Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Circulaire du 11/05/2011
← Retour vers "Circulaire CP4 concernant la gestion négociée de l'espace public pour la police intégrée, structurée à deux niveaux "
Circulaire CP4 concernant la gestion négociée de l'espace public pour la police intégrée, structurée à deux niveaux Rondzendbrief CP4 betreffende het genegotieerd beheer van de publieke ruimte voor de geïntegreerde politie, gestructureerd op twee niveaus
SERVICE PUBLIC FEDERAL INTERIEUR 11 MAI 2011. - Circulaire CP4 concernant la gestion négociée de l'espace public pour la police intégrée, structurée à deux niveaux A Mesdames et Messieurs les Gouverneurs, A Mesdames et Messieurs les Bourgmestres, A Mesdames et Messieurs les Présidents des collèges de police, FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN 11 MEI 2011. - Rondzendbrief CP4 betreffende het genegotieerd beheer van de publieke ruimte voor de geïntegreerde politie, gestructureerd op twee niveaus Aan de Dames en Heren Gouverneurs, Aan de Dames en Heren Burgemeesters, Aan de Dames en Heren Voorzitters van de politiecolleges,
A Mesdames et Messieurs les Chefs de corps de la police locale, Aan de Dames en Heren Korpschefs van de lokale politie,
A Monsieur le Commissaire général de la police fédérale, Aan de Heer Commissaris-generaal van de federale politie,
Pour info : à Monsieur le Ministre de la Justice, au Président de la Ter info : aan de heer Minister van Justitie, aan de Voorzitter van de
Commission permanente de la Police locale Vaste Commissie van de lokale politie
Mesdames, Geachte Mevrouwen,
Messieurs, Mijne Heren,
1. Introduction 1. Inleiding
La présente circulaire concerne la police administrative générale et De voorliggende rondzendbrief heeft betrekking op de algemene
comprend l'élaboration du cadre de référence (1) pour la gestion bestuurlijke politie en omvat de uitwerking van het referentiekader
négociée d'événements (2) et/ou de rassemblements. Ce cadre n'est pas (1) voor het genegotieerd beheer van gebeurtenissen (2) en/of
neuf, il est enseigné depuis 2001 dans la formation de base et la volksoplopen. Dit kader is niet nieuw, het wordt sinds 2001 onderwezen
formation continuée au sein de différentes écoles de police (3). in de basis- en voortgezette opleiding in diverse politiescholen (3).
Un certain nombre de raisons spécifiques sont à la base de cette Een aantal specifieke redenen ligt aan de basis van deze
circulaire. Le Comité P (4) conclut, sur la base d'observations et rondzendbrief. Het Comité P (4) besluit op basis van observaties en
d'évaluations de la gestion policière lors d'événements de grande
envergure, que le cadre de référence est couramment mais pas toujours evaluaties van het politionele beheer bij grootschalige gebeurtenissen
respecté et que son application est plutôt fragmentaire. Dans ce même dat het referentiekader veelal maar niet altijd wordt gerespecteerd en
ordre d'idées, le Conseil fédéral de police stipule dans son rapport « dat de toepassing ervan eerder fragmentarisch is. In diezelfde orde
10 ans de réforme des services de police » que le cadre de référence stelt de Federale Politieraad in haar rapport « 10 jaar
devrait être officialisé comme philosophie générale pour la gestion politiehervorming » dat het referentiekader zou moeten worden
bestendigd tot de algemene filosofie voor het beheer van
des événements et la protection des biens, personnes et institutions gebeurtenissen in het domein van de openbare orde en de bescherming
et que la nécessité d'une circulaire est à cet égard évidente. (5) van goederen, personen en instellingen en dat de noodzaak aan een
Finalement, j'ai moi-même constaté que la dernière directive rondzendbrief in deze context evident is. (5) Tot slot heb ik zelf
ministérielle en la matière date d'avant la réforme des polices, geconstateerd dat de laatste ministeriële richtlijn in deze materie
c'est-à-dire du 10 décembre 1987. dateert van voor de politiehervorming, i.e. van 10 december 1987.
