Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Circulaire du 12/01/1999
← Retour vers "Circulaire POL 1999/1. - Droit de grève. - Missions minimales à accomplir "
Circulaire POL 1999/1. - Droit de grève. - Missions minimales à accomplir Omzendbrief POL 1999/1. - Stakingsrecht. - Minimum uit te voeren opdrachten
MINISTERE DE L'INTERIEUR MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN
12 JANVIER 1999. - Circulaire POL 1999/1. - Droit de grève. - Missions 12 JANUARI 1999. - Omzendbrief POL 1999/1. - Stakingsrecht. - Minimum
minimales à accomplir uit te voeren opdrachten
A Madame et Messieurs les Gouverneurs de province Aan de Dames en Heren Provinciegouverneurs
Pour information : Ter informatie :
A Mesdames et Messieurs les Commisaires d'arrondissement Aan de Dames en Heren Arrondissementscommissarissen
A Mesdames et Messieurs les Bourgmestres et Echevins Aan de Dames en Heren Burgemeesters en Schepenen
A Mesdames et Messieurs les Conseillers communaux Aan de Dames en Heren Gemeenteraadsleden
Au Ministre wallon des Affaires intérieures et de la Fonction publique Aan de Vlaamse Minister van Binnenlandse Aangelegenheden, Stedelijk
Beleid en Huisvesting
A Monsieur le Ministre-Président de la Région de Bruxelles-Capitale Aan de heer Minister-President van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Madame, Monsieur le Gouverneur, Mevrouw, Mijnheer de Gouverneur,
Ainsi que vous le savez, la loi du 7 décembre 1998 organisant un Zoals u weet is sinds kort de wet van 7 december 1998 tot organisatie
service de police intégré, structuré à deux niveaux (LPI) a récemment van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus
été publiée au Moniteur belge. (WGP) in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.
L'article 126 règle l'exercice du droit de grève. Conformément à Artikel 126 regelt de uitoefening van het stakingsrecht.
Overeenkomstig artikel 260 treedt dit artikel in werking op de dag van
l'article 260, cet article entre en vigueur le jour de la publication de bekendmaking van deze wet in het Belgisch Staatsblad. Tot
de cette loi au Moniteur belge. Jusqu'à la constitution de la police oprichting van de federale politie en van de lokale politiekorpsen is,
fédérale et des corps de police locale, l'article 126 s'applique, nog steeds volgens artikel 260, artikel 126 van toepassing op de leden
toujours selon l'article 260, aux membres de la police communale ainsi
qu'aux agents auxiliaires de police de la police communale. van de gemeentepolitie, alsook op de hulpagenten van politie bij de
Pendant cette période transitoire, la compétence attribuée par gemeentepolitie.
l'article 126, § 2, est exercée par le bourgmestre à l'égard des Tijdens deze overgangsperiode wordt de bij artikel 126, § 2,
toegekende bevoegdheid, uitgeoefend door de burgemeester, met
membres de la police communale et des agents auxiliaires de police de betrekking tot de leden van de gemeentepolitie en de hulpagenten van
la police communale. La compétence visée à l'article 126, § 2, est la politie bij de gemeentepolitie. De bevoegdheid bedoeld in artikel 126,
compétence d'ordonner aux catégories de personnel précitées qui font § 2, is de bevoegdheid om aan de voormelde personeelscategorieën die
usage ou qui désirent faire usage du droit de grève, de continuer ou gebruik maken of wensen te maken van het stakingsrecht, te bevelen om
de reprendre le travail pendant la période et pour les missions pour het werk voort te zetten of te hervatten gedurende de periode en voor
lesquelles leur engagement est nécessaire et qu'il désigne. Le die opdrachten waarvoor hun inzet noodzakelijk is en die hij aanwijst.
bourgmestre qui souhaite donner cet ordre est tenu de communiquer au De burgemeester die dit bevel wenst te geven is ertoe gehouden de
préalable aux organisations syndicales représentatives du personnel opdrachten waarvoor hij dat bevel nodig acht, vooraf mee te delen aan
des services de police et, le cas échéant, à l'organisation syndicale de representatieve syndicale organisaties van het personeel voor de
agréée qui a déposé le préavis de grève, les missions pour lesquelles politiediensten alsook, in voorkomend geval, aan de erkende syndicale
il estime que l'ordre est nécessaire. organisatie die de stakingsaanzegging heeft ingediend.
