Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Circulaire du 17/09/1998
← Retour vers "Circulaire ministérielle relative à l'application de la loi du 11 avril 1995 visant à instituer la "Charte" de l'assuré social et de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 portant exécution pour les régimes de pensions du secteur public de la loi du 11 avril 1995 visant à instituer la charte de l'assuré social "
Circulaire ministérielle relative à l'application de la loi du 11 avril 1995 visant à instituer la "Charte" de l'assuré social et de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 portant exécution pour les régimes de pensions du secteur public de la loi du 11 avril 1995 visant à instituer la charte de l'assuré social Ministeriële omzendbrief met betrekking tot de toepassing van de wet van 11 april 1995 tot invoering van het "Handvest" van de sociaal verzekerde en het koninklijk besluit van 16 juli 1998 tot uitvoering voor de pensioenstelsels van de openbare sector van de wet van 11 april 1995 tot invoering van het handvest van de sociaal verzekerde
MINISTERE DES FINANCES MINISTERIE VAN FINANCIEN
17 SEPTEMBRE 1998. - Circulaire ministérielle relative à l'application 17 SEPTEMBER 1998. - Ministeriële omzendbrief met betrekking tot de
de la loi du 11 avril 1995 visant à instituer la "Charte" de l'assuré toepassing van de wet van 11 april 1995 tot invoering van het
"Handvest" van de sociaal verzekerde en het koninklijk besluit van 16
social et de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 portant exécution pour juli 1998 tot uitvoering voor de pensioenstelsels van de openbare
les régimes de pensions du secteur public de la loi du 11 avril 1995 sector van de wet van 11 april 1995 tot invoering van het handvest van
visant à instituer la charte de l'assuré social de sociaal verzekerde
Aux Ministres et Secrétaires d'Etat, Aan de Ministers en Staatssecretarissen,
Aux Gouverneurs de provinces, Aan de Provinciegouverneurs,
Aux Commissaires d'arrondissements, Aan de Arrondissementscommissarissen,
Aux Bourgmestres et Echevins. Aan de Burgemeesters en Schepenen.
La loi du 11 avril 1995 visant à instituer la "charte" de l'assuré In het Belgisch Staatsblad van 6 september 1995 werd de wet van 11
social a été publiée au Moniteur belge du 6 septembre 1995. Cette loi april 1995 tot invoering van het handvest van de sociaal verzekerde
a été modifiée par les lois des 25 juin 1997 (Moniteur belge du 13 bekendgemaakt. Deze wet werd gewijzigd door de wetten van 25 juni 1997
septembre 1997) et 22 février 1998 (Moniteur belge du 3 mars 1998). (Belgisch Staatsblad van 13 september 1997) en 22 februari 1998
(Belgisch Staatsblad van 3 maart 1998).
Conformément à l'article 2, 1°, de cette loi, la charte est applicable Overeenkomstig artikel 2, 1°, van deze wet is het handvest van
à l'ensemble des branches de la sécurité sociale et donc notamment aux toepassing op alle takken van de sociale zekerheid en dus ook op de
pensions du secteur public. Les obligations qui résultent de la charte pensioenen van de openbare sector. De verplichtingen die uit het
doivent être respectées par tous les ministères, toutes les handvest voortvloeien dienen te worden nageleefd door alle
institutions publiques de sécurité sociale ainsi que tout organisme, ministeries, openbare instellingen van sociale zekerheid alsook elke
autorité ou toute personne morale de droit public qui accorde des instelling, overheid of elke rechtspersoon van publiek recht die
prestations de sécurité sociale (article 2, 2°, a)). Il s'agit donc de prestaties van de sociale zekerheid toekent (artikel 2, 2°, a)). Het
toutes les autorités publiques qui gèrent des pensions du secteur betreft dus alle openbare overheden die pensioenen van de openbare
public, ce qui est notamment le cas des provinces, des communes, des sector beheren, zoals onder meer provincies, gemeenten, instellingen
organismes d'intérêt public et des entreprises publiques autonomes van openbaar nut en autonome overheidsbedrijven welke een eigen
qui, pour leurs membres du personnel nommés à titre définitif, ont un pensioenstelsel hebben voor hun vastbenoemde personeelsleden. Het
régime propre de pensions. La charte est également applicable aux handvest is ook van toepassing op de meewerkende instellingen van
institutions coopérantes de sécurité sociale, c'est-à-dire aux sociale zekerheid, dat wil zeggen instellingen van privaatrecht die
organismes de droit privé agréés pour collaborer à l'application de la erkend zijn om mee te werken aan de toepassing van de sociale
sécurité sociale (article 2, 2°, b)), ce qui est le cas des zekerheid (artikel 2, 2°, b)), zoals voorzorgsinstellingen voor wat
institutions de prévoyance pour ce qui concerne leurs activités en betreft hun activiteiten op het vlak van het beheer van
matière de gestion de dossiers de pensions du secteur public. En pensioendossiers van de openbare sector. Samengevat kan gesteld worden
résumé, la charte est donc applicable à tous les organismes publics et dat het handvest dus van toepassing is op alle openbare en private
privés qui gèrent des pensions du secteur public. instellingen die pensioenen van de openbare sector beheren.
L'arrêté royal du 16 juillet 1998 portant exécution pour les régimes Het koninklijk besluit van 16 juli 1998 tot uitvoering voor de
de pensions du secteur public de la loi du 11 avril 1995 visant à pensioenstelsels van de openbare sector van de wet van 11 april 1995
tot invoering van het handvest van de sociaal verzekerde (Belgisch
instituer la charte de l'assuré social (Moniteur belge du 26 août Staatsblad van 26 augustus 1998) is eveneens van toepassing op alle
1998), est également applicable à tous les organismes publics et openbare en private instellingen die pensioenen van de openbare sector
privés qui gèrent des pensions du secteur public. beheren.
Un aperçu des principales obligations qui résultent de la charte et de Hierna volgt een bespreking van de voornaamste verplichtingen die uit
l'arrêté d'exécution, pour les organismes publics et privés qui gèrent het handvest en het uitvoeringsbesluit voortvloeien voor de openbare
des pensions du secteur public (ci-après dénommés "organismes de en private instellingen die pensioenen van de openbare sector beheren
pensions"), est donné ci-dessous. (verder 'pensioeninstellingen' genoemd).
I. OBLIGATION D'INFORMATION I. INFORMATIEVERPLICHTING
Le chapitre II de la charte est consacré aux devoirs d'information des Hoofdstuk II van het handvest heeft betrekking op de informatieplicht
institutions de sécurité sociale à l'égard de l'assuré social. van de instellingen van sociale zekerheid ten opzichte van de sociaal
Il s'agit, plus particulièrement, de l'obligation de fournir toutes verzekerde. Het betreft hier meer bepaald het verstrekken van alle dienstige
les informations utiles, de transmettre à l'organisme compétent si un inlichtingen, het naar de bevoegde instelling doorverwijzen indien een
organisme est incompétent , de communiquer des décisions motivées,... instelling onbevoegd is, de kennisgeving van gemotiveerde beslissingen,...
1. Obligation de fournir des informations utiles 1. Het verstrekken van dienstige inlichtingen
L'article 3 de la charte prévoit qu'il y a lieu de fournir à l'assuré Artikel 3 van het handvest bepaalt dat op verzoek van de sociaal
social qui en fait la demande, toute information utile concernant ses verzekerde alle dienstige inlichtingen dienen te worden gegeven
droits et ses obligations, et ce dans un délai de 45 jours. betreffende zijn rechten en verplichtingen en dit binnen de 45
L'article 2 de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 définit ce qu'il faut kalenderdagen. Artikel 2 van het koninklijk besluit van 16 juli 1998 definieert wat
entendre par "information utile" dans le domaine des régimes de er op het gebied van de pensioenstelsels van de openbare sector dient
pensions du secteur public. Il va de soi que tous les renseignements te worden verstaan onder 'dienstige inlichtingen'. Uiteraard dienen
mentionnés à l'article 2 ne doivent pas toujours être communiqués. En niet steeds alle in artikel 2 vermelde inlichtingen te worden
effet, les renseignements à communiquer varient en fonction des meegedeeld. De mee te delen inlichtingen variëren in functie van de
questions concrètes posées. concreet gestelde vragen.
