← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 7/2019 du 23 janvier 2019 Numéro du rôle : 6747 En cause : les
questions préjudicielles relatives aux articles 444 et 445 du Code des impôts sur les revenus 1992, posées
par le Tribunal de première instance du Luxembourg La Cour constitutionnelle, composée
des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...)"
Extrait de l'arrêt n° 7/2019 du 23 janvier 2019 Numéro du rôle : 6747 En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 444 et 445 du Code des impôts sur les revenus 1992, posées par le Tribunal de première instance du Luxembourg La Cour constitutionnelle, composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen(...) | Uittreksel uit arrest nr. 7/2019 van 23 januari 2019 Rolnummer 6747 In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 444 en 445 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Luxemburg, Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. L(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 7/2019 du 23 janvier 2019 | Uittreksel uit arrest nr. 7/2019 van 23 januari 2019 |
Numéro du rôle : 6747 | Rolnummer 6747 |
En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 444 et | In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 444 en 445 |
445 du Code des impôts sur les revenus 1992, posées par le Tribunal de | van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de |
première instance du Luxembourg, division Marche-en-Famenne. | Rechtbank van eerste aanleg Luxemburg, afdeling Marche-en-Famenne. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents F. Daoût et A. Alen, et des juges L. Lavrysen, | samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. | Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, |
Nihoul, T. Giet, R. Leysen, J. Moerman et M. Pâques, assistée du | P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen, J. Moerman en M. Pâques, bijgestaan |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président F. Daoût, | door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | F. Daoût, wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet des questions préjudicielles et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging |
Par jugement du 4 octobre 2017 en cause de la SPRL « Pierret | Bij vonnis van 4 oktober 2017 in zake de bvba « Pierret Industries » |
Industries » contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au | tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof |
greffe de la Cour le 19 octobre 2017, le Tribunal de première instance | is ingekomen op 19 oktober 2017, heeft de Rechtbank van eerste aanleg |
du Luxembourg, division Marche-en-Famenne, a posé les questions | Luxemburg, afdeling Marche-en-Famenne, de volgende prejudiciële vragen |
préjudicielles suivantes : | gesteld : |
« 1. L'article 444 C.I.R. 1992 viole-t-il les articles 10, 11 et 172 | « 1. Schendt artikel 444 van het WIB 1992 de artikelen 10, 11 en 172 |
de la Constitution lus en combinaison avec l'article 1er du Protocole | |
additionnel n° 1 à la Convention européenne des droits de l'homme, | van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste |
dans la mesure où il permet de réclamer des accroissements plus ou | Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de |
moins importants à deux contribuables qui ont commis la même | mens, in zoverre het toelaat meer of minder aanzienlijke verhogingen |
te eisen van twee belastingplichtigen die dezelfde overtreding hebben | |
infraction et ce en fonction du montant des revenus déclarés par | begaan, en dat naar gelang van het bedrag van de door hen aangegeven |
ceux-ci, cela débouchant sur une somme plus importante à payer et donc | inkomsten, wat leidt tot een aanzienlijker te betalen bedrag en dus |
sur une sanction plus lourde pour le contribuable déclarant plus de | tot een zwaardere sanctie voor de belastingplichtige die meer |
revenus alors que l'infraction commise est identique ? | inkomsten aangeeft terwijl de begane overtreding identiek is ? |
2. L'article 444 C.I.R. 1992 viole-t-il les articles 10, 11 et 172 de | 2. Schendt artikel 444 van het WIB 1992 de artikelen 10, 11 en 172 van |
la Constitution lus en combinaison avec l'article 1er du Protocole | |
additionnel n° 1 à la Convention européenne des droits de l'homme dans | de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste |
la mesure où il permet d'appliquer une même sanction à un contribuable | Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de |
mens, in zoverre het toelaat eenzelfde sanctie toe te passen op een | |
ayant rempli ses obligations fiscales sous forme de versements | belastingplichtige die zijn fiscale verplichtingen heeft vervuld in de |
anticipés et à un contribuable n'ayant pas payé l'impôt; en effet, | vorm van voorafbetalingen en op een belastingplichtige die de |
belasting niet heeft betaald; paradoxaal genoeg zal immers de | |
paradoxalement, le contribuable qui a payé tout son impôt (important) | belastingplichtige die zijn gehele (aanzienlijke) belasting heeft |
par le biais de versements anticipés sera sanctionné plus lourdement | betaald door middel van voorafbetalingen, zwaarder worden bestraft dan |
que le contribuable qui n'a pas fait de versements anticipés (par | de belastingplichtige die geen voorafbetalingen heeft gedaan (in |
rapport à un impôt moins important) ? | verhouding tot een minder aanzienlijke belasting) ? |
3. Les articles 444 et 445 du C.I.R. 1992 violent-ils les articles 10, | 3. Schenden de artikelen 444 en 445 van het WIB 1992 de artikelen 10, |
11 et 172 de la Constitution lus en combinaison avec l'article 1er du | 11 en 172 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 1 van het |
Protocole additionnel n° 1 à la Convention européenne des droits de | Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten |
l'homme dans la mesure où ils permettent à l'administration fiscale de | van de mens, in zoverre zij de belastingadministratie toestaan om het |
sanctionner le dépôt tardif d'une déclaration sans intention d'éluder | laattijdig indienen van een aangifte zonder de bedoeling de belasting |
