Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 16/03/2004
← Retour vers "Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 31 mars 1999, conclue au sein de la Commission paritaire pour le secteur socio-culturel, relative au statut de la délégation syndicale "
Arrêté royal rendant obligatoire la convention collective de travail du 31 mars 1999, conclue au sein de la Commission paritaire pour le secteur socio-culturel, relative au statut de la délégation syndicale Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 31 maart 1999, gesloten in het Paritair Comité voor de socio-culturele sector, betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging
SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
16 MARS 2004. - Arrêté royal rendant obligatoire la convention 16 MAART 2004. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt
collective de travail du 31 mars 1999, conclue au sein de la verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 31 maart 1999,
Commission paritaire pour le secteur socio-culturel, relative au gesloten in het Paritair Comité voor de socio-culturele sector,
statut de la délégation syndicale (1) betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging (1)
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, présents et à venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi du 5 décembre 1968 sur les conventions collectives de Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve
travail et les commissions paritaires, notamment l'article 28; arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;
Vu la demande de la Commission paritaire pour le secteur Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de socio-culturele
socio-culturel; sector;
Sur la proposition de Notre Ministre de l'Emploi, Op de voordracht van Onze Minister van Werk,
Nous avons arrêté et arrêtons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.Est rendue obligatoire la convention collective de

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage

travail du 31 mars 1999, reprise en annexe, conclue au sein de la overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 31 maart 1999,
Commission paritaire pour le secteur socio-culturel, relative au gesloten in het Paritair Comité voor de socio-culturele sector,
statut de la délégation syndicale. betreffende het statuut van de syndicale afvaardiging.

Art. 2.Notre Ministre de l'Emploi est chargé de l'exécution du

Art. 2.Onze Minister van Werk is belast met de uitvoering van dit

présent arrêté. besluit.
Donné à Bruxelles, le 16 mars 2004. Gegeven te Brussel, 16 maart 2004.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre de l'Emploi, De Minister van Werk,
F. VANDENBROUCKE F. VANDENBROUCKE
_______ _______
Note Nota
(1) Référence au Moniteur belge : (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad :
Loi du 5 décembre 1968, Moniteur belge du 15 janvier 1969. Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969.
Annexe Bijlage
Commission paritaire pour le secteur socio-culturel Paritair Comité voor de socio-culturele sector
Convention collective de travail du 31 mars 1999 Collectieve arbeidsovereenkomst van 31 maart 1999
Statut de la délégation syndicale Statuut van de syndicale afvaardiging
(Convention enregistrée le 22 juin 1999 sous le numéro 51079/CO/329) CHAPITRE Ier. - Champ d'application

Article 1er.La présente convention collective de travail s'applique aux employeurs et aux travailleurs employés dans des organisations du secteur socio-culturel qui ressortissent à la Commission paritaire pour le secteur socio-culturel à l'exception des travailleurs dont le lieu de travail est situé hors de Belgique. Par travailleurs, on entend le personnel ouvrier et employé, masculin et féminin, quel que soit le type de contrat de travail sous lequel il est engagé. CHAPITRE II. - Principes généraux

(Overeenkomst geregistreerd op 22 juni 1999 onder het nummer 51079/CO/329) HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en op de werknemers tewerkgesteld in organisaties van de socio-culturele sector die vallen onder de bevoegdheid van het Paritair Comité voor de socio-culturele sector met uitzondering van de werknemers waarvan de plaats van tewerkstelling buiten België is gelegen. Onder werknemers wordt verstaan : het mannelijk en vrouwelijk werklieden- en bediendenpersoneel, ongeacht het type arbeidsovereenkomst, waaronder hij tewerkgesteld is. HOOFDSTUK II. - Algemene beginselen

Art. 2.Sans préjudice des dispositions de la convention collective de

Art. 2.Onverminderd de beschikkingen van de collectieve

travail n° 5 du 24 mai 1971 conclue au sein du Conseil national du arbeidsovereenkomst nr. 5 van 24 mei 1971 gesloten in de Nationale
travail concernant le statut des délégations syndicales du personnel Arbeidsraad betreffende het statuut van de syndicale afvaardigingen
des entreprises, modifiée par la convention collective de travail n° van het personeel der ondernemingen, gewijzigd door de collectieve
5bis du 30 juin 1977 et de la convention collective de travail n° 5ter arbeidsovereenkomst 5bis van 30 juni 1977 en de collectieve
du 21 décembre 1978, les organisations des employeurs et de arbeidsovereenkomst nr. 5ter van 21 december 1978, verklaren de
travailleurs représentées à l'a Commission paritaire pour le secteur werkgevers- en werknemersorganisaties, vertegenwoordigden in het
socio-culturel, déclarent que les principes essentiels concernant la Paritair Comité voor de socio-culturele sector, dat de essentiële
compétence et les modalités de fonctionnement des délégations syndicales du personnel des entreprises sont définis par la présente convention.

