitaire falen in het eerste studiejaar van het universitair hoger onderwijs

Art. 4.A l'article 29bis, §2, de la loi du 27 juillet 1971 sur le

Art. 4.In artikel 29bis, § 2, van de wet van 27 juli 1971 op de

financement et le contrôle des institutions universitaires, inséré par financiering en de controle van de universitaire instellingen,
le décret du 1er octobre 1998 : ingevoegd bij het decreet van 1 oktober 1998 :
1° il est inséré un 1°bis comme suit : 1° wordt er een 1°bis ingevoegd, luidend als volgt :
« 1°bis par dérogation au 1°, les étudiants visés à l'article 22 du « 1bis. in afwijking van 1°, worden de studenten bedoeld bij artikel
décret du 5 septembre 1994 relatif au régime des études universitaires 22 van het decreet van 5 september 1994 tot regeling van de
et des grades académiques sont : universitaire studies en de academische graden :
a) multipliés par 1,1 la première année académique au cours de vermenigvuldigd met 1,1 het eerste academiejaar waarover zij hun
laquelle ils répartissent leur première année d'études; eerste studiejaar spreiden;
b) multipliés par 0,9 la deuxième année académique au cours de vermenigvuldigd met 0,9 het tweede academiejaar waarover zij hun
laquelle ils répartissent leur première année d'études; eerste studiejaar spreiden; »
2° il est inséré un 1°ter rédigé comme suit : 2° wordt er een 1°ter ingevoegd, luidend als volgt :
« 1°ter les étudiants qui ont échoué à l'issue de la deuxième année « 1°ter. de studenten die gezakt zijn op het einde van het tweede
académique au cours de laquelle ils ont réparti leur première année academiejaar waarover zij hun eerste studiejaar gespreid hebben, na
d'études, après application de l'article 22 du décret du 5 septembre toepassing van artikel 22 van voormeld decreet van 5 september 1994,
1994 précité sont multipliés par 0,5. » worden vermenigvuldigd met 0,5. »

Art. 5.Dans l'article 5, alinéa 2, 1°, de l'arrêté royal du 4 août

Art. 5.In artikel 5, lid 2, 1° van het koninklijk besluit van 4

1972 fixant les règles pour la détermination du nombre d'étudiants augustus 1972 tot vaststelling van de regels voor het bepalen van het
dans les institutions universitaires dont question à l'article 27, § aantal studenten in de universitaire instellingen bedoeld bij artikel
1er, de la loi du 27 juillet 1971 relative au financement et au 27, § 1, van de wet van 27 juli 1971 op de financiering en de controle
contrôle des institutions universitaires, remplacé par le décret du van de universitaire instellingen, vervangen door het decreet van 1
1er octobre 1998, les mots « au sens des articles 21 et 22 du même oktober 1998, worden de woorden « in de zin van de artikelen 21 en 22
décret » sont remplacés par les mots « au sens de l'article 21 du même décret ». van hetzelfde decreet » vervangen door de woorden « in de zin van artikel 21 van hetzelfde decreet ».

Art. 6.A l'article 22 du décret relatif au régime des études

Art. 6.In artikel 22 van het decreet tot regeling van de

universitaires et des grades académiques, sont apportées les universitaire studies en de academische graden worden de volgende
modifications suivantes : wijzigingen aangebracht :
1° l'alinéa 1er est remplacé par l'alinéa suivant : 1° lid 1 wordt vervangen door volgend lid :
« Par décision des autorités universitaires et aux conditions que « Bij beslissing van het bestuur van de universiteit en onder de
fixent ces dernières, les étudiants inscrits pour la première fois en voorwaarden die dat bestuur bepaalt, kunnen de studenten voor de
première année d'études peuvent être autorisés, après évaluation et eerste keer ingeschreven in het eerste studiejaar, na evaluatie en
avant le 1er février, à répartir sur deux années successives leur vóór 1 februari, toelating bekomen hun eerste studiejaar of het eerste
première année d'études ou la première année d'études d'un autre studiejaar van een ander curriculum over twee opeenvolgende jaren te
cursus. Les examens non réussis au cours de la première année spreiden. De examens waarvoor de studenten in het eerste academiejaar
académique peuvent être représentés deux fois l'année suivante. » niet geslaagd zijn, kunnen het volgende jaar tweemaal opnieuw worden
2° l'alinéa 2 est remplacé par l'alinéa suivant : afgelegd. » 2° lid 2 wordt vervangen door volgend lid :
« Ce régime particulier comporte l'obligation de suivre un programme « Die bijzondere regeling houdt de verplichting in een programma te
comportant à la fois des cours de l'année concernée et une formation volgen waarin tegelijkertijd cursussen van het betrokken jaar en een
complémentaire de mise à niveau. Ce programme est fixé par les aanvullende bijwerkingsopleiding voorzien zijn. Dit programma wordt
autorités universitaires en concertation avec l'étudiant concerné. » bepaald door het bestuur van de universiteit in overleg met betrokken
3° l'alinéa 3 est remplacé par l'alinéa suivant : student. » 3° lid 3 wordt vervangen door volgend lid :
« L'étudiant qui, à l'issue de la première année académique, réussit « De student die op het einde van het eerste academiejaar slaagt voor
le programme visé à l'alinéa 2 est considéré pour la suite de ses het programma bedoeld bij lid 2, wordt voor het vervolg van zijn
études comme ayant été inscrit une seule fois en première année studies beschouwd als eenmaal ingeschreven geweest voor het eerste
d'études. » studiejaar. »
Section 3. - De quelques diplômes particuliers Afdeling 3. - Enkele bijzondere diploma's

