Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 182/2013 du 19 décembre 2013 Numéro du rôle : 5721 En cause : la question préjudicielle relative à la loi du 12 avril 1985 « chargeant le Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges A. A(...)"
Extrait de l'arrêt n° 182/2013 du 19 décembre 2013 Numéro du rôle : 5721 En cause : la question préjudicielle relative à la loi du 12 avril 1985 « chargeant le Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges A. A(...) Uittreksel uit arrest nr. 182/2013 van 19 december 2013 Rolnummer : 5721 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de wet van 12 april 1985 « waarbij het Fonds tot vergoeding van de in geval van sluiting der ondernemingen ontslagen werknem Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, en de rechte(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 182/2013 du 19 décembre 2013 Uittreksel uit arrest nr. 182/2013 van 19 december 2013
Numéro du rôle : 5721 Rolnummer : 5721
En cause : la question préjudicielle relative à la loi du 12 avril In zake : de prejudiciële vraag betreffende de wet van 12 april 1985 «
1985 « chargeant le Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés waarbij het Fonds tot vergoeding van de in geval van sluiting der
en cas de fermeture d'entreprises du paiement d'une indemnité de ondernemingen ontslagen werknemers belast wordt met de uitbetaling van
transition », posée par le Tribunal du travail de Tournai. een overbruggingsvergoeding », gesteld door de Arbeidsrechtbank te
La Cour constitutionnelle, Doornik. Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges A. samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, en de
Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et P. Nihoul, assistée rechters A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en P.
du greffier F. Meersschaut, présidée par le président J. Spreutels, Nihoul, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par jugement du 24 septembre 2013 en cause de Thierry Dekampener Bij vonnis van 24 september 2013 in zake Thierry Dekampener tegen het
contre le Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de Fonds tot vergoeding van de in geval van sluiting van ondernemingen
fermeture d'entreprises (FFE), dont l'expédition est parvenue au ontslagen werknemers (FSO), waarvan de expeditie ter griffie van het
greffe de la Cour le 3 octobre 2013, le Tribunal du travail de Tournai Hof is ingekomen op 3 oktober 2013, heeft de Arbeidsrechtbank te
a posé la question préjudicielle suivante : Doornik de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« La loi du 12 avril 1985 chargeant le Fonds d'indemnisation des « De wet van 12 april 1985 waarbij het Fonds tot vergoeding van de in
travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises du paiement geval van sluiting der ondernemingen ontslagen werknemers belast wordt
d'une indemnité de transition ne prévoit aucun délai de prescription met de uitbetaling van een overbruggingsvergoeding voorziet in geen
relative à la récupération d'une indemnité de transition payée enkele verjaringstermijn voor de terugvordering van een ten onrechte
indûment et ne se réfère pas à l'article 30 de la loi du 29 juin 1981 betaalde overbruggingsvergoeding en verwijst niet naar artikel 30 van
établissant les principes généraux de la sécurité sociale des de wet van 29 juni 1981 houdende de algemene beginselen van de sociale
travailleurs salariés qui fixe des délais de prescription de six mois, zekerheid voor werknemers, dat verjaringstermijnen van zes maanden,
trois ans ou cinq ans pour l'action en répétition de l'indu. drie jaar of vijf jaar vaststelt voor de vordering tot terugbetaling
van een ten onrechte betaald bedrag.
Dès lors, la loi du 12 avril 1985 chargeant le Fonds d'indemnisation Bevat de wet van 12 april 1985 waarbij het Fonds tot vergoeding van de
des travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises du in geval van sluiting der ondernemingen ontslagen werknemers belast
paiement d'une indemnité de transition ne contient-elle pas une wordt met de uitbetaling van een overbruggingsvergoeding bijgevolg
discrimination entre travailleurs salariés ou assurés sociaux geen discriminatie tussen werknemers en sociaal verzekerden die
contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'elle ne strijdig is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat zij
prévoit pas de délai de prescription pour la récupération d'une niet voorziet in een verjaringstermijn voor de terugvordering van een
indemnité de transition en cas de fermeture d'entreprise payée overbruggingsvergoeding die bij de sluiting van een onderneming ten
indûment, alors que des brèves prescriptions sont prévues pour les onrechte werd betaald, terwijl in korte verjaringstermijnen is
actions en récupération des prestations indues, telles que définies voorzien voor de vorderingen tot terugbetaling van ten onrechte
par la loi du 29 juin 1981, mais également dans les matières de betaalde prestaties, zoals die zijn bepaald door de wet van 29 juni
sécurité sociale entendues au sens large ? ». 1981, maar eveneens in de aangelegenheden van sociale zekerheid, opgevat in ruime zin ? ».
Le 24 octobre 2013, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la Op 24 oktober 2013 hebben de rechters-verslaggevers P. Nihoul en E.
