Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 36/2015 du 19 mars 2015 Numéros du rôle : 5849 et 5850 En cause : les recours en annulation des articles 3, 4, 5, 33 et 38 du décret de la Région wallonne du 18 avril 2013 « modifiant certaines dispositions du Code de la La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...)"
Extrait de l'arrêt n° 36/2015 du 19 mars 2015 Numéros du rôle : 5849 et 5850 En cause : les recours en annulation des articles 3, 4, 5, 33 et 38 du décret de la Région wallonne du 18 avril 2013 « modifiant certaines dispositions du Code de la La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...) Uittreksel uit arrest nr. 36/2015 van 19 maart 2015 Rolnummers : 5849 en 5850 In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 3, 4, 5, 33 en 38 van het decreet van het Waalse Gewest van 18 april 2013 « houdende wijziging van sommige b Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 36/2015 du 19 mars 2015 Uittreksel uit arrest nr. 36/2015 van 19 maart 2015
Numéros du rôle : 5849 et 5850 Rolnummers : 5849 en 5850
En cause : les recours en annulation des articles 3, 4, 5, 33 et 38 du In zake : de beroepen tot vernietiging van de artikelen 3, 4, 5, 33 en
décret de la Région wallonne du 18 avril 2013 « modifiant certaines 38 van het decreet van het Waalse Gewest van 18 april 2013 « houdende
dispositions du Code de la Démocratie locale et de la Décentralisation wijziging van sommige bepalingen van het Wetboek van de plaatselijke
», introduits par Tomaso Antonacci et autres et par Pierre Blondeau. democratie en de decentralisatie », ingesteld door Tomaso Antonacci en
anderen en door Pierre Blondeau.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E.
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R.
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des recours et procédure I. Onderwerp van de beroepen en rechtspleging
Bij verzoekschriften die aan het Hof zijn toegezonden bij op 20
Par requêtes adressées à la Cour par lettres recommandées à la poste februari 2014 ter post aangetekende brieven en ter griffie zijn
le 20 février 2014 et parvenues au greffe le 21 février 2014, des ingekomen op 21 februari 2014, zijn beroepen tot vernietiging
recours en annulation des articles 3, 4, 5, 33 et 38 du décret de la ingesteld van de artikelen 3, 4, 5, 33 en 38 van het decreet van het
Région wallonne du 18 avril 2013 « modifiant certaines dispositions du Waalse Gewest van 18 april 2013 « houdende wijziging van sommige
Code de la Démocratie locale et de la Décentralisation » (publié au bepalingen van het Wetboek van de plaatselijke democratie en de
Moniteur belge du 22 août 2013, deuxième édition) ont été introduits decentralisatie » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 22
respectivement par Tomaso Antonacci, Pierre Demolin et Philippe augustus 2013, tweede editie) respectievelijk door Tomaso Antonacci,
Delcommune, et par Pierre Blondeau, tous assistés et représentés par Pierre Demolin en Philippe Delcommune, en door Pierre Blondeau, allen
Me X. Koener, avocat au barreau de Liège. bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. X. Koener, advocaat bij de balie te Luik.
Ces affaires, inscrites sous les numéros 5849 et 5850 du rôle de la Die zaken, ingeschreven onder de nummers 5849 en 5850 van de rol van
Cour, ont été jointes. het Hof, werden samengevoegd.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1.1. Les parties requérantes poursuivent l'annulation des articles B.1.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van de
3, 4, 5, 33 et 38 du décret de la Région wallonne du 18 avril 2013 « artikelen 3, 4, 5, 33 en 38 van het decreet van het Waalse Gewest van
18 april 2013 « houdende wijziging van sommige bepalingen van het
modifiant certaines dispositions du Code de la Démocratie locale et de Wetboek van de plaatselijke democratie en de decentralisatie ». Die
la Décentralisation ». Ces articles disposent : artikelen bepalen :
«

Art. 3.L'article L1124-1 du même Code est remplacé par ce qui suit

«

Art. 3.Artikel L1124-1 van hetzelfde Wetboek wordt vervangen als

: volgt :
' Art. L1124-1. Le contrat d'objectifs contient la description des missions légales du directeur général et qui ressortent du programme de politique générale, ainsi que tout autre objectif quantifiable et réalisable relevant de ses missions. Il décrit la stratégie de l'organisation de l'administration au cours de la législature pour réaliser les missions et atteindre les objectifs visés à l'alinéa 1er, et les décline en initiatives et projets concrets. Il contient une synthèse des moyens humains et financiers disponibles et/ou nécessaires à sa mise en oeuvre. Le contrat d'objectifs est rédigé par le directeur général sur base et ' Art. L1124-1. De doelstellingenovereenkomst bevat de omschrijving van de wettelijke opdrachten van de directeur-generaal waarin voorzien wordt in het algemeen beleidsprogramma, alsook elke andere kwantificeerbare en haalbare doelstelling die deel uitmaakt van zijn opdrachten. Ze omschrijft de strategie van de organisatie van de administratie in de loop van de legislatuur met het oog op het vervullen van de opdrachten en het halen van de doelstellingen bedoeld in het eerste lid en drukt ze uit in initiatieven en concrete projecten. Ze bevat een overzicht van de menselijke en financiële middelen die beschikbaar of noodzakelijk zijn voor de uitvoering ervan. De doelstellingenovereenkomst wordt door de directeur-generaal
dans les six mois de la réception de la lettre de mission que lui aura opgemaakt binnen zes maanden na ontvangst en op basis van de
remis le collège communal à l'occasion du renouvellement intégral du opdrachtbrief die het gemeentecollege hem zal overmaken ter
conseil communal ou du recrutement du directeur général. gelegenheid van de gehele hernieuwing van de gemeenteraad of van de
aanwerving van een directeur-generaal.
Cette lettre de mission comporte au moins les éléments suivants : Die opdrachtbrief bevat minstens de volgende elementen :
1° la description de fonction et le profil de compétence de l'emploi 1° de functiebeschrijving en het vaardigheidsprofiel van de betrekking
de directeur général; van directeur-generaal;
2° les objectifs à atteindre pour les diverses missions, notamment sur 2° de te halen doelstellingen voor de verschillende opdrachten, met
base du programme de politique générale; name op basis van het algemeen beleidsprogramma;
3° les moyens budgétaires et les ressources humaines attribués; 3° de toegekende begrotingsmiddelen en menselijke hulpkrachten;
4° l'ensemble des missions qui lui sont conférées par le présent Code et notamment sa mission de conseil et de disponibilité à l'égard de l'ensemble des membres du conseil communal. Une concertation a lieu entre le directeur général et le collège communal sur les moyens nécessaires à la réalisation du contrat d'objectifs. Le directeur financier y est associé pour les matières dont il a la charge. En cas d'absence d'accord du directeur général sur les moyens, l'avis de ce dernier est annexé au contrat d'objectifs tel qu'approuvé par le collège communal. L'actualisation du contrat d'objectifs est annuelle. Sur demande expresse du directeur général, le contrat d'objectifs peut être adapté par le collège en cours d'année. Le contrat d'objectifs est communiqué 4° het geheel van de opdrachten die hem bij dit Wetboek toegewezen worden, o.a. zijn advies- en disponibiliteitsopdracht jegens het geheel van de gemeenteraadsleden. De directeur-generaal en het gemeentecollege plegen overleg over de middelen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de doelstellingenovereenkomst. De financieel directeur wordt erbij betrokken voor de aangelegenheden waarmee hij belast wordt. Bij gebrek aan akkoord van de directeur-generaal over de middelen wordt zijn advies gevoegd bij de doelstellingenovereenkomst zoals goedgekeurd door het gemeentecollege. De doelstellingenovereenkomst wordt jaarlijks geüpdatet. Op uitdrukkelijk verzoek van de directeur-generaal kan de doelstellingenovereenkomst in de loop van het jaar bijgestuurd worden door het college. De doelstellingenovereenkomst alsook de updatings en
au conseil, de même que ses actualisations et éventuelles adaptations. eventuele aanpassingen ervan worden aan de raad meegedeeld.
La lettre de mission est annexée au contrat d'objectifs. '. De opdrachtbrief wordt bij de doelstellingenovereenkomst gevoegd. '.