Mon objectif est, via cette circulaire, premièrement de tracer les Het is mijn bedoeling om via deze rondzendbrief eerst de krijtlijnen
grandes lignes de la gestion policière lors d'événements dans le uit te zetten voor het politionele beheer naar aanleiding van
domaine de l'ordre public et dans ce cadre de pouvoir proposer une gebeurtenissen in het domein van de openbare orde en in dit raam een
fonction de police identique dans tout le pays. Deuxièmement, je gelijkwaardige politiezorg in gans het land te kunnen aanbieden. Ten
souhaite poser les fondements qui serviront à faire concorder d'autres tweede wil ik de basis leggen voor de afstemming van bijkomende
directives relatives à cette gestion policière. richtlijnen die op dit politionele beheer betrekking hebben.
C'est pourquoi, cette circulaire a pour but Deze rondzendbrief wil daarom
- de faire état d'un certain nombre d'évolutions sociales qui ont été - een aantal maatschappelijke evoluties duiden die belangrijk zijn
importantes en marge du cadre de référence comme geweest in de aanloop naar het referentiekader zoals de
l'institutionnalisation de conflits (sociaux), la professionnalisation institutionalisering van (sociale) conflicten, de professionalisering
de l'organisateur dans l'encadrement d'événements et les réactions van de organisator in de omkadering van gebeurtenissen en de
adaptées à celles-ci de la part des autorités et services de police; aangepaste reacties daarop vanuit de overheden en politiediensten;
- de décrire la notion 'événement (dans le domaine de l'ordre public)' - het begrip 'gebeurtenis (in het domein van de openbare orde)'
ainsi que la stratégie de 'gestion' attendue dans ce cadre, vu la omschrijven en de strategie van 'beheer' die in dit raam verwacht
philosophie d'une fonction de police orientée vers la communauté (6); wordt, beschrijven, gegeven de filosofie van een gemeenschapsgerichte
- d'expliquer les implications quant aux responsabilités et tâches des politiezorg (6); - de implicaties toelichten betreffende de verantwoordelijkheden en
autorités, services de police et organisateurs. taken van de overheden, politiediensten en organisatoren.
2. Evolutions sociales 2. Maatschappelijke evoluties
Nous savons sur la base d'études historiques que l'expression d'une Uit historische studies weten we dat het uiten van protest in de
quelconque protestation a depuis le 19e siècle peu à peu été Westerse landen sinds de 19e eeuw gradueel is geïnstitutionaliseerd en
institutionnalisée dans les pays occidentaux et que les conflits dat sociale conflicten zich omvormden tot een problematiek met steeds
sociaux se sont transformés en une problématique incluant toujours meer overleg en minder conflict. De afname van zware incidenten zou
plus de concertations et moins de conflits. Par conséquent, la
diminution du nombre d'incidents graves ne serait pas tellement la bijgevolg niet zozeer het gevolg geweest zijn van het gebruik van
conséquence de l'utilisation de moyens efficaces de contrôle social doeltreffende middelen van sociale controle maar wel van de
mais bien de l'intégration réussie de divergences d'opinion dans le succesvolle integratie van meningsverschillen in het
processus de démocratisation. Les formes concrètes d'expression comme democratiseringsproces. Concrete uitingsvormen als betogingen zijn
les manifestations sont de plus en plus devenues une pratique courante meer en meer een courante en conventionele praktijk van politieke
et conventionnelle de participation politique. participatie geworden.
Cette évolution va de pair avec la professionnalisation de groupes Deze evolutie gaat gepaard met de professionalisering van
d'intérêts, incluant la formation de 'stewards' et l'usage de propres belangengroepen, inclusief de opleiding van 'stewards' en het gebruik
services d'ordre. De cette manière, on est petit à petit arrivé au van eigen ordediensten. Op die wijze is men stelselmatig gekomen tot
développement de systèmes visant à une gestion mieux négociée de de ontwikkeling van systemen voor een beter genegotieerd beheer van de
l'espace public. publieke ruimte.