Art. 7.L'article 27, § 7, 5°, de la loi du 27 juillet 1971 sur le

Art. 7.Artikel 27, § 7, 5° van de wet van 27 juli 1971 op de

financement et le contrôle des institutions universitaires, modifié financiering en de controle van de universitaire instellingen,
par la loi du 21 juin 1985 et les décrets des 25 juillet 1996, 14 gewijzigd bij de wet van 21 juni 1985 en de decreten van 25 juli 1996,
juillet 1997 et 1er octobre 1998, est remplacé par la dispositions 14 juli 1997 en 1 oktober 1998, wordt vervangen door de volgende
suivante : bepaling :
« 5° les étudiants qui s'inscrivent à des études conduisant à une « 5° de studenten die zich voor studies inschrijven die leiden tot een
grade de troisième cycle visé à l'article 6, § 5, du décret du 5 graad van een derde cyclus bedoeld bij artikel 6, § 5, van het decreet
septembre 1994 relatif au régime des études universitaires et des van 5 september 1994 tot regeling van de universitaire studies en de
grades académiques, alors qu'ils ont déjà obtenu, dans les cinq années academische graden, wanneer zij reeds binnen de vijf jaar die de
qui précèdent la demande d'inscription, un grade visé au même article inschrijvingsaanvraag voorafgaat, een graad hebben behaald bedoeld bij
6, § 5. hetzelfde artikel 6, § 5.
Toutefois, pour l'application de la disposition visée à l'alinéa 1er, Voor de toepassing van de bij lid 1, 5° bedoelde bepaling wordt er
5°, il n'est pas tenu compte des grades de licencié en notariat, de evenwel geen rekening gehouden met de graden van licentiaat in het
licencié en magistrature ou de licencié en entrepreneuriat, que ces notariaat, licentiaat in de magistratuur of licentiaat in het
ondernemingsbeheer, ongeacht of die graden reeds behaald zijn of nog
grades soient obtenus ou à obtenir, ». behaald moeten worden. »

Art. 8.A l'article 6, § 5, du décret du 5 septembre 1994 relatif au

Art. 8.In artikel 6, § 5 van het decreet van 5 september 1994 tot

régime des études universitaires et des grades académiques, les mots « regeling van de universitaire studies en de academische graden worden
, en magistrature et en entrepreneuriat » sont insérés après les mots de woorden « in de magistratuur en in het ondernemingsbeheer » gevoegd
« en notariat ». na de woorden « in het notariaat ».

Art. 9.A l'article 14 du même décret, modifié par les décrets des 25

Art. 9.In artikel 14 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij de decreten

juillet 1996 et 14 juillet 1997, sont apportées les modifications van 25 juli 1996 en 14 juli 1997, worden de volgende wijzigingen
suivantes : aangebracht :
1° au paragraphe 2, les mots « ou en magistrature » sont insérés entre 1° in paragraaf 2 worden de woorden « of in de magistratuur » gevoegd
les mots « en notariat » et les mots « , les étudiants »; na de woorden « in het notariaat;
2° au paragraphe 4, les mots « ou de magistrature » sont insérés entre 2° in paragraaf 4 worden de woorden « of in de magistratuur »
les mots « en notariat » et les mots « , à des études »; ingevoegd tussen de woorden « in het notariaat » en de woorden « , tot
3° au paragraphe 5, les mots « ou de magistrature » sont insérés entre grondige studies »; 3° in paragraaf 5 worden de woorden « of in de magistratuur »
les mots « en notariat » et les mots « , à des études ». ingevoegd tussen de woorden « in het notariaat » en de woorden « , tot
grondige studies ».

Art. 10.A l'article 19, alinéa 9, du même décret, les mots « du

Art. 10.In artikel 19, lid 9, van hetzelfde decreet, worden de

programme qui concerne l'obtention du grade de licencié en notariat » woorden « behalve het programma voor licentiaat in het notariaat »
sont remplacés par les mots « des programmes qui concernent vervangen door de woorden « behalve de programma's voor licentiaat in
l'obtention du grade de licencié en notariat, de licencié en het notariaat, licentiaat in de magistratuur en licentiaat in het
magistrature ou de licencié en entrepreneuriat ». ondernemingsbeheer ».
Section 4. - De l'accès aux études de deuxième cycle Afdeling 4. - De toegang tot de studies van de tweede cyclus

Art. 11.L'article 11, § 4, alinéa 2, du décret du 5 septembre 1994

Art. 11.Artikel 11, § 4, lid 2, van het decreet van 5 september 1994

relatif au régime des études universitaires et des grades académiques tot regeling van de universitaire studies en de academische graden
est complété par les mots « sur avis collégial des recteurs et après wordt aangevuld met de woorden « op collegiaal advies van de rectoren
consultation du CIUF ». en na raadpleging van de CIUF ».
CHAPITRE II. - Dispositions relatives aux hautes écoles organisées ou HOOFDSTUK II. - Bepalingen betreffende de hogescholen georganiseerd of
subventionnées par la Communauté française gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap
Section Ire. - Dispositions relatives à la participation des étudiants Afdeling 1. - Bepalingen betreffende de participatie van de studenten

