Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 168/2014 du 27 novembre 2014 Numéro du rôle : 5742 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 1 er , 3°, de l'article 3 de la loi du 14 juillet 1976 relative aux dro(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...)"
Extrait de l'arrêt n° 168/2014 du 27 novembre 2014 Numéro du rôle : 5742 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 1 er , 3°, de l'article 3 de la loi du 14 juillet 1976 relative aux dro(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...) Uittreksel uit arrest nr. 168/2014 van 27 november 2014 Rolnummer : 5742 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 1, 3°, van artikel 3 van de wet van 14 juli 1976 betreffende de wederzijdse rechten en verplichtingen(...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 168/2014 du 27 novembre 2014 Uittreksel uit arrest nr. 168/2014 van 27 november 2014
Numéro du rôle : 5742 Rolnummer : 5742
En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 1er, 3°, In zake : de prejudiciële vragen over artikel 1, 3°, van artikel 3
de l'article 3 (Dispositions transitoires) de la loi du 14 juillet (Overgangsbepalingen) van de wet van 14 juli 1976 betreffende de
1976 relative aux droits et devoirs respectifs des époux et aux wederzijdse rechten en verplichtingen van echtgenoten en de
régimes matrimoniaux, posées par le Tribunal de première instance de huwelijksvermogensstelsels, gesteld door de Rechtbank van eerste
Tournai. aanleg te Doornik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E.
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R.
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par jugement du 7 octobre 2013 en cause de Francine Janssens contre Bij vonnis van 7 oktober 2013 in zake Francine Janssens tegen Yves
Symkens, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op
Yves Symkens, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 4 4 november 2013, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Doornik de
novembre 2013, le Tribunal de première instance de Tournai a posé les
questions préjudicielles suivantes : volgende prejudiciële vragen gesteld :
1. « L'article 1er, 3°, de l'article III (dispositions transitoires) 1. « Schendt artikel 1, 3°, van artikel 3 (Overgangsbepalingen) van de
de la loi du 14 juillet 1976 relative aux droits et devoirs respectifs wet van 14 juli 1976 betreffende de wederzijdse rechten en
verplichtingen van echtgenoten en de huwelijksvermogensstelsels de
des époux et aux régimes matrimoniaux viole-t-il les articles 10 et 11 artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het inhoudt dat het
de la Constitution, en ce qu'il implique que l'article 1435 nouveau du nieuwe artikel 1435 van het Burgerlijk Wetboek niet van toepassing is
Code civil ne soit pas applicable aux époux mariés avant l'entrée en op de echtgenoten die vóór de inwerkingtreding van die wet zijn gehuwd
vigueur de cette loi sous un régime de séparation de biens avec une onder een stelsel van scheiding van goederen met een gemeenschap van
société d'acquêts soumise aux règles de la communauté légale, alors aanwinsten die aan de regels inzake de wettelijke gemeenschap is
que ce même article est applicable aux époux mariés postérieurement onderworpen, terwijl datzelfde artikel van toepassing is op de
sous le même régime ? »; echtgenoten die daarna onder hetzelfde stelsel zijn gehuwd ? »;
2. « L'article 1er, 3°, de l'article III (dispositions transitoires) 2. « Schendt artikel 1, 3°, van artikel 3 (Overgangsbepalingen) van de
de la loi du 14 juillet 1976 relative aux droits et devoirs respectifs wet van 14 juli 1976 betreffende de wederzijdse rechten en
verplichtingen van echtgenoten en de huwelijksvermogensstelsels de
des époux et aux régimes matrimoniaux viole-t-il les articles 10 et 11 artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het inhoudt dat het
de la Constitution, en ce qu'il implique que l'article 1435 nouveau du nieuwe artikel 1435 van het Burgerlijk Wetboek niet van toepassing is
op de echtgenoten die vóór de inwerkingtreding van die wet zijn gehuwd
Code civil ne soit pas applicable aux époux mariés avant l'entrée en onder een stelsel van scheiding van goederen met een gemeenschap van
vigueur de cette loi sous un régime de séparation de biens avec une aanwinsten die aan de regels inzake de wettelijke gemeenschap is
société d'acquêts soumise aux règles de la communauté légale, alors onderworpen, terwijl het wel van toepassing is op de echtgenoten die
qu'il l'est aux époux mariés avant l'entrée en vigueur de cette loi vóór de inwerkingtreding van die wet onder het wettelijke stelsel zijn
sous le régime légal pour les récompenses dont la cause naît après un gehuwd voor de vergoedingen waarvan de grond ontstaat na een termijn
délai d'un an suivant cette entrée en vigueur ? ». van één jaar volgend op die inwerkingtreding ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. Les questions préjudicielles portent sur l'article 1er 3°, de B.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op artikel 1, 3°, van
l'article 3 (Dispositions transitoires) de la loi du 14 juillet 1976 artikel 3 (Overgangsbepalingen) van de wet 14 juli 1976 betreffende de
relative aux droits et devoirs respectifs des époux et aux régimes wederzijdse rechten en verplichtingen van echtgenoten de
matrimoniaux (ci-après : la loi du 14 juillet 1976). huwelijksvermogensstelsels (hierna : de wet van 14 juli 1976).
