← Retour vers "Arrêté royal portant désignation des banques internationales de données ADN visées à l'article 44ter, 7° /1, du Code d'instruction criminelle et à l'article 2, 6° /1, de la loi du 22 mars 1999 relative à la procédure d'identification par analyse ADN en matière pénale "
Arrêté royal portant désignation des banques internationales de données ADN visées à l'article 44ter, 7° /1, du Code d'instruction criminelle et à l'article 2, 6° /1, de la loi du 22 mars 1999 relative à la procédure d'identification par analyse ADN en matière pénale | Koninklijk besluit houdende aanduiding van de internationale DNA-gegevensbanken bedoeld in artikel 44ter, 7° /1 van het Wetboek van strafvordering en artikel 2, 6° /1 van de wet van 22 maart 1999 betreffende de identificatieprocedure via DNA-onderzoek in strafzaken |
---|---|
SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE | FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE |
24 MARS 2024. - Arrêté royal portant désignation des banques | 24 MAART 2024. - Koninklijk besluit houdende aanduiding van de |
internationales de données ADN visées à l'article 44ter, 7° /1, du | internationale DNA-gegevensbanken bedoeld in artikel 44ter, 7° /1 van |
Code d'instruction criminelle et à l'article 2, 6° /1, de la loi du 22 | het Wetboek van strafvordering en artikel 2, 6° /1 van de wet van 22 |
mars 1999 relative à la procédure d'identification par analyse ADN en | maart 1999 betreffende de identificatieprocedure via DNA-onderzoek in |
matière pénale | strafzaken |
RAPPORT AU ROI | VERSLAG AAN DE KONING |
Mesdames, messieurs, | Dames en heren, |
Le projet d'arrêté royal qui Vous est soumis vise la désignation de | Het ontwerp van Koninklijk besluit dat aan u wordt voorgelegd beoogt |
deux banques internationales de données ADN visées à l'article 44ter, | de aanduiding van twee internationale DNA-gegevensbanken zoals bedoeld |
7° /1, du Code d'instruction criminelle et à l'article 2, 6° /1, de la | in artikel 44ter, 7° /1 van het Wetboek van strafvordering en artikel |
loi du 22 mars 1999 relative à la procédure d'identification par | 2, 6° /1 van de wet van 22 maart 1999 betreffende de |
analyse ADN en matière pénale. | identificatieprocedure via DNA-onderzoek in strafzaken. |
Contexte | Context |
La loi du 7 mars 2024 portant modification du Code d'instruction | De wet van 7 maart 2024 houdende wijziging van het Wetboek van |
criminelle et de la loi du 22 mars 1999 relative à la procédure | strafvordering en van de wet van 22 maart 1999 betreffende de |
d'identification par analyse ADN en matière pénale a apporté un | identificatieprocedure via DNA-onderzoek in strafzaken heeft een |
certain nombre de modifications profondes à la réglementation relative | aantal ingrijpende wijzigingen aangebracht aan de regeling inzake het |
au recours à l'analyse ADN en matière pénale. L'un des objectifs de la | gebruik van DNA-onderzoek in strafzaken. Eén van de doelstellingen van |
loi était d'étendre l'échange automatique international de profils ADN | de wet was om de internationale automatische uitwisseling van |
prévu à l'article 8 de la loi ADN aux banques internationales de | DNA-profielen zoals voorzien in artikel 8 van de DNA-wet uit te |
données ADN gérées par des organisations européennes ou | breiden naar internationale DNA-gegevensbanken die beheerd worden door |
internationales de droit public en vue de l'identification directe ou | Europese of internationale publiekrechtelijke organisaties, met het |
indirecte de personnes décédées inconnues et de la recherche de | oog op de directe of indirecte identificatie van onbekende overledenen |
personnes disparues. | en de opsporing van vermiste personen. |
D'après l'article 3, § 1er, de la loi ADN, le but de l'analyse ADN et | Volgens artikel 3, § 1 van de DNA-wet is het doel van DNA-onderzoek en |
de la comparaison de profils ADN en matière pénale est d'identifier | de vergelijking van DNA-profielen in strafzaken de bij een misdrijf |
directement ou indirectement les personnes impliquées dans la | betrokken personen direct of indirect te identificeren om zo de |
commission d'une infraction, de lever les soupçons qui pèsent sur | vermoedens die rusten op andere personen op te heffen of hun onschuld |
d'autres personnes ou de prouver leur innocence. L'analyse ADN peut | te bewijzen. DNA-onderzoek kan dus zowel bewijzen à charge als |
donc produire tant des preuves à charge que des preuves à décharge. | bewijzen à décharge opleveren. |
Lors de la création de la banque de données ADN « Personnes disparues | Bij de creatie van de DNA-gegevensbank "Vermiste personen" in 2013, |
» en 2013, un second paragraphe a été ajouté à l'article 3, précisant | werd een tweede paragraaf aan het artikel 3 toegevoegd. Deze paragraaf |
que l'analyse ADN et la comparaison de profils ADN peuvent également | stelt dat DNA-onderzoek en de vergelijking van DNA-profielen eveneens |
être effectuées afin de permettre d'identifier directement ou | kunnen worden uitgevoerd om onbekende overledenen direct of indirect |
indirectement des personnes décédées inconnues ou de faciliter la | te kunnen identificeren of om de opsporing van vermiste personen te |
recherche de personnes disparues. | vergemakkelijken. |
