Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Circulaire du 26/09/2014
← Retour vers "Circulaire relative à certaines dispositions de l'Ordonnance du 27 février 2014 modifiant la nouvelle loi communale : Prérogatives des conseillers communaux et signature de la correspondance communale "
Circulaire relative à certaines dispositions de l'Ordonnance du 27 février 2014 modifiant la nouvelle loi communale : Prérogatives des conseillers communaux et signature de la correspondance communale Omzendbrief betreffende sommige bepalingen van de ordonnantie van 27 februari 2014 tot wijziging van de Nieuwe Gemeentewet: de prerogatieven van de gemeenteraadsleden en de handtekening van de gemeentelijke briefwisseling
REGION DE BRUXELLES-CAPITALE BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
26 SEPTEMBRE 2014. - Circulaire relative à certaines dispositions de 26 SEPTEMBER 2014. - Omzendbrief betreffende sommige bepalingen van de
l'Ordonnance du 27 février 2014 modifiant la nouvelle loi communale : ordonnantie van 27 februari 2014 tot wijziging van de Nieuwe
Prérogatives des conseillers communaux et signature de la Gemeentewet: de prerogatieven van de gemeenteraadsleden en de
correspondance communale handtekening van de gemeentelijke briefwisseling
A Mesdames et Messieurs les Bourgmestres et Echevins de la Région de Aan de dames en heren Burgemeesters en Schepenen van het Brussels
Bruxelles-Capitale, Hoofdstedelijk Gewest
1) L'ordonnance du 27 février 2014 modifiant la nouvelle loi communale 1) De ordonnantie van 27 februari 2014 tot wijziging van de Nieuwe
effectue un remaniement de la section 1, du Titre 1, Chapitre II de la Gemeentewet voorziet in een aanpassing van afdeling 1 van Hoofdstuk II
nouvelle loi communale afin de mettre en évidence les prérogatives des in Titel I om de prerogatieven van de gemeenteraadsleden te
conseillers communaux que sont le droit de recevoir copie des verduidelijken en meer bepaald het recht een afschrift van documenten
documents, le droit de poser des questions et le droit te verkrijgen, het recht vragen te stellen en het recht te
d'interpellation. interpelleren.
L'objectif poursuivi est essentiellement de faciliter, de baliser et Het doel bestaat er voornamelijk in de uitoefening van het recht voor
d'uniformiser davantage l'exercice par les conseillers communaux du de gemeenteraadsleden om mondelinge en schriftelijke vragen te stellen
droit de poser des questions orales ou écrites et de consacrer par te vergemakkelijken, af te bakenen en meer eenvormig te maken, alsook
ailleurs le droit d'interpellation qui, en tant que tel, n'était pas om het interpellatierecht te bekrachtigen, dat als zodanig nog niet
encore reconnu dans la Nouvelle loi communale. Le droit de recevoir erkend was in de nieuwe gemeentewet. Het recht om een afschrift van
copie des documents reste inchangé. documenten te verkrijgen blijft ongewijzigd.
En ce qui concerne le droit de poser des questions, le nouvel article Wat het recht om vragen te stellen betreft, werd een nieuw artikel
84bis introduit dans la nouvelle loi communale, se présente de la 84bis ingevoegd in de nieuwe gemeentewet, dat als volgt luidt:
manière suivante :
« Art. 84bis, § 1er. Les conseillers communaux ont le droit de poser "Art. 84bis, § 1. De gemeenteraadsleden hebben het recht aan het
au collège des bourgmestre et échevins des questions écrites et college van burgemeester en schepenen mondelinge en schriftelijke
orales. vragen te stellen.
§ 2. Le texte de ces questions peut être transmis à la commune par § 2. De tekst van deze vragen kan aan de gemeente worden bezorgd per
télécopie, par courrier électronique ou par dépôt au secrétariat brief, per fax, per e-mail of kan worden afgegeven op het
communal. Les questions écrites sont transmises à tout moment. Les questions orales sont communiquées au plus tard deux jours ouvrables avant la réunion du conseil communal. Le règlement d'ordre intérieur précise les modalités d'exercice de ce droit . Le collège des bourgmestre et échevins a la possibilité de déroger au délai prévu pour le dépôt des questions orales pour les questions jugées d'actualité. § 3. Les questions écrites et orales visées au premier paragraphe et les réponses qui y sont apportées sont mises en ligne sur le site internet de la commune. gemeentesecretariaat. De schriftelijke vragen worden op elk moment bezorgd. De mondelinge vragen worden uiterlijk twee werkdagen vóór de zitting van de gemeenteraad meegedeeld. Het huishoudelijk reglement bepaalt de voorwaarden waaronder dit recht wordt uitgeoefend. Het college van burgemeester en schepenen heeft de mogelijkheid af te wijken van de termijn die bepaald is voor het indienen van de mondelinge vragen voor vragen die actueel worden geacht. § 3. De mondelinge en schriftelijke vragen bedoeld in paragraaf 1 en de antwoorden daarop worden bekendgemaakt op de website van de gemeente."