Il est rédigé comme suit : Dat artikel luidt :
« Les dispositions de la présente loi sont applicables, suivant les « Overeenkomstig de volgende regels zijn de bepalingen van deze wet
règles ci-après, aux époux mariés avant la date de son entrée en van toepassing op de echtgenoten die vóór de inwerkingtreding van deze
wet zijn gehuwd zonder huwelijksvoorwaarden te hebben gemaakt of na
vigueur sans avoir établi de conventions matrimoniales ou après avoir een stelsel van gemeenschap te hebben aangenomen dan wel het stelsel
adopté un régime en communauté ou après avoir choisi le régime de la van scheiding van goederen of het dotaal stelsel te hebben gekozen,
séparation de biens ou celui des biens dotaux comportant une société waarin een gemeenschap van aanwinsten is bedongen als omschreven in de
d'acquêts régie par les articles 1498 et 1499 du Code civil : artikelen 1498 en 1499 van het Burgerlijk Wetboek :
1° Pendant un délai d'un an prenant cours à l'entrée en vigueur de la 1° Gedurende een termijn van een jaar te rekenen van de
présente loi, les époux peuvent déclarer devant notaire qu'ils inwerkingtreding van deze wet kunnen de echtgenoten ten overstaan van
entendent maintenir sans changement, leur régime matrimonial légal ou een notaris verklaren dat zij hun wettelijk of bedongen
conventionnel. huwelijksvermogensstelsel ongewijzigd wensen te handhaven.
2° A défaut de pareille déclaration, les époux qui n'avaient pas 2° Indien een dergelijke verklaring niet wordt afgelegd, zullen de
établi de conventions matrimoniales ou avaient adopté le régime de la echtgenoten die geen huwelijksvoorwaarden hebben gemaakt of het
communauté légale, seront dès l'expiration du délai, soumis aux stelsel van wettelijke gemeenschap hebben aangenomen, bij het
dispositions des articles 1398 à 1450 concernant le régime légal, sans préjudice des clauses de leur contrat de mariage comportant des avantages aux deux époux ou à l'un d'eux. Ils peuvent toutefois, sans attendre l'expiration de ce délai, déclarer devant notaire, qu'ils entendent se soumettre immédiatement aux dispositions régissant le régime légal. 3° A défaut de la déclaration visée au 1°, les époux qui avaient adopté la communauté réduite aux acquêts ou la communauté universelle seront, dès l'expiration du délai, soumis aux dispositions des articles 1415 à 1426 pour tout ce qui concerne la gestion de la communauté et de leurs biens propres, ainsi qu'à celles des articles verstrijken van die termijn onderworpen zijn aan de bepalingen van de artikelen 1398 tot 1450 betreffende het wettelijk stelsel, onverminderd hetgeen zij bij huwelijkscontract hebben bedongen betreffende de voordelen aan beide echtgenoten of aan een van hen. Evenwel kunnen zij, zonder het verstrijken van die termijn af te wachten, ten overstaan van een notaris verklaren dat zij zich onmiddellijk wensen te onderwerpen aan de bepalingen betreffende het wettelijk stelsel. 3° Indien de verklaring bedoeld in 1° niet wordt afgelegd, zullen de echtgenoten die de gemeenschap beperkt tot de aanwinsten of de algemene gemeenschap hebben aangenomen, bij het verstrijken van die termijn onderworpen zijn aan de bepalingen van de artikelen 1415 tot 1426 voor alles wat betrekking heeft op het bestuur van de gemeenschap en van de eigen goederen, alsook aan de bepalingen van de artikelen
1408 à 1414 définissant les dettes communes et réglant les droits des 1408 tot 1414 betreffende de gemeenschappelijke schulden en de rechten
créanciers. van de schuldeisers.
