Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 167/2015 du 26 novembre 2015 Numéro du rôle : 6062 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 31, alinéa 2, 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de première instance de Liège, La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...)"
Extrait de l'arrêt n° 167/2015 du 26 novembre 2015 Numéro du rôle : 6062 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 31, alinéa 2, 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de première instance de Liège, La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...) Uittreksel uit arrest nr. 167/2015 van 26 november 2015 Rolnummer : 6062 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 31, tweede lid, 4°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg Luik, afde Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 167/2015 du 26 novembre 2015 Uittreksel uit arrest nr. 167/2015 van 26 november 2015
Numéro du rôle : 6062 Rolnummer : 6062
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 31, alinéa In zake : de prejudiciële vraag over artikel 31, tweede lid, 4°, van
2, 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de
de première instance de Liège, division Liège. Rechtbank van eerste aanleg Luik, afdeling Luik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E.
Merckx-Van Goey, P. Nihoul et T. Giet, assistée du greffier P.-Y. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en T. Giet, bijgestaan door de
Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Spreutels, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par jugement du 8 octobre 2014 en cause de Thierry Bertrand et Bij vonnis van 8 oktober 2014 in zake Thierry Bertrand en Sandrine
Sandrine Belen contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au Belen tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van
greffe de la Cour le 16 octobre 2014, le Tribunal de première instance het Hof is ingekomen op 16 oktober 2014, heeft de Rechtbank van eerste
de Liège, division Liège, a posé la question préjudicielle suivante : aanleg Luik, afdeling Luik, de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 31, § 1er, 4°, [lire : 31, alinéa 2, 4°,] du C.I.R./92 « Schendt artikel 31, § 1, 4°, [lees : 31, tweede lid, 4°,] van het
viole-t-il les articles 10, 11 et 172 de la Constitution en ce que les WIB 1992 de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet in zoverre de
indemnités, perçues en réparation totale ou partielle d'une perte vergoedingen ontvangen tot volledig of gedeeltelijk herstel van een
temporaire de rémunérations, versées dans le cadre d'un contrat tijdelijke derving van bezoldigingen, uitgekeerd in het kader van een
d'assurance ' revenus garantis - perte d'emploi involontaire ', conclu individueel afgesloten verzekeringscontract ' gewaarborgd inkomen -
onvrijwillig verlies van betrekking ', als bezoldigingen belastbaar
individuellement, sont imposables au titre de rémunérations, alors que zijn, terwijl de vergoedingen verkregen ter uitvoering van een
les allocations obtenues en exécution d'un contrat d'assurance individueel verzekeringscontract tegen lichamelijke ongevallen met
individuelle contre les accidents corporels sont exonérées en toepassing van artikel 38, [ § 1,] 8°, van het WIB 1992 worden
application de l'article 38, [ § 1er,] 8°, du C.I.R./92 ? ». vrijgesteld ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 31 du Code des impôts sur les revenus 1992 (CIR 1992) B.1. Artikel 31 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (WIB
dispose : 1992) bepaalt :
« Les rémunérations des travailleurs sont toutes rétributions qui « Bezoldigingen van werknemers zijn alle beloningen die voor de
constituent, pour le travailleur, le produit du travail au service werknemer de opbrengst zijn van arbeid in dienst van een werkgever.
d'un employeur.
Elles comprennent notamment : Daartoe behoren inzonderheid :
[...] [...]
4° les indemnités obtenues en réparation totale ou partielle d'une 4° vergoedingen verkregen tot volledig of gedeeltelijk herstel van een
perte temporaire de rémunérations, en ce compris les indemnités tijdelijke derving van bezoldigingen, daarin begrepen de vergoedingen
attribuées en exécution d'un engagement de solidarité visé aux die worden toegekend in uitvoering van een solidariteitstoezegging als
articles 10 et 11 de la loi du 28 avril 2003 relative aux pensions bedoeld in de artikelen 10 en 11 van de wet van 28 april 2003
complémentaires et au régime fiscal de celles-ci et de certains betreffende de aanvullende pensioenen en het belastingstelsel van die
avantages complémentaires en matière de sécurité sociale, et les pensioenen en van sommige aanvullende voordelen inzake sociale
indemnités constituées au moyen des cotisations et primes visées à zekerheid, en de vergoedingen die zijn gevormd door middel van
l'article 52, 3°, b, 4e tiret; bijdragen en premies als bedoeld in artikel 52, 3°, b, vierde streepje;
[...] ». [...] ».