En effet, depuis la fin des années soixante et le début des années Immers, sinds het einde van de jaren zestig en het begin van de jaren
septante, une évolution peut également être observée dans l'approche, zeventig kan ook een evolutie waargenomen worden in het aanpakken,
par les autorités et les services de police, des manifestations mais door autoriteiten en politiediensten, van betogingen maar ook van
aussi d'autres événements dans le domaine de l'ordre public comme les andere gebeurtenissen in het domein van de openbare orde zoals
matches de football ou les concerts. Les caractéristiques-clés en sont voetbalwedstrijden of concerten. Sleutelkenmerken zijn de aanvaardbaar
la communication et la négociation, devenues acceptables, entre les geworden communicatie en onderhandeling tussen deelnemers aan
participants à des événements et l'autorité, une meilleure préparation
et planification de l'événement et un encadrement plus professionnel gebeurtenissen en overheid, een betere voorbereiding en planning van
de son déroulement. Dans les années quatre-vingt, la notion de de gebeurtenis en een professioneler omkadering van het verloop. In de
'protection' a aussi de plus en plus occupé le devant de la scène à la jaren tachtig is de notie 'bescherming' in de nasleep van het
suite du drame du Heysel.
En se montrant comme des partenaires de discussion fiables, tous ces Heizeldrama eveneens meer op de voorgrond gekomen.
acteurs continuent à contribuer au processus de pacification, un terme Door zich betrouwbare gesprekspartners te tonen, leveren al deze
dans lequel je souhaite englober les trois évolutions ou mouvements. actoren een blijvende bijdrage aan het pacificatieproces, een term
Certains événements dans le domaine de l'ordre public comme des waarmee ik de drie evoluties of bewegingen wil overkoepelen. Sommige
échauffourées spontanées ne font malheureusement pas partie de ce gebeurtenissen in het domein van de openbare orde zoals spontane
processus. Le passé nous a toutefois appris qu'il fallait ici aussi rellen vallen jammer genoeg buiten dit proces. Toch leert het verleden
jouer au maximum la carte de la concertation et reporter le plus dat ook hier maximaal de kaart van het overleg moet getrokken worden
possible l'usage de la contrainte et de la violence. en het gebruik van dwang en geweld best zo lang mogelijk wordt
3. Cadre de référence pour la gestion d'événements et la protection de uitgesteld. 3. Referentiekader voor het beheren van gebeurtenissen en de
personnes, de biens et d'institutions bescherming van personen, goederen en instellingen
Appliquer la fonction de police orientée vers la communauté dans le De gemeenschapsgerichte politiezorg toepassen in het domein van de
domaine de l'ordre public signifie avant tout que l'organisateur, les openbare orde betekent in de eerste plaats dat de organisator,
autorités, les services de police et éventuellement d'autres overheden, politiediensten en eventueel andere partners samen de
partenaires créent ensemble les conditions d'un déroulement sûr et voorwaarden creëren voor een veilig en vlot verloop waarbij de
aisé où les droits et libertés fondamentaux, en particulier la liberté fundamentele rechten en vrijheden, in het bijzonder de vrijheid van
d'expression et de réunion, sont totalement respectés, conformément à meningsuiting en de vrijheid van vergadering, overeenkomstig het
la Convention européenne de défense des droits de l'homme (7) ainsi Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens (7) en de
qu'à la Constitution belge coordonnée (8). Belgische gecoördineerde Grondwet (8) volledig worden nageleefd.
Ceci se traduit en une stratégie orientée vers la gestion d'événements Dit vertaalt zich in een strategie gericht op het beheren van
et la protection des personnes, des biens et des institutions. On gebeurtenissen en/of volksoplopen en het beschermen van personen,
entend par événements tout ce qui est susceptible d'avoir un impact goederen en instellingen. Met gebeurtenissen wordt bedoeld : alles wat
sur la tranquillité, la sécurité et la santé publiques : un accident kan ingrijpen op de openbare rust, veiligheid en gezondheid : een
de la route, une explosion, la diffusion de gaz dangereux ou toxiques, verkeersongeval, een ontploffing, de verspreiding van gevaarlijke of
un incendie étendu, des transports devant être accompagnés par la giftige gassen, een uitslaande brand, politioneel te begeleiden
police ou des rassemblements. En ce qui concerne ces derniers, transporten of volksoplopen. Voor wat volksoplopen betreft, zullen een
certains d'entre eux seront l'expression de conflits plus profonds aantal ervan de uiting zijn van dieper liggende conflicten (bvb.
(par exemple : manifestations, grèves, barrages routiers). D'autres betogingen, stakingen, wegblokkades). Andere volksoplopen, bvb deze
rassemblements, ceux par exemple engendrés par des concerts, des naar aanleiding van concerten, wielerwedstrijden of andere, hebben een
courses cyclistes ou autres, ont un caractère purement récréatif. louter recreatief karakter.