L'analyse des règlements d'ordre intérieur des 19 communes a fait Uit de analyse van de huishoudelijke reglementen van de 19 gemeenten
apparaître que les modalités d'exercice, surtout pour les questions is gebleken dat de wijze waarop dit recht uitgeoefend wordt, vooral
orales, sont très disparates d'une commune à l'autre. Ainsi par wat betreft de mondelinge vragen, sterk verschilt naargelang van de
exemple, il existe de grandes divergences entre les communes en ce qui gemeente. Zo bestaan er grote verschillen tussen de gemeenten
concerne les délais et les modalités d'introduction des questions, au onderling wat betreft de termijn en wijze voor het indienen van de
niveau des limites imposées quant au nombre de questions, au niveau du vragen, de beperkingen qua aantal en inhoud van de vragen en de
contenu de celles-ci ou quant à la durée du temps de parole accordé au spreektijd die wordt toegekend aan het raadslid van wie de vraag
conseiller communal à l'origine de la question ou encore quant aux uitgaat, alsook de wijze waarop de vragen beantwoord worden. Deze
modalités de la réponse. Ces différences peuvent avoir un impact verschillen kunnen in aanzienlijke mate de reikwijdte van het recht
considérable quant à l'étendue du droit accordé, jusqu'à parfois vider beïnvloeden; in sommige gevallen wordt het recht zelfs volledig
quasiment celui-ci de sa substance. C'est pourquoi la nouvelle uitgehold. Daarom is de nieuwe bepaling erop gericht bepaalde
disposition a pour objectif d'introduire certaines précisions en vue preciseringen te verschaffen om zo een democratische drempel te
d'instaurer un seuil démocratique c'est-à-dire un certain nombre de bepalen, met andere woorden een aantal in acht te nemen
règles minimales à respecter. Il va de soi que les communes qui le minimumvoorschriften. Vanzelfsprekend kunnen gemeenten die dat wensen
souhaitent peuvent aller au-delà de ce seuil. Ainsi, les communes dans verder gaan dan die drempel. Gemeenten waar de raadsleden reeds meer
lesquelles les conseillers communaux ont déjà plus de droits que ce que prévoit l'ordonnance ne doivent pas restreindre ceux-ci pour se conformer à la disposition. Je pense notamment au cas de certaines communes dans lesquelles les questions orales peuvent être déposées jusqu'au matin même de la séance du conseil communal, voire le jour même en séance alors que le texte de la disposition prévoit que le dépôt doit être effectué au plus tard deux jours ouvrables avant la séance du conseil communal. Il convient de rappeler que le droit de poser des questions porte sur tout objet que la commune est appelée à connaître. Les questions, qu'elles soient écrites ou orales, ne nécessitent aucune inscription à rechten hebben dan wat in de ordonnantie is bepaald, moeten die rechten dan ook niet beperken om zich naar de voorschriften te schikken. Ik denk meer bepaald aan sommige gemeenten waar mondelinge vragen ingediend kunnen worden tot en met de ochtend van de gemeenteraadszitting, of zelfs ter zitting, terwijl de ordonnantie voorschrijft dat ze minstens twee werkdagen vóór de zitting van de gemeenteraad meegedeeld moeten worden. Er wordt op gewezen dat het recht vragen te stellen betrekking heeft op alle aangelegenheden waarmee de gemeente te maken heeft. Schriftelijke noch mondelinge vragen moeten ingeschreven worden op de
l'ordre du jour du conseil communal. Elles ne donnent pas lieu à agenda van de gemeenteraadszitting. Over de vragen wordt niet
délibération. Bien entendu, il n'est toutefois pas contraire à la loi beraadslaagd. Vanzelfsprekend is het niet strijdig met de wet om het
de mentionner à l'ordre du jour l'objet des questions orales qui ont onderwerp van de mondelinge vragen te vermelden op de agenda als de
été transmises avant l'établissement de celui-ci. Rien n' interdit en vragen werden meegedeeld vóór het opstellen van de agenda. Niets belet
effet de les mentionner à titre d'information. immers dat de vragen ter informatie vermeld worden.