Art. 4.L'article L1124-2 du même Code est remplacé par ce qui suit :

Art. 4.Artikel L1124-2 van hetzelfde Wetboek wordt vervangen als

' Art. L1124-2. § 1er. Le directeur général est nommé par le conseil communal aux conditions fixées à l'article L1212-1 et dans le respect des règles minimales établies par le Gouvernement. Il est pourvu à l'emploi dans les six mois de la vacance. La nomination définitive a lieu à l'issue du stage. § 2. Le statut administratif du directeur général est fixé par un règlement établi par le conseil communal et dans le respect des règles minimales établies par le Gouvernement. L'emploi de directeur général est accessible par recrutement, volgt : ' Art. L1124-2. § 1. De directeur generaal wordt door de gemeenteraad benoemd tegen de voorwaarden vastgesteld in artikel L1212-1 en met inachtneming van de minimale regels waarin de Regering voorziet. Er wordt in de betrekking voorzien binnen zes maanden na de vacantverklaring. De definitieve benoeming vindt plaats na afloop van de stage. § 2. Het administratief statuut van de directeur-generaal ligt vast in een reglement dat door de gemeenteraad opgemaakt wordt met inachtneming van de minimale regels waarin de Waalse Regering voorziet. De betrekking van directeur-generaal is toegankelijk door werving,
promotion et mobilité. '. bevordering en mobiliteit. '.

Art. 5.L'article L1124-4 du même Code est remplacé par ce qui suit :

Art. 5.Artikel L1124-4 van hetzelfde Wetboek wordt vervangen als volgt :

' Art. L1124-4. § 1er. Le directeur général est chargé de la ' Art. L1124-4. § 1. De directeur-generaal is belast met de
préparation des dossiers qui sont soumis au conseil communal ou au voorbereiding van de dossiers die aan de gemeenteraad of aan het
collège communal. Il assiste, sans voix délibérative aux séances du gemeentecollege worden voorgelegd. Hij woont de zittingen van de raad
conseil et du collège. en van het college zonder stemrecht bij.
Le directeur général est également chargé de la mise en oeuvre des De directeur-generaal is ook belast met de uitvoering van de
axes politiques fondamentaux du programme de politique générale beleidshoofdlijnen van het algemeen beleidsprogramma uitgedrukt in de
traduits dans le contrat d'objectifs visé à l'article L1124-1. doelstellingenovereenkomst bedoeld in artikel L1124-1.
Dans ce cadre, il met en oeuvre et évalue la politique de gestion des In dit kader voert en evalueert hij het beleid inzake het beheer van
ressources humaines. de menselijke hulpkrachten.
§ 2. Sous le contrôle du collège communal, il dirige et coordonne les services communaux et, sauf les exceptions prévues par la loi ou le décret, il est le chef du personnel. Dans ce cadre, il arrête le projet d'évaluation de chaque membre du personnel et le transmet à l'intéressé et au collège. Le directeur général ou son délégué, de niveau supérieur à celui de l'agent recruté ou engagé, participe avec voix délibérative au jury d'examen constitué lors du recrutement ou de l'engagement des membres du personnel. § 3. Le directeur général assure la présidence du comité de direction visé à l'article L1211-3. § 2. Onder de controle van het gemeentecollege leidt en coördineert hij de gemeentediensten en, behalve de uitzonderingen bepaald bij wet of decreet, staat hij aan het hoofd van het personeel. In dat kader maakt hij het ontwerp van de evaluatie van elk personeelslid op alvorens het aan de betrokkene en aan het college te richten. De directeur-generaal of zijn afgevaardigde, van hoger niveau dan dat van het geworven of in dienst genomen personeelslid, neemt met stemrecht deel aan de examenjury samengesteld bij de werving of de indienstneming van de personeelsleden. § 3. Het voorzitterschap van het directiecomité bedoeld in artikel L1211-3, wordt door de directeur-generaal waargenomen.
§ 4. Le directeur général est chargé de la mise sur pied et du suivi § 4. De directeur-generaal wordt belast met de invoering en de
du système de contrôle interne du fonctionnement des services monitoring van het systeem voor interne controle op de werking van de
communaux. gemeentediensten.
Le système de contrôle interne est un ensemble de mesures et de Het interne controlesysteem is een geheel van maatregelen en
procédures conçues pour assurer une sécurité raisonnable en ce qui concerne : procedures bedacht om redelijke zekerheid te waarborgen wat betreft :
1° la réalisation des objectifs; 1° het halen van de doelstellingen;
2° le respect de la législation en vigueur et des procédures; 2° de naleving van de geldende wetgeving en van de procedures;
3° la disponibilité d'informations fiables sur les finances et la 3° de beschikbaarheid van betrouwbare informatie over de financiën en
gestion. het beheer.
Le cadre général du système de contrôle interne est soumis à Het algemene kader van het interne controlesysteem wordt ter
l'approbation du conseil communal. goedkeuring aan de gemeenteraad voorgelegd.
§ 5. Le directeur général rédige les procès-verbaux des séances du conseil et assure la transcription de ceux-ci. Dans le mois qui suit leur adoption par le conseil communal, les procès-verbaux transcrits sont signés par le bourgmestre et le directeur général. Le directeur général donne des conseils juridiques et administratifs au conseil communal et au collège communal. Il rappelle, le cas échéant, les règles de droit applicables, mentionne les éléments de fait dont il a connaissance et veille à ce que les mentions prescrites par la loi figurent dans les décisions. Ces avis et conseils sont annexés, à la décision du collège communal ou du conseil communal, et transmis au directeur financier. § 5. De directeur-generaal notuleert de zittingen van de raad en zorgt voor het overschrijven ervan. De overgeschreven notulen worden door de burgemeester en de directeur-generaal ondertekend binnen de maand na hun aanneming door de gemeenteraad. De directeur-generaal brengt juridische en administratieve adviezen uit aan de gemeenteraad en het gemeentecollege. In voorkomend geval, wijst de directeur-generaal op de toepasselijke rechtsregels, maakt hij gewag van de feitelijke elementen waarvan hij kennis heeft en zorgt hij ervoor dat de aanmerkingen waarin de wet voorziet in de beslissingen opgenomen worden. Die adviezen en raadgevingen worden bij de beslissing van het gemeentecollege of van de gemeenteraad gevoegd en aan de financieel directeur overgemaakt.
§ 6. Après concertation avec le comité de direction, le directeur § 6. Na overleg met het directiecomité wordt de directeur-generaal
général est chargé de la rédaction des projets : belast met het opmaken van de ontwerpen van :
1° de l'organigramme; 1° het organigram;
2° du cadre organique; 2° de personeelsformatie;
3° des statuts du personnel '. » 3° de statuten van het personeel '. ».
«

