Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 58/2022 du 21 avril 2022 Numéro du rôle : 7618 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1004/1, § 1 er , du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Gand. La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. Moerman, J. Moerman, Y. Kherbache(...)"
Extrait de l'arrêt n° 58/2022 du 21 avril 2022 Numéro du rôle : 7618 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1004/1, § 1 er , du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Gand. La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. Moerman, J. Moerman, Y. Kherbache(...) Uittreksel uit arrest nr. 58/2022 van 21 april 2022 Rolnummer 7618 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1004/1, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Gent. Het Grondwettelijk Hof, same wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 58/2022 du 21 avril 2022 Uittreksel uit arrest nr. 58/2022 van 21 april 2022
Numéro du rôle : 7618 Rolnummer 7618
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1004/1, § 1er, In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1004/1, § 1, van
du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Gand. het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Gent.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters
Moerman, J. Moerman, Y. Kherbache et E. Bribosia, et, conformément à J.-P. Moerman, J. Moerman, Y. Kherbache en E. Bribosia, en,
l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989
constitutionnelle, de la juge émérite R. Leysen, assistée du greffier op het Grondwettelijk Hof, emeritus rechter R. Leysen, bijgestaan door
F. Meersschaut, présidée par le président L. Lavrysen, de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter L.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Lavrysen, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 15 juillet 2021, dont l'expédition est parvenue au greffe Bij arrest van 15 juli 2021, waarvan de expeditie ter griffie van het
de la Cour le 23 juillet 2021, la Cour d'appel de Gand a posé la Hof is ingekomen op 23 juli 2021, heeft het Hof van Beroep te Gent de
question préjudicielle suivante : volgende prejudiciële vraag gesteld :
« Dans quelle mesure l'article 1004/1, § 1er, du Code judiciaire
viole-t-il l'article 12 de la Convention relative aux droits de « In welke mate [schendt] artikel 1004/1 § 1 Ger.W. de artikelen 12
l'enfant et l'article 22bis de la Constitution, en ce que : IVRK en 22bis GW [...] alwaar :
- le droit commun du mineur d'être entendu, conformément à l'article - het gemeenrechtelijk hoorrecht van de minderjarige conform artikel
1004/1, § 1er, du Code judiciaire, n'est pas applicable dans toutes 1004/1, § 1 Ger.W. niet van toepassing is in alle procedures die de
les procédures qui concernent le mineur, bien que la Convention
relative aux droits de l'enfant et la Constitution l'exigent; minderjarige aanbelangen hoewel het IVRK en de Grondwet dit vereisen;
- ce champ d'application est par conséquent trop limité et n'est - dit toepassingsgebied bijgevolg te beperkend is en noch in
conforme ni à l'article 12 de la Convention relative aux droits de overeenstemming met artikel 12 IVRK, noch met de rechtspraak van het
l'enfant, ni à la jurisprudence de la Cour européenne des droits de EHRM, noch met artikel 22bis GW wanneer het hof van beroep zou
l'homme, ni à l'article 22bis de la Constitution si la Cour d'appel oordelen dat de kinderen [Do.B.] en [Da.B.] geen belang hebben om
devait juger que les enfants Do.B. et Da.B. n'ont pas d'intérêt à être
entendues en ce qui concerne le régime d'hébergement de D.N., au motif gehoord te worden betreffende de verblijfsregeling van [D.N.] om reden
que celle-ci n'est que leur demi-soeur ? ». dat dit slechts hun halfzus is ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 1004/1, § 1er, du Code judiciaire dispose : B.1. Artikel 1004/1, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Tout mineur a le droit d'être entendu par un juge dans les matières « Elke minderjarige heeft het recht gehoord te worden door een rechter
qui le concernent relatives à l'exercice de l'autorité parentale, à in materies die hem aanbelangen aangaande de uitoefening van het
l'hébergement ainsi qu'au droit aux relations personnelles. Il a le ouderlijk gezag, de verblijfsregeling en het recht op het persoonlijk
droit de refuser d'être entendu ». contact. Hij heeft het recht om te weigeren gehoord te worden ».