Le principe général est que la comparaison de profils ADN de traces | Het algemeen principe is dat de vergelijking van DNA-profielen van |
découvertes et de profils de référence ADN de suspects et de condamnés | aangetroffen sporen en DNA-referentieprofielen van verdachten en |
en matière pénale s'appuie sur une concordance directe, individuelle, | veroordeelden in strafzaken gebaseerd is op een directe, 1 op 1, |
entre différents profils, en vue de pouvoir démontrer qu'une seule et | overeenkomst tussen verschillende profielen. Dit gebeurt om aan te |
même personne est (très probablement) la source de ces échantillons. | kunnen tonen dat één en dezelfde persoon (zeer waarschijnlijk) de bron |
L'article 44septies du Code d'instruction criminelle prévoit néanmoins | is van deze stalen. Het artikel 44septies Sv. voorziet echter ook in de analyse en |
la possibilité d'analyser et de comparer des échantillons de référence | vergelijking van referentiestalen van verwanten van vermiste personen. |
de parents de personnes disparues. La comparaison de ce type de profil | De vergelijking van dit type profielen verloopt enkel via een |
ne sera exécutée que par le biais d'un test de parenté. Il s'agit | zogenaamd verwantschapsonderzoek. De vergelijking bij het |
d'une comparaison indirecte. En effet, les profils de référence de | verwantschapsonderzoek is indirect. De referentieprofielen van |
parents ne présenteront jamais de concordance parfaite avec le profil | verwanten kunnen immers nooit een perfecte match vertonen met het |
ADN de la personne disparue, étant donné que le profil de cette | DNA-profiel van de vermiste persoon aangezien het profiel van de |
dernière sera une combinaison des profils ADN de ses parents. Selon le | vermiste persoon een combinatie is van de DNA-profielen van zijn/haar |
degré de parenté, la part génétique d'un parent divergera, en outre, | verwanten. Afhankelijk van de graad van verwantschap verschilt |
du profil ADN de la personne disparue. Par conséquent, une | bovendien de genetische bijdrage van een verwant aan het DNA-profiel |
correspondance obtenue par un test de parenté ne sera jamais une concordance d'un sur un entre le profil ADN de la personne disparue et tout profil de référence d'un parent pris séparément, mais seulement une concordance partielle. Le profil ADN d'un enfant (disparu), par exemple, ne correspondra que pour moitié au profil ADN de son père et pour (l'autre) moitié au profil ADN de sa mère. Depuis le 1er juillet 2018, la banque de données ADN belge « Personnes disparues », gérée par le service des banques de données ADN de l'Institut national de criminalistique et de criminologie (INCC), est opérationnelle. Comme il est déjà mentionné dans l'exposé des motifs de la loi du 7 mars 2024, l'échange automatique international des profils ADN enregistrés dans la banque de données ADN belge « Personnes disparue » est très en retard en Belgique. La Belgique est opérationnelle dans la mise en oeuvre du traité de Prüm depuis 2014: notre pays échange | van de vermiste persoon. Dit wil zeggen dat een overeenkomst vastgesteld via verwantschapsonderzoek geen 1 op 1 overeenkomst is tussen het DNA-profiel van de vermiste persoon en elk referentieprofiel van 1 van zijn verwanten afzonderlijk, maar een gedeeltelijke overeenkomst. Zo zal bijvoorbeeld het DNA-profiel van een (vermist) kind enkel voor de helft overeenkomen met het DNA-profiel van de vader en voor de (andere) helft met dat van de moeder. Sinds 1 juli 2018 is de Belgische DNA-gegevensbank "Vermiste Personen", beheerd door de dienst DNA-gegevensbanken van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC), operationeel. Zoals in de memorie van toelichting bij de wet van 7 maart 2024 al werd toegelicht, hinkte België achterop voor wat betreft de internationale automatische uitwisseling van DNA-profielen geregistreerd in de Belgische DNA-gegevensbank "Vermiste Personen". België is sinds 2014 operationeel in de uitvoering van het verdrag van |
automatiquement des profils ADN avec 21 Etats membres de l'UE et le Royaume-Uni en vertu des décisions 2008/615/JAI et 2008/616/JAI du Conseil européen qui transposent le traité de Prüm en droit communautaire. Comme le prévoient ces décisions, les profils ADN simples établis dans le cadre d'une affaire pénale peuvent ainsi être directement comparés à l'échelle européenne. Toutefois, « l'échange de Prüm » n'est pas suffisant en ce qui concerne les profils ADN des (parents des) personnes disparues. D'une part, une disparition (inquiétante) ou la découverte d'un corps ou de restes de corps inconnus ne relève pas du droit pénal dans tous les Etats membres de Prüm, ce qui la rend inéligible à l'échange international selon Prüm. D'autre part, les comparaisons (indirectes) | Prüm: ons land wisselt automatisch DNA-profielen uit met 21 EU-lidstaten en het Verenigd Koninkrijk in het kader van de Europese Raadsbesluiten 2008/615/JBZ en 2008/616/JBZ die het Prüm-verdrag omzetten in EU-wetgeving. Zoals vastgelegd in deze besluiten kunnen enkelvoudige DNA-profielen, opgesteld in het kader van een strafrechtelijk dossier, op deze manier direct vergeleken worden op Europese schaal. De zogenaamde "Prüm-uitwisseling" volstaat echter niet voor wat betreft de DNA-profielen van (verwanten van) vermiste personen. Enerzijds valt een (onrustwekkende) verdwijning of het aantreffen van een onbekend lichaam of lichaamsresten niet in elke Prüm-lidstaat onder het strafrecht, waardoor deze niet in aanmerking komen voor de internationale uitwisseling volgens Prüm. Anderzijds worden |