Art. 12.Dans l'article 66 du décret du 5 août 1995 fixant

Art. 12.In artikel 66 van het decreet van 5 augustus 1995 houdende de

l'organisation générale de l'enseignement supérieur en hautes écoles algemene organisatie van het hoger onderwijs in hogescholen, gewijzigd
modifié par les décrets des 9 septembre 1996 et 8 février 1999, les bij de decreten van 9 september 1996 en 8 februari 1999, worden de
modifications suivantes sont apportées : volgende wijzigingen aangebracht :
1° dans l'alinéa 1er, 7°, les mots « et ayant réussi leur première 1° in lid 1, 7° worden de woorden « en die geslaagd zijn voor hun
année d'études » sont supprimés; eerste studiejaar » geschrapt;
2° l'alinéa suivant est inséré entre l'alinéa 1er et l'alinéa 2 : 2° volgend lid wordt tussen lid 1 en lid 2 ingevoegd :
« Les membres visés au 7° ont un suppléant. Ce dernier remplace le « De leden bedoeld bij 7° hebben een plaatsvervanger. Deze vervangt
membre effectif qu'il supplée, en cas d'absence, de décès, de het werkend lid voor wie hij inspringt bij afwezigheid, overlijden,
démission ou de perte de la qualité d'étudiant, de ce dernier. »; ontslag of verlies van de hoedanigheid van student, van dit werkend lid. »;
3° l'alinéa 4 devenant l'alinéa 5 est remplacé par la disposition suivante : 3° lid 4, dat lid 5 wordt, wordt vervangen door de volgende bepaling :
« Les membres visés au 7° ainsi que leurs suppléants sont désignés par « De leden bedoeld bij 7° alsook hun plaatsvervangers worden voor één
le conseil des étudiants visé à l'article 73 pour une durée d'un an. » jaar door de bij artikel 73 bedoelde studentenraad aangesteld. ».

Art. 13.Dans l'article 73 du même décret, les modifications suivantes

Art. 13.In artikel 73 van hetzelfde decreet worden volgende

sont apportées : wijzigingen aangebracht :
1° au paragraphe 2, l'alinéa 1er est remplacé par la dispositions 1° in paragraaf 2 wordt lid 1 vervangen door de volgende bepaling :
suivante : « Le conseil des étudiants est composé de sept membres au moins, élus « De studentenraad bestaat uit ten minste zeven leden, elk jaar
chaque année entre le 1er mars et le 30 avril par et parmi l'ensemble gekozen tussen 1 maart en 30 april uit en door al de studenten van de
des étudiants de la haute école dont au moins un par département hogeschool onder wie ten minste één per departement dat in de
existant au sein de la haute école. »; hogeschool bestaat. »;
2° au paragraphe 3, les alinéas 1er à 3 sont remplacés par les alinéas 2° in paragraaf 3 worden de leden 1 tot 3 vervangen door de volgende
suivants : leden :
« Le conseil des étudiants élu pour l'année académique suivante « De studentenraad verkozen voor het volgend academiejaar draagt vóór
propose avant le 31 mai les membres des organes de la haute école ainsi que leurs suppléants, choisis dans l'établissement et prioritairement en son sein. Pour les hautes écoles organisées par la Communauté française, les représentants des étudiants au conseil d'administration sont choisis au sein du conseil des étudiants. Leurs suppléants peuvent être choisis dans l'établissement. Pour les hautes écoles subventionnées par la Communauté française, les représentants des étudiants dans l'organe de gestion sont choisis au sein du conseil des étudiants. Leurs suppléants peuvent être choisis dans l'établissement. » 31 mei de leden van de organen van de hogeschool alsook hun plaatsvervangers voor, gekozen in de instelling en prioritair uit zijn midden. Voor de hogescholen georganiseerd door de Franse Gemeenschap, worden de vertegenwoordigers van de studenten in de raad van bestuur in de studentenraad gekozen. Hun plaatsvervangers kunnen gekozen worden in de instelling. Voor de hogescholen gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap worden de vertegenwoordigers van de studenten in het beheersorgaan gekozen in de studentenraad. Hun plaatsvervangers kunnen gekozen worden in de instelling.

Art. 14.Dans l'article 76, § 2, du même décret, les mots « et ayant

Art. 14.In artikel 76, § 2 van hetzelfde decreet worden de woorden «

réussi leur première année d'études » sont supprimés. en die geslaagd zijn voor het eerste studiejaar » geschrapt.
Section II. - Dispositions modifiant le décret du 5 août 1995 fixant Afdeling II. - Bepalingen houdende wijziging van het decreet van 5
l'organisation générale de l'eneignement supérieur en hautes écoles et augustus 1995 houdende de algemene organisatie van het hoger onderwijs
visant à favoriser la lutte contre l'échec en première année d'études in hogescholen en ter bevordering van de bestrijding van het falen in
de l'enseignement supérieur dispensé par les hautes écoles organisées het eerste studiejaar van het hoger onderwijs verstrekt door de
ou subventionnées par la Communauté française hogescholen georganiseerd of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap

Art. 15.Dans l'article 26 du décret du 5 août 1995 fixant

Art. 15.In artikel 26 van het decreet van 5 augustus 1995 houdende de

l'organisation général de l'enseignement supérieur en hautes écoles algemene organisatie van het hoger onderwijs in hogescholen, gewijzigd
modifié par les décrets du 2 décembre 1996, 4 février 1997, 24 juillet bij de decreten van 2 december 1996, 4 februari 1997, 24 juli 1997 en
1997 et 17 juillet 1998, l'alinéa 1er du paragraphe 1er est complété 17 juli 1998, wordt lid 1 van paragraaf 1 aangevuld met de volgende
par les mots suivants « ou de l'article 32 ». woorden « of van artikel 32 ».
L'article 26 du même décret est complété par un alinéa 3 rédigé comme Artikel 26 van hetzelfde besluit wordt aangevuld met een lid 3,
suit : luidend als volgt :
« Par dérogation à l'alinéa 1er, l'étudiant qui a bénéficié à « In afwijking van lid 1, krijgt de student die het voordeel heeft
l'article 42, 10°, est autorisé à s'inscrire à nouveau en dernière gekregen van artikel 42, 10°, tot op 1 maart toelating om zich opnieuw
année d'études jusqu'à la date du 1er mars. » in te schrijven in het laatste studiejaar. »

Art. 16.L'article 31, alinéa 2, du même décret est remplacé par

Art. 16.Artikel 31, lid 2, van hetzelfde decreet wordt vervangen door

l'alinéa suivant : volgend lid :
« Dans ce cas, les étudiants n'entrent en ligne de compte pour le
financement que lors de la première année académique au cours de « In dat geval, komen de studenten slechts in aanmerking voor de
laquelle ils répartissent leur année d'études, à l'exception des financiering tijdens het eerste academiejaar waarover zij hun
étudiants visés à l'article 32 qui entrent en ligne de compte pour studiejaar spreiden, behoudens de bij artikel 32 bedoelde studenten
chaque année académique au cours desquelles ils répartissent leur die in aanmerking komen voor elk academiejaar waarover zij hun
année d'études. » studiejaar spreiden. »

Art. 17.L'article 32 du même décret est remplacé par la disposition

Art. 17.Artikel 32 van hetzelfde decreet wordt vervangen door de

suivante : volgende bepaling :
« Par décision des autorités de la haute école et aux conditions « Bij beslissing van het bestuur van de hogeschool en onder de
qu'elles fixent, les étudiants inscrits pour la première fois en voorwaarden die dat bestuur bepaalt, kunnen de studenten die voor de
première année d'études et qui en font la demande peuvent être eerste keer ingeschreven zijn in het eerste studiejaar en die erom
autorisés, après évaluation et avant le 1er février, à répartir sur deux années successives leur première année d'études ou la première année d'études d'une autre section. Les examens non réussis au cours de la première année académique peuvent être représentés deux fois l'année suivante. Ce régime particulier comporte l'obligation de suivre un programme comportant à la fois des cours de l'année concernée et une formation complémentaire de mise à niveau. Ce programme est fixé par les autorités de la haute école, en concertation avec l'étudiant concerné. L'étudiant qui, à l'issue de la première année académique, a réussi le programme visé à l'alinéa 2, est considéré pour la suite de ses études comme ayant été inscrit une fois en première année d'études. » verzoeken, toelating bekomen, na evaluatie en vóór 1 februari, hun eerste studiejaar of het eerste studiejaar van een andere afdeling over twee opeenvolgende jaren te spreiden. De examens waarvoor zij niet geslaagd zijn in het eerste academiejaar kunnen het volgend jaar tweemaal opnieuw afgelegd worden. Die bijzondere regeling behelst de verplichting een programma te volgen dat tegelijkertijd cursussen van het betrokken jaar en een aanvullende bijwerkingsopleiding bevat. Dit programma wordt bepaald door het bestuur van de hogeschool in overleg met betrokken student. » « De student die op het einde van het eerste academiejaar geslaagd is voor het programma bedoeld bij lid 2 wordt voor het vervolg van zijn studies beschouwd als eenmaal ingeschreven geweest voor het eerste studiejaar. »

Art. 18.L'article 16 du décret du 9 septembre 1996 relatif au

Art. 18.Artikel 16 van het decreet van 9 september 1996 betreffende

financement des hautes écoles organisées ou subventionnées par la de financiering van de hogescholen georganiseerd of gesubsidieerd door
Communauté française, est complété comme suit : de Franse Gemeenschap wordt als volgt aangevuld :
« 3° par étudiant pris en compte pour le financement qui a échoué à « 3° per student die voor de financiering in aanmerking komt die
l'issue de la deuxième année académique au cours de laquelle il a gefaald heeft op het einde van het tweede academiejaar waarover hij
réparti se première année d'études, après application de l'article 32 zijn eerste studiejaar gespreid heeft, na toepassing van artikel 32
du décret, la pondération visée au 1° appliquée à une première année van het decreet, wordt de weging bedoeld bij 1° toegepast op een
d'études est multipliée par 0,5. » eerste studiejaar vermenigvuldigd met 0,5. »
CHAPITRE III. - Disposition relative aux prêts et allocations d'études HOOFDSTUK III. - Bepaling betreffende de studieleningen en -toelagen