Il en sera de même pour les époux ayant choisi le régime de la Hetzelfde geldt voor de echtgenoten die de scheiding van goederen of
séparation de biens ou le régime dotal, tout en ayant stipulé une het dotaal stelsel hebben gekozen onder beding van een gemeenschap van
société d'acquêts régie par les articles 1498 et 1499 du Code civil aanwinsten als omschreven in de artikelen 1498 en 1499 van het
mais en ce qui concerne cette société seulement ». Burgerlijk Wetboek, doch uitsluitend wat die gemeenschap betreft ».
B.2. Par une première question préjudicielle, la Cour est interrogée B.2. In een eerste prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht de
sur la compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, bestaanbaarheid na te gaan van de voormelde bepaling met de artikelen
de la disposition précitée en ce qu'elle implique que l'article 1435 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre zij inhoudt dat artikel 1435 van
du Code civil n'est pas applicable aux époux mariés avant l'entrée en het Burgerlijk Wetboek niet van toepassing is op de echtgenoten die
vigueur de la loi du 14 juillet 1976 sous un régime de séparation de vóór de inwerkingtreding van de wet van 14 juli 1976 zijn gehuwd onder
een stelsel van scheiding van goederen met een gemeenschap van
biens avec une société d'acquêts soumise aux règles de la communauté aanwinsten die aan de regels inzake de wettelijke gemeenschap is
légale, alors que ce même article est applicable aux époux mariés onderworpen, terwijl datzelfde artikel van toepassing is op de
postérieurement sous le même régime. echtgenoten die daarna onder hetzelfde stelsel zijn gehuwd.
B.3. L'article 1435 du Code civil organise la revalorisation des B.3. Artikel 1435 van het Burgerlijk Wetboek regelt de herwaardering
récompenses lors de la dissolution des régimes matrimoniaux. Il dispose : « La récompense ne peut être inférieure à l'appauvrissement du patrimoine créancier. Toutefois, si les sommes et fonds entrés dans le patrimoine débiteur ont servi à acquérir, conserver ou améliorer un bien, la récompense sera égale à la valeur ou à la plus-value acquise par ce bien, soit à la dissolution du régime, s'il se trouve à ce moment dans le patrimoine débiteur, soit au jour de son aliénation s'il a été aliéné auparavant; si un nouveau bien a remplacé le bien aliéné, la récompense est évaluée sur ce nouveau bien ». van de vergoedingen bij de ontbinding van de huwelijksvermogensstelsels. Het bepaalt : « De vergoeding mag niet kleiner zijn dan de verarming van het vergoedingsgerechtigde vermogen. Hebben de in het vergoedingsplichtige vermogen gevallen bedragen en gelden echter gediend tot het verkrijgen, instandhouden of verbeteren van een goed, dan zal de vergoeding gelijk zijn aan de waarde of de waardevermeerdering van dat goed, hetzij bij de ontbinding van het stelsel indien het zich op dat tijdstip bevindt in het vergoedingsplichtige vermogen, hetzij op de dag van de vervreemding indien het voordien vervreemd is; is het vervreemde goed vervangen door een ander goed, dan wordt de vergoeding geschat op de grondslag van dat nieuwe goed ».
