Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Avis du --
← Retour vers "Financement et gestion de projets au regard de la législation relative aux marchés publics. - Avis de la Commission des marchés publics du 9 juin 2008 La Commission des marchés publics constate que des pratiques, dont certaines ne sont pas confo 1. l'opération consiste en l'étude et/ou le financement et/ou le suivi de travaux : dans ce cas, il(...)"
Financement et gestion de projets au regard de la législation relative aux marchés publics. - Avis de la Commission des marchés publics du 9 juin 2008 La Commission des marchés publics constate que des pratiques, dont certaines ne sont pas confo 1. l'opération consiste en l'étude et/ou le financement et/ou le suivi de travaux : dans ce cas, il(...) Financiering met projectbeheer in het licht van de wetgeving overheidsopdrachten. - Advies van de Commissie voor de overheidsopdrachten van 9 juni 2008 De Commissie voor de overheidsopdrachten heeft vastgesteld dat zich op het vlak van de studie 1. de operatie bestaande in de studie en/of de financiering en/of de opvolging van werken : in dat (...)
SERVICE PUBLIC FEDERAL CHANCELLERIE DU PREMIER MINISTRE Financement et gestion de projets au regard de la législation relative aux marchés publics. - Avis de la Commission des marchés publics du 9 juin 2008 La Commission des marchés publics constate que des pratiques, dont certaines ne sont pas conformes à la législation relative aux marchés publics, tendent à se développer, particulièrement dans le cadre de l'étude, du financement et de la réalisation d'ouvrages. Il lui a dès lors paru indispensable de distinguer les différentes situations qui se présentent afin d'en apprécier la conformité ou non au regard de ladite législation. 1. l'opération consiste en l'étude et/ou le financement et/ou le suivi de travaux : dans ce cas, il s'agit d'un marché public de services des catégories A12 et A6 de l'annexe 2 de la loi du 24 décembre 1993, lequel doit être mis en concurrence conformément aux dispositions de cette loi. Dans certains cas, le cahier spécial des charges du marché public de services précité prévoit également que l'adjudicataire de ce marché assumera une mission déléguée pour l'exécution des travaux et veillera au respect de la législation relative aux marchés publics lors du lancement de la procédure portant sur l'exécution des travaux. Cette pratique semble fréquemment consister en ce que l'adjudicataire soit chargé non seulement d'une mission de conseil et d'appui mais aussi de l'organisation et de la passation du marché de travaux et prenne, par conséquent, toutes les décisions à ce propos, notamment la décision d'attribution. Il s'agit là d'un transfert, voire d'un dessaisissement, de compétences étant donné que le pouvoir adjudicateur ne peut plus exercer un contrôle en la matière, puisqu'il ne peut ni annuler, ni révoquer les décisions dont il est question. Un tel transfert de compétences n'est autorisé que pour autant qu'il soit expressément prévu par une loi, un décret ou une ordonnance, en conformité avec les dispositions du Traité instituant la Communauté européenne; 2. l'opération consiste en le financement, l'exécution des travaux et éventuellement l'étude et le suivi de projets, y compris l'engagement de réaliser le projet conformément aux plans et au cahier spécial des charges établi par le pouvoir adjudicateur, même si celui-ci s'est limité à définir ses besoins : dans ce cas, il