l'impôt soit par une amende dont le montant fixe varie entre 50,00 EUR | te ontduiken te bestraffen, hetzij met een boete waarvan het vaste |
bedrag schommelt tussen 50 euro en 1 250 euro, hetzij met een | |
et 1.250,00 EUR soit par un accroissement de 10 % à 50 % des revenus | verhoging van 10 pct. tot 50 pct. van de niet-aangegeven inkomsten, |
non déclarés, déterminés avant toute imputation de précomptes, de | bepaald vóór enige verrekening van de voorheffingen, de |
crédits d'impôt, de quotité forfaitaire d'impôt étranger et de | belastingkredieten, het forfaitair gedeelte van de buitenlandse |
versements anticipés sans aucun plafond ? ». | belasting en de voorafbetalingen, zonder enig maximumbedrag ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
Quant aux dispositions en cause et au contexte des questions | Ten aanzien van de in het geding zijnde bepalingen en de context van |
préjudicielles | de prejudiciële vragen |
B.1.1. L'article 444 du Code des impôts sur les revenus 1992 (ci-après | B.1.1. Artikel 444 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 |
: CIR 1992), tel qu'il était applicable au moment des faits soumis au | (hierna : WIB 1992), zoals het van toepassing was op het ogenblik van |
juge a quo, disposait : | de aan de verwijzende rechter voorgelegde feiten, bepaalt : |
« En cas d'absence de déclaration ou en cas de déclaration incomplète | « Bij niet-aangifte of in geval van onvolledige of onjuiste aangifte, |
ou inexacte, les impôts dus sur la portion des revenus non déclarés, | worden de op het niet aangegeven inkomstengedeelte verschuldigde |
déterminés avant toute imputation de précomptes, de crédits d'impôt, | belastingen, bepaald voor enige verrekering van de voorheffingen, de |
de quotité forfaitaire d'impôt étranger et de versements anticipés, | belastingkredieten, het forfaitair gedeelte van de buitenlandse |
belasting en de voorafbetalingen, vermeerderd met een | |
sont majorés d'un accroissement d'impôt fixé d'après la nature et la | belastingverhoging die wordt bepaald naar gelang van de aard en de |
gravité de l'infraction, selon une échelle dont les graduations sont | ernst van de overtreding, volgens een schaal waarvan de trappen door |
déterminées par le Roi et allant de 10 p.c. à 200 p.c. des impôts dus | de Koning worden vastgesteld en gaande van 10 pct. tot 200 pct. van de |
op het niet aangegeven inkomstengedeelte verschuldigde belastingen. | |
sur la portion des revenus non déclarés. | Bij ontstentenis van kwade trouw kan worden afgezien van het minimum |
En l'absence de mauvaise foi, il peut être renoncé au minimum de 10 | van 10 pct. belastingverhoging. |
p.c. d'accroissement. | Het totaal van de op het niet aangegeven inkomstengedeelte |
Le total des impôts dus sur la portion des revenus non déclarés et de | verschuldigde belastingen en de belastingverhogingen mag niet hoger |
l'accroissement d'impôt ne peut dépasser le montant des revenus non | zijn dan het bedrag van de niet aangegeven inkomsten. |
déclarés. L'accroissement ne s'applique que si les revenus non déclarés | De verhoging wordt slechts toegepast wanneer de niet aangegeven |
atteignent 2 500 EUR. | inkomsten 2.500 EUR bereiken. |
[...] ». | [...] ». |
B.1.2. Depuis sa modification par l'article 6 de la loi du 30 juin | B.1.2. Sinds de wijziging ervan bij artikel 6 van de wet van 30 juni |
2017 portant des mesures de lutte contre la fraude fiscale (ci-après : | 2017 houdende maatregelen in de strijd tegen de fiscale fraude (hierna |
la loi du 30 juin 2017), l'article 444 du CIR 1992 dispose : | : de wet van 30 juni 2017), bepaalt artikel 444 van het WIB 1992 : |
« En cas d'absence de déclaration, de remise tardive de celle-ci ou en | « Bij niet-aangifte, bij laattijdige overlegging van de aangifte of in |
cas de déclaration incomplète ou inexacte, les impôts dus sur la | geval van onvolledige of onjuiste aangifte, worden de op het niet |
aangegeven inkomstengedeelte verschuldigde belastingen, bepaald voor | |
portion des revenus non déclarés, déterminés avant toute imputation de | enige verrekening van de voorheffingen, de belastingkredieten, het |
précomptes, de crédits d'impôt, de quotité forfaitaire d'impôt | forfaitair gedeelte van de buitenlandse belasting en de |
étranger et de versements anticipés, sont majorés d'un accroissement | voorafbetalingen, vermeerderd met een belastingverhoging die wordt |
d'impôt fixé d'après la nature et la gravité de l'infraction, selon | bepaald naar gelang van de aard en de ernst van de overtreding, |
une échelle dont les graduations sont déterminées par le Roi et allant | volgens een schaal waarvan de trappen door de Koning worden |
de 10 p.c. à 200 p.c. des impôts dus sur la portion des revenus non | vastgesteld en gaande van 10 pct. tot 200 pct. van de op het niet |
aangegeven inkomstengedeelte verschuldigde belastingen. | |
déclarés. | Bij ontstentenis van kwade trouw kan worden afgezien van het minimum |
En l'absence de mauvaise foi, il peut être renoncé au minimum de 10 | van 10 pct. belastingverhoging. |
p.c. d'accroissement. | Het totaal van de op het niet aangegeven inkomstengedeelte |
Le total des impôts dus sur la portion des revenus non déclarés et de | verschuldigde belastingen en de belastingverhogingen mag niet hoger |
l'accroissement d'impôt ne peut dépasser le montant des revenus non | zijn dan het bedrag van de niet aangegeven inkomsten. |
déclarés. L'accroissement ne s'applique que si les revenus non déclarés | De verhoging wordt slechts toegepast wanneer de niet aangegeven |
atteignent 2 500 EUR. | inkomsten 2 500 EUR bereiken. |
[...] ». | [...] ». |
B.1.3. L'échelle des accroissements prévue par l'article 444 du CIR | B.1.3. De schaal van verhogingen waarin artikel 444 van het WIB 1992 |
voorziet, is door artikel 225 van het koninklijk besluit van 27 | |
1992 a été établie par l'article 225 de l'arrêté royal du 27 août 1993 | augustus 1993 tot uitvoering van het Wetboek van de |
d'exécution du Code des impôts sur les revenus 1992, comme suit : | inkomstenbelastingen 1992 als volgt vastgesteld : |
Nature des infractions | Aard van de overtredingen |
Accroissements | Verhogingen |
A. | A. |
