Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêté Du Gouvernement De La Communauté Francaise du 08/05/2014
← Retour vers "Arrêté du Gouvernement de la Communauté française déterminant les compétences terminales et savoirs requis à l'issue de la section de transition des humanités générales et technologiques en éducation scientifique et déterminant les compétences minimales en mathématiques à l'issue de la section de qualification lorsque l'apprentissage des mathématiques figure au programme d'études "
Arrêté du Gouvernement de la Communauté française déterminant les compétences terminales et savoirs requis à l'issue de la section de transition des humanités générales et technologiques en éducation scientifique et déterminant les compétences minimales en mathématiques à l'issue de la section de qualification lorsque l'apprentissage des mathématiques figure au programme d'études Besluit van de Regering van de Franse Gemeenschap tot vaststelling van de eindcompetenties en de kennis vereist op het einde van de doorstromingsafdeling van de algemene en technologische humaniora in wetenschappelijke opvoeding en tot vaststelling van de minimale competenties in wiskunde op het einde van de kwalificatieafdeling indien het aanleren van wiskunde op het studieprogramma staat
MINISTERE DE LA COMMUNAUTE FRANÇAISE MINISTERIE VAN DE FRANSE GEMEENSCHAP
8 MAI 2014. - Arrêté du Gouvernement de la Communauté française 8 MEI 2014. - Besluit van de Regering van de Franse Gemeenschap tot
déterminant les compétences terminales et savoirs requis à l'issue de vaststelling van de eindcompetenties en de kennis vereist op het einde
la section de transition des humanités générales et technologiques en van de doorstromingsafdeling van de algemene en technologische
éducation scientifique et déterminant les compétences minimales en humaniora in wetenschappelijke opvoeding en tot vaststelling van de
mathématiques à l'issue de la section de qualification lorsque minimale competenties in wiskunde op het einde van de
l'apprentissage des mathématiques figure au programme d'études kwalificatieafdeling indien het aanleren van wiskunde op het
studieprogramma staat
Le Gouvernement de la Communauté française, De Regering van de Franse Gemeenschap,
Vu le décret du 24 juillet 1997 définissant les missions prioritaires Gelet op het decreet van 24 juli 1997 dat de prioritaire taken bepaalt
de l'enseignement fondamental et de l'enseignement secondaire et van het basisonderwijs en van het secundair onderwijs en de structuren
organisant les structures propres à les atteindre, notamment les organiseert die het mogelijk maken ze uit te voeren, inzonderheid op
articles 25, § 1er, 2°, 26, § 1er, 2°, et 35, § 1er, 2° ; de artikelen 25, § 1, 2°, 26, § 1, 2°, en 35, § 1, 2° ;
Vu la proposition du Conseil général formulée le 4 octobre 2013; Gelet op het voorstel van de Algemene Raad, ingediend op 4 oktober
Vu les négociations menées avec les pouvoirs organisateurs en dates du 2013; Gelet op de onderhandelingen gevoerd met de inrichtende machten op 14
14 février 2014 et du 25 février 2014; februari 2014 en 25 februari 2014;
Vu les négociations menées avec les organisations syndicales en date du 14 février 2014; Gelet op de onderhandelingen gevoerd met de vakverenigingen op 14 februari 2014;
Vu l'avis du Conseil d'Etat n° 55.795/2, donné le 16 avril 2014; en Gelet op het advies van de Raad van State nr. 55.795/2, gegeven op 16
application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le april 2014, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de
Conseil d'Etat, coordonnés le 12 janvier 1973; wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
Sur la proposition de la Ministre de l'Enseignement obligatoire et de Op de voordracht van de Minister van Leerplichtonderwijs en Onderwijs
promotion sociale; voor sociale promotie;
Après la délibération, Na beraadslaging,
Arrête : Besluit :

Article 1er.Les compétences terminales et savoirs requis à l'issue du

Artikel 1.De eindcompetenties en de kennis vereist op het einde van

deuxième degré ainsi qu'à l'issue de la section de transition des de tweede graad alsook op het einde van de doorstromingsafdeling van
humanités générales et technologiques en éducation scientifique sont de algemene en technologische humaniora in wetenschappelijke
déterminés dans l'annexe I du présent arrêté. opvoeding, worden bepaald in bijlage I van dit besluit.