Il est communément admis qu'une question orale appelle une réponse Algemeen wordt aangenomen dat een mondelinge vraag mondeling
orale au cours de la séance du conseil communal alors qu'une question beantwoord moet worden tijdens de gemeenteraadszitting en dat een
écrite donnera lieu à une réponse écrite adressée dans un délai schriftelijke vraag een schriftelijk antwoord vergt, te bezorgen aan
précisé par le règlement d'ordre intérieur du conseil communal, au de vraagsteller binnen een termijn bepaald in het huishoudelijk
conseiller ayant posé la question. Les questions et les réponses reglement van de gemeenteraad. Schriftelijke vragen en antwoorden
écrites doivent être communiquées au conseil communal ( Doc. Parl. moeten dus meegedeeld worden aan de gemeenteraad (Parl. St. Senaat,
Sénat, session 1992-1993, n° 851-1, p. 8). zitting 1992-1993, nr. 851-1, p. 8).
Le nouvel article 84bis reconnait maintenant explicitement la possibilité pour les conseillers communaux d'exercer leur droit de poser des questions au moyen des technologies de communication moderne : télécopie, courrier électronique. La nouvelle disposition impose dorénavant le principe de la communication préalable par écrit de la question orale dans un délai raisonnable afin de permettre au bourgmestre et au collège de pouvoir préparer la réponse à communiquer en réunion du conseil communal où la question est répétée oralement. La nouvelle disposition garantit que les questions orales puissent désormais être transmises au moins jusqu'au deuxième jour ouvrable précédant la séance du conseil communal. Mais rien n'empêche que le règlement d'ordre intérieur établi par le conseil communal autorise ce dépôt jusqu'au jour qui précède ou jusqu'au jour même de la séance. Het nieuwe artikel 84bis verleent de gemeenteraadsleden uitdrukkelijk de mogelijkheid om hun recht tot vraagstelling uit te oefenen met gebruik van moderne communicatietechnologie zoals fax en e-mail. De nieuwe bepaling legt de verplichting op om voortaan de mondelinge vraag vooraf schriftelijk mee te delen binnen een redelijke termijn om het college van burgemeester en schepenen in staat te stellen het antwoord voor te bereiden dat verschaft moet worden tijdens de zitting, waar de vraag mondeling herhaald wordt. De nieuwe bepaling waarborgt dat mondelinge vragen voortaan ten minste tot twee werkdagen vóór de zitting van de gemeenteraad meegedeeld kunnen worden. Niets belet echter dat in het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad wordt toegestaan dat mondelinge vragen meegedeeld kunnen worden tot de
Les travaux préparatoires de cette ordonnance ne donnent pas de dag vóór de zitting of tot op de dag van de zitting.
précision sur ce qu'il y a lieu d'entendre par jour ouvrable. En In de voorbereidende werkzaamheden van deze ordonnantie wordt niet
principe, sont considérés comme jour ouvrable, les jours consacrés au verduidelijkt wat er bedoeld wordt met de term `werkdag'. In principe
travail, c'est-à-dire les jours calendrier, à l' exception des jours worden de volgende dagen als werkdag beschouwd: de dagen gewijd aan
correspondant au repos hebdomadaire légal et des jours fériés. En het werk, dat wil zeggen de kalenderdagen, met uitzondering van
général, on considère comme ouvrables les jours du lundi au samedis wettelijke wekelijkse rustdagen en de feestdagen. Over het algemeen
inclus. Toutefois, il est communément admis que si un délai exprimé en beschouwt men als werkdag de dagen van maandag tot en met zaterdag.
jours ouvrables expire un samedi, il est prolongé au jour ouvrable Evenwel wordt doorgaans toegelaten dat als een termijn, in werkdagen
suivant. En général, les administrations communales sont fermées au uitgedrukt, afloopt op een zaterdag, hij tot de volgende werkdag wordt
moins le samedi après-midi. J'estime donc qu'il est de bon sens dans verlengd. In het algemeen zijn de gemeentebesturen minstens de
ce contexte de ne pas considérer le samedi comme un jour ouvrable pour zaterdagnamiddag gesloten. Ik ben dus van mening dat het beter is om
l'application de cette disposition. in dit verband een zaterdag niet te beschouwen als een werkdag voor de
toepassing van deze bepaling.
Les travaux préparatoires de la loi du 11 juillet 1994 modifiant la In het kader van de voorbereidende werkzaamheden van de wet van 11
nouvelle loi communale en vue de renforcer la démocratie locale, loi à juli 1994 tot wijziging van de nieuwe gemeentewet met het oog op de
l'origine de la consécration de ce droit, précisaient que « les versterking van de gemeentelijke democratie - zijnde de wet die ten
questions ne peuvent viser à connaître les intentions personnelles des grondslag ligt aan dit recht - werd gepreciseerd dat "vragen niet
membres du collège et ne peuvent imposer l'exécution d'études ou de mogen bedoeld zijn om de persoonlijke intenties van de leden van het
recherches onéreuses, l'établissement de fichiers de données college te kennen, noch mogen ze verplichten tot het doorvoeren van
kostelijke studies of opzoekingen, tot het opmaken van dure statische
statistiques ou l'organisation d'enquêtes « ( Doc. Parl. Sénat, gegevensbestanden of het houden van enquêtes" (Parl. St. Senaat,
session 1992-1993, n° 851-1, p. 9). zitting 1992-1993, nr. 851-1, p. 9).
