← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 85/2022 du 23 juin 2022 Numéro du rôle : 7614 En cause : le
recours en annulation des articles 21 et 25 du décret de la Région wallonne du 11 février 2021 « modifiant
le décret du 8 février 2018 relatif à la gestion et a La Cour constitutionnelle, composée des présidents P.
Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T. Gie(...)"
Extrait de l'arrêt n° 85/2022 du 23 juin 2022 Numéro du rôle : 7614 En cause : le recours en annulation des articles 21 et 25 du décret de la Région wallonne du 11 février 2021 « modifiant le décret du 8 février 2018 relatif à la gestion et a La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T. Gie(...) | Uittreksel uit arrest nr. 85/2022 van 23 juni 2022 Rolnummer 7614 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 21 en 25 van het decreet van het Waalse Gewest van 11 februari 2021 « tot wijziging van het decreet van 8 februari 2018 b Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de rechters(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 85/2022 du 23 juin 2022 | Uittreksel uit arrest nr. 85/2022 van 23 juni 2022 |
Numéro du rôle : 7614 | Rolnummer 7614 |
En cause : le recours en annulation des articles 21 et 25 du décret de | In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 21 en 25 van |
la Région wallonne du 11 février 2021 « modifiant le décret du 8 | het decreet van het Waalse Gewest van 11 februari 2021 « tot wijziging |
février 2018 relatif à la gestion et au paiement des prestations | van het decreet van 8 februari 2018 betreffende het beheer en de |
familiales », introduit par Françoise Abad Gonzales. | betaling van de gezinsbijslagen », ingesteld door Françoise Abad |
La Cour constitutionnelle, | Gonzales. Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents P. Nihoul et L. Lavrysen, et des juges T. | samengesteld uit de voorzitters P. Nihoul en L. Lavrysen, en de |
Giet, J. Moerman, M. Pâques, S. de Bethune et W. Verrijdt, assistée du | rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, S. de Bethune en W. Verrijdt, |
greffier F. Meersschaut, présidée par le président P. Nihoul, | bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter P. Nihoul, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 13 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 13 juli 2021 |
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 15 juli | |
juillet 2021 et parvenue au greffe le 15 juillet 2021, Françoise Abad | 2021, heeft Françoise Abad Gonzales, bijgestaan en vertegenwoordigd |
Gonzales, assistée et représentée par Me P. Levert, avocat au barreau | door Mr. P. Levert, advocaat bij de balie te Brussel, en door Mr. N. |
de Bruxelles, et par Me N. Tison, avocat au barreau de Charleroi, a | Tison, advocaat bij de balie te Charleroi, beroep tot vernietiging |
introduit un recours en annulation des articles 21 et 25 du décret de | ingesteld van de artikelen 21 en 25 van het decreet van het Waalse |
la Région wallonne du 11 février 2021 « modifiant le décret du 8 | Gewest van 11 februari 2021 « tot wijziging van het decreet van 8 |
février 2018 relatif à la gestion et au paiement des prestations | februari 2018 betreffende het beheer en de betaling van de |
familiales » (publié au Moniteur belge du 17 février 2021). | gezinsbijslagen » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 17 |
februari 2021). | |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) Quant aux dispositions attaquées et à leur contexte | Ten aanzien van de bestreden bepalingen en de context ervan |
B.1. L'article 5, § 1er, IV, de la loi spéciale du 8 août 1980 de | B.1. Bij artikel 5, § 1, IV, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 |
réformes institutionnelles, inséré par l'article 12 de la loi spéciale | tot hervorming der instellingen, ingevoegd bij artikel 12 van de |
du 6 janvier 2014 « relative à la Sixième Réforme de l'Etat », | bijzondere wet van 6 januari 2014 « met betrekking tot de Zesde |
mentionne « les prestations familiales » parmi les matières | Staatshervorming », vermeldt « de gezinsbijlagen » onder de |
personnalisables visées à l'article 128, § 1er, de la Constitution. | persoonsgebonden aangelegenheden die worden beoogd in artikel 128, § |
Conformément à l'article 138 de la Constitution, l'article 3, 8°, du | 1, van de Grondwet. Overeenkomstig artikel 138 van de Grondwet bepaalt |
artikel 3, 8°, van het bijzonder decreet van de Franse Gemeenschap van | |
décret spécial de la Communauté française du 3 avril 2014 « relatif | 3 april 2014 « betreffende de bevoegdheden van de Franse Gemeenschap |
aux compétences de la Communauté française dont l'exercice est | waarvan de uitoefening naar het Waalse Gewest en de Franse |
transféré à la Région wallonne et à la Commission communautaire | |
française », prévoit que la Région wallonne exerce, sur le territoire | Gemeenschapscommissie wordt overgedragen » dat het Waalse Gewest, op |
de la région de langue française, la compétence de la Communauté | het grondgebied van het Franse taalgebied, de bevoegdheid van de |
française en matière de prestations familiales. | Franse Gemeenschap inzake gezinsbijslagen uitoefent. |
B.2.1. Le décret de la Région wallonne du 8 février 2018 « relatif à | B.2.1. Bij het decreet van het Waalse Gewest van 8 februari 2018 « |
la gestion et au paiement des prestations familiales » (ci-après : le | betreffende het beheer en de betaling van de gezinsbijslagen » (hierna |
décret du 8 février 2018) met en oeuvre cette compétence en matière de | : het decreet van 8 februari 2018) wordt die bevoegdheid inzake |
prestations familiales. | gezinsbijslagen ten uitvoer gelegd. |
Conformément à l'article 23 du décret du 8 février 2018, il est créé | Overeenkomstig artikel 23 van het decreet van 8 februari 2018 wordt |
une unité d'administration publique dotée de la personnalité juridique | |
appelée « Caisse publique wallonne d'allocations familiales » (en | een openbare bestuurseenheid met rechtspersoonlijkheid, « Waals |
abrégé et ci-après : FAMIWAL), qui succède, en ce qui concerne la | openbaar kinderbijslagfonds » genoemd (afgekort en hierna : FAMIWAL), |
opgericht, die, wat het Waalse Gewest betreft, in de rechten, | |
Région wallonne, aux droits, obligations, biens et charges de l'Agence | verplichtingen, goederen en lasten van het Federaal agentschap voor de |
fédérale pour les allocations familiales pour ce qui concerne le | kinderbijslag treedt voor wat betreft de betaling van de |
paiement des prestations familiales visées à l'article 5, § 1er, IV, | gezinsbijslagen bedoeld in artikel 5, § 1, IV, van de bijzondere wet |
de la loi spéciale du 8 août 1980. | van 8 augustus 1980. |
Figurant dans un chapitre III intitulé « La gestion journalière », les | In een hoofdstuk III getiteld « Het dagelijks beheer », bepalen de |
articles 37 et 38 du décret du 8 février 2018 définissent les | artikelen 37 en 38 van het decreet van 8 februari 2018 de bevoegdheden |
attributions du directeur général de FAMIWAL. Dans ce même chapitre, | van de directeur-generaal van FAMIWAL. In datzelfde hoofdstuk bepaalt |
l'article 39 prévoit que le Gouvernement « désigne le Directeur | artikel 39 dat de Regering « [...] de Directeur-generaal [aanwijst] |
général pour un mandat de rang A2 aux conditions fixées par le Livre | voor een mandaat van rang A2 onder de voorwaarden bepaald in Boek II |
II de l'arrêté du Gouvernement wallon du 18 décembre 2003 portant le | van het besluit van de Waalse Regering van 18 december 2003 houdende |
Code de la Fonction publique wallonne ». | de Waalse Ambtenarencode ». |
B.2.2. Figurant sous le titre X, intitulé « Dispositions transitoires | B.2.2. Onder een titel X « Overgangsbepalingen », bepaalde artikel 135 |
», l'article 135 du décret du 8 février 2018 prévoyait, en ce qui | van het decreet van 8 februari 2018, wat betreft de eerste aanwijzing |
concerne la première désignation du directeur général de FAMIWAL, un | van de Directeur-generaal van FAMIWAL, een regeling die afweek van het |
régime qui dérogeait à l'arrêté du Gouvernement wallon du 18 décembre | besluit van de Waalse Regering van 18 december 2003 « houdende de |
2003 « portant le Code de la fonction publique wallonne » (ci-après : | Waalse Ambtenarencode » (hierna : de Waalse Ambtenarencode). Dat |
le Code de la fonction publique wallonne). Cet article disposait : | artikel bepaalde : |
« § 1er. Pour la première désignation du Directeur général, les | « § 1. Voor de eerste aanwijzing van de directeur-generaal zijn de |
articles 340 et 343 de l'arrêté du Gouvernement wallon du 18 décembre | artikelen 340 en 343 van het besluit van de Waalse Regering van 18 |
2003 portant le Code de la Fonction publique wallonne ne sont pas applicables. | december 2003 houdende de Waalse ambtenarencode, niet van toepassing. |
Pour participer aux sélections comparatives pour la fonction de | Om deel te nemen aan de vergelijkende selecties voor de functie van |