Art. 2.Les compétences minimales en mathématiques à l'issue du

Art. 2.De minimale competenties in wiskunde op het einde van de

deuxième degré ainsi qu'à l'issue de la section de qualification tweede graad alsook op het einde van de kwalificatieafdeling indien
lorsque l'apprentissage des mathématiques figure au programme d'études het aanleren van wiskunde op de studieprogramma staat, worden bepaald
sont déterminées dans l'annexe II du présent arrêté. in bijlage II van dit besluit.

Art. 3.Tout pouvoir organisateur ou toute fédération de pouvoirs

Art. 3.Elke inrichtende macht of elke federatie van inrichtende

organisateurs organisant un enseignement subventionné par la machten die het onderwijs gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap
organiseert, kan een aanvraag om afwijking indienen van de
Communauté française peut introduire une demande de dérogation aux eindcompetenties en de gemeenschappelijke kennis bedoeld in de
compétences terminales et savoirs communs visés aux articles 1 et 2 du artikelen 1 en 2 van dit besluit onder de voorwaarden en volgens de
présent arrêté aux conditions et selon la procédure définies aux procedure bepaald in de volgende artikelen.
articles suivants.

Art. 4.Aucune dérogation ne peut avoir pour effet de porter atteinte

Art. 4.Geen enkele afwijking kan tot gevolg hebben dat ze de

coherentie van het onderwijssysteem in het gedrang brengt, zoals
à la cohérence du système éducatif, tel qu'il résulte de la mise en blijkt uit de implementering van de grondwettelijke beginselen inzake
oeuvre des principes constitutionnels en matière d'enseignement. Elle onderwijs. Ze kan inzonderheid niet als gevolg hebben dat de kwaliteit
ne peut notamment avoir pour effet de porter atteinte à la qualité de van het onderwijs, de basisinhoud of de gelijkwaardigheid van
l'enseignement, au contenu de base ou à l'équivalence des diplômes et diploma's en getuigschriften of verder nog het beperken van de
certificats ou encore de restreindre la liberté des parents de changer vrijheid van ouders om hun kind van school te veranderen voor het
leur enfant d'école l'année scolaire suivante. volgende schooljaar, aangetast zouden worden.
Aucune dérogation ne peut être accordée à un pouvoir organisateur ou à Geen enkele afwijking kan verleend worden aan een inrichtende macht of
toute fédération de pouvoirs organisateurs dont le projet n'aurait pas aan elke federatie van inrichtende machten waarvan het project niet
pour effet de garantir les droits et libertés consacrés dans la tot gevolg zou hebben de rechten en de vrijheden te garanderen
Constitution, la Convention européenne de sauvegarde des droits de opgenomen in de Grondwet, het Europees Verdrag tot bescherming van de
l'homme et des libertés fondamentales ainsi que la Convention relative rechten van de mens en de Fundamentele Vrijheden alsook het Verdrag
aux droits de l'enfant. inzake de Rechten van het Kind.

Art. 5.§ 1er. Dans la demande de dérogation, le pouvoir organisateur

Art. 5.§ 1. In de aanvraag om afwijking :

ou la fédération de pouvoirs organisateurs : 1° vermeldt de inrichtende macht of de federatie van inrichtende
1° indique les modes d'apprentissage décrits dans les compétences machten de leerwijzen beschreven in de eindcompetenties en de kennis
terminales et savoirs requis à l'issue de la section de transition des humanités générales et technologiques ou dans les compétences terminales et savoirs communs à l'issue de la section de qualification des humanités techniques et professionnelles dont il estime la définition trop contraignante pour lui laisser une latitude suffisante pour mettre en oeuvre son propre projet pédagogique, en motivant en quoi chaque mode d'apprentissage restreint cette mise en oeuvre; 2° décrit les modes d'apprentissage alternatifs qu'il entend mettre en oeuvre; 3° justifie comment le remplacement qu'il opère respecte les conditions énoncées à l'article 4. § 2. La demande de dérogation précise les références exactes des suppressions et des insertions demandées. Une copie du projet pédagogique est jointe à la demande. Sous peine d'être irrecevable, la demande de dérogation et ses annexes sont introduites, par lettre recommandée à la poste, auprès du Gouvernement, au plus tard six mois avant le début de l'année scolaire vereist op het einde de doorstromingsafdeling van de algemene en technologische humaniora of de gemene eindcompetenties en kennis op het einde van de kwalificatieafdeling van de technische en beroepshumaniora waarvan ze acht dat de definitie te veel perken inhoudt om ze genoeg vrijheid te laten bij de implementering van haar eigen pedagogische project, met vermelding van de redenen die volgens haar eigen aan elke leerwijze zijn waardoor deze implementering beperkt wordt; 2° beschrijft de inrichtende macht of de federatie van inrichtende machten de alternatieve leerwijzen die ze meent te implementeren; 3° verantwoordt de inrichtende macht of de federatie van inrichtende machten hoe de vervanging die ze toepast de voorwaarden opgenomen in artikel 4 in acht neemt. § 2. De aanvraag om afwijking vermeldt de exacte referenties in verband met de afschaffingen en de inserties die gevraagd worden. Een afschrift van het pedagogische project wordt bij de aanvraag gevoegd. Op straffe van onontvankelijkheid, worden de aanvraag om afwijking en haar bijlagen bij ter post aangetekende brief bij de Regering ingediend, ten laatste zes maanden vóór het begin van het schooljaar
à partir de laquelle elle doit entrer en vigueur. vanaf hetwelk ze uitwerking moet hebben.