Chaque commune doit préciser les règles particulières relatives à Elke gemeente moet de nadere regels in verband met de uitoefening van
l'exercice de ce droit. Il s'agit notamment de préciser par exemple dit recht preciseren. Het kan daarbij gaan om regels betreffende de
les règles de présentation, l'ordre d'examen des questions en séance, voorstellingswijze, de volgorde van onderzoek van de vragen tijdens de
etc. Il est certain qu'il ne peut être fait usage de ce droit d'une zitting, enz. Het staat vast dat het recht vragen te stellen niet
manière susceptible d'entraver de manière évidente le fonctionnement normal de l'administration. Il convient donc d'établir un équilibre entre cette prérogative des conseillers et le fonctionnement optimal de l'organe, et à cette fin, il n'est pas contraire à la loi de prévoir dans le règlement d'ordre intérieur du conseil communal une limite à l'exercice de ce droit, pour autant que cette limite soit raisonnable, équilibrée et ne porte pas atteinte au principe même du droit conféré. A ce sujet, il convient de rappeler que ce droit de poser des questions appartient à chaque conseiller pris individuellement. Ainsi le règlement d'ordre intérieur ne peut par exemple obliger les conseillers communaux à soumettre préalablement leurs questions aux membres de la fraction politique à laquelle ils appartiennent ou à devoir les consulter à ce sujet ( Voyez W Somers, Gemeenteraad, gebruikt mag worden op een wijze die kennelijk tot doel heeft de normale werking van het gemeentebestuur te belemmeren. Er dient dus een evenwicht gevonden te worden tussen het prerogatief van de raadsleden en de optimale werking van de gemeenteraad. Het is dan ook niet strijdig met de wet om in het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad de uitoefening van dit recht te beperken, voor zover de beperkingen redelijk en evenwichtig zijn en geen afbreuk doen aan het principiële aspect van het toegekende recht. In dat verband dient erop gewezen te worden dat het recht om vragen te stellen toebehoort aan elk individueel gemeenteraadslid. Het huishoudelijk reglement mag de gemeenteraadsleden bijvoorbeeld niet verplichten hun vragen eerst voor te leggen aan de leden van de politieke fractie waartoe ze behoren of hun fractie ter zake te
Samenstelling en werking, Die Keure, 2002, p. 221). Les questions ne raadplegen (zie W. Somers, Gemeenteraad, Samenstelling en werking, Die
doivent faire l'objet d'aucune concertation ou vote préalable et il Keure, 2002, p. 221). Over de vragen moet geen overleg of voorafgaande
n'est pas conforme à loi d'instituer une limite basée sur le nombre de stemming plaatsvinden. Verder is het niet wettig om een beperking in
questions transmises par un fraction politique parce que l'exercice du te stellen op basis van het aantal vragen dat ingediend wordt door een
droit d'un conseiller communal est alors limité par l'exercice de ce politieke fractie, omdat een gemeenteraadslid dan in de uitoefening
même droit par d'autres conseillers communaux. Par contre, il n'est van zijn recht beperkt wordt door de uitoefening van ditzelfde recht
pas contraire à la loi d'instituer une limite basée sur le nombre de door andere gemeenteraadsleden. Het is daarentegen wel wettig om een
questions posées par chaque conseiller individuellement sur un certain beperking in te stellen op basis van het aantal vragen dat elk
laps de temps ou de prévoir un temps de parole limité pour l'exposé de raadslid individueel indient over een bepaalde tijdspanne of om te
la question, de la réponse qui y est donnée et pour le droit de voorzien in een beperking van de spreektijd voor het stellen van de
réplique éventuel, pour autant que la limite soit raisonnable. Il est vraag, het beantwoorden van de vraag en het eventuele wederantwoord,
également admis de limiter de manière raisonnable le temps global voor zover die beperking redelijk is. Het is eveneens toegestaan om de
consacré par séance aux questions orales et de prévoir une solution globale tijd die per zitting besteed wordt aan mondelinge vragen op
palliative pour répondre aux questions qui n'auraient pu être abordées een redelijke wijze te beperken en te voorzien in een noodoplossing om
lors de la séance (par exemple : possibilité pour le collège de vragen te beantwoorden die niet aan bod konden komen tijdens de
d'accepter un prolongation de la durée d'examen des questions, report zitting (bijvoorbeeld: de mogelijkheid voor het college om in te