Directeur général pour la première désignation, les candidats : | directeur-generaal voor de eerste aanwijzing moeten de kandidaten aan de volgende voorwaarden vervullen : |
1° sont titulaires d'un diplôme donnant accès au niveau A ou sont | 1° ze moeten houder zijn van een diploma dat toegang geeft tot niveau |
A of geslaagd zijn voor een vergelijkend examen voor overgang naar | |
lauréats d'un concours d'accession au niveau A ou à un niveau | niveau A of een ermee gelijkgesteld niveau of houder zijn van een |
équivalent ou être porteur du certificat de compétences acquises hors | getuigschrift van verworven competenties buiten elk diploma dat |
diplôme donnant accès au niveau A, ce certificat étant délivré ou | toegang verleent tot niveau A, waarbij dat getuigschrift wordt |
reconnu par l'Ecole d'Administration publique ou par un autre organe | uitgereikt of erkend door de School voor overheidsbestuur of door een |
désigné par l'arrêté du Gouvernement wallon du 18 décembre 2003 | ander orgaan aangeduid bij het besluit van de Waalse Regering van 18 |
portant le Code de la Fonction publique wallonne ou reconnu dans le | december 2003 houdende de Waalse Ambtenarencode of erkend in het kader |
cadre de la fonction publique fédérale; | van het federaal openbaar ambt; |
2° possèdent une expérience professionnelle utile d'au moins huit ans, | 2° het bewijs kunnen leveren van een beroepservaring van ten minste 8 |
dont deux ans d'expérience de gestion d'équipe ou de projets. | jaar, waaronder 2 jaar ervaring inzake beheer van teams of projecten. |
§ 2. Le Gouvernement, sur proposition du Comité de gestion, approuve | § 2. Op de voordracht van het beheerscomité keurt de Regering de |
la lettre de mission du Directeur général. | opdrachtbrief van de directeur-generaal goed. |
§ 3. Le SELOR est chargé d'organiser une épreuve de sélection relative | § 3. SELOR is belast met de organisatie van een selectieproef |
à la désignation du Directeur général. | betreffende de aanwijzing van de directeur-generaal. |
Une Commission de sélection est constituée à cet effet. Elle est | Daartoe wordt een selectiecommissie opgericht. Ze wordt door SELOR |
organisée et présidée par le SELOR et composée de cinq membres : | georganiseerd en voorgezeten en ze bestaat uit vijf leden : |
1° l'Administrateur délégué du SELOR ou son représentant; | 1° de afgevaardigd bestuurder van SELOR of diens vertegenwoordiger; |
2° deux membres désignés en raison de leur qualité d'expert présentant | 2° twee leden aangewezen wegens hun hoedanigheid van deskundige, die |
des compétences incontestables en matière de management ou en matière | onbetwistbare bekwaamheden hebben inzake management of inzake |
de prestations familiales et choisies en dehors des Services du | gezinsbijslagen en die gekozen worden buiten de diensten van de |
Gouvernement, des organismes relevant du Comité de Secteur XVI et des | Regering, van de instellingen ressorterend onder Sectorcomité XVI en |
Cabinets ministériels; | van de ministeriële kabinetten; |
3° deux mandataires en fonction titulaires d'un rang A1 ou A2. | 3° twee mandatarissen in functie van rang A1 of A2. |
Les candidatures sont introduites auprès du SELOR qui en examine | De kandidaturen worden bij SELOR ingediend dat de toelaatbaarheid |
l'admissibilité. Les candidats déclarés admissibles présentent une épreuve d'assessment informatisée qui mesure les compétences managériales génériques et est adaptée au niveau de la fonction à pourvoir. Les candidats qui ont réussi l'épreuve d'assessment informatisée présentent, devant la Commission de sélection, une épreuve orale au départ d'un cas pratique ayant trait à la fonction de management à pourvoir. Cette épreuve évalue les compétences spécifiques et les aptitudes managériales requises pour l'exercice de cette fonction. Au terme de l'épreuve visée à l'alinéa 5 et de la comparaison des titres et mérites des candidats, ceux-ci sont inscrits soit dans le | ervan onderzoekt. De kandidaten die toelaatbaar zijn verklaard leggen een computergestuurde assessmentproef af die de generieke managementcompetentie meet en aangepast is aan het niveau van de te begeven functie. De kandidaten die geslaagd zijn voor de computergestuurde assessmentproef leggen voor de selectiecommissie een mondelinge proef af uitgaande van een praktijkgeval dat betrekking heeft op de te begeven managementfunctie. De proef heeft tot doel zowel de specifieke competenties als de managementvaardigheden te evalueren die vereist zijn voor de uitoefening van deze functie. Aan het einde van de in het vijfde lid bedoelde en van de vergelijking van de diploma's en verdiensten van de kandidaten, worden de kandidaten ingedeeld ofwel in de groep A ' zeer geschikt ', ofwel in |
groupe A ' très apte ', soit dans le groupe B ' apte ', soit dans le | de groep B ' geschikt ', ofwel in de groep C ' minder geschikt ', |
groupe C ' moins apte ', soit dans le groupe D ' pas apte '. Cette | ofwel in de groep D ' niet geschikt '. Deze indeling wordt |
inscription est motivée. Dans le groupe A et le groupe B, les | gemotiveerd. In de groep A en in de groep B worden de kandidaten |
candidats sont classés. | gerangschikt. |
Les candidats sont informés de leur inscription dans le groupe A, B, | De kandidaten worden op de hoogte gebracht van hun indeling in de |
C, ou D et de leur classement dans les groupes A et B. Un entretien complémentaire a lieu avec les candidats du groupe A afin de les comparer quant à leurs compétences spécifiques, leurs aptitudes relationnelles et leurs capacités à diriger par rapport à la description de fonction et le profil de compétence afférents à la fonction de management à pourvoir. Cet entretien est mené par le Ministre ayant la Fonction publique dans ses attributions et le Ministre ayant les Prestations familiales dans ses attributions. Dans l'hypothèse où le Ministre ayant la Fonction publique dans ses attributions a également les Prestations familiales dans ses attributions, le Gouvernement peut désigner un deuxième Ministre pour | groep A, B, C of D en van hun rangschikking in de groepen A en B. Met de kandidaten van de groep A wordt een aanvullend onderhoud georganiseerd met de bedoeling hen te vergelijken wat betreft hun specifieke competenties, hun relationele en managementvaardigheden zoals bepaald in de functiebeschrijving en het competentieprofiel van de te begeven management- of staffunctie. Dit onderhoud wordt geleid door de Minister van Ambtenarenzaken en de Minister bevoegd voor Gezinsbijslagen. Indien de Minister van Ambtenarenzaken ook bevoegd is voor Gezinsbijslagen, kan de Regering een tweede Minister aanwijzen om |
mener cet entretien ». | dit onderhoud te leiden ». |
Ce régime transitoire dérogeait ainsi à la procédure de sélection des | Die overgangsregeling week aldus af van de procedure voor de selectie |
candidats, pour la procédure visant à la première désignation de | van kandidaten, voor de procedure tot eerste aanwijzing van |
directeur général de FAMIWAL, les autres conditions prévues par le | directeur-generaal van FAMIWAL, waarbij de andere voorwaarden |
livre II du Code de la fonction publique wallonne demeurant | vastgelegd in boek II van de Waalse Ambtenarencode van toepassing |
applicables. | bleven. |
B.2.3. En ce qui concerne ce régime transitoire, dérogatoire, de « | B.2.3. Wat betreft die afwijkende overgangsregeling van « |
primo-désignation » pour le premier mandat de directeur général de | primo-aanwijzing » voor het eerste mandaat van directeur-generaal van |
FAMIWAL, les travaux préparatoires du décret du 8 février 2018 | FAMIWAL, werd in de parlementaire voorbereiding van het decreet van 8 |
exposaient : | februari 2018 het volgende uiteengezet : |
« Pour la désignation du Directeur général, il sera recouru au pool de | « Voor de aanwijzing van de directeur-generaal, zal een beroep worden |
candidats visé par l'article 341/8 du Code de la Fonction publique | gedaan op de pool van kandidaten bedoeld in artikel 341/8 van de |
wallonne. | Waalse Ambtenarencode. |
Toutefois, comme les membres du personnel de FAMIFED exerçant les | Aangezien de personeelsleden van FAMIFED die thans de opdrachten |
missions aujourd'hui relèvent du Fédéral et donc ne sont pas soumis à | uitvoeren tot het federale niveau behoren en dus niet onderworpen zijn |
l'EAP, une procédure particulière est instituée afin de pourvoir au | aan de Ecole d'Administration public (hierna : EAP), wordt evenwel in |
een bijzondere procedure voorzien om het eerste mandaat van het | |
premier mandat de la Caisse et ainsi permettre aux personnes | Kinderbijslagfonds in te vullen en op die manier de personen die |
worden overgedragen van het federale niveau en die werkzaam zijn in | |
transférées du Fédéral et travaillant dans cette matière de pouvoir | die aangelegenheid de mogelijkheid te bieden om te solliciteren naar |