Art. 33.L'article suivant : L1124-50 du même Code est remplacé par

«

Art. 33.Artikel L1124-50 van hetzelfde Wetboek wordt vervangen door

le texte : de volgende bepaling :
' Art. L1124-50. Aux conditions et modalités arrêtées par le ' Art. L1124-50. Het gemeentecollege gaat over tot de evaluatie van de
directeur-generaal, de adjunct-directeur-generaal en de financieel
Gouvernement, le collège communal procède à l'évaluation du directeur directeur onder de voorwaarden en volgens de modaliteiten waarin de
général, du directeur général adjoint et du directeur financier. ' ». Regering voorziet. ' ».
«

Art. 38.L'article L1217-1 du même Code est complété comme suit :

«

Art. 38.Artikel L1217-1, van hetzelfde Wetboek wordt aangevuld als

' En cas de licenciement pour inaptitude professionnelle du directeur volgt : ' In geval van ontslag van de directeur-generaal, de
général, du directeur général adjoint ou du directeur financier, à adjunct-directeur-generaal of de financieel directeur wegens
l'exception des agents promus, la commune ou la province leur octroie beroepsongeschiktheid, met uitzondering van de bevorderde
une indemnité correspondant à minimum trois mois de traitement par personeelsleden verleent de gemeente of de provincie hen een
tranche de cinq années de travail entamée. ' ». vergoeding gelijk aan minimum drie maanden wedde per aangevatte schijf werk van vijf jaar. ' ».
B.1.2. Le programme de politique générale est soumis par le collège B.1.2. Het algemeen beleidsprogramma wordt door het gemeentecollege
communal au conseil communal dans les trois mois après l'élection des aan de gemeenteraad voorgelegd binnen drie maanden na de verkiezing
échevins. Il couvre la durée du mandat et comporte au moins les van de schepenen. Het dekt de duur van het mandaat en omvat minstens
principaux projets politiques pour la commune. Il est approuvé par le de voornaamste beleidsprojecten voor de gemeente. Het wordt
conseil communal et publié (article L1123-27 du Code de la Démocratie goedgekeurd door de gemeenteraad en bekendgemaakt (artikel L1123-27
locale et de la Décentralisation). van het Wetboek van de plaatselijke democratie en de decentralisatie).
B.2. Par leurs deux moyens, qui sont examinés ensemble, les parties requérantes reprochent en substance au législateur décrétal d'avoir méconnu les articles 10, 11 et 23 de la Constitution en investissant le directeur général d'une commune d'une responsabilité politique et en autorisant son licenciement pour raison d'inaptitude professionnelle. Quant aux nouvelles missions attribuées au directeur général B.3. Les parties requérantes estiment que le législateur décrétal a discriminé les directeurs généraux communaux par rapport aux autres hauts fonctionnaires exerçant des activités équivalentes au sein des administrations régionales, communautaires ou fédérales au motif qu'il leur a confié une mission politique, en les rendant en partie responsables de l'application de la déclaration de politique générale, alors qu'ils demeurent soumis à l'autorité du collège. Elles font également valoir que bien que leur situation ne soit pas B.2. In hun twee middelen, die samen worden onderzocht, verwijten de verzoekende partijen de decreetgever in hoofdzaak de artikelen 10, 11 en 23 van de Grondwet te hebben geschonden door de directeur-generaal van een gemeente een politieke verantwoordelijkheid te geven en door zijn ontslag wegens beroepsongeschiktheid toe te staan. Ten aanzien van de nieuwe opdrachten die aan de directeur-generaal zijn toegewezen B.3. De verzoekende partijen zijn van mening dat de decreetgever de gemeentelijke directeurs-generaal heeft gediscrimineerd ten opzichte van de andere hoge ambtenaren die gelijkwaardige activiteiten uitoefenen binnen de gewestelijke, gemeenschaps- of federale administraties om reden dat hij hun een politieke opdracht heeft toevertrouwd, door hen gedeeltelijk verantwoordelijk te maken voor de toepassing van de algemene beleidsverklaring, terwijl zij onderworpen blijven aan het gezag van het college. Zij voeren eveneens aan dat, hoewel hun situatie niet vergelijkbaar is
comparable à celle des autorités politiques de la commune, les met die van de politieke overheden van de gemeente, die
directeurs généraux se voient imposer des responsabilités de nature directeurs-generaal verantwoordelijkheden van politieke aard opgelegd
politique. krijgen.
B.4.1. L'article 6 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 exige que la B.4.1. Artikel 6 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 vereist dat
requête portant un recours en annulation expose, pour chaque moyen, en het verzoekschrift met betrekking tot een beroep tot vernietiging voor
quoi les règles dont la violation est alléguée devant la Cour auraient elk middel uiteenzet in welk opzicht de regels waarvan de schending
été transgressées par la disposition législative attaquée. voor het Hof wordt aangevoerd, door de bestreden wetsbepaling zouden
zijn geschonden.
Lorsque le moyen est pris de la violation du principe d'égalité et de Wanneer het middel is afgeleid uit de schending van het beginsel van
non-discrimination garanti par les articles 10 et 11 de la gelijkheid en niet-discriminatie dat door de artikelen 10 en 11 van de
Constitution, il doit préciser quelle est la catégorie de personnes Grondwet wordt gewaarborgd, dient het te preciseren van welke
dont la situation doit être comparée avec celle de la catégorie de personnes prétendument discriminée. Le moyen doit aussi préciser en quoi la disposition attaquée entraîne une différence de traitement qui serait discriminatoire. B.4.2. Or, en l'espèce, les parties requérantes se bornent à évoquer une différence de traitement quant à la nature politique des tâches à accomplir entre les directeurs généraux des communes wallonnes et les autres fonctionnaires dirigeants exerçant des activités équivalentes, sans identifier plus précisément ces derniers, ni déterminer précisément en quoi les missions qui leur sont dévolues diffèrent des tâches attribuées par les dispositions attaquées aux directeurs généraux. B.5. Dans la mesure où les parties requérantes critiqueraient une différence de traitement par rapport à des hauts fonctionnaires exerçant des activités équivalentes au sein des administrations d'autres régions que la Région wallonne, des communautés ou de l'autorité fédérale, il convient d'observer qu'une différence de categorie van personen de situatie moet worden vergeleken met de situatie van de categorie van personen ten aanzien van wie een