Art. 3.Les travailleurs reconnaissent la nécessité d'une autorité légitime des chefs d'entreprise et mettent leur honneur à exécuter consciencieusement leur travail. Les employeurs respectent la dignité des travailleurs et mettent leur honneur à les traiter avec justice. Ils s'engagent à ne porter, directement ou indirectement, aucune entrave à leur liberté d'association, ni au libre développement de leur organisation dans l'entreprise.

beginselen betreffende de bevoegdheid en de werkingsmodaliteiten van de syndicale afvaardigingen van het personeel van de ondernemingen bepaald worden door deze overeenkomst.

Art. 3.De werknemers erkennen de noodzakelijkheid van een wettig gezag van de ondernemingshoofden en zij maken er een erepunt van hun werk plichtsgetrouw uit te voeren. De werkgevers eerbiedigen de waardigheid van de werknemers en zij maken er een erepunt van hen met rechtvaardigheid te behandelen. Zij verbinden er zich toe hun vrijheid van vereniging en de vrije ontplooiing van hun organisatie in de onderneming rechtstreeks noch onrechtstreeks te hinderen.

Art. 4.Les organisations d'employeurs s'engagent à recommander à

Art. 4.De werkgeversorganisaties verbinden er zich toe aan hun

leurs affiliés de n'exercer aucune pression sur le personnel pour aangeslotenen aan te bevelen, op het personeel geen enkele druk uit te
l'empêcher de se syndiquer. oefenen om hun te beletten bij een vakbond aan te sluiten.
Les organisations de travailleurs s'engagent, en respectant la liberté De werknemersorganisaties verbinden er zich toe, onder eerbiediging
d'association, à recommander à leurs organisations constitutives van de vrijheid van vereniging, aan hun organisaties waaruit zij zijn
d'observer au sein des entreprises, les pratiques de relations samengesteld, aan te bevelen in de ondernemingen, de praktijken van de
paritaires conformes à l'esprit de la présente convention. paritaire verhoudingen die met de geest van deze overeenkomst stroken, na te leven.

Art. 5.Les parties s'engagent à recommander à leurs organisations

Art. 5.De partijen verbinden er zich toe hun aangesloten organisaties

affiliées : aan te bevelen :
- d'inviter respectivement les chefs d'entreprises et les délégués
syndicaux à témoigner en toutes circonstances de l'esprit de justice, - respectievelijk de hoofden van de ondernemingen en de syndicale
d'équité et de conciliation qui conditionne les bonnes relations afgevaardigden te verzoeken in alle omstandigheden blijk te geven van
sociales dans les entreprises; zijn voor rechtvaardigheid, billijkheid en verzoening, die bepalend
- de veiller à ce que les mêmes personnes respectent la législation zijn voor de goede sociale verhoudingen in de ondernemingen;
sociale, les conventions collectives de travail et le règlement de - er over te waken dat dezelfde personen de sociale wetgeving, de
travail, et conjuguent leurs efforts en vue d'un assurer le respect. collectieve arbeidsovereenkomsten en het arbeidsreglement naleven en
hun inspanningen bundelen teneinde de naleving ervan te verzekeren.

Art. 6.Les organisations de travailleurs s'engagent à recommander à

Art. 6.De werknemersorganisaties verbinden er zich toe aan hun

leurs organisations affiliées de se mettre d'accord entre elles, aangesloten organisaties aan te bevelen zich onderling akkoord te
éventuellement en recourant à l'initiative conciliatrice du président stellen en daartoe eventueel een beroep te doen op het
de la commission paritaire, pour la désignation ou l'élection dans les verzoeningsinitiatief van de voorzitter van het paritair comité voor
entreprises d'une délégation syndicale commune, de faire en sorte que het aanwijzen of het verkiezen van een gemeenschappelijke syndicale
les délégués désignés ou les candidats aux élections soient choisis en afvaardiging in de ondernemingen en ervoor te zorgen dat de aangewezen
considération de l'autorité dont ils devront disposer dans l'exercice afgevaardigden of voor verkiezing voorgedragen kandidaten zouden
gekozen worden voor het gezag, waarover zij in het uitvoeren van hun
de leurs fonctions, ainsi que pour leur compétence. functies moeten beschikken, evenals voor hun bevoegdheid.
CHAPITRE III. - Institution et composition HOOFDSTUK III. - Oprichting en samenstelling
de la délégation syndicale van de syndicale afvaardiging

Art. 7.En ce qui concerne la délégation syndicale, seules les

Art. 7.Voor wat de syndicale afvaardiging betreft, hebben alleen de

organisations syndicales reconnues sont habilitées à présenter des erkende werknemersorgansiaties het recht kandidaten voor te dragen,
candidats, soit en les désignant, soit en procédant à des élections. hetzij door aanduiding hetzij na verkiezingen georganiseerd door de

Art. 8.§ 1er. Une délégation syndicale peut être installée dans

werknemersorganisaties.

