Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 136/2021 du 7 octobre 2021 Numéro du rôle : 7584 En cause : la « demande préjudicielle près de la Cour constitutionnelle de Belgique en manquement et en annulation dans le cadre de la loi du 5 mai 2014 relative à l'inter La Cour constitutionnelle, chambre restreinte, composée du président émérite F. Daoût, conformém(...)"
Extrait de l'arrêt n° 136/2021 du 7 octobre 2021 Numéro du rôle : 7584 En cause : la « demande préjudicielle près de la Cour constitutionnelle de Belgique en manquement et en annulation dans le cadre de la loi du 5 mai 2014 relative à l'inter La Cour constitutionnelle, chambre restreinte, composée du président émérite F. Daoût, conformém(...) Uittreksel uit arrest nr. 136/2021 van 7 oktober 2021 Rolnummer 7584 In zake : de « prejudiciële vordering bij het Grondwettelijk Hof van België wegens niet-nakoming en tot vernietiging in het kader van de wet van 5 mei 2014 betreffende de i Het Grondwettelijk Hof, beperkte kamer, samengesteld uit emeritus voorzitter F. Daoût, overeenko(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 136/2021 du 7 octobre 2021 Uittreksel uit arrest nr. 136/2021 van 7 oktober 2021
Numéro du rôle : 7584 Rolnummer 7584
En cause : la « demande préjudicielle près de la Cour In zake : de « prejudiciële vordering bij het Grondwettelijk Hof van
constitutionnelle de Belgique en manquement et en annulation dans le België wegens niet-nakoming en tot vernietiging in het kader van de
cadre de la loi du 5 mai 2014 relative à l'internement », introduite par C.M. wet van 5 mei 2014 betreffende de internering », ingesteld door C.M.
La Cour constitutionnelle, chambre restreinte, Het Grondwettelijk Hof, beperkte kamer,
composée du président émérite F. Daoût, conformément à l'article 60bis samengesteld uit emeritus voorzitter F. Daoût, overeenkomstig artikel
de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, et 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk
des juges-rapporteurs T. Giet et S. de Bethune, en remplacement de la Hof en de rechters-verslaggevers T. Giet en S. de Bethune, ter
juge émérite T. Merckx-Van Goey, assistée du greffier F. Meersschaut, vervanging van emeritus rechter T. Merckx-Van Goey, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 25 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 25 mei 2021
mai 2021 et parvenue au greffe le 26 mai 2021, une « demande préjudicielle près de la Cour constitutionnelle de Belgique en manquement et en annulation dans le cadre de la loi du 5 mai 2014 relative à l'internement » a été introduite par C.M. Le 2 juin 2021, en application de l'article 71, alinéa 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les juges-rapporteurs T. Giet et T. Merckx-Van Goey ont informé le président qu'ils pourraient être amenés à proposer à la Cour, siégeant en chambre restreinte, de rendre un arrêt constatant que la « demande préjudicielle » est manifestement irrecevable. (...) II. En droit (...) ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 26 mei 2021, is een « prejudiciële vordering bij het Grondwettelijk Hof van België wegens niet-nakoming en tot vernietiging in het kader van de wet van 5 mei 2014 betreffende de internering » ingesteld door C.M. (...) II. In rechte (...)
