Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 179/2021 du 9 décembre 2021 Numéro du rôle : 7431 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 74/4bis de la loi du 15 décembre 1980 « sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement d La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. Moe(...)"
Extrait de l'arrêt n° 179/2021 du 9 décembre 2021 Numéro du rôle : 7431 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 74/4bis de la loi du 15 décembre 1980 « sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement d La Cour constitutionnelle, composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. Moe(...) Uittreksel uit arrest nr. 179/2021 van 9 december 2021 Rolnummer 7431 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 74/4bis van de wet van 15 december 1980 « betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijde Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters J.(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 179/2021 du 9 décembre 2021 Uittreksel uit arrest nr. 179/2021 van 9 december 2021
Numéro du rôle : 7431 Rolnummer 7431
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 74/4bis de In zake : de prejudiciële vraag over artikel 74/4bis van de wet van 15
la loi du 15 décembre 1980 « sur l'accès au territoire, le séjour, december 1980 « betreffende de toegang tot het grondgebied, het
l'établissement et l'éloignement des étrangers », posée par la Cour verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen », gesteld
d'appel de Bruxelles. door het Hof van Beroep te Brussel.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents L. Lavrysen et P. Nihoul, des juges J.-P. samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, de rechters
Moerman, T. Giet, R. Leysen, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, T. J.-P. Moerman, T. Giet, R. Leysen, J. Moerman, M. Pâques, Y.
Detienne, D. Pieters et S. de Bethune, et, conformément à l'article Kherbache, T. Detienne, D. Pieters en S. de Bethune, en,
60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989
constitutionnelle, du président émérite F. Daoût, assistée du greffier op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter F. Daoût, bijgestaan
F. Meersschaut, présidée par le président L. Lavrysen, door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 8 septembre 2020, dont l'expédition est parvenue au Bij arrest van 8 september 2020, waarvan de expeditie ter griffie van
greffe de la Cour le 15 septembre 2020, la Cour d'appel de Bruxelles a het Hof is ingekomen op 15 september 2020, heeft het Hof van Beroep te
posé la question préjudicielle suivante : Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 74/4bis de la loi sur les étrangers viole-t-il les
articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'une amende est infligée « Schendt art. 74/4bis van de Vreemdelingenwet art. 10 en 11 van de
au transporteur qui transporte un citoyen de l'Union qui ne produit Grondwet, doordat een boete opgelegd wordt aan de vervoerder die een
pas les documents prévus par l'article 2 de la loi sur les étrangers, Unieburger vervoert zonder overlegging van de in art. 2
mais qui démontre d'une autre manière sa citoyenneté de l'Union, alors Vreemdelingenwet opgesomde stukken maar op andere wijze zijn
que le transporteur qui transporte des citoyens de l'Union disposant unieburgerschap aantoont, terwijl de vervoerder die Unieburgers
des documents prévus par l'article 2 de la loi sur les étrangers ne se vervoert die voorzien zijn van de in art. 2 Vreemdelingenwet opgesomde
voit pas infliger une amende, cependant que l'objectif de l'article stukken geen boete opgelegd krijgt, terwijl in beide gevallen de
74/4bis de la loi sur les étrangers est atteint dans les deux cas ? ». doelstelling van art. 74/4bis van de Vreemdelingenwet wordt bereikt ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. Le litige au fond porte essentiellement sur la question de savoir B.1. Het bodemgeschil heeft in essentie betrekking op de vraag of de
si le transporteur aérien en cause a respecté ou non, lors de in het geding zijnde luchtvervoerder, bij het inschepen voor een
l'embarquement pour un vol du 9 décembre 2016 de Bucarest vers vlucht van 9 december 2016 van Boekarest naar Brussels South
Brussels South Charleroi, l'obligation de contrôle imposée par Charleroi, al dan niet de controleplicht is nagekomen die wordt
l'article 74/4bis de la loi du 15 décembre 1980 « sur l'accès au opgelegd bij artikel 74/4bis van de wet van 15 december 1980 «
territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging
» (ci-après : la loi du 15 décembre 1980) à l'égard d'une passagère en de verwijdering van vreemdelingen » (hierna : de Vreemdelingenwet)
ten aanzien van een passagier die, bij de grenscontrole op de
qui, lors du contrôle aux frontières à l'aéroport de Brussels South luchthaven Brussels South Charleroi, haar Roemeense nationaliteit
Charleroi, a prouvé sa nationalité roumaine en produisant son permis heeft bewezen aan de hand van haar rijbewijs en een bevestiging door
de conduire et une confirmation par l'ambassade de Roumanie. de Roemeense ambassade.