(c'est-à-dire l'analyse de l'arbre généalogique) basées sur les | (indirecte) vergelijkingen aan de hand van verwanten van een vermiste |
parents d'une personne disparue sont de toute façon exclues de | persoon sowieso uitgesloten bij de Prüm-uitwisseling omdat deze enkel |
l'échange Prüm, car celui-ci n'est destiné qu'aux comparaisons | bestemd is voor directe vergelijkingen van enkelvoudige profielen. |
directes de profils simples. | |
C'est la raison pour laquelle la loi du 7 mars 2024 a, entre autres, | Daarom heeft de wet van 7 maart 2024 o.a. voorzien in een wijziging |
prévu une modification de l'article 8 de la loi ADN, qui autorise | van artikel 8 van de DNA-wet, waardoor voortaan automatische |
désormais l'échange automatique de profils ADN avec des banques | uitwisseling van DNA-profielen met internationale DNA-gegevensbanken |
internationales de données ADN. La loi permet donc l'utilisation de | mogelijk wordt. De wet biedt dus de mogelijkheid om elke politionele |
toute banque de données ADN policière ou humanitaire, opérationnelle | en humanitaire, operationele én relevante DNA-gegevensbank die beheerd |
wordt door Europese of internationale publiekrechtelijke organisaties, | |
et pertinente, gérée par des organisations européennes ou | te bevragen, en voorziet daarvoor een definitie van het concept |
internationales de droit public. A cette fin, l'avant-projet prévoit | "internationale DNA-gegevensbank" waarbij ervoor geopteerd wordt deze |
une définition de la notion de « banque internationale de données ADN | gegevensbanken aan te duiden door de Koning bij een besluit |
», en optant pour la désignation de ces banques de données par le Roi, | vastgesteld na overleg in de Ministerraad, na advies van de |
par arrêté délibéré en Conseil des ministres, après avis de la | DNA-evaluatiecommissie. Dit biedt de garantie dat er een voorafgaande |
Commission d'évaluation ADN. Cela permettra d'assurer une vérification | controle kan komen op de vertrouwelijkheid en de betrouwbaarheid van |
préalable de la confidentialité et de la fiabilité des banques | de internationale DNA-gegevensbanken in kwestie. |
internationales de données ADN en question. | Opgemerkt moet worden dat de wet het aantal en de aard van de |
Il convient d'observer que la loi ne limite pas le nombre et la nature | internationale DNA-gegevensbanken niet beperkt: de wet definieert het |
des banques internationales de données ADN : la loi définit le concept | concept "internationale DNA-gegevensbank" als "de DNA-gegevensbanken |
de « banque internationale de données ADN » comme « : les banques de | opgericht en beheerd door Europese of internationale |
données ADN créées et gérées par des organisations européennes ou | |
internationales de droit public aux fins de la procédure pénale ou | publiekrechtelijke organisaties met het oog op de strafprocedure of |
afin de permettre d'identifier directement ou indirectement des | teneinde onbekende overledenen direct of indirect te kunnen |
personnes décédées inconnues ou de faciliter la recherche de personnes | identificeren of om de opsporing van vermiste personen te |
disparues, et qui sont désignées par le Roi, par arrêté délibéré en Conseil des ministres et après avis de la commission d'évaluation d'analyse ADN. ». En d'autres termes, il peut s'agir de banques internationales de données ADN contenant des profils ADN de traces, de suspects, de condamnés, de personnes disparues, de proches de personnes disparues... Il n'a donc pas été exclu par avance que des banques internationales de données ADN puissent également être utilisées pour identifier directement ou indirectement des personnes impliquées dans une infraction, en d'autres termes dans une information ou une instruction. Toutefois, le gouvernement préfère pour l'instant limiter l'échange automatisée de profils ADN avec des banques internationales de données ADN à la finalité de pouvoir identifier directement ou indirectement | vergemakkelijken, en die aangeduid worden door de Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad en na advies van de evaluatiecommissie voor het DNA-onderzoek". Met andere woorden, het kan gaan om internationale DNA-gegevensbanken met DNA-profielen van zowel sporen, verdachten, veroordeelden, vermiste personen, verwanten van vermiste personen, ... Het werd dus niet bij voorbaat uitgesloten dat internationale DNA-gegevensbanken ook gebruikt zouden kunnen worden om de bij een misdrijf betrokken personen direct of indirect te identificeren, m.a.w. in een opsporingsonderzoek of een gerechtelijk onderzoek. De regering geeft op dit moment echter de voorkeur om de geautomatiseerde uitwisseling van DNA-profielen met internationale DNA-gegevensbanken te beperken tot de finaliteit onbekende overledenen |
des personnes décédées inconnues ou de faciliter la recherche de | direct of indirect te kunnen identificeren of de opsporing van |
