Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 144/2014 du 9 octobre 2014 Numéro du rôle : 5616 En cause : le recours en annulation des articles 106 à 110 de la loi-programme du 27 décembre 2012 La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De (...)"
Extrait de l'arrêt n° 144/2014 du 9 octobre 2014 Numéro du rôle : 5616 En cause : le recours en annulation des articles 106 à 110 de la loi-programme du 27 décembre 2012 La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De (...) Uittreksel uit arrest nr. 144/2014 van 9 oktober 2014 Rolnummer : 5616 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 106 tot 110 van de programmawet van 27 december 2012 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 144/2014 du 9 octobre 2014 Uittreksel uit arrest nr. 144/2014 van 9 oktober 2014
Numéro du rôle : 5616 Rolnummer : 5616
En cause : le recours en annulation des articles 106 à 110 de la In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 106 tot 110 van
loi-programme du 27 décembre 2012 (modifications de la loi du 7 de programmawet van 27 december 2012 (wijzigingen van de wet van 7
janvier 1998 concernant la structure et les taux des droits d'accise januari 1998 betreffende de structuur en de accijnstarieven op alcohol
sur l'alcool et les boissons alcoolisées), introduit par l'ASBL « en alcoholhoudende dranken), ingesteld door de vzw « Belgische
Fédération belge des Vins et Spiritueux ». Federatie van Wijn en Gedistilleerd ».
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E.
Merckx-Van Goey, F. Daoût et T. Giet, assistée du greffier F. Derycke, T. Merckx-Van Goey, F. Daoût en T. Giet, bijgestaan door de
Meersschaut, présidée par le président J. Spreutels, griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter J.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Spreutels, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 19 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 19 maart 2013
mars 2013 et parvenue au greffe le 20 mars 2013, un recours en ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 20 maart
2013, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 106 tot
annulation des articles 106 à 110 de la loi-programme du 27 décembre 110 van de programmawet van 27 december 2012 (wijzigingen van de wet
2012 (modifications de la loi du 7 janvier 1998 concernant la van 7 januari 1998 betreffende de structuur en de accijnstarieven op
structure et les taux des droits d'accise sur l'alcool et les boissons alcohol en alcoholhoudende dranken), bekendgemaakt in het Belgisch
alcoolisées), publiée au Moniteur belge du 31 décembre 2012, deuxième Staatsblad van 31 december 2012, tweede editie, door de vzw «
édition, a été introduit par l'ASBL « Fédération belge des Vins et Belgische Federatie van Wijn en Gedistilleerd », bijgestaan en
Spiritueux », assistée et représentée par Me P. Forton, avocat au barreau de Bruxelles. vertegenwoordigd door Mr. P. Forton, advocaat bij de balie te Brussel.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1.1. La partie requérante poursuit l'annulation des articles 106 à B.1.1. De verzoekende partij vordert de vernietiging van de artikelen
110 de la loi-programme du 27 décembre 2012. Ces dispositions 106 tot 110 van de programmawet van 27 december 2012. Die bepalingen
modifient, à compter du 1er janvier 2013, les articles 9, 12, 15 et 17 wijzigen de artikelen 9, 12, 15 en 17 van de wet van 7 januari 1998 «
de la loi 7 janvier 1998 « concernant la structure et les taux des betreffende de structuur en de accijnstarieven op alcohol en
droits d'accise sur l'alcool et les boissons alcoolisées ». alcoholhoudende dranken » vanaf 1 januari 2013.
B.1.2. Les articles 106 à 110 de la loi attaquée ont pour objet B.1.2. De artikelen 106 tot 110 van de bestreden wet strekken ertoe
d'augmenter le montant des droits d'accise perçus sur les vins, les het bedrag van de op wijn, gegiste dranken, indirecte producten en
boissons fermentées, les produits indirects et l'alcool éthylique. Ils ethylalcohol geheven accijnzen te verhogen. Zij bepalen :
disposent : «

Art. 106.A l'article 9 de la loi du 7 janvier 1998 concernant la

«

Art. 106.In artikel 9 van de wet van 7 januari 1998 betreffende de

structure et les taux des droits d'accise sur l'alcool et les boissons structuur en de accijnstarieven op alcohol en alcoholhoudende dranken,
alcoolisées, modifié par l'arrêté royal du 13 juillet 2001 et la loi gewijzigd bij het koninklijk besluit van 13 juli 2001 en de wet van 30
du 30 décembre 2002, sont apportées les modifications suivantes : december 2002, worden de volgende wijzigingen aangebracht :
1° au paragraphe 1er, premier tiret, sous l'intitulé ' vins 1° in paragraaf 1, eerste streepje, onder de titel ' niet-mousserende
tranquilles ', les mots ' droit d'accise spécial : 47,0998 EUR ' sont wijn ', worden de woorden ' bijzondere accijns : 47,0998 EUR '
remplacés par les mots ' droit d'accise spécial : 52,7500 EUR '; vervangen door de woorden ' bijzondere accijns : 52,7500 EUR ';
2° au paragraphe 1er, deuxième tiret, sous l'intitulé ' vins mousseux 2° in paragraaf 1, tweede streepje, onder de titel ' mousserende wijn
', les mots ' droit d'accise spécial : 161,1308 EUR ' sont remplacés ', worden de woorden ' bijzondere accijns : 161,1308 EUR ' vervangen
par les mots ' droit d'accise spécial : 180,5000 EUR '; door de woorden ' bijzondere accijns : 180,5000 EUR ';
3° au paragraphe 3, les mots ' un taux d'accise spéciale de 14,8736 3° in paragraaf 3, worden de woorden ' een bijzondere accijns van
EUR ' sont remplacés par les mots ' un taux d'accise spécial de 14,8736 EUR ' vervangen door de woorden ' een bijzondere accijns van
16,7000 EUR '. 16,7000 EUR '.

Art. 107.A l'article 12 de la même loi, modifiée par l'arrêté royal

Art. 107.In artikel 12 van dezelfde wet, gewijzigd bij het koninklijk

du 13 juillet 2001 et la loi du 30 décembre 2002, sont apportées les besluit van 13 juli 2001 en de wet van 30 december 2002, worden de
modifications suivantes : volgende wijzigingen aangebracht :
1° au paragraphe 1er, premier tiret, sous l'intitulé ' boissons non 1° in paragraaf 1, eerste streepje, onder de titel ' niet-mousserende
mousseuses ', les mots ' droit d'accise spécial : 47,0998 EUR ' sont dranken ', worden de woorden ' bijzondere accijns : 47,0998 EUR '
remplacés par les mots ' droit d'accise spécial : 52,7500 EUR '; vervangen door de woorden ' bijzondere accijns : 52,7500 EUR ';
2° au paragraphe 1er, deuxième tiret, sous l'intitulé ' boissons 2° in paragraaf 1, tweede streepje, onder de titel ' mousserende
mousseuses ', les mots ' droit d'accise spécial : 161,1308 EUR ' sont dranken ', worden de woorden ' bijzondere accijns : 161,1308 EUR '
remplacés par les mots ' droit d'accise spécial : 180,5000 EUR '; vervangen door de woorden ' bijzondere accijns : 180,5000 EUR ';
3° au paragraphe 3, les mots ' un taux d'accise spéciale de 14,8736 3° in paragraaf 3, worden de woorden ' een bijzondere accijns van
EUR ' sont remplacés par les mots ' un taux d'accise spécial de 14,8736 EUR ' vervangen door de woorden ' een bijzondere accijns van
16,7000 EUR '. 16,7000 EUR '.