Art. 8.§ 1. Op vraag van minstens één representatieve

chaque institution à la demande d'au moins une organisation syndicale werknemersorganisatie, middels aangetekend schrijven aan de werkgever
représentative, par lettre recommandée à l'employeur et aux autres en aan de andere representatieve vakbondsorganisaties, kan in elke
organisations syndicales représentatives, pour autant que : onderneming een syndicale afvaardiging opgericht worden, voor zover :
- l'entreprise compte au jour de la demande au moins 20 travailleurs - de onderneming op de dag van de aanvraag ten minste 20 werknemers
occupés; tewerkstelt;
- et que 50 p.c. de travailleurs en fassent la demande. - en dat 50 pct. van de werknemers hierom verzoekt.
Le calcul du nombre de travailleurs se fait sur base du nombre moyen De berekening van het aantal werknemers gebeurt op grond van het
de travailleurs qui, pendant les deux trimestres antérieurs au gemiddeld aantal werknemers die gedurende de twee trimesters,
trimestre durant lequel la demande a été posée, sont employés dans voorafgaand aan het trimester waarin de aanvraag is gesteld, in de
l'entreprise. onderneming zijn tewerkgesteld.
Pour le calcul du nombre de ces travailleurs, on prend en compte tous Voor de berekening van het aantal bedoelde werknemers, worden alle
les travailleurs comme cité dans l'article 1er, à l'exception des werknemers in aanmerking genomen zoals vermeld in artikel 1, met
travailleurs avec un contrat de travail d'une durée déterminée qui uitzondering van de werknemers met een arbeidsovereenkomst voor een
n'ont pas 6 mois d'ancienneté au jour de la demande de l'installation. bepaalde duur die geen 6 maanden anciënniteit tellen op de dag van de
aanvraag tot oprichting.
Chaque employeur est obligé, sur simple demande écrite d'une Elke werkgever is verplicht, op eenvoudige schriftelijke aanvraag van
organisation syndicale représentative, de communiquer par écrit ses een representatieve vakbondsorganisatie, zijn aantallen inzake
effectifs en matière d'emploi, même si aucune demande d'installation tewerkstelling schriftelijk mede te delen, ook al werd er nog geen
d'une délégation syndicale n'a été introduite. enkele aanvraag tot oprichting van een syndicale afvaardiging gesteld.
§ 2. A dater de l'envoi de la lettre recommandée mentionnée au § 1er, § 2. Vanaf de verzending van het aangetekend schrijven waarvan sprake
dans un délai de 14 jours calendrier, l'employeur peut demander, par lettre recommandée à l'(aux) organisation(s) syndicale(s) demanderesse(s), à vérifier la seconde condition. Si l'employeur n'a pas demandé cette vérification dans les délais prévus, la condition est considérée comme remplie. L'employeur devra communiquer par écrit les noms et adresses de tous les travailleurs de l'entreprise aux organisations demanderesses. Pour preuve et à la demande de l'employeur, il sera remis au président de la commission paritaire une liste avec les signatures. in § 1, binnen een termijn van 14 kalenderdagen, kan de werkgever, bij aangetekend schrijven gericht aan de aanvragende werknemersorganisatie(s), vragen om de tweede voorwaarde na te gaan. Indien de werkgever dit nazicht niet gevraagd heeft binnen de voorziene termijn, dan wordt deze voorwaarde beschouwd als zijnde vervuld. De werkgever zal de namen en de adressen van alle werknemers van de onderneming aan de vragende organisaties schriftelijk moeten overmaken. Voor bewijs en op vraag van de werkgever zal aan de voorzitter van het paritair comité, een lijst met handtekeningen overhandigd worden.
§ 3. Les organisations syndicales qui n'ont pas été à l'origine de la § 3. De werknemersorganisaties die niet aan de oorsprong hebben
demande, disposent d'un délai de 14 jours calendrier à dater de gelegen van de aanvraag, beschikken over een termijn van 14
kalenderdagen te rekenen vanaf de verzending van het aangetekend
l'envoi de la lettre recommandée prévue au § 1er pour informer schrijven voorzien in § 1 om de werkgever en de
l'employeur et l'(les) organisation(s) syndicale(s) dont émane la werknemersorganisatie(s) die de brief hebben verzonden, te laten weten
lettre, qu'elles prétendent à au moins un mandat. dat zij aanspraak maken op ten minste één mandaat.
Les organisations syndicales se mettent d'accord sur la répartition et De werknemersorganisaties stellen zich onderling akkoord over de
la désignation des délégués tout en respectant les limites définies à verdeling en de aanduiding van de afgevaardigden met inachtneming van
l'article 11. Elles peuvent à cet effet éventuellement faire appel au de in artikel 11 bepaalde grenzen. Zij kunnen hiertoe eventueel beroep
président de la commission paritaire. doen op de voorzitter van het paritair comité.

Art. 9.Les parties recommandent aux institutions de moins de 20

Art. 9.Partijen bevelen de instellingen met minder dan 20 werknemers

travailleurs d'organiser la concertation syndicale sur base aan, om op vrijwillige basis, syndicaal overleg te organiseren.
volontaire. Pour ce faire, des formes et des modalités adaptées peuvent être cherchées. Hierbij kan gezocht worden naar aangepaste vormen en modaliteiten.