B.1. La Cour est saisie d'une « demande préjudicielle près de la Cour B.1. Bij het Hof is een « prejudiciële vordering » aanhangig gemaakt «
constitutionnelle de Belgique en manquement et en annulation dans le bij het Grondwettelijk Hof van België wegens niet-nakoming en tot
cadre de la loi du 5 mai 2014 relative à l'internement ». vernietiging in het kader van de wet van 5 mei 2014 betreffende de
La « demande » a pour objet « l'abrogation et la modification » de internering ». De « vordering » strekt tot « de opheffing en de wijziging » van
l'article 7 de la loi du 5 mai 2014 « relative à l'internement » artikel 7 van de wet van 5 mei 2014 « betreffende de internering »
(ci-après : la loi du 5 mai 2014) et le demandeur sollicite une « (hierna : de wet van 5 mei 2014) en de verzoeker vraagt een «
déclaration d'illégitimité constitutionnelle » pour violation des ongrondwettigheidsverklaring » wegens schending van de
obligations conventionnelles applicables en matière pénale. verdragsrechtelijke verplichtingen die van toepassing zijn in
B.2. Tel qu'il a été modifié par l'article 148 de la loi du 4 mai 2016 strafzaken. B.2. Zoals gewijzigd bij artikel 148 van de wet van 4 mei 2016 «
« relative à l'internement et à diverses dispositions en matière de houdende internering en diverse bepalingen inzake Justitie », bepaalt
Justice », l'article 7 de la loi du 5 mai 2014 dispose : artikel 7 van de wet van 5 mei 2014 :
« La personne qui fait l'objet d'une expertise psychiatrique « De persoon die aan een forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek
médicolégale peut, à tout moment, se faire assister par un médecin de wordt onderworpen kan zich, op elk moment, laten bijstaan door een
son choix et par un avocat. Elle peut également communiquer par écrit arts naar keuze en een advocaat. Hij kan ook aan de gerechtelijke
aux experts judiciaires toutes les informations utiles pour deskundigen schriftelijk alle voor het deskundigenonderzoek dienstige
l'expertise que lui fournit le médecin ou le psychologue de son choix. inlichtingen van de zorgverlener van zijn keuze overzenden. Deze arts
Ce prestataire de soins est informé des finalités de l'expertise of psycholoog wordt op de hoogte gebracht van de doelstellingen van
psychiatrique. het psychiatrisch deskundigenonderzoek.
Les experts judiciaires se prononcent sur ces informations avant de De gerechtelijke deskundigen spreken zich over deze inlichtingen uit
formuler leurs conclusions et les joignent à leur rapport ». alvorens hun conclusies te formuleren en voegen deze inlichtingen toe
aan hun verslag ».
B.3. Dans sa requête, le demandeur développe trois moyens, dont il B.3. In zijn verzoekschrift zet de eiser drie middelen uiteen, waaruit
ressort qu'il critique l'article 7 de la loi du 5 mai 2014 en ce que blijkt dat hij artikel 7 van de wet van 5 mei 2014 in die zin
la personne qui fait l'objet d'une expertise psychiatrique bekritiseert dat de persoon die aan een forensisch psychiatrisch
médico-légale ne doit pas être assistée par un avocat, ce qui deskundigenonderzoek wordt onderworpen, niet moet worden bijgestaan
violerait la directive 2013/48/UE du Parlement européen et du Conseil door een advocaat, hetgeen de richtlijn 2013/48/EU van het Europees
du 22 octobre 2013 « relative au droit d'accès à un avocat dans le cadre des procédures pénales et des procédures relatives au mandat d'arrêt européen, au droit d'informer un tiers dès la privation de liberté et au droit des personnes privées de liberté de communiquer avec des tiers et avec les autorités consulaires » (premier moyen); l'intéressé critique également le fait qu'il n'a pas été autorisé à être assisté d'un avocat ou d'un médecin de son choix lors de l'audition de police ou lors des auditions de procédure judiciaire médico-légale, et il estime que ses propos ont été retranscrits avec Parlement en de Raad van 22 oktober 2013 « betreffende het recht op toegang tot een advocaat in strafprocedures en in procedures ter uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel en het recht om een derde op de hoogte te laten brengen vanaf de vrijheidsbeneming en om met derden en consulaire autoriteiten te communiceren tijdens de vrijheidsbeneming » zou schenden (eerste middel); de betrokkene bekritiseert ook het feit dat hem niet werd toegestaan te worden bijgestaan door een advocaat of door een arts van zijn keuze tijdens het politieverhoor of tijdens de verhoren in het raam van een forensische gerechtelijke procedure, en hij is van mening dat zijn woorden onduidelijk werden overgeschreven, zodat het
