Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 29/04/2012
← Retour vers "Arrêté royal portant fixation des règles complémentaires relatives à la présentation des comptes annuels des services de l'Etat fédéral "
Arrêté royal portant fixation des règles complémentaires relatives à la présentation des comptes annuels des services de l'Etat fédéral Koninklijk besluit tot vaststelling van de aanvullende regels van voorstelling van de jaarrekening van de diensten van de federale Staat
SERVICE PUBLIC FEDERAL BUDGET ET CONTROLE DE LA GESTION FEDERALE OVERHEIDSDIENST BUDGET EN BEHEERSCONTROLE
29 AVRIL 2012. - Arrêté royal portant fixation des règles 29 APRIL 2012. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de
complémentaires relatives à la présentation des comptes annuels des aanvullende regels van voorstelling van de jaarrekening van de
services de l'Etat fédéral diensten van de federale Staat
RAPPORT AU ROI VERSLAG AAN DE KONING
Sire, Sire,
L'article 17 de la loi du 22 mai 2003 portant organisation du budget Artikel 17 van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de
et de la comptabilité de l'Etat fédéral dispose que « les comptes begroting en van de comptabiliteit van de federale Staat bepaalt dat «
annuels comprennent : De jaarrekening bestaat uit :
1° Le bilan; 1° de balans;
2° Le compte de résultats comportant l'ensemble des charges et produits; 2° de resultatenrekening, bevattende alle kosten en opbrengsten;
3° Le compte de récapitulation des opérations budgétaires, 3° de samenvattende rekening van de begrotingsverrichtingen,
conformément à la classification économique; overeenkomstig de economische classificatie;
4° L'annexe. 4° de toelichting.
Le bilan est établi après que les comptes aient été mis en concordance De balans wordt opgesteld nadat de rekeningen in overeenstemming zijn
avec les données de l'inventaire. » gebracht met de gegevens van de inventaris. »
Enfin, le même article dispose que le Roi, sur proposition du Ministre Tenslotte bepaalt dat zelfde artikel dat op voordracht van de Minister
du Budget, peut fixer les règles complémentaires de présentation des van Begroting, de Koning de aanvullende regels van voorstelling van de
comptes annuels. jaarrekening kan bepalen.
Par ailleurs, la loi du 22 mai 2003 portant organisation du budget et Overigens bepaalt artikel 5 van de wet van 22 mei 2003 houdende
de la comptabilité de l'Etat fédéral dispose en son article 5, que les organisatie van de begroting en van de comptabiliteit van de federale
Staat dat de diensten die afhangen van de federale Staat en opgesomd
"services" relevant de l'Etat fédéral énumérés à l'article 2 de cette worden in artikel 2 van die wet "hun algemene boekhouding voeren en
loi, "tiennent leur comptabilité générale et établissent leurs comptes
annuels conformément aux dispositions du plan comptable général arrêté hun jaarrekening opstellen overeenkomstig de bepalingen van het
par le Roi en application de l'article 5, alinéa 1er de la loi algemene boekhoudplan dat door de Koning wordt vastgesteld met
précitée du 16 mai 2003 fixant les dispositions générales applicables toepassing van artikel 5, eerste lid, van de wet van 16 mei 2003 tot
aux budgets, au contrôle des subventions et à la comptabilité des vaststelling van de algemene bepalingen die gelden voor de
communautés et des régions, ainsi qu'à l'organisation du contrôle de begrotingen, de controle op de subsidies en voor de boekhouding van de
gemeenschappen en de gewesten, alsook voor de organisatie van de
la Cour des comptes". controle door het Rekenhof. »
Les services mentionnés dans l'article 2, 1° (c.à.d. l'administration De diensten vermeld in artikel 2, 1°, namelijk het algemeen bestuur,
générale) soumettent leur compte général à la Cour des comptes avant leggen hun algemene rekening voor aan het Rekenhof vóór 30 juni van