B.2. Compte tenu des faits de l'affaire pendante devant la juridiction B.2. Rekening houdend met de feiten van de voor het verwijzende
a quo et de la motivation de la décision de renvoi, il est demandé à rechtscollege hangende zaak en met de motivering van de
verwijzingsbeslissing, wordt het Hof gevraagd of die bepaling
la Cour si cette disposition est compatible avec l'article 22bis, bestaanbaar is met artikel 22bis, tweede lid, van de Grondwet, met
alinéa 2, de la Constitution, avec l'article 12 de la Convention artikel 12 van het Verdrag inzake de rechten van het kind en met de
relative aux droits de l'enfant et avec la jurisprudence de la Cour rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, doordat
européenne des droits de l'homme, en ce qu'elle n'est pas applicable zij niet van toepassing is in alle procedures die de minderjarige
dans toutes les procédures qui concernent l'enfant mineur et en ce aanbelangen en doordat een minderjarige niet het recht heeft te worden
qu'un enfant mineur n'a pas le droit d'être entendu dans un litige qui gehoord in een geschil tussen de ouders van een halfzus of een
oppose les parents de sa demi-soeur ou de son demi-frère au sujet des halfbroer van die minderjarige betreffende de voor die halfzus of
modalités d'hébergement applicables à cette demi-soeur ou à ce demi-frère. halfbroer geldende verblijfsregeling.
B.3.1. L'article 22bis, alinéa 2, de la Constitution dispose : B.3.1. Artikel 22bis, tweede lid, van de Grondwet bepaalt :
« Chaque enfant a le droit de s'exprimer sur toute question qui le « Elk kind heeft het recht zijn mening te uiten in alle
aangelegenheden die het aangaan; met die mening wordt rekening
concerne; son opinion est prise en considération, eu égard à son âge gehouden in overeenstemming met zijn leeftijd en zijn
et à son discernement ». onderscheidingsvermogen ».
B.3.2. L'article 12 de la Convention relative aux droits de l'enfant B.3.2. Artikel 12 van het Verdrag inzake de rechten van het kind
dispose : bepaalt :
« 1. Les Etats parties garantissent à l'enfant qui est capable de « 1. De Staten die partij zijn, verzekeren het kind dat in staat is
discernement le droit d'exprimer librement son opinion sur toute zijn eigen mening te vormen, het recht die mening vrijelijk te uiten
question l'intéressant, les opinions de l'enfant étant dûment prises in alle aangelegenheden die het kind betreffen, waarbij aan de mening
en considération eu égard à son âge et à son degré de maturité. van het kind passend belang wordt gehecht in overeenstemming met zijn leeftijd en rijpheid.
2. A cette fin, on donnera notamment à l'enfant la possibilité d'être 2. Hiertoe wordt het kind met name in de gelegenheid gesteld te worden
entendu dans toute procédure judiciaire ou administrative gehoord in iedere gerechtelijke en bestuurlijke procedure die het kind
l'intéressant, soit directement, soit par l'intermédiaire d'un betreft, hetzij rechtstreeks, hetzij door tussenkomst van een
représentant ou d'une organisation approprié, de façon compatible avec vertegenwoordiger of een daarvoor geschikte instelling, op een wijze
les règles de procédure de la législation nationale ». die verenigbaar is met de procedureregels van het nationale recht ».