B.2.1. L'article 74/4bis de la loi du 15 décembre 1980, tel qu'il est B.2.1. Artikel 74/4bis van de Vreemdelingenwet, zoals van toepassing
applicable au litige soumis au juge a quo, dispose : in het geding voor de verwijzende rechter, bepaalt :
« § 1er. Le ministre ou son délégué peut infliger une amende « § 1. De Minister of diens gemachtigde kan een administratieve
administrative de 5.000 EUR au : geldboete van 5.000 EUR opleggen aan :
1° transporteur aérien public ou privé, pour tout passager qu'il 1° de openbare of private luchtvervoerder voor elke passagier die hij
transporte à destination de la Belgique, qui ne possède pas les naar België vervoert, die niet in het bezit is van de in artikel 2
documents prévus par l'article 2; voorgeschreven stukken;
[...] [...]
L'amende administrative peut être réduite conformément à un protocole De administratieve geldboete kan worden verminderd overeenkomstig een
d'accord préalablement conclu entre le transporteur et le ministre qui protocolakkoord dat voorafgaandelijk wordt afgesloten tussen de
a l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement vervoerder en de Minister of diens gemachtigde.
des étrangers dans ses attributions, ou son délégué. De Minister of diens gemachtigde bepaalt in het proces-verbaal waarbij
Le ministre ou son délégué, fixe le montant de l'amende administrative de inbreuk wordt vastgesteld, het bedrag van de administratieve
dans le procès-verbal par lequel l'infraction est constatée. geldboete.
La décision par laquelle une amende administrative est infligée est De beslissing waarbij de administratieve geldboete wordt opgelegd is
immédiatement exécutoire, nonobstant tout recours. onmiddellijk uitvoerbaar, niettegenstaande hoger beroep.
[...] [...]
§ 2. Le montant de l'amende administrative est remboursé lorsque le § 2. Het bedrag van de administratieve geldboete wordt teruggegeven
Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides ou le Conseil du indien de Commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen
Contentieux des étrangers reconnaît la qualité de réfugié ou octroie of de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen de hoedanigheid van
le statut de protection subsidiaire à l'étranger qui n'est pas en vluchteling erkent of de subsidiaire beschermingsstatus toekent aan de
possession des documents requis à l'article 2 et qui a introduit une vreemdeling die niet in het bezit is van de in artikel 2 voorziene
demande d'asile à la frontière. documenten en die aan de grens een asielaanvraag heeft ingediend.
Le montant de l'amende administrative est également remboursé si Het bedrag van de administratieve geldboete wordt eveneens
l'intéressé jouit de la protection temporaire conformément aux teruggegeven indien de betrokken vreemdeling tijdelijke bescherming
dispositions du chapitre IIbis. geniet overeenkomstig de bepalingen van hoofdstuk IIbis.
§ 3. Si le transporteur ou son représentant reste en défaut de payer § 3. Indien de vervoerder of diens vertegenwoordiger in gebreke blijft
ou de consigner immédiatement l'amende administrative, le ministre, ou de administratieve geldboete onmiddellijk te betalen of te
son délégué, peut décider la retenue du moyen de transport utilisé consigneren, kan de Minister of diens gemachtigde beslissen tot
pour le transport ou d'un autre moyen de transport appartenant au même transporteur. Les frais et risques entraînés par la retenue du moyen de transport sont à charge du transporteur. § 4. Le moyen de transport reste retenu jusqu'au moment où : 1° le transporteur ou son représentant paye l'amende administrative; 2° le transporteur ou son représentant consigne la somme de l'amende administrative à la Caisse des dépôts et consignations; inhouding van het vervoermiddel dat voor het vervoer werd gebruikt of van een ander vervoermiddel toebehorend aan dezelfde vervoerder. De kosten en de risico's die gepaard gaan met het inhouden van het vervoermiddel vallen ten laste van de vervoerder. § 4. Het vervoermiddel blijft ingehouden totdat : 1° de vervoerder of diens vertegenwoordiger de administratieve geldboete betaalt; 2° de vervoerder of diens vertegenwoordiger de som van de administratieve geldboete consigneert bij de Deposito- en Consignatiekas;
3° le tribunal de première instance décide que l'amende administrative 3° de rechtbank van eerste aanleg beslist dat de administratieve
n'est pas due; geldboete niet verschuldigd is;
4° le ministre, ou son délégué, donne l'autorisation de débloquer le 4° de Minister of diens gemachtigde de toestemming geeft om het