Absence de déclaration due à des circonstances indépendantes de la | Niet-aangifte te wijten aan omstandigheden onafhankelijk van de wil |
volonté du contribuable : | van de belastingplichtige : |
Néant | Nihil |
B. | B. |
Absence de déclaration sans intention d'éluder l'impôt : | Niet-aangifte zonder het opzet de belasting te ontduiken : - 1e |
- 1ère infraction (compte non tenu des absences de déclaration visées | overtreding (zonder inachtneming van de in A vermelde gevallen van |
sub A) : - 2e infraction : - 3e infraction : A partir de la 4e | niet-aangifte) : - 2e overtreding : - 3e overtreding : Vanaf de 4e |
infraction, les infractions de cette nature sont classées sub C et | overtreding worden de overtredingen van deze aard bij C ingedeeld en |
sanctionnées comme telles. | als zodanig bestraft. |
10 p.c. | 10 pct. |
20 p.c. | 20 pct. |
30 p.c. | 30 pct. |
C. | C. |
Absence de déclaration avec intention d'éluder l'impôt : - 1ère | Niet-aangifte met het opzet de belasting te ontduiken : - 1e |
infraction : - 2e infraction : - 3e infraction et infractions | overtreding : - 2e overtreding : - 3e overtreding en volgende |
suivantes : | overtredingen : |
50 p.c. | 50 pct. |
100 p.c. | 100 pct. |
200 p.c. | 200 pct. |
D. | D. |
Absence de déclaration accompagnée soit d'une inexactitude ou omission | Niet-aangifte gepaard gaande met ofwel onjuistheid of verwijzing door |
par faux ou d'un usage de faux au cours de la vérification de la | valsheid of gebruik van valse stukken tijdens de verificatie van de |
situation fiscale, soit d'une corruption ou d'une tentative de | belastingtoestand, ofwel met een omkoping of een poging tot omkopen |
corruption de fonctionnaire : dans tous les cas : | van ambtenaren : in alle gevallen : |
200 p.c. | 200 pct. |
B.1.4. L'article 445 du CIR 1992 dispose : | B.1.4. Artikel 445 van het WIB 1992 bepaalt : |
« § 1er. Le fonctionnaire délégué par le conseiller général peut | « § 1. De door de adviseur-generaal gemachtigde ambtenaar kan een |
appliquer pour toute infraction aux dispositions du présent Code, | geldboete van 50 EUR tot 1 250 EUR opleggen voor iedere overtreding |
ainsi que des arrêtés pris pour leur exécution, une amende de 50 EUR à | van de bepalingen van dit Wetboek, evenals van de ter uitvoering ervan |
1 250 EUR. | genomen besluiten. |
Le Roi fixe l'échelle des amendes administratives et règle les | De Koning legt de schaal van de administratieve geldboetes vast en |
modalités d'application de celles-ci. | regelt hun toepassingsmodaliteiten. |
Cette amende est établie et recouvrée suivant les règles applicables | Deze geldboete wordt gevestigd en ingevorderd volgens de regelen die |
en matière d'impôt des personnes physiques. | van toepassing zijn inzake personenbelasting. |
Par dérogation à l'alinéa 2, l'amende, enrôlée simultanément avec le | In afwijking van het tweede lid, wordt de geldboete, die samen met de |
précompte auquel elle se rapporte, est établie et recouvrée suivant | voorheffing waarop zij betrekking heeft wordt ingekohierd, gevestigd |
les règles applicables en matière de précompte mobilier et de | en ingevorderd volgens de regels die van toepassing zijn inzake |
précompte professionnel. | roerende voorheffing en bedrijfsvoorheffing. |
Aucune amende n'est appliquée lorsque : | Geen boete wordt toegepast, wanneer : |
- le contribuable démontre que le montant des dépenses, visées à | - de belastingplichtige aantoont dat het bedrag van de kosten, vermeld |
l'article 57 ou des avantages de toute nature visés aux articles 31, | in artikel 57, of van de voordelen van alle aard als bedoeld in de |
alinéa 2, 2°, et 32, alinéa 2, 2°, est compris dans une déclaration | artikelen 31, tweede lid, 2°, en 32, tweede lid, 2°, begrepen is in |
introduite par le bénéficiaire conformément à l'article 305 ou dans | een door de verkrijger overeenkomstig artikel 305 ingediende aangifte |
une déclaration analogue introduite à l'étranger par le bénéficiaire; | of in een door de verkrijger in het buitenland ingediende |
- la réintégration dans la comptabilité de bénéfices dissimulés, visée | gelijkaardige aangifte; |
aux articles 219 et 233, alinéa 2, est faite dans un exercice | - in de artikelen 219 en 233, tweede lid, bedoelde verdoken |
comptable postérieur à l'exercice comptable au cours duquel le | meerwinsten, binnen de in datzelfde artikel 219, vierde lid, bedoelde |
bénéfice dissimulé a été réalisé dans les conditions visées au même | voorwaarden, terug in de boekhouding worden opgenomen in een later |
boekjaar dan het boekjaar tijdens hetwelk de meerwinst werd | |
article 219, alinéa 4. | verwezenlijkt. |
§ 2. Par dérogation au § 1er, alinéa 1er, le fonctionnaire délégué par | § 2. In afwijking van § 1, eerste lid, legt de door de bevoegde |
le conseiller général applique une amende de 6 250 EUR en cas de | adviseur-generaal gemachtigde ambtenaar een geldboete op van 6 250 EUR |
non-respect de l'obligation prévue à l'article 307, § 1er/1, alinéa 1er, | wanneer niet voldaan is aan de in artikel 307, § 1/1, eerste lid, c, § |
c, § 1er/3 et § 1er/4. | 1/3 en § 1/4, bedoelde verplichting. |
L'amende précitée est appliquée par année et par construction | De voormelde geldboete wordt opgelegd per jaar en per niet gemelde |
juridique non mentionnée. | juridische constructie. |
§ 3. Par dérogation au § 1er, alinéa 1er, le fonctionnaire délégué par | § 3. In afwijking van § 1, eerste lid, kan de door de bevoegde |
le conseiller général compétent peut, pour une infraction des | adviseur-generaal gemachtigde ambtenaar voor een overtreding van de |
dispositions des articles 321/1 à 321/6, ainsi que des arrêtés pris | bepalingen van de artikelen 321/1 tot 321/6, evenals van de ter |
uitvoering ervan genomen besluiten, een boete opleggen van 1 250 EUR | |
pour leur exécution, appliquer une amende de 1 250 EUR à 25 000 EUR à | tot 25 000 EUR vanaf de tweede overtreding. Voor de overtredingen toe |
partir de la deuxième infraction. Pour les infractions dues à la | te schrijven aan kwade trouw of aan het opzet de belasting te |
mauvaise foi ou avec intention d'éluder l'impôt, une amende de 12 500 | ontduiken kan voor de eerste overtreding een boete van 12 500 EUR |