L'article 3 de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 stipule que le délai Artikel 3 van het koninklijk besluit van 16 juli 1998 bepaalt dat de
de 45 jours commence à courir à partir de la date à laquelle termijn van 45 dagen aanvangt vanaf de datum waarop de instelling de
l'organisme a enregistré la demande d'informations. Cette date vraag om inlichtingen heeft geregistreerd. Deze registratiedatum dient
d'enregistrement doit apparaître de manière indélébile sur la demande op onuitwisbare wijze voor te komen op de vraag om inlichtingen.
d'informations.
Dans le cadre de l'obligation de fournir des informations utiles, il In het kader van het verstrekken van dienstige inlichtingen dient
convient d'attirer l'attention sur le contenu de l'arrêté royal du 19 eveneens gewezen te worden op het koninklijk besluit van 19 december
décembre 1997 portant exécution des articles 3, alinéa 1er et 7, 1997 tot uitvoering van artikel 3, eerste lid en van artikel 7, tweede
alinéa 2, de la loi du 11 avril 1995 visant à instituer "la charte" de lid, van de wet van 11 april 1995 tot invoering van het "handvest" van
l'assuré social. Conformément à l'article 2 de cet arrêté, les de sociaal verzekerde. Overeenkomstig artikel 2 van dat besluit dienen
institutions de sécurité sociale sont tenues de rédiger un document de instellingen van sociale zekerheid een document ter beschikking te
décrivant les droits et obligations de l'assuré social pour ce qui stellen met beschrijving van de rechten en verplichtingen van de
concerne la législation que l'organisme doit appliquer. Ce document sociaal verzekerde in de wetgeving die de instelling moet toepassen.
doit être mis gratuitement à la disposition de l'assuré social qui en Dit document moet gratis ter beschikking gesteld worden van de sociaal
fait la demande. verzekerde die erom verzoekt.
2. Obligation de transmettre les demandes à l'organisme compétent 2. Het doorsturen van vragen naar de bevoegde instelling
Si une demande d'informations parvient à un organisme qui n'est pas Indien de vraag om inlichtingen toekomt bij een instelling die niet
compétent pour y répondre, cet organisme est tenu, conformément à bevoegd is om het antwoord te verstrekken dient deze instelling
l'article 5 de la charte : overeenkomstig artikel 5 van het handvest :
1° de transmettre la demande à l'organisme compétent; 1° de vraag over te maken aan de bevoegde instelling;
2° d'avertir le demandeur de cette transmission. 2° de verzoeker hiervan op de hoogte te brengen.
3. Obligation de communiquer des décisions motivées 3. Het meedelen van gemotiveerde beslissingen
Dans le cadre de la charte, il faut entendre par "décision", "tout Een beslissing in het kader van het handvest is "elke eenzijdige
acte juridique unilatéral de portée individuelle émanant d'une rechtshandeling met individuele strekking die uitgaat van een
institution de sécurité sociale et qui a pour but de produire des instelling van sociale zekerheid en die beoogt rechtsgevolgen te
effets juridiques à l'égard d'un ou de plusieurs assurés sociaux. » . hebben voor één of meer sociaal verzekerden. » (artikel 2, eerste lid,
(article 2, alinéa 1er, 8°, de la loi du 11 avril 1995). 8°, van de wet van 11 april 1995)
Si, dans l'attente du traitement définitif d'un dossier de pension, Indien pensioeninstellingen, in afwachting van de definitieve
les organismes de pensions octroient des avances sur pension, l'avis afhandeling van een pensioendossier, pensioenvoorschotten toekennen,
d'avances constitue une décision au sens de cette définition. Dès is het bericht van voorschotten een beslissing in de zin van deze
lors, toutes les obligations prévues dans la charte en matière de definitie. Alle in het handvest bedoelde verplichtingen inzake
décisions sont également applicables aux avis d'avances. beslissingen zijn dan ook van toepassing op de berichten van
voorschotten.
Les autres décisions sont : Andere beslissingen zijn :
- l'octroi du montant définitif de la pension; - de toekenning van het definitieve pensioenbedrag;
- une modification des éléments qui ont été pris en considération pour - een wijziging van elementen die voor het pensioen in aanmerking
la pension; werden genomen;
- le refus d'accorder une pension; - de weigering een pensioen toe te kennen;
- la récupération de montants de pensions versés indûment; - de terugvordering van ten onrechte uitbetaalde pensioenbedragen;
- l'octroi ou le refus : - de toekenning of de weigering tot toekenning van :
- du pécule de vacances et du pécule complémentaire au pécule de vacances, - het vakantiegeld en de aanvullende toeslag bij het vakantiegeld,
- d'une péréquation, - een perequatie,
- d'un supplément minimum garanti, - een supplement gewaarborgd minimum,
- d'une indemnité de funérailles, - een begrafenisvergoeding,
- d'une indexation; - een indexatie;
- la réduction ou la suspension du montant de la pension en - de vermindering of de schorsing van het pensioenbedrag met
application des règles de cumul; toepassing van de cumulatieregels;
- l'application ou non des retenues sociales et fiscales sur les - het al dan niet toepassen van de sociale en fiscale afhoudingen op
montants de pensions. de pensioenbedragen.
Toutes les décisions énumérées ci-dessus doivent répondre aux Alle opgesomde beslissingen dienen te voldoen aan de in het handvest
obligations mentionnées dans la charte. vermelde verplichtingen.
En principe, toute décision en matière de pensions du secteur public In principe dient elke beslissing inzake pensioenen van de openbare
doit être motivée et communiquée à l'assuré social. Les règles sector te worden gemotiveerd en meegedeeld aan de sociaal verzekerde.
spécifiques en matière de motivation d'une décision seront De nadere regels inzake motivering van een beslissing zullen later
développéesultérieurement. besproken worden.
Toutefois, les arrêtés d'exécution prévoient un certain nombre De uitvoeringsbesluiten voorzien evenwel in een aantal uitzonderingen
d'exceptions à ce principe. op dit principe.
L'article 8, alinéa 3, de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 prévoit Artikel 8, derde lid van het koninklijk besluit van 16 juli 1998
que dans certains cas, l'avis de paiement envoyé à l'assuré social bepaalt dat in sommige gevallen het betalingsbericht dat aan de
vaut notification et motivation. sociaal verzekerde wordt opgestuurd, geldt als kennisgeving en als motivering.
Tel est le cas : Het betreft :
- de la décision d'octroi d'un pécule de vacances ou d'un pécule - de beslissing tot toekenning van een vakantiegeld of van een
complémentaire au pécule de vacances; aanvullende toeslag bij het vakantiegeld;
- de la décision d'indexation ou de péréquation de la pension; - de beslissing tot indexering of tot perequatie van het pensioen;
- de la décision portant sur les retenues à opérer sur la pension dans - de beslissing tot het verrichten van afhoudingen op het pensioen, in
le cadre de la législation sociale et fiscale. het kader van de sociale en fiscale wetgeving.
Conformément à l'article 9 de l'arrêté royal du 16 juillet 1998, Overeenkomstig artikel 9 van het koninklijk besluit van 16 juli 1998
aucune notification n'est exigée lorsque le pécule de vacances ou le is geen kennisgeving vereist wanneer een vakantiegeld of een
pécule complémentaire au pécule de vacances n'est pas accordé. aanvullende toeslag bij het vakantiegeld niet wordt toegekend. Het
Toutefois, il va de soi que lorsque l'assuré social demande les spreekt evenwel vanzelf dat, wanneer een sociaal verzekerde vraagt
raisons pour lesquelles le pécule de vacances ou le pécule
complémentaire au pécule de vacances ne lui est pas accordé, celles-ci waarom hem geen vakantiegeld of aanvullende toeslag wordt toegekend,
doivent lui être communiquées de manière motivée. de redenen hem gemotiveerd meegedeeld moeten worden.