discriminatie wordt aangevoerd. Het middel moet eveneens preciseren in welk opzicht de bestreden bepaling leidt tot een verschil in behandeling dat discriminerend zou zijn. B.4.2. Te dezen beperken de verzoekende partijen zich echter ertoe een verschil in behandeling aan te voeren inzake de politieke aard van de te vervullen taken tussen de directeurs-generaal van de Waalse gemeenten en de andere leidende ambtenaren die gelijkwaardige activiteiten uitoefenen, zonder die laatstgenoemden nader te identificeren, noch precies te bepalen in welke zin de aan hen toegewezen opdrachten verschillen van de taken die de bestreden bepalingen aan de directeurs-generaal toewijzen. B.5. In zoverre de verzoekende partijen zich zouden beklagen over een verschil in behandeling met hoge ambtenaren die gelijkwaardige activiteiten uitoefenen binnen de administraties van andere gewesten dan het Waalse Gewest, van de gemeenschappen of van de federale overheid, dient te worden opgemerkt dat een verschil in behandeling
traitement qui trouve sa source dans l'application de normes de dat zijn oorsprong vindt in de toepassing van normen van verschillende
législateurs différents dans l'exercice de leurs compétences propres wetgevers bij de uitoefening van hun eigen bevoegdheden, op zich niet
ne saurait en soi être considérée comme contraire au principe kan worden geacht strijdig te zijn met het beginsel van gelijkheid en
d'égalité et de non-discrimination. Il s'agit en effet de la niet-discriminatie. Het betreft immers het mogelijke gevolg van een
conséquence possible de politiques distinctes permises par l'autonomie onderscheiden beleid, hetgeen is toegestaan door de autonomie die hun
qui leur est accordée par la Constitution ou en vertu de celle-ci. door of krachtens de Grondwet is toegekend.
B.6.1. Dans la mesure où les parties requérantes critiqueraient une B.6.1. In zoverre de verzoekende partijen zich zouden beklagen over
een verschil in behandeling met hoge ambtenaren die gelijkwaardige
différence de traitement par rapport à des hauts fonctionnaires activiteiten uitoefenen binnen de administraties van het Waalse
exerçant des activités équivalentes au sein des administrations de la Gewest, wordt in de memorie van toelichting van het bestreden decreet
Région wallonne, l'exposé des motifs du décret attaqué précise : gepreciseerd :
« Le contrat d'objectif a tout d'abord pour but de clarifier, après « De doelstellingenovereenkomst heeft in de eerste plaats tot doel de
concertation et donc dialogue au sein du comité de Direction, les aan elkeen toegewezen taken te verduidelijken na overleg en dus
tâches dévolues à chacun. Pour rappel, il appartient bien aux seuls dialoog binnen het directiecomité. Ter herinnering, het staat wel
élus de déterminer les objectifs politiques. Il appartiendra ensuite degelijk uitsluitend aan de verkozenen de beleidsdoelstellingen te
au directeur général, après concertation des services et notamment du bepalen. Vervolgens zal de directeur-generaal, na overleg met de
Directeur financier et du collège, dans le cadre du contrat diensten en met name met de financieel directeur en het college, in
d'objectifs d'identifier quelles sont les ressources à disposition het kader van de doelstellingenovereenkomst, de beschikbare middelen
pour [...] parvenir [à] décliner ces objectifs politiques en termes moeten identificeren teneinde die beleidsdoelstellingen operationeel
opérationnels. te maken.
[...] [...]
[Le contrat d'objectifs] visera à traduire les axes politiques [De doelstellingenovereenkomst] zal ertoe strekken de in het algemeen
identifiés dans le programme de politique générale ou PST en termes beleidsprogramma of het transversale strategische programma
opérationnels et actions concrètes. Conclu entre l'Exécutif et le geïdentificeerde beleidslijnen te vertalen op operationeel vlak en in
directeur général et son administration, il traduira le programme de concrete acties. Die overeenkomst wordt gesloten tussen de Executieve
politique générale en missions et objectifs à atteindre. Il les en de directeur-generaal en zijn administratie, en zal het algemeen
déclinera en initiatives et projets concrets et contiendra une beleidsprogramma vertalen in opdrachten en te bereiken doelen. Zij zal
synthèse des moyens humains et financiers disponibles et/ou die ombuigen in concrete initiatieven en projecten en een samenvatting
nécessaires à sa mise en oeuvre. Ces derniers seront concertés entre bevatten van de beschikbare en of voor de uitvoering ervan vereiste
le collège et le directeur général. Le contrat d'objectifs impliquant middelen op menselijk en financieel vlak. Over die middelen zal
l'administration dans son ensemble, il est primordial que le comité de overleg worden gepleegd tussen het college en de directeur-generaal.
direction, ayant vocation à connaître de toutes les questions Aangezien de administratie in haar geheel bij de
relatives à l'organisation et au fonctionnement des services, en soit doelstellingenovereenkomst is betrokken, is het primordiaal dat het
directiecomité, dat kennis moet nemen van alle vragen in verband met
saisi également. Il résulte notamment de ce qui précède qu'il de organisatie en de werking van de diensten, ook hierover wordt
ingelicht. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit met name voort dat het niet
n'appartient pas au directeur général de déterminer les objectifs aan de directeur-generaal staat de beleidsdoelstellingen vast te
politiques » (Doc. parl., Parlement wallon, 2012-2013, n° 744/1, pp. 2-3). stellen » (Parl. St., Waals Parlement, 2012-2013, nr. 744/1, pp. 2-3).
De même, lorsqu'il s'agit de décrire la mission du directeur général, Waar het de omschrijving van de opdracht van de directeur-generaal
l'exposé des motifs du décret attaqué précise qu'il est notamment « betreft, wordt in de memorie van toelichting van het bestreden decreet
chargé de la préparation et l'exécution des axes politiques evenzo gepreciseerd dat hij met name « is belast met de voorbereiding
fondamentaux contenus dans le programme de politique générale » en de uitvoering van de in het algemeen beleidsprogramma opgenomen
(ibid., p. 6). beleidshoofdlijnen » (ibid., p. 6).
B.6.2. Au cours de la discussion en commission, le ministre précisa B.6.2. Tijdens de bespreking in de commissie heeft de Minister voorts
encore : gepreciseerd :
« Un contrat d'objectifs a pour but de clarifier, après concertation « Een doelstellingenovereenkomst heeft tot doel, na overleg binnen een