moyen de transport de sorte qu'il puisse repartir. § 5. Le transporteur qui conteste la décision du ministre, ou de son délégué, forme appel, à peine de déchéance, dans un délai d'un mois de la notification de la décision devant le tribunal de première instance par voie de requête. Si le tribunal de première instance déclare recevable et fondé le recours du transporteur, la somme payée ou consignée est restituée ou le moyen de transport retenu est débloqué de sorte qu'il puisse repartir. Le tribunal de première instance doit statuer dans le mois du dépôt de la requête visée au premier alinéa. Le texte du premier alinéa est reproduit dans la décision par laquelle une amende administrative est infligée. § 6. Si le transporteur reste en défaut de payer l'amende, la décision du fonctionnaire compétent ou la décision coulée en force de chose vervoermiddel vrij te geven voor vertrek. § 5. De vervoerder die de beslissing van de Minister of van diens gemachtigde betwist, stelt op straffe van verval binnen een termijn van één maand te rekenen van de kennisgeving van de beslissing, bij wege van een verzoekschrift beroep in bij de rechtbank van eerste aanleg. Indien de rechtbank van eerste aanleg het beroep van de vervoerder ontvankelijk en gegrond verklaart, wordt de betaalde of in consignatie gegeven som teruggegeven of wordt het ingehouden vervoermiddel vrijgegeven voor vertrek. De rechtbank van eerste aanleg moet uitspraak doen binnen een maand te rekenen van de indiening van het in het eerste lid bedoelde verzoekschrift. De tekst van het eerste lid wordt opgenomen in de beslissing waarbij de administratieve geldboete wordt opgelegd. § 6. Indien de vervoerder in gebreke blijft de geldboete te betalen, wordt de beslissing van de bevoegde ambtenaar of de in kracht van
jugée du tribunal de première instance est notifiée à l'administration gewijsde gegane beslissing van de rechtbank van eerste aanleg ter
de la Taxe sur la valeur ajoutée, de l'Enregistrement et des Domaines kennis gebracht van de administratie van Belasting over de Toegevoegde
en vue du recouvrement du montant de l'amende administrative. Waarde, Registratie en Domeinen, met het oog op de invordering van het
bedrag van de administratieve geldboete.
§ 7. Si le transporteur ou son représentant a consigné la somme de § 7. Indien de vervoerder of diens vertegenwoordiger de som van de
l'amende administrative à la Caisse des dépôts et consignations et que administratieve geldboete heeft geconsigneerd bij de Deposito- en
celui-ci n'a pas introduit de recours auprès du tribunal de première Consignatiekas en indien hij binnen de hierboven vermelde termijn geen
instance dans le délai susmentionné, la somme consignée est dévolue à beroep heeft ingesteld bij de rechtbank van eerste aanleg, dan komt de
l'Etat ». in consignatie gegeven som ten goede aan de Staat ».
B.2.2. L'article 2 de la loi du 15 décembre 1980 dispose : « Est autorisé à entrer dans le Royaume, l'étranger porteur : 1° soit des documents requis en vertu d'un traité international, d'une loi ou d'un arrêté royal; 2° soit d'un passeport valable ou d'un titre de voyage en tenant lieu, revêtu d'un visa ou d'une autorisation tenant lieu de visa, valable pour la Belgique, apposé par un représentant diplomatique ou consulaire belge ou par celui d'un Etat partie à une convention internationale relative au franchissement des frontières extérieures, liant la Belgique. Le Ministre ou son délégué peut autoriser à pénétrer en Belgique l'étranger qui n'est porteur d'aucun des documents prévus par l'alinéa précédent, sur la base de modalités déterminées par arrêté royal ». B.2.2. Artikel 2 van de Vreemdelingenwet bepaalt : « Wordt toegelaten het Rijk binnen te komen de vreemdeling die houder is : 1° hetzij van de documenten die vereist zijn krachtens een internationaal verdrag, een wet of een koninklijk besluit; 2° hetzij van een geldig paspoort of van een daarmee gelijkgestelde reistitel, voorzien van een visum of van een visumverklaring, geldig voor België, aangebracht door een Belgische diplomatieke of consulaire vertegenwoordiger of door een diplomatieke of consulaire vertegenwoordiger van een Staat die partij is bij een internationale overeenkomst betreffende de overschrijding van de buitengrenzen, die België bindt. De Minister of zijn gemachtigde kan een vreemdeling die geen enkele van de in het voorgaande lid bepaalde documenten bezit, toestaan België binnen te komen, zulks op grond van bij koninklijk besluit vastgestelde regelen ».