B.4. L'article 1er, 3°, de l'article 3 (Dispositions transitoires) de B.4. Het in het geding zijnde artikel 1, 3°, van artikel 3
la loi du 14 juillet 1976 en cause instaure une différence de (Overgangsbepalingen) van de wet 14 juli 1976 voert een verschil in
traitement entre les époux mariés avant la date d'entrée en vigueur de behandeling in tussen echtgenoten die zijn gehuwd vóór de
ladite loi, selon qu'ils se sont mariés sous le régime légal (article inwerkingtreding van die wet, naargelang zij gehuwd waren onder het
1er, 2°), ou en ayant adopté le régime conventionnel de la communauté wettelijk stelsel (artikel 1, 2°), dan wel met een huwelijkscontract
universelle, de la communauté réduite aux acquêts (article 1er, 3°, onder de algemene gemeenschap, onder de gemeenschap van aanwinsten
alinéa 1er), de la séparation de biens avec une société d'acquêts, (artikel 1, 3°, eerste lid), onder de scheiding van goederen met
comme dans l'espèce soumise au juge a quo, ou encore du régime dotal gemeenschap van aanwinsten, zoals in de aan de verwijzende rechter
avec une société d'acquêts (article 1er, 3°, alinéa 2). Les règles voorgelegde zaak, of nog, onder het dotaal stelsel met gemeenschap van
instaurées par la loi du 14 juillet 1976 en ce qui concerne la aanwinsten (artikel 1, 3°, tweede lid). De bij de wet van 14 juli 1976
ingevoerde regels met betrekking tot de vereffening en de verdeling,
liquidation et le partage, et en particulier l'article 1435 du Code en inzonderheid het in het bodemgeschil aangevoerde artikel 1435 van
civil invoqué dans l'instance principale, sont applicables à la het Burgerlijk Wetboek zijn van toepassing op de eerste categorie van
première catégorie de conjoints mais non à la seconde. B.5. La différence de traitement entre les deux catégories de conjoints repose sur un critère objectif, à savoir la nature du régime matrimonial que les époux ont adopté avant l'entrée en vigueur de la loi du 14 juillet 1976, en ayant ou non conclu un contrat de mariage. B.6. La pertinence de cette distinction a été justifiée comme suit : « Partant de l'idée qu'un contrat de mariage constitue une convention entre époux, qui fait la loi des parties contractantes, il n'en echtgenoten, terwijl zij niet van toepassing zijn op de tweede categorie van echtgenoten. B.5. Het verschil in behandeling tussen beide categorieën van echtgenoten berust op een objectief criterium, namelijk de aard van het huwelijksvermogensstelsel dat zij vóór de inwerkingtreding van de wet van 14 juli 1976 hebben aangenomen door al dan niet een huwelijkscontract te hebben gesloten. B.6. De pertinentie van dat onderscheid werd als volgt verantwoord : « Uitgaande van de opvatting dat een huwelijkscontract een overeenkomst tussen echtgenoten is die tussen de overeenkomstsluitende partijen als wet geldt, wijzigt het de inhoud ervan slechts in die zin
modifie le contenu qu'en introduisant dans le régime choisi par eux dat het in het stelsel dat zij hebben gekozen, de nieuwe beheersregels
les nouvelles règles de gestion de la communauté ou des biens propres van de gemeenschap of van de eigen goederen invoegt » (Parl. St.,
» (Doc. parl., Sénat, 1975-1976, n° 683/2, p. 92). Senaat, 1975-1976, nr. 683/2, p. 92).
B.7.1. La loi du 14 juillet 1976 a pour objectif principal de B.7.1. De wet van 14 juli 1976 heeft in hoofdzaak beoogd de juridische
concrétiser, dans la législation relative aux régimes matrimoniaux, ontvoogding van de gehuwde vrouw, tot stand gebracht door de wet van
l'émancipation juridique de la femme mariée consacrée par la loi du 30 30 april 1958 betreffende de wederzijdse rechten en plichten van de
avril 1958 relative aux droits et devoirs respectifs des époux : echtgenoten, te concretiseren in de wetgeving betreffende de huwelijksvermogensstelsels :
« Dès l'instant où l'on reconnaît à la femme mariée une pleine « Vanaf het ogenblik dat aan de gehuwde vrouw volle rechtsbekwaamheid
capacité juridique, [...] cette indépendance doit trouver sa wordt toegekend, [...] moet deze onafhankelijkheid haar normale
contrepartie normale dans le domaine des régimes matrimoniaux. L'une tegenhanger vinden op het gebied van de huwelijksvermogensstelsels. De
ene hervorming gaat niet zonder de andere. Het bekrachtigen van de
des réformes ne va pas sans l'autre. Consacrer la capacité civile de handelingsbekwaamheid van de gehuwde vrouw zonder daarbij de
la femme mariée, sans modifier ou aménager les régimes matrimoniaux, huwelijksvermogensstelsels te wijzigen of aan te passen, zou er op
serait faire oeuvre théorique et pratiquement illusoire » (Doc. parl., neerkomen een theoretisch werk te leveren dat praktisch denkbeeldig
Sénat, 1964-1965, n° 138, p. 1; Doc. parl., Sénat, 1976-1977, n° blijft » (Parl. St., Senaat, 1964-1965, nr. 138, p. 1; Parl. St.,
683/2, p. 1). Senaat, 1976-1977, nr. 683/2, p. 1).