personnes disparues, ceci sans préjudice des possibilités de | vermiste personen te vergemakkelijken, dit onverminderd de |
consultations ponctuelles sur la base de l'article 8, § 6 de la loi, à | mogelijkheden om op basis van artikel 8, § 6 van de wet eenmalige |
la demande d'un magistrat compétent ou sur la base d'autres | bevragingen te doen op vraag van een bevoegde magistraat of op basis |
dispositions légales. | van andere wettelijke bepalingen. |
Déjà dans l'exposé des motifs de la loi, il était indiqué qu'un arrêté | Ook werd al in de memorie van toelichting bij de wet aangegeven dat er |
royal pourrait être pris relativement rapidement après l'entrée en | relatief snel na de inwerkingtreding van de wet een Koninklijk besluit |
vigueur de la loi afin de désigner deux banques internationales de | genomen kan worden om twee internationale DNA-gegevensbanken aan te |
données ADN : d'une part, la banque de données ADN d'INTERPOL et, | duiden: enerzijds de Interpol-DNA-gegevensbank en anderzijds de |
d'autre part, la banque de données I-Familia (également gérée par | I-Familia gegevensbank (die ook beheerd wordt door Interpol). Beide |
INTERPOL). Les deux banques internationales de données ADN ont déjà | internationale DNA-gegevensbanken werden al beschreven in de memorie |
été décrites dans l'exposé des motifs de la loi. La désignation de ces | van toelichting bij de wet. De aanduiding van deze twee internationale |
deux banques internationales de données ADN fait dès lors l'objet du | DNA-gegevensbanken is dan ook het voorwerp van huidig Koninklijk |
présent arrêté royal. | besluit. |
Avis de la Commission d'évaluation d'analyse ADN | Advies van de DNA-evaluatiecommissie |
Dans l'avis du 5 mai 2022, la commission d'évaluation d'analyse ADN | In het advies van 5 mei 2023 herinnert de DNA-evaluatiecommissie aan |
rappelle ce qui figurait déjà dans le mémorandum de la commission du | wat reeds opgenomen was in het memorandum van de Commissie van 10 |
10 mars 2022 : | maart 2022: |
« La Commission ADN recommande que la loi ADN soit adaptée pour | "De DNA-evaluatiecommissie beveelt aan de DNA-wetgeving aan te passen |
autoriser l'enregistrement et la comparaison de profils ADN avec les | om de registratie en vergelijking van DNA-profielen met DNA-databanken |
banques de données ADN gérées par des organisations européennes ou | die door Europese of internationale organisaties (INTERPOL, Europol, |
internationales (INTERPOL, Europol, ICMP) dans le cadre de dossiers de | ICMP) worden beheerd, toe te staan in het kader van onopgeloste zaken |
personnes disparues non résolus et dans le cadre de dossiers | betreffende vermiste personen en in het kader van specifieke zaken |
spécifiques pour des faits graves non résolus (p. ex. cold cases). La | betreffende ernstige onopgeloste misdrijven (bv. cold cases). De |
Commission ADN recommande par ailleurs que des profils ADN puissent | DNA-evaluatiecommissie beveelt ook aan dat DNA-profielen op ad-hoc |
aussi être échangés ponctuellement via les canaux de collaboration | basis kunnen worden uitgewisseld via de meest geschikte kanalen voor |
policière ou judiciaire les plus appropriés (Schengen Information | politionele of justitiële samenwerking (Schengen-informatiesysteem, |
System, Europol, INTERPOL). » | Europol, INTERPOL)." |
La Commission s'est accordé à l'unanimité sur l'intérêt de pouvoir | De Commissie is het unaniem eens over het belang van een maximaal |
exploiter au maximum les profils ADN disponibles dans les banques de | gebruik van de in bestaande internationale DNA-databanken beschikbare |
données ADN internationales existantes, en donnant la priorité aux | DNA-profielen, waarbij de prioriteit moet worden gegeven aan de |
échanges systématiques de données avec les banques de données ADN | systematische uitwisseling van gegevens met de DNA-databanken van |
d'INTERPOL (DNA-gateway et I-Familia) dans le cadre de la recherche de | INTERPOL (DNA-gateway en I-Familia) in het kader van de opsporing van |
personnes disparues et de l'identification de corps ou d'éléments de | vermiste personen en identificatie onbekende lichamen of |
corps inconnus. La Commission est également d'accord sur l'utilité de | lichaamsdelen. De Commissie is het verder eens over het nut van de |
pouvoir enregistrer et comparer des profils ADN des banques de données | mogelijkheid om DNA-profielen uit de DNA-databanken Criminalistiek en |
ADN Criminalistique et Condamnés avec la banque de données ADN | Veroordeelden te registreren en te vergelijken met de DNA-databank van |
d'INTERPOL ; ces enregistrements et comparaisons peuvent uniquement | |
être effectués par l'INCC de manière automatisée, au cas par cas, en | INTERPOL; deze registraties en vergelijkingen kunnen enkel geval per |
cas de signalement international, à la demande d'autorités judiciaires | geval op verzoek van de gerechtelijke autoriteiten ingeval van een |
; pour l'instant, les conditions ne semblent pas réunies pour soutenir | internationale signalering gebeuren op een geautomatiseerde wijze door |
un enregistrement systématique dans la banque de données ADN | het NICC; aan de voorwaarden voor een systematische registratie in de |
d'INTERPOL des profils ADN contenus dans les banques de données ADN | DNA-databank van INTERPOL van DNA-profielen uit de DNA-databanken |