Art. 108.A l'article 15 de la même loi, modifiée par l'arrêté royal

Art. 108.In artikel 15 van dezelfde wet, gewijzigd bij het koninklijk

du 13 juillet 2001 et la loi du 30 décembre 2002, sont apportées les besluit van 13 juli 2001 en de wet van 30 december 2002, worden de
modifications suivantes : volgende wijzigingen aangebracht :
1° au paragraphe 1er, les mots ' un droit d'accise spécial de 32,2262 1° in paragraaf 1, worden de woorden ' een bijzondere accijns van
EUR ' sont remplacés par les mots ' un droit d'accise spécial de 32,2262 EUR ' vervangen door de woorden ' een bijzondere accijns van
44,0687 EUR '; 44,0687 EUR ';
2° au paragraphe 2, les mots ' un droit d'accise spécial de 27,2683 2° in paragraaf 2, worden de woorden ' een bijzondere accijns van
EUR ' sont remplacés par les mots ' un droit d'accise spécial de 27,2683 EUR ' vervangen door de woorden ' een bijzondere accijns van
36,2002 EUR '; 36,2002 EUR ';
3° au paragraphe 3, a), les mots ' droit d'accise spécial : 94,1995 3° in paragraaf 3, a), worden de woorden ' bijzondere accijns :
EUR ' sont remplacés par les mots ' droit d'accise spécial : 113,5687 94,1995 EUR ' vervangen door de woorden ' bijzondere accijns :
EUR '; 113,5687 EUR ';
4° au paragraphe 3, b), les mots ' droit d'accise spécial : 114,0310 4° in paragraaf 3, b), worden de woorden ' bijzondere accijns :
EUR ' sont remplacés par les mots ' droit d'accise spécial : 133,4002 114,0310 EUR ' vervangen door de woorden ' bijzondere accijns :
EUR '. 133,4002 EUR '.

Art. 109.Dans l'article 17 de la même loi, modifié par l'arrêté royal

Art. 109.In artikel 17 van dezelfde wet, gewijzigd bij het koninklijk

du 13 juillet 2001, la loi du 30 décembre 2002, l'arrêté royal du 10 besluit van 13 juli 2001, de wet van 30 december 2002, het koninklijk
août 2005 et par la loi-programme du 20 juillet 2006, les mots ' droit besluit van 10 augustus 2005 en bij de programmawet van 20 juli 2006,
d'accise spécial : 1.529,1312 EUR ' sont remplacés par les mots ' worden de woorden ' bijzondere accijns : 1.529,1312 EUR ' vervangen
droit d'accise spécial : 1.738,8958 EUR '. ». door de woorden ' bijzondere accijns : 1.738,8958 EUR '.

Art. 110.Les articles 106 à 109 entrent en vigueur le 1er janvier

Art. 110.De artikelen 106 tot 109 treden in werking op 1 januari 2013

2013 ». ».
B.1.3. Tels qu'ils ont été modifiés par la loi attaquée, les articles B.1.3. Zoals zij bij de bestreden wet zijn gewijzigd, bepaalden de
9, 12, 15 et 17 de la loi du 7 janvier 1998 précitée disposaient : artikelen 9, 12, 15 en 17 van de voormelde wet van 7 januari 1998 :
«

Art. 9.§ 1er. Les vins, mis à la consommation dans le pays, sont

«

Art. 9.§ 1. De hier te lande voor het verbruik uitgeslagen wijn

soumis à un droit d'accise et à un droit d'accise spécial fixés comme wordt onderworpen aan een accijns en een bijzondere accijns die als
suit par hectolitre de produit fini : volgt worden vastgesteld per hectoliter eindproduct :
- vins tranquilles : - niet-mousserende wijn :
droit d'accise : 0 EUR; accijns : 0 EUR;
droit d'accise spécial : 52,7500 EUR; bijzondere accijns : 52,7500 EUR;
- vins mousseux : - mousserende wijn :
droit d'accise : 0 EUR; accijns : 0 EUR;
droit d'accise spécial : 180,5000 EUR. bijzondere accijns : 180,5000 EUR.
§ 2. Le volume imposable est exprimé en hectolitres et litres, les § 2. Het te belasten volume wordt uitgedrukt in hectoliter en tot op
fractions de litre étant négligées. een liter nauwkeurig, waarbij delen van een liter worden verwaarloosd.
§ 3. Un taux d'accise de 0 EUR et un taux d'accise spécial de 16,7000 § 3. Een accijns van 0 EUR en een bijzondere accijns van 16,7000 EUR
EUR sont appliqués à tout type de vin tranquille et de vin mousseux worden geheven op om het even welke niet-mousserende en mousserende
dont le titre alcoométrique acquis n'excède pas 8,5 % vol ». wijn met een effectief alcoholvolumegehalte van niet meer dan 8,5 % vol ».
«

Art. 12.§ 1er. Les autres boissons fermentées, mises à la

«

Art. 12.§ 1. De hier te lande voor het verbruik uitgeslagen andere

consommation dans le pays, sont soumises à un droit d'accise et à un gegiste dranken worden, per hectoliter van het eindproduct,
droit d'accise spécial fixés comme suit par hectolitre de produit fini onderworpen aan een accijns en een bijzondere accijns die als volgt worden vastgesteld :
: - boissons non mousseuses : - niet-mousserende dranken :
droit d'accise : 0 EUR; accijns : 0 EUR;
droit d'accise spécial : 52,7500 EUR; bijzondere accijns : 52,7500 EUR;
- boissons mousseuses : - mousserende dranken :
droit d'accise : 0 EUR; accijns : 0 EUR;
droit d'accise spécial : 180,5000 EUR. bijzondere accijns : 180,5000 EUR.
§ 2. Le volume imposable est exprimé en hectolitres et litres, les § 2. Het te belasten volume wordt uitgedrukt in hectoliter en tot op
fractions de litre étant négligées. een liter nauwkeurig, waarbij delen van een liter worden verwaarloosd.
§ 3. Un taux d'accise de 0 EUR et un taux d'accise spécial de 16,7000 § 3. Een accijns van 0 EUR en een bijzondere accijns van 16,7000 EUR
EUR sont appliqués à tout type d'autres boissons fermentées mousseuses worden geheven op om het even welke andere mousserende of niet-mousserende gegiste dranken met een effectief
ou non dont le titre alcoométrique acquis n'excède pas 8,5 % vol ». alcoholvolumegehalte van niet meer dan 8,5 % vol ».
«

Art. 15.§ 1er. Les produits intermédiaires, mis à la consommation

«

Art. 15.§ 1. De hier te lande voor het verbruik uitgeslagen

dans le pays, sont soumis à un droit d'accise de 66,9313 EUR et à un tussenproducten worden onderworpen aan een accijns van 66,9313 EUR en
droit d'accise spécial de 44,0687 EUR par hectolitre de produit fini. aan een bijzondere accijns van 44,0687 EUR per hectoliter van het eindproduct.
§ 2. Les produits intermédiaires, mis à la consommation dans le pays, § 2. De hier te lande voor het verbruik uitgeslagen tussenproducten
qui ont un titre alcoométrique acquis n'excédant pas 15 % vol, sont die een effectief alcoholvolumegehalte hebben van niet meer dan 15 %
soumis à un droit d'accise de 47,0998 EUR et à un droit d'accise vol, zijn onderworpen aan een accijns van 47,0998 EUR en aan een
spécial de 36,2002 EUR par hectolitre de produit fini. bijzondere accijns van 36,2002 EUR per hectoliter van het eindproduct.
§ 3. Les produits intermédiaires, mis à la consommation dans le pays, § 3. De hier te lande voor het verbruik uitgeslagen tussenproducten
qui sont contenus dans des bouteilles fermées par un bouchon ' die verpakt zijn in flessen met een champignonvormige stop die door
champignon ', maintenu à l'aide d'attaches ou de liens, ou qui ont une draden of banden of anderszins is geborgd, of een overdruk hebben die
surpression due à l'anhydride carbonique en solution égale ou
supérieure à 3 bars, sont soumis à un droit d'accise et à un droit teweeggebracht is door koolzuurgas in oplossing, van 3 bar of meer,
worden per hectoliter van het eindproduct onderworpen aan een accijns
d'accise spécial fixés comme suit par hectolitre de produit fini : en een bijzondere accijns die als volgt worden vastgesteld :
a) produits intermédiaires visés au paragraphe 1er : a) tussenproducten bedoeld in paragraaf 1 :
- droit d'accise : 66,9313 EUR; - accijns : 66,9313 EUR;
- droit d'accise spécial : 113,5687 EUR; - bijzondere accijns : 113,5687 EUR;
b) produits intermédiaires visés au paragraphe 2 : b) tussenproducten bedoeld in paragraaf 2 :
- droit d'accise : 47,0998 EUR; - accijns : 47,0998 EUR;
- droit d'accise spécial : 133,4002 EUR. - bijzondere accijns : 133,4002 EUR.
§ 4. Le volume imposable est exprimé en hectolitres et litres, les § 4. Het belastbare volume wordt uitgedrukt in hectoliter en tot op
fractions de litre étant négligées ». een liter nauwkeurig, waarbij delen van een liter worden verwaarloosd ».
«