au sein d'un comité de direction, les tâches dévolues à chacun. Pour directiecomité, de aan elkeen toegewezen taken te verduidelijken. Ter
rappel, s'il appartient bien aux seuls élus de déterminer les herinnering, hoewel het wel degelijk uitsluitend aan de verkozenen
objectifs politiques, c'est à l'administration de les mettre en oeuvre staat de beleidsdoelstellingen te bepalen, is het de administratie die
avec ce qui s'apparente plus à une obligation de moyens qu'une deze moet uitvoeren, in het kader van een middelenverbintenis veeleer
obligation de résultat. dan in dat van een resultaatsverbintenis.
Il appartient ensuite au directeur général, après concertation des Vervolgens staat het aan de directeur-generaal, na overleg met de
services et notamment du directeur financier et du collège, de diensten en met name de financieel directeur en het college, die
décliner ces objectifs politiques en termes opérationnels. beleidsdoelstellingen operationeel te maken.
[...] [...]
Indien geen akkoord wordt bereikt over de middelen wordt het advies
En cas de désaccord sur les moyens, l'avis du secrétaire communal est van de gemeentesecretaris gevoegd bij de doelstellingenovereenkomst,
annexé au contrat d'objectifs, lequel peut quand même être approuvé die toch kan worden goedgekeurd door het college. Daarin zal worden
par le collège. Il indiquera que les objectifs politiques sont trop vermeld dat de beleidsdoelstellingen te ambitieus zijn in verhouding
ambitieux par rapport aux moyens humains ou financiers présents dans tot de in de gemeente beschikbare menselijke of financiële middelen.
la commune. [...] [Le] côté politique de la mission du secrétaire communal est bien assuré par les élus qui fixent des objectifs stratégiques. Le rôle du patron de l'administration est de dire comment il va les mettre en oeuvre et de quels moyens humains et financiers il a besoin pour les atteindre. La conclusion du secrétaire communal pouvant être que l'objectif fixé par le collège est trop ambitieux et qu'il faut revoir ces objectifs à la baisse. Un dialogue responsable est instauré et il n'y a clairement [...] De politieke kant van de opdracht van de gemeentesecretaris wordt wel degelijk verzekerd door de verkozenen die de strategische doelstellingen bepalen. De rol van het hoofd van de administratie bestaat erin te zeggen hoe hij ze zal uitvoeren en welke menselijke en financiële middelen hij nodig heeft om die te bereiken. Het besluit van de gemeentesecretaris kan luiden dat het door het college vastgestelde doel te ambitieus is en dat die doelstellingen neerwaarts moeten worden herzien. Een verantwoordelijke dialoog wordt ingevoerd en er is duidelijk geen politieke functie voor de
pas de fonction politique pour le futur directeur général » (Doc. toekomstige directeur-generaal » (Parl. St., Waals Parlement,
parl., Parlement wallon, 2012-2013, n° 744/23, pp. 3, 15 et 16). 2012-2013, nr. 744/23, pp. 3, 15 en 16).
Le ministre précisa encore que « s'il s'agit d'une nouveauté dans la De Minister preciseerde voorts dat « hoewel het gaat om een
fonction publique locale, tous les fonctionnaires wallons connaissent nieuwigheid in het plaatselijk openbaar ambt, alle Waalse ambtenaren
déjà ce type de contrat d'objectifs et cela a plutôt amélioré le een dergelijke doelstellingenovereenkomst reeds kennen en een en ander
fonctionnement de la Région wallonne » (ibid., p. 16). B.7.1. Il s'ensuit que le moyen part d'une prémisse erronée en ce qu'il considère que le législateur décrétal a confié au directeur général une responsabilité de nature politique alors que celle-ci continue de relever exclusivement du collège et du conseil communal. Le directeur général est appelé, en réalité, à mettre en oeuvre les choix politiques des autorités communales élues. A cette fin, il rédige un contrat d'objectifs qui est approuvé par le collège communal. Il ressort par ailleurs des travaux préparatoires, cités en B.6, que le directeur général n'est tenu qu'à une obligation de moyen, et non de résultat. S'il estime que les moyens humains et matériels nécessaires à la réalisation des objectifs qui lui sont impartis ne sont pas réunis, l'avis défavorable du directeur général est de surcroît annexé au contrat d'objectifs. B.7.2. L'appréciation de la qualité du travail du directeur général ne peut se faire qu'en tenant dûment compte des limites prédécrites, dans lesquelles il est appelé à exercer sa mission. La responsabilité du directeur général ne saurait ainsi être engagée lorsque les objectifs qui lui ont été assignés n'ont pu être réalisés en raison d'une modification des priorités politiques poursuivies par le conseil et le collège communal. B.8. Le premier moyen n'est pas fondé. Quant à la faculté de licencier le directeur général heeft de werking van het Waalse Gewest veeleer verbeterd » (ibid., p. 16). B.7.1. Hieruit vloeit voort dat het uitgangspunt van het middel verkeerd is in zoverre daarin wordt aangenomen dat de decreetgever aan de directeur-generaal een verantwoordelijkheid van politieke aard heeft toevertrouwd, terwijl zij verder uitsluitend ressorteert onder het gemeentecollege en de gemeenteraad. De directeur-generaal moet in werkelijkheid de politieke keuzes van de verkozen gemeentelijke overheden uitvoeren. Daartoe stelt hij een doelstellingenovereenkomst op die wordt goedgekeurd door het gemeentecollege. Uit de parlementaire voorbereiding, die in B.6 wordt aangehaald, blijkt overigens dat de directeur-generaal slechts gehouden is tot een middelenverbintenis en niet tot een resultaatsverbintenis. Wanneer de directeur-generaal meent dat de menselijke en materiële middelen die vereist zijn voor de verwezenlijking van de aan hem opgelegde doelstellingen, ontoereikend zijn, wordt zijn ongunstig advies bovendien bij de doelstellingenovereenkomst gevoegd. B.7.2. De kwaliteit van het werk van de directeur-generaal kan alleen worden beoordeeld indien behoorlijk rekening wordt gehouden met de voormelde limieten, waarbinnen hij zijn opdracht moet uitvoeren. De verantwoordelijkheid van de directeur-generaal kan aldus niet in het geding worden gebracht wanneer de aan hem toegewezen doelstellingen niet konden worden bereikt wegens een wijziging van de politieke prioriteiten van de gemeenteraad en het gemeentecollege. B.8. Het eerste middel is niet gegrond. Ten aanzien van de mogelijkheid om de directeur-generaal te ontslaan
B.9.1. Les parties requérantes font encore valoir que le législateur B.9.1. De verzoekende partijen voeren voorts aan dat de decreetgever
décrétal permet que les directeurs généraux des communes soient het mogelijk maakt dat de directeurs-generaal van de gemeenten worden