Tous ces événements, qu'il s'agisse de protestation ou de Al deze gebeurtenissen, of het nu gaat om protest of recreatieve
rassemblements récréatifs ou même d'accidents de la route ont ceci en volksoplopen dan wel om verkeersongevallen hebben op zich dit gemeen :
commun : ils sont potentiellement porteurs de conflits car soit ils zij zijn potentiële dragers van conflicten omdat er hetzij derden
impliquent des personnes tierces devant subir les conséquences de l'événement (des riverains, des automobilistes bloqués par des barrages ou simplement dans des files, des voyageurs victimes de grèves, etc.), soit il existe des conflits entre les groupes impliqués eux-mêmes. Autrement dit, il s'agit de situations qui doivent être gérées et lors desquelles des missions de protection se succèderont. Gérer et protéger supposent avant tout de rechercher un équilibre entre les exigences, les attentes et les intérêts différents de tous les groupes qui pour l'une ou l'autre raison, volontairement ou non, participent à l'événement ou y sont confrontés. C'est pourquoi, la concertation débutera aussi vite que possible dans le temps et se clôturera lorsque toutes les leçons seront tirées, en concertation avec les différents acteurs. Dans une stratégie qui se limite à la 'maîtrise', l'accent est mis sur les incidents. Maintenir et si nécessaire rétablir sont au centre de l'élaboration de l'approche. Gérer et protéger constituent un point de départ plus large pour analyser et évaluer l'événement dans sa betrokken zijn die de gevolgen van de gebeurtenis moeten ondergaan (omwonenden, automobilisten gehinderd door blokkades of simpelweg in files, reizigers die slachtoffer zijn van stakingen, enz.), hetzij conflicten bestaan tussen onderlinge betrokken groepen. Anders gezegd gaat het om situaties die moeten beheerd worden en waar beschermingsopdrachten elkaar zullen opvolgen. Beheren en beschermen veronderstelt in de eerste plaats het zoeken van een balans tussen de verschillende eisen, verwachtingen en belangen van alle groepen die om één of andere reden, gewild of niet, aan de gebeurtenis deelnemen of ermee geconfronteerd worden. Het overleg start daarom zo vroeg mogelijk in de tijd en eindigt wanneer alle lessen, in overleg met de verschillende actoren, getrokken zijn. In een strategie die zich beperkt tot 'het beheersen', ligt de klemtoon op incidenten. Handhaven en zo nodig herstellen is de focus bij het ontwerpen van de aanpak. Beheren en beschermen is een ruimer
totalité ainsi que des incidents potentiels en particulier. En vertrekpunt om de gebeurtenis in zijn totaliteit en potentiële
d'autres termes, les incidents et leur maîtrise font intégralement incidenten in het bijzonder te analyseren en te beoordelen. Anders
partie de la gestion et de la protection. Les deux stratégies - gezegd maakt incidenten en de beheersing ervan integraal deel uit van
maîtriser et gérer - sont représentées sur un axe temporel qui permet beheren en beschermen. Beide strategieën - beheersen en beheren-
de visualiser l'événement. Les incidents ou troubles de l'ordre worden voorgesteld op een tijdsas die de gebeurtenis visualiseert.
potentiels sont décrits à l'aide d'un point d'inition (ou Potentiële incidenten of ordeverstoringen worden afgebeeld aan de hand
d'embrasement) sur cet axe. Sur ce schéma, on voit la manière dont la van een vlampunt op deze as. In deze voorstelling ziet men hoe het
gestion englobe effectivement la maîtrise et donc l'incorpore. beheren het beheersen effectief overkoepelt en dus incorporeert.