de l'exposé des questions lors de la séance suivante et communication entre-temps par écrit de la réponse au conseiller intéressé,...) . La nouvelle disposition prévoit que le collège a la possibilité d'accepter que soient posées des questions d'actualité urgentes, qui ne doivent donc pas avoir être déposées dans le délai de deux jour ouvrables précédant la séance. Ces questions pourront donc être déposées dans un délai plus court, voire être posées directement en séance en fonction de ce que prévoit le règlement d'ordre intérieur et il appartiendra au collège de juger de ce caractère d'actualité. Les questions d'actualité devraient donc concerner en principe un événement qui s'est déroulé dans un court délai précédant la réunion du conseil communal, délai ne permettant plus l'introduction d'une question orale. Enfin, soulignons que les questions orales et écrites sont mises en ligne sur le site internet de la commune, sauf bien évidemment, si, en raison de leur objet, elles ont dû être abordées en comité secret. Le droit d'interpellation, quant à lui est consacré à l'article 84ter de la nouvelle loi communale et est rédigé de la manière suivante : «

Art. 84ter.Les conseillers ont le droit d'interpeller le collège des bourgmestre et échevins sur la manière dont il exerce ses compétences. Les interpellations sont inscrites à l'ordre du jour et sont introduites conformément à l'article 97, alinéa 3. Le règlement d'ordre intérieur précise les modalités d'exercice de ce droit. Les interpellations visées au premier alinéa et les réponses qui y sont apportées sont mises en ligne sur le site internet de la commune ». Il s'agit ici d'introduire un droit analogue aux interpellations dont il est question au niveau du parlement fédéral ou des entités fédérées. Les interpellations ont pour objectif d'interroger les membres du collège mais également d'ouvrir un réel débat. Afin de leur conférer une publicité maximale, les interpellations doivent obligatoirement faire l'objet d'une inscription à l'ordre du jour du conseil communal et pour cette raison, leur introduction doit respecter les conditions prévues à l'articles 97, alinéa 3, de la nouvelle loi communale, c'est-à-dire être remises au bourgmestre ou à celui qui le remplace au moins cinq jours francs avant l'assemblée et être accompagnées d'une note explicative ou de tout document propre à éclairer le conseil. Certaines communes avaient déjà introduit cette notion dans leur règlement d'ordre intérieur. La nouvelle disposition ouvre ce droit dans chaque commune. Chacune d'elles établit les modalités précises d'application dans son règlement d'ordre intérieur : comme pour les

stemmen met een verlenging van de duur van het onderzoek van de vragen, uitstel van het onderzoek van de vragen tot de volgende zitting met schriftelijke mededeling van het antwoord aan het betrokken raadslid,...). Overeenkomstig de nieuwe bepaling heeft het college de mogelijkheid om dringende vragen rond actuele onderwerpen te aanvaarden; deze vragen moeten dan ook niet twee werkdagen vóór de zitting ingediend worden. Deze dringende vragen kunnen dus binnen een kortere termijn ingediend worden of zelfs rechtstreeks ter zitting, naargelang van wat bepaald is in het huishoudelijk reglement. Het behoort het college toe te oordelen over het actuele karakter ervan. Een actualiteitsvraag moet in principe een gebeurtenis betreffen die kort voor de zitting van de gemeenteraad heeft plaatsgevonden, zodat het onmogelijk was de vraag tijdig mee te delen. Ten slotte valt op te merken dat mondelinge en schriftelijke vragen online op de website van de gemeente worden geplaatst, tenzij ze wegens hun onderwerp achter gesloten deuren behandeld dienden te worden. Het interpellatierecht maakt het voorwerp uit van artikel 84ter van de nieuwe gemeentewet dat als volgt luidt: "

Art. 84ter.De gemeenteraadsleden hebben het recht om het college van burgemeester en schepenen te interpelleren over de manier waarop het zijn bevoegdheden uitoefent. De interpellaties worden ingeschreven op de agenda en worden ingediend overeenkomstig artikel 97, derde lid. Het huishoudelijk reglement bepaalt de voorwaarden waaronder dit recht wordt uitgeoefend. De interpellaties bedoeld in het eerste lid en de antwoorden daarop worden online op de website van de gemeente geplaatst." Hiermee wordt beoogd voor interpellaties een gelijkaardig recht in te voeren als in het federaal parlement of de deelstaatparlementen. Interpellaties hebben tot doel de leden van het college te ondervragen, maar ook om een echt debat op gang te brengen. Om maximale ruchtbaarheid te geven aan interpellaties, moeten deze verplicht ingeschreven worden op de agenda van de gemeenteraad. Om die reden moeten ze ingediend worden met inachtneming van de voorwaarden bepaald in artikel 97, derde lid van de nieuwe gemeentewet. Ze moeten met andere woorden overhandigd worden aan de burgemeester of degene die hem vervangt, en dit uiterlijk vijf vrije dagen vóór de vergadering. Ze moeten vergezeld zijn van een verklarende nota of van elk document dat de raad kan voorlichten. Sommige gemeenten hadden dit principe al opgenomen in hun huishoudelijk reglement. Met de nieuwe bepaling wordt dit recht uitgebreid tot alle gemeenten. Elke gemeente bepaalt in haar huishoudelijk reglement de precieze toepassingsmodaliteiten. Zoals