Par ailleurs, l'article 3 de l'arrêté royal du 19 décembre 1997 Artikel 3 van het koninklijk besluit van 19 december 1997 bepaalt
prévoit qu'une notification n'est pas non plus exigée lorsqu'il s'agit bovendien dat er evenmin kennisgeving vereist is inzake beslissingen
de décisions de paiement de prestations, si ces paiements ne tot betaling van prestaties indien die betalingen enkel een herhaalde
constituent que l'exécution récurrente d'une décision antérieure qui a uitvoering zijn van een eerdere reeds meegedeelde beslissing. Door
déjà été notifiée. Cette disposition permet d'éviter de devoir deze bepaling wordt vermeden dat voor elk niet gewijzigd maandbedrag
transmettre une notification à l'assuré social pour chaque paiement de dat wordt uitbetaald een kennisgeving dient te worden overgemaakt aan
montants mensuels non modifiés. de sociaal verzekerde.
II. TRAITEMENT DES DEMANDES DE PENSIONS II. BEHANDELING VAN PENSIOENAANVRAGEN
1. Octroi d'une pension d'office 1. Ambtshalve toekenning van een pensioen
Conformément à l'article 8 de la charte, les prestations sociales sont Overeenkomstig artikel 8 van het handvest worden de sociale prestaties
octroyées soit d'office chaque fois que cela est matériellement toegekend, hetzij ambtshalve telkens wanneer dit materieel mogelijk
possible, soit sur demande écrite. is, hetzij op schriftelijk verzoek.
En ce qui concerne les pensions du secteur public, il est Inzake pensioenen van de openbare sector is het materieel mogelijk het
matériellement possible d'octroyer d'office la pension ou tout pensioen of ieder voordeel dat erop betrekking heeft ambtshalve toe te
avantage qui s'y rapporte dans tous les cas où, suite à la survenance kennen in alle gevallen waarin de pensioeninstelling naar aanleiding
d'un fait déterminé, l'organisme de pensions dispose des informations van een bepaald feit over de inlichtingen beschikt die het haar
qui lui permettent de conclure que l'assuré social remplit toutes les mogelijk maken te beslissen dat de sociaal verzekerde alle voorwaarden
conditions auxquelles la législation et la réglementation applicables vervult waarvan de toepasselijke wet- en regelgeving de toekenning van
subordonnent l'octroi de cette pension ou de cet avantage (article 10 dit pensioen of dit voordeel afhankelijk maken (artikel 10 van het
de l'arrêté royal du 16 juillet 1998). Le choix s'est porté sur une définition générale de la notion de "matériellement possible" afin de pouvoir mettre en oeuvre ultérieurement de nouvelles applications, qui actuellement ne sont pas encore possibles, sans devoir adapter l'arrêté d'exécution de la charte. En vertu de la législation actuelle, une pension du secteur public ne peut être accordée que si une demande a été introduite. Or, suite à la charte, les pensions doivent être accordées d'office chaque fois que cela est matériellement possible. Vu les moyens techniques dont disposent actuellement les organismes qui gèrent des pensions du secteur public, il n'y a actuellement qu'une seule situation où il est matériellement possible d'accorder d'office un droit à pension; à savoir en cas d'octroi d'une pension de survie lorsque le conjoint décédé était déjà titulaire d'une pension de retraite gérée par le koninklijk besluit van 16 juli 1998). Er werd geopteerd voor een algemene omschrijving van het begrip 'materieel mogelijk' om latere nieuwe toepassingen, welke momenteel nog niet mogelijk zijn, te kunnen doorvoeren zonder het uitvoeringsbesluit van het handvest te moeten aanpassen. Overeenkomstig de bestaande wetgeving kan een pensioen van de openbare sector slechts worden toegekend mits het indienen van een aanvraag. Ten gevolge van het handvest dienen de pensioenen, telkens wanneer dit materieel mogelijk is, ambtshalve te worden toegekend. Gelet op de huidige stand van de technische middelen waarover de instellingen die pensioenen van de openbare sector beheren beschikken, is er slechts één situatie waarin het momenteel materieel mogelijk is om ambtshalve pensioenrechten toe te kennen, nl. het toekennen van een overlevingspensioen indien de overleden echtgenoot reeds titularis was van een rustpensioen dat beheerd wordt door dezelfde
même organisme de pensions. pensioeninstelling.
L'octroi d'office de la pension de survie est régi par l'article 21 de De ambtshalve toekenning van het overlevingspensioen wordt geregeld
la loi du 15 mai 1984 portant mesures d'harmonisation dans les régimes door artikel 21 van de wet van 15 mei 1984 houdende maatregelen tot
de pensions, tel que celui-ci a été adapté par l'article 18 de harmonisering in de pensioenregelingen, zoals dit aangepast werd door
l'arrêté royal du 16 juillet 1998. artikel 18 van het koninklijk besluit van 16 juli 1998.
Les principes suivants sont d'application si le titulaire d'une Volgende principes zijn geldig indien de titularis van een
pension de retraite du secteur public décède et que la pension de rustpensioen van de openbare sector overlijdt en het
survie est accordée par le même organisme que celui qui a géré la overlevingspensioen door dezelfde instelling wordt toegekend als die
pension de retraite : welke het rustpensioen beheerde :
- la pension de survie est accordée d'office au conjoint survivant; - het overlevingspensioen wordt ambtshalve toegekend aan de
naturellement, l'intéressé peut la refuser s'il ne souhaite pas ou du langstlevende echtgenoot; uiteraard kan belanghebbende de toekenning
moins pas provisoirement bénéficier de cette pension de survie; weigeren indien hij dit overlevingspensioen niet of voorlopig niet
- la pension de survie est accordée d'office au conjoint divorcé lorsque, sur la base des renseignements disponibles au Registre wenst te genieten; - het overlevingspensioen wordt ambtshalve aan de uit de echt
national des personnes physiques, il apparaît qu'il est le seul ayant gescheiden echtgenoot toegekend indien uit het Rijksregister blijkt
droit potentiel. S'il y a d'autres ayants droit potentiels, il doit dat hij de enige potentiële rechthebbende is. Indien er andere
introduire une demande. Seuls le conjoint survivant dont le mariage potentiële rechthebbenden zijn dient hij een aanvraag in te dienen.
avec l'agent décédé a duré un an au moins et les orphelins âgés de Enkel de langstlevende echtgenoot wiens huwelijk met de overledene
moins de 18 ans sont considérés comme des ayants droit potentiels. minstens een jaar heeft geduurd en wezen van minder dan 18 jaar oud
Cela veut donc dire que le conjoint divorcé n'est pas tenu worden beschouwd als potentiële rechthebbenden. Dit wil dus zeggen dat
d'introduire une demande lorsque, sur la base des renseignements de uit de echt gescheiden echtgenoot geen aanvraag hoeft in te dienen
disponibles au Registre national des personnes physiques, il apparaît indien uit het Rijksregister blijkt dat er naast de uit de echt
qu'en plus du conjoint divorcé, il n'y a que des orphelins, âgés de gescheiden echtgenoot bijvoorbeeld enkel wezen uit een ander huwelijk
plus de 18 ans, nés d'un autre mariage; zijn die ouder zijn dan 18 jaar;
- la pension de survie est accordée d'office à un ou plusieurs - het overlevingspensioen wordt ambtshalve aan een of meer wezen van
orphelins âgés de moins de 18 ans s'ils sont les seuls ayants droit minder dan 18 jaar toegekend indien zij de enige potentiële
potentiels; dans le cas contraire, ils sont tenus d'introduire une rechthebbende zijn, zoniet dienen zij een aanvraag in te dienen.
demande. S'il y a conjointement des orphelins âgés de plus de 18 ans Indien er samenloop is van wezen die jonger en wezen die ouder zijn
et des orphelins plus jeunes, seuls les orphelins âgés de plus de 18 dan 18 jaar, dienen enkel de wezen die ouder zijn dan 18 jaar een
ans doivent introduire une demande. Il est logique qu'il en soit ainsi
étant donné que l'organisme de pensions n'est pas au courant du fait aanvraag in te dienen. Dit is logisch aangezien de pensioeninstelling
que le cas échéant ces orphelins de plus de 18 ans donnent droit à des niet op de hoogte is van het feit dat deze wezen die ouder dan 18 jaar
allocations familiales de sorte qu'il n'est pas possible, dans ce cas, zijn, eventueel recht geven op kinderbijslag zodat een ambtshalve
d'examiner d'office le droit à la pension de survie. onderzoek van het recht op overlevingspensioen in dat geval niet mogelijk is.