Le but du législateur a été de faire en sorte que l'adaptation de la De wetgever heeft de aanpassing van de wetgeving betreffende de
législation sur les régimes matrimoniaux à la capacité juridique de la huwelijksvermogensstelsels aan de rechtsbekwaamheid van de gehuwde
femme mariée puisse se concilier avec le respect de l'autonomie de la vrouw willen verzoenen met de eerbied voor de wilsautonomie van de
volonté des parties. partijen.
B.7.2. Quant aux dispositions transitoires prévues par la loi, elles B.7.2. De overgangsbepalingen waarin de wet voorziet, zijn als volgt
ont été précisées comme suit : toegelicht :
« [Le projet du gouvernement] introduit une distinction importante « Het [Regeringsontwerp] maakt een belangrijk onderscheid al naar de
selon que les époux sont liés par des conventions matrimoniales, echtgenoten gebonden zijn door enige huwelijksovereenkomst of geen
quelles qu'elles soient, ou qu'à défaut d'avoir fait recevoir par huwelijkscontract voor een notaris hebben afgesloten en dus van
notaire leur contrat de mariage, ils se trouvent soumis de plein droit rechtswege aan het stelsel van de wettelijke gemeenschap onderworpen
au régime de la communauté légale. zijn. Uitgaande van de opvatting dat een huwelijkscontract een overeenkomst
Partant de l'idée qu'un contrat de mariage constitue une convention tussen echtgenoten is die tussen de overeenkomstsluitende partijen als
entre époux, qui fait la loi des parties contractantes, il n'en wet geldt, wijzigt het de inhoud ervan slechts in die zin dat het in
modifie le contenu qu'en introduisant dans le régime choisi par eux het stelsel dat zij hebben gekozen, de nieuwe beheersregels van de
les nouvelles règles de gestion de la communauté ou des biens propres. gemeenschap of van de eigen goederen invoegt. Zij kunnen echter een
Le choix d'un autre régime leur est toutefois possible à charge de ander stelsel kiezen onder gehoudenheid de regels van de artikelen 8
respecter les règles des articles 8 à 10 (devenus 1394 à 1396). tot 10 (vernummerd van 1394 tot 1396) na te leven.
Par contre, il prévoit pour les époux mariés sans contrat de mariage Echtgenoten die zonder huwelijkscontract getrouwd zijn, kunnen volgens
la faculté, soit de maintenir le régime de communauté, soit de faire het ontwerp echter of het stelsel van gemeenschap handhaven of een
choix d'un autre régime; cette faculté s'exerce par acte notarié ander stelsel kiezen; dit moet geschieden bij notariële akte binnen
établi dans les trente-six mois de l'entrée en vigueur de la loi; le zesendertig maanden na de inwerkingtreding van de wet; als zij een
choix d'un autre régime autorise, sans en faire une obligation, la ander stelsel kiezen, kunnen zij het vorige stelsel vereffenen, maar
liquidation du régime précédent. Aussi longtemps que les époux n'ont zij zijn niet verplicht dit te doen. Zolang de echtgenoten geen ander
pas adopté un autre régime ou s'ils déclarent maintenir le régime de stelsel hebben aangenomen of indien zij verklaren de wettelijke
communauté légale, leurs pouvoirs de gestion sont, dès l'entrée en gemeenschap te handhaven, worden hun beheersbevoegdheden vanaf de
vigueur de la loi, réglés par les dispositions de celle-ci » (Doc. inwerkingtreding van de wet geregeld door de bepalingen van deze wet »
parl., Sénat, S.E. 1974, n° 683/2, p. 92). (Parl. St., Senaat, B.Z. 1974, nr. 683/2, p. 92).