postuler à ce premier mandat. Il s'agit également d'un objectif de | dat eerste mandaat. Het is ook de bedoeling de continuïteit van de |
continuité du service. | dienst te verzekeren. |
Pour participer aux sélections comparatives pour la fonction de | Om te kunnen deelnemen aan de vergelijkende selectie voor het ambt van |
Directeur général, les candidats sont titulaires d'une fonction de | directeur-generaal, moeten kandidaten een ambt van niveau A of een |
niveau A ou à un niveau équivalent ou être porteur du certificat de | gelijkwaardig ambt vervullen of houder zijn van het getuigschrift van |
compétences acquises hors diplôme donnant accès au niveau A, ce | buiten diploma verworven competenties, dat toegang geeft tot niveau A |
certificat étant délivré ou reconnu par l'Ecole d'Administration | - dit getuigschrift wordt uitgereikt of erkend door de Ecole |
publique ou par un autre organe désigné par l'arrêté du Gouvernement | d'Administration publique of door een orgaan aangewezen bij het |
wallon du 18 décembre 2003 portant le Code de la Fonction publique | besluit van de Waalse Regering van 18 december 2003 houdende de Waalse |
wallonne ou reconnu dans le cadre de la fonction publique fédérale et | Ambtenarencode of erkend in het kader van het federaal openbaar ambt |
possèdent une expérience professionnelle utile d'au moins huit ans, | -, en moeten zij het bewijs kunnen leveren van een beroepservaring van |
dont deux ans d'expérience de gestion d'équipe ou de projets. | ten minste acht jaar, waaronder twee jaar ervaring inzake beheer van |
Le processus prévoit la mise en place d'une Commission de sélection | teams of projecten. Er wordt voorzien in de oprichting van een Selectiecommissie |
organisée par le SELOR qui sera par ailleurs chargé des étapes | georganiseerd door SELOR, die overigens zal instaan voor de volgende |
suivantes : | stappen : |
- l'examen de l'admissibilité; | - het onderzoek van de toelaatbaarheid; |
- l'organisation d'une épreuve informatisée qui permet de mesurer les | - de organisatie van een computergestuurde proef waarmee de generieke |
compétences managériales génériques; | managementcompetenties kunnen worden gemeten; |
- l'organisation d'un assessment et d'une épreuve orale devant la | - de organisatie van een assessment en van een mondelinge proef voor |
Commission de sélection organisée par le SELOR, qui a pour but | de door SELOR georganiseerde Selectiecommissie, die tot doel heeft |
d'évaluer tant les compétences spécifiques que les aptitudes | zowel de specifieke competenties als de managementvaardigheden te |
managériales requises. | evalueren. |
L'application de cet article se fait sans préjudice de l'application | Dit artikel wordt toegepast onverminderd de toepassing van de wet van |
de la loi du 19 décembre 1974 organisant les relations entre les | 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid |
autorités publiques et les syndicats des agents relevant de ces | |
autorités et de ses arrêtés d'application » (Doc. parl., Parlement | en de vakbonden van haar personeel, en van de uitvoeringsbesluiten |
wallon, 2017-2018, n° 989/1, pp. 36-37). | ervan » (Parl. St., Waals Parlement, 2017-2018, nr. 989/1, pp. 36-37). |
B.2.4. La disposition initiale en projet figurait dans un article 38, | B.2.4. De oorspronkelijke ontworpen bepaling was opgenomen in een |
§ 3, au sujet duquel la déléguée de la ministre de l'Action sociale, | artikel 38, § 3, waarover de gemachtigde van de minister van Sociaal |
de la Santé, de l'Egalité des chances, de la Fonction publique et de | Beleid, Gezondheid, Kansengelijkheid, Openbaar Ambt en Administratieve |
la Simplification administrative de la Région wallonne a répondu qu'il | Vereenvoudiging van het Waalse Gewest antwoordde dat het « enkel van |
« ne s'applique que pour la désignation du 1er directeur général de la | toepassing is voor de aanwijzing van de eerste directeur-generaal van |
caisse et ce, compte tenu des circonstances particulières de cette | het Kinderbijslagfonds, en dat rekening houdend met de bijzondere |
désignation (transfert de compétences, de personnel, mise en place du | omstandigheden van die aanwijzing (overdracht van bevoegdheden, van |
nouveau modèle, création d'une caisse publique autonome et, par | personeel, invoering van het nieuwe model, oprichting van een autonoom |
ailleurs, départ à la pension de l'actuel gestionnaire de la caisse | openbaar kinderbijslagfonds en, bovendien, het feit dat de huidige |
beheerder van het openbaar kinderbijslagfonds met pensioen gaat) », en | |
publique) » et qu'en dehors de cette dérogation, « le Code de la | dat, buiten die afwijking, « de Ambtenarencode van toepassing is » |
fonction publique s'applique » (ibid., p. 84). | (ibid., p.84). |
Compte tenu de cette réponse, la section de législation du Conseil | Rekening houdend met dat antwoord, suggereerde de afdeling wetgeving |
d'Etat a suggéré que « la règlementation relative à la première | van de Raad van State dat « de regelgeving betreffende de eerste |
désignation à la fonction de Directeur général sera insérée dans une | aanwijzing in het ambt van directeur-generaal wordt opgenomen in een |
disposition transitoire » (ibid., pp. 84-85). | overgangsbepaling » (ibid., pp. 84-85). |
B.3.1. Le recours en annulation est dirigé contre les articles 21 et | B.3.1. Het beroep tot vernietiging is gericht tegen de artikelen 21 en |
25 du décret de la Région wallonne du 11 février 2021 « modifiant le | 25 van het decreet van het Waalse Gewest van 11 februari 2021 « tot |
décret du 8 février 2018 relatif à la gestion et au paiement des | wijziging van het decreet van 8 februari 2018 betreffende het beheer |
prestations familiales » (ci-après : le décret du 11 février 2021). | en de betaling van de gezinsbijslagen » (hierna : het decreet van 11 februari 2021). |
L'article 21 du décret du 11 février 2021 abroge l'article 135 du | Bij artikel 21 van het decreet van 11 februari 2021 wordt artikel 135 |
décret du 8 février 2018. | van het decreet van 8 februari 2018 opgeheven. |
L'article 25 du décret du 11 février 2021 dispose : | Artikel 25 van het decreet van 11 februari 2021 bepaalt : |
« Le présent décret produit ses effets le 1er janvier 2020. | « Dit decreet heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2020. |
[...] | [...] |
Par dérogation à l'alinéa 1er, les articles 11, § 2, 19 et 21 | In afwijking van het eerste lid hebben de artikelen 11, § 2, 19 en 21 |
produisent leurs effets au 1er janvier 2021. | uitwerking met ingang van 1 januari 2021. |
[...] ». | [...] ». |
B.3.2.1. Le texte initial de l'avant-projet de décret soumis à l'avis | B.3.2.1. De oorspronkelijke tekst van het voorontwerp van decreet dat |
de la section de législation du Conseil d'Etat visait à compléter | voor advies aan de afdeling wetgeving van de Raad van State werd |
l'article 135 du décret du 8 février 2018 par un paragraphe 2 rédigé | voorgelegd, had tot doel artikel 135 van het decreet van 8 februari |
comme suit : | 2018 aan te vullen met een paragraaf 2, die luidde als volgt : |
« Le désigné comme Directeur général au terme de la procédure prévue | « De kandidaat die aan het einde van de procedure bedoeld in § 1 wordt |
au § 1er fait partie du pool des candidats au sens de l'article 341/8 | aangewezen als directeur-generaal, maakt deel uit van de pool van |
kandidaten in de zin van artikel 341/8 van het besluit van 18 december | |
de l'arrêté du 18 décembre 2003 [portant le] Code de la fonction | 2003 houdende de Waalse Ambtenarencode, dat werd ingevoerd bij het |
publique wallonne introduit par l'arrêté du 31 août 2006 » (Doc. | besluit van 31 augustus 2006 » (Parl. St., Waals Parlement, 2020-2021, |
Parl., Parlement wallon, 2020-2021, n° 402/1, p. 29). | nr. 402/1, p. 29). |
Cette disposition était ainsi justifiée : | Die bepaling werd als volgt verantwoord : |
« Cette disposition a pour objectif d'inscrire le mandataire désigné | « Deze bepaling heeft tot doel de mandataris die aan het einde van de |
au terme de la procédure prévue à l'article 135 comme Directeur | procedure bedoeld in artikel 135 wordt aangewezen als |
général de FAMIWAL [...] dans la liste des candidats à un mandat prévu | directeur-generaal van FAMIWAL, in te schrijven op de lijst van |
par le Code de la fonction publique dans le cadre de la procédure de | kandidaten voor een mandaat waarin de Ambtenarencode voorziet in het |
désignation de mandataire » (ibid., p. 25). | kader van de procedure tot aanwijzing van een mandataris » (ibid., p. |
B.3.2.2. Au sujet de cette disposition, la section de législation du | 25). B.3.2.2. De afdeling wetgeving van de Raad van State maakte de |
Conseil d'Etat a émis les observations suivantes : | volgende opmerkingen over die bepaling : |
« Invitée à apporter des éléments justifiant que le mandataire désigné | « Na te zijn verzocht elementen aan te brengen die verantwoorden dat |