Art. 17.L'alcool éthylique, mis à la consommation dans le pays, est

«

Art. 17.Hier te lande voor het verbruik uitgeslagen ethylalcohol is

soumis à un droit d'accise et à un droit d'accise spécial fixés comme onderworpen aan een accijns en een bijzondere accijns, die, per
suit par hectolitre d'alcool pur à la température de 20 oC : hectoliter absolute alcohol bij een temperatuur van 20 °C, als volgt
- droit d'accise : 223,1042 EUR; worden vastgesteld : - accijns : 223,1042 EUR;
- droit d'accise spécial : 1.738,8958 EUR. - bijzondere accijns : 1.738,8958 EUR.
Ces droits sont calculés par référence au nombre d'hectolitres Die rechten worden berekend op grond van het aantal hectoliter
d'alcool pur. absolute alcohol.
Le volume d'alcool pur se trouvant dans un produit contenant de
l'alcool, à la température de 20 °C, est exprimé en pourcent et en Het volume absolute alcohol bij een temperatuur van 20 °C, vervat in
dixièmes de pourcent titre alcoométrique acquis, les fractions de een alcoholhoudend product, wordt uitgedrukt in percenten tot op een
tiende van een percent nauwkeurig (effectief alcoholvolumegehalte)
dixième de pourcent étant négligées. Le volume des produits imposables waarbij delen van een tiende percent worden verwaarloosd. Het volume
est exprimé en hectolitres, litres et décilitres, les fractions de van de belastbare producten wordt uitgedrukt in hectoliter, liter en
tot op een deciliter nauwkeurig, waarbij delen van een deciliter
décilitre étant négligées ». worden verwaarloosd ».
B.1.4. L'article 5 de la loi du 7 janvier 1998 précitée, relatif aux B.1.4. Artikel 5 van de voormelde wet van 7 januari 1998, met
droits d'accise perçus sur la bière, n'a pas été modifié par la betrekking tot de op bier geheven accijnzen, werd niet gewijzigd bij
disposition attaquée. Avant sa modification par les lois du 17 juin de bestreden bepaling. Vóór de wijziging ervan bij de wetten van 17
2013 et du 30 juillet 2013, celui-ci disposait : juni 2013 en van 30 juli 2013 bepaalde dat artikel :
« § 1er. La bière mise à la consommation dans le pays est soumise à un « § 1. Het bier dat hier te lande voor het verbruik wordt uitgeslagen
droit d'accise et à un droit d'accise spécial fixés comme suit par is onderworpen aan een accijns en een bijzondere accijns die, per
hectolitre-degré Plato de produit fini : hectolitergraad Plato van het eindproduct, als volgt worden vastgesteld :
- droit d'accise : 0,7933 EUR; - accijns : 0,7933 EUR;
- droit d'accise spécial 0,9172 EUR. - bijzondere accijns : 0,9172 EUR.
[...] [...]
§ 6. Le nombre d'hectolitres-degré Plato est le résultat de la § 6. Het aantal hectolitergraden Plato is het resultaat van de
multiplication du volume imposable de bière par le nombre de degrés vermenigvuldiging van het volume te belasten bier met het aantal
Plato de celle-ci. graden Plato ervan.
Pour l'application du présent chapitre, le nombre de degrés Plato Voor de toepassing van dit hoofdstuk drukt het aantal graden Plato het
exprime le pourcentage en poids d'extraits contenus dans 100 grammes gewichtspercentage uit van het extract in 100 gram bier, zoals dat
de bière, cette valeur étant reconstituée sur la base de l'extrait wordt teruggerekend uit het werkelijke extract en de alcohol vervat in
réel et de l'alcool contenus dans le produit fini het eindproduct.
§ 7. Pour le calcul de l'accise et de l'accise spéciale, les bières § 7. Voor de berekening van de accijns en de bijzondere accijns, zijn
sont réparties en catégories s'étendant sur deux degrés Plato par de bieren ingedeeld in categorieën per twee graden Plato waarbij het
catégorie, le nombre de degrés Plato à prendre en considération pour aantal graden Plato dat in aanmerking moet worden genomen voor alle
toutes les bières relevant de chacune de ces catégories étant fixé bieren die tot een bepaalde categorie behoren, als volgt is
comme suit : vastgesteld :
Catégories Categories
Degrés Plato à appliquer pour l'imposition Graden Plato van toepassing voor de belasting
- bières excédant 1 jusqu'à 3 Plato - bier van meer dan 1 tot 3 Plato
2 2
- bières excédant 3 jusqu'à 5 Plato - bier van meer dan 3 tot 5 Plato
4 4
- bières excédant 5 jusqu'à 7 Plato - bier van meer dan 5 tot 7 Plato
6 6
- bières excédant 7 jusqu'à 9 Plato - bier van meer dan 7 tot 9 Plato
8 8
- bières excédant 9 jusqu'à 11 Plato - bier van meer dan 9 tot 11 Plato
10 10
- bières excédant 11 jusqu'à 13 Plato - bier van meer dan 11 tot 13 Plato
12 12
- bières excédant 13 jusqu'à 15 Plato - bier van meer dan 13 tot 15 Plato
14 14
- bières excédant 15 jusqu'à 17 Plato - bier van meer dan 15 tot 17 Plato
16 16
- bières excédant 17 jusqu'à 19 Plato - bier van meer dan 17 tot 19 Plato
18 18
- bières excédant 19 jusqu'à 21 Plato - bier van meer dan 19 tot 21 Plato
20 20
- bières excédant 21 jusqu'à 23 Plato - bier van meer dan 21 tot 23 Plato
22 22
- bières excédant 23 jusqu'à 25 Plato - bier van meer dan 23 tot 25 Plato
24 24
- bières excédant 25 jusqu'à 27 Plato - bier van meer dan 25 tot 27 Plato
26 26
- bières excédant 27 jusqu'à 29 Plato - bier van meer dan 27 tot 29 Plato
28 28
- bières excédant 29 Plato - bier van meer dan 29 Plato
30 30
». ».
B.1.5. Les articles 9, 12, 15 et 17 de la loi du 7 janvier 1998 ont B.1.5. De artikelen 9, 12, 15 en 17 van de wet van 7 januari 1998
été par la suite modifiés par les articles 69 à 73 de la loi du 17 werden vervolgens gewijzigd bij de artikelen 69 tot 73 van de wet van
juin 2013 « portant des dispositions fiscales et financières et des 17 juni 2013 « houdende fiscale en financiële bepalingen en bepalingen
dispositions relatives au développement durable » ainsi que par les betreffende de duurzame ontwikkeling » en bij de artikelen 63 tot 66
articles 63 à 66 de la loi du 30 juillet 2013 « portant des van de wet van 30 juli 2013 « houdende diverse bepalingen ». Bovendien
dispositions diverses ». De surcroît, l'article 68 de la loi du 17 hebben artikel 68 van de voormelde wet van 17 juni 2013 en artikel 62
juin 2013 précitée et l'article 62 de la loi du 30 juillet 2013 van de voormelde wet van 30 juli 2013 eveneens artikel 5 van de wet
précitée ont également modifié l'article 5 de la loi du 7 janvier van 7 januari 1998, met betrekking tot de op bier geheven accijnzen,
1998, relatif aux droits d'accise perçus sur la bière. gewijzigd.
Les articles 62 à 66 de la loi du 30 juillet 2013 sont entrés en De artikelen 62 tot 66 van de wet van 30 juli 2013 zijn op 5 augustus
vigueur le 5 août 2013 (article 67) et n'ont pas d'effet rétroactif. 2013 in werking getreden (artikel 67) en hebben geen terugwerkende
Il en va de même des articles 69 à 73 de la loi du 17 juin 2013, qui kracht. Hetzelfde geldt voor de artikelen 69 tot 73 van de wet van 17
sont entrés en vigueur le 8 juillet 2013. juni 2013, die op 8 juli 2013 in werking zijn getreden.
La Cour ne doit dès lors pas prendre en compte ces modifications dans Het Hof dient bijgevolg geen rekening te houden met die wijzigingen
l'examen du recours en annulation. bij het onderzoek van het beroep tot vernietiging.
B.2.1. La partie requérante prend un moyen unique de la violation par B.2.1. De verzoekende partij leidt een enig middel af uit de schending
les articles 106 à 110 de la loi attaquée des articles 10, 11 et 172 van de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet door de artikelen 106
de la Constitution. Elle reproche au législateur d'avoir augmenté les tot 110 van de bestreden wet. Zij verwijt de wetgever dat hij de
droits d'accise sur les boissons alcoolisées sauf la bière, accijnzen op alcoholhoudende dranken behalve op bier heeft verhoogd,