B.8. L'absence de renvoi, par la disposition en cause, à l'article B.8. De ontstentenis van een verwijzing, in de in het geding zijnde
1435 du Code civil et, partant, la non-application de celui-ci aux bepaling, naar artikel 1435 van het Burgerlijk Wetboek en, derhalve,
époux qui se sont mariés avant le 28 septembre 1976 sous le régime de niet-toepassing ervan op de echtgenoten die vóór 28 september 1976
conventionnel de la séparation de biens avec société d'acquêts, ne zijn gehuwd onder het bij huwelijkscontract vastgelegde stelsel van
saurait être considérée comme disproportionnée à l'objectif poursuivi scheiding van goederen met een gemeenschap van aanwinsten, kan niet
worden beschouwd als onevenredig met het doel dat de wetgever heeft
par le législateur en adoptant la loi du 14 juillet 1976 en général et nagestreefd met het aannemen van de wet van 14 juli 1976 in het
les dispositions transitoires relatives à la liquidation et au partage algemeen en de overgangsbepalingen met betrekking tot de vereffening
en particulier. en de verdeling in het bijzonder.
B.9. La confirmation de la capacité civile de la femme mariée ne B.9. De bevestiging van de handelingsbekwaamheid van de gehuwde vrouw
s'imposait en effet qu'en ce qui concerne la gestion de la communauté was immers slechts noodzakelijk ten aanzien van het bestuur van de
et des biens propres (articles 1415 à 1426 du Code civil) et en ce qui gemeenschap en van de eigen goederen (artikelen 1415 tot 1426 van het
concerne la question, qui y est indissolublement liée, du règlement Burgerlijk Wetboek), alsmede de daarmee onlosmakelijk verbonden
problematiek van de regeling van de gemeenschappelijke schulden en de
des dettes communes et des droits des créanciers (articles 1408 à 1414 rechten van de schuldeisers (artikelen 1408 tot 1414 van het
du Code civil), et elle n'exigeait dès lors pas nécessairement Burgerlijk Wetboek), en vereiste derhalve niet noodzakelijk de
l'application des règles régissant la liquidation et le partage du toepassing van de regels die de vereffening en de verdeling van het
huwelijksvermogensstelsel beheersen. De wetgever vermocht derhalve
régime matrimonial. Le législateur pouvait donc considérer, en se ervan uit te gaan dat die problematiek, op basis van het beginsel van
basant sur le principe de la prévisibilité pour les époux concernés et de voorzienbaarheid voor de betrokken echtgenoten en rekening houdend
compte tenu de la diversité des modalités pouvant caractériser un met de diversiteit aan modaliteiten die een bij huwelijkscontract
régime matrimonial conventionnel, que cette problématique demeurerait vastgelegd huwelijksvermogensstelsel kan karakteriseren, geregeld zou
régie par les dispositions qui étaient applicables au moment de blijven door de bepalingen die van toepassing waren bij de aanneming
l'adoption de ce régime. van dat stelsel.
La disposition de l'article 47, § 3, de l'article IV de la loi du 14 De bepaling van artikel 47, § 3, van artikel IV van de wet van 14 juli
juillet 1976, qui contient des dispositions abrogatoires et modificatives et déclare les articles énumérés aux paragraphes 1er et 2 applicables dans la mesure où ils sont nécessaires à la liquidation du régime matrimonial, ne fait que confirmer l'exclusion de l'application des nouvelles dispositions régissant la liquidation et le partage à cette catégorie d'époux ayant adopté, avant l'entrée en vigueur de cette loi, un régime matrimonial conventionnel. Rien n'empêche du reste cette catégorie d'époux de modifier leur régime conventionnel, pour y inclure celles des mesures que le législateur n'a pas prévues pour eux. 1976, dat de opheffings- en wijzigingsbepalingen bevat en de in de paragrafen 1 en 2 vermelde artikelen toepasselijk verklaart in zoverre zij noodzakelijk zijn voor de vereffening van het huwelijksvermogensstelsel, is slechts de bevestiging van de uitsluiting van de toepassing van de nieuwe bepalingen betreffende de vereffening en de verdeling ten aanzien van die categorie van echtgenoten die vóór de inwerkingtreding van die wet een bedongen huwelijksvermogensstelsel hebben aangenomen. Overigens verhindert niets die categorie van echtgenoten hun bij huwelijkscontract vastgelegde stelsel te wijzigen om die maatregelen te bedingen waarin de wetgever voor hen niet heeft voorzien.