B.2. Le juge a quo demande à la Cour si cette disposition viole les B.2. De verwijzende rechter vraagt het Hof of die bepaling de
articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elle soumet à l'impôt artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, in zoverre zij de
sur les revenus les indemnités versées au contribuable en raison d'une vergoedingen die wegens een tijdelijke derving van bezoldigingen aan
perte temporaire de rémunérations en vertu d'un contrat d'assurance de belastingplichtige zijn uitgekeerd krachtens een door de
belastingplichtige afgesloten individueel verzekeringscontract om hem
individuelle conclu par le contribuable pour l'assurer contre les tegen het onvrijwillig verlies van betrekking te verzekeren, aan de
pertes d'emploi involontaires, alors que les indemnités versées en inkomstenbelasting onderwerpt, terwijl de vergoedingen uitgekeerd ter
exécution d'un contrat d'assurance individuelle contre les accidents uitvoering van een individueel verzekeringscontract tegen lichamelijke
corporels ne sont pas soumises à l'impôt conformément à l'article 38, ongevallen niet aan de belasting worden onderworpen overeenkomstig
§ 1er, 8°, du CIR 1992 et alors que les primes liées au contrat artikel 38, § 1, 8°, van het WIB 1992 en terwijl de premies verbonden
d'assurance « perte d'emploi temporaire » n'ont pas été déduites au aan het verzekeringscontract « onvrijwillig verlies van betrekking »
titre de charge professionnelle. niet als beroepskosten werden afgetrokken.
B.3. Le juge a quo part de la prémisse que les indemnités perçues par B.3. De verwijzende rechter gaat uit van de premisse dat de door de
la requérante sont intimement liées à la perception d'allocations de verzoekende partij ontvangen vergoedingen nauw verband houden met het
chômage dont elles apparaissent comme un complément et que le lien ontvangen van werkloosheidsuitkeringen waarop zij een aanvulling
avec l'activité professionnelle est dès lors certain. Il considère blijken te zijn en dat de band met de beroepsactiviteit dan ook
donc que cette indemnité entre dans le champ d'application de vaststaat. Hij is zodoende van oordeel dat die vergoeding onder het
l'article 31, alinéa 2, 4°, du CIR 1992. C'est dans cette toepassingsgebied van artikel 31, tweede lid, 4°, van het WIB 1992
interprétation que la Cour répond à la question préjudicielle. valt. Het is in die interpretatie dat het Hof de prejudiciële vraag
B.4. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 5 janvier 1976, beantwoordt. B.4. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 5 januari 1976,
qui a modifié la disposition en cause dans le Code des impôts sur les die de in het geding zijnde bepaling in het Wetboek van de
revenus, que le législateur a entendu mettre fin au régime inkomstenbelastingen heeft gewijzigd, blijkt dat de wetgever een einde
d'immunisation de certains revenus de remplacement qui constituent la wilde maken aan het stelsel van vrijstelling van sommige
réparation d'une perte de revenus (Doc. parl., Sénat, 1975-1976, n° vervangingsinkomens die het herstel van een inkomstenderving uitmaken
742/2, p. 18). (Parl. St., Senaat, 1975-1976, nr. 742/2, p. 18).
B.5. En incluant parmi les revenus imposables les indemnités obtenues B.5. Door de vergoedingen verkregen tot volledig of gedeeltelijk
en réparation totale ou partielle d'une perte temporaire de herstel van een tijdelijke derving van bezoldigingen in de belastbare
rémunérations, le législateur a adopté une mesure qui est pertinente inkomsten op te nemen, heeft de wetgever een maatregel genomen die
au regard de cet objectif. relevant is ten aanzien van die doelstelling.