le 30 juin de l'année qui suit l'année budgétaire (art. 72 de la loi het jaar volgend op het begrotingsjaar (art. 72 van voornoemde wet van
du 22 mai 2003 précitée). La Cour des comptes dispose d'un délai de 22 mei 2003). Het Rekenhof beschikt over een termijn van twee maanden
quatre mois pour transmettre le compte général et ses observations à om de algemene rekening en zijn opmerkingen aan de Kamer te doen
la Chambre. Le Ministre du Budget présente la loi visant à approuver geworden. De Minister van Begroting dient de wet ter goedkeuring van
le compte général au plus tard le 30 novembre de l'année qui suit de algemene rekening in uiterlijk op 30 november van het jaar volgend
l'année budgétaire. op het begrotingsjaar.
Les services mentionnés dans l'art. 2, 2°, qui sont les services De diensten vermeld in artikel 2, 2°, namelijk de diensten met
dotées d'une autonomie de gestion, mais sans personnalité juridique beheersautonomie, maar die geen aparte rechtspersoonlijkheid hebben en
distincte de l'Etat et n'étant pas qualifiables comme entreprise niet als Staatsbedrijf (vermeld in artikel 2, 4° van de wet,zie
d'Etat (mentionnés dans l'art. 2, 4° de la loi, voir infra), ainsi que infra), en de administratieve openbare instellingen bedoeld in artikel
les organismes administratifs publics dont question dans l'article 2,
3° de la loi font leur reddition des comptes par le moyen du compte 2, 3° van de wet leggen hun rekeningen neer via de algemene rekening
général au plus tard le 31 mars de l'année qui suit l'année uiterlijk op 31 maart van het jaar volgend op het begrotingsjaar. Het
budgétaire. La Cour des comptes investigue le compte et transmet ses Rekenhof onderzoekt de rekening en bezorgt zijn opmerkingen uiterlijk
observations au plus tard le 31 mai à la Chambre des représentants op 31 mei aan de Kamer van Volksvertegenwoordigers (art. 83 en 93 van
(art. 83 et 93 de la loi du 22 mai 2003). Il faut toutefois ajouter de wet van 22 mei 2003). Hier geldt evenwel een opmerking : die
une remarque : ces services ne transmettent pas leur compte au diensten delen hun rekening niet aan de Minister van Begroting mee,
ministre au Budget, mais en premier lieu au Ministre dont ils maar eerst aan de Minister waarvan ze afhangen of aan hun
dépendent ou à leur Ministre de tutelle. toezichthoudend Minister.
Le même calendrier que pour les organismes administratifs publics est Hetzelfde tijdschema als voor de administratieve openbare instellingen
d'application pour la transmission du compte général des entreprises is van toepassing voor de overzending van de algemene rekening van de
d'Etat. Staatsbedrijven.
Le présent arrêté a pour objet de donner exécution à l'article 17 de Dit voorontwerp heeft tot doel uitvoering te verlenen aan artikel 17
la loi susdite, en ce qui concerne les règles complémentaires de van voornoemde wet voor wat betreft de aanvullende regels voor de
présentation des comptes annuels. voorstelling van de jaarrekeningen.
Commentaires des articles Artikelsgewijze commentaar
Article 1er Artikel 1
Les dispositions du présent arrêté s'appliqueront aux services de De bepalingen van dit besluit zullen gelden voor de diensten van de
l'Etat fédéral, tels qu'ils sont définis à l'article 2 de la loi federale Staat zoals ze zijn bepaald in artikel 2 van voornoemde wet
précitée du 22 mai 2003, à savoir les services publics fédéraux, les van 22 mei 2003, de federale overheidsdiensten, de administratieve
services administratifs à comptabilité autonome, les organismes
administratifs publics dotés de la personnalité juridique (à diensten met boekhoudkundige autonomie, de administratieve openbare
l'exception des organismes et institutions publiques de sécurité instellingen, (met uitzondering van de openbare instellingen van