licenciés pour inaptitude professionnelle, au motif qu'ils n'ont pas ontslagen wegens beroepsongeschiktheid, om reden dat zij het algemene
mené à bien le programme de politique générale, et sans que les beleidsprogramma niet tot een goed einde hebben gebracht, zonder dat
modalités de ce licenciement soient prévues par le décret ou que la de voorwaarden voor dat ontslag zijn bepaald in het decreet of het
notion d'« inaptitude professionnelle » y soit définie, alors que begrip « beroepsongeschiktheid » daarin is gedefinieerd, terwijl het
l'article 162 de la Constitution consacre le principe de la légalité dans l'organisation locale. beginsel van de wettigheid in de plaatselijke organisatie is verankerd in artikel 162 van de Grondwet.
Elles estiment qu'il en résulte, d'une part, une discrimination par Zij zijn van mening dat, enerzijds, hieruit een discriminatie
rapport aux autres hauts fonctionnaires exerçant des activités voortvloeit ten opzichte van de andere hoge ambtenaren die
équivalentes au sein des administrations régionales, communautaires et gelijkwaardige activiteiten uitoefenen binnen de gewestelijke,
fédérales et, d'autre part, une restriction de l'étendue de leurs gemeenschaps- en federale administraties en, anderzijds, de omvang van
droits économiques et sociaux, garantis à l'article 23 de la hun economische en sociale rechten die zijn gewaarborgd in artikel 23
Constitution. van de Grondwet, aldus worden beperkt.
B.9.2. Les parties requérantes estiment par ailleurs qu'en s'abstenant B.9.2. De verzoekende partijen zijn overigens van mening dat de
d'adopter une mesure transitoire au profit des directeurs généraux en decreetgever, door geen overgangsmaatregel aan te nemen ten behoeve
fonction, le législateur décrétal aurait également méconnu le principe
de standstill contenu à l'article 23 de la Constitution. van de directeurs-generaal in functie, eveneens het in artikel 23 van
de Grondwet vervatte standstill-beginsel zou hebben geschonden.
B.10.1. La mesure attaquée est justifiée dans l'exposé des motifs de B.10.1. De bestreden maatregel wordt in de memorie van toelichting als
la manière suivante : volgt verantwoord :
« A l'instar d'autres niveaux de pouvoir, il était primordial que les « Naar het voorbeeld van andere bevoegdheidsniveaus is het primordiaal
fonctionnaires dirigeants d'une collectivité locale soient soumis à dat de leidende ambtenaren van een plaatselijke gemeenschap worden
une évaluation obligatoire. onderworpen aan een verplichte evaluatie.
[...] Elle est effectuée par un collège d'évaluateurs composé des membres du collège accompagnés de ' pairs ' et, éventuellement, d'un expert externe. L'évaluation portera notamment sur la réalisation des objectifs précisés, s'agissant du directeur général, dans le contrat d'objectifs, la manière dont ils ont été atteints, et surtout, sur les compétences mises en oeuvre pour y parvenir. L'ensemble des débats ainsi que les positions exprimées par chacun des membres du collège d'évaluation seront portés au procès-verbal. Une attention particulière sera portée aux éventuelles incompatibilités dont seraient frappés les ' pairs ' amenés à composer le collège d'évaluateurs. Il conviendra que ces derniers exercent ou aient exercé dans des structures d'importance similaire à celle où oeuvre le grade légal évalué. Une nouvelle classification est opérée. Ainsi, un grade légal pourra, en cas d'évaluation excellente, se voir attribuer une bonification financière équivalente à une augmentation annuelle. En cas de deux évaluations défavorables successives, la procédure d'inaptitude professionnelle pourra être mise en oeuvre » (Doc. parl., Parlement [...] Die wordt uitgevoerd door een college van evaluatoren bestaande uit leden van het college, samen met ' gelijken ' en, eventueel, een externe deskundige. De evaluatie zal met name betrekking hebben op de verwezenlijking van de in de doelstellingenovereenkomst gepreciseerde doelstellingen, wat de directeur-generaal betreft, op de wijze waarop zij zijn bereikt en vooral op de competenties die zijn aangewend om daartoe te komen. Alle debatten, alsook de door alle leden van het evaluatiecollege geformuleerde standpunten zullen worden opgenomen in het proces-verbaal. Bijzondere aandacht zal worden geschonken aan de eventuele onverenigbaarheden bij de ' gelijken ' die ertoe worden gebracht het college van evaluatoren samen te stellen. Die laatstgenoemden zouden werkzaam moeten zijn of zijn geweest in structuren met een belang dat vergelijkbaar is met dat van die waarin de geëvalueerde wettelijke graad werkzaam is. Er wordt een nieuwe classificatie opgemaakt. Een wettelijke graad zal aldus, in geval van een uitstekende evaluatie, een financiële bonus kunnen krijgen die gelijkwaardig is aan een jaarlijkse verhoging. In geval van twee opeenvolgende ongunstige evaluaties zal de procedure van beroepsongeschiktheid kunnen worden uitgevoerd » (Parl. St., Waals
wallon, 2012-2013, n° 744/1, p. 3). Parlement, 2012-2013, nr. 744/1, p. 3).
B.10.2. Au cours des débats en commission, il fut encore précisé par B.10.2. Tijdens de debatten in de commissie heeft de Minister voorts
le ministre : gepreciseerd :
« Une évaluation de type politique aurait pu être envisagée, mais cela « Een evaluatie van politieke aard had kunnen worden overwogen, maar
pouvait engendrer des risques en cas de changement de majorité. dat kon risico's met zich meebrengen bij een verandering van meerderheid.
D'un autre côté, il ne fallait pas cadenasser l'évaluation telle Anderzijds moest de evaluatie zoals die vandaag door de verschillende
qu'elle est aujourd'hui perçue par les différents responsables politieke verantwoordelijken wordt opgevat, niet worden afgegrendeld.
politiques. L'évaluation portera donc notamment sur la réalisation des De evaluatie zal dus met name betrekking hebben op de verwezenlijking
objectifs et la façon dont ils ont été atteints. van de doelstellingen en de wijze waarop die zijn bereikt.
[...] [...]
Enfin, il est insisté sur l'importance du reclassement dans ce cas Ten slotte wordt aangedrongen op het belang van de herplaatsing in dat
d'inaptitude. Si celui concernant des agents promus peut s'opérer sans geval van ongeschiktheid. Hoewel de bevorderde ambtenaren probleemloos
difficulté, en ce qui concerne les agents recrutés, rien n'interdit kunnen worden herplaatst, belet niets, wat de aangeworven ambtenaren
aux entités concernées de procéder au reclassement de ces derniers. betreft, de betrokken eenheden die laatstgenoemden te herplaatsen.