de mandataris die is aangewezen krachtens het ontworpen artikel 135, § | |
en vertu de l'article 135, § 1er, du décret du 8 février 2018 en | 1, van het decreet van 8 februari 2018 moet worden opgenomen in de |
projet doit figurer dans le pool des candidats et sur la suggestion de | pool van kandidaten, en in reactie op het voorstel om eerder artikel |
plutôt modifier l'article 341/8 du Code de la Fonction publique | 341/8 van de Waalse Ambtenarencode te wijzigen opdat die mandataris |
wallonne afin de l'y viser, la déléguée de la Ministre a indiqué ce | daarin wordt beoogd, gaf de gemachtigde van de minister het volgende |
qui suit : | aan : |
' La procédure telle que prévue dans l'article 135 du décret permet | ' De procedure die bepaald is in artikel 135 van het decreet maakt het |
une ouverture à l'accès à un poste à mandat aux personnes venant | mogelijk, voor personen die meer bepaald van het federale niveau komen |
notamment du fédéral qui ne disposent pas du certificat de management | en die niet beschikken over het getuigschrift management waarin de |
prévu dans le Code de la fonction publique. Au vu de la lourdeur de la | Ambtenarencode voorziet, toegang te verkrijgen tot een mandaatfunctie. |
procédure et de l'exercice d'un premier mandat, il ne serait pas | Gelet op de zware procedure en de uitoefening van een eerste mandaat, |
équitable de ne pas permettre au mandataire sortant évalué | zou het niet rechtvaardig zijn de mandataris die het gehaald heeft en |
favorablement de ne pas pouvoir repostuler à son poste de mandataire. | die gunstig werd beoordeeld niet de mogelijkheid te bieden om opnieuw |
Il pourrait de fait être préférable de modifier le Code de la Fonction | te solliciteren naar zijn functie van mandataris. Het zou de facto |
publique wallonne '. | verkieslijk zijn de Waalse Ambtenarencode te wijzigen '. |
Il n'appartient pas au législateur de déterminer la composition du | Het komt de wetgever niet toe de samenstelling van de pool van |
pool des candidats établi en vertu de l'article 341/8 du Code de la | kandidaten, zoals vastgesteld krachtens artikel 341/8 van de Waalse |
Fonction publique wallonne. La modification de cette disposition, de | Ambtenarencode, te bepalen. De wijziging van die bepaling, teneinde de |
manière à faire figurer le premier directeur général dans le pool des | eerste directeur-generaal in de erin bedoelde pool van kandidaten te |
candidats qui y est fixé, relève de la compétence du Gouvernement. | laten opnemen, valt onder de bevoegdheid van de Regering. |
Partant, l'article 19 de l'avant-projet sera omis » (ibid., p. 18). | Artikel 19 van het voorontwerp zal bijgevolg worden weggelaten » (ibid., p. 18). |
B.3.3. Suivant la suggestion de la section de législation du Conseil | B.3.3. De decreetgever heeft het voorstel van de afdeling wetgeving |
d'Etat, le législateur décrétal a choisi d'abroger le régime | van de Raad van State gevolgd en heeft ervoor gekozen de afwijkende |
dérogatoire de primo-désignation contenu dans l'article 135 du décret | regeling van primo-aanwijzing vervat in artikel 135 van het decreet |
du 8 février 2018. Les travaux préparatoires du décret du 11 février | van 8 februari 2018 op te heffen. In de parlementaire voorbereiding |
2021 exposent : | van het decreet van 11 februari 2021 wordt uiteengezet : |
« La disposition transitoire de l'article 135 permettant de déroger au | « De overgangsbepaling van artikel 135 op grond waarvan kan worden |
certificat de management public est abrogée » (Doc. parl., Parlement | afgeweken van het getuigschrift ' management openbare besturen ', |
wallon, 2020-2021, n° 402/1, p. 4). | wordt opgeheven » (Parl. St., Waals Parlement, 2020-2021, nr. 402/1, p. 4). |
Le commentaire de l'article 21 en projet indique : | In de toelichting bij het ontworpen artikel 21 wordt aangegeven : |
« Cette disposition vise à abroger l'article 135 du décret à la | « Die bepaling heeft tot doel artikel 135 van het decreet op te heffen |
lumière de l'avis du Conseil d'Etat et ce afin de doter FAMIWAL d'un | in het licht van het advies van de Raad van State, en dat om aan |
mandataire qui a obtenu le certificat de management public | FAMIWAL een mandataris toe te wijzen die het getuigschrift ' |
conformément à l'article 39 du décret du 8 février 2018 qui précise | management openbare besturen ' heeft behaald overeenkomstig artikel 39 |
que le Gouvernement désigne le Directeur général pour un mandat de | van het decreet van 8 februari 2018, dat preciseert dat de Regering de |
rang A2 aux conditions fixées par le Livre II de l'arrêté du | directeur-generaal aanwijst voor een mandaat van rang A2 onder de |
voorwaarden bepaald in Boek II van het besluit van de Waalse Regering | |
Gouvernement wallon du 18 décembre 2003 portant le Code de la Fonction | van 18 december 2003 houdende de Waalse Ambtenarencode » (ibid., p. |
publique wallonne » (ibid., p. 8). | 8). |
Quant à la recevabilité du recours | Ten aanzien van de ontvankelijkheid van het beroep |
B.4. La partie requérante justifie son intérêt à agir par le fait | B.4. De verzoekende partij verantwoordt haar belang om in rechte te |
qu'elle est la directrice faisant fonction de FAMIWAL et que, sur la | treden door het feit dat zij waarnemend directrice van FAMIWAL is en |
base de l'article 135 du décret du 8 février 2018, sa candidature à ce | dat, op grond van artikel 135 van het decreet van 8 februari 2018, |
haar kandidaatstelling voor die betrekking werd geldig verklaard door | |
poste a été validée par SELOR, qu'elle a réussi les deux premiers | SELOR, dat zij slaagde voor de eerste twee selectieproeven en in |
tests de sélection et a été déclarée « A-très apte » par le jury de | december 2020 « A-zeer geschikt » werd verklaard door de |
sélection en décembre 2020. Elle estime que les dispositions | selectiecommissie. Zij is van mening dat de bestreden bepalingen, die |
attaquées, qui abrogent avec effet rétroactif l'article 135 du décret | met terugwerkende kracht artikel 135 van het decreet van 8 februari |
du 8 février 2018, ont pour effet de l'exclure de toute procédure de | 2018 opheffen, tot gevolg hebben dat zij wordt uitgesloten van elke |
sélection future. | toekomstige selectieprocedure. |
B.5.1. A titre principal, le Gouvernement wallon conteste l'intérêt à | B.5.1. In hoofdorde betwist de Waalse Regering het belang van de |
agir de la partie requérante, estimant qu'elle ne justifie pas d'un | verzoekende partij om in rechte te treden, omdat deze volgens haar |
intérêt à l'annulation des dispositions attaquées, ni en qualité de | niet doet blijken van een belang bij de vernietiging van de bestreden |
directrice faisant fonction, ni en qualité de candidate ayant été | bepalingen, noch in haar hoedanigheid van waarnemend directrice, noch |
déclarée « très apte » dans une procédure de sélection basée sur | in haar hoedanigheid van kandidate die « zeer geschikt » werd |
verklaard in een selectieprocedure op grond van het opgeheven artikel | |
l'article 135, abrogé, du décret du 8 février 2018. | 135 van het decreet van 8 februari 2018. |
B.5.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la | B.5.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
Cour constitutionnelle imposent à toute personne physique ou morale | Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of |
qui introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne | rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken |
justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme attaquée. B.5.3. La question de savoir si la situation de la partie requérante pourrait être directement et défavorablement affectée par les dispositions qu'elle attaque dépend de la portée de ces dispositions et des effets qu'elles peuvent avoir. Il en résulte que l'examen de la recevabilité du recours se confond avec celui du fond. B.6.1. A titre subsidiaire, le Gouvernement wallon soulève | van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt. B.5.3. De vraag of de situatie van de verzoekende partij rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt door de bepalingen die zijn aanvecht, hangt af van de draagwijdte van die bepalingen en van de gevolgen die zij kunnen hebben. Het onderzoek van de ontvankelijkheid van het beroep valt bijgevolg samen met het onderzoek ten gronde ervan. B.6.1. In ondergeschikte orde werpt de Waalse Regering de gedeeltelijke niet-ontvankelijkheid van het beroep op in zoverre het |
l'irrecevabilité partielle du recours, en ce qu'il est dirigé contre | gericht is tegen artikel 25, eerste, tweede en vierde lid, aangezien |
l'article 25, alinéas 1er, 2 et 4, le recours n'étant recevable qu'en | het beroep slechts ontvankelijk is in zoverre het betrekking heeft op |
ce qu'il porte sur les termes « et 21 », contenus dans l'article 25, | de termen « en 21 », vervat in artikel 25, derde lid, van het decreet |