questions orales, il peut s'agir de déterminer à quel moment le voor mondelinge vragen kan het gaan om het tijdstip waarop de
conseil abordera les interpellations, de circonscrire le temps de parole de l'interpellant et des autres intervenants, de limiter le nombre d'interpellations par conseiller sur un certain laps de temps,.... La différence entre la question orale et l'interpellation réside donc dans le fait qu'une plus grande publicité est conférée à l'interpellation puisque celle-ci doit nécessairement avoir été inscrite à l'ordre du jour et que lors d'une interpellation, les autres conseillers communaux ont le droit de demander la parole et d'exprimer leur point de vue tandis que dans le cadre des questions orales, le conseiller communal pose sa question et seul le collège des bourgmestre et échevins y répond sans qu'il puisse y avoir intervention des autres conseillers communaux au sujet de la question posée. gemeenteraad de interpellaties behandelt, de spreektijd voor de interpellant en de andere betrokkenen, een beperking van het aantal interpellaties per raadslid over een bepaalde tijdspanne,... Het verschil tussen een mondelinge vraag en een interpellatie schuilt dus in het feit dat meer ruchtbaarheid gegeven wordt aan een interpellatie omdat deze noodzakelijkerwijze ingeschreven moet zijn op de agenda en dat bij een interpellatie de andere raadsleden het recht hebben het woord te vragen en hun standpunt kenbaar te maken. Bij mondelinge vragen is het daarentegen zo dat het gemeenteraadslid zijn vraag stelt en enkel het college van burgemeester en schepenen erop antwoordt, zonder dat de andere gemeenteraadsleden kunnen optreden in verband met de gestelde vraag.
2) La nouvelle ordonnance complète notamment l'article 112 de la 2) De nieuwe ordonnantie vult artikel 112 van de nieuwe gemeentewet
nouvelle loi communale par un alinéa rédigé comme suit : aan door de een lid dat luidt als volgt:
« Si le conseil communal décide de diffuser en version papier ou en " Indien de gemeenteraad beslist een gemeentelijk informatieblad op
version électronique un bulletin d'information communal dans lequel papier of in elektronisch formaat te verspreiden waarin de leden van
les membres du collège ont la possibilité de faire des communications het college mededelingen kunnen doen met betrekking tot de uitoefening
relatives à l'exercice de leur fonction, un espace est réservé dans van hun ambt, wordt in elke uitgave van dat blad ruimte voorbehouden
chaque parution de ce bulletin afin de permettre aux listes ou om de democratische politieke lijsten of fracties die vertegenwoordigd
formations politiques démocratiques représentées au conseil communal zijn in de gemeenteraad, maar geen deel uitmaken van de gemeentelijke
mais n'appartenant pas à la majorité communale, de s'exprimer. Les meerderheid, de mogelijkheid te bieden zich uit te drukken. De
modalités d'application de cette disposition doivent être définies toepassingsmodaliteiten van deze bepaling moeten vastgelegd worden in
dans le règlement d'ordre intérieur du conseil communal ou dans un het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad of in een aparte
règlement communal spécifique. » gemeentelijke verordening. "
La notion de « listes ou formations politiques démocratiques De notie "lijsten of fracties die vertegenwoordigd zijn in de
représentées au conseil communal » doit s'entendre par référence à la gemeenteraad" dient begrepen te worden zoals de notie die is opgenomen
notion reprise à l'article 4 du Code électoral communal bruxellois qui in artikel 4 van het Brussels Gemeentelijk Kieswetboek dat verwijst
se réfère aux partis qui s'engagent à respecter les principes naar de partijen die er zich toe verbinden de beginselen van de
démocratiques d'un Etat de droit ainsi que les droits et libertés democratie van een rechtsstaat alsmede de rechten en vrijheden
inscrits dans la Constitution, dans la Convention de sauvegarde des ingeschreven in de Grondwet, in het Verdrag tot bescherming van de
droits de l'homme et des libertés fondamentales du 4 novembre 1950 et dans le Pacte International relatif aux droits civils et politiques du 19 décembre 1966. La notion de communications relatives à l'exercice de leur fonction doit être entendue dans un sens large, l'objectif étant de permettre à l'opposition de pouvoir s'exprimer quand le collège a la possibilité de le faire. Il appartient ensuite au conseil communal de définir dans son règlement d'ordre intérieur ou dans un règlement spécifique, les modalités pratiques précises dans le cadre desquelles ce droit d'expression s'exercera. Le conseil communal dispose dès lors d'un Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden van 4 november 1950 en het Internationaal Verdrag van 19 december 1966 inzake Burgerrechten en Politieke Rechten, na te leven. De notie « de mededelingen met betrekking tot de uitoefening van hun ambt » dient ruim te worden begrepen aangezien het als doel heeft het de oppositie mogelijk te maken zich te kunnen uitdrukken wanneer het college de mogelijkheid heeft om dit te doen. Het is vervolgens aan het gemeenteraad om in het huishoudelijk reglement of een specifiek reglement de nauwkeurige praktische modaliteiten van de uitoefening van dit uitdrukkingsrecht terzake te bepalen. De gemeenteraad beschikt derhalve over een relatieve appreciatiebevoegdheid voor wat betreft de praktische organisatie van