B.4. Le Conseil des ministres fait valoir que la question B.4. De Ministerraad voert aan dat de prejudiciële vraag
préjudicielle est irrecevable, en ce qu'il est demandé à la Cour de
contrôler la disposition en cause directement au regard de l'article niet-ontvankelijk is, in zoverre het Hof wordt gevraagd de in het
12 de la Convention relative aux droits de l'enfant et au regard de la geding zijnde bepaling rechtstreeks te toetsen aan artikel 12 van het
jurisprudence de la Cour européenne des droits de l'homme. Verdrag inzake de rechten van het kind en aan de rechtspraak van het
Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
B.5.1. En vertu de l'article 142, alinéa 2, de la Constitution et de B.5.1. Krachtens artikel 142, tweede lid, van de Grondwet en artikel
l'article 26, § 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour 26, § 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
constitutionnelle, la Cour est compétente pour statuer, à titre Grondwettelijk Hof is het Hof bevoegd om bij wijze van prejudiciële
préjudiciel, sur les questions relatives à la violation par une loi, beslissing uitspraak te doen op vragen omtrent de schending, door een
un décret ou une règle visée à l'article 134 de la Constitution, des wet, een decreet of een in artikel 134 van de Grondwet bedoelde regel,
règles qui sont établies par la Constitution ou en vertu de celle-ci van de regels die door of krachtens de Grondwet zijn vastgesteld voor
pour déterminer les compétences respectives de l'autorité fédérale, het bepalen van de onderscheiden bevoegdheid van de federale overheid,
des communautés et des régions, des articles du titre II (« Des Belges de gemeenschappen en de gewesten, van de artikelen van titel II (« De
et de leurs droits ») et des articles 143, § 1er, 170, 172 et 191 de Belgen en hun rechten ») en van de artikelen 143, § 1, 170, 172 en 191
la Constitution. B.5.2. La Cour n'est donc pas compétente pour contrôler des normes législatives directement au regard de la disposition conventionnelle mentionnée en B.3.2. Toutefois, lorsqu'une disposition conventionnelle liant la Belgique a une portée analogue à celle d'une des dispositions constitutionnelles dont le contrôle relève de la compétence de la Cour et dont la violation est alléguée, les garanties consacrées par cette disposition conventionnelle constituent un ensemble indissociable avec les garanties inscrites dans les dispositions constitutionnelles concernées. Il s'ensuit que, dans le contrôle qu'elle exerce au regard de la disposition constitutionnelle mentionnée en B.3.1, la Cour tient compte des dispositions de droit international qui garantissent des droits ou libertés analogues. van de Grondwet. B.5.2. Het Hof is aldus niet bevoegd om wetskrachtige normen rechtstreeks te toetsen aan de in B.3.2 vermelde verdragsbepaling. Wanneer een verdragsbepaling die België bindt, een draagwijdte heeft die analoog is aan die van een van de grondwetsbepalingen waarvan de toetsing tot de bevoegdheid van het Hof behoort en waarvan de schending wordt aangevoerd, vormen de waarborgen vervat in die verdragsbepaling evenwel een onlosmakelijk geheel met de waarborgen die in de betrokken grondwetsbepalingen zijn opgenomen. Daaruit volgt dat het Hof, bij de toetsing aan de in B.3.1 vermelde grondwetsbepaling, rekening houdt met internationaalrechtelijke bepalingen die analoge rechten of vrijheden waarborgen.
B.5.3. En ce que l'article 12 de la Convention relative aux droits de B.5.3. In zoverre artikel 12 van het Verdrag inzake de rechten van het
l'enfant confère aux enfants le droit d'exprimer leur propre opinion kind aan kinderen het recht verleent hun eigen mening te uiten in alle
sur toute question les intéressant, cette disposition a une portée hen betreffende aangelegenheden, heeft het een draagwijdte die analoog
analogue à celle de l'article 22bis, alinéa 2, de la Constitution, is aan artikel 22bis, tweede lid, van de Grondwet, waarvan de toetsing
dont le contrôle relève de la compétence de la Cour. La Cour tient dès tot de bevoegdheid van het Hof behoort. Het Hof houdt aldus rekening
lors compte de cette disposition conventionnelle mentionnée dans la met die in de prejudiciële vraag vermelde verdragsbepaling.
question préjudicielle.