alinéa 3, du décret du 11 février 2021. | van 11 februari 2021. |
B.6.2. La Cour doit déterminer l'étendue du recours en annulation à | B.6.2. Het Hof moet de omvang van het beroep tot vernietiging |
partir du contenu de la requête et en particulier sur la base de | vaststellen uitgaande van de inhoud van het verzoekschrift en in het |
l'exposé des moyens. La Cour limite son examen aux dispositions contre | bijzonder op basis van de uiteenzetting van de middelen. Het Hof |
lesquelles des moyens sont dirigés. | beperkt zijn onderzoek tot de bepalingen waartegen middelen zijn |
B.6.3. Il ressort de l'exposé des moyens que l'article 25 du décret du | gericht. B.6.3. Uit de uiteenzetting van de middelen blijkt dat artikel 25 van |
11 février 2021 est attaqué uniquement en ce qu'il fixe la date | het decreet van 11 februari 2021 enkel wordt bestreden in zoverre het |
d'entrée en vigueur de l'article 21 du même décret, en l'espèce au 1er | de datum van inwerkingtreding van artikel 21 van hetzelfde decreet |
janvier 2021. | vaststelt, te dezen op 1 januari 2021. |
La Cour limite dès lors, dans cette mesure, son examen de l'article 25 | Het Hof beperkt zijn onderzoek van het bestreden artikel 25 bijgevolg |
attaqué. | in die mate. |
Quant au fond | Ten gronde |
B.7. Het eerste middel is afgeleid uit de schending van de artikelen | |
B.7. Le premier moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 | 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het algemeen |
de la Constitution, lus en combinaison avec le principe général de la | beginsel van de niet-retroactiviteit van wetten en van |
non-rétroactivité des lois et de la sécurité juridique. | rechtszekerheid. |
Selon la partie requérante, l'abrogation, avec effet rétroactif, de | Volgens de verzoekende partij heeft de opheffing, met terugwerkende |
l'article 135 du décret du 8 février 2018, a des conséquences | kracht, van artikel 135 van het decreet van 8 februari 2018, voor haar |
disproportionnées à son égard puisqu'elle la prive du bénéfice de la | onevenredige gevolgen omdat zij haar het voordeel van de lopende |
procédure de primo-désignation en cours et de la mention « A-très apte | procedure tot primo-aanwijzing en van de haar toegekende vermelding « |
» qui lui a été attribuée, ce qui la discriminerait par rapport aux | A-zeer geschikt » ontneemt, hetgeen haar zou discrimineren ten |
autres justiciables et par rapport aux autres agents de la fonction | opzichte van de andere rechtzoekenden en ten opzichte van de andere |
publique qui bénéficient du principe de la non-rétroactivité des lois. | overheidsambtenaren die het beginsel van de niet-retroactiviteit van |
wetten wel genieten. | |
B.8. Le second moyen, subsidiaire, est pris de la violation des | B.8. Het tweede middel, dat subsidiair is, is afgeleid uit de |
articles 10 et 11 de la Constitution. | schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
Au regard de la justification de l'article 135 du décret du 8 février | In het licht van de verantwoording van artikel 135 van het decreet van |
2018 qui était mentionnée dans les travaux préparatoires lors de | 8 februari 2018, die vermeld was in de parlementaire voorbereiding bij |
l'adoption de cette disposition, la partie requérante estime qu'aucun | de aanneming van die bepaling, is de verzoekende partij van mening dat |
critère ne justifie l'abrogation, avec effet rétroactif, de cette | geen enkel criterium verantwoording biedt voor de opheffing, met |
disposition et les conséquences disproportionnées qui en découlent | terugwerkende kracht, van die bepaling, noch voor de onevenredige |
pour la partie requérante, dès lors qu'elle n'est pas considérée comme | gevolgen die eruit voortvloeien voor de verzoekende partij, vermits |
un membre du pool de candidats à l'exercice de la fonction publique, | zij niet wordt beschouwd als een lid van de pool van kandidaten voor |
visé à l'article 348/1 du Code de la fonction publique wallonne, | de uitoefening van het openbaar ambt, bedoeld in artikel 348/1 van de |
auquel se réfère l'article 39 du décret du 8 février 2018. | Waalse Ambtenarencode, waarnaar artikel 39 van het decreet van 8 |
februari 2018 verwijst. | |
B.9. Dès lors que les deux moyens critiquent tous deux la portée et | B.9. Aangezien beide middelen kritiek uitoefenen op de draagwijdte en |
les conséquences des dispositions attaquées à l'égard de la partie | de gevolgen van de bestreden bepalingen ten aanzien van de verzoekende |
requérante, la Cour les examine conjointement. | partij, onderzoekt het Hof ze samen. |
B.10.1. Le principe d'égalité et de non-discrimination n'exclut pas | B.10.1. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie sluit niet |
qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de | uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen |
personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et | wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium |
qu'elle soit raisonnablement justifiée. | berust en het redelijk verantwoord is. |
L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant | Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld |
compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la | rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel |
nature des principes en cause; le principe d'égalité et de | en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het beginsel van |
non-discrimination est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.10.2. La non-rétroactivité des lois est une garantie ayant pour but de prévenir l'insécurité juridique. Cette garantie exige que le contenu du droit soit prévisible et accessible, de sorte que le justiciable puisse prévoir, dans une mesure raisonnable, les conséquences d'un acte déterminé au moment où cet acte est accompli. La rétroactivité ne se justifie que si elle est indispensable à la réalisation d'un objectif d'intérêt général. S'il s'avère que la rétroactivité a en outre pour but ou pour effet d'influencer dans un sens l'issue de procédures judiciaires ou que les juridictions soient empêchées de se prononcer sur une question de droit bien précise, la nature du principe en cause exige que des circonstances exceptionnelles ou des motifs impérieux d'intérêt général justifient l'intervention du législateur, laquelle porte atteinte, au préjudice d'une catégorie de citoyens, aux garanties juridictionnelles offertes à tous. | gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.10.2. De niet-retroactiviteit van de wetten is een waarborg die tot doel heeft rechtsonzekerheid te voorkomen. Die waarborg vereist dat de inhoud van het recht voorzienbaar en toegankelijk is, zodat de rechtzoekende de gevolgen van een bepaalde handeling in redelijke mate kan voorzien op het ogenblik dat die handeling wordt gesteld. De terugwerkende kracht is enkel verantwoord indien die absoluut noodzakelijk is voor de verwezenlijking van een doelstelling van algemeen belang. Indien blijkt dat de terugwerkende kracht bovendien tot doel of tot gevolg heeft dat de afloop van gerechtelijke procedures in een welbepaalde zin wordt beïnvloed of dat de rechtscolleges worden verhinderd zich uit te spreken over een welbepaalde rechtsvraag, vereist de aard van het in het geding zijnde beginsel dat uitzonderlijke omstandigheden of dwingende motieven van algemeen belang het optreden van de wetgever verantwoorden, dat, ten nadele van een categorie van burgers, afbreuk doet aan de aan allen geboden jurisdictionele waarborgen. |
B.11.1. Les dispositions attaquées abrogent le régime dérogatoire | B.11.1. Bij de bestreden bepalingen wordt de afwijkende regeling |
prévu dans l'article 135 du décret du 8 février 2018, avec effet au 1er | bedoeld in artikel 135 van het decreet van 8 februari 2018 opgeheven, |
janvier 2021. | met uitwerking op 1 januari 2021. |
In tegenstelling tot hetgeen de verzoekende partij in haar | |
Contrairement à ce qu'allègue la partie requérante dans sa requête, | verzoekschrift aanvoert, heeft die opheffing bijgevolg geen |
cette abrogation n'a dès lors pas un effet rétroactif au 1er janvier | terugwerkende kracht tot 1 januari 2020, maar een beperkte |
2020, mais un effet rétroactif limité, au 1er janvier 2021. | terugwerkende kracht, tot 1 januari 2021. |
A partir du 1er janvier 2021, la désignation du directeur général de | Vanaf 1 januari 2021 wordt de aanwijzing van de directeur-generaal van |
FAMIWAL est par conséquent régie, conformément à l'article 39 du | FAMIWAL bijgevolg geregeld, overeenkomstig artikel 39 van het decreet |
décret du 8 février 2018, par le régime général applicable à un mandat | van 8 februari 2018, door de algemene regeling die van toepassing is |
de rang A2, aux conditions fixées par le livre II du Code de la | op een mandaat van rang A2, onder de voorwaarden bepaald in boek II |
fonction publique wallonne. | van de Waalse Ambtenarencode. |