Art. 10.§ 1er. La délégation syndicale est instaurée :

Art. 10.§ 1. De syndicale afvaardiging wordt opgericht :

- ou bien le jour où l'employeur a marqué son accord par écrit; - ofwel op de dag dat de werkgever zijn schriftelijk akkoord heeft
- ou, faute de réaction de l'employeur au recommandé telle que prévu à gegeven; - ofwel, bij gebrek aan reactie van de werkgever op het aangetekend
l'article 8, § 2, après l'expiration de la période de réaction des 14 jours calendrier; schrijven zoals bedoeld in artikel 8, § 2, bij het verstrijken van de reactietermijn van 14 kalenderdagen;
- ou bien, le jour de la réponse positive du président de la - ofwel, op de dag van het positief antwoord van de voorzitter van het
commission paritaire sur le calcul comme prévu à l'article 8, § 2. paritair comité, op de telling zoals bedoeld in artikel 8, § 2.
§ 2. La composition de la délégation syndicale est signifiée à § 2. De samenstelling van de syndicale afvaardiging wordt bij de
l'employeur par lettre recommandée, émanant de l'(des) organisation(s) werkgever betekend bij aangetekend schrijven, uitgaande van de
concernée(s), désignant au moins un délégué. betrokken werknemersorganisatie(s), waarbij ten minste één
afgevaardigde wordt aangeduid.
Le mandat de la délégation syndicale débute le jour de l'envoi de ce De mandaat van de syndicale afvaardiging neemt een aanvang op de datum
recommandé. van de verzending van dit aangetekend schrijven.

Art. 11.La délégation syndicale est composé de délégués effectifs et

Art. 11.De syndicale afvaardiging wordt samengesteld uit effectieve

suppléants, dont le nombre est déterminé comme suit : en plaatsvervangende afgevaardigden, waarvan het aantal als volgt wordt bepaald :
- de 20 à 34 travailleurs : 2 effectifs; - van 20 tot 34 werknemers : 2 effectieven;
- de 35 à 49 travailleurs : 2 effectifs et 1 suppléant; - van 35 tot 49 werknemers : 2 effectieven en 1 plaatsvervanger;
- de 50 à 99 travailleurs : 3 effectifs et 3 suppléants; - van 50 tot 99 werknemers : 3 effectieven en 3 plaatsvervangers;
- 100 travailleurs et plus : 4 effectifs et 4 suppléants. - 100 en meer werknemers : 4 effectieven en 4 plaatsvervangers.
A l'échéance des mandats des délégués syndicaux, l'employeur peut, sur Bij het verstrijken van de mandaten van de syndicale afgevaardigden
base d'une diminution du volume du personnel et des dispositions de kan de werkgever, op basis van de daling inzake het personeelsvolume
cet article, refuser le renouvellement d'un ou de plusieurs mandats. A l'échéance des mandats des délégués syndicaux, l'(les) organisation(s) syndicale(s) peut (peuvent), sur base d'une augmentation du volume de personnel et des dispositions de cet article, demander un accroissement du nombre de délégués.

Art. 12.Si le mandat d'un délégué syndical, effectif ou suppléant, n'a pas été rempli ou a pris fin pour quel que motif que ce soit, l'organisation syndicale concernée a le droit de pourvoir à sa désignation ou à son remplacement. Le nouveau délégué ou le remplaçant termine le mandat.

en de bepalingen van dit artikel, de vernieuwing van één of meerdere mandaten weigeren. Bij het verstrijken van de mandaten van de syndicale afgevaardigden kan (kunnen) de werknemersorganisatie(s), op basis van de stijging van het personeelsvolume en de bepalingen van dit artikel, een toename vragen van het aantal afgevaardigden.

Art. 12.Indien het mandaat van een syndicale afgevaardigde, effectief of plaatsvervangend, niet is ingevuld of een einde neemt om welke reden dan ook, heeft de betrokken werknemersorganisatie het recht om in zijn aanstelling of in zijn vervanging te voorzien. De nieuwe afgevaardigde of de vervanger voleindigt het mandaat.

Art. 13.Pour pouvoir faire fonction de délégué, les membres du

Art. 13.Om als afgevaardigde te mogen fungeren, moeten de

personnel doivent satisfaire aux conditions suivantes au début de leur personeelsleden aan de volgende voorwaarden voldoen aan de aanvang van
mandat : hun mandaat :
1. avoir au moins 6 mois d'ancienneté dans l'établissement et ne pas 1. ten minste 6 maanden anciënniteit bezitten in de onderneming en
se trouver en période d'essai; niet in een proefperiode zijn;
2. ne pas se trouver en période de préavis; 2. niet in opzegperiode zijn;
3. ne pas avoir atteint l'âge de la retraite; 3. de pensioenleeftijd niet bereikt hebben;
4. ne pas faire partie du personnel de direction ou du conseil 4. geen deel uitmaken van het leidinggevend personeel of van de raad
d'administration de l'entreprise. van beheer van de onderneming.

