Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Royal du 15/07/1997
← Retour vers "Arrêté royal modifiant l'arrêté royal du 23 octobre 1964 portant fixation des normes auxquelles les hôpitaux et leurs services doivent répondre "
Arrêté royal modifiant l'arrêté royal du 23 octobre 1964 portant fixation des normes auxquelles les hôpitaux et leurs services doivent répondre Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 23 oktober 1964 tot bepaling van de normen die door de ziekenhuizen en hun diensten moeten worden nageleefd
MINISTERE DES AFFAIRES SOCIALES, DE LA SANTE PUBLIQUE ET DE L'ENVIRONNEMENT 15 JUILLET 1997. Arrêté royal modifiant l'arrêté royal du 23 octobre 1964 portant fixation des normes auxquelles les hôpitaux et leurs services doivent répondre MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN, VOLKSGEZONDHEID EN LEEFMILIEU 15 JULI 1997. Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 23 oktober 1964 tot bepaling van de normen die door de ziekenhuizen en hun diensten moeten worden nageleefd
ALBERT II, Roi des Belges, ALBERT II, Koning der Belgen,
A tous, presents et a venir, Salut. Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Vu la loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987, notamment Gelet op de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987,
l'article 68; inzonderheid op artikel 68;
Vu l'arrêté royal du 23 octobre 1964 portant fLxation des normes Gelet op het koninklijk besluit van 23 oktober 1964 tot bepaling van
auxquelles les hôpitaux et leurs services doivent répondre, modifié de normen die door de ziekenhuizen en hun diensten moeten worden
par les arrêtés royaux des 15 avril 1965, 19 novembre 1965, 16 nageleefd, gewijzigd door de koninklijke besluiten van 15 april 1965,
septembre 1966, 12 janvier 1970, 16 février 1971, 15 février 1974, 13 19 november 1965, 16 september 1966, 12 januari 1970, 16 februari
juin 1974, 1er juillet 1976, 29 mars 1977, 1er décembre 1977, 19 1971, 15 februari 1974, 13 juni 1974, 1 juli 1976, 29 maart 1977, 1
octobre 1978, 18 juillet 1980, 12 avril 1984, 25 juin 1985, 7 juillet december 1977, 19 oktober 1978, 18 juli 1980, 12 april 1984, 25 juni
1986, 7 novembre 1988, 17 octobre 1991, 12 octobre 1993, 20 avril 1985, 7 juli 1986, 7 november 1988, 17 oktober 1991, 12 oktober 1993,
1994, 13 novembre 1995 et 20 août 1996; 20 april 1994, 13 november 1995 en 20 augustus 1996;
Gelet op de vraag van de Minister van Sociale Zaken aan de Nationale
Vu la demande d'avis sur un projet d'arrêté royal, adressée le 12 Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen van 12 januari 1995, om een advies
janvier 1995 par le Ministre des Affaires sociales au Conseil national
des établissements hospitaliers; over een ontwerp van koninklijk besluit;
Vu l'avis général du Conseil national des établissements hospitaliers, Gelet op het algemeen advies van de Nationale Raad voor
section programmation et agrément, du 26 octobre 1995; Considérant que le Conseil national n'a encore rendu, à ce jour, aucun avis sur le projet d'arrêté royal qui lui a été soumis; Vu l'urgence, motivée par le fait que la sécurité juridique impose de définir dans les plus brefs délais les exigences qualitatives auxquelles l'unité de soins palliatifs doit satisfaire, afin de pouvoir informer au plus vite les hôpitaux qui disposent déjà d'une telle unité, du cadre juridique dans lequelle cette unité doit étre organisée et afin de prévoir dans les meilleurs délais un financement ziekenhuisvoorzieningen, afdeling programmatie en erkenning, van 26 oktober 1995; Overwegende dat de Nationale Raad op heden nog geen advies gegeven heeft over het hem voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit; Gelet op de dringende noodzakelijkheid, gemotiveerd door het feit dat de rechtszekerheid gebiedt zeer snel de kwaliteitsvoorwaarden waaraan de palliatieve zorgeenheid moet beantwoorden te omschrijven, teneinde de ziekenhuizen die momenteel reeds over een dergelijke eenheid beschikken zo spoedig mogelijk op de hoogte te stellen van het juridisch kader waarbinnen ze de eenheid moeten organiseren en teneinde zo snel mogelijk in een aangepaste financiering te kunnen
approprié; voorzien;
Vu l'avis du Conseil d'Etat, donné le 24 juin 1997, en application de Gelet op het advies van de Raad van State, gegeven op 24 juni 1997,
l'article 84, alinéa 1er, 2°, des lois coordonnées sur le Conseil met toepassing van artikel 84, eerste lid, 2°, van de gecoördineerde
d'Etat; wetten op de Raad van State;
Sur la proposition de Notre Ministre de la Santé publique et des Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid en Pensioenen
Pensions et de Notre Ministre des Affaires sociales, en van Onze Minister van Sociale Zaken,
Nous avons arrete et arretons : Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Article 1er.A la rubrique I ("Normes architecturales"), 1, a, des