B.2.3. En ce qui concerne les citoyens de l'Union européenne, B.2.3. Wat de burgers van de Europese Unie betreft, dient artikel 2,
l'article 2, alinéa 1er, 1°, de la loi du 15 décembre 1980 doit être eerste lid, 1°, van de Vreemdelingenwet in samenhang te worden gelezen
lu en combinaison avec l'article 41, § 1er, de la même loi, qui fixe met artikel 41, § 1, van dezelfde wet, dat de voorwaarden voor
les conditions d'entrée qui leur sont applicables. binnenkomst bepaalt die op hen van toepassing zijn.
L'article 41, § 1er, de la loi du 15 décembre 1980 dispose : Artikel 41, § 1, van de Vreemdelingenwet bepaalt :
« Le droit d'entrée est reconnu au citoyen de l'Union sur présentation d'une carte d'identité ou d'un passeport, en cours de validité ou s'il peut faire constater ou prouver d'une autre façon sa qualité de bénéficiaire du droit de circuler ou de séjourner librement. Lorsque le citoyen de l'Union ne dispose pas des documents requis, le ministre ou son délégué lui accorde tous les moyens raisonnables afin de lui permettre d'obtenir ou de se procurer, dans un délai raisonnable, les documents requis ou de faire confirmer ou prouver par d'autres moyens sa qualité de bénéficiaire du droit de circuler et de séjourner librement, avant de procéder à son refoulement ». « Het recht op binnenkomst wordt erkend aan de burger van de Unie op voorlegging van een geldige identiteitskaart of een geldig paspoort, of indien hij op een andere wijze kan laten vaststellen of bewijzen dat hij het recht van vrij verkeer en verblijf geniet. Als de burger van de Unie niet over de vereiste documenten beschikt, stelt de minister of zijn gemachtigde hem alvorens tot zijn terugdrijving over te gaan in de gelegenheid om binnen redelijke grenzen de vereiste documenten te verkrijgen dan wel zich deze binnen een redelijke termijn te laten bezorgen, dan wel op een andere wijze te laten vaststellen dat hij het recht van vrij verkeer en verblijf geniet ».
B.2.4. La situation de la Roumanie en ce qui concerne les règles B.2.4. De situatie van Roemenië ten aanzien van de regels met
relatives à l'espace Schengen est régie par l'article 4 de l'Acte betrekking tot het Schengengebied wordt geregeld bij artikel 4 van de
relatif aux conditions d'adhésion à l'Union européenne de la Akte betreffende de toetredingsvoorwaarden voor de Republiek Bulgarije
République de Bulgarie et de la Roumanie et aux adaptations des en Roemenië en de aanpassing van de Verdragen waarop de Europese Unie
traités sur lesquels est fondée l'Union européenne (ci-après : l'Acte is gegrond (hierna : de Toetredingsakte), dat bepaalt :
d'adhésion), qui dispose : « 1. De bepalingen van het Schengenacquis zoals dat in het kader van
« 1. Les dispositions de l'acquis de Schengen qui a été intégré dans de Europese Unie is opgenomen door middel van het Protocol dat is
le cadre de l'Union européenne par le protocole annexé au traité sur gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag
l'Union européenne et au traité instituant la Communauté européenne tot oprichting van de Europese Gemeenschap (hierna het '
(ci-après dénommé ' protocole Schengen '), et les actes fondés sur Schengenprotocol ' genoemd), en de daarop voortbouwende of op een
andere wijze daaraan gerelateerde rechtsbesluiten die zijn opgesomd in
celles-ci ou qui s'y rapportent, énumérés à l'annexe II, ainsi que bijlage II, evenals alle andere dergelijke rechtsbesluiten die
tout nouvel acte de cette nature pris avant la date d'adhésion, sont eventueel worden aangenomen vóór de toetredingsdatum, zijn vanaf de
contraignants et s'appliquent en Bulgarie et en Roumanie à compter de datum van toetreding verbindend voor en toepasselijk in Bulgarije en
la date d'adhésion. Roemenië.