ambiguïté, de sorte que le principe de légalité en matière pénale et wettigheidsbeginsel in strafzaken en zijn rechten van de verdediging
ses droits de la défense et du contradictoire seraient violés en van de tegenspraak geschonden zouden zijn (tweede middel); ten
(deuxième moyen); enfin, il sollicite une réforme du texte de slotte verzoekt hij om een hervorming van de tekst van artikel 7 van
l'article 7 de la loi du 5 mai 2014, afin soit que cette disposition de wet van 5 mei 2014, hetzij opdat die nationale bepaling
nationale soit appliquée conformément à l' « ordre procédural overeenkomstig de « communautaire procedurele orde » wordt toegepast,
communautaire », soit que soit installé un matériel audiovisuel lors hetzij opdat audiovisueel materieel te installeren tijdens de
des auditions médico-légales, à la demande du conseil ou de forensische verhoren, op verzoek van de raadsman of van de betrokkene,
l'intéressé, avant toute décision d'ordre psychiatrique (troisième vóór elke psychiatrische beslissing (derde middel). De betrokkene
moyen). L'intéressé évoque également une « requête de procédure vermeldt ook een « verzoekschrift tot spoedprocedure wegens
d'urgence en manquement et en annulation près de la CJUE », introduite niet-nakoming en tot vernietiging bij het HvJ », dat op 6 mei 2021 is
le 6 mai 2021. ingediend.
B.4. En vertu de l'article 142, alinéa 2, de la Constitution et des B.4. Krachtens artikel 142, tweede lid, van de Grondwet en de
articles 1er et 26 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour artikelen 1 en 26 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
constitutionnelle, la Cour statue sur les recours en annulation d'une Grondwettelijk Hof, doet het Hof uitspraak op de beroepen tot
loi, d'un décret ou d'une règle visée à l'article 134 de la vernietiging van een wet, een decreet of een in artikel 134 van de
Constitution, et sur les questions préjudicielles y relatives, posées Grondwet bedoelde regel, en op de door rechtscolleges gestelde
par des juridictions. prejudiciële vragen die erop betrekking hebben.
Ces dispositions établissent les deux modes de saisine de la Cour pour Bij die bepalingen worden de twee wijzen van aanhangigmaking bij het
cause de violation des règles qui sont établies par la Constitution ou Hof vastgesteld wegens schending van de regels die door of krachtens
en vertu de celle-ci pour déterminer les compétences respectives de de Grondwet zijn vastgesteld voor het bepalen van de onderscheiden
l'autorité fédérale, des communautés et des régions et pour cause de bevoegdheid van de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten
violation des articles du titre II (« Des Belges et de leurs droits ») en wegens schending van de artikelen van titel II (« De Belgen en hun
et des articles 143, § 1er, 170, 172 et 191 de la Constitution. rechten ») en van de artikelen 143, § 1, 170, 172 en 191 van de
B.5. La « demande préjudicielle » présentement examinée, pour autant Grondwet. B.5. De voorliggende « prejudiciële vordering » zou, voor zover ze
qu'elle doive être considérée comme une question préjudicielle, serait moet worden beschouwd als een prejudiciële vraag, zou die vordering
irrecevable. niet ontvankelijk zijn.
En vertu de l'article 142, alinéa 3, de la Constitution en effet, Krachtens artikel 142, derde lid, van de Grondwet kunnen immers enkel
seules les juridictions peuvent saisir la Cour de questions de rechtscolleges prejudiciële vragen aanhangig maken bij het Hof. Het
préjudicielles. La Cour n'est pas compétente pour statuer sur une « Hof is niet bevoegd om uitspraak te doen op een « prejudiciële
demande préjudicielle » introduite par un particulier. vordering » die is ingesteld door een privépersoon.