criminalistique ou condamnés. | |
En outre, la Commission a également plaidé en faveur de l'utilité de | Criminalistiek en Veroordeelden lijkt momenteel niet te zijn voldaan. |
permettre des échanges bilatéraux via les canaux de collaboration | Verder pleitte de Commissie ook voor het nut van het toestaan van |
policière internationale ; ces échanges ponctuels doivent être | bilaterale uitwisselingen via kanalen voor internationale |
réservés aux situations exceptionnelles où l'enregistrement dans la | politiesamenwerking; dergelijke ad hoc uitwisselingen moeten worden |
banque de données ADN d'INTERPOL n'est pas pertinent. | voorbehouden voor uitzonderlijke situaties waarin registratie in de |
Il peut donc être déduit de l'avis de la commission d'évaluation | DNA-databank van INTERPOL niet relevant is. |
d'analyse ADN que l'enregistrement systématique dans la banque de | Uit het advies van de DNA-evaluatiecommissie kan dus worden afgeleid |
données ADN d'INTERPOL des profils ADN figurant dans les banques de | dat de systematische registratie in de DNA-gegevensbank van INTERPOL |
données ADN Criminalistique ou Condamnés est prématurée mais que | van DNA-profielen opgenomen in de DNA-gegevensbanken Criminalistiek of |
l'utilisation systématique des banques de données ADN et I-Familia | Veroordeelden voorbarig is, maar dat het systematisch gebruik van de |
d'INTERPOL dans le cadre de la recherche de personnes disparues ou de | DNA- en I-Familia-gegevensbanken van INTERPOL bij het zoeken naar |
l'identification de corps/parties de corps inconnus peut s'avérer très | vermiste personen of identificeren van onbekende |
précieuse. La Commission laisse toutefois une ouverture pour des | lichamen/lichaamsdelen zeer waardevol kan zijn. De Commissie laat wel |
recherches ponctuelles à la demande des autorités judiciaires, par | een opening voor eenmalige bevragingen op verzoek van de gerechtelijke |
exemple pour les cold cases. Pourquoi se limiter à la banque de données ADN d'INTERPOL et à I-Familia ? Outre les banques de données ADN policières d'INTERPOL (la banque de données ADN et I-Familia), dans lesquelles sont enregistrés les profils ADN des personnes disparues, de leurs parents et des corps inconnus, il existe également des banques de données ADN gérées par des organisations humanitaires internationales non policières (par exemple, ICMP). En outre, plusieurs projets (européens) visant à promouvoir l'échange international de profils ADN établis dans le contexte d'une disparition ou de la découverte d'un corps inconnu sont | autoriteiten, bijvoorbeeld voor cold cases. Waarom beperken tot Interpol-DNA-gegevensbank en I-Familia? Naast de politionele DNA-gegevensbanken van INTERPOL (de DNA-gegevensbank en I-Familia) waarin DNA-profielen van vermiste personen, hun verwanten en onbekende lichamen geregistreerd worden, bestaan ook DNA-gegevensbanken beheerd door niet-politionele internationale humanitaire organisaties (bijvoorbeeld ICMP). Bovendien staan er verschillende (Europese) projecten rond het bevorderen van de internationale uitwisseling van DNA-profielen opgesteld in het kader van een verdwijning of het aantreffen van een onbekend lichaam in de |
en cours de réalisation (par exemple, SIS, Prüm Next Generation). Il | steigers (bijvoorbeeld SIS, Prüm Next Generation). De toegang tot en |
ne fait aucun doute que l'accès à ces banques de données et procédures ADN supplémentaires et leur utilisation renforceraient considérablement l'efficacité de la banque de données ADN belge « Personnes disparues ». Le présent arrêté royal se limite toutefois à la désignation de la banque de données ADN I-Familia et à la banque de données ADN d'INTERPOL et, concernant cette dernière, uniquement pour les profils ADN de la banque nationale de données ADN « Personnes disparues ». Il y a plusieurs raisons à cela. Tout d'abord, la nouvelle législation a dès le début eu pour but de proposer des moyens et des méthodes supplémentaires pour la recherche de personnes disparues. Tous les pays sont confrontés à des enquêtes non résolues concernant des personnes disparues et des restes humains qui ne peuvent être identifiés à l'aide de leurs systèmes nationaux uniquement. A la lumière de la facilité avec laquelle on peut effectuer des voyages internationaux, du nombre croissant de cas de traite des êtres humains, de la vulnérabilité des migrants et des réfugiés et des risques importants pour eux de devenir victimes d'un acte criminel, il est vital de disposer de mécanismes internationaux | het gebruik van deze bijkomende DNA-gegevensbanken en procedures zou de effectiviteit van de Belgische DNA-gegevensbank "Vermiste Personen" zonder enige twijfel enorm vergroten. Huidig koninklijk besluit beperkt zich echter tot het aanduiden van de I-Familia DNA-gegevensbank en de Interpol DNA-gegevensbank, en deze laatste enkel voor wat betreft de DNA-profielen uit de nationale DNA-gegevensbank "Vermiste Personen". Daar zijn een aantal redenen voor. Allereerst is de doelstelling van de nieuwe wetgeving vanaf het begin geweest om extra middelen en methodes te bieden voor het opsporen van vermiste personen. Alle landen hebben onopgeloste onderzoeken naar vermiste personen en menselijke resten die niet kunnen worden geïdentificeerd met behulp van hun nationale systemen alleen. In het licht van het gemak van internationaal reizen, het toenemende aantal gevallen van mensenhandel, de kwetsbaarheid van migranten en vluchtelingen en hun hoge risico om slachtoffer te worden van een criminele daad, is het van vitaal belang dat er doeltreffende |