Les articles de la loi du 15 mai 1984 portant sur l'octroi d'une De artikelen van de wet van 15 mei 1984 die betrekking hebben op de
pension de survie prennent tous en considération l'introduction d'une toekenning van een overlevingspensioen, houden allemaal rekening met
demande. Les articles 14, 15, 16 et 17 de l'arrêté royal du 16 juillet het indienen van een aanvraag. Door de artikelen 14, 15, 16 en 17 van
1998 adaptent les autres dispositions de la loi du 15 mai 1984 en vue het koninklijk besluit van 16 juli 1998 worden de overige bepalingen
de rendre possible l'octroi d'office de la pension de survie, sans que van de wet van 15 mei 1984 aangepast aan de mogelijkheid van de
le contenu de ces articles ne soit, pour le reste, modifié. Le conjoint survivant qui ne doit pas introduire une demande en vue d'obtenir une pension de survie ne doit pas davantage introduire une demande pour l'octroi d'une indemnité pour frais funéraires. Si le conjoint survivant est tenu d'introduire une demande en vue d'obtenir une pension de survie, celle-ci tient lieu en même temps de demande pour obtenir une indemnité pour frais funéraires. 2. Traitement d'une demande de pension La charte ne modifie en rien la manière actuelle d'introduire une demande en vue d'obtenir une pension du secteur public. L'organisme de pensions est tenu de remettre au demandeur un accusé de ambtshalve toekenning van het overlevingspensioen, zonder dat de inhoud van deze artikelen voor het overige wordt gewijzigd. De langstlevende echtgenoot die geen aanvraag tot het bekomen van een overlevingspensioen dient in te dienen, hoeft evenmin een aanvraag tot het bekomen van de begrafenisvergoeding in te dienen. Indien de langstlevende echtgenoot wel een aanvraag tot het bekomen van een overlevingspensioen diende in te dienen, telt deze aanvraag meteen als aanvraag tot het bekomen van de begrafenisvergoeding. 2. Behandeling van een pensioenaanvraag Het handvest wijzigt niets aan de huidige wijze waarop een aanvraag voor het bekomen van een pensioen van de openbare sector dient te worden ingediend. De pensioeninstelling is wel verplicht een ontvangstbewijs over te
réception sur lequel, conformément à l'article 9 de la charte, doivent maken aan de aanvrager waarop overeenkomstig artikel 9 van het
figurer les mentions suivantes : handvest volgende vermeldingen dienen voor te komen :
- la date à laquelle la demande a été enregistrée. L'article 4 de - de datum waarop de aanvraag werd geregistreerd. Artikel 4 van het
l'arrêté royal du 16 juillet 1998 stipule que la date de réception de koninklijk besluit van 16 juli 1998 bepaalt dat de ontvangstdatum van
la demande est la date à laquelle la demande a été enregistrée. C'est de aanvraag de datum is waarop de aanvraag werd geregistreerd. Vanaf
à partir de cette date que commence à courir le délai de quatre mois die datum begint de termijn van 4 maanden te lopen waarbinnen de
dans lequel l'organisme de pensions doit prendre une décision pensioeninstelling een beslissing omtrent de aanvraag dient te doen
concernant la demande (voir point III); (zie punt III);
- le délai pour examiner la demande. Etant donné qu'il n'y a pas de - de onderzoekstermijn van de aanvraag. Daar er geen wettelijke of
dispositions légales ou administratives qui imposent un délai pour bestuursrechtelijke bepalingen zijn die een eigenlijke
procéder à un examen en matière de pensions du secteur public, aucun onderzoekstermijn opleggen inzake pensioenen van de openbare sector
délai ne doit être mentionné. Un aperçu sommaire des différentes dient geen onderzoekstermijn te worden vermeld. Een summier overzicht
phases du traitement du dossier est à cet égard suffisant; van de verschillende fasen van de verwerking van het dossier is in dat
opzicht voldoende;
- le délai de prescription applicable. Il s'agit du délai de 10 ans - de toegepaste verjaringstermijn. Het betreft hier de termijn van 10
dont l'assuré social dispose pour introduire une action en justice jaar gedurende welke de sociaal verzekerde een rechtsvordering tegen
contre une décision de l'organisme des pensions. een beslissing van de pensioeninstelling instellen.
Si la demande de pension parvient à un organisme non compétent pour la Indien de pensioenaanvraag toekomt bij een instelling die niet bevoegd
traiter, cet organisme est tenu : is om de aanvraag te behandelen dient deze instelling :
1° de transmettre la demande à l'organisme compétent; 1° de aanvraag over te maken aan de bevoegde instelling;
2° d'avertir le demandeur de cette transmission. 2° de aanvrager hiervan op de hoogte te brengen.
Les articles 5, 6 et 7 de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 règlent De artikelen 5, 6 en 7 van het koninklijk besluit van 16 juli 1998
les conséquences de l'introduction auprès d'un organisme non compétent regelen de gevolgen van een aanvraag tot het bekomen van een pensioen
d'une demande pour obtenir une pension du secteur public. Il s'agit de van de openbare sector, die werd ingediend bij een niet bevoegde
la problématique relative à la polyvalence d'une demande de pension. instelling. Het betreft hier de problematiek van de polyvalentie van
een pensioenaanvraag.
Trois possibilités peuvent se présenter : Er kunnen zich drie mogelijkheden voordoen :
1° la demande d'une pension du secteur public est introduite auprès de 1° de aanvraag voor een pensioen van de openbare sector is ingediend
l'Office national des pensions (ONP) ou de l'Institut national bij de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) of het Rijksinstituut voor de
d'assurances sociales pour travailleurs indépendants (INASTI) Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ)
La date d'enregistrement de la demande de pension auprès de l'ONP ou De datum van de registratie van de pensioenaanvraag bij de RVP of het
de l'INASTI est valable pour l'ouverture du droit à la pension du RSVZ is geldig voor de opening van het pensioenrecht in de openbare
secteur public à condition que, dans un délai de six mois à compter de sector, indien de belanghebbende binnen de 6 maanden vanaf het
l'expédition de la notification de la décision définitive par l'ONP ou versturen van de kennisgeving van de definitieve beslissing door de
par l'INASTI, l'intéressé introduise une nouvelle demande auprès de RVP of het RSVZ een nieuwe aanvraag indient bij de bevoegde
l'organisme public de pensions compétent. pensioeninstelling van de openbare sector.
Le délai dans lequel l'organisme public de pensions compétent doit De termijn voor het nemen van een beslissing begint voor de bevoegde
prendre une décision ne commence à courir qu'à partir de la date à pensioeninstelling van de openbare sector slechts te lopen vanaf de
laquelle la seconde demande a été enregistrée. datum waarop de tweede aanvraag werd geregistreerd.
Il s'ensuit que l'ONP et l'INASTI sont tenus d'informer l'intéressé
dans le texte de leur décision définitive, de la possibilité Hieruit volgt dat de RVP en het RSVZ de verplichting hebben om in de
d'introduire, dans les six mois, une nouvelle demande dans le secteur tekst van hun definitieve beslissing de belanghebbende in te lichten
public avec maintien du droit à la date de la demande originale. over de mogelijkheid om binnen de 6 maanden een nieuwe aanvraag in de
Il convient de signaler qu'une disposition analogue figure dans le openbare sector te doen, met behoud van het recht op de datum van de
oorspronkelijke aanvraag.
régime de pensions des travailleurs salariés et dans celui des Op te merken valt dat in het pensioenstelsel van de werknemers en
travailleurs indépendants. zelfstandigen een gelijkaardige bepaling is opgenomen.