établissant de la sorte une différence de traitement non waardoor een niet redelijk verantwoord verschil in behandeling is
raisonnablement justifiée entre les entreprises de production, de ingevoerd tussen de ondernemingen die bier produceren, verpakken en
conditionnement et d'importation de bières et les entreprises de invoeren en de ondernemingen die andere alcoholhoudende dranken
production, de conditionnement et d'importation des autres boissons produceren, verpakken en invoeren.
alcoolisées. B.2.2. Pour satisfaire aux exigences de l'article 6 de la loi spéciale, les moyens de la requête doivent faire connaître, parmi les règles dont la Cour garantit le respect, celles qui seraient violées ainsi que les dispositions qui violeraient ces règles et exposer en quoi ces règles auraient été transgressées par ces dispositions. En outre, lorsqu'est invoquée une violation du principe d'égalité et de non-discrimination, il faut en règle générale préciser quelles catégories de personnes doivent être comparées et en quoi les dispositions attaquées créeraient une différence de traitement discriminatoire. B.2.3. Les développements de la requête ne permettent toutefois pas à la Cour d'identifier, de manière certaine, les contours précis de la seconde catégorie d'entreprises visées, ni les motifs pour lesquels ces entreprises, prises dans leur ensemble, seraient discriminées par la loi attaquée. La requérante n'apporte en effet aucun élément permettant de démontrer en quoi l'ensemble des boissons alcoolisées autres que la bière sont comparables à cette dernière. Il n'appartient pas à la Cour d'examiner un traitement différencié à propos duquel elle devrait elle-même définir les catégories à prendre en compte. B.2.4. Dans cette mesure, le moyen est irrecevable. B.2.5. En revanche, la partie requérante critique, de manière plus B.2.2. Om te voldoen aan de vereisten van artikel 6 van de bijzondere wet moeten de middelen van het verzoekschrift te kennen geven welke van de regels waarvan het Hof de naleving waarborgt, zouden zijn geschonden, alsook welke de bepalingen zijn die deze regels zouden schenden, en uiteenzetten in welk opzicht die regels door de bedoelde bepalingen zouden zijn geschonden. Bovendien moet, wanneer een schending van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie wordt aangevoerd, in de regel worden gepreciseerd welke categorieën van personen met elkaar moeten worden vergeleken en in welk opzicht de bestreden bepalingen een verschil in behandeling teweegbrengen dat discriminerend zou zijn. B.2.3. De uiteenzetting van het verzoekschrift laat het Hof echter niet toe om met zekerheid de tweede categorie van beoogde ondernemingen duidelijk te omlijnen, noch de motieven waarom die ondernemingen, in hun geheel genomen, door de bestreden wet zouden worden gediscrimineerd. De verzoekende partij brengt immers geen enkel element aan dat kan aantonen in welk opzicht alle andere alcoholhoudende dranken dan bier met bier kunnen worden vergeleken. Het staat niet aan het Hof een gedifferentieerde behandeling te onderzoeken waarbij het zelf de categorieën waarmee rekening dient te worden gehouden, zou moeten omschrijven. B.2.4. In die mate is het middel onontvankelijk. B.2.5. Daarentegen bekritiseert de verzoekende partij specifieker het
précise, la différence de traitement instaurée entre, d'une part, les verschil in behandeling dat is ingevoerd tussen, enerzijds, de
entreprises produisant, conditionnant ou important du vin ou des ondernemingen die wijn of alcoholhoudende dranken produceren,
boissons alcoolisées, qui répondent à la description de la position verpakken of invoeren, die beantwoorden aan de beschrijving van
2208 de la nomenclature combinée contenue à l'annexe I du règlement tariefpost 2208 van de gecombineerde nomenclatuur die in bijlage I van
(CEE) n° 2658/87 du Conseil du 23 juillet 1987 « relatif à la de verordening (EEG) nr. 2658/87 van de Raad van 23 juli 1987 « met
betrekking tot de tarief- en statistieknomenclatuur en het
nomenclature tarifaire et statistique et au tarif douanier commun » et gemeenschappelijk douanetarief » is vervat en die een
qui titrent un volume alcoométrique identique à la bière ou au vin et, alcoholvolumegehalte hebben dat identiek is aan bier of wijn, en,
d'autre part, les entreprises produisant, conditionnant ou important anderzijds, de ondernemingen die bier produceren, verpakken of
de la bière. invoeren.
Il y a lieu cependant de relever que la note explicative relative à la Er dient evenwel te worden opgemerkt dat in de toelichting op
position 2208, élaborée dans le cadre du système harmonisé mondial de tariefpost 2208, uitgewerkt in het kader van het mondiale
désignation et de codification des marchandises, sur lequel est fondée geharmoniseerde systeem inzake de omschrijving en de codering van
la nomenclature combinée du tarif douanier commun, limite la portée de goederen waarop de gecombineerde nomenclatuur van het
cette position soit aux eaux de vie, aux liqueurs et aux autres gemeenschappelijk douanetarief is gebaseerd, de draagwijdte van die
post wordt beperkt, hetzij tot gedistilleerde dranken, likeuren en
boissons spiritueuses, quel que soit leur degré alcoolique, soit à andere dranken die gedistilleerde alcohol bevatten, ongeacht het
alcoholgehalte ervan, hetzij tot ethylalcohol met een
l'alcool éthylique de moins de 80 % de volume alcoométrique qui, même alcoholvolumegehalte van minder dan 80 pct. die, ook al is hij
geschikt voor consumptie, geen aromatische bestanddelen bevat.
s'il est propre à la consommation, est dénué de tout principe aromatique. De verzoekende partij laat echter na de alcoholhoudende dranken te
Or, la partie requérante reste en défaut d'identifier les boissons identificeren die zich, hoewel zij onder tariefpost 2208 vallen, zoals
alcoolisées qui, bien qu'elles relèvent de la position 2208, telle die zonet is geëxpliciteerd, in een situatie kunnen bevinden die
qu'elle vient d'être explicitée, peuvent se trouver dans une situation vergelijkbaar is met bier gelet op een maatregel waarbij een belasting
comparable à la bière eu égard à une mesure taxatrice qui, comme en wordt vastgesteld en waarbij, zoals te dezen, zowel met de kenmerken
l'espèce, prend en compte tant les caractéristiques et le procédé de en het vervaardigingsproces van de in het geding zijnde producten als
fabrication des produits en cause que leur taux d'alcool afin de met het alcoholgehalte ervan rekening wordt gehouden teneinde het
déterminer leur niveau de taxation. belastingniveau ervan te bepalen.
B.2.6. La Cour limite donc son examen des dispositions attaquées en ce B.2.6. Het Hof beperkt zijn onderzoek van de bestreden bepalingen dus
qu'elles établissent, quant aux droits d'accise applicables, une in zoverre zij met betrekking tot de van toepassing zijnde accijnzen
distinction entre la bière et le vin. een onderscheid tussen bier en wijn invoeren.
B.3.1. La loi du 7 janvier 1998 précitée « a pour but de confirmer B.3.1. De voormelde wet van 7 januari 1998 « strekt ertoe [het]
l'arrêté royal » du 29 décembre 1992 « concernant la structure et les koninklijk besluit » van 29 december 1992 « betreffende de structuur
taux des droits d'accises sur l'alcool et les boissons alcoolisées » en de accijnstarieven op alcohol en alcoholhoudende dranken » waarbij
transposant les directives 92/83/CEE du Conseil du 19 octobre 1992 « de richtlijnen 92/83/EEG van de Raad van 19 oktober 1992 « betreffende
concernant l'harmonisation des structures des droits d'accises sur de harmonisatie van de structuur van de accijns op alcohol en
l'alcool et les boissons alcooliques » et 92/84/CEE du Conseil du 19 alcoholhoudende dranken » en 92/84/EEG van de Raad van 19 oktober 1992