efficaces pour pouvoir comparer à travers le monde des données de | internationale mechanismen zijn om gegevens over vermiste personen |
personnes disparues. Dans de nombreux cas, l'ADN est le seul mode | wereldwijd te kunnen vergelijken. In veel gevallen is DNA de enige |
d'identification possible et un échantillon d'ADN de la personne | haalbare manier van identificatie en kan een DNA-staal van de vermiste |
disparue même ou d'un objet personnel de celle-ci, comme une brosse à | persoon zelf of een persoonlijk voorwerp van de vermiste persoon, |
dents, peut être comparé avec le profil ADN de restes humains non | zoals een tandenborstel, worden vergeleken met het DNA-profiel van |
identifiés. Si toutefois le profil ADN d'une personne disparue n'est | niet-geïdentificeerde menselijke resten. Als het DNA-profiel van een |
pas disponible, les profils ADN d'un ou de plusieurs membres de la | vermiste persoon echter niet beschikbaar is, kunnen de DNA-profielen |
famille biologiques (qui partagent un certain pourcentage de l'ADN de | van een of meer biologische familieleden (die een bepaald percentage |
la personne disparue) peuvent être utilisés pour établir un arbre | DNA delen met de vermiste persoon) worden gebruikt om een |
généalogique. | familiestamboom op te stellen. |
Comme indiqué plus haut, l'échange international de profils ADN | Zoals hoger gezegd voldoet de bestaande internationale uitwisseling |
existant ne suffit pas. C'est la raison pour laquelle l'objectif est | |
d'abord d'offrir davantage de possibilités en matière de recherche de | van DNA-profielen niet. Daarom is het in eerste instantie de bedoeling |
personnes disparues et d'identification de restes humains. | om meer mogelijkheden te bieden voor de opsporing van vermiste |
Ensuite, le choix s'est porté sur deux banques internationales de | personen en de identificatie van menselijke resten. |
données ADN qui ont déjà fait leurs preuves. Ainsi, il y a peu | Ten tweede wordt er gekozen voor twee internationale |
(novembre 2023), une avancée a notamment pu être obtenue dans une | DNA-gegevensbanken die hun deugdelijkheid al hebben bewezen. Zo werd |
affaire criminelle vieille de 10 ans aux Pays-Bas, après qu'un corps | er recent (november 2023) o.a. een doorbraak verkregen in een 10 jaar |
oude moordzaak in Nederland, nadat een niet-geïdentificeerd lichaam | |
non identifié a pu être relié via la banque de données ADN d'INTERPOL | via de INTERPOL DNA-gegevensbank kon gelinkt worden aan een vermiste |
à une personne disparue en Russie. La deuxième banque ADN, I-Familia, | persoon in Rusland. Ook de tweede DNA-gegevensbank, |
a elle aussi déjà connu le succès. En 2021, un lien a pu être établi | I-Familia, kende reeds een succes. In 2021 kon via deze gegevensbank |
via cette banque de données entre un corps inconnu trouvé en 2004 | een link gelegd worden tussen een onbekend lichaam dat in 2004 voor de |
devant la côte croate et une famille en Italie qui avait signalé la | Kroatische kust werd aangetroffen en een familie in Italië die de |
disparition du père de famille cette même année. | vader van het gezin als vermist rapporteerde in 2004. |
Actuellement (septembre 2023), la banque de données ADN d'INTERPOL | Momenteel (september 2023) bevat de INTERPOL DNA-gegevensbank 1.596 |
contient 1596 profils des personnes disparues de 46 pays à travers le | profielen van vermiste personen van 46 landen wereldwijd en 12.723 |
monde et 12 723 profils de traces de corps inconnus (67 pays à travers | sporenprofielen van onbekende lichamen (67 landen wereldwijd). In de |
le monde). Au cours de la période 2004-2023, 39 correspondances ont | periode 2004-2023 werden er 39 overeenkomsten gerapporteerd met |
été signalées concernant ces 2 types de profils. La plupart des | betrekking tot deze 2 types profielen. Het merendeel van de |
profils ADN et des correspondances proviennent d'Etats membres de | DNA-profielen en overeenkomsten zijn afkomstig uit EU-lidstaten. Meer |
l'UE. Plus encore, les Pays-Bas apparaissent comme le leader pour ce | nog, Nederland blijkt koploper wat betreft aantal profielen van |
qui est du nombre de profils de personnes disparues et de corps | vermiste personen en onbekende lichamen in de INTERPOL |
inconnus dans les banques de données ADN d'INTERPOL. De manière | DNA-gegevensbank. Sinds 2007 voegen zij, in afwezigheid van een |
standard, ils joignent depuis 2007, en l'absence de correspondance au | nationale overeenkomst, alle Nederlandse DNA-profielen van vermiste |
niveau national, tous les profils ADN néerlandais de personnes | personen en onbekende lichamen of lichaamsresten standaard toe. |
disparues et de corps inconnus ou de restes de corps. Actuellement, la | |
banque de données ADN d'INTERPOL contient 472 (profils de traces de) | Momenteel bevat de INTERPOL DNA-gegevensbank 472 Nederlandse |