Art. 14.Le membre suppléant est appelé à siéger en remplacement de

Art. 14.Het plaatsvervangend lid wordt geroepen om te zetelen in

l'effectif : vervanging van een effectief :
a) lorsque le membre effectif est empêché de participer à la réunion; a) wanneer het effectief lid belet is om aan de vergadering deel te
b) lorsque le mandat du membre effectif touche à sa fin en exécution nemen; b) wanneer het mandaat van het effectief lid ten einde loopt in
de l'article 15 de la présente convention collective de travail. Dans uitvoering van artikel 15 van deze collectieve arbeidsovereenkomst. In
ce cas, le membre suppléant termine le mandat du membre effectif qu'il dit geval voleindigt het plaatsvervangend lid het mandaat van het
remplace. effectief lid dat hij vervangt.

Art. 15.Le mandat du délégué prend fin :

Art. 15.Het mandaat van de afgevaardigde loopt ten einde :

1. à l'expiration de son terme; 1. bij het verstrijken van de termijn;
2. suite à la démission écrite notifiée par l'organisation de 2. ingevolge schriftelijke ontslagneming door de werknemersorganisatie
travailleurs à l'employeur; aan de werkgever betekend;
3. lorsque le délégué cesse de faire partie du personnel; 3. in geval de afgevaardigde ophoudt tot het personeel te behoren;
4. dès que le délégué est chargé d'une fonction de direction ou 4. in geval hij in de onderneming met een leidinggevende functie wordt
devient membre du Conseil d'administration; belast of lid wordt van de raad van beheer;
5. en cas de décès; 5. in geval van overlijden;
6. en cas de retrait du mandat par l'organisation de travailleurs dont 6. in geval van terugtrekking van het mandaat door de
le délégué est membre. werknemersorganisatie waarvan de afgevaardigde lid is.

Art. 16.La durée du mandat de délégué syndical est de 4 ans et il est

Art. 16.Het mandaat van afgevaardigde duurt 4 jaar en is

renouvelable. vernieuwbaar.
L'employeur prévient par lettre recommandée les organisations De werkgever verwittigt de syndicale organisaties die een
syndicales qui ont désigné un délégué syndical. Dans ce cas, si les afgevaardigde hebben aangeduid per aangetekend schrijven. In dit
organisations syndicales ne procèdent pas à de nouvelles désignations geval, zo de werknemersorganisaties niet overgaan tot de vernieuwde
conformément à la procédure prévue à l'article 10 avant l'échéance des aanstelling overeenkomstig de procedure voorzien in artikel 10 vóór
mandats, les mandats prennent fin à l'échéance. het verstrijken van de mandaten, nemen de mandaten een einde bij het
verstrijken ervan.
Si l'employeur ne procède pas à cette communication dans le délai Indien de werkgever niet overgaat tot deze melding binnen de gestelde
prévu, les mandats sont reconduits tacitement. termijn, dan worden de mandaten stilzwijgend vernieuwd.
CHAPITRE IV. - Compétence de la délégation syndicale HOOFDSTUK IV. - Bevoegdheid van de syndicale afvaardiging

Art. 17.Sans préjudice de missions particulières attribuées par et/ou

Art. 17.Zonder afbreuk te doen aan de specifieke opdrachten

en vertu de dispositions spécifiques, la compétence de la délégation toegewezen door en/of op grond van specifieke bepalingen, heeft de
syndicale concerne entre autres : bevoegdheid van de syndicale afvaardiging onder andere betrekking op :
1. les relations de travail; 1. de arbeidsverhoudingen;
2. l'application de la législation sociale des conventions collectives 2. de toepassing van de sociale wetgeving, van de collectieve
de travail, du règlement du travail et des contrats de travail arbeidsovereenkomsten, van het arbeidsreglement en de individuele
individuels; arbeidsovereenkomsten;
3. la négociation avec l'aide des secrétaires permanents des 3. ondernemingen met de hulp van de secretarissen van de organisaties
organisations en vue de la conclusion de conventions collectives de met het oog op het sluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten of
travail ou d'accords au sein de l'entreprise; akkoorden in de schoot van de onderneming;
4. le respect des principes généraux de la présente convention 4. de naleving van de algemene beginselen van deze collectieve
collective de travail. arbeidsovereenkomst.

Art. 18.La délégation syndicale a le droit d'être entendue par le

Art. 18.De syndicale afvaardiging heeft het recht door het

ondernemingshoofd of door zijn vertegenwoordiger ten laatste binnen de
chef d'entreprise ou par son représentant, au plus tard endéans les 8 8 dagen te worden gehoord, naar aanleiding van elk geschil of
jours à l'occasion de tout litige ou différend de caractère collectif betwisting van collectieve aard die zich in de onderneming voordoet;
survenant dans l'entreprise; le même droit lui appartient en cas de zij heeft hetzelfde recht wanneer dergelijke geschillen of
menace de pareils litiges ou différends. betwistingen dreigen te ontstaan.

Art. 19.Chaque plainte individuelle est introduite par la voie

Art. 19.Elke individuele klacht wordt langs de gewone hiërarchische

hiérarchique habituelle par le travailleur intéressé qui est assisté à weg ingediend door de belanghebbende werknemer die op zijn verzoek
sa demande par son délégué syndical. La délégation syndicale a le wordt bijgestaan door zijn syndicale afvaardiging. De syndicale
droit d'être entendue à l'occasion de tout litige ou différend de afvaardiging heeft het recht te worden gehoord naar aanleiding van elk
caractère individuel qui n'a pu être résolu par cette voie. individueel geschil of betwisting die langs deze weg niet kon worden

Art. 20.Lorsque d'éventuelles discussions n'aboutissent pas un

opgelost.