B.5.4. Bien que, dans le cadre de son contrôle de normes législatives B.5.4. Hoewel het Hof bij de toetsing van wetskrachtige normen aan de
au regard des dispositions constitutionnelles dont le contrôle relève
de sa compétence, la Cour tienne compte de la jurisprudence pertinente grondwetsbepalingen waarvan de toetsing tot zijn bevoegdheid behoort,
de la Cour européenne des droits de l'homme, elle n'est pas compétente rekening houdt met relevante rechtspraak van het Europees Hof voor de
pour contrôler de manière générale des dispositions législatives au Rechten van de Mens, is het niet bevoegd om wetskrachtige normen op
regard d'une jurisprudence. En ce qu'il est en l'espèce demandé à la algemene wijze te toetsen aan rechtspraak. In zoverre het Hof te dezen
Cour de contrôler la disposition en cause au regard de la wordt gevraagd de in het geding zijnde bepaling te toetsen aan de
jurisprudence de la Cour européenne des droits de l'homme, la question rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, is de
préjudicielle est irrecevable. prejudiciële vraag niet-ontvankelijk.
B.6. Le Conseil des ministres fait également valoir que la question B.6. De Ministerraad voert eveneens aan dat de prejudiciële vraag
préjudicielle est irrecevable en ce qu'il est demandé à la Cour niet-ontvankelijk is in zoverre het Hof wordt gevraagd te onderzoeken
d'examiner si la disposition en cause est compatible avec les normes of de in het geding zijnde bepaling bestaanbaar is met de in die vraag
de référence mentionnées dans cette question, dès lors que cette vermelde referentienormen, doordat die bepaling, gelet op het feit dat
disposition, eu égard au fait que son champ d'application est limité het toepassingsgebied ervan beperkt is tot procedures aangaande « de
aux procédures relatives « à l'exercice de l'autorité parentale, à uitoefening van het ouderlijk gezag, de verblijfsregeling en het recht
l'hébergement ainsi qu'au droit aux relations personnelles », n'est op het persoonlijk contact », niet van toepassing is in alle
pas applicable dans toutes les procédures qui concernent les enfants procedures die de minderjarige aanbelangen. Hij doet daarbij gelden
mineurs. Il fait valoir à cet égard que la réponse à cet aspect de la dat het beantwoorden van dat aspect van de prejudiciële vraag
question préjudicielle n'est manifestement pas utile à la solution du klaarblijkelijk niet nuttig is voor het oplossen van het geschil dat
litige pendant devant la juridiction a quo. hangende is voor het verwijzende rechtscollege.
B.7.1. C'est en règle à la juridiction a quo qu'il appartient B.7.1. In de regel komt het de verwijzende rechter toe te oordelen of
d'apprécier si la réponse à la question préjudicielle est utile à la het antwoord op de prejudiciële vraag nuttig is voor het oplossen van
solution du litige. Ce n'est que lorsque tel n'est manifestement pas het geschil. Alleen indien dat klaarblijkelijk niet het geval is, kan
le cas que la Cour peut décider que la question n'appelle pas de het Hof beslissen dat de vraag geen antwoord behoeft.