Art. 19.Dans l'article 5 du décret réglant pour la Communauté

Art. 19.In artikel 5 van het decreet houdende regeling voor de Franse

française, les allocations et prêts d'études, coordonné le 7 novembre Gemeenschap van de studietoelagen en -leningen, gecoördineerd op 7
1983, l'alinéa suivant est inséré entre l'alinéa 1er et l'alinéa 2 : november 1983, wordt het volgend lid ingevoegd tussen lid 1 en lid 2 :
« Par dérogation à l'alinéa 1er, les étudiants de condition peu aisée « In afwijking van lid 1 hebben de minvermogende studenten van het
de l'enseignement supérieur visés par l'article 22, alinéa 3, du hoger onderwijs bedoeld bij artikel 22, lid 3, van het decreet van 5
décret du 5 septembre 1994 relatif au régime des études universitaires september 1994 houdende regeling van de universitaire studies en de
et des grades académiques ou par l'article 32, alinéa 3, du décret du academische graden of bij artikel 32, lid 3, van het decreet van 5
5 août 1995 fixant l'organisation générale de l'enseignement supérieur augustus 1995 houdende de algemene organisatie van het hoger onderwijs
en hautes écoles, ont droit à une allocation d'études ou à un prêt
d'études au cours de la deuxième année académique sur laquelle ils in hogescholen hebben recht op een studietoelage of Blening tijdens
répartissent leur première année d'études. » het tweede academiejaar waarover zij hun eerste studiejaar spreiden. »
CHAPITRE IV. - Disposition en matière d'enseignement supérieur de HOOFDSTUK IV. - Bepaling inzake hoger onderwijs voor sociale promotie
promotion sociale et de type long en van het lange type

Art. 20.Dans le chapitre V de la loi du 7 juillet 1970 relative à la

Art. 20.In hoofdstuk V van de wet van 7 juli 1970 betreffende de

structure générale de l'enseignement supérieur, est insérée une section 4 rédigée comme suit : algemene structuur van het hoger onderwijs wordt een afdeling 4 ingevoegd, luidend als volgt :
« Section 4. - Titres de capacité dans l'enseignement supérieur de « Afdeling 4. - Bekwaamheidsbewijzen in het hoger onderwijs voor
promotion sociale et de type long sociale promotie en van het lange type

Art. 10ter.§ 1er. Nul ne peut exercer les fonctions d'assistant dans

Art. 10ter.§ 1. Niemand mag de ambten van assistent uitoefenen in het

l'enseignement supérieur de promotion sociale et de type long s'il hoger onderwijs voor sociale promotie en van het lange type indien hij
n'est porteur d'un diplôme de docteur en médecine, de docteur en het diploma niet bezit van doctor in de geneeskunde, van doctor in de
veeartsenijkunde, van apotheker, van ingenieur, van meester of van
médecine vétérinaire, de pharmacien, d'ingénieur, de maître ou de licentiaat toegekend overeenkomstig de bepalingen van het decreet van
licencié conféré conformément aux dispositions du décret du 5 5 september 1994 houdende regeling van de universitaire studies en de
septembre 1994 relatif au régime des études universitaires et des academische graden, van architect, van ingenieur of van licentiaat,
grades académiques, d'architecte, d'ingénieur ou de licencié délivré uitgereikt door het hoger onderwijs van het lange type, of door een
par l'enseignement supérieur de type long, ou par un jury examencommissie van het hoger onderwijs van de Franse Gemeenschap, of
d'enseignement supérieur de la Communauté française, ou d'un titre van een bekwaamheidsbewijs waarvoor de houder de gelijkstelling met
dont le porteur a obtenu l'assimilation à un tel diplôme. een dergelijk diploma heeft bekomen.
Nul ne peut exercer les fonctions de chargé de cours dans Niemand mag de ambten van docent uitoefenen in het hoger onderwijs
l'enseignement supérieur de promotion sociale et de type long s'il voor sociale promotie en van het lange type indien hij het diploma
n'est porteur d'un diplôme de docteur en médecine, de docteur en niet bezit van doctor in de geneeskunde, van doctor in de
médecine vétérinaire, de docteur conféré après la soutenance d'une veeartsenijkunde, van doctor toegekend na het verdedigen van een
thèse, de pharmacien, d'ingénieur ou d'agrégé de l'enseignement thesis, van apotheker, van ingenieur of geaggregeerde voor het hoger
supérieur. onderwijs.
§ 2. Les titres de capacité visés au § 1er peuvent aussi être des § 2. De bij § 1 bedoelde bekwaamheidsbewijzen kunnen ook
titres reconnus : bekwaamheidsbewijzen zijn, erkend als :
1° équivalents en application de la loi du 19 mars 1971 relative à 1° gelijkwaardig in toepassing van de wet van 19 maart 1971
l'équivalence des diplômes et certificats d'études étrangers ou de betreffende de gelijkwaardigheid van buitenlandse studiediploma's en
l'article 36 du décret du 5 septembre 1994 relatif au régime des -getuigschriften of van artikel 36 van het decreet van 5 september
études universitaires et des grades académiques; 1994 tot regeling van de universitaire studies en de academische
2° correspondants en application de l'article 62, alinéa 1er, 1° du graden; 2° overeenstemmend in toepassing van artikel 62, lid 1, 1° van het
décret du 16 avril 1991 organisant l'enseignement de promotion sociale decreet van 16 april 1991 houdende organisatie van het onderwijs voor
ou de l'article 4quater de l'arrêté de l'Exécutif de la Communauté sociale promotie of van artikel 4 quater van het besluit van de
française du 22 avril 1969 fixant les titres requis des membres du Executieve van de Franse Gemeenschap van 22 april 1969 betreffende de
personnel directeur et enseignant, du personnel auxiliaire bekwaamheidsbewijzen vereist van de leden van het bestuurs- en
d'éducation, du personnel paramédical, du personnel psychologique, du onderwijzend personeel, van het opvoedend hulppersoneel, van het
personnel social des établissements préscolaire, primaire, spécial, paramedisch personeel, van het psychologisch personeel en van het
moyen, technique, artistique et supérieur non universitaire de la sociaal personeel van de inrichtingen voor voorschools, lager,
buitengewoon, middelbaar, technisch, kunst- en niet-universitair hoger
Communauté française et des internats dépendant de ces établissements. onderwijs van de Franse Gemeenschap, alsmede van de internaten die van
deze inrichtingen afhangen.
§ 3. La notoriété professionnelle et scientifique acquise en vertu de § 3. De beroeps- en wetenschappelijke vermaardheid verworven krachtens
l'article 4, § 3 du décret du 8 février 1999 relatif aux fonctions et artikel 4, § 3 van het decreet van 8 februari 1999 betreffende de
titres des membres du personnel enseignant des hautes écoles ambten en de bekwaamheidsbewijzen van de leden van het onderwijzend
organisées ou subventionnées par la Communauté française, tient lieu, personeel van de hogescholen georganiseerd of gesubsidieerd door de
Franse Gemeenschap, geldt ten persoonlijke titel, als de
à titre personnel des titres exigés au § 1er. bekwaamheidsbewijzen vereist bij § 1.