Art. 6.§ 1er. Il est créé une commission chargée de donner un avis au

Art. 6.§ 1. Er wordt een commissie opgericht belast met het

Gouvernement sur les demandes de dérogation. uitbrengen van een advies aan de Regering over de aanvragen om afwijking.
Cette commission comprend : Deze commissie bestaat uit :
1° l'Administrateur général de l'Enseignement et de la Recherche 1° de Administrateur-generaal van het Onderwijs en het
scientifique, qui préside la commission; Wetenschappelijk Onderzoek, die de commissie voorzit;
2° un membre de la Commission de pilotage désigné par l'Administrateur 2° één lid van de Begeleidingscommissie, aangesteld door de
général de l'enseignement et de la Recherche scientifique; Administrateur-generaal van het Onderwijs en het Wetenschappelijk Onderzoek;
3° un membre du service général de l'inspection désigné par le 3° één lid van de algemene inspectiedienst aangewezen door de
Gouvernement, sur proposition de l'Inspecteur général coordonnateur et Regering, op de voordracht van de coördinerend algemene inspecteur, en
un membre du service général de l'inspection pour chaque discipline één lid van de algemene inspectiedienst voor elk vak bedoeld bij de
visée par la demande de dérogation, désigné par l'inspecteur général aanvraag om afwijking, aangewezen door de coördinerend algemene
coordonnateur; inspecteur;
4° le président et le vice-président du Conseil général de 4° de voorzitter en de ondervoorzitter van de Algemene Raad voor het
l'enseignement secondaire, sauf si l'un de ceux-ci est déjà membre de la commission à un autre titre auquel cas ledit Conseil général désigne un autre de ses membres; 5° deux à quatre experts universitaires ou de hautes écoles en pédagogie désignés par le Gouvernement; 6° deux représentants du Gouvernement siégeant avec voix consultative. Le mandat des membres de la commission est gratuit. La commission est convoquée par le président. La convocation contient l'ordre du jour. La commission ne délibère valablement que si la moitié des membres sont présents. L'avis est émis à la majorité des membres présents. En cas de parité des voix, la voix du président est prépondérante. Pour ce qui concerne les autres modalités de fonctionnement, la commission fixe son règlement d'ordre intérieur qui est soumis pour secundair onderwijs, behoudens als één van deze reeds lid is van de commissie wegens een andere hoedanigheid, wat met zich meebrengt dat genoemde Algemene Raad een ander lid aanwijst; 5° twee tot vier deskundigen uit universiteiten of hogescholen inzake pedagogie aangewezen door de Regering; 6° twee vertegenwoordigers van de Regering die met raadgevende stem zetelen. Het mandaat van de leden van de commissie wordt niet bezoldigd. De commissie wordt door de voorzitter samengeroepen. De oproeping bevat de agenda. De commissie beslist en beraadslaagt enkel geldig indien de helft van de leden aanwezig is. Het advies wordt bij de meerderheid der aanwezige leden genomen. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend. Wat de andere nadere regels voor de werking betreft, bepaalt de commissie haar eigen huishoudelijk reglement dat ter goedkeuring aan
approbation au Gouvernement. de Regering wordt voorgelegd.
§ 2. Dès réception de la demande de dérogation, le Gouvernement la § 2. Zodra de Regering de aanvraag om afwijking krijgt, zendt ze die,
transmet, avec ses annexes, à la commission. met de bijlagen, aan de Commissie over.
Binnen een termijn van twee maanden, waarbij de termijn noch in juli
Dans un délai de deux mois, ne courant pas en juillet ni août, la noch in augustus loopt, zendt de Commissie een met redenen omkleed
commission transmet au Gouvernement un avis motivé sur : advies aan de Regering over omtrent :
1° le caractère nécessaire du remplacement de modes d'apprentissage eu 1° de noodzakelijke aard van de vervanging van de leerwijzen in
égard à la mise en oeuvre du projet pédagogique du pouvoir verband met de implementering van het pedagogische project van de
organisateur ou de la fédération de pouvoirs organisateurs; inrichtende macht of van de federatie van inrichtende machten.
2° le respect de l'article 4. 2° de inachtneming van artikel 4.
Le Gouvernement transmet l'avis de la commission au pouvoir De Regering zendt het advies van de commissie aan de betrokken
organisateur ou à la fédération de pouvoirs organisateurs concerné par inrichtende macht of aan de federatie van inrichtende machten over bij
lettre recommandée à la poste. Le pouvoir organisateur ou la ter post aangetekende brief. De inrichtende macht of de federatie van
fédération de pouvoirs organisateurs dispose d'un délai d'un mois à inrichtende machten beschikt over een termijn van één maand vanaf de
dater de la réception de l'avis de la commission pour faire valoir ses ontvangst van het advies van de commissie om haar op- en aanmerkingen
observations. Lorsque le pouvoir organisateur ou la fédération de te laten gelden. Wanneer de inrichtende macht of de federatie van
pouvoirs organisateurs n'a pas notifié ses observations dans les inrichtende machten haar op- en aanmerkingen niet bekend gemaakt heeft
délais requis, la procédure est poursuivie sans qu'il soit tenu compte binnen de vereiste termijnen, wordt de procedure voortgezet zonder dat
des observations tardives. er rekening wordt gehouden met de laattijdige op- en aanmerkingen.