octobre 1992 « concernant le rapprochement des taux d'accises sur « betreffende de onderlinge aanpassing van de accijnstarieven op
l'alcool et les boissons alcoolisées » (Doc. parl., Chambre, alcohol en alcoholhoudende dranken » worden omgezet, « te bekrachtigen
1996-1997, n° 1103/1, p. 2). » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1103/1, p. 2).
B.3.2. Les articles 5 et 6 de la directive 92/84/CEE précitée B.3.2. De artikelen 5 en 6 van de voormelde richtlijn 92/84/EEG
disposent : bepalen :
« Article 5 « Artikel 5
A partir du 1er janvier 1993, le taux minimal de l'accise sur le vin Het minimumtarief van de accijns op wijn wordt met ingang van 1
est fixé à : januari 1993 vastgesteld op :
- 0 écu en ce qui concerne le vin tranquille et - 0 ecu voor niet-mousserende wijn, en
- 0 écu en ce qui concerne le vin mousseux, - 0 ecu voor mousserende wijn
par hectolitre de produit. per hectoliter van het produkt.
Article 6 Artikel 6
A partir du 1er janvier 1993, le taux minimal de l'accise sur la bière Het minimumtarief van de accijns op bier wordt met ingang van 1
est fixé à : januari 1993 vastgesteld op :
- 0,748 écu par hectolitre par degré Plato ou - 0,748 ecu per hectoliter/graad Plato, of
- 1,87 écu par hectolitre par degré d'alcool - 1,87 ecu per hectoliter/alcoholgehalte
de produit fini ». van het eindprodukt ».
B.3.3. Les articles 2, 3, 8 et 9 de la directive 92/83/CEE précitée B.3.3. De artikelen 2, 3, 8 en 9 van de voormelde richtlijn 92/83/EEG
disposent : bepalen :
« Article 2 « Artikel 2
Aux fins de la présente directive, on entend par bière: tout produit In deze richtlijn wordt onder ' bier ' verstaan elk produkt van
relevant du code NC 2203 ou tout produit contenant un mélange de bière GN-code 2203 alsmede elk produkt van GN-code 2206 dat een mengsel van
et de boissons non alcooliques relevant du code NC 2206, ayant dans bier en niet-alcoholhoudende dranken bevat, in beide gevallen met een
l'un ou l'autre cas un titre alcoométrique acquis supérieur à 0,5 % vol. effectief alcoholvolumegehalte van meer dan 0,5 % vol.
Article 3 Artikel 3
1. L'accise prélevée par les Etats membres sur la bière est déterminée 1. De accijns die door de Lid-Staten op bier wordt geheven, wordt
par référence au nombre : bepaald op grond van :
- d'hectolitres par degré Plato ou - het aantal hectoliters/graden Plato, ofwel
- d'hectolitres par titre alcoométrique acquis - het aantal hectoliters/effectief alcoholvolumegehalte
de produit fini. van het eindprodukt.
[...] ». [...] ».
« Article 8 « Artikel 8
Aux fins de la présente directive, on entend par : In deze richtlijn : 1. wordt onder ' niet-mousserende wijn ' verstaan alle produkten van
1) vin tranquille : tous les produits relevant des codes NC 2204 et de GN-codes 2204 en 2205, met uitzondering van mousserende wijn als
2205, à l'exception du vin mousseux tel que défini au paragraphe 2 : omschreven in lid 2 :
- ayant un titre alcoométrique acquis excédant 1,2 % vol, mais - met een effectief alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2 doch niet
n'excédant pas 15 % vol, pour autant que l'alcool contenu dans le meer dan 15 % vol, voor zover de alcohol in het eindprodukt volledig
produit fini résulte entièrement d'une fermentation, door gisting is verkregen;
- ayant un titre alcoométrique acquis excédant 15 % vol, mais - met een effectief alcoholvolumegehalte van meer dan 15 doch niet
n'excédant pas 18 % vol, pour autant qu'il ait été obtenu sans aucun meer dan 18 % vol, voor zover zij zonder enige verrijking zijn
enrichissement et que l'alcool contenu dans le produit fini résulte geproduceerd en de alcohol in het eindprodukt volledig door gisting is
entièrement d'une fermentation; verkregen;
2) vin mousseux : tous les produits relevant des codes NC 2204 10, 2. wordt onder ' mousserende wijn ' verstaan : alle produkten van de
2204 21 10, 2204 29 10 et 2205 qui : GN-codes 2204 10, 2204 21 10, 2204 29 10 en 2205 :
- sont présentés dans des bouteilles fermées par un bouchon ' - die verpakt zijn in flessen met een champignonvormige stop die door
champignon ' maintenu à l'aide d'attaches ou de liens ou ont une
surpression due à l'anhydride carbonique en solution égale ou draden of banden of anderszins is geborgd, of die een overdruk hebben
supérieure à 3 bar, die teweeggebracht is door koolzuurgas in oplossing, van 3 bar of
- ont un titre alcoométrique acquis excédant 1,2 % vol, mais meer; - die een effectief alcoholvolumegehalte hebben van meer dan 1,2 doch
n'excédant pas 15 % vol, pour autant que l'alcool contenu dans le niet meer dan 15 % vol, voor zover de alcohol in het eindprodukt
produit fini résulte entièrement d'une fermentation. volledig door gisting is verkregen.
Article 9 Artikel 9
1. L'accise prélevée par les Etats membres sur le vin est fixée par 1. De accijns die door de Lid-Staten op wijn wordt geheven, wordt
référence au nombre d'hectolitres de produit fini. bepaald op grond van het aantal hectoliters eindprodukt.
2. Sous réserve des paragraphes 3 et 4, les Etats membres prélèvent des accises au même taux sur tous les produits soumis à l'accise sur le vin tranquille. De même, ils prélèvent des accises au même taux sur tous les produits soumis à l'accise sur le vin mousseux. Ils peuvent appliquer le même taux d'accise au vin tranquille et au vin mousseux. 3. Les Etats membres peuvent appliquer des taux d'accises réduits à tout type de vin tranquille et de vin mousseux dont le titre alcoométrique acquis n'excède pas 8,5 % vol. 4. Les Etats membres qui, au 1er janvier 1992, appliquaient un taux d'accise plus élevé aux vins tranquilles tels que définis à l'article 8 point 1 second tiret, peuvent continuer d'appliquer ce taux. Ce taux plus élevé ne peut excéder le taux national normal appliqué aux 2. Onverminderd de leden 3 en 4 passen de Lid-Staten hetzelfde accijnstarief toe op alle produkten die aan de accijns op niet-mousserende wijn zijn onderworpen. Evenzo passen zij hetzelfde accijnstarief toe op alle produkten die aan de accijns op mousserende wijn zijn onderworpen. Zij mogen op niet-mousserende en op mousserende wijn hetzelfde accijnstarief toepassen. 3. De Lid-Staten mogen op alle soorten niet-mousserende en mousserende wijn met een effectief alcoholvolumegehalte van niet meer dan 8,5 % vol verlaagde accijnstarieven toepassen. 4. Lid-Staten die op 1 januari 1992 een hoger accijnstarief toepasten op niet-mousserende wijnen als gedefinieerd in artikel 8, lid 1, tweede streepje, mogen dit tarief blijven toepassen. Dit hogere tarief mag niet meer bedragen dan het normale nationale tarief voor
produits intermédiaires ». tussenprodukten ».
B.4.1. Le Conseil des ministres estime, à titre préliminaire, que la B.4.1. De Ministerraad is voorafgaandelijk van mening dat het verschil
différence de traitement n'est pas discriminatoire au motif que le in behandeling niet discriminerend is om reden dat de wetgever het bij
législateur a respecté le cadre imposé, au niveau européen, par la de richtlijn 92/84/EEG op Europees niveau opgelegde kader heeft
directive 92/84/CEE et n'a fait qu'utiliser, d'une manière nageleefd en enkel op redelijke wijze gebruik heeft gemaakt van de
raisonnable, la marge d'appréciation que cette directive lui beoordelingsmarge die die richtlijn hem toekende.
concédait. B.4.2. Il y a lieu de souligner à cet égard que la liberté B.4.2. Er dient in dat verband te worden beklemtoond dat de
d'appréciation qui peut être laissée aux Etats dans la transposition beoordelingsvrijheid die bij de omzetting van een richtlijn aan de
d'une directive ne saurait être interprétée comme permettant au Staten kan worden gelaten, niet in die zin kan worden geïnterpreteerd
