← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 151/2013 du 7 novembre 2013 Numéro du rôle : 5529 En cause :
la question préjudicielle relative à l'article 745octies, § 1 er , alinéa 1 er ,
du Code civil, posée par le Tribunal de première instan La Cour constitutionnelle, composée
des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges E. D(...)"
| Extrait de l'arrêt n° 151/2013 du 7 novembre 2013 Numéro du rôle : 5529 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 745octies, § 1 er , alinéa 1 er , du Code civil, posée par le Tribunal de première instan La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges E. D(...) | Uittreksel uit arrest nr. 151/2013 van 7 november 2013 Rolnummer : 5529 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. |
|---|---|
| COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
| Extrait de l'arrêt n° 151/2013 du 7 novembre 2013 | Uittreksel uit arrest nr. 151/2013 van 7 november 2013 |
| Numéro du rôle : 5529 | Rolnummer : 5529 |
| En cause : la question préjudicielle relative à l'article 745octies, § | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 745octies, § 1, |
| 1er, alinéa 1er, du Code civil, posée par le Tribunal de première | eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van |
| instance de Bruxelles. | eerste aanleg te Brussel. |
| La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
| composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, en de |
| Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, T. MerckxVan Goey et F. Daoût, assistée | rechters E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey en F. |
| du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, | Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels, |
| après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
| I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
| Par jugement du 23 novembre 2012 en cause de Marc Henn et Nathalie | Bij vonnis van 23 november 2012 in zake Marc Henn en Nathalie Henn |
| Henn contre Francis Heuclen, dont l'expédition est parvenue au greffe | tegen Francis Heuclen, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is |
| de la Cour le 7 décembre 2012, le Tribunal de première instance de | ingekomen op 7 december 2012, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te |
| Bruxelles a posé la question préjudicielle suivante : | Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
| « L'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil viole-t-il les | « Schendt artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk |
| articles 10 et 11 de la Constitution en ce que, sur le plan mobilier, | Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het, op |
| il limite les droits en usufruit du cohabitant légal survivant aux | roerend vlak, de rechten in vruchtgebruik van de langstlevende |
| wettelijk samenwonende beperkt tot het huisraad dat aanwezig is in de | |
| meubles qui garnissent la résidence commune de la famille ? ». | gemeenschappelijke verblijfplaats van het gezin ? ». |
| (...) | (...) |
| III. En droit | III. In rechte |
| (...) | (...) |
| B.1. La Cour est invitée à se prononcer sur la compatibilité, avec les | B.1. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de |
| articles 10 et 11 de la Constitution, de l'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil en ce que, sur le plan mobilier, il limite les droits en usufruit du cohabitant légal survivant aux meubles qui garnissent la résidence commune de la famille, à l'exclusion des autres biens meubles. Le juge a quo compare la situation du cohabitant légal survivant avec celle du conjoint survivant, qui, en application de l'article 745bis, § 1er, alinéa 1er, du Code civil, recueille l'usufruit de toute la succession. B.2.1. L'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil dispose : « Quels que soient les héritiers avec lesquels il vient à la succession, le cohabitant légal survivant recueille l'usufruit de l'immeuble affecté durant la vie commune à la résidence commune de la famille ainsi que des meubles qui le garnissent ». | bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek in zoverre het, op roerend vlak, het recht van vruchtgebruik van de langstlevende wettelijk samenwonende beperkt tot het huisraad dat aanwezig is in de gemeenschappelijke verblijfplaats van het gezin, met uitsluiting van de andere roerende goederen. De verwijzende rechter vergelijkt de situatie van de langstlevende wettelijk samenwonende met die van de langstlevende echtgenoot die, met toepassing van artikel 745bis, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek, het vruchtgebruik van de gehele nalatenschap verkrijgt. B.2.1. Artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek bepaalt : « De langstlevende wettelijk samenwonende verkrijgt, met welke erfgenamen hij ook tot de nalatenschap komt, het vruchtgebruik van het onroerend goed dat tijdens het samenwonen het gezin tot gemeenschappelijke verblijfplaats diende en van het daarin aanwezige huisraad ». |
| B.2.2. La disposition en cause a été introduite dans le Code civil par | B.2.2. De in het geding zijnde bepaling is in het Burgerlijk Wetboek |
| la loi du 28 mars 2007 « modifiant, en ce qui concerne le droit | ingevoerd bij de wet van 28 maart 2007 « tot wijziging, wat de |