Art. 10quater.La spécificité des titres requis pour l'exercice de la

Art. 10quater.De specificiteit van de bekwaamheidsbewijzen vereist

fonction d'assistant dans l'enseignement supérieur de promotion voor de uitoefening van het ambt van assistent in het hoger onderwijs
sociale et type long est précisée dans l'annexe 2 du décret du 8 février 1999 relatif aux fonctions et titres des membres du personnel enseignant des hautes écoles organisées ou subventionnées par la Communauté française. La spécificité des titres requis pour l'enseignement supérieur de promotion sociale et de type long est précisée dans l'annexe 3 du décret du 8 février 1999 relatif aux fonctions et titres des membres du personnel enseignant des hautes écoles organisées ou subventionnées par la Communauté française. Toute personne pouvant exercer les fonctions d'assistant ou de chargé voor sociale promotie en van het lange type wordt nader omschreven in bijlage 2 van het decreet van 8 februari 1999 betreffende de ambten en de bekwaamheidsbewijzen van de leden van het onderwijzend personeel van de hogescholen georganiseerd of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap. De specificiteit van de bekwaamheidsbewijzen vereist voor het hoger onderwijs voor sociale promotie en van het lange type wordt nader omschreven in bijlage 3 van het decreet van 8 februari 1999 betreffende de ambten en de bekwaamheidsbewijzen van de leden van het onderwijzend personeel van de hogescholen georganiseerd of gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap. Iedere persoon die de ambten mag uitoefenen van assistent of van
de cours dans une des unités de formation constitutives d'une section docent in een van de opleidingseenheden van een afdeling van het hoger
de l'enseignement supérieur de promotion sociale et de type long peut onderwijs voor sociale promotie en van het lange type, mag er het ambt
y exercer les fonctions d'assistant ou de chargé de cours dans l'unité van assistent of docent uitoefenen in de opleidingseenheid «
de formation « épreuve intégrée ». geïntegreerde proef ».
Pour chaque activité d'enseignement organisée dans les unités de Voor elke onderwijsactiviteit georganiseerd in de opleidingseenheden
formation dans l'enseignement supérieur de promotion sociale et de in het hoger onderwijs voor sociale promotie en van het lange type,
type long, le pouvoir oranisateur détermine le cours à conférer, dans
le respect des dispositions prévues aux articles 10ter et aux alinéas bepaalt de inrichtende macht de toe te kennen cursus, in naleving van
1, 2 et 3. de bepalingen bedoeld bij artikel 10ter en bij de leden 1, 2 en 3.