L'article 9, § 2, de l'arrêté royal du 21 décembre 1967 portant Artikel 9, § 2, van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot
règlement général du régime de pension de retraite et de survie des vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en
travailleurs salariés prévoit que lorsque le demandeur a atteint l'âge overlevingspensioen voor werknemers bepaalt dat wanneer de aanvrager
de 60 ans, la date d'introduction d'une demande dans le secteur public de leeftijd van zestig jaar heeft bereikt, de datum van indiening van
vaut comme date pour l'introduction d'une demande dans le régime des een aanvraag in de openbare sector geldt als datum van indiening van
travailleurs salariés à la condition que cette dernière demande soit een aanvraag in de regeling voor werknemers op voorwaarde dat
introduite auprès de la commune où l'intéressé a sa résidence laatstbedoelde aanvraag wordt ingediend bij de gemeente waar
principale ou soit déposée auprès de l'Office national des pensions betrokkene zijn hoofdverblijfplaats heeft of wordt afgegeven bij de
dans un délai de six mois après la réception de la notification de la Rijksdienst voor Pensioenen, binnen de zes maanden na ontvangst van de
décision dans le secteur public. kennisgeving van de beslissing in de openbare sector.
L'article 121 de l'arrêté royal du 22 décembre 1967 portant règlement Artikel 121 van het koninklijk besluit van 22 december 1967 houdende
général relatif à la pension de retraite et de survie des travailleurs algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen der
indépendants contient une disposition identique pour les travailleurs zelfstandigen bevat een identieke bepaling voor de zelfstandigen.
indépendants. Afin de rendre possible l'application de ces deux dispositions, Om de toepassing van deze 2 bepalingen mogelijk te maken moet voortaan
l'intéressé doit désormais être averti, dans les décisions de in de beslissingen van de pensioeninstelling van de openbare sector de
l'organisme de pensions du secteur public, de la possibilité d'introduire auprès de la commune ou de dépos er auprès de l'ONP ou de l'INASTI une nouvelle demande dans un délai de six mois, avec maintien du droit à la date de la demande originale. La demande supplémentaire mentionnée plus haut est indispensable étant donné que le régime de pensions des travailleurs salariés et celui des travailleurs indépendants, d'une part, et le régime de pensions du secteur public, d'autre part, sont deux régimes différents avec des exigences propres, de sorte qu'une demande de pension dans l'un des régimes n'implique pas nécessairement une mise à la retraite dans l'autre régime. belanghebbende worden ingelicht over de mogelijkheid om binnen de 6 maanden een nieuwe aanvraag in te dienen bij de gemeente of af te geven bij de RVP of RSVZ, met behoud van het recht op de datum van de oorspronkelijke aanvraag. De hogervermelde bijkomende aanvraag is vereist omdat het pensioenstelsel van de werknemers en de zelfstandigen enerzijds en het pensioenstelsel van de openbare sector anderzijds twee verschillende stelsels zijn met eigen specifieke voorwaarden, zodat een aanvraag tot pensionering in het ene stelsel niet noodzakelijk een pensionering in het andere stelsel hoeft te impliceren.
Exemple : Voorbeeld :
Un employé donne également des cours du soir à temps partiel. Le fait Een werknemer geeft ook deeltijds les in het avondonderwijs. Het feit
qu'il demande une pension pour sa fonction dans le secteur privé ne dat hij een pensioen aanvraagt voor zijn betrekking in de privé-sector
veut pas nécessairement dire qu'il souhaite être mis également à la wil niet noodzakelijk zeggen dat hij eveneens voor zijn bijambt op
retraite pour sa fonction accessoire. Afin d'éviter d'ouvrir pensioen wil gaan. Ten einde te vermijden dat er nutteloos een dossier
inutilement un dossier dans le secteur public, une demande formelle in de openbare sector wordt geopend, blijft een uitdrukkelijke
dans ce régime demeure requise. Si elle est introduite dans un délai aanvraag in dat stelsel vereist. Indien dit gebeurt binnen de zes
de six mois après la décision définitive de l'ONP, la date de la maanden na de definitieve beslissing van de RVP blijft de datum van de
première demande reste valable pour l'établissement des droits à eerste aanvraag geldig voor het vaststellen van de pensioenrechten van
pension de l'intéressé dans le secteur public. belanghebbende in de openbare sector.
2° La demande est introduite auprès d'un organisme public de pensions 2° De aanvraag is ingediend bij de verkeerde openbare
non compétent pensioeninstelling
Exemple : Voorbeeld :
Une demande de pension pour laquelle une commune est compé tente a été Pensioenaanvraag waarvoor een gemeente bevoegd is werd ingediend bij
introduite auprès de l'Administration des pensions. de Administratie der Pensioenen.
La date à laquelle cette demande a été enregistrée auprès de De datum waarop deze aanvraag bij de Administratie der Pensioenen werd
l'Administration des pensions est valable pour l'ouverture du droit de geregistreerd is geldig voor de opening van het recht van
l'intéressé. belanghebbende.
Le délai visé par l'article 10 de la charte, dans lequel la commune De in artikel 10 van het handvest bedoelde termijn voor het nemen van
doit prendre une décision, ne commence à courir qu'à partir de la date een beslissing begint voor de gemeente slechts te lopen vanaf de datum
à laquelle cette dernière a enregistré la demande transmise par waarop zij de door de Administratie der Pensioenen overgemaakte
l'Administration des pensions. aanvraag heeft geregistreerd.
3° La demande est introduite auprès d'un organisme non compétent pour 3° De aanvraag is ingediend bij een niet voor pensioenen bevoegde
les pensions instelling
Exemple : Voorbeeld :
Une demande de pension est introduite auprès de l'Office national de Pensioenaanvraag ingediend bij de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening
l'emploi (ONEM). (RVA).
L'ONEM est tenu de transmettre cette demande à l'organisme de pensions De RVA is verplicht deze aanvraag over te maken aan de bevoegde
compétent. Seule la date à laquelle la demande a été enregistrée pensioeninstelling. Zowel voor de opening van het recht van
auprès de l'organisme de pensions compétent est prise en compte tant belanghebbende als voor de aanvang van de termijn waarbinnen de
pour l'ouverture du droit de l'intéressé que pour fixer le délai au bevoegde pensioeninstelling een beslissing dient te nemen, geldt de
cours duquel l'organisme de pensions compétent doit prendre une datum waarop de aanvraag bij de bevoegde pensioeninstelling werd
décision. geregistreerd.
III. DELAI DE DECISION ET DE PAIEMENT III. BESLISSINGS- EN UITBETALINGSTERMIJN
1. Délais 1. Termijnen
Les articles 10 et 12 de la charte prévoient le délai dans lequel une De artikelen 10 en 12 van het handvest bepalen binnen welke termijn
institution de sécurité sociale doit prendre une décision et le délai een instelling van sociale zekerheid een beslissing dient te nemen en
dans lequel elle doit procéder au paiement de l'avantage. binnen welke termijn ze tot uitbetaling van het voordeel dient over te
L'institution de sécurité sociale doit prendre une décision dans les gaan. De instelling van sociale zekerheid dient een beslissing te nemen
quatre mois de la réception de la demande ou de la survenance du fait binnen de vier maanden na de ontvangst van het verzoek of na het feit
donnant lieu à l'examen d'office. En ce qui concerne les pensions du dat aanleiding heeft gegeven tot het ambtshalve onderzoek. Toegepast
secteur public, cela signifie que le délai de quatre mois commence à op de pensioenen van de openbare sector betekent dit dat de termijn
courir : van 4 maanden begint te lopen :
- à partir de l'enregistrement de la réception de la demande en vue - vanaf de ontvangstregistratie van de aanvraag tot het bekomen van
d'obtenir une pension du secteur public, ou een pensioen van de openbare sector, of
- dans le cas de l'examen d'office du droit à une pension de survie - in het geval van het hogervermelde ambtshalve onderzoek naar het
mentionné ci-dessus, à partir de la date à laquelle l'organisme qui a recht op een overlevingspensioen, vanaf de datum waarop de instelling
géré la pension de retraite a enregistré le décès du titulaire de die het rustpensioen beheerde het overlijden van de rustgepensioneerde
celle-ci. heeft geregistreerd.