L'axe temporel et les stades qu'il représente, constituent également De tijdsas en de stadia die zij weergeeft vormen evenzeer het
le point de départ de la concrétisation de l'approche dans les différentes activités de résolution de problème qui, chaque fois, correspondent à une phase temporelle précise : provention (avant), prévention (avant), désescalade (pendant), et évaluation et feed-back (après). Pour la consultation du tableau, voir image La provention concerne l'identification de conditions qui créent un environnement de conflit (avant qu'elles ne se développent complètement et/ou ne soient exprimées), la suppression de ces conditions via des changements structurels et la création de conditions qui créent des liens de coopération. Il n'est pas rare que la provention se situe dans le domaine du bien-être ou dans l'élaboration de réseaux et de partenariats dans les communautés. La prévention est l'étape suivante et consiste à contrer les effets négatifs une fois que le conflit existe et/ou qu'un rassemblement a lieu. Concrètement, il s'agit d'initiatives préventives qui doivent permettre que le risque d'incidents soit aussi réduit que possible : le choix de l'itinéraire constitue en la matière un bon exemple. La désescalade renvoie à une situation d'interaction lors de laquelle l'explosion de violence est imminente mais où l'on tente au maximum de l'éviter par le biais de la négociation et de compromis. Si cela ne fonctionne pas, on procède alors à la régulation et, si nécessaire, à la répression. L'évaluation et le feed-back concernent les leçons à tirer pour des événements futurs. L'élément de responsabilité mais aussi celui d'implication capable sont ici intégrés. En effet, le point de vue de chaque intéressé, en ce qui concerne les événements antérieurs, est précieux. 4. Implications pour les autorités, services de police et organisateurs Les autorités administratives sont chargées d'assurer l'ordre public. C'est pourquoi elles tendent toujours vers une gestion négociée et ont généralement l'initiative dans la concertation préalable aux événements. Lors de cette concertation, les points de vue sont confrontés les uns aux autres et les autorités éclaircissent leur vision par rapport à l'événement. Dans ce cadre, toutes les mesures policières, tous les arrêtés et règlements, considérés comme nécessaires, sont pris. Les seuils de tolérance sont clairement délimités et communiqués à tous les acteurs concernés. Des accords uitgangspunt voor de concretisering van de aanpak in verschillende probleemoplossende activiteiten die telkens voor een bepaalde tijdsfase staan van de gebeurtenis : proventie (voor), preventie (voor), deëscalatie (tijdens) en evaluatie en terugkoppeling (na). Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Proventie betreft het identificeren van voorwaarden die een omgeving van conflict creëren (nog voor ze tot volle wasdom komen en/of geuit worden), het verwijderen van die voorwaarden via structurele veranderingen en het bewerkstelligen van condities die samenwerkingsverbanden creëren. Proventie situeert zich niet zelden in het domein van welzijn of in de uitbouw van netwerken en partnerschappen in de gemeenschappen. Preventie is een volgende stap en gaat om het tegengaan van nadelige effecten eens het conflict bestaat en/of een volksoploop plaatsvindt. Concreet gaat het om preventieve initiatieven die ervoor moeten zorgen dat het risico op incidenten zo klein mogelijk is : de keuze van de reisweg vormt hiervoor een goed voorbeeld. Deëscalatie verwijst naar een situatie van interactie waarbij het uitbreken van geweld nakend is maar waar men maximaal probeert te voorkomen via onderhandeling en bemiddeling. Lukt dit niet, dan wordt overgegaan tot regulering en zo nodig, repressie. Evaluatie en terugkoppeling omvat te trekken lessen voor toekomstige gebeurtenissen. Het element van verantwoording maar ook van bekwame betrokkenheid zit hierin vervat. Immers, het standpunt van elke betrokkene met betrekking tot voorbije gebeurtenissen is waardevol. 4. Implicaties voor overheden, politiediensten en organisatoren De bestuurlijke overheden zijn verantwoordelijk voor het verzekeren van de openbare orde. Zij streven daarom steeds naar een genegotieerd beheer en hebben doorgaans het initiatief in het overleg voorafgaandelijk aan gebeurtenissen. Tijdens dit overleg worden de standpunten aan elkaar getoetst en verduidelijken de overheden hun visie op het gebeuren. In dit raam worden alle noodzakelijk geachte politiemaatregelen, besluiten en verordeningen genomen. De tolerantiegrenzen worden duidelijk afgelijnd en gecommuniceerd met alle betrokken actoren. Tussen de actoren of partners onderling (9) worden afspraken gemaakt alsook met het parket voor wat betreft het
sont pris entre les acteurs ou partenaires de manière réciproque (9), toepassen van een consequent vervolgingsbeleid voor alle strafbaar
ainsi qu'avec le parquet en ce qui concerne l'application d'une gestelde en bewijsbare feiten. Het moet duidelijk zijn dat de
politique de poursuite conséquente pour tous les faits avérés et bestuurlijke overheid te allen tijde de verantwoordelijke blijft voor
considérés comme punissables. Il doit être clair que l'autorité de openbare orde, ook bijvoorbeeld wanneer er geen akkoord werd
administrative reste à tout moment responsable de l'ordre public, y bereikt met de betrokken partijen.