Art. 10quinquies.§ 1er. En cas de pénurie, dûment constatée selon des

Art. 10quinquies.§ 1. Bij tekort aan kandidaten, behoorlijk

modalités fixées par le Gouvernement, de candidats en possession des vastgesteld volgens de modaliteiten bepaald door de Regering, houder
titres visés à l'article 10quater, une dérogation à titre individuel van de bekwaamheidsbewijzen bedoeld bij artikel 10quater, kan er een
peut être accordée par le Gouvernement. individuele afwijking door de Regering worden toegestaan.
§ 2. La demande de dérogation est introduite selon les modalités § 2. De aanvraag om afwijking wordt ingediend volgens de volgende
suivantes : modaliteiten :
1° Le candidat adresse au ministre chargé de l'enseignement de 1° De kandidaat stuurt naar de minister belast met het onderwijs voor
promotion sociale un dossier comprenant notamment les documents sociale promotie een dossier met onder meer de documenten betreffende
relatifs aux titres et mérites, à l'expérience utile du métier et de de bekwaamheidsbewijzen en verdiensten, de nuttige ervaring in het vak
l'enseignement, les mentions de publications scientifiques, ainsi que en in het onderwijs, de vermeldingen betreffende de wetenschappelijke
des justifications d'expériences professionnelles diverses. publicaties, alsook verantwoordingen van verschillende beroepservaringen.
2° La demande de dérogation doit être envoyée par recommandé, au plus 2° De aanvraag om afwijking moet bij aangetekende brief, ten vroegste
tôt trois mois, au plus tard un mois avant la date prévue de la drie maanden, ten laatste één maand vóór de voorziene datum van de
désignation du candidat. aanstelling van de kandidaat verzonden worden.
3° Le Gouvernement statue sur base du dossier visé au 1° et dispose 3° De Regering beslist op basis van het bij 1° bedoelde dossier en
d'un délai de trois mois à partir de la date de réception de la beschikt over drie maanden te rekenen vanaf de datum van de ontvangst
demande de dérogation pour accorder ou refuser la dérogation. van de aanvraag om de afwijking toe te staan of te weigeren.
§ 3. Si la dérogation est accordée, elle reste valable tant que la § 3. Indien de afwijking wordt toegestaan, blijft zij geldig zolang
pénurie est constatée, conformément au § 1er. het tekort is vastgesteld, overeenkomstig § 1.
Un assistant ou un chargé de cours de l'enseignement supérieur de Een assistent of een docent van het hoger onderwijs voor sociale
promotion sociale et de type long bénéficiant d'une dérogation ne peut promotie en van het lange type die een afwijking heeft gekregen mag
être nommé ou engagé à titre définitif dans la charge pour laquelle il noch benoemd noch aangeworven worden in vast verband in de opdracht
a obtenu cette dérogation. waarvoor hij die afwijking heeft bekomen.
§ 4. Si la dérogation n'est pas accordée, le pouvoir organisateur § 4. Indien de afwijking niet wordt toegestaan, stelt de inrichtende
mettra fin aux fonctions du candidat ayant introduit la demande de macht de eerste dag van de maand die volgt op de kennisgeving van de
dérogation, au premier jour du mois qui suit la notification de la beslissing, een einde aan het ambt van de kandidaat die de aanvraag om
décision. » afwijking heeft ingediend.
CHAPITRE V. - Dispositions modificatives diverses HOOFDSTUK V. - Allerlei wijzigingsbepalingen

Art. 21.L'article 21 du décret du 5 septembre 1994 relatif au régime

Art. 21.Artikel 21 van het decreet van 5 september 1994 tot regeling

des études universitaires et des grades académiques est complété par van de universitaire studies en de academische graden wordt aangevuld
l'alinéa suivant : met volgend lid :
« Par dérogation à l'alinéa 1er, les étudiants dont la qualité de « In afwijking van lid 1 kunnen de studenten wier hoedanigheid van
sportif de haut niveau ou d'espoir sportif est reconnue conformément sportbeoefenaar van hoog niveau of van sportbelofte erkend is
au chapitre III du décret du 26 avril 1999 organisant le sport en overeenkomstig hoofdstuk III van het decreet van 26 april 1999
Communauté française peuvent répartir une année d'études sur plusieurs houdende organisatie van de sport in de Franse Gemeenschap een
années académiques. Ils en font la demande au moment de leur studiejaar over verschillende academiejaren spreiden. Zij dienen die
inscription dans l'institution universitaire ». aanvraag in bij hun inschrijving in de universitaire instelling ».

Art. 22.A l'article 15 du décret du 5 août 1995 fixant l'organisation

Art. 22.In artikel 15 van het decreet van 5 augustus 1995 houdende de

générale de l'enseignement supérieur en hautes écoles, les mots « algemene organisatie van het hoger onderwijs in hogescholen worden de
assistant(e) de laboratoire clinique » sont supprimés. woorden « assistent(e) in een klinisch laboratorium » geschrapt.
L'énumération de l'article 15 est complétée par le grade suivant : « De lijst van artikel 15 wordt aangevuld met de volgende graad : «
technologue de laboratoire médical ». technoloog medisch laboratorium ».

Art. 23.L'article 31 du décret du 5 août 1995 fixant l'organisation

Art. 23.Artikel 31 van het decreet van 5 augustus 1995 houdende de

générale de l'enseignement supérieur en hautes écoles est complété par algemene organisatie van het hoger onderwijs in hogescholen wordt
l'alinéa suivant : aangevuld met het volgend lid :
« Par dérogation à l'alinéa 1er, les étudiants dont la qualité de « In afwijking van lid 1 kunnen de studenten wier hoedanigheid van
sportif de haut niveau ou d'espoir sportif est reconnue conformément sportbeoefenaar van hoog niveau of van sportbelofte erkend is
au chapitre III du décret du 26 avril 1999 organisant le sport en overeenkomstig hoofdstuk III van het decreet van 26 april 1999
Communauté française peuvent répartir une année d'études sur plusieurs houdende organisatie van de sport in de Franse Gemeenschap een
années académiques. Ils en font la demande au moment de leur studiejaar over verschillende academiejaren spreiden. Zij dienen die
inscription dans la haute école. Ils sont pris en compte pour le aanvraag in bij hun inschrijving in de hogeschool. Zij komen in
financement conformément à l'alinéa 2. » aanmerking voor de financiering, overeenkomstig lid 2 ».