Si l'organisme de pensions ne peut prendre de décision dans ce délai Indien geen beslissing kan genomen worden binnen deze termijn moet de
de quatre mois, il est tenu d'en informer l'intéressé en lui faisant pensioeninstelling dit meedelen aan de belanghebbende met vermelding
connaître les raisons. van de redenen.
Toutefois, ce délai de quatre mois est suspendu tant que l'intéressé Deze termijn van 4 maanden wordt evenwel geschorst zolang de
ou une institution de sécurité sociale étrangère n'a pas fourni à betrokkene of een buitenlandse instelling van sociale zekerheid geen
l'organisme de pension les renseignements demandés qui sont gevolg heeft gegeven aan de door de pensioeninstelling gevraagde
nécessaires pour prendre la décision. Cependant, le délai n'est pas inlichtingen die noodzakelijk zijn voor het nemen van de beslissing.
De termijn wordt evenwel niet geschorst indien de gevraagde
suspendu si les renseignements demandés doivent être fournis par une inlichtingen dienen te worden geleverd door een andere Belgische
autre institution belge de sécurité sociale. instelling van sociale zekerheid.
Quant au paiement de la pension, celui-ci doit intervenir au plus tard Binnen de vier maanden na de kennisgeving van de beslissing tot
dans les quatre mois de la notification de la décision d'octroi de la toekenning van het pensioen maar ten vroegste vanaf de dag waarop de
pension mais au plus tôt à partir de la date à laquelle les conditions uitbetalingsvoorwaarden vervuld zijn, dient het pensioen te worden
de paiement sont remplies. uitbetaald.
En ce qui concerne la péréquation, il convient de souligner que la Met betrekking tot de perequatie moet worden gesteld dat de beslissing
décision de péréquation est censée intervenir le dernier jour du délai tot perequatie wordt geacht plaats te vinden op de laatste dag van de
prévu à l'article 10, alinéa 1er de la loi (article 8, dernier alinéa termijn bepaald in artikel 10, eerste lid van de wet (artikel 8,
de l'arrêté royal du 16 juillet 1998). Si les nouvelles échelles de laatste lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1998). Indien de
traitement qui donnent lieu à la péréquation sont publiées au Moniteur nieuwe weddeschalen die aanleiding geven tot de perequatie
belge, la décision de péréquation est censée intervenir quatre mois bekendgemaakt worden in het Belgisch Staatsblad, wordt de beslissing
après cette publication. Si les nouvelles échelles de traitement ne tot perequatie dus geacht plaats te vinden 4 maanden na die
sont pas publiées au Moniteur belge (par ex., des échelles de bekendmaking. Indien de nieuwe weddeschalen niet in het Belgisch
traitement communales qui sont approuvées lors d'une délibération du Staatsblad bekendgemaakt worden (bijv. gemeentelijke weddeschalen die
conseil communal), le délai ne commence à courir qu'à partir de la bij een beraadslaging van de gemeenteraad goedgekeurd worden), begint
date à laquelle l'organisme de pensions reçoit les nouvelles échelles de termijn pas te lopen vanaf het ogenblik dat de pensioeninstelling
de traitement. de nieuwe weddeschalen ontvangt.
Si les délais définis ci-dessus ne sont pas respectés, des sanctions Indien bovenvermelde termijnen niet nageleefd worden, kunnen er
peuvent s'ensuivre (voir point 2). eventueel sancties volgen (zie verder punt 2).
Quelques exemples : Enkele voorbeelden :
N.B. : décision = notification de la décision Exemples article 12. N.B.: beslissing = kennisgeving van de beslissing Voorbeelden artikel 12
1° cas : 1° geval :
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
La publication des nouvelles échelles de traitement au Moniteur belge De bekendmaking van de nieuwe weddeschalen in het Belgisch Staatsblad
est le fait qui donne lieu à l'examen d'office de la péréquation des is het feit dat aanleiding geeft tot het ambtshalve onderzoek van de
pensions du secteur public. Comme mentionné plus haut, la décision de perequatie van de pensioenen van de openbare sector. Zoals vermeld
péréquation est censée être intervenue quatre mois après cette wordt de beslissing tot perequatie geacht genomen te zijn 4 maanden na
publication. deze bekendmaking.
2. Sanctions 2. Sanctie
Si les délais définis ci-dessus ne sont pas respectés, des intérêts Indien bovenvermelde termijnen niet worden nageleefd dienen
doivent, conformément à l'article 20 de la charte, être versés overeenkomstig artikel 20 van het handvest interesten te worden
d'office à l'assuré social. uitbetaald aan de sociaal verzekerde.
En règle générale, des intérêts sont dus à partir de l'expiration du De algemene regel is dat interesten verschuldigd zijn vanaf het
délai de quatre mois après la prise de la décision mais au plus tôt à verstrijken van de termijn van 4 maanden na het nemen van de
partir de la date de l'exigibilité de la prestation. beslissing maar ten vroegste vanaf de datum van de opeisbaarheid van
Toutefois, il y a lieu de signaler ce qui suit. Si le retard est dû : de prestatie.
- à l'intéressé lui-même : aucun intérêt n'est dû étant donné que le In dit verband moet echter het volgende worden opgemerkt. Is de
délai pour prendre une décision est suspendu; vertraging te wijten aan :
- à une institution étrangère : aucun intérêt n'est dû étant donné que - de belanghebbende zelf : geen interesten verschuldigd daar de
le délai pour prendre une décision est suspendu; termijn om te beslissen geschorst is;
- à l'organisme de pensions : des intérêts sont dus à partir de - een buitenlandse instelling : geen interesten verschuldigd daar de
termijn om te beslissen geschorst is;
l'expiration du délai de 4 mois dans lequel une décision devait être - de pensioeninstelling : interesten vanaf het verstrijken van de 4
maanden waarbinnen een beslissing diende genomen te worden, maar ten
prise, mais au plus tôt à partir de la date de prise de cours de la vroegste vanaf de datum waarop de prestatie ingaat;
prestation; - à une autre institution belge de sécurité sociale : des intérêts - een andere Belgische instelling van sociale zekerheid : interesten
sont dus à partir de l'expiration du délai de 4 mois dans lequel une vanaf het verstrijken van de 4 maanden waarbinnen een beslissing
décision devait être prise, mais au plus tôt à partir de la date de diende te worden genomen, maar ten vroegste vanaf de datum waarop de
prise de cours de la prestation; prestatie ingaat;
- à une autre institution belge (par ex., une Région ou une Communauté - een andere Belgische instelling (vb. een Gewest of een Gemeenschap
chargée de la constitution d'un dossier de pension) : aucun intérêt belast met de samenstelling van een pensioendossier) : geen interesten
n'est dû. verschuldigd.
Les exemples suivants montrent clairement dans quels cas des intérêts Volgende voorbeelden maken duidelijk in welke gevallen er interesten
doivent être versés et à partir de quelle période. dienen te worden betaald en vanaf welke periode.