réponse. B.7.2. Il ressort des faits de l'affaire pendante devant la B.7.2. Uit de feiten van de zaak die hangende is voor het verwijzende
juridiction a quo et de la motivation de la décision de renvoi que la contestation relative à l'application de la disposition en cause dans cette affaire porte sur le point de savoir si, dans le cadre d'un litige relatif à l'hébergement d'un enfant mineur, le droit d'être entendu appartient exclusivement à l'enfant mineur pour lequel un hébergement doit être réglé ou si ce droit appartient également à ses demi-soeurs mineures avec lesquelles il réside à titre principal, conformément à des modalités d'hébergement fixées à titre provisoire. Etant donné que l'affaire pendante devant la juridiction a quo porte sur un régime d'hébergement applicable à un enfant mineur, il n'est, comme le fait valoir le Conseil des ministres, manifestement pas utile à la solution du litige pendant devant la juridiction a quo d'examiner si la disposition en cause est compatible avec les normes de référence mentionnées dans la question préjudicielle, en ce que le droit d'être entendu, visé dans cette disposition, n'est pas applicable dans des matières autres que celles qui concernent l'exercice de l'autorité parentale, le régime d'hébergement et le droit aux relations personnelles. rechtscollege en de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat de betwisting betreffende de toepassing van de in het geding zijnde bepaling in die zaak betrekking heeft op de vraag of, in het kader van een geschil betreffende een voor een minderjarige te bepalen verblijfsregeling, het recht te worden gehoord uitsluitend toekomt aan de minderjarige voor wie een verblijfsregeling dient te worden bepaald, dan wel ook aan zijn minderjarige halfzussen bij wie die minderjarige voornamelijk verblijft overeenkomstig een voorlopig vastgestelde verblijfsregeling. Daar de zaak die hangende is voor het verwijzende rechtscollege betrekking heeft op een voor een minderjarige geldende verblijfsregeling, is het, zoals de Ministerraad aanvoert, klaarblijkelijk niet nuttig voor de oplossing van het geschil dat hangende is voor het verwijzende rechtscollege te onderzoeken of de in het geding zijnde bepaling bestaanbaar is met de in de prejudiciële vraag vermelde referentienormen, doordat het in die bepaling bedoelde recht te worden gehoord niet geldt in andere materies dan die aangaande de uitoefening van het ouderlijk gezag, de verblijfsregeling en het recht op persoonlijk contact.
B.7.3. La Cour examine donc la compatibilité de la disposition en B.7.3. Het Hof onderzoekt de bestaanbaarheid van de in het geding
cause avec les normes de référence mentionnées dans la question zijnde bepaling met de in de prejudiciële vraag vermelde
préjudicielle dans la seule mesure où un enfant mineur n'a pas le referentienormen aldus uitsluitend in zoverre een minderjarige niet
droit d'être entendu dans un litige qui oppose les parents de sa het recht heeft te worden gehoord in een geschil tussen de ouders van
demi-soeur ou de son demi-frère au sujet de l'hébergement de cette een halfzus of een halfbroer van die minderjarige betreffende de voor
demi-soeur ou de ce demi-frère. die halfzus of halfbroer geldende verblijfsregeling.
B.8. Selon la disposition en cause, tout enfant mineur a le droit d'être entendu par un juge dans les matières qui l'intéressent en ce qui concerne l'exercice de l'autorité parentale, le régime d'hébergement et le droit aux relations personnelles. La juridiction a quo interprète cette disposition en ce sens que le droit d'être entendu dans une procédure judiciaire s'applique uniquement à l'enfant mineur visé par cette procédure. Cette interprétation a pour corollaire que, lorsque la procédure judiciaire concerne un régime d'hébergement applicable à un enfant mineur, seul cet enfant mineur, à l'exclusion donc de ses demi-soeurs ou demi-frères mineurs, a le droit d'être entendu. B.8. Volgens de in het geding zijnde bepaling heeft elke minderjarige het recht te worden gehoord door een rechter in materies die hem aanbelangen aangaande de uitoefening van het ouderlijk gezag, de verblijfsregeling en het recht op persoonlijk contact. Het verwijzende rechtscollege interpreteert die bepaling in die zin dat het recht te worden gehoord in een gerechtelijke procedure enkel geldt voor de minderjarige op wie die procedure betrekking heeft. Die interpretatie brengt met zich mee dat wanneer de gerechtelijke procedure een voor een minderjarige geldende verblijfsregeling betreft, uitsluitend die minderjarige, en aldus niet zijn minderjarige halfzussen of halfbroers, het recht heeft te worden gehoord.