personnes disparues néerlandais(es) et 920 profils néerlandais de | (sporenprofielen van) vermiste personen en 920 Nederlandse profielen |
corps ou de restes de corps inconnus. Il va sans dire que ces nombres | van onbekende lichamen of lichaamsresten. Het hoeft geen betoog dat |
importants de profils ADN disponibles en provenance des Pays-Bas sont | deze grote aantallen aan beschikbare DNA-profielen uit Nederland |
extrêmement intéressants pour la Belgique. | uitermate interessant zijn voor België. |
Depuis 2004, les profils ADN de personnes disparues et de restes | Sinds 2004 worden DNA-profielen van vermiste personen en |
humains non identifiés sont comparés dans la banque de données ADN | niet-geïdentificeerde menselijke resten vergeleken in de DNA-databank |
d'INTERPOL. Toutefois, cette banque de données ne dispose pas de la | van INTERPOL. Deze databank beschikt echter niet over de statistische |
fonctionnalité statistique permettant de comparer des profils ADN de | functionaliteit om DNA-profielen van familieleden van vermiste |
membres de la famille de personnes disparues avec des restes humains | personen te vergelijken met niet-geïdentificeerde menselijke resten. |
non identifiés. En 2017, le comité exécutif d'INTERPOL a approuvé la | Het uitvoerend comité van INTERPOL heeft in 2017 zijn goedkeuring |
création d'une banque de données ADN de membres de la famille de | gegeven aan de oprichting van een DNA-gegevensbank van familieleden |
personnes disparues. Ce service, dénommé I-Familia, a commencé ses | |
activités en 2021 et permet de comparer au niveau international des | van vermiste personen. Deze dienst, I-Familia genaamd, is in 2021 van |
profils ADN de membres de la famille d'une personne disparue d'un pays | start gegaan en maakt het mogelijk om DNA-profielen van familieleden |
van een vermiste persoon uit het ene land internationaal te | |
avec des profils ADN de restes humains d'un autre pays. Actuellement | vergelijken met DNA-profielen van menselijke resten uit een ander |
(septembre 2023), I-Familia contient 12 202 profils de corps inconnus | land. Momenteel (september 2023) bevat I-Familia 12.202 profielen van |
(66 pays à travers le monde) et 1507 profils de proches d'une personne | onbekende lichamen (66 landen wereldwijd) en 1.507 profielen van |
verwanten van een vermiste persoon (44 landen wereldwijd). Dit leidde | |
disparue (44 pays à travers le monde). Cela a déjà conduit à 6 | reeds tot 6 bevestigde identificaties. |
identifications confirmées. Les deux banques de données ADN sont gérées par INTERPOL et ont donc | Beide internationale DNA-gegevensbanken worden beheerd door Interpol, |
une portée mondiale. Elles ont en outre pour avantage que les | en hebben dus een wereldwijd bereik. Ze bieden het bijkomend voordeel |
procédures de comparaison de profils ADN avec ces banques de données | dat de procedures voor de vergelijking van DNA-profielen met deze |
ADN ont été établies par INTERPOL et offrent les garanties nécessaires | DNA-gegevensbanken opgesteld zijn door Interpol en de nodige garanties |
en termes de confidentialité et de protection des données. Il peut | bieden voor vertrouwelijkheid en gegevensbescherming. Er kan verwezen |
être renvoyé au document référencé 2021/311/OSA/FPDM/DNA/I-Familia, | worden naar het document met referentie |
"INTERPOL policy on using family DNA profiles of missing persons for | 2021/311/OSA/FPDM/DNA/I-Familia, "INTERPOL policy on using family DNA |
kinship matching » et "INTERPOL CHARTER - International DNA Gateway - | profiles of missing persons for kinship matching" en "INTERPOL CHARTER |
Implementing rules for the INTERPOL DNA Database and Gateway ». | - International DNA Gateway - Implementing rules for the INTERPOL DNA |
Database and Gateway". | |
Enfin, rien n'empêche la désignation dans l'avenir de banques de | Tot slot, niets sluit uit dat in de toekomst bijkomende internationale |
données ADN supplémentaires. La désignation par un arrêté délibéré en | DNA-gegevensbanken aangeduid worden. De aanduiding bij een in |
Conseil des ministres garantit, d'une part, que cela ne se fasse pas | Ministerraad overlegd besluit garandeert enerzijds dat dit niet zonder |
sans concertation au sein du gouvernement et, d'autre part, que le | overleg binnen de regering gedaan wordt, en anderzijds dat de nodige |
temps nécessaire puisse être pris afin de contrôler si les banques de | tijd genomen kan worden om te controleren of internationale |
données ADN internationales répondent aux exigences de qualité. | DNA-gegevensbanken voldoen aan alle kwaliteitsvereisten. |
Le Ministre de la Justice, | De Minister van Justitie, |
P. VAN TIGCHELT | P. VAN TIGCHELT |
24 MARS 2024. - Arrêté royal portant désignation des banques | 24 MAART 2024. - Koninklijk besluit houdende aanduiding van de |
internationales de données ADN visées à l'article 44ter, 7° /1 du Code | internationale DNA-gegevensbanken bedoeld in artikel 44ter, 7° /1 van |
d'instruction criminelle et à l'article 2, 6° /1 de la loi du 22 mars | het Wetboek van strafvordering en artikel 2, 6° /1 van de wet van 22 |
1999 relative à la procédure d'identification par analyse ADN en | maart 1999 betreffende de identificatieprocedure via DNA-onderzoek in |
matière pénale | strafzaken |