| successoral à l'égard du cohabitant légal survivant, le Code civil et | regeling van het erfrecht van de langstlevende wettelijk samenwonende |
| la loi du 29 août 1988 relative au régime successoral des | betreft, van het Burgerlijk Wetboek en van de wet van 29 augustus 1988 |
| exploitations agricoles en vue d'en promouvoir la continuité » | op de erfregeling inzake landbouwbedrijven met het oog op het |
| (Moniteur belge, 8 mai 2007, deuxième édition). | bevorderen van de continuïteit » (Belgisch Staatsblad, 8 mei 2007, |
| tweede editie). | |
| L'exposé des motifs du projet qui est devenu la loi précitée indique : | In de memorie van toelichting bij het ontwerp dat de voormelde wet is geworden, wordt vermeld : |
| « Le législateur a érigé la cohabitation légale en institution de | « De wetgever heeft de wettelijke samenwoning als een |
| droit contractuel et non de droit familial. Toute personne incapable | verbintenisrechtelijk, en niet als een familierechtelijk, instituut |
| geconstrueerd. Wie onbekwaam is om contracten aan te gaan, is ook | |
| de contracter est également incapable de souscrire à une cohabitation | onbekwaam om een wettelijke samenwoning aan te gaan. Het Arbitragehof |
| légale. Dans son arrêt n° 23/2000 du 23 février 2000, la Cour | overwoog aldus in zijn arrest nr. 23/2000 van 23 februari 2000, punt |
| d'arbitrage précise au point B.1.5 que ' la loi instaurant la | B.1.5, dat ' de wet op de wettelijke samenwoning geen instituut in het |
| cohabitation légale ne crée pas une institution qui placerait les | leven roept dat de wettelijk samenwonenden zou plaatsen in een |
| cohabitants légaux dans une situation à peu près identique à celle des | nagenoeg identieke situatie als die van de gehuwden, doch dat het |
| mariés, ainsi que le considèrent les parties requérantes, mais crée | slechts een beperkte vermogensrechtelijke bescherming creëert die |
| seulement une protection patrimoniale limitée qui s'inspire | gedeeltelijk is geïnspireerd door bepalingen die gelden ten aanzien |
| partiellement de dispositions applicables aux époux '. | van echtgenoten '. |
| En effet, les partenaires qui souscrivent à une cohabitation légale | De partners die een wettelijke samenwoning aangaan, worden inderdaad |
| sont soumis de par la loi à un statut beaucoup plus restreint que | door het recht onderworpen aan een statuut dat veel beperkter is dan |
| celui applicable aux personnes mariées. En droit civil (les articles | dat waaraan gehuwden onderworpen zijn. In het burgerlijk recht |
| 1477-1479 du Code civil), les effets de la cohabitation légale se | (artikelen 1477-1479 B.W.) zijn de gevolgen van de wettelijke |
| limitent à quelques règles du régime matrimonial primaire déclarées | samenwoning beperkt tot enkele regels uit het primaire |
| d'application par analogie, qui créent un régime de cohabitation légal | huwelijksstelsel die van overeenkomstige toepassing worden verklaard |
| primaire en vue de favoriser une solidarité minimale entre les | en waardoor een primair wettelijk samenwoningsstelsel werd gecreëerd |
| partenaires et à quelques règles relatives aux biens des partenaires | met het doel een minimale samenhorigheid tussen de partners te |
| en vue de régler de manière pragmatique les questions d'ordre | bevorderen en enkele regels in verband met de goederen van de partners |
| met het oog op een pragmatische regeling van vermogensrechtelijke en | |
| patrimonial et pécuniaire. | geldelijke kwesties. |
| Le régime de cohabitation légale primaire contient un certain nombre | Het primair wettelijk samenwoningsstelsel bevat een aantal regels |
| de règles relatives aux relations patrimoniales, parmi lesquelles la | inzake vermogensrechtelijke verhoudingen, waaronder de wettelijke |
| protection légale du logement familial et des meubles meublants | bescherming van de gezinswoning en het huisraad (artikel 1477, § 2, |
| (article 1477, § 2, du Code civil) reprise du régime matrimonial | B.W.) die is overgenomen uit het primaire huwelijksstelsel (artikel |
| primaire (article 215 du Code civil). [...] | 215 B.W.). [...] |
| L'un des principaux inconvénients soulevés ces dernières années est | Een van de voornaamste bezwaren die de voorbije jaren werd geuit is |
| toutefois que la cohabitation légale ne produit aucun effet sur le | dat de wettelijke samenwoning nochtans tussen de partners geen |
| plan de la succession entre les deux partenaires. Les cohabitants | gevolgen heeft op het vlak van de erfopvolging. Wettelijk |
| légaux ne peuvent légalement prétendre à leur succession réciproque quels que soient les héritiers avec lesquels le cohabitant survivant vient à la succession. Dans tous les cas où il n'existe aucun lien de parenté entre les cohabitants, ils ne viennent donc pas ab intestato à la succession l'un de l'autre. Les cohabitants peuvent se favoriser par donation ou testament. Toutefois, en présence d'héritiers réservataires, ils ne peuvent disposer que d'une part limitée de leur succession. Notamment, ce n'est que s'il n'a ni descendants ni parents ou grands-parents, que le défunt peut faire bénéficier le partenaire | samenwonenden hebben geen enkele wettelijke aanspraak op elkaars nalatenschap, ongeacht de erfgenamen waarmee de overlevende samenwonende tot de nalatenschap komt. In alle gevallen waarin er geen bloedverwantschap tussen de samenwoners bestaat, komen zij dus niet ab intestato tot elkaars nalatenschap. De samenwoners kunnen elkaar wel begunstigen bij schenking of testament maar in aanwezigheid van reservataire erfgenamen kunnen zij maar over een beperkt deel van hun nalatenschap beschikken. Meer bepaald slechts wanneer de overledene geen afstammelingen en geen ouders of grootouders nalaat, kan hij over zijn volledige nalatenschap ten gunste van de overblijvende samenwonende partner beschikken. |