2. Les dispositions de l'acquis de Schengen qui a été intégré dans le 2. De bepalingen van het Schengenacquis zoals dat in het kader van de
cadre de l'Union européenne et les actes fondés sur celles-ci ou qui Europese Unie is opgenomen, en de daarop voortbouwende of op een
s'y rapportent et qui ne sont pas visés au paragraphe 1, bien qu'ils andere wijze daaraan gerelateerde rechtsbesluiten welke niet in lid 1
soient contraignants pour la Bulgarie et la Roumanie à compter de la bedoeld worden, zijn vanaf de datum van toetreding verbindend voor
date d'adhésion, ne s'appliquent dans chacun de ces Etats qu'à la Bulgarije en Roemenië, maar zijn in elk van voornoemde staten slechts
suite d'une décision du Conseil à cet effet, après qu'il a été toepasselijk op grond van een daartoe strekkend besluit van de Raad,
vérifié, conformément aux procédures d'évaluation de Schengen nadat overeenkomstig de toepasselijke Schengenevaluatieprocedures is
applicables en la matière, que les conditions nécessaires à geconstateerd dat in de respectieve staten aan de nodige voorwaarden
l'application de toutes les parties concernées de l'acquis sont voor de toepassing van alle onderdelen van het betreffende acquis is
remplies dans l'Etat en question. voldaan.
Le Conseil, après consultation du Parlement européen, statue à De Raad besluit na raadpleging van het Europees Parlement met
l'unanimité de ses membres représentant les gouvernements des Etats eenparigheid van stemmen van de leden die de regeringen
membres pour lesquels les dispositions du présent paragraphe ont déjà vertegenwoordigen van de lidstaten ten aanzien waarvan de bepalingen
pris effet et du représentant du gouvernement de l'Etat membre pour van dit lid reeds van kracht zijn en van de vertegenwoordiger van de
lequel ces dispositions doivent prendre effet. Les membres du Conseil regering van de lidstaat ten aanzien waarvan die bepalingen van kracht
représentant le gouvernement de l'Irlande et celui du Royaume-Uni de moeten worden. De leden van de Raad die de regeringen van Ierland en
Grande-Bretagne et d'Irlande du Nord participent à la prise de cette het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland
décision dans la mesure où elle a trait aux dispositions de l'acquis vertegenwoordigen, nemen aan dit besluit deel voorzover het verband
de Schengen et aux actes fondés sur celui-ci ou qui s'y rapportent, houdt met de bepalingen van het Schengenacquis en de daarop
voortbouwende of op een andere wijze daaraan gerelateerde
auxquels ces Etats membres sont parties ». rechtsbesluiten waaraan deze lidstaten deelnemen ».
Le considérant 44 du règlement (UE) 2016/399 du Parlement européen et In overweging 44 van de verordening (EU) 2016/399 van het Europees
du Conseil du 9 mars 2016 « concernant un Code de l'Union relatif au Parlement en de Raad van 9 maart 2016 « betreffende een Uniecode voor
régime de franchissement des frontières par les personnes (code de overschrijding van de grenzen door personen (Schengengrenscode) »
frontières Schengen) » (ci-après : code frontières Schengen) expose : (hierna : de Schengengrenscode) wordt uiteengezet :
« En ce qui concerne la Bulgarie, la Croatie, Chypre et la Roumanie, « Wat Bulgarije, Kroatië, Cyprus en Roemenië betreft, vormen artikel
l'article 1er, premier alinéa, l'article 6, paragraphe 5, point a), le 1, eerste alinea, artikel 6, lid 5, onder a), titel III, alsmede de
titre III, et les dispositions du titre II et de ses annexes faisant bepalingen van titel II en de bijbehorende bijlagen met betrekking tot
référence au SIS et au VIS constituent des dispositions fondées sur het SIS en het VIS, bepalingen die voortbouwen op of op andere wijze
l'acquis de Schengen ou qui s'y rapportent, au sens, respectivement, gerelateerd zijn aan het Schengenacquis in de zin van,
de l'article 3, paragraphe 2, de l'acte d'adhésion de 2003, de respectievelijk, artikel 3, lid 2, van de Toetredingsakte van 2003,
l'article 4, paragraphe 2, de l'acte d'adhésion de 2005 et de artikel 4, lid 2, van de Toetredingsakte van 2005 en artikel 4, lid 2,
l'article 4, paragraphe 2, de l'acte d'adhésion de 2011 ». van de Toetredingsakte van 2011 ».