compris par exemple lorsqu'aucun accord n'a été trouvé avec les De politie moet de maatregelen ter verzekering van de openbare orde
parties concernées. La police doit prendre à coeur les mesures visant à assurer l'ordre ter harte nemen door middel van dialoog, overleg en een geloofwaardige
public, par le biais du dialogue, de la concertation et d'un état staat van paraatheid, het initiatief behouden en daardoor rellen of
d'alerte vraisemblable, elle doit garder l'initiative et ainsi éviter grote ordeverstoringen voorkomen of beperken. De politie benut
ou limiter d'importants troubles de l'ordre ou échauffourées. La optimaal de zelfregulerende mechanismen binnen de organisatie van de
police utilise de manière optimale les mécanismes d'auto-régulation au gebeurtenis. De inzet van politiemiddelen gebeurt gradueel, rekening
sein de l'organisation de l'événement. La mise en oeuvre de moyens houdend met de evolutie van de situatie. Zij houdt bij voorkeur, en in
policiers se fait graduellement, en tenant compte de l'évolution de la het bijzonder voor wat de interventie-eenheden betreft, een lage
situation. La police définit de préférence, et en particulier en ce zichtbaarheiddrempel aan en stelt zich discreet en tolerant op ten
qui concerne les unités d'intervention, un seuil de visibilité bas et aanzien van vreedzame bijeenkomsten en betogingen. Indien de politie
se montre discrète et tolérante par rapport à des rassemblements et kiest voor een hogere zichtbaarheid, dan moet zij zich steeds bewust
manifestations pacifiques. Si la police opte pour une visibilité plus
élevée, elle doit alors toujours être consciente de l'impact possible zijn van de mogelijke impact die deze zichtbaarheid heeft voor de
qu'engendre cette visibilité auprès des participants à l'événement. Un deelnemers aan de gebeurtenis. Een dergelijke keuze wordt bijgevolg in
tel choix est dès lors fait en concertation et de la manière la plus overleg en op de meest transparante manier genomen.
transparente.
La police oriente ses efforts vers la gestion et la protection par les De politie richt haar inspanningen voor het beheren en beschermen op
tâches suivantes : de volgende taken :
o Elle entretient, avec l'aide ou non d'une personne de contact o Zij houdt, al dan niet met behulp van een hiervoor aangeduide
désignée à cette fin, la communication avec l'organisateur à travers contactpersoon, de communicatie aan met de organisator doorheen de
les différentes phases de la gestion d'un événement; verschillende fasen in het beheer van een gebeurtenis;
o Elle fournit un maximum d'efforts afin d'obtenir les renseignements o Zij levert maximale inspanningen om de relevante nationale of
nationaux ou internationaux pertinents venant des services de police internationale inlichtingen te verkrijgen van de politie- en
et de renseignements avant, pendant et après l'événement, et elle inlichtingendiensten voor, tijdens en na de gebeurtenis en hanteert
utilise ces renseignements pour une analyse de risques approfondie à deze inlichtingen voor een grondige risicoanalyse op alle niveaus;
tous les niveaux;
o Elle organise toujours un briefing efficace et décrit, dans un ordre o Zij organiseert steeds een goede briefing en omschrijft in een
d'opération correctement élaboré, l'attitude et le comportement degelijk uitgewerkt operatieorder de verwachte houding en het
attendus de la part des policiers sur le terrain (10); verwachte gedrag van de politiemensen op het terrein (10);
o Elle encadre les rassemblements de manière professionnelle, c'est à o Zij begeleidt de volksoplopen op een professionele wijze, i.e. zij
dire qu'elle facilite et essaie de ne pas frustrer ou de ne pas faciliteert en probeert niet te frustreren of te provoceren en ze
provoquer, et elle apporte une contribution active à la protection de levert een actieve bijdrage aan de bescherming van personen, goederen
personnes, de biens et d'institutions; en instellingen;
o Elle accorde de l'attention à des éléments qui, la plupart du temps, o Zij heeft aandacht voor elementen die zich meestal in de marge van
se déroulent en marge de l'événement, par exemple l'aspect 'mobilité', de gebeurtenis afspelen, i.e. het mobiliteitsaspect, de mogelijke
la nuisance possible, la criminalité spécifique qui pourrait aller de overlast, de specifieke criminaliteit die met de gebeurtenis gepaard
pair avec l'événement, la protection de VIP et/ou d'éventuelles zou kunnen gaan, de bescherming van VIPS en/of mogelijke
menaces terroristes, le renvoi correct pour des déclarations et des terroristische dreigingen, de correcte doorverwijzing voor aangiften
plaintes; en klachten;
o Elle prévoit un encadrement adéquat de groupes à risques et, lors o Zij voorziet in een gepaste omkadering van risicogroepen en, bij