Art. 20.Wanneer eventuele besprekingen niet tot een akkoord leiden,

accord, la délégation syndicale peut se faire assister, au cours des mag de syndicale afvaardiging zich bij overlegvergaderingen laten
bijstaan door vertegenwoordigers van hun syndicale organisaties; zij
réunions de concertation, par les représentants de ses organisations brengt voorafgaandelijk de werkgever hiervan op de hoogte.
syndicales; elle met préalablement au courant l'employeur. In dezelfde omstandigheden, kan de werkgever zich bij
Dans les mêmes conditions, l'employeur peut se faire assister, au overlegvergaderingen laten bijstaan door vertegenwoordigers van de
cours de réunions de concertation, par les représentants de son werkgeversorganisatie; hij brengt voorafgaandelijk de syndicale
organisation patronale; il met préalablement au courant la délégation syndicale. afvaardiging hiervan op de hoogte.
Si aucune solution ne peut être trouvée, la direction ou la délégation Indien geen oplossing gevonden wordt, kan de directie of de syndicale
syndicale peuvent avoir recours à la procédure de conciliation, prévue afvaardiging de verzoeningsprocedure starten zoals bepaald in het
par le règlement d'ordre intérieur de la Commission paritaire pour le huishoudelijk reglement van het Paritair Comité voor de
secteur socio-culturel. socio-culturele sector.
Un préavis de grève ne peut être déposé que par écrit et après que les Een stakingsaanzegging mag slechts schriftelijk en na uitputting van
différentes procédures de concertation et de conciliation décrites de verschillende overleg- en bemiddelingsprocedures beschreven in dit
dans cet article aient été épuisées. Il doit précéder d'au moins 14 artikel, ingediend worden. Hij moet ten minste 14 kalenderdagen voor
jours calendrier la date de l'action annoncée. de aangekondigde actie gegeven worden.

Art. 21.Les accords écrits conclus entre la délégation syndicale et

Art. 21.De tussen de syndicale afvaardiging en de werkgever gesloten

la direction sont communiqués au personnel par la direction de schriftelijke overeenkomsten, zullen door de werkgever van de
onderneming ter kennis worden gebracht van het personeel door
l'établissement, par affichage dans les locaux de l'établissement, aanplakking in de lokalen van de onderneming, behoudens wanneer het
sauf lorsqu'il s'agit de cas individuels. gaat om individuele gevallen.
CHAPITRE V. - Fonctionnement HOOFDSTUK V. - Werking

Art. 22.Conscient de sa part de responsabilité en ce qui concerne la

Art. 22.Bewust van de medeverantwoordelijkheid inzake

problématique du personnel, le délégué considère et traite les personeelsproblematiek, bekijkt en behandelt de afgevaardigde de
problèmes posés avec l'objectivité nécessaire. gestelde problemen met de nodige objectiviteit.

Art. 23.Les heures consacrées aux réunions de la délégation syndicale

Art. 23.De uren besteed aan de vergaderingen van de syndicale

avec l'employeur, sont considérées comme des heures de travail afvaardiging met de werkgever, worden beschouwd als normale
normales pour le personnel, aussi bien pour le calcul du temps de arbeidsuren voor het personeel, zowel voor wat de berekening van de
travail que pour le paiement du salaire. A cela s'ajoute un crédit de arbeidstijd betreft als wat de betaling van het loon aangaat. Hieraan
2 heures par mois pour la préparation de ces réunions suivant les wordt een krediet van 2 uren per maand toegevoegd voor de
mêmes conditions. Le délégué prévient son supérieur hiérarchique avant voorbereiding van deze vergaderingen, onder dezelfde voorwaarden. De
syndicale afgevaardigde verwittigt zijn hiërarchische overste vóór
sa participation à une préparation de réunion. zijn deelneming aan een voorbereiding van de vergadering.

Art. 24.La délégation syndicale dispose en plus de 7 jours par an et

Art. 24.De syndicale afvaardiging beschikt daarenboven over 7 dagen

per jaar en per aangeduide effectieve of plaatsvervangende
par délégué désigné, effectif ou suppléant, pour la participation à afgevaardigde voor de deelname aan sectorale of intersectorale
syndicale activiteiten.
des activités syndicales sectorielles ou intersectorielles. Bovendien beschikt elke aangeduide syndicale afgevaardigde
En outre, chaque délégué désigné dispose de 8 jours sur 4 ans pour la afvaardiging over 8 dagen over een periode van 4 jaar, voor syndicale
formation syndicale. vorming.
Le délégué est tenu de prévenir son supérieur hiérarchique avant sa De syndicale afgevaardigde is er toe gehouden zijn hiërarchische
participation à une activité syndicale telle que décrite dans cet overste vooraf te verwittigen van zijn deelname aan een syndicale
article. En cas de désaccord, l'employeur le signifie par écrit en le activiteit zoals beschreven in dit artikel. In geval van
motivant à l'organisation syndicale concernée. meningsverschil stelt de werkgever schriftelijk de betrokken syndicale
organisatie, hiervan in kennis met vermelding van zijn motivatie.