B.6. La « demande préjudicielle » présentement examinée, pour autant B.6. De voorliggende « prejudiciële vordering », voor zover ze moet
qu'elle doive être considérée comme un recours en annulation, serait worden beschouwd als een beroep tot vernietiging, zou ook niet
également irrecevable. ontvankelijk zijn.
En effet, aux termes de l'article 3, § 1er, de la loi spéciale du 6 Luidens artikel 3, § 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op
janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les recours tendant à het Grondwettelijk Hof zijn de beroepen strekkende tot vernietiging
l'annulation d'une disposition législative ne sont recevables que van een wetsbepaling immers slechts ontvankelijk indien zij worden
s'ils sont introduits dans un délai de six mois suivant la publication ingesteld binnen een termijn van zes maanden na de bekendmaking van de
de la disposition attaquée au Moniteur belge. bestreden bepaling in het Belgisch Staatsblad.
En l'espèce, la loi du 5 mai 2014 a été publiée au Moniteur belge du 9 Te dezen werd de wet van 5 mei 2014 bekendgemaakt in het Belgisch
juillet 2014, et la loi du 4 mai 2016 précitée, qui a modifié Staatsblad van 9 juli 2014 en werd de voormelde wet van 4 mei 2016,
l'article 7 de la loi du 5 mai 2014, a été publiée au Moniteur belge die artikel 7 van de wet van 5 mei 2014 heeft gewijzigd, bekendgemaakt
du 13 mai 2016. Par conséquent, le délai pour introduire un recours en in het Belgisch Staatsblad van 13 mei 2016. Bijgevolg was de termijn
annulation avait expiré lorsque la « demande préjudicielle » om een beroep tot vernietiging in te stellen verstreken toen de
présentement examinée a été introduite, le 26 mai 2021. voorliggende « prejudiciële vordering » werd ingesteld op 26 mei 2021.
B.7. Pour le surplus, dans la mesure où elles seraient autonomes par B.7. Voor het overige, in zoverre zij autonoom zouden zijn ten
rapport à la « demande préjudicielle », les autres demandes formulées opzichte van de « prejudiciële vordering », behoren de andere
en vue soit du contrôle de l'application concrète de l'article 7 de la geformuleerde vorderingen met het oog hetzij op de toetsing van de
loi du 5 mai 2014 à la situation du demandeur, soit de l'abrogation et concrete toepassing van artikel 7 van de wet van 5 mei 2014 op de
du remplacement du texte de la disposition en cause ne relèvent situatie van de verzoeker, hetzij op de opheffing en de vervanging van
de tekst van de in het geding zijnde bepaling klaarblijkelijk niet tot
manifestement pas de la compétence de la Cour au sens de l'article 142 de bevoegdheid van het Hof, in de zin van artikel 142 van de Grondwet
de la Constitution et de la loi spéciale du 6 janvier 1989 précitée. en van de voormelde bijzondere wet van 6 januari 1989.
B.8. La « demande préjudicielle » présentement examinée est par B.8. De voorliggende « prejudiciële vordering » is bijgevolg
conséquent manifestement irrecevable. klaarblijkelijk niet ontvankelijk.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour, chambre restreinte, het Hof, beperkte kamer,
statuant à l'unanimité des voix, met eenparigheid van stemmen uitspraak doende,
dit pour droit : zegt voor recht :
La « demande préjudicielle près de la Cour constitutionnelle de De « prejudiciële vordering bij het Grondwettelijk Hof van België
Belgique en manquement et en annulation dans le cadre de la loi du 5 wegens niet-nakoming en tot vernietiging in het kader van de wet van 5
mai 2014 relative à l'internement » est manifestement irrecevable. mei 2014 betreffende de internering » is klaarblijkelijk niet
Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue ontvankelijk. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits,
allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op
1989 sur la Cour constitutionnelle, le 7 octobre 2021. het Grondwettelijk Hof, op 7 oktober 2021.
Le greffier, De griffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
Le président, De voorzitter,
F. Daoût F. Daoût
^