sociale) et les entreprises d'Etat sans personnalité juridique distincte. sociale zekerheid) en de staatsbedrijven zonder rechtspersoonlijkheid.
Article 2 Artikel 2
L'annexe est le quatrième document composant les comptes annuels. Elle De toelichting is het vierde document dat deel uit maakt van de
contient les informations nécessaires, notamment des données jaarrekening. Ze bevat de nodige informatie, waaronder technische
techniques relatives aux comptes, pour permettre l'analyse du bilan et gegevens omtrent de rekeningen, aan de hand waarvan de balans en de
du compte de résultats, ainsi que pour spécifier les droits et resultaatrekening kunnen worden geanalyseerd alsook om de rechten en
obligations hors bilan. L'article 3 énumère les états qui font partie plichten buiten balans te specificeren. Artikel 3 somt de staten op
de l'annexe. die deel uitmaken van de toelichting.
Le rapport mentionné au § 1er, 17° s'appuie sur les articles 117 et Het rapport vermeld in § 1, 17° is gebaseerd op de artikelen 117 en
118 de la loi du 22 mai 2003 qui contiennent les dispositions 118 van voornoemde wet van 22 mei 2003. Deze bevatten de bepalingen
relatives à l'aliénation des biens du pouvoir fédéral. Tout cela se inzake vervreemding van goederen van de federale overheid. Dit alles
base sur la compétence générale des service patrimoniaux au sein du is dan weer gebaseerd om de algemene bevoegdheid van de patrimoniale
diensten der Domeinen van de FOD Financiën, voor wat betreft de
SPF Finances en ce qui concerne les ventes et autres aliénations des verkopen en andere vervreemdingen van overheidsactiva die buiten
actifs publics mis hors de service et désaffectés et provenant des dienst en buiten gebruik zijn gesteld en afkomstig zijn van de
services mentionnés à l'art. 2 de la loi du 22 mai 2003. diensten vermeld in artikel 2 van de wet van 22 mei 2003.
Article 3 Artikel 3
Cet article apporte des précisions en ce qui concerne la
comptabilisation des immobilisations corporelles. La classification Dit artikel geeft verduidelijkingen wat de boeking van materiële vaste
économique, basée sur le SEC 95 et mise à jour en mars 2009, prévoit activa betreft. De economische classificatie, die stoelt op het ESR 95
que les achats de petit matériel et de logiciel sont à imputer comme en in maart 2009 werd bijgewerkt, stelt dat de aankopen van klein
une dépense d'investissement si les deux conditions suivantes sont materieel en programmatuur als investeringsuitgaven moeten worden
respectées : aangerekend indien volgende twee voorwaarden zijn vervuld :
1. être utilisés de manière répétitive ou continue dans le processus 1. dat zij gedurende meer dan een jaar herhaaldelijk of continu
de production pendant plus d'un an; gebruikt worden in het productieproces;
2. leur coût d'acquisition (T.V.A. comprise) doit excéder 500 euros 2. dat de aankoopprijs ervan (btw inbegrepen) hoger is dan 500 euro
(au prix de 1995, montant à indexer), par unité ou par commande en cas (tegen prijzen van 1995, bedrag moet worden geïndexeerd), per eenheid
d'achat de grandes quantités. Spécifiquement pour le Pouvoir fédéral, of per bestelling ingeval van aankoop van grote hoeveelheden.
la limite est fixée par unité, peu importe la quantité commandée. Specifiek voor de federale overheid wordt de limiet per eenheid