s'agit d'un marché public de travaux au sens tant du droit communautaire que du droit belge. L'opération a en effet pour objet de faire réaliser par quelque moyen que ce soit un ouvrage répondant aux besoins précisés par le pouvoir adjudicateur (en ce sens, articles 1er, 2, b, de la Directive 2004/18/CE et 5 de la loi du 24 décembre 1993, ainsi notamment les FEDERALE OVERHEIDSDIENST KANSELARIJ VAN DE EERSTE MINISTER Financiering met projectbeheer in het licht van de wetgeving overheidsopdrachten. - Advies van de Commissie voor de overheidsopdrachten van 9 juni 2008 De Commissie voor de overheidsopdrachten heeft vastgesteld dat zich op het vlak van de studie, de financiering en de uitvoering van bouwwerken een aantal praktijken blijken te ontwikkelen waarvan sommige niet stroken met de wetgeving overheidsopdrachten. Bijgevolg leek het haar noodzakelijk om een overzicht te geven van de verschillende situaties die zich kunnen voordoen en hierbij na te gaan of ze al dan niet in overeenstemming zijn met die wetgeving. 1. de operatie bestaande in de studie en/of de financiering en/of de opvolging van werken : in dat geval gaat het om een overheidsopdracht voor diensten van de categorieën A12 en A6 van bijlage 2 van de wet van 24 december 1993, die in mededinging moet worden gesteld conform de bepalingen van die wet. In sommige gevallen bepaalt het bestek van de voormelde overheidsopdracht voor diensten ook dat de begunstigde van de opdracht een gedelegeerde opdracht zal vervullen voor de uitvoering van de werken en zal toezien op de naleving van de wetgeving overheidsopdrachten bij de aanvang van de procedure voor de uitvoering van de werken. Deze praktijk blijkt er vaak op neer te komen dat men de begunstigde niet alleen belast met een adviesverlening en ondersteuning, maar eveneens met de organisatie en de gunning van de opdracht voor werken, en bijgevolg met het nemen van alle beslissingen in dat verband, inzonderheid met de gunningsbeslissing. Het betreft hier een overdracht en zelfs een afstand van bevoegdheid, aangezien de aanbestedende overheid hierop geen controle meer kan uitoefenen in de zin dat ze de bedoelde beslissingen niet meer ongedaan kan maken of herroepen. Een dergelijke overdracht van bevoegdheid is slechts toegestaan voor zover ze uitdrukkelijk bij wet, decreet of ordonnantie is bepaald, in overeenstemming met de bepalingen van het verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap; 2. de operatie bestaande in de financiering, de uitvoering van de werken en eventueel de studie en opvolging van een project, met inbegrip van de verbintenis om het project uit te voeren conform de plannen en het bestek opgesteld door de aanbestedende overheid, zelfs indien deze laatste zich heeft beperkt tot het definiëren van de behoeften : in dat geval gaat het om een overheidsopdracht voor werken zowel in de zin van het Gemeenschapsrecht als naar Belgisch recht. De operatie heeft immers tot doel het laten uitvoeren, met welke middelen ook, van een bouwwerk dat aan de door de aanbestedende overheid vastgestelde eisen voldoet (zie in dit verband de artikelen 1, 2, b, van Richtlijn 2004/18/EG en 5 van de wet van 24 december 1993, alsook
arrêts de la Cour de Justice C-220/05 du 18 janvier 2007, points 37 met name de arresten van het Hof van Justitie C-220/05 van 18 januari
sv. et C-412/04 du 21 février 2008, points 37 sv. et considérants 16 2007, punten 37 e.v. en C-412/04 van 21 februari 2008, punten 37 e.v.