Derycke, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere
loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in
juges-rapporteurs P. Nihoul et E. Derycke ont informé la Cour qu'ils kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te
pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de stellen het onderzoek van de zaak, wegens de aard ervan, af te doen
l'affaire, en raison de sa nature, par un arrêt de réponse immédiate. met een arrest van onmiddellijk antwoord.
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. La question préjudicielle porte sur la loi du 12 avril 1985 « B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de wet van 12 april
chargeant le Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas 1985 « waarbij het Fonds tot vergoeding van de in geval van sluiting
de fermeture d'entreprises du paiement d'une indemnité de transition der ondernemingen ontslagen werknemers belast wordt met de uitbetaling
». La Cour est invitée à examiner la compatibilité de cette loi avec van een overbruggingsvergoeding ». Het Hof wordt verzocht de
les articles 10 et 11 de la Constitution dans la mesure où elle ne bestaanbaarheid van die wet met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
prévoit aucun délai de prescription pour la récupération par le Fonds te onderzoeken in zoverre zij in geen enkele verjaringstermijn
d'une indemnité de transition payée indûment. voorziet voor de terugvordering, door het Fonds, van een ten onrechte
betaalde overbruggingsvergoeding.
B.2. Le juge a quo, d'une part, compare cette situation à celle qui B.2. De verwijzende rechter vergelijkt, enerzijds, die situatie met de
est réglée par d'autres textes en matière de sécurité sociale, situatie die wordt geregeld door andere teksten inzake sociale
notamment par l'article 30 de la loi du 29 juin 1981 établissant les zekerheid, meer bepaald door artikel 30 van de wet van 29 juni 1981
principes généraux de la sécurité sociale des travailleurs salariés, houdende de algemene beginselen van de sociale zekerheid voor
werknemers, dat voorziet in een verjaringstermijn van drie jaar, die
op vijf jaar wordt gebracht in geval van bedrog of arglist van de
qui prévoit un délai de prescription de trois ans, porté à cinq ans en werknemer en die wordt teruggebracht tot zes maanden indien de
cas de fraude ou de dol du travailleur, et ramené à six mois lorsque betaling enkel het gevolg is van een vergissing van de instelling of
le paiement résulte uniquement d'une erreur de l'organisme ou du de dienst, waarvan de betrokkene zich normaal geen rekenschap kon
service, dont l'intéressé ne pouvait normalement se rendre compte. Le geven. De verwijzende rechter vermeldt, anderzijds, de korte
juge a quo, d'autre part, évoque les courtes prescriptions prévues « verjaringstermijnen die zijn bepaald « in de aangelegenheden van
dans les matières de sécurité sociale entendues au sens large ». sociale zekerheid, opgevat in ruime zin ».
Il interroge la Cour sur la discrimination éventuelle entre Hij stelt het Hof een vraag over de mogelijke discriminatie onder
travailleurs salariés ou entre assurés sociaux qui résulterait de la werknemers of onder sociaal verzekerden, die uit de in het geding
loi en cause. Il ressort en outre du jugement que le travailleur en zijnde wet zou voortvloeien. Uit het vonnis blijkt bovendien dat de in
cause estime que l'absence de délai de prescription est d'autant plus het geding zijnde werknemer van mening is dat de ontstentenis van een
discriminatoire que l'article 12 de la loi du 12 avril 1985 prévoit un verjaringstermijn des te discriminerender is daar artikel 12 van de
wet van 12 april 1985 voorziet in een verjaringstermijn van drie jaar
délai de prescription de trois ans pour l'action du travailleur en voor de rechtsvordering van de werknemer tot betaling van de
paiement des indemnités dues sur la base de cette loi. vergoedingen die op grond van die wet verschuldigd zijn.
B.3. Il résulte des termes de la question préjudicielle et de la B.3. Uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag en uit de
motivation de la décision de renvoi que le juge a quo considère que motivering van de verwijzingsbeslissing volgt dat de verwijzende
l'indemnité de transition pourrait être assimilée à une prestation de rechter van oordeel is dat de overbruggingsvergoeding zou kunnen
worden gelijkgesteld met een socialezekerheidsprestatie in ruime zin.
sécurité sociale au sens large. Het Hof stelt vast dat het in B.2 vermelde artikel 30 van de wet van
La Cour constate que l'article 30 de la loi du 29 juin 1981 mentionné 29 juni 1981 aangeeft dat de wetgever niet heeft toegestaan dat de
en B.2 révèle que le législateur n'a pas permis que les allocations inzake sociale zekerheid gestorte uitkeringen, wanneer die
versées en matière de sécurité sociale puissent, lorsqu'elles ont été onverschuldigd zijn geïnd, binnen de gemeenrechtelijke termijnen
indûment perçues, être récupérées dans les délais de droit commun. Il kunnen worden teruggevorderd. Hij heeft rekening willen houden met het
a voulu tenir compte de ce que « la nature et la technicité croissante feit dat « de eigen aard en het toenemende technische aspect van de
des textes normatifs régissant notre système de sécurité sociale normatieve teksten die ons sociale zekerheidssysteem beheersen [...]