EUR pourra être infligée pour la première infraction. A partir de la | |
seconde infraction, une amende de 25 000 EUR pourra être infligée. | worden opgelegd. Vanaf de tweede overtreding kan een boete van 25 000 |
EUR worden opgelegd. | |
Le Roi fixe l'échelle des amendes administratives et règle les | De Koning legt de schaal van de administratieve geldboetes vast en |
modalités d'application de celles-ci ». | regelt hun toepassingsmodaliteiten ». |
B.2. Il résulte des faits soumis au juge a quo et de la motivation de | B.2. Uit de aan de verwijzende rechter voorgelegde feiten en uit de |
la décision de renvoi que la Cour est interrogée sur la compatibilité | motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt dat aan het Hof vragen |
de l'article 444, avant sa modification par l'article 6 de la loi, | worden gesteld over de bestaanbaarheid van artikel 444, vóór de |
précitée, du 30 juin 2017, et de l'article 445 du CIR 1992 avec les | wijziging ervan bij artikel 6 van de voormelde wet van 30 juni 2017, |
articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus en combinaison avec | en van artikel 445 van het WIB 1992 met de artikelen 10, 11 en 172 van |
l'article 1 du Premier Protocole additionnel à la Convention | de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste |
européenne des droits de l'homme, dans l'interprétation selon laquelle | Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de |
ils sont appliqués à un contribuable qui a remis tardivement sa | mens, zo geïnterpreteerd dat zij worden toegepast op een |
déclaration fiscale mais qui avait fait des versements anticipés, | belastingplichtige die zijn belastingaangifte niet tijdig heeft |
sachant que l'infraction constatée par l'administration fiscale à | overgelegd maar die voorafbetalingen had gedaan, waarbij de door de |
l'égard du contribuable concerné s'était déjà produite au cours de | belastingadministratie vastgestelde overtreding vanwege de betrokken |
belastingplichtige zich reeds heeft voorgedaan in de loop van | |
plusieurs exercices fiscaux antérieurs. | verschillende eerdere aanslagjaren. |
B.3.1. L'article 444 du CIR 1992, dans sa version applicable à | B.3.1. Artikel 444 van het WIB 1992, in de versie ervan zoals van |
l'affaire ayant donné lieu à la question préjudicielle, prévoyait un | toepassing in het bodemgeschil, voorzag in een belastingverhoging bij |
accroissement d'impôt « en cas d'absence de déclaration » des revenus | « niet-aangifte of in geval van onvolledige of onjuiste aangifte » van |
« ou en cas de déclaration incomplète ou inexacte ». | de inkomsten. |
Se référant à la jurisprudence de la Cour de cassation (Cass., 5 | Met verwijzing naar rechtspraak van het Hof van Cassatie (Cass., 5 |
septembre 1979, Pas., 1980, I, p. 7), qu'il pouvait considérer comme | september 1979, Arr. Cass., 1979-1980, nr. 5), die door hem als |
jurisprudence constante (voy., par exemple, Cass., 1er juillet 1947, | vaststaand kon worden beschouwd (zie bijvoorbeeld Cass., 1 juli 1947, |
Pas., 1947, I, p. 315; 21 juin 1955, Pas., 1955, I, p. 1145; 4 février | Arr. Cass., 1947, p. 242; 21 juni 1955, Arr. Cass., 1955, p. 860; 4 |
1969, Pas., 1969, I, p. 505; 17 octobre 1977, Pas., 1978, I, pp. | februari 1969, Arr. Cass., 1969, p. 535; 17 oktober 1977, Arr. Cass., |
199-202; 5 septembre 1979, Pas., 1980, I, pp. 7-8), le juge a quo | 1978, p. 212; 5 september 1979, Arr. Cass., 1979-1980, nr. 5), is de |
estime que l'accroissement d'impôt peut également être appliqué en cas | verwijzende rechter van oordeel dat de belastingverhoging eveneens kan |
de déclaration tardive des revenus, dès lors qu'en ce qui concerne les | worden toegepast bij laattijdige aangifte van de inkomsten, nu op het |
effets, une déclaration tardive est assimilée à une non-déclaration. | vlak van de gevolgen een laattijdige afgifte gelijkstaat met een niet-aangifte. |
B.3.2. Bien que la Cour de cassation ait adopté une autre position | B.3.2. Hoewel het Hof van Cassatie een ander standpunt heeft ingenomen |
dans un arrêt du 15 mars 2018 (Cass., 15 mars 2018, F.17.0004.N), la | in een arrest van 15 maart 2018 (Cass., 15 maart 2018, F.17.0004.N), |
Cour répond aux questions préjudicielles posées dans l'interprétation | |
du juge a quo, laquelle, dès lors qu'elle est conforme à la | beantwoordt het Hof de gestelde prejudiciële vragen in de |
jurisprudence constante de la Cour de cassation au moment où le | interpretatie van de verwijzende rechter die, nu zij overeenstemt met |
jugement de renvoi a été rendu, ne peut évidemment être considérée | de vaststaande cassatierechtspraak op het ogenblik van het |
comme manifestement erronée. La circonstance que le législateur a | verwijzingsvonnis, uiteraard niet kan worden geacht kennelijk onjuist |
expressément confirmé cette jurisprudence constante de la Cour de | te zijn. De omstandigheid dat de wetgever die vaststaande |
cassation par la loi du 30 juin 2017, ainsi qu'il a été mentionné en | cassatierechtspraak uitdrukkelijk heeft bevestigd bij de wet van 30 |
B.1.2, n'aboutit pas à une autre conclusion, d'autant que le | juni 2017, zoals is vermeld in B.1.2, leidt niet tot een andere |
législateur entendait uniquement mettre le texte de la loi en | conclusie, temeer daar de wetgever enkel beoogde de tekst van de wet |
adéquation avec sa finalité (Doc. parl., Chambre, 2016-2017, DOC | te laten overeenstemmen met de bedoeling ervan (Parl. St., Kamer, |
54-2400/003, p. 5). | 2016-2017, DOC 54-2400/003, p. 5). |
Quant à la première question préjudicielle | Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag |
B.4. Par la première question préjudicielle, il est demandé à la Cour | B.4. Met de eerste prejudiciële vraag wordt het Hof gevraagd de |
de comparer la situation de deux contribuables qui ont tous les deux | situatie van twee belastingplichtigen te vergelijken die beiden hun |
remis tardivement leur déclaration fiscale mais qui seraient traités | belastingaangifte niet tijdig hebben overgelegd, maar die, met |
différemment, en application de l'article 444 du CIR 1992, en ce que | toepassing van artikel 444 van het WIB 1992, het voorwerp zouden |