B.6. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 5 janvier 1976 B.6. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 5 januari 1976
qui a inséré l'article 38, § 1er, 8°, dans le Code des impôts sur les die artikel 38, § 1, 8°, in het Wetboek van de inkomstenbelastingen
revenus que le législateur a choisi de supprimer la déduction des heeft ingevoegd, blijkt dat de wetgever om de volgende redenen heeft
primes et de maintenir l'immunité des prestations perçues en raison gekozen voor het afschaffen van de aftrek van de premies en voor het
behoud van de vrijstelling van de wegens een verzekering «
d'une assurance « dommage corporel » pour les motifs suivants : lichamelijke schade » ontvangen uitkeringen :
« 1° il n'y a pas de liaison automatique et nécessaire entre les « 1° er is geen automatische en noodzakelijke binding tussen de
avantages que les contractants d'assurances individuelles contre les voordelen die de personen, die individuele verzekeringscontracten
accidents corporels s'assurent et les revenus que ceux-ci perdent en tegen lichamelijke ongevallen sluiten, voor zichzelf bedingen en de
cas de réalisation du risque contre lequel ils se couvrent : la prime inkomsten die zij verliezen wanneer het risico waartegen zij zich
n'est pas calculée, comme en matière d'assurance obligatoire contre verzekeren werkelijkheid wordt : de premie wordt niet berekend zoals
les accidents du travail, sur la base des bénéfices, rémunérations ou inzake verplichte verzekering tegen de arbeidsongevallen op grond van
profits de l'assuré, mais elle est déterminée en fonction des de winsten, bezoldigingen of baten van de verzekerde, maar wel bepaald
avantages que celui-ci entend obtenir en cas de réalisation du risque; op grond van de voordelen waarop deze rekent wanneer het risico werkelijkheid wordt;
2° en fait, l'assurance individuelle contre les accidents corporels a 2° in feite komt de individuele verzekering tegen lichamelijke
plus le caractère d'une ' assurance-épargne ' que d'une ' ongevallen meer naar voren als een ' spaarverzekering ' dan als een '
assurance-perte de revenus ' et des discussions pourraient naître non verzekering tegen het verlies van inkomsten ' en er zou betwisting
pas tellement en matière de déduction des primes (encore que cette kunnen zijn niet zozeer over de manier van aftrek van de premies
déduction pourrait être revendiquée par toutes les catégories de (alhoewel die aftrek zou kunnen worden opgeëist voor alle categorieën
contractants), mais surtout lorsqu'il s'agirait de taxer les avantages die de verzekering aangaan) maar vooral wanneer het er op aankomt de
obtenus par certains assurés » (Doc. parl., Chambre, 1975-1976, n° door sommige verzekerden bekomen voordelen te belasten » (Parl. St.,
680/10, p. 25). Kamer, 1975-1976, nr. 680/10, p. 25).
B.7. Même si les indemnités versées par l'assureur en exécution d'un B.7. De door de verzekeraar uitgekeerde vergoedingen ter uitvoering
contrat d'assurance individuelle « revenus garantis - perte d'emploi van een individueel verzekeringscontract « gewaarborgd inkomen -
onvrijwillig verlies van betrekking », ook al worden die vergoedingen
involontaire » sont déterminées de manière forfaitaire, sans référence forfaitair bepaald, zonder verwijzing naar het bedrag van de
au montant de la rémunération professionnelle de leur bénéficiaire, et beroepsbezoldiging van de begunstigde ervan, en ook al komen zij niet
même si elles ne se substituent pas au versement des allocations de in de plaats van de uitbetaling van werkloosheidsuitkeringen die in de
chômage qui doivent quant à elles être déclarées à l'impôt des personenbelasting moeten worden aangegeven, vormen een aanvulling die
personnes physiques, ces indemnités constituent un complément destiné ertoe strekt de derving van bezoldigingen te dekken die door het
à couvrir la perte de rémunérations suscitée par la perte de l'emploi. verlies van de betrekking werd veroorzaakt.
B.8. Il résulte de ceci que le législateur a pu raisonnablement B.8. Hieruit vloeit voort dat de wetgever redelijkerwijs vermocht te
considérer que des allocations versées en exécution d'un contrat oordelen dat vergoedingen uitgekeerd ter uitvoering van een
individuel d'assurance « revenus garantis - perte d'emploi individueel verzekeringscontract « gewaarborgd inkomen - onvrijwillig
involontaire » constituent un revenu de remplacement, lequel peut être verlies van betrekking » een vervangingsinkomen uitmaken, dat kan
considéré comme le fait générateur de l'imposition prévue par la worden beschouwd als de grondslag van de in de in het geding zijnde
disposition en cause, à la différence des prestations liées à une bepaling bedoelde belasting, in tegenstelling tot de uitkeringen
assurance « accident corporel » qui couvrent la réparation d'un verbonden aan een verzekering « lichamelijk ongeval » die de
accident, quelles que soient les circonstances privées ou vergoeding van een ongeval dekken, ongeacht de private of
professionnelles de sa survenance ou les conséquences privées ou professionele omstandigheden waarin het zich voordoet of de private of
professionnelles de celle-ci. professionele gevolgen ervan.
B.9. La question préjudicielle appelle une réponse négative. B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 31, alinéa 2, 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992 ne Artikel 31, tweede lid, 4°, van het Wetboek van de
viole pas les articles 10, 11 et 172 de la Constitution. inkomstenbelastingen 1992 schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de
Grondwet niet.
Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 26 novembre 2015. op 26 november 2015.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^