Il convient de préciser que seuls le petit matériel (par exemple le petit matériel de bureau tels que calculatrices de pocher, GSM, appareil-photo, clé USB, GPS, ...) et les logiciels sont visés dans la présente définition. Par conséquent, ce qui ne relève pas du petit matériel ou ce qui ne peut pas être considéré comme logiciel sera considéré comme investissement. Ainsi, par exemple, une imprimante, une armoire ou une chaise seront toujours considérés comme des immobilisations corporelles et leurs acquisitions seront imputées comme dépenses d'investissement. Si les deux conditions susmentionnées ne sont pas respectées, on considérera qu'il s'agit de coûts de fonctionnement. Les biens suivants ne sont pas considérés comme des immobilisations : - Le petit outillage ou petit matériel à bon marché utilisé pour effectuer des travaux ou opérations relativement simples : outils à main tels que scies, marteaux et tournevis, petits accessoires tels que calculatrices de poche. - Par convention, on enregistre comme petit matériel toutes les dépenses consacrées à l'acquisition de tels biens durables qui vastgesteld, ongeacht de bestelde hoeveelheid. Er moet worden verduidelijkt dat deze definitie enkel geldt voor klein materieel (bijvoorbeeld kleine kantoorbenodigdheden zoals zakrekenmachientjes, zaktelefoons, camera's, USB-sticks, GPS, ...) en programmatuur. Bijgevolg dient al wat niet onder klein materieel valt of niet als programmatuur kan worden beschouwd, als investering te worden beschouwd. Zo moeten bijvoorbeeld een printer, een kast of een stoel altijd als materiële vaste activa worden beschouwd, waarvan de aanschaf als investeringsuitgave moet worden geboekt. Als aan deze beide voorwaarden niet voldaan is, zal men die aankopen beschouwen als werkingskosten. Volgende goederen worden niet als vaste activa beschouwd : - klein gereedschap of klein materieel om vrij eenvoudige werkzaamheden of verrichtingen uit te voeren : handgerei zoals zagen, hamers en schroevendraaiers, kleine toestellen zoals zakrekenmachientjes. - Uitgaven voor aankoop van dergelijke duurzame goederen waarvan de
n'excèdent pas 500 EUR/pièce (aux prix de 1995). aankoopprijs niet meer dan 500 euro per stuk (tegen prijzen van 1995)
bedraagt, worden bij afspraak als klein materieel geboekt.
Article 4 Artikel 4
Cet article prévoit que le présent arrêté produit ses effets au 1er Dit artikel bepaalt dat dit besluit uitwerking heeft met ingang van 1
janvier 2012. januari 2012
Nous avons l'honneur d'être, Wij hebben de eer te zijn,
Sire, Sire,
de Votre Majesté, Van Uwe Majesteit,
les très respectueux de zeer eerbiedige
et très fidèles serviteurs, en zeer getrouwe dienaars,
Le Ministre du Budget, De Minister van Begroting,
O. CHASTEL O. CHASTEL
29 AVRIL 2012. - Arrêté royal portant fixation des règles 29 APRIL 2012. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de
complémentaires relatives à la présentation des comptes annuels des aanvullende regels van voorstelling van de jaarrekening van de
services de l'Etat fédéral diensten van de federale Staat
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 22 mai 2003 portant organisation du budget et de la Gelet op de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting
comptabilité de l'Etat fédéral, appelée ci-après la Loi, l'article 17; en van de comptabiliteit van de federale Staat, hierna genoemd de Wet, artikel 17;
Vu l'avis de l'Inspection des Finances, donné le 29 juin 2011; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 29 juni
Vu l'avis 50.345/4 du Conseil d'Etat, donné le 10 octobre 2011, en 2011; Gelet op het advies 50.345 van de Raad van State, gegeven op 10
application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 1°, des lois sur le oktober 2011, met toepassing van artickel 84, § 1, eerste lid, 1°, van
Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973; de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Sur la proposition de Notre Ministre du Budget et de l'avis de Nos Op de voordracht van Onze Minister van Begroting en op het advies van
Ministres qui en ont délibéré en Conseil, Onze in Raad vergaderde Ministers,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Le présent arrêté s'applique aux services de l'Etat