l'accroissement d'impôt qui leur est imposé est calculé en fonction du | uitmaken van een verschil in behandeling, doordat de hun opgelegde |
montant des revenus qu'ils déclarent, de sorte qu'alors qu'ils ont | belastingverhoging wordt berekend volgens het bedrag van de inkomsten |
die zij aangeven, zodat de sanctie, terwijl zij dezelfde overtreding | |
commis la même infraction, la sanction serait plus lourde pour le | hebben begaan, zwaarder zou zijn voor de belastingplichtige die meer |
contribuable qui déclare plus de revenus que pour l'autre. Le juge a | inkomsten aangeeft dan voor de andere. De verwijzende rechter vraagt |
quo demande si l'article 444 du CIR 1992 est donc compatible avec les | of artikel 444 van het WIB 1992 aldus bestaanbaar is met de artikelen |
articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus en combinaison avec | 10, 11 en 172 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 1 van |
l'article 1 du Premier Protocole additionnel à la Convention | het Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de |
européenne des droits de l'homme. | rechten van de mens. |
B.5.1. L'impôt constitue un prélèvement pratiqué par voie d'autorité | B.5.1. De belasting is een heffing die gezagshalve door de Staat wordt |
par l'Etat. Il est inscrit au budget de ce dernier et ne constitue pas | opgelegd. Zij wordt op zijn begroting ingeschreven en is niet de |
la contrepartie d'un service accompli par l'autorité au bénéfice du | tegenprestatie voor een dienst die door de overheid wordt geleverd ten |
redevable considéré isolément. | voordele van de afzonderlijk beschouwde heffingsplichtige. |
Quant à l'accroissement d'impôt, il ressort tant du texte même de | Wat de belastingverhoging betreft, blijkt zowel uit de tekst van |
l'article 444 du CIR 1992 que des travaux préparatoires relatifs aux | artikel 444 van het WIB 1992 zelf, als uit de parlementaire |
dispositions législatives qui en sont à l'origine que le législateur | voorbereiding van de wetsbepalingen die aan de oorsprong ervan liggen, |
visait à établir une sanction administrative afin de prévenir et de | dat de wetgever een administratieve sanctie heeft willen instellen om |
réprimer la fraude qui découlerait de l'absence de déclaration fiscale | de fraude te voorkomen en te bestraffen die zou voortvloeien uit de |
ou du caractère incomplet ou inexact de la déclaration. Il est | niet-aangifte of uit het onvolledige of onjuiste karakter van de |
recouvré selon les mêmes règles que l'impôt. | aangifte. Zij wordt geïnd volgens dezelfde regels als de belasting. |
B.5.2. Il résulte des dispositions citées en B.1.1 à B.1.3 que | B.5.2. Uit de in B.1.1 tot B.1.3 aangehaalde bepalingen vloeit voort |
l'accroissement d'impôt est calculé en fonction de la nature et de la | dat de belastingverhoging, enerzijds, wordt bepaald rekening houdend |
gravité de l'infraction, lesquelles définissent le pourcentage de | met de aard en de ernst van de overtreding, die het percentage van de |
l'accroissement, d'une part, et, d'autre part, en fonction de son | verhoging definiëren, en, anderzijds, naar gelang van de grondslag |
assiette, laquelle dépend de l'impôt dû sur la portion des revenus non | ervan, die afhangt van de belasting die verschuldigd is op het |
déclarés. | niet-aangegeven inkomstengedeelte. |
En ce qui concerne la coïncidence de l'accroissement avec l'impôt dû | Het samenvallen van de verhoging met de op het niet aangegeven |
sur la portion de revenus non déclarée, elle est expressément | inkomstengedeelte verschuldigde belastingen is, sinds de wijziging van |
justifiée, depuis la modification de l'article 444 du CIR 1992 par | artikel 444 van het WIB 1992 bij artikel 102 van de programmawet van |
l'article 102 de la loi-programme du 27 décembre 2012, par le fait que | 27 december 2012, uitdrukkelijk verantwoord door het feit dat « de |
les accroissements d'impôts « sont déterminés avant toute imputation | belastingverhogingen [worden] bepaald voor enige verrekening van de |
de précomptes, de crédits d'impôt, de quotité forfaitaire d'impôt | voorheffingen, de belastingkredieten, het forfaitair gedeelte van de |
étranger et de versements anticipés ». | buitenlandse belasting en de voorafbetalingen ». |
En ce qui concerne le mode de calcul des accroissements, les travaux | Ten aanzien van de wijze waarop de verhogingen worden berekend, wordt |
préparatoires de cette disposition mentionnent ce qui suit : | in de parlementaire voorbereiding van die bepaling vermeld : |
« Dans le régime actuel, un contribuable peut y échapper s'il a | « Volgens de huidige regeling kan de belastingplichtige aan die |
effectué suffisamment de versements anticipés ou s'il a un excédent de | verhoging ontsnappen door vooraf voldoende te betalen of in geval van |
précomptes. Un terme est mis maintenant à cette situation » (Doc. | een overschot aan voorheffingen. Dat achterpoortje wordt nu gesloten » |
parl., Chambre, 2012-2013, DOC 53-2561/006, p. 5). | (Parl. St., Kamer, 2012-2013, DOC 53-2561/006, p. 5). |
B.6. Compte tenu de la finalité de l'accroissement d'impôt, il est | B.6. Gelet op de finaliteit van de belastingverhoging is het redelijk |
raisonnablement justifié que l'accroissement soit calculé sur l'impôt | verantwoord dat de verhoging wordt berekend op de grondslag van de op |
het niet, dan wel laattijdig aangegeven inkomstengedeelte | |
dû sur la partie de revenus non déclarés ou déclarés tardivement. La | verschuldigde belastingen. De in het geding zijnde bepaling is niet |
disposition en cause n'est pas incompatible avec les articles 10, 11 | onbestaanbaar met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, in |
et 172 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 1 du | samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij |
Premier Protocole additionnel à la Convention européenne des droits de | het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, nu het tweede lid |
l'homme, dès lors que le deuxième alinéa de cet article prévoit que | van dat artikel bepaalt dat de voorgaande bepalingen op geen enkele |
les dispositions précédentes ne portent pas atteinte au droit que | wijze het recht zullen aantasten dat een Staat heeft om die wetten toe |