B.11.2.1. Au sein de ce livre II, intitulé « Régime des fonctionnaires | B.11.2.1. In dat boek II van de Waalse Ambtenarencode, met als |
généraux », du Code de la fonction publique wallonne, le titre II, | opschrift « Mandaatregeling betreffende de ambtenaren-generaal », is |
intitulé « Du régime des mandats », remplacé par l'arrêté du | titel II met als opschrift « Mandaatregeling », vervangen bij het |
Gouvernement wallon du 20 septembre 2012 « réformant le régime de | besluit van de Waalse Regering van 20 september 2012 « tot hervorming |
mandats des fonctionnaires généraux des Services du Gouvernement et de | van de mandatenregeling voor de ambtenaren-generaal van de diensten |
certains organismes d'intérêt public dépendant de la Région wallonne » | van de Regering en van sommige instellingen van openbaar nut die onder |
(ci-après : l'arrêté du 20 septembre 2012), s'applique désormais sans | het Waalse Gewest ressorteren » (hierna : het besluit van 20 september |
dérogation à la désignation du directeur général de FAMIWAL. | 2012), voortaan zonder afwijking van toepassing op de aanwijzing van de directeur-generaal van FAMIWAL. |
B.11.2.2. L'article 341/8 de ce Code organise à cet égard une | B.11.2.2. Artikel 341/8 van die Code regelt in dat verband een |
procédure de sélection par pool de candidats en vue d'une désignation | selectieprocedure per pool van kandidaten, met het oog op een |
aux mandats de fonctionnaires généraux au sein des services du | aanwijzing in de mandaten van ambtenaren-generaal binnen de diensten |
Gouvernement et de certains organismes d'intérêt public dépendant de | van de Regering en van sommige instellingen van openbaar nut die onder |
la Région wallonne. Cet article dispose : | het Waalse Gewest ressorteren. Dat artikel bepaalt : |
« Il est constitué un pool de candidats à l'exercice d'un mandat au | « Er wordt een pool van kandidaten samengesteld voor de uitoefening |
sens du présent Titre. | van een mandaat in de zin van deze Titel. |
Seuls les membres de ce pool peuvent déposer leur candidature à un | Alleen de leden van deze pool kunnen hun kandidatuur voor een bij |
emploi à pourvoir par mandat. | mandaat in te vullen betrekking indienen. |
Le pool des candidats à un mandat est composé : | De pool van de kandidaten voor een mandaat bestaat uit : |
1° des titulaires du Certificat de management public; | 1° de houders van het getuigschrift management openbare besturen; |
2° des mandataires en fonction au sein des services du Gouvernement et | 2° mandatarissen in dienst binnen de diensten van de Regering en van |
des organismes visés à l'article 1er le jour de l'entrée en vigueur de | de in artikel 1 bedoelde instellingen op de dag van inwerkingtreding |
l'arrêté du Gouvernement wallon du 20 septembre 2012 réformant le | van het besluit van de Waalse Regering van 20 september 2012 tot |
régime de mandats des fonctionnaires généraux des services du | hervorming van de mandatenregeling voor de ambtenaren-generaal van de |
Gouvernement wallon et de certains organismes d'intérêt public | diensten van de Regering en van sommige instellingen van openbaar nut |
dépendant de la Région wallonne ou pour lesquels l'emploi a été | die onder het Waalse Gewest ressorteren of voor wie de betrekking |
déclaré vacant et la procédure de recrutement lancée au jour de cette | vacant is verklaard en de aanwervingsprocedure is opgestart op de dag |
entrée en vigueur, et ayant fait l'objet d'une mention ' très | van die inwerkingtreding, en die het voorwerp hebben uitgemaakt van |
favorable ' ou ' favorable ' lors de l'évaluation réalisée en | een melding ' zeer gunstig ' of ' gunstig ' bij de overeenkomstig |
application de l'article 10 du même arrêté; | artikel 10 van hetzelfde besluit verrichte evaluatie; |
3° des membres du pool de candidats à l'exercice d'un mandat établi | 3° leden van de pool van kandidaten voor de uitoefening van een |
par l'article 14 de l'arrêté du Gouvernement de la Communauté | mandaat bepaald bij artikel 14 van het besluit van de Regering van de |
française du 20 septembre 2012 instaurant un régime de mandats pour | Franse Gemeenschap van 20 september 2012 tot instelling van een |
les fonctionnaires généraux des services du Gouvernement de la | mandatenregeling voor de ambtenaren-generaal van de Diensten van de |
Communauté française et des organismes d'intérêt public qui relèvent | Regering van de Franse Gemeenschap en de instellingen van openbaar nut |
du Comité de secteur XVII; | die onder het Comité van Sector XVII ressorteren; |
4° des mandataires en fonction au sein de Wallonie-Bruxelles | 4° mandatarissen in dienst binnen ' Wallonie-Bruxelles International ' |
international le jour de l'entrée en vigueur de l'arrêté du | op de dag van inwerkingtreding van het besluit van de Waalse Regering |
Gouvernement wallon et de l'arrêté du Gouvernement de la Communauté | en van de Regering van de Franse Gemeenschap tot hervorming van de |
française réformant le régime de mandats des fonctionnaires généraux | mandatenregeling voor de ambtenaren-generaal van ' Wallonie-Bruxelles |
de Wallonie-Bruxelles international ou pour lesquels l'emploi a été | International ' of voor wie de betrekking vacant is verklaard en de |
déclaré vacant et la procédure de recrutement lancée au jour de cette | aanwervingsprocedure is opgestart op de dag van die inwerkingtreding, |
entrée en vigueur et qui ont reçu une mention ' très favorable ' ou ' | en die het voorwerp hebben uitgemaakt van een melding ' zeer gunstig ' |
favorable ' lors de l'évaluation réalisée par le Gouvernement désigné | of ' gunstig ' bij de evaluatie die door de Regering ten gevolge van |
à la suite de l'installation du Parlement; | de installatie van het Parlement is verricht; |
5° du mandataire en fonction au sein de l'école d'administration | 5° de mandataris in dienst binnen de Openbare Bestuursschool op de dag |
publique le jour de l'entrée en vigueur de l'arrêté du Gouvernement | van inwerkingtreding van het besluit van de Waalse Regering van 20 |
wallon du 20 septembre 2012 réformant le régime de mandats des | september 2012 tot hervorming van de mandatenregeling voor de |
fonctionnaires généraux des services du Gouvernement wallon et de | ambtenaren-generaal van de diensten van de Regering en van sommige |
certains organismes d'intérêt public dépendant de la Région wallonne | instellingen van openbaar nut die onder het Waalse Gewest ressorteren |
et ayant fait l'objet d'une mention ' très favorable ' ou ' favorable | en die het voorwerp hebben uitgemaakt van een melding ' zeer gunstig ' |
' lors de l'évaluation réalisée en application de l'article 10 du même | of ' gunstig ' bij de overeenkomstig artikel 10 van hetzelfde besluit |
arrêté; | verrichte evaluatie; |
6° de l'administrateur général adjoint du FOREm ayant fait l'objet | 6° de adjunct-administrateur-generaal van de ' FOREm ' die het |
d'une mention ' très favorable ' ou ' favorable ' lors de l'évaluation | voorwerp heeft uitgemaakt van een melding ' zeer gunstig ' of ' |
réalisée en application de l'article 10 de l'arrêté du Gouvernement | gunstig ' bij de evaluatie verricht overeenkomstig artikel 10 van het |
wallon du 20 septembre 2012 réformant le régime de mandats des | besluit van de Waalse Regering van 20 september 2012 tot hervorming |
fonctionnaires généraux des services du Gouvernement wallon et de | van de mandatenregeling voor de ambtenaren-generaal van de diensten |
certains organismes d'intérêt public dépendant de la Région wallonne; | van de Waalse Regering en van sommige instellingen van openbaar nut |
die onder het Waalse Gewest ressorteren; | |
7° de l'administrateur général adjoint de Wallonie-Bruxelles | 7° de adjunct-administrateur-generaal van ' Wallonie-Bruxelles |
international ayant fait l'objet d'une mention ' très favorable ' ou ' | International ' die het voorwerp heeft uitgemaakt van een melding ' |
favorable ' lors de l'évaluation réalisée en application de l'arrêté | zeer gunstig ' of ' gunstig ' bij de evaluatie die door de Regering |
du Gouvernement wallon et de l'arrêté du Gouvernement de la Communauté | aangewezen ten gevolge van de installatie van het Parlement verricht |
française réformant le régime de mandats des fonctionnaires généraux | is overeenkomstig het besluit van de Waalse Regering en het besluit |
de Wallonie-Bruxelles international par le Gouvernement désigné à la | van de Franse Gemeenschap tot hervorming van de mandatenregeling voor |
suite de l'installation du Parlement. | de ambtenaren-generaal van ' Wallonie-Bruxelles International '. |
Il n'est établi aucun classement parmi les membres du pool. Leur liste | De leden van de pool worden niet gerangschikt. Hun lijst wordt in |
est établie par ordre alphabétique. Cette liste est tenue par l'Ecole | alfabetische volgorde vastgesteld. Die lijst wordt door de Openbare |