Artikel 1.In rubriek I ("Architectonische normen"), 1, a, van de

normes spéciales s'adressant au service spécialisé pour le traitement bijzondere normen toepasselijk op de gespecialiseerde dienst voor
et la réadaptation, index Sp, figurant à l'annexé de l'arrêté royal du behandeling en revalidatie, kenletter Sp, gevoegd als bijlage bij het
23 octobre 1964 portant fixation des normes auxquelles les hôpitaux et koninklijk besluit van 23 oktober 1964 tot bepaling van de normen die
leurs services doivent répondre, modifié par les arrétés royaux des 12 door de ziekenhuizen en hun diensten moeten worden nageleefd,
octobre 1993 et 20 avril 1994, les mots "et sauf s'il s'agit d'un gewijzigd door de koninklijke besluiten van 12 oktober 1993 en 20
april 1994 worden de woorden "en behoudens wanneer het een Sp- dienst
service Sp (soins palliatifs) résultant de la reconversion de lits C, (palliatieve zorgen) betreft tot stand genomen door de omschakeling
D ou H" sont supprimés.. van C-, D- of H-bedden" geschrapt.

Art. 2.A la rubrique IIIbis (Normes spécifiques relatives à la

Art. 2.In rubriek IIIbis ("Specifieke normen voor het specialisme

spécialité "affections psychogériatriques") de la même annexe, insérée "psycho-geriatrische aandoeningen") van dezelfde bijlage, ingevoegd
par l'arrêté royal du 13 novembre 1995, sont apportées les bij het koninilijk besluit van 13 november 1995, worden de volgende
modifiactions suivantes : wijzigingen aangebracht :
1° l'intitulé de la rubrique est remplacé par la disposition suivante 1° het opschrift van de rubriek wordt vervangen door de volgende
: bepaling :
« Normes spécifiques par spécialité"; « Specifieke normen per specialisme";
2° les dispositions actuelles des points 1 à 9 constituent un point A, 2° de huidige bepalingen van de punten 1 tot 9 vormen een onderdeel A,
intitulé comme suit : onder het volgende opschrift :
« A. Normes spécifiques du service Sp (affections « A. Specifieke Normen voor de Sp-dienst (psychogeriatrische
psychogériatriques)"; aandoeningen)n;
3° la rubrique est complété par un point B. rédigé comme suit : « B. Normes spécifiques du service Sp (soins palliatifs). 1. Le service Sp (soins palliatifs) est destiné à des patients souffrant d'une maladie incurable en phase terminale et qui nécessitent des soins palliatifs. Ce service effectue des activités spécifiques telles que le contrôle des symptômes, l'accompagnement psychologique, la préparation et l'accompagnement du processus de deuil. 2. Les lits du service concerné sont dispersés dans plusieurs services d'hospitalisation ou constituent une entité distincte et identifiable sur le plan architectural. Par dérogation à la rabrique I ("Normes architecturales"), 1, a, le service peut être situé en dehors du site d'un hôpital aigu, pour autant qu'il soit issu de la reconversion de lits C, D, H ou G. 3° de rubriek wordt aangevuld met een onderdeel B. luidend als volgt : « B. Specifieke normen voor de Sp-dienst (palliatieve verzorging). 1. De Sp-dienst (palliatieve zorg) is bestemd voor patiënten met een ongeneeslijke ziekte in een terminale fase die palliatieve zorg behoeven. Bedoelde dienst legt zich specifiek toe op activiteiten als symptoomcontrole, psychologische begeleiding, rouwvoorbereiding en -begeleiding. 2. De bedden van bedoelde dienst zijn verspreid over meerdere hospitalisatiediensten van het ziekenhuis of vormen, een architectonisch zelfstandige en herkenbare entiteit; In afwijking van rubriek I ("Architectonische normen"), 1, a, kan de dienst zich buiten de vestigingsplaats van een acuut ziekenhuis bevinden wanneer de dienst tot standgekomen is door reconversie van C-, D-, H-, of G-bedden.
3. Par dérogation à la rubrique I ("Normes architecturales"), 1, c, le 3. In afwijking van rubriek I ("Architectonische normen"), 1, c,
service Sp (soins palliatifs) dispose de 6 lits au minimum et de 12 lits au maximum. Par lit, une superficie suffisante sera prévue. Les chambres doivent être spacieuses et intimes, disposer d'un cabinet de toilette, d'un mobilier approprié, notamment d'un lit réglable en hauteur. Au moins la moitié des chambres sont des chambres à un lit, les autres peuvent être des chambres à deux lits. 4. Le service doit disposer d'un nombre suffisant d'installations de bain permettant d'y placer le patient en position couchée. 5.1. Le service doit disposer des espaces communs suivants : un salle de séjour à caractère familial; une cuisine qui est également accessible à la famille; un bureau pour l'équipe infirmière. 5.2. Le service doit être conçu de telle façon qu'il soit possible d'y maintenir une ambiance calme, d'organiser des réunions et de prendre en charge les membres de la famille. Ces derniers doivent en outre avoir la possibilité de passer la nuit dans le service. beschikt de Sp-dienst (palliatieve verzorging) over minimum 6 en maximum 12 bedden. Er dient voldoende oppervlatte per bed voorzien te zijn. De kamers dienen ruim en huiselijk te zijn, te beschikken over eigen sanitair, aangepast meubilair met o.a. een hoog-laag bed. Minstens de helft van de kamers zijn éénpersoonskamers, de overige kamers mogen tweepersoonskamers zijn. 4. De dienst dient over voldoende badinstallaties te beschikken die toelaten dat de patiënt er in liggende positie ingebracht wordt. 5.1. De dienst dient te beschikken over de volgende gemeenschappelijke ruimtes : een living met huiselijk karakter; een keuken, waar ook de famille toegang heeft; een bureel voor de verpleegkundige équipe. 5.2. In de dienst moet het mogelijk zijn om zich te bezinnen, pluridisciplinaire vergaderingen te beleggen en de familieleden op te vangen. Bovendien moet voor de familieleden de mogelijkheid bestaan op de dienst te overnachten.