Artikel 1.Dit besluit is van toepassing op de diensten van de

fédéral visés à l'article 2, 1° à 4° de la loi du 22 mai 2003 portant federale Staat bedoeld in artikel 2, 1° tot 4° van de wet van 22 mei
organisation du budget et de la comptabilité de l'Etat fédéral. 2003 houdende organisatie van de begroting en de comptabiliteit van de
federale Staat.

Art. 2.Le bilan, le compte de résultats et le compte de

Art. 2.De balans, de resultatenrekening en de samenvattende rekening

récapitulation des opérations budgétaire prévus à l'article 17 de la van de begrotingsverrichtingen bepaald in artikel 17 van de wet,
Loi sont établis selon les modèles repris en annexe de l'arrêté royal worden opgemaakt volgens de modellen opgenomen als bijlage bij het
du 10 novembre 2009 fixant le plan comptable applicable à l'Etat koninklijk besluit van 10 november 2009 houdende vaststelling van het
fédéral, aux communautés, aux régions et à la Commission communautaire boekhoudplan van toepassing op de federale Staat en op de
gemeenschappen, de gewesten en de Gemeenschappelijke
commune. Gemeenschapscommissie.

Art. 3.§ 1er. L'annexe prévue à l'article 17 de la Loi doit au moins

Art. 3.§ 1. De toelichting voorzien in artikel 17 van de Wet moet

comporter les états suivants, dont un modèle est annexé : minimaal bestaan uit de volgende staten, waarvan een model als bijlage is gevoegd :
1° un état des frais d'établissement; 1° een staat van de oprichtingskosten;
2° un état des immobilisations incorporelles; 2° een staat van de immateriële vaste activa;
3° un état des immobilisations corporelles; 3° een staat van de materiële vaste activa;
4° un état des immobilisations financières : participations et actions 4° een staat van de financiële vaste activa : deelnemingen en aandelen
dans des entreprises résidantes; in ingezeten ondernemingen;
5° un état des immobilisations financières : participations et actions 5° een staat van de financiële vaste activa : deelnemingen en aandelen
dans des entreprises non résidentes, dans des organismes in niet-ingezeten ondernemingen, internationale instellingen,
internationaux, créances assimilées aux participations et schuldvorderingen gelijkgesteld met deelnemingen en monetaire
immobilisations financières monétaires; financiële vaste activa;
6° des informations relatives aux participations; 6° inlichtingen omtrent de deelnemingen;
7° un état des placements de trésorerie; 7° een staat van de geldbeleggingen;
8° un état des créances; 8° een staat van de vorderingen;
9° un état des stocks et commandes en cours; 9° een staat van de voorraden en bestellingen in uitvoering;
10° un échéancier des créances; 10° ouderdomsbalans van de vorderingen;
11° un état des valeurs disponibles; 11° een staat van de liquide middelen;
12° un état des comptes d'attente et de régularisation; 12° een staat van de overlopende rekeningen en wachtrekeningen;
13° un état des provisions pour risques et charges; 13° een staat van de provisies voor risico's en kosten;
14° un état des dettes; 14° een staat van de schulden;
15° une synthèse des règles d'évaluation; 15° een toelichting bij de toepassing van de waarderingsregels;
16° un état présentant une réconciliation entre les transactions 16° een staat van de toenadering tussen de verrichtingen geboekt in de
enregistrées dans la comptabilité budgétaire et les transactions begrotingsboekhouding en de verrichtingen geboekt in de algemene
enregistrées dans la comptabilité générale; boekhouding;
17° un rapport sur les ventes ou autres aliénations des biens d'état 17° een verslag betreffende de gedurende het boekjaar gerealiseerde
réalisées durant l'exercice comptable, ainsi que les ventes ou autres verkopen en andere vervreemdingen van overheidsgoederen, evenals de
aliénations encore à réaliser à la fin de l'exercice comptable. nog te realiseren verkopen en vervreemdingen op het einde van het
§ 2. Pour l'administration générale, un état supplémentaire est repris boekjaar. § 2. Voor het algemeen bestuur wordt een bijkomende staat met de stand
dans l'annexe, indiquant la situation de la dette publique. van de rijksschuld opgenomen in de toelichting.
§ 3. Les données à reprendre dans les états visés au premier § 3. De gegevens die opgesomd worden in de staten van de eerste
paragraphe, sont reprises, pour l'administration générale, de façon paragraaf worden voor wat het algemeen bestuur betreft gedetailleerd
détaillée par service public fédéral ou service public de per Federale of Programmatorische Overheidsdienst.
programmation.
§ 4. Le Ministre des Finances arrête la forme du rapport mentionné § 4. De Minister van Financiën stelt de vorm vast van het verslag
sous le § 1er, 17°. vermeld onder § 1, 17°.
§ 5. Le Ministre du Budget peut étendre ou modifier cette liste des § 5. De Minister van Begroting kan deze lijst van staten uitbreiden of
états sur proposition de la Commission de la comptabilité publique. wijzigen op voorstel van de Commissie van de openbare comptabiliteit.

Art. 4.Le présent arrêté produit ses effets le 1er janvier 2012.

Art. 4.Dit besluit heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2012.

Art. 5.Le ministre qui a le Budget dans ses attributions est chargé,

Art. 5.De minister bevoegd voor Begroting is belast met de uitvoering

de l'exécution du présent arrêté. van dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 29 avril 2012. Gegeven te Brussel, 29 april 2012.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre du Budget, De Minister van Begroting,
O. CHASTEL O. CHASTEL
Pour la consultation du tableau, voir image Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld
Vu pour être annexé à Notre arrêté du 29 avril 2012 portant fixation Gezien om te worden gevoegd bij Ons besluit van 29 april 2012 tot
des règles complémentaires relatives à la présentation des comptes vaststelling van de aanvullende regels van voorstelling van de
annuels des services de l'Etat fédéral jaarrekening van de diensten van de federale Staat.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre du Budget, De Minister van Begroting,
O. CHASTEL O. CHASTEL
^