d'Administration publique. Les membres du pool sont tenus de lui | Bestuursschool gehouden. De leden van de pool moeten de School |
notifier, par écrit, toute modification de leurs coordonnées. | schriftelijk elke wijziging van hun persoonlijke gegevens mededelen. |
L'appartenance au pool ne confère aucun autre droit que celui de | De opname in de pool geeft geen enkel ander recht dan het recht om |
pouvoir déposer sa candidature à un emploi à pourvoir par mandat. Elle | zijn kandidatuur in te dienen voor een bij mandaat in te vullen |
ne donne lieu à aucune sorte de rétribution ou de rémunération. | betrekking. Ze geeft geen aanleiding tot een soort beloning of |
bezoldiging. De houder van het brevet voor overheidsmanagement, bedoeld in artikel | |
Le titulaire du brevet de management public, visé à l'article 2, 5°, | 2, 5°, van het besluit van de Regering van de Franse Gemeenschap van |
de l'arrêté du Gouvernement de la Communauté française du 25 octobre | 25 oktober 2002 tot oprichting van een ' Ecole d'Administration |
2002 créant une école d'administration publique en Communauté | publique ' (School voor overheidsbestuur) in de Franse Gemeenschap |
française est assimilé au titulaire du certificat en management public | wordt gelijkgesteld met de houder van het getuigschrift management |
pour autant qu'il ait réussi l'examen visé à l'article 341/7 du | overheidsbesturen op voorwaarde dat hij geslaagd is voor het examen |
présent Code dans sa version applicable avant l'entrée en vigueur de | bedoeld in artikel 341/7 van deze Code in de versie die van toepassing |
was vóór de inwerkingtreding van het besluit van de Waalse Regering | |
l'arrêté du Gouvernement wallon du 20 mai 2021 modifiant diverses | van 20 mei 2021 tot wijziging van diverse bepalingen betreffende het |
dispositions relatives au certificat de management public au sein de | getuigschrift management overheidsbesturen in het besluit van de |
l'arrêté du Gouvernement wallon du 18 décembre 2003 portant le Code de | Waalse Regering van 18 december 2003 houdende de Waalse Ambtenarencode |
la fonction publique wallonne et de l'arrêté du Gouvernement wallon du | |
5 décembre 2008 fixant le statut administratif et pécuniaire du | en het besluit van de Waalse Regering van 5 december 2008 tot |
vaststelling van het administratieve en geldelijke statuut van het | |
personnel de Wallonie-Bruxelles International ». | personeel van ' Wallonie-Bruxelles-International ' ». |
B.11.2.3. Overeenkomstig de regeling die werd ingevoerd bij het | |
B.11.2.3. Conformément au régime mis en place par l'arrêté du 20 | besluit van 20 september 2012, bestaat de pool « uit de houders van |
septembre 2012, le pool est « composé des titulaires du certificat de | het getuigschrift management overheidsbesturen en uit de ermee |
management public, et des personnes y assimilées » (rapport au | gelijkgestelde personen » (verslag aan de Regering, Belgisch |
Gouvernement, Moniteur belge du 28 mars 2013, p. 19758). | Staatsblad van 28 maart 2013, p. 19808). |
B.11.3. Interrogée par un parlementaire sur la question de « savoir si | B.11.3. Nadat haar door een parlementslid was gevraagd « of de |
la suppression de la dérogation accordée au mandataire de rang A2 de | afschaffing van de afwijking die was toegekend aan de mandataris van |
la Caisse publique FamiWal aura une conséquence directe pour la | rang A2 van het openbaar kinderbijslagfonds FAMIWAL een rechtstreeks |
directrice actuelle » et « si une nouvelle procédure sera lancée en | gevolg zal hebben voor de huidige directrice » en « of een nieuwe |
déclarant le mandat vacant pour pourvoir au remplacement du mandat | procedure zal worden opgestart door een vacantverklaring van het |
mandaat, om te voorzien in de vervanging van het huidige mandaat » | |
actuel » (Doc. parl., Parlement wallon, 2020-2021, n° 402/5, p. 5), la | (Parl. St., Waals Parlement, 2020-2021, nr. 402/5, p. 5), antwoordde |
ministre a répondu : | de minister : |
« Concernant la direction générale de FamiWal, la suppression du | « Wat de algemene directie van FAMIWAL betreft, zal de afschaffing van |
régime transitoire permettra de mettre fin à une procédure dérogatoire | de overgangsregeling toelaten een einde te maken aan een afwijkende |
et le retour à un régime général, auquel l'ensemble des agents de la | procedure en terug te keren naar een algemene regeling, waaraan alle |
ambtenaren van het Waalse Gewest die zich in een vergelijkbare | |
Région wallonne qui se trouvent dans une situation comparable sont | situatie bevinden, worden onderworpen. De bestaansreden van artikel |
soumis. La raison d'être de l'article 135 du décret de 2018 qui visait | 135 van het decreet van 2018, dat ertoe strekte een onmiddellijke |
à assurer une opérationnalisation immédiate de FamiWal n'est plus | operationalisering van FAMIWAL te verzekeren, is niet meer pertinent |
pertinente au regard de la situation actuelle. Une procédure | in het licht van de huidige situatie. Een afwijkende procedure van de |
dérogatoire au Code de la fonction publique wallonne se justifiait au | Waalse Ambtenarencode was gerechtvaardigd gelet op de bijzondere |
regard des circonstances particulières : transferts de compétences, de | omstandigheden : overdracht van bevoegdheden, van personeel, invoering |
personnel, mise en place du nouveau modèle, création d'une caisse | van het nieuwe model, oprichting van een autonoom openbaar |
publique autonome et par ailleurs, départ à la pension de l'actuel | kinderbijslagfonds en, bovendien, het feit dat de huidige beheerder |
van het openbaar kinderbijslagfonds met pensioen gaat, alsook op het | |
gestionnaire de la caisse publique et dans un objectif de continuité | feit dat men de continuïteit van de openbare dienst wilde verzekeren. |
de service public. Ceci n'est plus le cas aujourd'hui. | Dat is thans niet langer het geval. |
Il n'y a actuellement pas de directeur général de FamiWal mais une | Er is op dit ogenblik geen directeur-generaal van FAMIWAL, maar een |
directrice qui exerce les fonctions supérieures et qui est en fait | directrice die de hogere functies uitoefent en die in feite |
inspectrice générale. Elle retrouvera son poste d'inspecteur général. | inspectrice-generaal is. Zij zal haar betrekking van |
La volonté est donc de lancer une procédure pour désigner la | inspecteur-generaal weer opnemen. Het is dus de bedoeling een |
directrice générale » (ibid., p. 7). | procedure op te starten om de directrice-generaal aan te wijzen » (ibid., p. 7). |
B.12.1. C'est le propre d'une nouvelle règle, fût-elle abrogatoire, | B.12.1. Het is inherent aan een nieuwe regeling, zelfs wanneer het |
d'établir une distinction entre les personnes qui sont concernées par | gaat om een opheffingsregeling, dat een onderscheid wordt gemaakt |
des situations juridiques qui entraient dans le champ d'application de | tussen personen die zijn betrokken bij rechtstoestanden die onder het |
la règle antérieure et les personnes qui sont concernées par des | toepassingsgebied van de vroegere regeling vallen en personen die zijn |
situations juridiques qui entrent dans le champ d'application de la | betrokken bij rechtstoestanden die onder het toepassingsgebied van de |
nouvelle règle. Semblable distinction ne viole pas en soi les articles | nieuwe regeling vallen. Een dergelijk onderscheid maakt op zich geen |
10 et 11 de la Constitution. A peine de rendre impossible toute modification de la loi, il ne peut être soutenu qu'une disposition abrogatoire violerait ces dispositions constitutionnelles par cela seul qu'elle modifie les conditions d'application de la législation ancienne. B.12.2. En l'espèce, l'existence d'un régime transitoire dérogatoire relatif à la désignation du premier mandat de directeur général de FAMIWAL n'a pas fait naître de droit à ce que ce régime transitoire ne soit ni modifié, ni abrogé. Il en va particulièrement ainsi lorsque les motifs qui ont justifié ce régime transitoire n'existent plus. Comme il est dit dans les travaux préparatoires cités en B.2.3, le régime prévu par l'article 135 du décret du 8 février 2018 était | schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet uit. Elke wetswijziging zou immers onmogelijk worden indien zou worden aangenomen dat een opheffingsbepaling die grondwetsartikelen zou schenden om de enkele reden dat zij de toepassingsvoorwaarden van de vroegere regeling wijzigt. B.12.2. Te dezen heeft het bestaan van een afwijkende overgangsregeling voor de aanwijzing van het eerste mandaat van directeur-generaal van FAMIWAL niet ertoe geleid dat men er recht op heeft dat die overgangsregeling noch gewijzigd, noch opgeheven wordt. Dat geldt in het bijzonder wanneer de redenen welke die overgangsregeling hebben gerechtvaardigd, niet meer bestaan. Zoals in de in B.2.3 geciteerde parlementaire voorbereiding wordt vermeld, was de regeling vastgelegd bij artikel 135 van het decreet van 8 februari 2018 verantwoord door de context van de overdracht van |