B.9. Selon l'article 22bis, alinéa 2, de la Constitution, tout enfant B.9. Volgens artikel 22bis, tweede lid, van de Grondwet heeft elk kind
a le droit de s'exprimer « sur toute question qui le concerne ». Selon het recht zijn mening te uiten in « alle aangelegenheden die het
l'article 12, paragraphe 1, de la Convention relative aux droits de aangaan ». Volgens artikel 12, lid 1, van het Verdrag inzake de
l'enfant, les Etats parties à cette Convention garantissent à l'enfant rechten van het kind dienen de Staten die partij zijn bij dat verdrag
het kind dat in staat is zijn eigen mening te vormen het recht te
qui est capable de discernement le droit d'exprimer librement son verzekeren die mening vrijelijk te uiten « in alle aangelegenheden die
opinion « sur toute question l'intéressant ». Selon le paragraphe 2 de het kind betreffen ». Volgens lid 2 van die bepaling moet het kind in
cette disposition, l'enfant doit avoir l'occasion d'être entendu « de gelegenheid worden gesteld om te worden gehoord in « iedere
dans toute procédure judiciaire ou administrative l'intéressant ». gerechtelijke en bestuurlijke procedure die het kind betreft ».
B.10. Selon l'article 375bis de l'ancien Code civil, tel qu'il a été B.10. Volgens artikel 375bis van het oud Burgerlijk Wetboek, zoals
modifié par l'article 3 de la loi du 20 mai 2021 « modifiant l'ancien gewijzigd bij artikel 3 van de wet van 20 mei 2021 « tot wijziging van
Code civil, en ce qui concerne les liens personnels entre frères et het oud Burgerlijk Wetboek, betreffende de persoonlijke banden tussen
soeurs » (ci-après : la loi du 20 mai 2021), « tous les frères et broers en zussen » (hierna : de wet van 20 mei 2021), hebben « alle
soeurs » ont, à tout âge, le droit d'entretenir des relations broers en zussen » op elke leeftijd het recht persoonlijk contact met
personnelles entre eux et, à défaut d'une convention entre les elkaar te onderhouden en wordt bij gebreke van een overeenkomst tussen
parties, le tribunal de la famille statue sur l'exercice de ce droit de partijen, over de uitoefening van dat recht in het belang van het
dans l'intérêt de l'enfant, à la demande des parties ou du procureur kind op verzoek van de partijen of van de procureur des Konings
beslist door de familierechtbank. De parlementaire voorbereiding van
du Roi. Les travaux préparatoires de la loi du 20 mai 2021 font de wet van 20 mei 2021 doet ervan blijken dat de wetgever met het
apparaître que, par le mot « tous », le législateur a voulu préciser woord « alle » duidelijk heeft willen maken dat het recht ook toekomt
que ce droit appartient aussi, entre autres, aux demi-soeurs et aux aan, onder meer, halfzussen en halfbroers (Parl. St., Kamer,
demi-frères (Doc. parl., Chambre, 2021-2022, DOC 55-0780/009, p. 4, et DOC 55-0780/10, p. 8). 2021-2022, DOC 55-0780/009, p. 4, en DOC 55-0780/10, p. 8).
Selon l'article 387septiesdecies de l'ancien Code civil, tel qu'il a Volgens artikel 387septiesdecies van het oud Burgerlijk Wetboek, zoals
été inséré par l'article 7 de la loi du 20 mai 2021, les frères et ingevoegd bij artikel 7 van de wet van 20 mei 2021, hebben
soeurs mineurs ont le droit de ne pas être séparés, ce droit doit être minderjarige broers en zussen het recht om niet van elkaar te worden
gescheiden, moet dat recht worden beoordeeld in het belang van elk
apprécié dans l'intérêt de chaque enfant, et les parents, les parents kind en streven de ouders, de pleegzorgers, de rechtbank en de daartoe
d'accueil, le tribunal et l'autorité compétente à cet effet, si bevoegde overheid, indien het belang van een kind vereist dat dit
l'intérêt d'un enfant exige que ce droit ne soit pas exercé, recht niet wordt uitgeoefend, het behoud van persoonlijke contacten
s'efforceront de maintenir les contacts personnels entre cet enfant et tussen dat kind en elk van zijn broers en zussen na tenzij ook dat
chacun de ses frères et soeurs, à moins que cela soit également strijdig is met het belang van dit kind. Volgens artikel
contraire à l'intérêt de cet enfant. Selon l'article 387sexiesdecies 387sexiesdecies van het oud Burgerlijk Wetboek, zoals ingevoegd bij
de l'ancien Code civil, tel qu'il a été inséré par l'article 6 de la artikel 6 van de wet van 20 mei 2021, worden kinderen die samen binnen
loi du 20 mai 2021, les enfants qui ont été éduqués ensemble dans une eenzelfde gezin worden opgevoed en die een bijzondere affectieve band
même famille et qui ont développé un lien affectif particulier entre met elkaar hebben ontwikkeld, onder meer voor de toepassing van
eux sont, notamment pour l'application de l'article 387septiesdecies, artikel 387septiesdecies, gelijkgesteld met broers en zussen.