Suivant l'article 133 qui entre également en vigueur lors de la Volgens artikel 133, dat eveneens in werking treedt bij de publicatie
publication de la loi, les articles 126, §§ 1er et 2, s'appliquent aux van de wet, zijn de artikelen 126, §§ 1 en 2, van toepassing op de
membres du cadre administratif et logistique, de sorte que cette leden van het administratief en logistiek kader, zodat ook deze
catégorie de personnel peut également être engagée en cas de grève au personeelscategorie inzetbaar is ingeval van staking binnen het
sein du corps de police ou peut être réquisitionnée si elle devait politiekorps, of kan gevorderd worden indien zijzelf als enige
comme seule catégorie faire grève au sein du corps de police. L'appui categorie binnen het politiekorps zouden staken. Immers, de logistieke
logistique et administratif requis pour l'exécution des missions de en administratieve steun die vereist is voor de uitvoering van de bij
police nécessaires en cas de grève doit en effet toujours être assuré. staking noodzakelijke politieopdrachten, moeten steeds verzekerd zijn.
Compte tenu de ce qui précède, il est clair que le législateur a Gelet op het voorgaande is het duidelijk dat de wetgever een grote
imposé une grande responsabilité au bourgmestre en ce qui concerne le verantwoordelijkheid heeft opgelegd aan de burgemeester inzake een
bon fonctionnement de son corps de police en périodes de grève. Cette afdoende functionering van zijn politiekorps in stakingsperiodes. Deze
responsabilité est d'autant plus importante que depuis l'entrée en verantwoordelijkheid is des te belangrijker, aangezien sinds de
vigueur de l'article 126 LPI, le personnel de gendarmerie a également inwerkingtreding van artikel 126 WGP ook het rijkswachtpersoneel de
la possibilité de faire grève. Il incombe, en d'autres termes, au mogelijkheid tot staken heeft. Het komt, met andere woorden, de
bourgmestre de veiller à ce que les missions pour lesquelles burgemeester toe om er voor te zorgen dat de opdrachten waarvoor in
l'engagement de personnel de police est requis pendant ces périodes, dergelijke periodes de inzet van politiepersoneel vereist is, ook
puissent effectivement être accomplies par son personnel de police, daadwerkelijk kunnen uitgevoegd worden door zijn politiepersoneel,
sans que la population, ni le bourgmestre même, ne puisse faire appel zonder dat desgevallend noch de bevolking, noch de burgemeester zelf
le cas échéant aux membres du corps de gendarmerie (local). beroep zal kunnen doen op de leden van het (plaatselijk) rijkswachtkorps.
Pour satisfaire aux exigences de l'article 126, § 2, alinéa 2, il Om tegemoet te komen aan de vereisten van artikel 126, § 2, 2e lid,
dient elke burgemeester deze situatie op voorhand te analyseren zodat
appartient à chaque bourgmestre d'analyser au préalable cette hij ten allen tijde beschikt over een document dat mededeelbaar is aan
situation de sorte qu'il dispose en tout temps d'un document de desbetreffende syndicale organisaties.
susceptible d'être communiqué aux organisations syndicales concernées. Het lijkt mij noodzakelijk dat de gemeentelijke korpsen die in
Il me paraît nécessaire que les corps communaux qui collaborent dans IPZ-veband samenwerken dergelijk document in onderling overleg
le cadre d'une ZIP rédigent un tel document de commun accord afin de samenstellen, teneinde tevens de naleving van de aangegane
pouvoir également garantir, là où cela s'avère nécessaire, le respect des obligations et engagements contractés. Un tel document contenant les missions à assurer par le service de police en cas de grève pourrait être repris dans la charte de sécurité. Il se recommande également de déterminer à l'avance ce que sera la part respective de chaque corps séparément si tous les corps d'un même ZIP font grève au même moment. Pour déterminer ce qu'il y a lieu d'entendre par « missions nécessaires », il peut être fait référence en premier lieu à l'exposé des motifs de l'article de loi visé. Il y est tout d'abord précisé que le motif d'une limitation du droit de grève réside dans « la grande verplichtingen en verbintenissen waar nodig te kunnen garanderen. Een dergelijk document houdende de opdrachten die door de politiedienst verzekerd moeten worden in geval van staking, zou kunnen opgenomen worden in het veiligheidscharter. Tevens verdient het aanbeveling om op voorhand vast te stellen wat het respectievelijk aandeel van elk korps afzonderlijk zal zijn, indien alle korpsen binnen dezelfde IPZ op hetzelfde ogenblik staken. Voor de vaststelling van wat moet verstaan worden onder « noodzakelijke opdrachten » kan ik in eerste instantie verwijzen naar de memorie van toelichting bij het desbetreffende wetsartikel. Hierin wordt vooreerst benadrukt dat de reden voor een beperking van het stakingsrecht gelegen is in « de vereiste grote beschikbaarheid van de
disponibilité requise des fonctionnaires de police ». Les autorités politieambtenaren ». De verantwoordelijke overheden, zo wordt verder
responsables, poursuit le texte, ont l'obligation de « garantir en gesteld, hebben de verplichting om « te allen tijde de naleving van de
tout temps le respect des lois ainsi que le maintien de l'ordre public wetten en de handhaving van de openbare orde en veiligheid te
et de la sécurité » et cette donnée commande « qu'elles puissent en verzekeren », en dat dit gegeven de noodzaak met zich meebrengt dat «
permanence mettre en oeuvre, fut-ce de manière contraignante, les zij permanent voldoende onderdelen van de openbare macht in werking
éléments de la force publique suffisants ». zouden kunnen stellen, het weze op een dwingende wijze ».