possèdent les Etats de mettre en vigueur les lois qu'ils jugent | te passen welke hij noodzakelijk oordeelt om de betaling van |
nécessaires pour assurer le paiement des impôts ou d'autres | belastingen of andere heffingen en boeten te verzekeren. |
contributions ou des amendes. | |
B.7. La première question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.7. De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Quant à la deuxième question préjudicielle | Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag |
B.8. Par la deuxième question préjudicielle, il est demandé à la Cour | B.8. Met de tweede prejudiciële vraag wordt het Hof gevraagd om de |
de comparer la situation de deux contribuables qui ont déclaré leurs | situatie van twee belastingplichtigen die hun inkomsten laattijdig |
revenus tardivement au regard de l'accroissement d'impôt prévu par | hebben aangegeven, te vergelijken in het licht van de |
l'article 444 du CIR 1992, sachant que l'un a effectué des versements | belastingverhoging waarin artikel 444 van het WIB 1992 voorziet, |
anticipés et l'autre pas. Il est notamment demandé à la Cour si | waarbij de ene voorafbetalingen heeft gedaan en de andere niet. Het |
l'article 444 du CIR 1992 crée une différence de traitement contraire | Hof wordt meer bepaald gevraagd of artikel 444 van het WIB 1992 een |
au principe d'égalité et de non-discrimination dans la mesure où le | met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie strijdig |
premier contribuable serait sanctionné plus sévèrement que le second, | verschil in behandeling in het leven roept, in zoverre de eerste |
alors que le premier aurait, selon les termes de la question | belastingplichtige zwaarder zou worden bestraft dan de tweede, terwijl |
préjudicielle, « payé tout son impôt (important) par le biais de | de eerste, volgens de bewoordingen van de prejudiciële vraag, « zijn |
gehele (aanzienlijke) belasting [zou hebben] betaald door middel van | |
versements anticipés ». | voorafbetalingen ». |
B.9.1. Aux termes de l'article 305 du CIR 1992, les contribuables | B.9.1. Luidens artikel 305 van het WIB 1992 zijn de |
belastingplichtigen die aan de personenbelasting, de | |
assujettis à l'impôt des personnes physiques, à l'impôt des personnes | rechtspersonenbelasting, de vennootschapsbelasting of de belasting van |
morales, à l'impôt des sociétés ou à l'impôt des non-résidents « sont | niet-inwoners zijn onderworpen, ertoe gehouden « ieder jaar aan de |
tenus de remettre, chaque année, à l'administration en charge de | administratie belast met de vestiging van de inkomstenbelastingen een |
l'établissement des impôts sur les revenus une déclaration dans les | aangifte over te leggen in de vormen en binnen de termijnen omschreven |
formes et délais précisés aux articles 307 à 311 ». | in de artikelen 307 tot 311 ». |
Ces contribuables demeurent soumis à cette obligation même s'ils ont | Die belastingplichtigen blijven aan die verplichting onderworpen, ook |
effectué des versements anticipés, lesquels permettent notamment | al hebben zij voorafbetalingen gedaan, die met name toelaten te |
d'échapper à une majoration d'impôt sans toutefois les dispenser de | ontsnappen aan een belastingverhoging, maar die hen niet vrijstellen |
procéder à une déclaration correcte de leurs revenus dans les formes | van een correcte aangifte van hun inkomsten in de vormen en binnen de |
et les délais prévus par la loi. | termijnen waarin de wet voorziet. |
B.9.2. Comme il est dit en B.5.2, il est justifié que l'accroissement | B.9.2. Zoals is vermeld in B.5.2, is het verantwoord dat de |
d'impôts soit calculé sur l'impôt dû sur la partie des revenus non | belastingverhoging wordt berekend op de grondslag van de op het niet, |
déclarés ou déclarés tardivement. | dan wel laattijdig aangegeven inkomstengedeelte verschuldigde |
Le même article 444 du CIR 1992, tel qu'il a été modifié par la | belastingen. Hetzelfde artikel 444 van het WIB 1992, zoals het is gewijzigd bij de |
loi-programme du 27 décembre 2012 avec effet à partir de l'exercice | programmawet van 27 december 2012 met ingang van het aanslagjaar 2013, |
2013, prévoit expressément que, pour déterminer l'accroissement | voorziet uitdrukkelijk erin dat voor het bepalen van de |
d'impôt, les impôts dus sur la partie des revenus non déclarés sont | belastingverhoging, de op het niet-aangegeven inkomstengedeelte |
calculés « avant toute imputation de [...] versements anticipés », ce | verschuldigde belastingen worden berekend « voor enige verrekening van |
qui, dans le litige soumis au juge a quo, a été appliqué par l'administration fiscale. | [...] de voorafbetalingen », hetgeen in het aan de verwijzende rechter |
Ainsi, l'administration fiscale pouvait appliquer, sur la base de | voorgelegde geschil is toegepast door de belastingadministratie. |
l'article 444 du CIR 1992, l'accroissement prévu en cas de remise | Aldus vermocht de belastingadministratie op grond van artikel 444 van |
tardive de la déclaration à tous les redevables de l'impôt, que | het WIB 1992 de verhoging toe te passen waarin is voorzien wanneer de |
ceux-ci aient effectué ou non des versements anticipés. | aangifte niet tijdig is overgelegd, en dit op alle |
B.9.3. Tant pour les contribuables qui ont effectué des versements | belastingplichtigen, ongeacht of zij al dan niet voorafbetalingen |
anticipés que pour ceux qui n'ont pas effectué de tels versements, il | hadden gedaan. B.9.3. Zowel voor de belastingplichtigen die voorafbetalingen hebben |
est essentiel, pour établir une imposition correcte, dans le respect | gedaan, als voor diegenen die dat niet hebben gedaan, is het, om een |
des articles 10, 11 et 172 de la Constitution, que l'ensemble de ces | correcte aanslag te vestigen, met inachtneming van de artikelen 10, 11 |
contribuables déposent une déclaration de revenus et que, le cas | en 172 van de Grondwet, van wezenlijk belang dat een aangifte van |
inkomsten wordt ingediend door al die belastingplichtigen en dat, in | |
échéant, le défaut de déclaration soit sanctionné. A l'inverse de ce | voorkomend geval, de niet-aangifte wordt bestraft. Anders dan de |