assimilés à des frères et soeurs. B.11.1. Wanneer een rechter zich dient uit te spreken over een voor
B.11.1. Lorsqu'un juge doit se prononcer sur un régime d'hébergement een minderjarige geldende verblijfsregeling, kan zijn oordeel
applicable à un enfant mineur, sa décision peut directement affecter rechtstreeks raken aan de bij de artikelen 375bis en 387septiesdecies
les droits de ses demi-soeurs et demi-frères qui sont garantis par les van het oud Burgerlijk Wetboek gewaarborgde rechten van de halfzussen
articles 375bis et 387septiesdecies de l'ancien Code civil. Dans son en halfbroers van die minderjarige. Bij de beoordeling van wat de
appréciation des modalités d'hébergement les plus appropriées, le juge meest passende verblijfsregeling is, dient de rechter aldus mede
doit donc tenir compte de ces droits. rekening te houden met die rechten.
B.11.2. Il s'ensuit que le juge, en pareilles circonstances, statue B.11.2. Daaruit volgt dat de rechter in dergelijke omstandigheden
dans une matière qui concerne non seulement l'enfant mineur concerné uitspraak doet in een aangelegenheid die niet alleen de betrokken
au sens de l'article 22bis, alinéa 2, de la Constitution, mais minderjarige aangaat in de zin van artikel 22bis, tweede lid, van de
également ses demi-soeurs et demi-frères mineurs. Grondwet, maar ook zijn minderjarige halfzussen en halfbroers.
B.12. Dans l'interprétation selon laquelle le droit d'être entendu B.12. In de interpretatie dat het recht te worden gehoord in een
dans une procédure judiciaire en ce qui concerne l'établissement d'un gerechtelijke procedure betreffende het bepalen van een voor een
régime d'hébergement applicable à un enfant mineur est refusé à ses minderjarige geldende verblijfsregeling, niet toekomt aan de
demi-soeurs et demi-frères mineurs, la disposition en cause n'est pas minderjarige halfzussen en halfbroers van die minderjarige, is de in
compatible avec l'article 22bis, alinéa 2, de la Constitution, lu en het geding zijnde bepaling niet bestaanbaar met artikel 22bis, tweede
combinaison avec l'article 12 de la Convention relative aux droits de lid, van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 12 van het
l'enfant. Verdrag inzake de rechten van het kind.