Bij de vaststelling in concreto van de noodzakelijke opdrachten dient
Lors de la détermination concrète des missions nécessaires, il faut onder meer het vervullen van de hiernavolgende minimumvereisten
notamment garantir la satisfaction des exigences minimales suivantes : gewaarborgd te worden :
- offrir l'aide et l'assistance nécessaires à une personne en danger - het bieden van de nodige hulp en bijstand aan een persoon in gevaar
ou à une personne en cas de danger imminent; of aan een persoon bij dreigend gevaar;
- prendre les premières mesures en cas de situation dangereuse, - het nemen van de eerste maatregelen bij een gevaarlijke situatie,
d'obstacle sur la voie publique, de flagrant délit ou de recherches een hindernis op de openbare weg, een geval van heterdaad, of de
urgentes qui sont la conséquence directe d'un délit; dringende opsporingen als rechtstreeks gevolg van een misdrijf;
- conserver des traces en cas de délits; - het bewaren van sporen bij misdrijven;
- assurer l'accessibilité 24 h sur 24 h du corps ou de l'instance qui - 24 uur of 24 uur bereikbaarheid van het korps of van de
renvoie. doorverwijzende instantie.
Le document visé comprend au moins une description des missions nécessaires dans les domaines suivants : 1. fonction d'accueil; 2. service d'intervention; 3. maintien de l'ordre public; 4. police judiciaire; 5. circulation routière; 6. tâches administratives dont l'accomplissement requiert des compétences de police; 7. missions spéciales; 8. obligations à l'égard de tiers (par ex. coopération transfrontalière avec d'autres services de police). Les engagements souscrits par les services de police dans leur charte de sécurité en matière d'aide urgente doivent en tout cas être pleinement exécutés, même si elle comprend des missions qui ne peuvent pas nécessairement être rangées dans l'énumération faite ci-avant. Pour l'exécution de ces tâches, il est également donné au préalable une impulsion à la fixation de l'effectif requis pour l'accomplissement des missions nécessaires. A cet égard, il peut être fait une distinction entre diverses possibilités concernant l'ampleur de la grève : - uniquement le propre corps; - tous les corps au sein d'une ZIP; - tous les corps communaux; - grève de la police communale et de la gendarmerie. Il convient en outre de prévoir que l'effectif prévu peut être étendu si les circonstances l'exigent (ou réduit s'il a été prrévu un nombre d'agents supérieur à celui de facto nécessaire). A cette fin, il y a lieu de fixer des règles précises en matière d'accessibilité des agents concernés en grève, soit à leur domicile, soit au moyen d'un système d'appel garanti. Les communes doivent en tout cas également s'en tenir à l'effectif des personnes à mettre en oeuvre auquel elles ont souscrit dans la charte de la sécurité pour l'accomplissement des missions relatives à l'aide urgente. Dans des cas extrêmes enfin, comme lors du déclenchement d'une alerte de police ou lorsque les plans communaux ou provinciaux d'urgence sont mis en oeuvre, tous les effectifs de la police communale pourront être engagés. Par ailleurs, il doit être clair que le droit de grève ne peut être restreint que dans les limites de ce qui est effectivement nécessaire, et qu'il ne peut donc comprendre que des tâches qui, pour quelque raison que ce soit, ne peuvent être reportées à une date ultérieure sans qu'il n'en résulte un préjudice grave pour la population et pour l'intérêt général. Dans ce contexte, je tiens à souligner que, compte tenu des missions des services de police, le fonctionnaire de police qui voudrait se soustraire à l'ordre qui lui serait donné d'assurer son service aura commis un fait punissable (art. 126, § 3, LPI). Cette observation ne vaut toutefois pas pour le personnel administratif