pouvoir d'appréciation relatif quant à l'organisation pratique de de oefening van deze vrijheid en zij dient deze redelijkerwijs en
l'exercice de cette liberté et il doit l'organiser raisonnablement et loyaal te organiseren. Dit uitdrukkingsrecht kan niet ongelimiteerd
loyalement. Ce droit d'expression ne saurait être sans limite et il zijn en het is dus aan de raad om een redelijk hulpmiddel uit te
appartient donc au conseil d'élaborer un dispositif raisonnable et de werken en om de praktische modaliteiten terzake te bepalen, meer
fixer les modalités pratiques notamment au travers l'importance de la bepaald betreffende het belang van de paginering of de omvang van de
pagination ou quant à la taille des articles, quant à la charte artikelen, betreffende de gebruiksregels of de termijn van het
graphique ou quant au délai de remise des textes. indienen van de teksten.
Cette disposition s'applique même dans l'hypothèse où la diffusion du Deze bepaling is zelfs van toepassing in de hypothese dat de
bulletin communal est effectuée par une ASBL subsidiée par la commune. verspreiding van het gemeenteblad wordt uitgevoerd door een door de
gemeente gesubsidieerde VZW.
La présente circulaire a pour objectif d'exposer les nouvelles Deze omzendbrief heeft als doel de nieuwe bepalingen betreffende de
dispositions relatives aux prérogatives des conseillers communaux et prerogatieven van de gemeenteraadsleden toe te lichten en te
de rappeler des principes qui étaient déjà applicables antérieurement herinneren aan de vroeger reeds van toepassing zijnde principes die
et qui le sont encore mais qui n'étaient pas toujours respectés par dat nog steeds zijn maar die niet altijd nageleefd werden door de
les communes. Les principes exposés découlent des travaux gemeenten. Deze principes komen verder uit de voorbereidende werken
préparatoires de la loi du 11 juillet 1994 modifiant la nouvelle loi van de wet van 11 juli 1994 tot wijziging van de nieuwe gemeentewet om
communale en vue de renforcer la démocratie locale, loi à l'origine de het beginsel van de lokale democratie te versterken, wet die aan de
la consécration de ces prérogatives, de réponses à des questions oorsprong van de toekenning van deze prerogatieven ligt, de antwoorden
parlementaires et de la doctrine. op parlementaire vragen en de rechtsleer.
3) La modification de l'article 109 de la Nouvelle loi communale 3) De wijziging van artikel 109 van de Nieuwe Gemeentewet betreffende
relatif à la signature de la correspondance communale. L'objectif de la modification est d'assouplir l'exigence de doubles signatures qui est interprétée très strictement par les communes et qui implique pour chaque courrier officiel, quel que soit sa forme, son contenu et sa portée, le respect d'une procédure longue et fastidieuse . Cette disposition nouvelle accélère de cette manière le processus d'envoi des correspondances tout en ne modifiant pas l'ordonnancement juridique afin de pouvoir, par exemple, donner ou demander une information dans des délais beaucoup plus rapides que ce qu'implique le protocole à respecter pour obtenir la signature conjointe du bourgmestre et du secrétaire communal. Il s'agit donc de communiquer plus rapidement sur des sujets n'emportant aucun droit ou obligation tant pour le destinataire du courrier que pour la commune, et de cette manière, augmenter l'efficacité de l'administration. de handtekening van de gemeentelijke briefwisseling. Het doel van de voorgestelde wijziging bestaat in het versoepelen van de eis van de dubbele handtekeningen die zeer strikt toegepast wordt door de gemeenten en die betekent dat voor elke briefwisseling, wat ook de inhoud mag zijn, een omslachtige procedure dient gevolgd te worden. Deze nieuwe bepaling versnelt het proces van de verzending van de briefwisseling die geen rechtsgevolgen heeft, om bijvoorbeeld een inlichting te geven of te vragen binnen een veel kortere periode dan deze voorzien door het te volgen protocol om de handtekening van de burgemeester en de gemeentesecretaris te bekomen. Het betreft dus een vluggere communicatie over onderwerpen die geen rechten of plichten creëert in hoofde van de ontvanger van de briefwisseling, waardoor de doeltreffendheid van de administratie verhoogt.