Art. 25.Il est convenu que, sans déroger au nombre d'heures global

Art. 25.Er wordt overeengekomen dat, zonder dat het globaal aantal

qui est accordé par la présente convention collective de travail sur uren toegekend aan de syndicale afvaardiging door de huidige
base du nombre de mandats occupés à la délégation syndicale, un collectieve arbeidsovereenkomst op grond van het aantal ingevulde
délégué peut cumuler un nombre d'heures avec le temps qui lui a été mandaten wordt overschreden, een afgevaardigde een aantal uren mag
accordé sur base de son mandat pour l'exercice des tâches syndicales. cumuleren met de tijd die hem is toegewezen op grond van zijn mandaat
Ce cumul est limité à trois fois le volume du nombre d'heures de son voor de uitoefening van de syndicale opdrachten. Deze cumul is beperkt
mandat. tot drie maal het aantal uren voor zijn mandaat.
Les modalités de répartition du volume du nombre d'heures peuvent être Over de modaliteiten van verdeling van het aantal uren kan in de
négociées dans l'institution. instelling worden onderhandeld.

Art. 26.La délégation syndicale peut, après avoir informé

Art. 26.De syndicale afvaardiging kan, na kennisgeving aan de

l'employeur, procéder oralement ou par écrit à toutes communications werkgever, overgaan tot alle schriftelijke en mondelinge mededelingen
utiles au personnel. Ces communications doivent avoir un caractère ten nutte van het personeel. Deze mededelingen dienen van syndicale of
professionnel ou syndical. professionele aard te zijn.
Avec l'accord de l'employeur, des réunions d'information pour le Met akkoord van de werkgever, kunnen op de arbeidsplaats en gedurende
personnel de l'entreprise peuvent être organisées par la délégation de werkuren, voorlichtingsvergaderingen voor het personeel van de
syndicale sur le lieu de travail et durant les heures de travail. onderneming worden belegd door de syndicale afvaardiging. De werkgever
L'employeur ne peut arbitrairement refuser cet accord. mag dit akkoord niet willekeurig weigeren.
CHAPITRE VI. - Statut du délégué syndical HOOFDSTUK VI. - Statuut van vakbondsafgevaardigde

Art. 27.Le mandat de délégué syndical ne peut entraîner ni préjudice

Art. 27.Het mandaat van de syndicale afgevaardigde mag geen

ni avantages spéciaux pour celui qui l'exerce. Cela signifie que les aanleiding geven tot enig nadeel of speciale voordelen voor diegene
délégués jouissent des promotions et avancements normaux de la die het uitoefent. Dit betekent dat de afgevaardigden recht hebben op
catégorie de travailleurs à laquelle ils appartiennent. de normale promoties van de categorie werknemers waartoe zijn behoren.

Art. 28.§ 1er. Le délégué ne peut pas être licencié pour des motifs

Art. 28.§ 1. De afgevaardigde mag niet worden afgedankt om redenen

inhérents à l'exercice de son mandat. die eigen zijn aan de uitoefening van zijn mandaat.
§ 2. L'employeur qui envisage de licencier un délégué syndical pour § 2. De werkgever die voornemens is een syndicale afgevaardigde om
quel que motif que ce soit, sauf pour motif grave, en informe gelijk welke reden, met uitzondering van dringende redenen, af te
préalablement la délégation syndicale ainsi que l'organisation danken, verwittigt voorafgaandelijk de syndicale afvaardiging evenals
syndicale qui a présenté la candidature de ce délégué. Cette de syndicale organisatie die de kandidatuur van de afgevaardigde heeft
information se fait par lettre recommandée sortant ses effets le voorgedragen. Deze verwittiging gebeurt bij aangetekend schrijven dat
troisième jour qui suit la date de son expédition. uitwerking heeft op de derde dag volgend op de datum van verzending.
L'organisation syndicale intéressée dispose d'un délai de sept jours De syndicale organisatie beschikt over een termijn van zeven dagen om
pour notifier son refus d'admettre la validité du licenciement mee te delen dat zij niet akkoord gaat met de redenen van de
envisagé. Cette notification se fait par lettre recommandée. La voorgenomen afdanking. Deze mededeling zal gebeuren bij aangetekend
période de sept jours débute le jour où la lettre envoyée par schrijven. De periode van zeven dagen neemt een aanvang op de dag
l'employeur sort ses effets. L'organisation syndicale concernée et waarop het door de werkgever toegezonden schrijven uitwerking heeft.
l'employeur ont l'obligation de tout mettre en oeuvre pour résoudre la De betrokken syndicale organisatie en de werkgever zijn verplicht
contestation au niveau de l'entreprise. alles in het werk te stellen om het geschil op te lossen op het vlak van de onderneming.
§ 3. Si, au niveau de l'entreprise, aucun accord ne peut être obtenu, § 3. Indien op het niveau van de onderneming geen overeenkomst kan
ce litige est transmis à la Commission paritaire pour le secteur bereikt worden, wordt dit geschil overgemaakt aan het Paritair Comité
socio-culturel. Faute d'un accord unanime au bureau de conciliation de voor de socio-culturele sector. Bij gebrek aan unaniem akkoord in het
la commission paritaire endéans les 30 jours, l'employeur a le droit verzoeningsbureau van het paritair comité binnen de 30 dagen, kan de
d'introduire le litige auprès du tribunal du travail. werkgever het geschil voorleggen aan de arbeidsrechtbank.
§ 4. Au cours de la période mentionnée ci-dessus, le délégué ne peut § 4. Tijdens hogervermelde periode kan de afgevaardigde niet ontslagen
être licencié. worden.