PHILIPPE, Roi des Belges, | FILIP, Koning der Belgen, |
A tous, présents et à venir, Salut. | Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. |
Vu le Code d'instruction criminelle, article 44ter, point 7° /1 ; | Gelet op het Wetboek van strafvordering, artikel 44ter, punt 7° /1; |
Vu la loi du 22 mars 1999 relative à la procédure d'identification par | Gelet op de wet van 22 maart 1999 betreffende de |
analyse ADN en matière pénale, article 2, point 6° /1 ; | identificatieprocedure via DNA-onderzoek in strafzaken, artikel 2, punt 6° /1; |
Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances, donné le 23 janvier 2024 ; | Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 23 |
Vu l'accord du Secrétaire d'Etat au budget, donné le 3 février 2024; | januari 2024; Gelet op de akkoordbevinding van de Staatssecretaris voor Begroting, gegeven op 3 februari 2024; |
Vu l'analyse d'impact de la réglementation réalisée conformément aux | Gelet op de impactanalyse van de regelgeving, uitgevoerd |
articles 6 et 7 de la loi du 15 décembre 2013 portant des dispositions | overeenkomstig artikelen 6 en 7 van de wet van 15 december 2013 |
houdende diverse bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging; | |
diverses en matière de simplification administrative ; | Gelet op het advies van de DNA-evaluatiecommissie, uitgegeven op 5 mei 2023; |
Vu l'avis de la commission d'évaluation ADN, donné le 5 mai 2023 ; | Gelet op de adviesaanvraag binnen dertig dagen, die op 1 maart 2024 |
Vu la demande d'avis dans un délai de trente jours, adressée au | bij de Raad van State is ingediend, met toepassing van het artikel 84, |
Conseil d'Etat le 1er mars 2024, en application de l'article 84, § 1er, | § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd |
alinéa 1er, 2°, des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 | op 12 januari 1973; |
janvier 1973 ; | |
Vu la décision 75.788/16 du Conseil d'Etat, donnée le 5 mars 2024 en | Gelet op de beslissing 75.788/16 van de Raad van State, gegeven op 5 |
application de l'article 84, § 5, des lois sur le Conseil d'Etat, | maart 2024, met toepassing van artikel 84, § 5, van de wetten op de |
coordonnées le 12 janvier 1973 ; | Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973; |
Sur la proposition du Ministre de la Justice et de l'avis des | Op de voordracht van de Minister van Justitie en op het advies van de |
Ministres qui en ont délibéré en Conseil, | in Raad vergaderde Ministers, |
Nous avons arrêté et arrêtons : | Hebben Wij besloten en besluiten Wij : |
Article 1er.Les banques internationales de données ADN visées dans la |
Artikel 1.De internationale DNA-gegevensbanken bedoeld in de bepaling |
disposition sous 7° /1 de l'article 44ter du Code d'instruction | onder 7° /1 van artikel 44ter van het Wetboek van strafvordering en in |
criminelle et dans la disposition sous 6° /1 de l'article 2 de la loi | de bepaling onder 6° /1 van artikel 2 van de wet van 22 maart 1999 |
du 22 mars 1999 relative à la procédure d'identification par analyse | betreffende de identificatieprocedure via DNA-onderzoek in strafzaken |
ADN en matière pénale sont les suivantes : | zijn de volgende: |
1° la banque de données ADN I-Familia, gérée par Interpol et visée | 1° de I-Familia DNA-gegevensbank, beheerd door Interpol en bedoeld in |
dans le document avec référence 2021/311/OSA/FPDM/DNA/I-Familia, « | het document met als referentie 2021/311/OSA/FPDM/DNA/I-Familia, |
INTERPOL policy on using family DNA profiles of missing persons for | "INTERPOL policy on using family DNA profiles of missing persons for |
kinship matching » ; | kinship matching"; |
2° la banque de données ADN Interpol, gérée par Interpol et visée dans | 2° de Interpol DNA-gegevensbank, beheerd door Interpol, en bedoeld in |
le document « INTERPOL CHARTER - International DNA Gateway - | het document "INTERPOL CHARTER - International DNA Gateway - |
Implementing rules for the Interpol DNA Database and Gateway » de | Implementing rules for the INTERPOL DNA Database and Gateway" van |
janvier 2014. | januari 2014. |
Sans préjudice des possibilités de consultations ponctuelles visées à | Onverminderd de mogelijkheden van eenmalige bevragingen bedoeld in |
l'article 8, § 6 de la loi du 22 mars 1999 relative à la procédure | artikel 8, § 6 van de wet van 22 maart 1999 betreffende de |
d'identification par analyse ADN en matière pénale, seules les données | identificatieprocedure via DNA-onderzoek in strafzaken, worden aan de |
indexées ADN enregistrées dans la banque nationale de données ADN | internationale DNA-gegevensbank bedoeld in het eerste lid onder 2° |
"Personnes disparues" sont communiquées à la banque internationale de | enkel de DNA-linkgegevens geregistreerd in de nationale |
données ADN visée dans la disposition sous 2° du premier alinéa. | DNA-gegevensbank "Vermiste Personen" meegedeeld. |
Art. 2.Notre Ministre de la justice est chargé de l'exécution du |
Art. 2.Onze minister van Justitie is belast met de uitvoering van dit |
présent arrêté. | besluit. |
Donné à Bruxelles, le 24 mars 2024. | Gegeven te Brussel, 24 maart 2024. |
PHILIPPE | FILIP |
Par le Roi : | Van Koningswege : |
Le Ministre de la Justice, | De Minister van Justitie, |
P. VAN TIGCHELT | P. VAN TIGCHELT |