Sous le titre III du Code frontières Schengen, figure notamment In titel III van de Schengengrenscode is met name artikel 22
l'article 22, qui prévoit le principe de l'absence de contrôle aux opgenomen, dat voorziet in het beginsel van de afwezigheid van
frontières intérieures. Faute d'une décision prise à cet effet par le grenstoezicht aan de binnengrenzen. Bij gebrek aan een besluit dat
Conseil sur la base de l'article 4, paragraphe 2, de l'Acte daartoe door de Raad is genomen op grond van artikel 4, lid 2, van de
d'adhésion, cette disposition ne s'applique pas à la Roumanie. Toetredingsakte, is die bepaling niet van toepassing op Roemenië.
B.3.1. La disposition en cause impose aux transporteurs aériens B.3.1. De in het geding zijnde bepaling legt de luchtvervoerders de
verplichting op om, op het ogenblik van het inschepen, te controleren
l'obligation de contrôler, lors de l'embarquement, si le passager of de betrokken passagier in het bezit is van de vereiste stukken om
concerné est en possession des documents requis pour être autorisé à te worden toegelaten België binnen te komen en zij legt een sanctie op
entrer en Belgique et elle prévoit qu'une sanction est infligée en cas in geval van niet-naleving van die controleplicht.
de non-respect de cette obligation de contrôle. Tijdens de bespreking van het wetsontwerp dat geleid heeft tot de wet
Au cours de la discussion du projet de loi qui a abouti à la loi du 8 van 8 maart 1995 « tot wijziging van het artikel 74/2 van en tot
mars 1995 « modifiant l'article 74/2 de la loi du 15 décembre 1980 sur invoeging van een nieuw artikel 74/4bis in de wet van 15 december 1980
l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging
étrangers et y insérant un article 74/4bis nouveau » (ci-après : la
loi du 8 mars 1995), laquelle a inséré la disposition en cause dans la en de verwijdering van vreemdelingen » (hierna : de wet van 8 maart
1995), waarbij de in het geding zijnde bepaling werd ingevoegd in de
loi du 15 décembre 1980, le ministre compétent a précisé : Vreemdelingenwet, heeft de bevoegde minister verduidelijkt :
« Le ministre souligne que le projet de loi ne charge pas les « De minister benadrukt dat het wetsontwerp de vervoerders niet belast
transporteurs d'une mission de police. Les transporteurs doivent met een politionele opdracht. De vervoerders dienen enkel de
simplement contrôler les documents de voyage lorsqu'un passager désire reisdocumenten te controleren wanneer een passagier wenst gebruik te
utiliser leur moyen de transport pour un voyage international. Lorsque maken van het vervoermiddel voor een internationale reis. Wanneer de
le passager refuse de présenter les documents requis ou ne peut les passagier weigert de vereiste documenten te tonen of deze niet kan
présenter, il est attendu du transporteur qu'il lui refuse l'accès au voorleggen, wordt van de vervoerder verwacht dat hij de toegang tot
moyen de transport » (Doc. parl., Sénat, 1994-1995, n° 1272/2, p. 3). het vervoermiddel weigert » (Parl. St., Senaat, 1994-1995, nr. 1272-2,
Et encore : p. 3). En nog :
« 6. Nature des contrôles effectués par les sociétés de transport « 6. Aard van de door de vervoersmaatschappijen uitgeoefende controle
Le contrôle en question n'est pas d'ordre policier mais bien De uitgeoefende controle is niet van politionele, doch wel van
administratif, ainsi qu'il est précisé dans l'exposé des motifs du administratiefrechtelijke aard. Hiervoor zij verwezen naar de Memorie
van Toelichting bij het wetsontwerp [...].
projet de loi. Les sociétés de transport sont liées par contrat avec De vervoersmaatschappijen hebben een contractuele band met hun
leurs passagers. On peut considérer qu'en s'assurant que les passagers passagiers. De controle of een passagier over de door de wet opgelegde
sont effectivement en possession des documents de voyage imposés par reisdocumenten beschikt, kan worden beschouwd als een onderdeel van de
la loi, le transporteur exécute une partie du contrat (Doc. parl., uitvoering van het contract door de vervoerder » (Parl. St., Kamer,
Chambre, 1994-1995, DOC 48-1709/2, p. 9) ». 1994-1995, nr. 1709/2, p. 9).