législateur de violer les articles 10, 11 et 172 de la Constitution. dat zij de wetgever toestaat de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet te schenden.
De surcroît, la Cour de justice a jugé que « les directives 92/83 et Bovendien heeft het Hof van Justitie geoordeeld dat « de richtlijnen
92/84 se limitent à imposer aux Etats membres l'obligation d'appliquer 92/83 en 92/84 de lidstaten enkel verplichten, een minimumaccijns
un droit d'accise minimal », leur laissant « une marge d'appréciation [...] toe te passen », waarbij hun « voldoende beoordelingsmarge »
wordt gelaten « om te verzekeren, dat de heffing op wijn en die op
suffisante pour établir entre la taxation du vin et celle de la bière bier zich zodanig tot elkaar verhouden dat elke bescherming van de
un rapport excluant toute protection de la production nationale », si binnenlandse productie [...] is uitgesloten », zodat die richtlijn
bien que cette directive ne peut violer l'article 110 du TFUE artikel 110 van het VWEU niet kan schenden omdat zij « de lidstaten
puisqu'elle laisse « aux Etats membres une marge d'appréciation een beoordelingsmarge [laat] die ruim genoeg is opdat deze ze ten
suffisamment large pour leur permettre de [la] transposer dans un sens uitvoer kunnen leggen op een wijze die strookt met de vereisten van
conforme aux exigences du traité » (CJCE, 17 juin 1999, C-166/98, het Verdrag » (HvJ, 17 juni 1999, C-166/98, Socridis, punten 19-20).
Socridis, points 19-20).
B.4.3. La simple conformité aux exigences minimales de la directive ne B.4.3. Het louter voldoen aan de minimale eisen van de richtlijn kan
saurait dès lors ni dispenser le législateur de respecter le principe bijgevolg noch de wetgever ervan vrijstellen het beginsel van
d'égalité et de non-discrimination, ni l'exonérer du respect des gelijkheid en niet-discriminatie in acht te nemen, noch hem ontheffen
règles du droit primaire de l'Union européenne pertinentes en la van de naleving van de ter zake relevante regels van het primaire
matière. Unierecht.
Il s'ensuit que la justification avancée par le Conseil des ministres Daaruit volgt dat de door de Ministerraad aangevoerde verantwoording
ne peut être accueillie. niet kan worden aangenomen.
B.5. Compte tenu de la nature des dispositions attaquées et des B.5. Rekening houdend met de aard van de bestreden bepalingen en met
développements de la requête, la Cour doit examiner leur compatibilité de uiteenzetting in het verzoekschrift, dient het Hof de
avec les articles 10, 11 et 172 de la Constitution, en tenant dûment bestaanbaarheid ervan met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet
compte des exigences découlant du droit de l'Union européenne et, te onderzoeken, door terdege rekening te houden met de eisen die
voortvloeien uit het Europese Unierecht en in het bijzonder uit
particulièrement, de l'article 110, § 2, du TFUE, tel qu'il est artikel 110, lid 2, van het VWEU, zoals het wordt geïnterpreteerd in
interprété par la jurisprudence de la Cour de justice à laquelle la de rechtspraak van het Hof van Justitie waarnaar de verzoekende partij
partie requérante fait référence. La Cour a invité plusieurs fois les verwijst. Het Hof heeft de partijen meermaals uitgenodigd zich
parties à s'expliquer davantage à ce propos. daaromtrent nader te verklaren.
B.6.1. L'article 110 du TFUE dispose : B.6.1. Artikel 110 van het VWEU bepaalt :
« Aucun Etat membre ne frappe directement ou indirectement les « De lidstaten heffen op producten van de overige lidstaten, al dan
produits des autres Etats membres d'impositions intérieures, de niet rechtstreeks, geen hogere binnenlandse belastingen van welke aard
quelque nature qu'elles soient, supérieures à celles qui frappent ook dan die welke, al dan niet rechtstreeks, op gelijksoortige
directement ou indirectement les produits nationaux similaires. nationale producten worden geheven.
En outre, aucun Etat membre ne frappe les produits des autres Etats Bovendien heffen de lidstaten op de producten van de overige lidstaten
membres d'impositions intérieures de nature à protéger indirectement geen zodanige binnenlandse belastingen, dat daardoor andere producties
d'autres productions ». zijdelings worden beschermd ».
B.6.2. L'article 110 du TFUE s'applique aux « charges pécuniaires » B.6.2. Artikel 110 van het VWEU is van toepassing op « geldelijke
qui, comme en l'espèce, « [résultent] d'un régime général lasten » die, zoals te dezen, « voortvloeien uit een algemeen systeem
d'impositions intérieures appréhendant systématiquement, selon les van binnenlandse heffingen waardoor categorieën van producten volgens
mêmes critères objectifs, des catégories de produits indépendamment de dezelfde objectieve criteria stelselmatig worden getroffen, ongeacht
leur origine ou de leur destination » (CJCE, 8 novembre 2007, de oorsprong of de bestemming ervan » (HvJ, 8 november 2007, C-221/06,
C-221/06, Stadtgemeinde Frohnleiten, point 31). Stadtgemeinde Frohnleiten, punt 31).
B.6.3. La Cour de justice interprète cette disposition de la manière suivante : B.6.3. Het Hof van Justitie interpreteert die bepaling als volgt :
« L'article [110 TFUE], dans son ensemble, a pour but d'assurer la « [...] Artikel [110 van het VWEU] [...] in zijn geheel [heeft] tot
libre circulation des marchandises entre les Etats membres dans des doel [...] het vrije verkeer van goederen tussen de lidstaten onder
conditions normales de concurrence, par l'élimination de toutes formes normale mededingingsvoorwaarden te verzekeren door elke vorm van
de protection pouvant résulter de l'application d'impositions bescherming uit te sluiten die het gevolg kan zijn van de toepassing
intérieures discriminatoires à l'égard de produits des autres Etats van binnenlandse belastingen die discriminerend zijn ten opzichte van
membres, et de garantir la parfaite neutralité des impositions producten uit andere lidstaten, en de volstrekte neutraliteit van de
intérieures au regard de la concurrence entre produits nationaux et binnenlandse belastingen te garanderen wat de mededinging tussen
produits importés [...]. nationale producten en ingevoerde producten betreft [...].
Dans cette perspective, l'article [110], second alinéa, [TFUE], a pour In dat perspectief dient artikel [110], tweede alinea, [van het VWEU]
fonction d'appréhender toute forme de protectionnisme fiscal indirect elke vorm van zijdelings fiscaal protectionisme tegen te gaan in het
dans le cas de produits importés qui, sans être similaires aux geval van ingevoerde producten die, hoewel zij niet gelijksoortig zijn
produits nationaux, au sens du premier alinéa, se trouvent néanmoins, in de zin van de eerste alinea, niettemin zijdelings of potentieel, al
avec certains d'entre eux, dans un rapport de concurrence même is het maar gedeeltelijk, in een mededingingsverhouding staan met
partielle, indirecte ou potentielle » (CJCE, grande chambre, 8 avril sommige binnenlandse producten [...] » (HvJ, grote kamer, 8 april
2008, Commission c. Suède, C-167/05, points 40-41). 2008, C-167/05, Commissie t. Zweden, punten 40-41).
Cette disposition « doit recevoir une interprétation large, de manière Die bepaling « moet [...] ruim worden uitgelegd, zodat alle fiscale
à permettre d'appréhender tous les procédés fiscaux qui porteraient
atteinte, que ce soit de façon directe ou indirecte, à l'égalité de regelingen die al dan niet rechtstreeks inbreuk kunnen maken op de
traitement entre les produits nationaux et les produits importés. gelijkheid van behandeling van nationale of ingevoerde producten,