6. Chaque chambre dispose d'un téléphone, d'un raccordement radio et 6. Elke kamer beschikt over telefoon, radio- en TV-aansluiting en een
télévision et d'un système d'appel. oproepsysteem.
7. Le service dispose des moyens techniques nécessaires pour combattre 7. De dienst beschikt over de ncodzakelijke technische middelen voor
la douleur. pijnbestrijding.
8. Des réunions d'équipe interdisciplinaires doivent être tenues 8. Er moeten wekelijks interdisciplinaire teamvergaderingen gehouden
chaque semaine. worden.
9. L'approche pluridisciplinaire doit ressortir du dossier visé au 9. Uit het in punt II, 2, bedoelde dossier dient de pluridisciplinaire
point II, 2. benadering te blijken.
10. La visite des membres de la famille et de proches doit être 10. Bezoek door familieleden en naastbestaanden is mogelijk 24 uur op
possible 24 heures sur 24. 24 uur.
11. Le service fait partie de l'association en matière de soins 11. De dienst maakt deel uit van het samenwerkingsverband inzake
palliatifs couvrant la zone géographique concernée. palliatieve zorg dat het desbetreffend geografisch gebied bestrijkt.
12. La formation permanente des membres de l'équipe dure au moins deux jours par an. 13. Les activités doivent faire l'objet d'une évaluation régulière par le biais de l'enregistrement des actes médicaux, médico- techniques et infirmiers effectués. Cet enregistrement doit faire apparaître que les actes techniques effectués sont pertinents et limités et que le séjour du patient dans le service est de courte durée.. L'enregistrement mentionne la destination du patient après sa sortie du service. Le Ministre qui a la Santé publique dans ses attributions peut fixer des règles complémentaires concernant cet enregistrement. 14. La direction médicale du service est assurée par un médecin spécialiste possédant une expérience particulière en soins palliatifs. Le service doit pouvoir faire appel à tout moment à des médecins spécialistes en oncologie, en anesthésiologie et en gériatrie. Ces médecins doivent posséder une expérience particulière en soins palliatifs. 12. De permanente opleiding van de teamleden omvat minimum twee dagen per jaar. 13. De activiteiten moeten regelmatig geëvalueerd worden via registratie van verstrekte medische, medisch-technische en verpleegkundige handelingen. Uit bedoelde registratie moet blijken dat het aantal technische handelingen doelgericht en beperkt zijn en dat de patiënt gedurende een beperkte periode in de dienst verbleef. De registratie vermeldt de bestemming van de patiënt na zijn ontslag uit de dienst. De Minister die de Volksgezondheid onder zijn bevoegdheid heett kan, met betrekking tot deze registratie, nadere regels vaststellen. 14. De medische leiding van de dienst berust bij een geneesheer- specialist met bijzondere ervaring in de palliatieve verzorging. De dienst moet steeds een beroep kunnen doen op geneesheren- specialist in de oncologie, de anesthesiologie en de geriatrie. Deze artsen dienen een bijzondere ervaring in de palliatieve verzorging te hebben.
15. Par lit agréé, le service doit disposer de 1,25 infirmier, assisté 15. Met inbegrip van de hoofdverpleegkundige dient de dienst, per
de personnel soignant en nombre suffisant; l'infirmier en chef est erkend bed, over 1,25 verpleegkundigen te beschikken, bijgestaan door
compris dans ce nombre. voldoende verzorgend personeel.
Le cadre infirmier est composé pour les deux tiers d'infirmiers Dit verpleegkundig kader bestaat voor minstens 2/3 uit gegradueerde
gradués. verpleegkundigen.
Au moins 66 % des infirmiers gradués sont des infirmiers/infirmières Minstens 66 % van de gegradueerde verpleegkandigen is houder van de
porteur de la qualification professionnelle particulière d'infirmier bijzondere beroepsbekwaming van verpleger of verpleegster in de
en soins palliatifs. palliatieve zorg.
16. Le service doit pouvoir faire appel à un kinésithérapeute, un 16. De dienst moet beroep kunnen doen op een kinesitherapeut,
assistant social, un conseiller philosophique et à des consultants, maatschappelijk werker, levensbeschouwelijk begeleider en op
dont un psychologue et un médecin spécialiste en psychiatrie ou en consulenten waaronder een psycholoog en een geneesheer-specialist in
neuropsychiatrie. » de psychiatrie of de neuro-psychiatrie. »