d'éventuelles actions policières, la police procède de manière eventuele politieacties, gaat de politie doordacht, gericht en beperkt
réfléchie, orientée et restreinte afin d'ainsi limiter autant que te werk om aldus de schade, de mogelijke escalatie en de
possible les dégâts, l'escalade éventuelle et la nuisance sociale et
de ne pas impliquer les participants pacifiques de manière négative; maatschappelijke overlast zoveel als mogelijk te beperken en, de
o Elle effectue des arrestations administratives et judiciaires vreedzame deelnemers niet op een negatieve manier te betrekken;
conformément aux dispositions de la Loi sur la Fonction de police et o Zij verricht bestuurlijke en gerechtelijke aanhoudingen conform de
aux seuils de tolérance des autorités administratives. La police ne bepalingen in de Wet op het Politieambt en de tolerantiegrenzen van de
procède à des arrestations qu'en cas d'absolue nécessité. Par bestuurlijke overheden. De politie gaat enkel bij volstrekte noodzaak
ailleurs, lorsqu'il s'agit de personnes arrêtées, une attention over tot aanhoudingen. Daarnaast dient bij de aangehouden personen
particulière est portée à leurs droits. Dans le cadre de la politique bijzondere aandacht te gaan naar hun rechten. In het raam van het
de poursuite convenue avec le parquet, la police doit fournir des vervolgingsbeleid zoals afgesproken met het parket, dient de politie
efforts afin d'accroître la charge de la preuve à l'égard des auteurs. een inspanning te doen om de bewijslast ten opzichte van de daders te
L'organisateur est responsable de la bonne organisation de l'événement verhogen. De organisator is verantwoordelijk voor de goede organisatie van de
en soi et fournit à cette fin les conditions et/ou mesures matérielles. En d'autres termes, il doit consentir tous les efforts possibles afin qu'un événement se déroule de la manière la plus sûre et la plus calme possible. Lorsque c'est possible, il essaie de prévoir un premier encadrement. L'organisateur fonctionne toujours conformément à la réglementation et aux accords conclus lors des réunions de coordination. Les différents partenaires établissent, en concertation mutuelle et si cela est considéré comme nécessaire, un plan médiatique et de communication concernant l'événement et les groupes qui en font partie. Mesdames et Messieurs, je souhaite valider, par le biais de cette circulaire, la gestion négociée qui est déjà largement appliquée à l'heure actuelle. Nous vivons dans une démocratie mature et je pense que nous devons tenter d'agir autant que possible en en tenant compte. Je veux également indiquer la direction à suivre en ce qui concerne les grandes lignes que ce cadre implique. C'est pourquoi je souhaite que ce cadre de référence devienne le fil conducteur pour chaque autorité chargée d'assurer l'ordre public. En outre, il est gebeurtenis op zich en voorziet hiervoor in de materiële voorwaarden en/of maatregelen. Anders gezegd dient hij alle mogelijke inspanningen te verrichten om een gebeurtenis zo veilig en rustig mogelijk te laten verlopen. Hij probeert, waar mogelijk, in een eerste omkadering te voorzien. De organisator werkt steeds overeenkomstig de regelgeving en de gemaakte afspraken naar aanleiding van de coördinatievergaderingen. De diverse partners stellen in onderling overleg en indien dit noodzakelijk wordt geacht, een communicatie- en mediaplan op met betrekking tot de gebeurtenis en de groepen die er deel van uitmaken. Geachte Mevrouwen en Mijne Heren, ik wil via deze rondzendbrief het genegotieerd beheer, dat vandaag de dag al uitgebreid wordt toegepast, valideren. Wij leven in een mature democratie en ik denk dat we moeten proberen daar zoveel als mogelijk naar te handelen. Tegelijkertijd wil ik de richting aangeven met betrekking tot de krijtlijnen die het kader met zich meebrengt. Ik wens daarom dat dit referentiekader de leidraad wordt voor elke gezagsdrager bevoegd voor het verzekeren van de openbare orde. Tevens is het wenselijk de Ministeriële
souhaitable d'actualiser la Circulaire ministérielle de 1987 sur la rondzendbrief van 1987 op basis van het referentiekader en de
base du cadre de référence et de la réalité de la police intégrée. realiteit van de geïntegreerde politie te actualiseren. Tot zolang
Jusque là, la circulaire est toutefois encore d'application. Enfin, je blijft de rondzendbrief echter nog van kracht. Ik wens tot slot dat de
souhaite que le choix de mesures policières, méthodes, techniques et keuze voor politiemaatregelen, methodes, technieken en tactieken,
tactiques, tenue, équipement et moyens soit cohérent avec la stratégie kledij, uitrusting en middelen coherent zijn met de strategie voor
de gestion et de protection, ainsi qu'avec l'attitude discrète qui en beheren en beschermen en de discrete opstelling die daaruit volgt.