Art. 24.Dans l'article 5 du décret du 9 septembre1996 relatif au

Art. 24.In artikel 5 van het decreet van 9 september 1996 betreffende

financement des hautes écoles organisées ou subventionnées par la de financiering van de door de Franse Gemeenschap ingerichte of
Communauté française, les modifications suivantes sont apportées : gesubsidieerde Hogescholen, worden de volgende wijzigingen aangebracht :
1° au paragraphe 2, alinéa 2, cinquième tiret, les mots « , dans le 1° in paragraaf 2, lid 2, vijfde streepje, worden de woorden « in het
cadre d'un programme adopté par l'Union européenne, » sont supprimés; raam van een door de Europese Unie aangenomen programma » geschrapt.
2° le paragraphe 3 est abrogé. 2° paragraaf 3 wordt opgeheven.

Art. 25.L'article 46 du décret du 8 février 1999 relatif aux

Art. 25.Artikel 46 van het decreet van 8 februari 1999 betreffende de

fonctions et titres des membres du personnel enseignant des hautes ambten en de bekwaamheidsbewijzen van de leden van het onderwijzend
écoles organisées ou subventionnées par la Communauté française est personeel van de hogescholen georganiseerd of gesubsidieerd door de
complété par un alinéa 3 rédigé comme suit : Franse Gemeenschap wordt aangevuld met een lid 3, luidend als volgt :
« Par dérogation à l'article 8, alinéa 1er, une expérience utile du « In afwijking van artikel 8, lid 1, wordt er een nuttige vakervaring
métier d'au moins un an est exigée pour les membres du personnel van ten minste een jaar vereist voor de leden van het tijdelijk
temporaire ayant fonctionné dans les hautes écoles avant l'entrée en personeel die gewerkt hebben in de hogescholen vóór de
vigueur du présent décret. » inwerkingtreding van dit decreet. »

Art. 26.L'article 46 du décret du 8 février 1999 relatif aux

Art. 26.Artikel 46 van het decreet van 8 februari 1999 betreffende de

fonctions et titres des membres du personnel enseignant des hautes ambten en de bekwaamheidsbewijzen van de leden van het onderwijzend
écoles organisées ou subventionnées par la Communauté française est personeel van de hogescholen georganiseerd of gesubsidieerd door de
complété par un quatrième alinéa rédigé comme suit : Franse Gemeenschap wordt aangevuld met een lid 4, luidend als volgt :
« Les membres du personnel qui ont été désignés ou engagés à titre « De personeelsleden die tijdelijk werden aangesteld of aangeworven
temporaire pour une durée indéterminée en dérogation des titres requis voor onbepaalde duur in afwijking van de bekwaamheidsbewijzen vereist
dans le respect des dispositions de l'article 313 du décret du 24 in naleving van de bepalingen van artikel 313 van het decreet van 24
juillet 1997, peuvent accéder à une nomination ou à un engagement à juli 1997 kunnen in vast verband worden benoemd of aangeworven in
titre définitif par dérogation à l'article 12, 3°, du décret du 25 afwijking van artikel 12, 3° van het decreet van 25 juli 1996. »
juillet 1996. »

Art. 27.Le présent décret entre en vigueur le 1er mai 1999 à

Art. 27.Dit decreet treedt in werking op 1 mei 1999, behoudens de

l'exception des articles 25 et 26 qui produisent leurs effets le 1er artikelen 25 en 26 die uitwerking hebben met ingang van 1 februari
février 1999. 1999.
Promulguons le présent décret, ordonnons qu'il soit publié au Moniteur Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad
belge. zal worden bekendgemaakt.
Bruxelles, le 31 mai 1999. Brussel, 31 mei 1999.
La Ministre-Présidente du Gouvernement de la Communauté française De Minister-Voorzitster van de Regering van de Franse Gemeenschap,
chargée de l'Education, de l'Audiovisuel, de l'Aide à la Jeunesse, de belast met het Onderwijs, de Audiovisuele Sector, de Hulpverlening aan
l'Enfance et de la Promotion de la Santé, de Jeugd, het Kinderwelzijn en de Gezondheidspromotie,
Mme L. ONKELINX Mevr. L. ONKELINX
Le Ministre de l'Enseignement supérieur, de la Recherche scientifique, De Minister van Hoger Onderwijs, Wetenschappelijk Onderzoek, Sport en
du Sport et des Relations internationales, Internationale Betrekkingen,
W. ANCION W. ANCION
Le Ministre de la Culture et de l'Education permanente, De Minister van Cultuur en Permanente Opvoeding,
Ch. PICQUE Ch. PICQUE
Le Ministre du Budget, des Finances et de la Fonction publique, De Minister van Begroting, Financiën en Ambtenarenzaken,
J.-Cl. VAN CAUWENBERGHE J-Cl. VAN CAUWENBERGHE
_______ _______
Note Nota
(1) Session 1998-1999. (1) Zitting 1998-1999.
Documents du Conseil. - Projet de décret, n° 326-1. - Amendements de Stukken van de Raad. - Ontwerp van decreet, nr. 326-1. -
commission, nos 326-2 à 326-11. - Rapport, n° 326-12. - Amendements de Commissieamendementen, nrs. 326-2 tot 326-11. - Verslag : nr. 326-12.
séance, nos 326-13 à 326-15. - Vergaderingsamendementen, nrs. 326-13 tot 326-15.
Compte rendu intégral. - Discussion et adoption. Séance du 5 mai 1999. Integraal verslag. - Bespreking en aanneming. Vergadering van 5 mei
1999.
^