[...] [...]
[Les] garde-fous mis en place par le projet de décret avant d'arriver De bescherming waarin het ontwerpdecreet voorziet alvorens te komen
à un licenciement montrent qu'il n'y sera recouru que dans des cas tot een ontslag, toont aan dat daartoe slechts in extreme gevallen zal
extrêmes. [...] worden overgegaan. [...]
[Le Ministre] se dit nettement moins ouvert concernant la période [De Minister] verklaart veel minder open te staan voor de
transitoire, étant donné la longueur de la carrière d'un secrétaire overgangsperiode, gelet op de duur van de loopbaan van een
communal ou d'un receveur. Une période transitoire reviendrait à gemeentesecretaris of van een ontvanger. Een overgangsperiode zou erop
exonérer la génération actuelle de toutes modifications, de toutes neerkomen de bestaande generatie vrij te stellen van alle wijzigingen,
évaluations et donc, cela ne lui paraît pas opportun. van alle evaluaties en dat lijkt hem dus niet opportuun.
[...] [...]
Ce sont donc bien les objectifs qui constituent les éléments Het zijn wel degelijk de doelstellingen die de elementen voor de
d'évaluation du grade légal. Il s'agira des moyens mis en oeuvre, de evaluatie van de wettelijke graad vormen. Het zal gaan om de
la détermination, de la volonté déployée pour rencontrer un certain aangewende middelen, de vastberadenheid, de wil om tegemoet te komen
aan een bepaald aantal beleidslijnen door zich vooraf te vergewissen
nombre d'orientations politiques en s'assurant au préalable des moyens van de menselijke en financiële middelen van de gemeente. Indien
humains et financiers communaux. Si, par exemple, un permis bijvoorbeeld een stedenbouwkundige vergunning er niet komt, zal die
d'urbanisme ne vient pas, il fera l'objet d'une évaluation. S'il a worden geëvalueerd. Indien zes jaar is verstreken om de vergunning te
fallu six ans pour obtenir le permis malgré toute la détermination des verkrijgen ondanks de vastberadenheid van de diensten om dat dossier
services pour mener ce dossier à bien, ce qui sera évalué c'est la tot een goed einde te brengen, zal de aanwending van de middelen om
mise en oeuvre des moyens pour que le dossier aboutisse. C'est aussi het dossier tot een goed einde te brengen, worden geëvalueerd. Ook dat
cela qui est l'objet du contrat d'objectifs tout comme pour le contrat is het doel van de doelstellingenovereenkomst, en net zoals voor de
d'entreprise, il y a un certain nombre d'incertitudes » (Doc. parl., aannemingsovereenkomst, zijn er een aantal onzekerheden » (Parl. St.,
Parlement wallon, 2012-2013, n° 744/23, pp. 5, 11 et 12). Waals Parlement, 2012-2013, nr. 744/23, pp. 5, 11 en 12).
B.11. Les parties requérantes reprochent tout d'abord au législateur B.11. De verzoekende partijen verwijten in de eerste plaats de
décrétal d'avoir instauré une différence de traitement injustifiée decreetgever een onverantwoord verschil in behandeling te hebben
entre les directeurs généraux des communes wallonnes et les autres ingevoerd tussen de directeurs-generaal van de Waalse gemeenten en de
hauts fonctionnaires dépendant de l'Etat fédéral, des communautés ou andere hoge ambtenaren die afhangen van de federale Staat, de
des régions. gemeenschappen of de gewesten.
B.12.1. Dès lors que, comme il a été dit en B.5, une différence de B.12.1. Aangezien, zoals in B.5 is vermeld, een verschil in
traitement qui trouve son origine dans l'application de normes de behandeling dat zijn oorsprong vindt in de toepassing van normen van
différents législateurs dans le cadre de l'exercice de leurs verschillende wetgevers bij de uitoefening van hun eigen bevoegdheden,
compétences propres n'est pas en soi discriminatoire, la Cour limite op zich niet discriminerend is, beperkt het Hof zijn onderzoek tot de
son examen à la comparaison entre les directeurs généraux communaux et vergelijking tussen de gemeentelijke directeurs-generaal en de hoge
les hauts fonctionnaires de l'administration régionale wallonne. ambtenaren van de administratie van het Waalse Gewest.
B.12.2. Pour le surplus, il n'est pas déraisonnable de prévoir, en vue B.12.2. Voor het overige is het niet onredelijk om, teneinde een
d'assurer un meilleur fonctionnement des institutions communales, un betere werking van de gemeentelijke instellingen te verzekeren, te
mécanisme de licenciement du directeur général lorsque celui-ci a fait voorzien in een mechanisme voor het ontslag van de directeur-generaal
wanneer deze het voorwerp uitmaakt van twee negatieve evaluaties. Die
l'objet de deux évaluations négatives. En effet, ces évaluations evaluaties moeten immers rekening houden met het specifieke karakter
doivent tenir compte de la spécificité de la mission du directeur van de opdracht van de directeur-generaal, zoals die is beschreven in
général, telle qu'elle est décrite en B.7. Il s'ensuit qu'un directeur B.7. Hieruit vloeit voort dat een directeur-generaal niet kan worden
général ne peut pas être licencié pour des raisons politiques ou alors ontslagen om politieke redenen of wanneer hij niet in staat was de aan
qu'il n'était pas en mesure de remplir les objectifs qui lui avaient hem toegewezen doelstellingen te bereiken omdat hij daartoe niet
été assignés, à défaut pour lui de disposer des moyens nécessaires ou beschikte over de nodige middelen of over voldoende prerogatieven.
des prérogatives suffisantes pour ce faire.
B.12.3. Dans cette mesure, le second moyen n'est pas fondé. B.12.3. In die mate is het tweede middel niet gegrond.
B.13. En ce que les parties requérantes font aussi valoir que le B.13. In zoverre de verzoekende partijen ook aanvoeren dat de
législateur décrétal a violé les articles 10 et 11 de la Constitution, decreetgever de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang
combinés avec le principe de légalité contenu à l'article 162 de la gelezen met het wettigheidsbeginsel vervat in artikel 162 van de
Constitution, cette branche de leur second moyen n'est pas fondée. Grondwet, heeft geschonden, is dat onderdeel van hun tweede middel
En effet, l'article 162 de la Constitution exprime le principe de la evenmin gegrond. Artikel 162 van de Grondwet drukt immers het beginsel van de
légalité de l'organisation des institutions communales qui exige que wettigheid van de organisatie van de gemeentelijke instellingen uit,
les éléments essentiels de cette organisation soient, en principe, dat vereist dat de wezenlijke bestanddelen van die organisatie in
déterminés par une norme législative. La disposition constitutionnelle beginsel bij wetskrachtige norm worden bepaald. De voormelde