Article 10 + article 12 Artikel 10 + artikel 12
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Lorsque des avances sur pension sont payées, aucun intérêt n'est dû Indien er voorschotten op pensioen worden uitbetaald, zijn er geen
sur la différence entre le montant définitif et le montant des avances interesten verschuldigd op het verschil tussen het definitieve bedrag
versées : en het bedrag van de voorschotten :
1° si ces avances s'élèvent à 90 % ou plus du montant définitif; 1° indien deze voorschotten 90% of meer bedragen van het definitieve bedrag;
2° si, quel que soit le niveau des avances, 2° indien, ongeacht het niveau van de voorschotten,
- la décision définitive dépend d'informations qui doivent être - de definitieve beslissing afhankelijk is van inlichtingen die door
fournies par le demandeur lui-même ou par une institution non visée à l'article 2 de la charte; de aanvrager zelf of door een niet in artikel 2 van het handvest
- la décision définitive dépend de la décision de deux ou plusieurs bedoelde instelling moeten worden verstrekt;
organismes de pensions et pour autant que les demandes de pension - de definitieve beslissing afhangt van de beslissing van twee of meer
aient été introduites dans le délai de huit mois qui précède la date pensioeninstellingen en voor zover de pensioenaanvragen werden
de prise de cours de la pension; ingediend binnen de acht maanden die voorafgaan aan de ingangsdatum
van het pensioen;
- ce n'est que lors de la décision définitive que l'on peut constater - slechts bij de definitieve beslissing kan worden vastgesteld dat de
que l'assuré social satisfait aux conditions requises pour avoir droit sociaal verzekerde voldoet aan de voorwaarden om recht te hebben op
à une prestation minimum (article 20 de la charte tel que modifié par een minimumuitkering (Artikel 20 van het handvest zoals gewijzigd door
la loi du 22 février 1998). de wet van 22 februari 1998).
Exemple : le minimum garanti est accordé après le paiement des Voorbeeld : het gewaarborgd minimum wordt na het uitbetalen van
avances. voorschotten toegekend.
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
- Si des avances sont payées après le 31.8.1998 (1) : intérêts sur le - Indien uitbetaling van het voorschot na 31.8.1998 (1) : interesten
montant des avances à partir de cette date. vanaf die datum op het bedrag van het voorschot.
- Si le montant définitif est payé après le 31.01.1999 (2) : intérêts - Indien uitbetaling definitief bedrag na 31.1.1999 (2) : interesten
sur le supplément minimum garanti à partir de cette date. vanaf die datum op het supplement gewaarborgd minimum.
IV. MOTIVATION, MENTIONS ET NOTIFICATIONS IV. MOTIVERING, VERMELDINGEN EN KENNISGEVING
1. Motivation 1. Motivering
Toute décision doit mentionner explicitement les considérations Elke beslissing dient uitdrukkelijk de juridische en feitelijke
juridiques et de fait qui sont à la base de la décision. Les motifs de overwegingen te vermelden die aan de beslissing ten grondslag liggen.
la décision doivent figurer dans la décision elle-même et doivent être De redenen van de beslissing moeten in de beslissing zelf worden
communiqués à l'intéressé en même temps que la décision. weergegeven en moeten samen met de beslissing aan de betrokkene worden
Un élément essentiel de l'obligation de motivation est la base légale meegedeeld. Essentieel onderdeel van de motiveringsverplichting is de wettelijke
sur laquelle une décision est prise. La manière dont les décisions basis waarop de beslissing getroffen is. Hierna wordt de wijze
portant sur les pensions du secteur public doivent être motivées, est aangegeven waarop beslissingen inzake een pensioen van de openbare
précisée ci-après : sector dienen gemotiveerd te worden :
- l'octroi d'avances : - de toekenning van voorschotten :
la décision d'octroi d'avances est une décision au sens de la charte. de beslissing tot het toekennen van voorschotten is een beslissing in
Cette décision doit être motivée. La simple communication d'un montant de zin van het handvest. Deze beslissing dient gemotiveerd te worden.
est donc en principe insuffisante. Elle doit contenir les mêmes Het louter meedelen van een bedrag is in principe dus onvoldoende. Zij
éléments que ceux qui doivent être repris dans la décision définitive. dient dezelfde elementen te bevatten als die welke op de definitieve
beslissing dienen te worden vermeld.
- l'octroi du montant définitif de la pension : - de toekenning van het definitieve pensioenbedrag :
cette décision est motivée si elle contient au moins les éléments deze beslissing is gemotiveerd indien zij minimaal volgende elementen
suivants : bevat :
- la base légale du droit à pension; - de wettelijke basis van het recht op pensioen;
- les périodes qui ont été prises en considération; - de perioden die in aanmerking werden genomen;
- le calcul proprement dit de la pension avec mention de l'index en - de eigenlijke pensioenberekening met vermelding van de op de
vigueur à la date de prise de cours de la pension; ingangsdatum van het pensioen geldende index;
- le refus d'accorder une pension : - de weigering tot toekenning van een pensioen :
ces décisions doivent dans tous les cas mentionner les dispositions deze beslissingen dienen in elk geval de wettelijke bepalingen te
légales auxquelles dans le cas concret il n'est pas satisfait; vermelden waaraan in het concrete geval niet werd voldaan;
- la récupération de montants payés indûment : - de terugvordering van ten onrechte uitbetaalde bedragen :
ces décisions sont motivées si elles contiennent les mentions prévues deze beslissingen zijn gemotiveerd indien ze de vermeldingen van
à l'article 15 de la charte; artikel 15 van het handvest bevatten;
- l'octroi : - de toekenning van :
- du pécule de vacances et du pécule complémentaire au pécule de vacances : - het vakantiegeld en de aanvullende toeslag bij het vakantiegeld :
l'avis de paiement sur lequel figure le montant auquel l'intéressé a het betalingsbericht waarop het bedrag vermeld staat waarop de
droit, vaut notification et motivation de cette décision belanghebbende recht heeft, geldt als kennisgeving en motivering van
deze beslissing
- d'une péréquation : - een perequatie :
l'avis de paiement reprenant le nouveau montant de pension auquel het betalingsbericht met vermelding van het nieuwe pensioenbedrag
l'intéressé a droit, vaut notification et motivation; waarop belanghebbende recht heeft, geldt als kennisgeving en motivering;
- d'un supplément minimum garanti : - een supplement gewaarborgd minimum :
voir décision d'octroi ou de refus d'une pension; zie beslissing tot toekenning of weigering van een pensioen;
- d'une indemnité de funérailles : - een begrafenisvergoeding :
les décisions d'octroi d'une indemnité de funérailles doivent, dans tous les cas, mentionner les dispositions légales en vertu desquelles cette indemnité est accordée; - d'une indexation : l'avis de paiement reprenant le nouveau montant de pension auquel l'intéressé a droit, vaut notification et motivation; - la mention des montants des retenues sociales et fiscales : l'avis de paiement reprenant le nouveau montant brut et net de la pension auquel l'intéressé a droit, vaut notification et motivation. Il va de soi que, suite à des demandes personnelles, les décisions de refus des avantages précités doivent être entièrement motivées et communiquées à l'intéressé. L'obligation de motivation est une condition de forme substantielle. La sanction prévue en cas de non respect ou de respect partiel de cette obligation est l'illégalité de la décision. Le juge ordinaire ne doit pas tenir compte de pareilles décisions. de beslissingen tot toekenning van een begrafenisvergoeding dienen eveneens in elk geval de wettelijke bepalingen te vermelden op basis waarvan deze vergoeding wordt toegekend; - een indexatie : het betalingsbericht met vermelding van het nieuwe pensioenbedrag waarop belanghebbende recht heeft, geldt als kennisgeving en motivering; - het vermelden van de bedragen van de sociale en fiscale afhoudingen : het betalingsbericht met vermelding van het nieuwe bruto- en nettopensioenbedrag waarop belanghebbende recht heeft, geldt als kennisgeving en motivering. Uiteraard dienen beslissingen waarbij voormelde voordelen worden geweigerd naar aanleiding van individuele aanvragen volledig te worden gemotiveerd en meegedeeld aan de belanghebbende. De motiveringsplicht is een substantiële vormvereiste. De sanctie voor het niet of onvolledig naleven van deze verplichting is de onwettigheid van de beslissing. De gewone rechter hoeft geen rekening te houden met dergelijke beslissingen.
2. Mentions 2. Vermeldingen
Les articles 14 et 15 de la charte donnent une énumération des De artikelen 14 en 15 van het handvest geven een opsomming van de
mentions que doivent contenir les décisions d'octroi ou de refus des vermeldingen die moeten voorkomen op de beslissingen tot toekenning of
prestations ainsi que les décisions de récupération de montants payés weigering van prestaties en op de beslissingen tot terugvordering van
indûment. onverschuldigd betaalde bedragen.