Le but du législateur a été de faire en sorte que l'adaptation De wetgever heeft het imperatieve karakter van de aanpassing van de
impérative de la législation sur les régimes matrimoniaux à la wetgeving betreffende de huwelijksvermogensstelsels aan de
capacité juridique de la femme mariée puisse se concilier avec le rechtsbekwaamheid van de gehuwde vrouw, willen verzoenen met de
respect de l'autonomie de la volonté des parties. eerbied voor de wilsautonomie van de partijen.
B.10. La première question préjudicielle appelle une réponse négative. B.10. De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
B.11. Par une seconde question préjudicielle, la Cour est interrogée B.11. In een tweede prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht de
sur la compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, bestaanbaarheid na te gaan van diezelfde bepaling met de artikelen 10
de la même disposition en ce qu'elle implique que l'article 1435 du Code civil n'est pas applicable aux époux mariés avant l'entrée en vigueur de cette loi sous un régime de séparation de biens avec société d'acquêts soumise aux règles de la communauté légale, alors qu'il l'est aux époux mariés avant l'entrée en vigueur de cette loi sous le régime légal pour les récompenses dont la cause naît après un délai d'un an suivant cette entrée en vigueur. B.12. Comme il est dit en B.5, la différence de traitement entre les deux catégories de conjoints visées repose sur un critère objectif, à savoir la nature du régime matrimonial que les époux ont adopté avant en 11 van de Grondwet, in zoverre zij inhoudt dat artikel 1435 van het Burgerlijk Wetboek niet van toepassing is op de echtgenoten die vóór de inwerkingtreding van die wet zijn gehuwd onder een stelsel van scheiding van goederen met een gemeenschap van aanwinsten die aan de regels inzake de wettelijke gemeenschap is onderworpen, terwijl het wel van toepassing is op de echtgenoten die vóór de inwerkingtreding van die wet onder het wettelijke stelsel zijn gehuwd voor de vergoedingen waarvan de grond ontstaat na een termijn van één jaar volgend op die inwerkingtreding. B.12. Zoals is vermeld in B.5, berust het verschil in behandeling tussen de twee bedoelde categorieën van echtgenoten op een objectief criterium, namelijk de aard van het huwelijksvermogensstelsel dat de echtgenoten hebben aangenomen vóór de inwerkingtreding van de wet van
l'entrée en vigueur de la loi du 14 juillet 1976, en ayant ou non conclu un contrat de mariage. 14 juli 1976, waarbij al dan niet een huwelijkscontract is gesloten.
B.13. Pour des motifs identiques à ceux qui ont été exposés en B.6 à B.13. Om redenen die identiek zijn aan die welke zijn uiteengezet in
B.9, la seconde question préjudicielle appelle une réponse négative. B.6 tot B.9, dient de tweede prejudiciële vraag ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 1er, 3°, de l'article 3 (Dispositions transitoires) de la Artikel 1, 3°, van artikel 3 (Overgangsbepalingen) van de wet van 14
loi du 14 juillet 1976 relative aux droits et devoirs respectifs des juli 1976 betreffende de wederzijdse rechten en verplichtingen van
époux et aux régimes matrimoniaux, interprété en ce sens que l'article echtgenoten en de huwelijksvermogensstelsels, in die zin
1435 du Code civil ne s'applique pas aux catégories d'époux qui se geïnterpreteerd dat artikel 1435 van het Burgerlijk Wetboek niet van
sont mariés avant le 28 septembre 1976 sous le régime conventionnel de toepassing is op de categorieën van echtgenoten die vóór 28 september
1976 zijn gehuwd onder het bij huwelijkscontract vastgelegde stelsel
la séparation de biens avec société d'acquêts, ne viole pas les van scheiding van goederen met gemeenschap van aanwinsten, schendt de
articles 10 et 11 de la Constitution. artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet.
Ainsi rendu en langue française et en langue néerlandaise, Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof,
la Cour constitutionnelle, le 27 novembre 2014. op 27 november 2014.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^