Le nouvel alinéa a été introduit à l'initiative de l'administration, Dit nieuw lid werd ingevoerd op initiatief van de administratie, na
après concertation avec des agents de différentes communes dans le overleg met agenten van verschillende gemeenten in het kader van de
cadre du « Groupe de travail et d'information Marchés publics » des 19 communes de Bruxelles-Capitale qui ont exprimé la nécessité d'assouplir et d'accélérer la mise en oeuvre des décisions des organes communaux dans le domaine plus spécifique des marchés publics, sans modification de l'ordre juridique et de la répartition des compétences. Il ne s'agit pas ici d'une délégation de signature qui emporte transfert au fonctionnaire délégué de la responsabilité du courrier signé. Elle n'a pas pour effet que les fonctionnaires communaux, responsables de service assumeront dorénavant directement vis-à-vis de tiers la responsabilité d'actes ayant des conséquences juridiques et engageant l'administration. Dans ce domaine, rien n'est modifié. En l'occurrence, le but était d'alléger les procédures administratives en matière de marchés publics et de permettre ainsi à des fonctionnaires communaux de pouvoir signer des courriers tels qu'une invitation à déposer une offre en procédure négociée avec ou sans publicité (les documents du marché ainsi que la liste des personnes ainsi consultées ayant au préalable été approuvés par le conseil ou le collège), une invitation à compléter les demandes de participation ou les offres au point de vue de la sélection qualitative des candidats ou des soumissionnaires, une invitation à une séance d'ouverture des offres supplémentaires suite à l'introduction d'une offre tardive, ou encore en cours d'exécution du marché des courriers accompagnant un procès-verbal de réception ou de constat de manquement aux clauses contractuelles. Il est bien entendu possible de recourir à cette disposition nouvelle dans tous les autres domaines de l'activité administrative de la commune dans les mêmes conditions d'application. Les services de mon administration et plus particulièrement ceux de Bruxelles Pouvoirs locaux (apl@sprb.irisnet.be) sont à votre disposition pour tout renseignement complémentaire concernant le contenu de cette circulaire. Le Ministre-Président chargé des Pouvoirs locaux, "Werk- en informatiegroep Overheidsopdrachten" van de 19 gemeenten van Brussel-Hoofdstad die de noodzaak hebben uitgesproken om de toepassing van de beslissingen van de gemeenteorganen, meer bepaald op het vlak van overheidsopdrachten te versoepelen en te versnellen, zonder wijziging van de rechtsorde en de verdeling van de bevoegdheden. Het gaat in casu niet om een delegatie van handtekeningen die een overdracht inhoudt van de verantwoordelijkheid over de ondertekende post aan de gemachtigde ambtenaar. Zij heeft niet als gevolg dat de gemeenteambtenaren, verantwoordelijk voor de dienst, voortaan ten aanzien van derden de verantwoordelijkheid van handelingen zullen opnemen die direct juridische gevolgen hebben en die het bestuur binden. Op dit gebied wordt niets gewijzigd. In dit geval was het doel de administratieve procedures inzake overheidsopdrachten te versoepelen en om aldus de gemeenteambtenaren toe te laten om de briefwisseling zoals een uitnodiging tot het neerleggen van een offerte bij een onderhandelingsprocedure met of zonder publicatie te ondertekenen (de documenten van de opdracht, alsook de lijst van de aangeschreven personen worden bij voorbaat goedgekeurd door de raad of het college), alsook een uitnodiging voor het aanvullen van de aanvragen tot deelname of de offertes op gebied van de kwalitatieve selectie van de kandidaten of de inschrijvers, een uitnodiging voor het bijwonen van een zitting tot opening van bijkomende offertes als gevolg van de indiening van een laattijdige offerte, of tevens in de loop van de uitvoering van de opdracht de briefwisseling bij het proces-verbaal van oplevering of de vaststelling van de tekortkomingen tegenover de contractuele clausules. Het is natuurlijk mogelijk om beroep te doen op deze nieuwe bepaling in alle andere domeinen van de administratieve werkzaamheden van de gemeente onder dezelfde toepassingsomstandigheden. De diensten van mijn administratie en meer bepaald deze van Brussel Plaatselijke Besturen (bpb@gob.irisnet.be) staan tot uw beschikking voor verdere inlichtingen betreffende de inhoud van deze omzendbrief. De Minister-President,
Rudi VERVOORT Rudi VERVOORT
^