qu'indique la question préjudicielle, s'il ne remet pas de déclaration | prejudiciële vraag aangeeft, wordt in geval van verzuim een tijdige |
dans les délais, le contribuable qui a payé la totalité de l'impôt ou, | aangifte over te leggen de belastingplichtige die zijn gehele, in |
le cas échéant, une part considérable de celui-ci, au moyen de | voorkomend geval, aanzienlijke belasting heeft betaald door middel van |
versements anticipés, n'est pas sanctionné plus lourdement pour cette | voorafbetalingen, voor dat verzuim niet zwaarder bestraft dan de |
omission que le contribuable qui n'a pas procédé à des versements | belastingplichtige die geen voorafbetalingen heeft gedaan, in |
anticipés, le cas échéant proportionnellement à un impôt moins considérable. | voorkomend geval in verhouding tot een minder aanzienlijke belasting. |
A cet égard, l'article 444 du CIR 1992 prévoit expressément que | Artikel 444 van het WIB 1992 bepaalt in dit verband uitdrukkelijk dat |
l'accroissement d'impôt appliqué selon une échelle dont les | de belastingverhoging die wordt toegepast volgens een schaal waarvan |
graduations sont déterminées par le Roi, allant de 10 % à 200 % des | de trappen door de Koning worden vastgesteld, gaande van 10 tot 200 % |
impôts dus sur la portion des revenus non déclarés est fixé d'après la | van de op het niet-aangegeven inkomstengedeelte verschuldigde |
nature et la gravité de l'infraction. La marge importante entre le | belastingen, wordt bepaald naar gelang van de aard en de ernst van de |
taux minimum et le taux maximum, le seuil des revenus non déclarés à | overtreding. De brede marge tussen het minimum- en het maximumtarief, |
concurrence de 2 500 euros et la circonstance qu'en l'absence de | de minimumdrempel van de niet-aangegeven inkomsten ten belope van |
2.500 euro, en de omstandigheid dat bij ontstentenis van kwade trouw | |
mauvaise foi, il peut être renoncé au minimum de 10 % permettent au | kan worden afgezien van het minimum van 10 %, laat eerst de Koning en |
Roi, d'abord, et à l'administration fiscale, ensuite, de tenir compte | vervolgens de belastingadministratie toe het evenredigheidsbeginsel in |
du principe de proportionnalité. | acht te nemen. |
B.9.4. L'égalité de traitement entre les catégories de contribuables | B.9.4. De gelijke behandeling van de in de tweede prejudiciële vraag |
mentionnées dans la deuxième question préjudicielle n'est pas dénuée | vermelde categorieën van belastingplichtigen is niet zonder redelijke |
de justification raisonnable. La disposition en cause n'est, à cet | verantwoording. Bijgevolg is de in het geding zijnde bepaling in dat |
égard, pas incompatible avec les articles 10, 11 et 172 de la | opzicht niet onbestaanbaar met de artikelen 10, 11 en 172 van de |
Constitution, combinés avec l'article 1 du Premier Protocole | Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend |
additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme. | Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. |
B.10. La deuxième question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.10. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Quant à la troisième question préjudicielle | Ten aanzien van de derde prejudiciële vraag |
B.11. La troisième question préjudicielle porte sur la différence de | B.11. De derde prejudiciële vraag heeft betrekking op het verschil in |
behandeling dat zou voortvloeien uit de artikelen 444 en 445 van het | |
traitement qui résulterait des articles 444 et 445 du CIR 1992 « dans | WIB 1992 « in zoverre zij de belastingadministratie toestaan om het |
la mesure où ils permettent à l'administration fiscale de sanctionner | laattijdig indienen van een aangifte zonder de bedoeling de belasting |
le dépôt tardif d'une déclaration sans intention d'éluder l'impôt soit | te ontduiken te bestraffen, hetzij met een boete waarvan het vaste |
par une amende dont le montant fixe varie entre 50,00 euros et 1 | bedrag schommelt tussen 50 euro en 1 250 euro, hetzij met een |
250,00 euros soit par un accroissement de 10 % à 50 % de revenus non | verhoging van 10 pct. tot 50 pct. van de niet-aangegeven inkomsten, |
déclarés, déterminés avant toute imputation de précomptes, de crédits | bepaald vóór enige verrekening van de voorheffingen, de |
d'impôt, de quotité forfaitaire d'impôt étranger et de versements | belastingkredieten, het forfaitair gedeelte van de buitenlandse |
anticipés sans aucun plafond ». | belasting en de voorafbetalingen, zonder enig maximumbedrag ». |
B.12.1. Comme il est dit en B.9.2, l'administration fiscale pouvait, | B.12.1. Zoals is vermeld in B.9.2, vermocht de belastingadministratie |
par application de l'article 444 du CIR 1992, même avant la | met toepassing van artikel 444 van het WIB 1992, ook vóór de wijziging |
modification de cette disposition par la loi du 30 juin 2017, | van die bepaling bij de wet van 30 juni 2017, de niet-tijdige |
sanctionner la remise tardive de la déclaration des revenus d'un contribuable qui a effectué des versements anticipés par un accroissement d'impôt calculé sur l'assiette de l'impôt dû sur la partie des revenus déclarés tardivement, sans déduire de cette assiette les versements anticipés éventuellement effectués par le contribuable. Il est exact que la remise tardive de la déclaration entraîne, pour le fisc, un risque supplémentaire de ne pas recouvrer le juste impôt et la nécessité de consacrer des moyens financiers et des ressources humaines en vue d'opérer les vérifications nécessaires à cette juste perception. | overlegging van de aangifte van de inkomsten van een belastingplichtige die voorafbetalingen heeft gedaan, te bestraffen door een belastingverhoging berekend op de grondslag van de op het laattijdig aangegeven inkomstengedeelte verschuldigde belastingen, zonder de eventueel door de belastingplichtige gedane voorafbetalingen van die grondslag af te trekken. Het is juist dat de niet-tijdige overlegging van de aangifte voor de fiscus een extra risico inhoudt dat de correcte belasting niet wordt geïnd, alsook met zich meebrengt dat financiële en menselijke middelen moeten worden ingezet om de vereiste controles met het oog op een correcte inning uit te voeren. |