L'interdiction qu'il édicte doit donc s'appliquer chaque fois qu'une eronder vallen. Het in dit artikel geformuleerde verbod geldt derhalve
imposition fiscale est de nature à décourager l'importation de biens voor alle belastingen waardoor de invoer van producten van oorsprong
originaires d'autres Etats membres au profit de productions uit andere lidstaten kan worden afgeremd ten gunste van nationale
intérieures » (CJCE, 8 novembre 2007 précité, point 40). producten » (HvJ, 8 november 2007, reeds aangehaald, punt 40).
B.7.1. Il n'est pas contesté que la production de bière est B.7.1. Er wordt niet betwist dat de bierproductie voornamelijk
essentiellement nationale alors que la production de vin est essentiellement importée. nationaal is terwijl de wijnproductie voornamelijk ingevoerd is.
B.7.2. Par ailleurs, comme l'a relevé la partie requérante, le vin et B.7.2. Daarenboven, zoals de verzoekende partij heeft opgemerkt,
la bière peuvent être considérés, dans une certaine mesure, comme des kunnen wijn en bier in zekere mate als concurrerende producten worden
produits concurrents aux fins de l'application de l'article 110, beschouwd met het oog op de toepassing van artikel 110, tweede alinea,
deuxième alinéa, du TFUE. van het VWEU.
Ainsi la Cour de justice a-t-elle jugé : Aldus heeft het Hof van Justitie geoordeeld :
« Il ressort de la jurisprudence que le vin et la bière sont, dans une « Blijkens de rechtspraak kunnen wijn en bier tot op zekere hoogte aan
certaine mesure, de nature à satisfaire des besoins identiques, de dezelfde behoeften voldoen zodat zij in zekere mate substitueerbaar
sorte qu'on doit admettre entre eux un certain degré de substitution, zijn, waarbij het Hof evenwel heeft verklaard dat, gelet op de grote
la Cour précisant cependant que, compte tenu des grandes différences verschillen in kwaliteit en dus in prijs tussen wijnsoorten, bij de
de qualité et, partant, de prix qui existent entre les vins, la bepaling van de beslissende mededingingsverhouding tussen bier, een
relation de concurrence déterminante entre la bière, boisson populaire populaire en veel verbruikte drank, en wijn dient te worden uitgegaan
et largement consommée, et le vin doit être établie avec les vins les van de wijnen die bij het grote publiek het meest in trek zijn,
plus accessibles au grand public, qui sont, en général, les plus namelijk in het algemeen de lichtste en de goedkoopste soorten [...] »
légers et les moins chers » (CJCE, grande chambre, 8 avril 2008, (HvJ, grote kamer, 8 april 2008, C-167/05, Commissie t. Zweden, punt
Commission c. Suède, C-167/05, point 43). 43).
De telles considérations paraissent applicables à l'ensemble des Dergelijke overwegingen lijken eveneens te gelden voor alle nationale
marchés nationaux, sauf lorsqu'une particularité du marché national markten, behalve wanneer een bijzonder kenmerk van de beoogde
considéré permet de « justifier une appréciation différente » (ibid., nationale markt « een andere beoordeling [kan] rechtvaardigen »
point 44). (ibid., punt 44).
Il ressort aussi de la jurisprudence de la Cour de justice qu'un Uit de rechtspraak van het Hof van Justitie blijkt eveneens dat er een
concurrentieverhouding bestaat tussen een bier met een
rapport de concurrence existe entre une bière titrant 3,5 % d'alcool alcoholpercentage van 3,5 pct. en een wijn met een alcoholpercentage
et un vin titrant 12,5 % d'alcool, certes dans un système où la vente van 12,5 pct., weliswaar binnen een systeem waarin de detailhandel in
au détail de ces deux boissons était confiée en monopole à une die twee dranken als monopolie was toevertrouwd aan een onderneming
entreprise appartenant à l'Etat (ibid., point 44). En toute hypothèse, die aan de Staat toebehoort (ibid., punt 44). In elk geval werd een
un rapport de concurrence a été établi entre la bière et un vin concurrentieverhouding aangetoond tussen bier en een wijn met een
titrant 9 % d'alcool (CJCE, 12 juillet 1983, Commission c. alcoholpercentage van 9 pct. (HvJ, 12 juli 1983, 170/78, Commissie t.
Royaume-Uni, 170/78, points 11-12). Verenigd Koninkrijk, punten 11-12).
Il convient donc d'appréhender la différence de taxation critiquée à Het bekritiseerde verschil in belasting dient dus in ogenschouw te
l'aune des articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus en worden genomen in het licht van de artikelen 10, 11 en 172 van de
combinaison avec l'article 110, deuxième alinéa, du TFUE. La Cour doit Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 110, tweede alinea, van het
dès lors évaluer, d'une part, l'ampleur de la différence de taxation, VWEU. Het Hof moet bijgevolg, enerzijds, de omvang van het verschil in
à la lumière des méthodes de comparaison élaborées par la Cour de belasting evalueren in het licht van de door het Hof van Justitie ter
justice en la matière, et apprécier, d'autre part, l'incidence que zake uitgewerkte vergelijkingsmethodes en, anderzijds, de weerslag
peut avoir cette différence de taxation sur le choix des beoordelen die dat verschil in belasting op de keuze van de
consommateurs. consumenten kan hebben.
B.8.1. Dans son arrêt du 12 juillet 1983, dans l'affaire 170/78, B.8.1. In zijn arrest van 12 juli 1983, in de zaak 170/78 Commissie t.
Commission c. Royaume-Uni, la Cour de justice a retenu trois méthodes Verenigd Koninkrijk, heeft het Hof van Justitie drie analysemethodes
d'analyse afin de déterminer si le vin était plus taxé que la bière en in aanmerking genomen om te bepalen of wijn meer werd belast dan bier,
appréciant respectivement « la charge fiscale par rapport au volume, door respectievelijk « de fiscale last aan het volume, het
au degré alcoolique et au prix des produits » (point 18). alcoholgehalte en de prijs van de produkten » te toetsen (punt 18).
Par ailleurs, le taux de TVA applicable au vin et à la bière est Overigens is het btw-tarief dat op wijn en op bier van toepassing is,
identique, si bien que la différence d'imposition découle uniquement identiek, zodat het verschil in belasting enkel voortvloeit uit de
des droits d'accise distincts auxquels ces boissons sont soumises. verschillende accijnzen waaraan die dranken worden onderworpen.
B.8.2. A cet égard, il convient de souligner que le mode de calcul du B.8.2. In dat verband moet worden beklemtoond dat bij de
droit d'accise perçu par litre de bière prend comme référence, non le
volume alcoométrique de la bière, mais sa gradation, en degrés Plato, berekeningswijze van de accijns die per liter bier wordt geheven, niet
arrondie conformément au tableau contenu à l'article 5, § 7, de la loi het alcoholvolumegehalte van bier maar de gradatie ervan, in graden
du 7 janvier 1998. B.9.1. Selon la partie requérante, qui n'a pas été contredite sur ce point par le Conseil des ministres, il serait possible, bien que le degré Plato entretienne une relation non linéaire avec le volume alcoométrique, d'établir, dans une certaine mesure, un rapport stable entre ces deux gradations. Dans son premier mémoire complémentaire, la requérante a fixé un tel rapport en ce sens qu'un pour cent d'alcool équivaudrait à 0,55 degré Plato. Invitée par la Cour à expliquer cette formule, la partie requérante a, dans son second mémoire complémentaire, estimé que la Plato, afgerond overeenkomstig de in artikel 5, § 7, van de wet van 7 januari 1998 vervatte tabel, als referentie wordt genomen. B.9.1. Volgens de verzoekende partij, die op dat punt niet is tegengesproken door de Ministerraad, zou het mogelijk zijn, hoewel de graad Plato in een niet-lineair verband met het alcoholvolumegehalte staat, in zekere mate een vaste verhouding tussen die twee gradaties vast te stellen. In haar eerste aanvullende memorie heeft de verzoekende partij een dergelijke verhouding in die zin vastgesteld dat één procent alcohol gelijk zou zijn aan 0,55 graden Plato. Door het Hof uitgenodigd die formule toe te lichten, was de verzoekende partij in haar tweede