Il ressort de l'exposé des motifs du projet de loi qui est devenu la Uit de memorie van toelichting bij het wetsontwerp dat de wet van 8
loi du 8 mars 1995 que cette nouvelle disposition a été dictée par le maart 1995 is geworden, blijkt dat die nieuwe bepaling is ingegeven
constat qu'« il est très difficile d'amener les sociétés de transport door de vaststelling dat « het bijzonder moeilijk [is] om de
à prendre les précautions nécessaires pour éviter que des immigrants vervoersmaatschappijen ertoe te bewegen de nodige voorzorgsmaatregelen
illégaux soient transportés à destination de la Belgique » (Doc. te treffen teneinde te voorkomen dat er illegale immigranten naar
parl., Sénat, 1994-1995, n° 1272/1, p. 3). Le législateur a ainsi België vervoerd worden » (Parl. St., Senaat, 1994-1995, nr. 1272-1, p.
prévu un « régime d'amendes administratives immédiatement exécutoires, 3). De wetgever heeft aldus voorzien in een « regeling van
afin de mettre à la disposition des pouvoirs publics, outre la onmiddellijk uitvoerbare administratieve geldboetes om naast de
mogelijkheid van strafvervolging een effectief middel ter beschikking
possibilité de poursuites pénales, un moyen effectif afin d'inciter te stellen van de overheid om de vervoerders ertoe aan te zetten om
les transporteurs à respecter leur obligation d'ordre administratif hun reeds bestaande verplichting van administratieve aard - die
déjà existante - qui consiste dans le contrôle des passagers - et bestaat in het controleren van de passagiers - na te komen en om te
d'éviter que des étrangers illégaux soient transportés à destination vermijden dat er illegale vreemdelingen naar het Rijk vervoerd worden
du Royaume et introduits dans le pays » (ibid., p. 4). » (ibid., p. 4).
Il ressort de ces mêmes travaux préparatoires que l'amende Uit diezelfde parlementaire voorbereiding blijkt dat de
administrative poursuit avant tout un but préventif : « le fait que administratieve geldboete in de eerste plaats een preventief oogmerk
les transporteurs courent le risque de devoir payer pour leurs heeft : « het feit dat de vervoerders het risico lopen te moeten
manquements doit les inciter à prendre les précautions nécessaires betalen voor hun nalatigheid, moet hen ertoe aanzetten de nodige
pour éviter que des passagers qui ne possèdent pas les documents voorzorgsmaatregelen te treffen om te verhinderen dat er passagiers
d'entrée requis soient transportés à destination de la Belgique » die niet over de vereiste inreisdocumenten beschikken naar België
(ibid., p. 6). Toujours selon ces mêmes travaux préparatoires, cette vervoerd worden » (ibid., p. 6). Nog steeds volgens diezelfde
parlementaire voorbereiding streeft die bepaling daarnaast ook een
disposition poursuit par ailleurs un autre but : « en second lieu, ander oogmerk na : « zij strekt er in tweede instantie toe om de
elle vise à réparer les préjudices subis par les autorités suite à schade te herstellen die de overheid lijdt door het binnenbrengen van
l'introduction d'un étranger illégal. A cet égard, l'amende de illegale vreemdeling. In dit opzicht kan de administratieve
administrative peut être comparée avec un dédommagement forfaitaire. geldboete vergeleken worden met een forfaitaire schadevergoeding. Er
Il est également évité qu'un flux d'argent illégal se crée, résultant wordt tevens vermeden dat er een illegale geldstroom ontstaat,
du transport d'étrangers illégaux » (ibid., p. 7). Le ministre voortvloeiend uit het transport van illegale vreemdelingen » (ibid.,
compétent a ajouté que cette initiative « vise avant tout les sociétés p. 7). De bevoegde minister voegde er nog aan toe dat het voorliggend
de transport organisant systématiquement le transport de clandestins initiatief « in de eerste plaats de vervoersmaatschappijen [viseert]
die uit winstbejag en op systematische wijze het transport van
dans un but lucratif » (Doc. parl., Chambre, 1994-1995, DOC 48-1709/2, illegale vreemdelingen organiseren » (Parl. St., Kamer, 1994-1995, nr.
p. 2). 1709/2, p. 2).