imposent une solution spécifique au problème de la récupération de een bijzondere regeling [vereisen] voor de materie van de
terugvordering van onverschuldigde bedragen ten aanzien van de
l'indu par rapport aux principes du droit civil » (Doc. parl., Sénat, principes van het burgerlijk recht » (Parl. St., Senaat, 1979-1980,
1979-1980, 508, n° 1, p. 25). Il a veillé également à rendre les 508, nr. 1, p. 25). Hij heeft tevens erover gewaakt dat de korte
courtes prescriptions inapplicables « lorsque le paiement indu a été verjaringstermijnen niet van toepassing zijn « in geval van bedrog,
effectué en cas de fraude, de dol ou de manoeuvres frauduleuses », arglist of bedrieglijke handelingen van de betrokkene » en in dat
tout en limitant dans ce cas le délai de prescription à cinq ans geval de verjaringstermijn tot vijf jaar beperkt (artikel 30, § 1,
(article 30, § 1er, alinéa 3, de la loi précitée du 29 juin 1981). derde lid, van voormelde wet van 29 juni 1981).
B.4. L'indemnité de transition qui est versée par le Fonds B.4. De overbruggingsvergoeding die wordt gestort door het Fonds tot
d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de fermeture vergoeding van de in geval van sluiting van ondernemingen ontslagen
d'entreprises, institué auprès de l'Office national de l'emploi, ne werknemers, dat werd opgericht bij de Rijksdienst voor
diffère pas à ce point des autres prestations sociales qu'il serait Arbeidsvoorziening, verschilt niet dermate van de andere sociale
justifié de soumettre la récupération de l'indemnité indûment payée au prestaties dat het verantwoord zou zijn de terugvordering van de
délai de prescription institué par l'article 2262bis du Code civil onverschuldigd betaalde vergoeding aan de verjaringstermijn van
alors que, pour d'autres allocations sociales comparables indûment artikel 2262bis van het Burgerlijk Wetboek te onderwerpen terwijl,
voor andere vergelijkbare onverschuldigd betaalde sociale uitkeringen
payées, le délai de prescription est, selon les cas, de six mois, de verjaringstermijn, naar gelang van de gevallen, zes maanden, drie
trois ans ou cinq ans. jaar of vijf jaar bedraagt.
B.5. En outre, la loi du 12 avril 1985 en cause a été abrogée par la B.5. Bovendien is de in het geding zijnde wet van 12 april 1985
loi du 26 juin 2002 relative aux fermetures d'entreprises, qui charge opgeheven bij de wet van 26 juni 2002 betreffende de sluiting van de
le Fonds d'indemnisation des travailleurs licenciés en cas de ondernemingen, die het Fonds tot vergoeding van de in geval van
fermeture d'entreprises du paiement, entre autres, de l'indemnité de sluiting van ondernemingen ontslagen werknemers belast met de
transition. L'article 72/1, § 1er, de cette loi du 26 juin 2002, uitbetaling van onder meer de overbruggingsvergoeding. Artikel 72/1, §
inséré par la loi du 30 juillet 2013 portant des dispositions 1, van die wet van 26 juni 2002, ingevoegd bij de wet van 30 juli 2013
houdende diverse bepalingen, bepaalt dat de terugvordering van de
diverses, dispose que « la répétition des paiements versés indûment au betalingen die met name als overbruggingsvergoeding ten onrechte door
travailleur » par le Fonds au titre, notamment, d'indemnité de het Fonds aan de werknemer zijn verricht, naar gelang van het geval na
transition, se prescrit, selon le cas, par six mois, trois ans ou cinq zes maanden, drie jaar of vijf jaar verjaart.
ans. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative. B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
La loi du 12 avril 1985 « chargeant le Fonds d'indemnisation des De wet van 12 april 1985 « waarbij het Fonds tot vergoeding van de in
geval van sluiting der ondernemingen ontslagen werknemers belast wordt
travailleurs licenciés en cas de fermeture d'entreprises du paiement met de uitbetaling van een overbruggingsvergoeding » schendt de
d'une indemnité de transition » viole les articles 10 et 11 de la artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat zij geen enkele bepaling
Constitution en ce qu'elle ne contient aucune disposition relative au bevat betreffende de verjaringstermijn van de vordering tot
délai de prescription de l'action en répétition de l'indemnité de terugbetaling van de overbruggingsvergoeding.
transition. Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 19 décembre 2013. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 19 december 2013.
Le greffier, De griffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^