conversion pouvait être obtenue en recourant à l'équation suivante : « aanvullende memorie van mening dat de omzetting kon worden verkregen
P = (258,6 X (d-1))/ (0,88d +0,12) ». A défaut de précision door middel van de volgende vergelijking : « P = (258,6 x
complémentaire, fournie par la requérante, il faut vraisemblablement (d-1))/(0,88d + 0,12) ». Bij gebrek aan aanvullende precisering door
entendre par P le degré Plato et par d le volume alcoométrique. de verzoekende partij, moet P wellicht worden begrepen als graden Plato en d als het alcoholvolumegehalte.
B.9.2. Or, les résultats fournis par l'application d'une telle B.9.2. De resultaten die door de toepassing van een dergelijke
vergelijking worden verkregen, zijn evenwel niet alleen totaal
équation, non seulement, sont totalement différents de ceux obtenus verschillend van die welke met de door de verzoekende partij
par la première formule fournie par la requérante, mais paraissent, en verstrekte eerste formule zijn verkregen, maar lijken ook weinig
outre, peu vraisemblables. Ainsi, le degré Plato d'une bière titrant 5 waarschijnlijk. Aldus zou bier met een alcoholpercentage van 5 pct.
% d'alcool serait de 9 d° Plato, selon la première formule de volgens de eerste omzettingsformule 9 graden Plato hebben en volgens
conversion, et de 229 d° Plato, selon la seconde formule de de tweede omzettingsformule 229 graden Plato. In het licht van de in
conversion. A la lumière de l'échelle des d° Plato, prévue par
l'article 5 de la loi du 7 janvier 1998 précité, il paraît hautement het voormelde artikel 5 van de wet van 7 januari 1998 bedoelde schaal
met graden Plato lijkt het hoogst onwaarschijnlijk dat bier met een
improbable qu'une bière titrant 5 % de volume alcoométrique ait un tel alcoholvolumepercentage van 5 pct. zulke graden Plato heeft.
d° Plato. B.9.3. Comme il a été exposé en B.2.2, il appartient à la partie B.9.3. Zoals in B.2.2 is uiteengezet, staat het aan de verzoekende
requérante de faire connaître en quoi le législateur aurait partij te kennen te geven in welk opzicht de wetgever de normen zou
transgressé les normes qu'elle invoque à l'appui de son moyen. hebben geschonden die zij ter ondersteuning van haar middel aanvoert.
B.9.4. Or, la partie requérante est en l'espèce restée en défaut B.9.4. De verzoekende partij heeft te dezen echter nagelaten een
d'apporter un minimum d'éléments afin de permettre à la Cour de minimum aan elementen aan te brengen om het Hof in staat te stellen te
déterminer en quoi les articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus bepalen in welk opzicht de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, in
en combinaison avec l'article 110 du TFUE, ont pu être violés par les samenhang gelezen met artikel 110 van het VWEU, konden zijn geschonden
dispositions qu'elle attaque. door de bepalingen die zij bestrijdt.
B.9.5. Le moyen, en tant qu'il est pris des articles 10, 11 et 172 de B.9.5. In zoverre het is afgeleid uit de artikelen 10, 11 en 172 van
la Constitution, combinés avec l'article 110 du TFUE, n'est dès lors pas recevable. B.10.1. La Cour doit encore vérifier si les dispositions attaquées sont compatibles avec les articles 10, 11 et 172 de la Constitution, appréhendés isolément. B.10.2. Le législateur dispose d'un large pouvoir d'appréciation pour instaurer des impôts et pour en désigner les redevables. La Cour ne peut sanctionner les choix politiques du législateur et les motifs qui les fondent que s'ils sont dénués de justification raisonnable. En l'espèce, le législateur a pu tenir compte des différences quant aux procédés de fabrication et aux modes de consommation du vin et de la bière lorsqu'il s'est agi de fixer le mode de calcul des accises qui frappent ces boissons. Un tel choix paraît d'autant moins déraisonnable que le vin entretient avec la bière un degré assez faible de concurrence et que les directives applicables en la matière autorisent le législateur à prévoir des modes de calcul distincts quant aux droits d'accise perçus par litre de vin ou de bière. B.10.3. Contrairement à ce qu'avance la partie requérante, la simple circonstance qu'une augmentation des droits d'accise perçus sur la bière aurait généré davantage de recettes fiscales ne suffit pas à rendre la mesure déraisonnable, compte tenu de la marge d'appréciation reconnue au législateur et de la possibilité dont il dispose de concilier un objectif purement budgétaire avec d'autres considérations relatives aux types de produits soumis à la taxation en cause. En outre, la partie requérante ne démontre pas à suffisance de droit que l'augmentation des droits d'accise sur le vin aboutirait à un accroissement des ventes de bière tel que la mesure serait contreproductive. B.10.4. Enfin, dès lors que la partie requérante se borne à évoquer l'existence d'une « aide d'Etat déguisée », il y a lieu de relever que cette partie ne développe pas suffisamment la portée de son grief. B.11. Le moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi rendu en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, le 9 octobre 2014. Le greffier, F. Meersschaut Le président, de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 110 van het VWEU, is het middel bijgevolg niet ontvankelijk. B.10.1. Het Hof moet nog nagaan of de bestreden bepalingen bestaanbaar zijn met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, afzonderlijk beschouwd. B.10.2. De wetgever beschikt over een ruime beoordelingsbevoegdheid om belastingen in te voeren en de belastingplichtigen aan te wijzen. Het Hof vermag de beleidskeuzen van de wetgever, alsook de motieven die daaraan ten grondslag liggen, slechts af te keuren indien zij zonder redelijke verantwoording zouden zijn. Te dezen vermocht de wetgever rekening te houden met de verschillen met betrekking tot de productieprocessen en de verbruikspatronen van wijn en bier toen het erom ging de berekeningswijze van de accijnzen die op die dranken worden geheven, vast te stellen. Een dergelijke keuze lijkt des te minder onredelijk daar wijn in vrij geringe mate met bier concurreert en daar de ter zake van toepassing zijnde richtlijnen de wetgever ertoe machtigen in onderscheiden berekeningswijzen te voorzien met betrekking tot de accijnzen die per liter wijn of bier worden geheven. B.10.3. In tegenstelling tot wat de verzoekende partij aanvoert, volstaat de loutere omstandigheid dat een verhoging van de op bier geheven accijnzen meer fiscale inkomsten zou hebben opgeleverd, niet om de maatregel onredelijk te maken, rekening houdend met de aan de wetgever toegekende beoordelingsmarge en rekening houdend met de mogelijkheid waarover hij beschikt om een louter budgettair doel te verzoenen met andere overwegingen met betrekking tot de soorten van producten die aan de in het geding zijnde belasting zijn onderworpen. Bovendien toont de verzoekende partij niet ten genoege van recht aan dat de verhoging van de accijnzen op wijn zou leiden tot een toename in de verkoop van bier, zodat de maatregel contraproductief zou zijn. B.10.4. Aangezien de verzoekende partij zich ertoe beperkt het bestaan van een « verdoken staatssteun » te vermelden, zet zij de draagwijdte van haar grief niet voldoende uiteen. B.11. Het middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus gewezen in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op 9 oktober 2014. De griffier, F. Meersschaut De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^