B.12.2. L'article 445 du CIR 1992 a aussi été introduit pour inciter le contribuable à déposer sa déclaration dans les conditions et les délais légaux impartis. Les travaux préparatoires à l'origine de cet article mentionnent : « En fait de sanctions administratives, la législation relative aux impôts sur les revenus ne connaît que l'accroissement; à l'encontre de la plupart des autres lois d'impôts, elle ignore les amendes administratives. Cependant l'administration doit pouvoir faire respecter les nombreuses obligations que les lois fiscales mettent à charge tant des tiers que des contribuables. Elle doit pouvoir réagir devant l'inertie, la négligence, la mauvaise volonté de ses débiteurs. L'infraction matérielle doit pouvoir être punie. Dès lors et compte tenu de l'expérience plus que centenaire acquise par l'administration de l'enregistrement et des domaines où le système des amendes administratives a donné d'excellents résultats, le | B.12.2. Artikel 445 van het WIB 1992 is ook ingevoerd om de belastingplichtige aan te moedigen zijn aangifte in te dienen onder de opgelegde wettelijke voorwaarden en binnen de opgelegde wettelijke termijnen. De parlementaire voorbereiding die aan de basis van dat artikel ligt, vermeldt : « Inzake administratieve sancties, kent de wetgeving betreffende de inkomstenbelastingen slechts belastingverhogingen; in tegenstelling met de meeste andere belastingwetten kent zij geen administratieve boeten. Nochtans moet de administratie in staat zijn de [veelvuldige] verplichtingen te doen naleven die de fiscale wetten aan de belastingplichtigen en aan derden opleggen. Zij moet kunnen reageren tegen het lijdelijk verzet, de nalatigheid, de slechte wil van haar schuldenaars. De materiële overtreding moet gestraft kunnen worden. Daarom, en in acht genomen de meer dan honderdjarige ondervinding opgedaan door de administratie der registratie en domeinen, waar het stelsel der administratieve boeten uitstekende resultaten heeft opgeleverd, stelt de Regering voor dit stelsel tot de directe |
Gouvernement propose d'étendre ce système aux impôts directs » (Doc. | belastingen uit te breiden » (Parl. St., Kamer, 1961-1962, nr. 264/1, |
parl., Chambre, 1961-1962, n° 264/1, p. 114). | p. 114). |
Cette amende fixe peut donc sanctionner, entre autres, le seul fait de | Die vaste geldboete kan dus met name het loutere feit bestraffen dat |
ne pas avoir introduit une déclaration dans le délai légal, sans pour | de aangifte niet binnen de wettelijke termijn is ingediend, zonder |
autant tenir compte de l'importance des revenus non déclarés. | daarbij rekening te houden met de omvang van de niet-aangegeven |
B.12.3. Comme la Cour l'a jugé par son arrêt n° 61/2014 du 3 avril | inkomsten. B.12.3. Zoals het Hof heeft geoordeeld bij zijn arrest nr. 61/2014 van |
2014, l'amende fiscale prévue à l'article 445 du CIR 1992 et | 3 april 2014, hebben de fiscale geldboete waarin artikel 445 van het |
l'accroissement d'impôt prévu à l'article 444 du CIR 1992 ont un | WIB 1992 voorziet en de belastingverhoging waarin artikel 444 van het |
caractère répressif prédominant et constituent dès lors des sanctions | WIB 1992 voorziet een overheersend repressief karakter en zijn zij |
de nature pénale au sens de l'article 4 du Septième Protocole | derhalve sancties van strafrechtelijke aard in de zin van artikel 4 |
additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme et de | van het Zevende Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van |
l'article 50 de la Charte des droits fondamentaux de l'Union européenne. Dès lors, il y a lieu d'appliquer l'une ou l'autre sanction en fonction de la gravité des faits imputés au contribuable, dans le respect du principe de proportionnalité applicable en matière pénale. B.12.4. Pour le surplus, il relève de la compétence de l'administration de choisir celle des deux sanctions qu'il convient d'appliquer à l'infraction qu'elle a constatée, sous réserve du contrôle pouvant être effectué par les juridictions compétentes en la matière, eu égard notamment au principe de proportionnalité. B.13. Sous réserve de ce qui est dit en B.12.3 et B.12.4, la troisième question préjudicielle appelle une réponse négative. | de mens en van artikel 50 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. De ene of de andere sanctie dient bijgevolg te worden toegepast naar gelang van de ernst van de feiten die aan de belastingplichtige worden toegerekend, met inachtneming van het evenredigheidsbeginsel dat in strafzaken van toepassing is. B.12.4. Voor het overige behoort het tot de bevoegdheid van de administratie te kiezen welke van beide sancties dient te worden toegepast op de overtreding die zij heeft vastgesteld, onder voorbehoud van de controle die kan worden uitgevoerd door de ter zake bevoegde rechtscolleges, met name in het licht van het evenredigheidsbeginsel. B.13. Onder voorbehoud van hetgeen is vermeld in B.12.3 en B.12.4 dient de derde prejudiciële vraag ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
Sous réserve de ce qui est dit en B.12.3 et en B.12.4, les articles | Onder voorbehoud van hetgeen is vermeld in B.12.3 en B.12.4, schenden |
444 et 445 du Code des impôts sur les revenus 1992, tels qu'ils sont | de artikelen 444 en 445 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen |
applicables au litige soumis au juge a quo, ne violent pas les | 1992, zoals zij van toepassing zijn op het aan de verwijzende rechter |
articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus ou non en combinaison | voorgelegde geschil, niet de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, |
avec l'article 1 du Premier Protocole additionnel à la Convention | al dan niet in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste |
européenne des droits de l'homme. | Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de |
Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, | mens. Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
la Cour constitutionnelle, le 23 janvier 2019. | op 23 januari 2019. |
Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
P.-Y. Dutilleux F. Daoût | P.-Y. Dutilleux F. Daoût |