Toutefois, l'article 11 de l'arrêté royal du 16 juillet 1998 prévoit, Artikel 11 van het koninklijk besluit van 16 juli 1998 voorziet voor
pour les décisions portant sur les pensions du secteur public, trois beslissingen inzake pensioenen van de openbare sector evenwel in drie
exceptions : uitzonderingen :
- ces mentions ne doivent pas figurer sur les avis de paiement qui - op de betalingsberichten die dienen als mededeling van een
valent notification d'une décision motivée; gemotiveerde beslissing dienen deze vermeldingen niet voor te komen;
- toutes les décisions mentionnent uniquement le contenu de l'article - op alle beslissingen dient slechts de tekst van artikel 1017, eerste
1017, alinéa 1er du Code judiciaire étant donné que le second alinéa lid van het Gerech telijk Wetboek te worden vermeld omdat het tweede
ne concerne que des litiges qui doivent être réglés par le tribunal du lid enkel betrekking heeft op geschillen voor de arbeidsrechtbank en
travail et que les contestations sur les pensions du secteur public geschillen over pensioenen van de openbare sector worden beslecht voor
sont réglées par les tribunaux civils; de burgerlijke rechtbanken;
- seule l'adresse du tribunal de première instance est mentionnée, - enkel het adres van de rechtbank van eerste aanleg wordt vermeld,
même si c'est le juge de paix qui est compétent. zelfs indien de vrederechter bevoegd is.
L'article 14, alinéa 1er, 3°, de la charte concernant la mention du Artikel 14, eerste lid, 3°, van het handvest betreffende het vermelden
délai pour intenter un recours contre une décision, est dicté par le van de termijn om in beroep te gaan tegen een beslissing, is ingegeven
délai de recours (trois mois) prévu dans le secteur de la sécurité door de korte beroepstermijn (3 maanden) in de sociale
sociale. Dans la décision portant sur une pension du secteur public, zekerheidssector. Op de beslissing inzake een pensioen van de openbare
il faut mentionner que le délai de prescription pour intenter une sector wordt vermeld dat de verjaringstermijn voor het instellen van
action en justice est de dix ans. een rechtsvordering 10 jaar bedraagt.
V. REVISION DES DECISIONS V. HERZIENING VAN BESLISSINGEN
Les articles 17 et 18 de la charte prévoient les effets de la révision De artikelen 17 en 18 van het handvest bepalen de gevolgen van de
d'une décision. herziening van een beslissing.
Les principes suivants s'appliquent aux décisions portant sur des Volgende principes gelden voor beslissingen inzake pensioenen van de
pensions du secteur public : openbare sector :
- ces décisions peuvent toujours être revues; - deze beslissingen kunnen steeds herzien worden;
- si la nouvelle décision a pour conséquence que des arriérés sont dus - indien de nieuwe beslissing achterstallen in het voordeel van de
au profit du pensionné, ceux-ci doivent en principe être payés avec gepensioneerde tot gevolg heeft, moeten deze in principe worden
effet rétroactif à la date de prise de cours de la décision. Il uitbetaald met terugwerkende kracht tot de ingangsdatum van de
convient toutefois d'attirer l'attention sur le fait que les beslissing. De aandacht wordt er evenwel op gevestigd dat de
dispositions légales et réglementaires en matière de prescription wettelijke en reglementaire bepalingen inzake verjaring blijven
restent applicables. Si des arriérés doivent être payés, il convient gelden. Indien er achterstallen dienen te worden uitbetaald moet er
de tenir compte du délai de prescription de cinq ou de dix ans; dus rekening worden gehouden met de vijfjarige of tienjarige
verjaringstermijn;
- si, à la suite de la nouvelle décision, un montant de pension - indien ten gevolge van de nieuwe beslissing een kleiner
inférieur doit être versé au pensionné, la récupération des montants pensioenbedrag dient te worden uitbetaald aan de gepensioneerde, wordt
versés indûment est limitée à six mois ou cinq ans, en raison du fait de terugvordering van de ten onrechte betaalde bedragen, door het feit
que les dispositions légales en matière de prescription restent dat de wettelijke bepalingen inzake verjaring blijven gelden, beperkt
applicables. tot zes maanden of vijf jaar.
VI. INTERETS VI. INTERESTEN
1. Intérêts à payer par l'organisme de pensions 1. Interesten te betalen door de pensioeninstelling
Voir point III, 2. zie punt III, 2.
2. Intérêts à payer par le pensionné 2. Interesten te betalen door de gepensioneerde
L'article 21 de la charte prévoit que les prestations payées indûment Artikel 21 van het handvest bepaalt dat de onverschuldigd betaalde
portent intérêt de plein droit à partir du paiement, si le paiement prestaties van rechtswege interest opbrengen vanaf de betaling, indien
indu résulte de fraude, de dol ou de manoeuvres frauduleuses de la de onverschuldigde betaling het gevolg is van arglist, bedrog of
part de la personne intéressée. bedrieglijke handelingen van de belanghebbende persoon.
Aux alinéas 1er et second de l'article 8 de l'arrêté royal du 16 In het eerste en tweede lid van artikel 8 van het koninklijk besluit
juillet 1998, il est explicitement indiqué quelles sont les
informations que le pensionné doit transmettre à l'organisme de van 16 juli 1998 wordt expliciet bepaald welke inlichtingen de
pensions. Si le pensionné ne transmet pas ces informations et que cela gepensioneerde dient over te maken aan de pensioeninstelling. Indien
a pour conséquence que l'organisme de pensions a payé indûment des de gepensioneerde deze inlichtingen niet overmaakt en dit tot gevolg
montants de pensions qui sont récupérés, cette omission peut être heeft dat de pensioeninstelling ten onrechte pensioenbedragen heeft
considérée comme une fraude ou au une dol pour l'application de uitbetaald die worden teruggevorderd, wordt dit verzuim gelijkgesteld
l'article 21 de la charte, c'est-à-dire que dans ce cas, il peut être met arglist of met bedrog voor de toepassing van artikel 21 van het
réclamé au pensionné des intérêts qui sont calculés sur le montant de handvest, d.w.z. dat er in dat geval interesten van de gepensioneerde
kunnen worden gevorderd die berekend worden op het terug te vorderen
pension qui doit être récupéré. pensioenbedrag.
VII. RENONCIATION ET RECOURS VII. AFSTAND EN VOORZIENING
1. Renonciation à la récupération de montants versés indûment 1. Afstand van de terugvordering van onverschuldigd betaalde bedragen
L'article 22 de la charte prévoit que les institutions de sécurité Artikel 22 van het handvest bepaalt dat de instellingen van sociale
sociale peuvent renoncer à la récupération de l'indu. Cet article zekerheid kunnen afstand doen van de terugvordering van onverschuldigd
n'est pas applicable aux pensions du secteur public étant donné que la uitbetaalde bedragen. Dit artikel is niet van toepassing op de
législation en cause ne prévoit aucune possibilité de renoncer à la pensioenen van de openbare sector daar in de desbetreffende wetgeving
récupération de l'indu. geen mogelijkheid bestaat om af te zien van de terugvordering van
onverschuldigd uitbetaalde bedragen.
2. Délais de recours 2. Voorzieningstermijnen
L'article 23 de la charte fixe à trois mois à dater de la Artikel 23 van het handvest stelt de termijn voor het instellen van
notification, le délai pour introduire un recours contre les décisions een beroep tegen beslissingen van instellingen van sociale zekerheid
prises par les institutions de sécurité sociale. vast op 3 maanden vanaf de kennisgeving.
Pour les pensions du secteur public, il est prévu un délai plus Voor de pensioenen van de openbare sector geldt de gunstiger termijn
favorable de dix ans; ce délai ne résulte pas d'une législation van 10 jaar, alhoewel deze termijn niet voortvloeit uit een specifieke
particulière mais bien des dispositions générales du Code civil. wetgeving maar uit de algemene bepalingen van het Burgerlijk Wetboek.
Bruxelles, le 17 septembre 1998. Brussel, 17 september 1998.
Le Ministre des Pensions, De Minister van Pensioenen,
M. COLLA M. COLLA
^