et logistique; celui-ci peut éventuellement faire l'objet d'une évaluation disciplinaire. Je vous prie, Madame le Gouverneur, Monsieur le Gouverneur, de bien vouloir indiquer au Mémorial administratif la date à laquelle la présente circulaire a été publiée au Moniteur belge. Compte tenu toutefois du caractère urgent de la présente circulaire, il s'indique également de prendre dès sa réception les dispositions nécessaires pour qu'elle soit portée aussi rapidement que possible à la connaisance des bourgmestres de votre province. Le Ministre, Het desbetreffende document bevat minstens een omschrijving van de noodzakelijke opdrachten in de volgende domeinen : 1. onthaalfunctie; 2. interventiedienst; 3. openbare ordehandhaving; 4. gerechtelijke politie; 5. wegverkeer; 6. administratieve taken waarvan de uitoefening politiële bevoegdheden vereisen; 7. bijzondere opdrachten; 8. verplichtingen ten aanzien van derden (bvb grensoverschrijdende samenwerking met andere politiediensten). Het is in elk geval zo dat de engagementen die politiediensten onderschreven hebben in hun veiligheidscharter inzake dringende hulpverlening onverkort volledig moeten uitgevoegd worden, ook indien er opdrachten in voorkomen die niet noodzakelijkerwijze in de hiervoor gedane opsomming kunnen ondergebracht worden. Voor het vervullen van deze taken wordt, tevens op voorhand, een aanzet gegeven voor de vaststelling van de vereiste getalsterkte voor het vervullen van de noodzakelijke opdrachten. Er kan hierbij een onderscheid worden gemaakt tussen verschillende mogelijkheden inzake stakingsomvang : - enkel eigen korps; - alle korpsen binnen een IPZ; - alle gemeentelijke korpsen; - staking gemeentepolitie en rijkswacht. Verder dient te worden voorzien dat de voorziene getalsterkte kan worden uigebreid indien de omstandigheden dit vereisten (of verminderd indien er meer personeel werd voorzien dan de facto noodzakelijk blijkt te zijn). Daartoe dienen duidelijke regels te worden vastgesteld inzake bereikbaarheid van de betrokken stakende personeelsleden, hetzij op de plaats van domicilie, hetzij via een gegarandeerd oproepsysteem. De gemeenten dienen zich in elk geval ook te houden aan de getalsterkte van de in te zetten effectieven die ze in het veiligheidscharter hebben onderschreven voor het vervullen van de dringende hulpverlening. In extreme gevallen ten slotte, zoals bij de afkondiging van een politiealarm of wanneer de gemeentelijke of provinciale rampenplannen worden afgekondigd, zullen alle effectieven van de gemeentepolitie kunnen ingeschakeld worden. Anderzijds moet duidelijk zijn dat het stakingsrecht slechts kan beperkt worden binnen de limieten van hetgeen effectief noodzakelijk is, en dat het dus slechts taken kan omvatten die, om welke reden dan ook, niet verschoven kunnen worden naar een later ogenblik, zonder dat dit ernstige schade met zich meebrengt voor de bevolking en voor het algemeen belang. In dit verband wens ik te benadrukken dat, gelet op de opdrachten van de politiediensten, de politieambtenaar die zich zou onttrekken aan het bevel dat hem zou zijn gegeven om zijn dienst te verzekeren, een strafbaar feit zal gepleegd hebben (art. 126, § 3, WGP). Dit geldt evenwel niet voor het administratief en logistiek personeel; dezen kunnen eventueel tuchtrechtelijk beoordeeld worden. Ik verzoek U, Mevrouw de Gouverneur, Mijnheer de Gouverneur, in het Bestuursmemoriaal de datum aan te geven waarop deze omzendbrief bekendgemaakt werd in het Belgisch Staatsblad. Gelet evenwel op de dringende aard van deze omzendbrief is het aangewezen om tevens onmiddellijk na ontvangst het nodige te doen opdat deze zo snel mogelijk ter kennis zou worden gebracht van de burgemeesters van uw provincie. De Minister,
L. Van den Bossche. L. Van den Bossche.
^