justifié par le contexte du transfert des compétences en matière de | bevoegdheden inzake gezinsbijslagen en door het feit dat men het |
prestations familiales et par la volonté de permettre au personnel de | personeel van de federale administratie de mogelijkheid wilde bieden |
l'administration fédérale de se porter candidat pour le premier mandat | om zich kandidaat te stellen voor het eerste mandaat van |
de directeur général de FAMIWAL, dans un objectif de continuité du | directeur-generaal van FAMIWAL, met het oog op continuïteit van de |
service public. | openbare dienst. |
Trois ans après l'entrée en vigueur du décret du 8 février 2018 et | Drie jaar na de inwerkingtreding van het decreet van 8 februari 2018 |
après plusieurs déclarations de vacance de ce poste, le législateur | en na verschillende vacantverklaringen voor die betrekking, kon de |
décrétal a pu estimer qu'il ne se justifiait plus de déroger, pour ce | decreetgever oordelen dat het niet langer verantwoord was om voor dat |
premier mandat, aux règles générales de sélection prévues par le Code | eerste mandaat af te wijken van de algemene selectieregels waarin de |
de la fonction publique wallonne pour les mandataires publics et qu'il | Waalse Ambtenarencode voor openbare mandatarissen voorziet, en dat |
convenait dès lors d'abroger le régime transitoire dérogatoire prévu | bijgevolg de afwijkende overgangsregeling bepaald bij artikel 135 van |
par l'article 135 du décret du 8 février 2018. | het decreet van 8 februari 2018 moest worden opgeheven. |
B.12.3. Comme il est dit en B.2.1, l'article 135 du décret du 8 | B.12.3. Zoals in B.2.1 is vermeld, was artikel 135 van het decreet van |
février 2018, avant son abrogation, se limitait à organiser un régime | 8 februari 2018, vóór de opheffing ervan, beperkt tot het organiseren |
dérogatoire de sélection des candidats pour la première désignation du | van een afwijkende regeling voor de selectie van kandidaten voor de |
directeur général de FAMIWAL, sans conférer aucun droit à être désigné sur la base de ce régime dérogatoire de sélection et sans déroger, pour le surplus, au Code de la fonction publique wallonne. En abrogeant ce régime dérogatoire, les dispositions attaquées rétablissent ainsi, pour l'ensemble des mandataires wallons, l'application des mêmes exigences dans la procédure de sélection des candidats. L'exercice provisoire de la fonction de directeur général de FAMIWAL ne confère par ailleurs aucun titre à une désignation définitive, qui est subordonnée aux conditions fixées par le Code de la fonction publique wallonne. B.12.4. Ni le fait que la partie requérante ait obtenu en décembre | eerste aanwijzing van de directeur-generaal van FAMIWAL, zonder enig recht toe te kennen om te worden aangewezen op grond van die afwijkende selectieregeling en zonder,voor het overige, af te wijken van de Waalse Ambtenarencode. Door die afwijkende regeling op te heffen, herstellen de bestreden bepalingen, voor alle Waalse mandatarissen, de toepassing van dezelfde vereisten in de procedure voor de selectie van kandidaten. Een voorlopige uitoefening van het ambt van directeur-generaal van FAMIWAL verleent overigens geen enkel recht op een definitieve aanwijzing, die onderworpen is aan de voorwaarden die zijn vastgesteld door de Waalse Ambtenarencode. |
2020 la mention « A - très apte » au cours de la procédure de | B.12.4. Noch het feit dat de verzoekende partij in december 2020 de |
vermelding « A-zeer geschikt » heeft gekregen tijdens de in september | |
sélection lancée en septembre 2020, sur la base de l'article 135 du | 2020 opgestarte selectieprocedure, op grond van artikel 135 van het |
décret du 8 février 2018, abrogé le 1er janvier 2021, ni le fait | decreet van 8 februari 2018 - dat op 1 januari 2021 werd opgeheven -, |
qu'elle ait été désignée comme « faisant fonction » de directeur | noch het feit dat zij werd aangewezen als « waarnemend » |
général de FAMIWAL, ne lui confère par conséquent un droit à être | directeur-generaal van FAMIWAL, verleent haar bijgevolg een recht om |
désignée sur la base de cette disposition. | te worden aangewezen op grond van die bepaling. |
Les dispositions relatives à la désignation des mandataires sont par | De bepalingen betreffende de aanwijzing van mandatarissen zijn |
ailleurs prévues dans les articles 344 et 345 du Code de la fonction | overigens vastgelegd in de artikelen 344 en 345 van de Waalse |
publique wallonne. | Ambtenarencode. |
Compte tenu du caractère limité de l'effet rétroactif des dispositions | Rekening houdend met het beperkte karakter van de terugwerkende kracht |
attaquées, qui seul est critiqué dans le premier moyen, l'abrogation | van de bestreden bepalingen, die alleen in het eerste middel wordt |
de l'article 135 du décret du 8 février 2018 ne peut dès lors pas | bekritiseerd, kan de opheffing van artikel 135 van het decreet van 8 |
affecter directement et défavorablement la situation de la partie | februari 2018 de situatie van de verzoekende partij bijgevolg niet |
requérante, puisqu'elle ne porte atteinte à aucun de ses droits et | rechtstreeks en ongunstig raken, aangezien zij geen van haar rechten |
qu'elle n'affecte pas la validité de la procédure de sélection organisée fin 2020. B.13. En outre, en tant qu'il critique la différence entre la situation de la partie requérante, qui n'est pas considérée comme un membre du pool de candidats à l'exercice de la fonction publique, visé à l'article 341/8 du Code wallon de la fonction publique, et la situation des candidats visés par cette même disposition, le second moyen, subsidiaire, dénonce une différence de traitement qui ne trouve | schendt, noch de geldigheid van de selectieprocedure die eind 2020 werd georganiseerd aantast. B.13. Bovendien, in zoverre het kritiek uitoefent op het verschil tussen de situatie van de verzoekende partij, die niet wordt beschouwd als een lid van de pool van kandidaten voor de uitoefening van het openbaar ambt, bedoeld in artikel 341/8 van de Waalse Ambtenarencode, en de situatie van de kandidaten bedoeld in diezelfde bepaling, klaagt het tweede middel, dat subsidiair is, een verschil in behandeling aan dat zijn oorsprong niet vindt in de bestreden bepalingen, maar in artikel 39 van het decreet van 8 februari 2018, dat boek II van de Waalse Ambtenarencode, meer bepaald artikel 341/8 ervan, van toepassing maakt op de procedure voor aanwijzing van de directeur-generaal van FAMIWAL. |
pas sa source dans les dispositions attaquées, mais dans l'article 39 | In zoverre het betrekking zou hebben op artikel 39 van het decreet van |
du décret du 8 février 2018, qui rend applicable à la procédure de désignation du directeur général de FAMIWAL le livre II du Code de la fonction publique wallonne, notamment son article 341/8. En tant qu'il viserait l'article 39 du décret du 8 février 2018, le recours serait irrecevable ratione temporis. En tant qu'il viserait l'article 341/8 du Code de la fonction publique wallonne, qui est une disposition réglementaire, le recours ne relèverait pas de la compétence de la Cour. C'est au juge compétent qu'il appartient de contrôler si cette disposition est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution. Enfin, l'affirmation selon laquelle les formations en vue d'acquérir | 8 februari 2018, zou het beroep niet ontvankelijk zijn ratione temporis. In zoverre het betrekking zou hebben op artikel 341/8 van de Waalse Ambtenarencode, die een reglementaire bepaling is, zou het beroep niet onder de bevoegdheid van het Hof vallen. Het komt de bevoegde rechter toe na te gaan of die bepaling bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. De bewering dat de opleidingen met het oog op het behalen van het |
le certificat de management public ne seraient pas organisées avant un | getuigschrift ' management openbare besturen ' niet vóór een bepaalde |
certain temps porte sur l'application de l'article 341/8 précité. | datum zouden worden georganiseerd, betreft ten slotte de toepassing |
Cette critique ne relève pas de la compétence de la Cour, qui ne peut | van het voormelde artikel 341/8. Die kritiek valt niet onder de |
examiner que la compatibilité des dispositions de nature législative | bevoegdheid van het Hof, dat enkel de bestaanbaarheid van bepalingen |
avec la Constitution, et non la manière dont celles-ci sont | van wetgevende aard met de Grondwet kan onderzoeken, en niet de wijze |
appliquées, ni a fortiori la manière dont des dispositions réglementaires sont appliquées. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 23 juin 2022. Le greffier, F. Meersschaut Le président, | waarop die worden toegepast, noch a fortiori de wijze waarop reglementaire bepalingen worden toegepast. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 23 juni 2022. De griffier, F. Meersschaut De voorzitter, |
P. Nihoul | P. Nihoul |