Art. 7.Au terme de la procédure visée à l'article 6, le Gouvernement

Art. 7.Op het einde van de procedure bedoeld in artikel 6, neemt de

prend une décision motivée sur la demande de dérogation. Si celle-ci Regering een met redenen omklede beslissing over de aanvraag om
est accordée, en tout ou en partie, le Gouvernement soumet à la afwijking. Als deze volledig of gedeeltelijk toegekend wordt, legt de
confirmation du Parlement la dérogation accordée. Regering de toegekende afwijking ter bevestiging aan het Parlement van
de Franse Gemeenschap voor.
Si la dérogation est confirmée, elle est communiquée à la commission Wordt de afwijking bevestigd, dan wordt ze aan de commissie voor
des programmes visée aux articles 17, 27 et 36 du décret du 24 juillet programma's meegedeeld, bedoeld in de artikelen 17, 27 en 36 van het
1997 précité à laquelle le pouvoir organisateur ou la fédération de voornoemde decreet van 24 juli 1997 aan wie de inrichtende macht of de
pouvoirs organisateurs communique le programme qu'il veut appliquer en federatie van inrichtende machten het programma overzendt dat ze wenst
fonction des dérogations obtenues toe te passen in functie van de verkregen afwijkingen.

Art. 8.Les compétences et savoirs déterminés par le présent arrêté

Art. 8.De competenties en de kennis bepaald in dit besluit treden in

entrent en vigueur au 1er septembre 2015 pour les 3e et 5e années, au werking op 1 september 2015 voor de 3e en 5e leerjaren, op 1 september
1er septembre 2016 pour les 4e et 6e années, au 1er septembre 2017 2016 voor de 4e en 6e leerjaren, op 1 september 2017 voor het 7e
pour la 7e année. leerjaar.