précitée ne va toutefois pas jusqu'à obliger le législateur compétent grondwetsbepaling gaat evenwel niet zover dat ze de bevoegde wetgever
à régler lui-même chacun des aspects de l'organisation des ertoe verplicht elk aspect van de organisatie van de gemeentelijke
institutions communales. Une délégation conférée à une autre autorité instellingen zelf te regelen. Een aan een andere overheid verleende
n'est pas contraire au principe de légalité pour autant qu'elle soit bevoegdheid is niet in strijd met het wettigheidsbeginsel voor zover
définie de manière suffisamment précise et qu'elle porte sur de machtiging voldoende nauwkeurig is omschreven en betrekking heeft
l'exécution de mesures dont les éléments essentiels ont été fixés par op de tenuitvoerlegging van maatregelen waarvan de essentiële
le législateur compétent. elementen vooraf door de bevoegde wetgever zijn vastgesteld.
En l'espèce, les critères d'évaluation sont circonscrits dans les Te dezen zijn de evaluatiecriteria omschreven in de parlementaire
travaux préparatoires des dispositions attaquées et la sanction en cas voorbereiding van de bestreden bepalingen en de sanctie in geval van
d'évaluation négative est définie par le législateur décrétal een negatieve evaluatie is gedefinieerd door de decreetgever zelf,
lui-même, si bien que le Gouvernement n'est habilité qu'à adopter des zodat de Regering slechts ertoe gemachtigd is bijkomende maatregelen
mesures accessoires, suffisamment encadrées par l'habilitation confiée aan te nemen, die voldoende worden ondersteund in de door de
par le législateur décrétal. decreetgever toevertrouwde machtiging.
B.14. Les parties requérantes estiment enfin que le législateur B.14. De verzoekende partijen zijn ten slotte van mening dat de
décrétal a restreint l'étendue de leurs droits économiques et sociaux, decreetgever de omvang van hun economische en sociale rechten,
consacrés à l'article 23 de la Constitution, et a méconnu l'obligation verankerd in artikel 23 van de Grondwet, heeft beperkt en de
de standstill imposée par ce même article. standstill-verplichting die in datzelfde artikel wordt opgelegd, heeft geschonden.
B.15.1. L'article 23, alinéa 1er, de la Constitution dispose que B.15.1. Artikel 23, eerste lid, van de Grondwet bepaalt dat ieder het
chacun a le droit de mener une vie conforme à la dignité humaine et
l'alinéa 3, 1°, mentionne parmi les droits économiques, sociaux et recht heeft een menswaardig leven te leiden en het derde lid, 1°,
culturels « le droit au travail » et « le droit à des conditions de vermeldt onder de economische, sociale en culturele rechten « het
travail [...] équitables ». Ces dispositions ne précisent pas ce recht op arbeid » en « het recht op billijke arbeidsvoorwaarden ». Die
qu'impliquent ces droits, dont seul le principe est posé, étant donné bepalingen preciseren niet wat die rechten, waarvan enkel het beginsel
que chaque législateur est chargé de garantir ces droits, conformément wordt uitgedrukt, impliceren, aangezien elke wetgever ermee belast is
à l'article 23, alinéa 2, « en tenant compte des obligations die rechten te waarborgen, overeenkomstig artikel 23, tweede lid, «
correspondantes ». rekening houdend met de overeenkomstige plichten ».
B.15.2. S'il appartient au législateur compétent de préciser les B.15.2. Al komt het aan de bevoegde wetgever toe om de
conditions d'exercice du droit au travail et du droit à des conditions uitoefeningsvoorwaarden van het recht op arbeid en het recht op
de travail équitables, celui-ci ne peut cependant instaurer, sans billijke arbeidsvoorwaarden nader te bepalen, toch vermag hij niet
nécessité, des restrictions à l'égard de certaines catégories de zonder noodzaak beperkingen ten aanzien van bepaalde categorieën van
personnes, ni imposer des limitations dont les effets seraient personen in te voeren, noch beperkingen waarvan de gevolgen
disproportionnés par rapport au but poursuivi. onevenredig zijn met het nagestreefde doel.
Comme il a déjà été dit en B.12.2, compte tenu du but poursuivi par le Zoals reeds is vermeld in B.12.2, is, rekening houdend met de door de
législateur décrétal consistant à assurer un meilleur fonctionnement decreetgever nagestreefde doelstelling om een betere werking van de
des institutions communales, le mécanisme de licenciement du directeur gemeentelijke instellingen te verzekeren, de maatregel van het ontslag
général lorsque celui-ci a fait l'objet de deux évaluations négatives van de directeur-generaal wanneer die het voorwerp uitmaakt van twee
n'est pas dénué de justification raisonnable. negatieve evaluaties, niet zonder redelijke verantwoording.
B.15.3. L'article 23 de la Constitution implique, certes, une B.15.3. Artikel 23 van de Grondwet impliceert weliswaar een
obligation de standstill qui fait obstacle à ce que le législateur standstill-verplichting die eraan in de weg staat dat de bevoegde
compétent réduise de manière sensible le niveau de protection qu'offre wetgever het beschermingsniveau dat door de van toepassing zijnde
la législation applicable sans qu'existent pour ce faire des motifs wetgeving geboden wordt in aanzienlijke mate vermindert, zonder dat
liés à l'intérêt général. daarvoor redenen zijn die verband houden met het algemeen belang.
Sans qu'il soit besoin de vérifier si les dispositions attaquées Zonder te moeten nagaan of de bestreden bepaling al dan niet een
constituent un recul sensible ou non du niveau de protection du droit aanzienlijke achteruitgang inhoudt van het beschermingsniveau van het
au travail des parties requérantes, il y a toutefois lieu de constater recht op arbeid van de verzoekende partijen, dient evenwel te worden
que l'instauration d'une procédure de licenciement pour inaptitude vastgesteld dat de invoering van een ontslagprocedure wegens
professionnelle dans le chef du directeur général d'une commune repose beroepsongeschiktheid van de directeur-generaal van een gemeente
sur des motifs d'intérêt général, mentionnés en B.12.2. B.16. Le second moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette les recours. Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 19 mars 2015. Le greffier, P.-Y. Dutilleux Le président, steunt op motieven van algemeen belang, vermeld in B.12.2. B.16. Het tweede middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt de beroepen. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 19 maart 2015. De griffier, P.-Y. Dutilleux De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^