Art. 3.Le présent arrêté entre en vigueur le jour de sa publication

Art. 3.Dit besluit treedt in werking de dag waarop het in het

au Moniteur belge. Belgisch Staatsblad wordt bekend gemaakt.
L'article 2, 2, dans la mesure où il se rapporte à la rubrique IIIbis, Artikel 2, 2°, in zoverre het betrekking heeft op rubriek IIIbis,
point B, points 4, 5 et 6, entre toutefois en vigueur à la date fixée par Nous. onderdeel B, punten 3, tweede en derde lid, 4, 5 en 6, treedt evenwel

Art. 4.Notre Ministre de la Santé publique et des Pensions et Notre

in werking op een door Ons nader te bepalen datum.
Ministre des Affaires sociales sont chargés, chacun en ce qui le

Art. 4.Onze Minister van Volksgezondheid en Pensioenen en Onze

concerne, de l'exécution du présent arrêté. Minister van Sociale Zaken zijn, ieder wat hem betreft, belast met de
uitvoering van dit besluit.
Donné à Bruxelles, le 15 juillet 1997. Gegeven te Brussel, 15 juli 1997.
ALBERT ALBERT
Par le Roi : Van Koningswege :
Le Ministre de la Santé publique et des Pensions, De Minister van Volksgezondheid en Pensioenen,
M. COLLA M. COLLA
La Ministre des Affaires sociales, De Minister van Sociale Zaken,
Mme M. DE GALAN Mevr. M. DE GALAN
^