Art. 9.Dans l'arrêté du gouvernement de la Communauté française du 16

Art. 9.In het besluit van de Regering van de Franse Gemeenschap van

janvier 2014 déterminant les compétences terminales et savoirs requis 16 januari 2014 houdende bepaling van de eindcompetenties en de kennis
à l'issue de la section de transition des humanités générales et vereist op het einde van de doorstromingsafdeling van de algemene en
technologiques en mathématiques, en sciences de base et en sciences technologische humaniora in wiskunde, basiswetenschappen en algemene
générales et déterminant les compétences terminales et savoirs communs wetenschappen en houdende bepaling van de gemeenschappelijke
à l'issue de la section de qualification des humanités techniques et eindcompetenties en kennis op het einde van de kwalificatieafdeling
professionnelles en éducation scientifique, en français, en sciences van de technische en beroepshumaniora in wetenschappelijke opvoeding,
économiques et sociales ainsi qu'en sciences humaines, les in Frans, in economische en sociale wetenschappen evenals in de
modifications suivantes sont apportées : menswetenschappen, worden de volgende wijzigingen aangebracht :
1° dans le titre, les termes « en sciences économiques et sociales 1° in de titel worden de woorden « in economische en sociale
ainsi qu'en sciences humaines » sont remplacés par les termes « en wetenschappen evenals in de menswetenschappen » vervangen door de
formation économique et sociale ainsi qu'en formation historique et woorden « in economische en sociale opleiding evenals in historische
géographique ». en aardrijkskundige opleiding ».
2° aux articles 3, 4, 5, 6 et 7, les termes « Tout pouvoir 2° in de artikelen 3, 4, 5, 6 en 7 worden de woorden « Iedere
organisateur » sont remplacés par les termes « Tout pouvoir inrichtende macht » vervangen door de woorden « Iedere inrichtende
organisateur ou toute fédération de pouvoirs organisateurs »; macht of iedere federatie van inrichtende machten »;
3° à l'article 5, § 2, alinéa 2, les termes « dix mois » sont 3° in artikel 5, § 2, tweede lid, worden de woorden « tien maanden »
remplacés par les termes « six mois »; vervangen door de woorden « zes maanden »;
4° à l'article 6, § 1er, 2°, les termes « un délégué de la Commission 4° in artikel 6, § 1, 2°, worden de woorden « een afgevaardigde van de
de pilotage » sont remplacés par les termes « un membre de la Begeleidingscommissie » vervangen door de woorden « een lid van de
Commission de pilotage désigné par l'Administrateur de l'Enseignement Begeleidingscommissie, aangesteld door de Administrateur van het
et de la Recherche scientifique »; Onderwijs en het Wetenschappelijk Onderzoek »;
5° à l'article 6, § 1er, 3°, les termes « au moins un membre du 5° in artikel 6, § 1, 3°, worden de woorden « minstens één lid van de
service général de l'inspection désigné par le Gouvernement, sur algemene inspectiedienst aangewezen door de Regering, op de voordracht
proposition de l'Inspecteur général coordonnateur et au moins un van de coördinerend algemene inspecteur, en minstens één lid van de
membre du service général de l'inspection pour chaque discipline visée algemene inspectiedienst voor elk vak bedoeld bij de aanvraag om
par la demande de dérogation, désigné par l'inspecteur général afwijking, aangewezen door de coördinerend algemene inspecteur »
coordonnateur » sont remplacés par les termes « un membre du service vervangen door de woorden « een lid van de algemene inspectiedienst
général de l'inspection désigné par le Gouvernement, sur proposition aangesteld door de Regering, op de voordracht van de coördinerend
de l'Inspecteur général coordonnateur et un membre du service général algemeen inspecteur en een lid van de algemene inspectiedienst voor
de l'inspection pour chaque discipline visée par la demande de elk vak bedoeld in de aanvraag om afwijking, aangewezen door de
dérogation, désigné par l'inspecteur général coordonnateur ». coördinerend algemeen inspecteur ».

Art. 10.Le présent arrêté entre en vigueur le 1er mai 2014.

Art. 10.Dit besluit treedt in werking op 1 mei 2014.

Bruxelles, le 8 mai 2014. Brussel, 8 mei 2014.
Le Ministre-Président, De Minister-President,
R. DEMOTTE R. DEMOTTE
La Ministre de l'Enseignement obligatoire et de promotion sociale, De Minister van Leerplichtonderwijs en Onderwijs voor sociale promotie,
Mme M.-M. SCHYNS Mevr. M.-M. SCHYNS
Pour la consultation du tableau, voir image
^