B.13.1. Toutefois, la disposition en cause peut recevoir une autre B.13.1. De in het geding zijnde bepaling kan evenwel ook op een andere
interprétation. Selon cette disposition, chaque enfant mineur a le wijze worden geïnterpreteerd. Volgens die bepaling heeft elke
droit d'être entendu « dans les matières qui le concernent », en ce minderjarige het recht te worden gehoord « in materies die hem
qui concerne, entre autres, « l'hébergement ainsi [que le] droit aux aanbelangen » aangaande, onder meer, « de verblijfsregeling en het
relations personnelles ». Etant donné qu'une décision de justice concernant l'hébergement d'un enfant mineur peut affecter les droits de ses demi-soeurs et demi-frères mineurs qui sont garantis par les articles 375bis et 387septiesdecies de l'ancien Code civil, une telle décision peut être considérée comme étant prise dans une matière qui concerne ces derniers. Dans cette interprétation, le droit d'être entendu dans une procédure judiciaire concernant la fixation de modalités d'hébergement d'un enfant mineur appartient non seulement à cet enfant mineur, mais également à ses demi-soeurs et demi-frères mineurs. B.13.2. Dans l'interprétation selon laquelle le droit d'être entendu dans une procédure judiciaire concernant l'établissement des modalités d'hébergement d'un enfant mineur appartient non seulement à l'enfant mineur concerné mais également à ses demi-soeurs et demi-frères mineurs, la disposition en cause est compatible avec l'article 22bis, recht op het persoonlijk contact ». Daar een rechterlijke beslissing over de verblijfsregeling van een minderjarige kan raken aan de door de artikelen 375bis en 387septiesdecies van het oud Burgerlijk Wetboek gewaarborgde rechten van de minderjarige halfzussen en halfbroers van die minderjarige, kan een dergelijke beslissing worden beschouwd als zijnde genomen in een materie die die laatsten aanbelangt. In die interpretatie komt het recht te worden gehoord in een gerechtelijke procedure betreffende het bepalen van een voor een minderjarige geldende verblijfsregeling niet enkel toe aan die minderjarige, maar ook aan zijn minderjarige halfzussen en halfbroers. B.13.2. In de interpretatie dat het recht te worden gehoord in een gerechtelijke procedure betreffende het bepalen van een voor een minderjarige geldende verblijfsregeling, niet alleen toekomt aan de betrokken minderjarige, maar ook aan zijn minderjarige halfzussen en halfbroers, is de in het geding zijnde bepaling bestaanbaar met artikel 22bis, tweede lid, van de Grondwet, in samenhang gelezen met
alinéa 2, de la Constitution, lu en combinaison avec l'article 12 de artikel 12 van het Verdrag inzake de rechten van het kind.
la Convention relative aux droits de l'enfant.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
- L'article 1004/1, § 1er, du Code judiciaire viole l'article 22bis, - Artikel 1004/1, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek schendt artikel
22bis, tweede lid, van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel
alinéa 2, de la Constitution, lu en combinaison avec l'article 12 de 12 van het Verdrag inzake de rechten van het kind, in de interpretatie
la Convention relative aux droits de l'enfant, dans l'interprétation dat het recht te worden gehoord in een gerechtelijke procedure
selon laquelle le droit d'être entendu dans une procédure judiciaire betreffende het bepalen van een voor een minderjarige geldende
concernant la fixation de modalités d'hébergement d'un enfant mineur verblijfsregeling, niet toekomt aan de minderjarige halfzussen en
est refusé aux demi-soeurs et demi-frères mineurs de cet enfant halfbroers van die minderjarige.
mineur. - La même disposition ne viole pas l'article 22bis, alinéa 2, de la - Dezelfde bepaling schendt niet artikel 22bis, tweede lid, van de
Constitution, lu en combinaison avec l'article 12 de la Convention Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 12 van het Verdrag inzake
relative aux droits de l'enfant, dans l'interprétation selon laquelle de rechten van het kind, in de interpretatie dat het recht te worden
le droit d'être entendu dans une procédure judiciaire concernant la gehoord in een gerechtelijke procedure betreffende het bepalen van een
fixation de modalités d'hébergement d'un enfant mineur appartient voor een minderjarige geldende verblijfsregeling, eveneens toekomt aan
également aux demi-soeurs et demi-frères mineurs de cet enfant mineur. de minderjarige halfzussen en halfbroers van die minderjarige.
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 21 avril 2022. op 21 april 2022.
Le greffier, Le président, De griffier, De voorzitter,
F. Meersschaut L. Lavrysen F. Meersschaut L. Lavrysen
^