découle. La Ministre de l'Intérieur, De Minister van Binnenlandse Zaken,
Mme A. TURTELBOOM Mevr. A. TURTELBOOM
_______ _______
Notes Nota's
(1) Pour plus d'informations, voir Van Ryckeghem, Dominique, 'De (1) Voor meer informatie, zie Van Ryckeghem Dominique, 'De hedendaagse
hedendaagse rol van politie bij conflicten in de publieke ruimte : de rol van politie bij conflicten in de publieke ruimte : de ontwikkeling
ontwikkeling van een referentiekader', p. 155-178 dans Cahier van een referentiekader', p. 155-178 in Cahier Politiestudies Social
Politiestudies Social Disorder, 2011/1 (18). Disorder, 2011/1 (18).
(2) A comprendre comme ces événements susceptibles d'avoir un impact (2) Te begrijpen als die gebeurtenissen met een vermoedelijke impact
sur l'ordre public. op de openbare orde.
(3) Le guide pratique de police 'Gold Commander & Silver Commander. (3) De politiepraktijkgids 'Gold Commander & Silver Commander.
Policing Events. La gestion policière stratégique d'événements en Policing Events. Het strategisch politioneel beheer van gebeurtenissen
ordre public' de l'Ecole nationale pour Officiers en est la référence. openbare orde' van de Nationale School voor Officieren vormt hiervoor
de referentie.
(4) Comité P., Rapport d'observatoire, 2009. (4) Comite P., Obervatoriumrapport, 2009.
(5) Bruggeman et al., 10 ans de réforme des services de police, (5) Bruggeman et al., 10 jaar politiehervorming, Federale Politieraad,
Conseil fédéral de Police, 2009, p. 62. 2009, p. 71.
(6) Circulaire ministérielle CP 1 du 27 mai 2003 concernant la (6) Ministeriële Rondzendbrief CP 1 van 27 mei 2003 betrefffende
définition de l'interprétation du Community Policing applicable au Community Policing, definitie van de Belgische interpretatie van
service de police intégré, structuré à deux niveaux toepassing op de geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus
(7) Articles 10 et 11. (7) Artikelen10 en 11.
(8) Articles 19 et 26. (8) Artikelen 19 en 26.
(9) Si l'autorité administrative, en fonction de l'analyse de risques, (9) Indien de bestuurlijke overheid, in functie van de risico-analyse,
décide d'établir un plan particulier d'urgence et d'intervention, cela beslist een Bijzonder Nood- en Interventieplan op te stellen, dient
doit se faire conformément à l'arrêté royal du 16 février 2006 et aux dit te gebeuren overeenkomstig het koninklijk besluit van 16 februari
arrêtés d'exécution qui y sont liés (NPU-1). 2006 en de uitvoeringsbesluiten die hiermee verband houden (NPU-1).
(10) Un exemple d'un bon ordre d'opération peut être consulté dans le (10) Een voorbeeld van een goed operatieorder is terug te vinden in de
guide pratique de police de l'Ecole nationale pour Officiers. politiepraktijkgids van de Nationale School voor Officieren.
^