Art. 29.En cas de licenciement d'un délégué syndical pour motif

Art. 29.In geval van afdanking van een syndicale afgevaardigde wegens

grave, la délégation syndicale et l'organisation syndicale qui l'a zware fout, moet de syndicale afvaardiging en de syndicale organisatie
nommé doivent en être informées immédiatement par lettre recommandée. die de afgevaardigde heeft aangesteld daarvan onmiddellijk worden op
de hoogte gebracht per aangetekend schrijven.

Art. 30.Une indemnité forfaitaire est due par l'employeur dans les

Art. 30.Een forfaitaire vergoeding is door de werkgever verschuldigd

cas suivants : in navolgende gevallen :
1) s'il licencie un délégué syndical sans respecter la procédure 1) indien hij een syndicale afgevaardigde afdankt, zonder de in
prévue aux articles 28 et 29 ci-dessus; voornoemde artikelen 28 en 29 bepaalde procedure na te leven;
2) si, au terme de cette procédure, la validité des motifs du 2) indien, op het einde van deze procedure, de geldigheid van de
licenciement, au regard des dispositions de l'article 28, § 1er, n'est redenen van afdanking, rekening houdend met de bepalingen van artikel
pas reconnue par le bureau de conciliation de la commission paritaire 28, § 1, door het verzoeningsbureau van het paritair comité of door de
ou par le tribunal du travail; arbeidsrechtbank niet wordt erkend;
3) si l'employeur a licencié un délégué pour motif grave et que le 3) indien de werkgever een afgevaardigde heeft ontslagen wegens
tribunal du travail a déclaré le licenciement non fondé; dringende reden en de arbeidsrechtbank het ontslag ongegrond heeft
4) si le contrat de travail a pris fin en raison d'une faute grave de verklaard; 4) indien de arbeidsovereenkomst werd beëindigd wegens zware fout van
l'employeur, qui constitue pour le délégué un motif de résiliation de werkgever die voor de afgevaardigde een reden is tot onmiddellijke
immédiate du contrat. beëindiging van de overeenkomst.
L'indemnité forfaitaire est égale à la rémunération brute d'un an, De forfaitaire vergoeding is gelijk aan de bruto-bezoldiging van één
sans préjudice de l'application des dispositions légales relatives aux jaar, onverminderd de toepassing van de wettelijke beschikkingen
indemnités de licenciements, prévues par la loi du 3 juillet 1978 inzake de opzegvergoedingen, vastgelegd bij wet van 3 juli 1978
concernant les contrats de travail. betreffende de arbeidsovereenkomsten.
Cette indemnité n'est pas due lorsque le délégué syndical bénéficie de Deze vergoeding is niet verschuldigd wanneer de syndicale
l'indemnité prévue dans la loi du 4 août 1996 concernant le bien-être afgevaardigde de vergoeding ontvangt, bepaald in de wet van 4 augustus
des travailleurs dans l'exécution de leur travail. 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van
CHAPITRE VII. - Dispositions de transition et durée de validité hun werk. HOOFDSTUK VII. - Overgangsbepalingen en geldigheidsduur

Art. 31.Les délégations syndicales qui sont déjà constituées sont

Art. 31.De syndicale afvaardiging die reeds zijn opgericht blijven

maintenues telles quelles, mais les organisations syndicales reconnues onverkort bestaan, maar de erkende werknemersorganisaties en de
et les délégués syndicaux peuvent faire appel, à partir de la syndicale afgevaardigden kunnen zich vanaf de ondertekening van de
signature de la présente convention, aux conditions plus avantageuses huidige overeenkomst beroepen op de gunstiger voorwaarden van de
de la présente convention collective de travail. huidige collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 32.La convention collective de travail entre en vigueur le 1er

Art. 32.Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1

mai 1999. mei 1999.
Elle est conclue pour une durée indéterminée et peut être dénoncée par Zij is gesloten voor onbepaalde tijd en kan worden opgezegd door elk
chacune des parties moyennant un période de préavis de trois mois par van de partijen met een opzegtermijn van drie maanden bij een ter post
lettre recommandée adressée au président de la Commission paritaire aangetekende brief, gericht aan de voorzitter van het Paritair Comité
pour le secteur socio-culturel. voor de socio-culturele sector.
Vu pour être annexé à l'arrêté royal du 16 maart 2004. Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 16 maart
Le Ministre de l'Emploi, 2004. De Minister van Werk,
F. VANDENBROUCKE F. VANDENBROUCKE
^