B.3.2. La disposition en cause prévoit la possibilité d'infliger une B.3.2. De in het geding zijnde bepaling voorziet in de mogelijkheid
amende administrative pour tout « passager » que le transporteur tot het opleggen van een administratieve geldboete voor elke «
aérien transporte à destination de la Belgique et qui n'est pas en passagier » die de luchtvervoerder naar België vervoert, die niet in
possession des documents visés à l'article 2 de la loi du 15 décembre het bezit is van de in artikel 2 van de Vreemdelingenwet
1980. La notion de « passager » n'est pas définie dans la loi du 15 voorgeschreven stukken. Het begrip « passagier » wordt niet
décembre 1980. La disposition en cause figure toutefois sous le titre gedefinieerd in de Vreemdelingenwet. De in het geding zijnde bepaling
werd echter ondergebracht onder de titel IIIbis van de
IIIbis de la loi du 15 décembre 1980 « Obligations des transporteurs Vreemdelingenwet, met als opschrift « Verplichtingen van de
relatives à l'accès des étrangers au territoire ». A l'article 1er, vervoerders met betrekking tot de toegang van vreemdelingen tot het
1°, de la loi du 15 décembre 1980 la notion d'« étranger » est définie grondgebied ». In artikel 1, 1°, van de Vreemdelingenwet wordt het
comme qualifiant « quiconque ne fournit pas la preuve qu'il possède la begrip « vreemdeling » gedefinieerd als « al wie het bewijs niet
nationalité belge ». La disposition en cause s'applique donc également levert dat hij de Belgische nationaliteit bezit ». De in het geding
aux transporteurs aériens qui transportent des citoyens de l'Union. zijnde bepaling is dus eveneens van toepassing op luchtvervoerders die
Unieburgers vervoeren.
En ce qui concerne les citoyens de l'Union, il ressort de la lecture Wat de Unieburgers betreft, blijkt uit de gecombineerde lezing van de
combinée des articles 2, alinéa 1er, 1°, 41, § 1er, et 74/4bis de la in B.2.1 tot B.2.3 aangehaalde artikelen 2, eerste lid, 1°, 41, § 1,
loi du 15 décembre 1980, cités en B.2.1 à B.2.3, qu'un transporteur en 74/4bis van de Vreemdelingenwet dat een luchtvervoerder aan de bij
aérien satisfait à l'obligation imposée par la disposition en cause de in het geding zijnde bepaling opgelegde verplichting voldoet
lorsque, lors de l'embarquement, un passager lui présente une carte wanneer hem, op het ogenblik van het inschepen, een geldige
d'identité ou un passeport en cours de validité attestant qu'il est un identiteitskaart of een geldig paspoort wordt voorgelegd dat bewijst
citoyen de l'Union ou toute autre preuve établissant qu'il bénéficie dat de passagier een Unieburger is of elk ander bewijs dat aantoont
du droit de circuler ou de séjourner librement. dat de passagier het recht van vrij verkeer of verblijf geniet.
Il appartient au juge a quo d'examiner, dans le cadre du litige qui Het staat aan de verwijzende rechter om, in het kader van het geschil
lui est soumis, si le transporteur aérien a respecté ou non cette dat hem is voorgelegd, te onderzoeken of de luchtvervoerder al dan
obligation. niet aan die verplichting heeft voldaan.
B.4. Il résulte de ce qui précède que l'interprétation de la B.4. Uit het voorgaande vloeit voort dat de interpretatie van de in
disposition en cause par le juge a quo, selon laquelle un passager ne het geding zijnde bepaling door de verwijzende rechter, volgens welke
pourrait pas, lors de l'embarquement, fournir au transporteur aérien een passagier zijn burgerschap van de Unie niet zou kunnen aantonen
la preuve qu'il est un citoyen de l'Union au moyen de n'importe quel aan de luchtvervoerder op het ogenblik van het inschepen met behulp
document attestant qu'il bénéficie du droit de circuler ou de van elk bewijs dat aantoont dat hij het recht van vrij verkeer of
séjourner librement, est manifestement erronée. verblijf geniet, klaarblijkelijk onjuist is.
La question préjudicielle n'appelle dès lors pas de réponse. De prejudiciële vraag behoeft bijgevolg geen antwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
La question préjudicielle n'appelle pas de réponse. De prejudiciële vraag behoeft geen antwoord.
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 9 décembre 2021. op 9 december 2021.
Le greffier, De griffier,
F. Meersschaut, F. Meersschaut
Le président, De voorzitter,
L. Lavrysen L. Lavrysen
^