de la Directive 92/50/CEE et 10 de la Directive 2004/18/CE). En vertu en de overwegingen 16 van Richtlijn 92/50/EEG en 10 van Richtlijn
de l'article 9 de la loi du 24 décembre 1993, ce marché revêt plus 2004/18/EG). Artikel 9 van de wet van 24 december 1993 bepaalt dat
particulièrement la forme d'une promotion de travaux. Celui-ci porte deze opdracht meer bepaald de vorm aanneemt van een promotieopdracht
en effet à la fois sur le financement et l'exécution des travaux ou de van werken. Deze opdracht heeft immers zowel betrekking op de
l'ouvrage ainsi que, éventuellement sur l'étude de ceux-ci ou sur financiering en de uitvoering van de werken of van het bouwwerk,
toute prestation de services relative à ceux-ci. Or, certaines opérations sont qualifiées erronément de marchés publics de services de gestion de projets, alors qu'il s'agit en réalité de marchés publics de promotion de travaux. En effet de telles opérations ne se limitent pas au financement et aux études d'un projet. Elles impliquent également à la fois l'engagement du soumissionnaire de réaliser ou de faire réaliser le projet conformément aux plans et au cahier spécial des charges émanant du pouvoir adjudicateur - même si alsook, eventueel, op de studie ervan of op elke dienstverlening in dit verband. Sommige operaties worden echter ten onrechte beschouwd als overheidsopdrachten voor diensten inzake projectbeheer, terwijl het in werkelijkheid om promotieopdrachten van werken gaat. Deze operaties zijn immers niet beperkt tot de financiering en de studie van een project. Ze impliceren eveneens zowel de verbintenis van de inschrijver om het project uit te voeren of te laten uitvoeren conform de plannen en het bestek van de aanbestedende overheid - zelfs indien deze laatste zich heeft beperkt tot het definiëren van de behoeften, waarbij de studie wordt uitgevoerd door de promotor zelf of door één
celui-ci s'est limité à définir ses besoins, les études étant van zijn partners - als het recht van de inschrijver om zelf de
réalisées par le promoteur lui-même ou par un de ses partenaires - en aannemer aan te wijzen die zal worden belast met de uitvoering van de
même temps que le droit pour le soumissionnaire de désigner lui-même werken. De onjuiste kwalificatie van een opdracht voor diensten bij dergelijke
l'entrepreneur qui sera chargé de l'exécution des travaux. operaties kan tot gevolg hebben dat de verplichtingen die zijn
La qualification erronée de marché public de services donnée à de verbonden aan de promotieopdracht van werken, niet worden opgenomen.
telles opérations peut avoir pour conséquence que les obligations In dat verband is het nuttig eraan te herinneren dat de promotor,
liées aux marchés de promotion de travaux ne sont pas respectées. A ce ongeacht of hij aannemer is, gehouden is tot de tienjarige
propos, il est utile de rappeler que le promoteur, qu'il soit lui-même aansprakelijkheid van de aannemers zoals bepaald in het Burgerlijk
entrepreneur ou non, est tenu à la responsabilité décennale des Wetboek en dat hij moet voldoen aan de erkenningsvoorwaarden of,
entrepreneurs prévue par le Code civil et qu'il doit satisfaire aux indien hij geen aannemer is, dat hij voor de uitvoering van de
conditions d'agréation ou, s'il n'est pas entrepreneur, qu'il ne peut opdracht enkel een beroep mag doen op aannemers die deze voorwaarden
recourir, pour l'exécution du marché, qu'à des entrepreneurs
satisfaisant à ces conditions. L'arrêté royal du 26 septembre 1996 vervullen. Het koninklijk besluit van 26 september 1996 legt bovendien
impose en outre un certain nombre d'obligations au promoteur et een aantal verplichtingen op aan de promotor, met name die om zelf de
notamment celle de respecter lui-même et de faire respecter les bepalingen van de algemene aannemingsvoorwaarden na te leven en te
dispositions du cahier général des charges dans les contrats qu'il doen naleven in de overeenkomsten die hij sluit voor de uitvoering van
passe pour l'exécution de la promotion; de promotieopdracht;
3. l'opération consiste dans la création d'une société mixte dans le 3. de operatie bestaande in de oprichting van een gemengde
vennootschap met als doel specifieke werken uit te voeren of een
but de réaliser des travaux spécifiques ou un ouvrage : il s'agit d'un bouwwerk op te richten : het gaat om een overheidsopdracht voor werken
marché public de travaux (en ce sens, l'arrêt du Conseil d'Etat n° (zie in dit verband het arrest van de Raad van State nr. 145.163 van
145.163 du 30 mai 2005). Si cette opération comporte également le 30 mei 2005). Indien deze operatie ook de financiering en eventueel de
financement et, éventuellement l'étude de travaux, le marché constitue studie van werken omvat, vormt de opdracht bovendien een
en outre un marché public de promotion de travaux. promotieopdracht van werken.
^