| cohabitant survivant de l'ensemble de sa succession. | In de huidige situatie neemt de wettelijke bescherming van de |
| Dans la situation actuelle, la protection légale du logement familial | gezinswoning met huisraad dus een einde bij het overlijden van de |
| et des meubles meublants du vivant des cohabitants prend donc fin lors | eerststervende samenwonende. Willen de partners elkaar bij het |
| du décès du cohabitant prémourant. Si les partenaires souhaitent | overlijden van de eerststervende de volle eigendom of minstens het |
| s'attribuer au décès du prémourant mutuellement la pleine propriété ou | vruchtgebruik van de samen aangekochte woning toebedelen, dan moeten |
| à tout le moins l'usufruit du logement acquis, ils doivent soit | zij ofwel beschikken bij testament ofwel in de aankoopakte een beding |
| disposer par testament, soit inclure une clause d'accroissement ou de | van aanwas of tontine inlassen. Dergelijke bedingen impliceren dat de |
| tontine dans l'acte d'achat. Ces clauses impliquent que les droits du | rechten van de eerstgestorvene in het onverdeelde goed (er ontstaat |
| prémourant dans le bien indivis (il ne se crée jamais un patrimoine | nooit een ' gemeenschappelijk vermogen ' tussen samenwoners) bij diens |
| commun entre cohabitants) reviendront à son décès à l'associé | overlijden toekomen aan de langstlevende deelgenoot. Deze bedingen van |
| survivant. Ces clauses d'accroissement et de tontine ne peuvent pas | aanwas of tontine kunnen door de reservataire erfgenamen van de |
| être contestées par les héritiers réservataires du partenaire | eerstgestorven partner niet aangevochten worden voor zover zij |
| prémourant dans la mesure où elles sont considérées comme clauses | beschouwd worden als een aleatoir beding ten bezwarende titel en dus |
| aléatoires à titre onéreux et non comme donations. | niet als een schenking. |
| [...] | [...] |
| Le présent projet vise à introduire un droit successoral ab intestat | Dit ontwerp strekt ertoe een intestaatserfrecht in te voeren enkel ten |
| exclusivement pour les cohabitants légaux. En effet, ces personnes ont | voordele van wettelijk samenwonende partners. Deze personen legden |
| fait une déclaration devant l'officier de l'état civil et ont exprimé | immers een verklaring af voor de ambtenaar van de burgerlijke stand en |
| ainsi leur intention de bâtir une relation de vie commune durable. | bevestigden aldus een duurzaam samenlevingsverband te willen uitbouwen. |
| Le projet opte pour un droit successoral ab intestat, à l'image du | Het ontwerp opteert voor een intestaatserfrecht dat geïnspireerd werd |
| droit successoral de l'époux survivant mais bien plus limité. Il n'est | door het erfrecht van de langstlevende echtgenoot, maar wel degelijk |
| en effet pas souhaitable de mettre sur un même pied les effets | beperkter is. Het lijkt immers niet wenselijk de erfrechtelijke |
| successoraux du mariage et du contrat de cohabitation légale car | gevolgen van het huwelijk en van een verklaring van wettelijke |
| chacun doit pouvoir choisir librement et comme il l'entend la manière | samenleving gelijk te schakelen omdat aan iedereen de keuzevrijheid |
| d'organiser sa vie familiale et parce que, comme il a été dit plus | moet worden gelaten om zijn gezinsleven te organiseren zoals hij dat |
| haut, les effets de ces deux formes de vie commune diffèrent | wil en omdat, zoals hoger gezegd, de gevolgen van beide |
| sensiblement, y compris en ce qui concerne les effets patrimoniaux du | samenlevingsvormen aanzienlijk verschillen, ook wat de |
| vivant des partenaires. C'est la raison pour laquelle il n'est prévu | vermogensrechtelijke gevolgen tijdens het leven betreft. Daarom wordt |
| qu'un droit successoral ab intestat sui generis qui porte sur les | enkel voorzien in een sui generis erfrecht ab intestato, dat |
| mêmes biens que ceux qui constituent la réserve concrète de l'époux | betrekking heeft op dezelfde goederen als diegene die de concrete |
| survivant, à savoir l'usufruit du logement où résidait le couple | reserve van de langstlevende echtgenoot uitmaken, namelijk het |
| cohabitant et des meubles meublants qui le garnissent, communément | vruchtgebruik op de woning die het samenwonende koppel bewoonde en van |
| appelés biens préférentiels. Le cohabitant survivant n'acquiert | het daarin aanwezige huisraad, wat gemeenzaam de preferentiële |
| toutefois pas un droit réservataire sur ces biens. Un droit | goederen wordt genoemd. Maar de langstlevende samenwonende verkrijgt |
| successoral plus large ne semble pas nécessaire étant donné que le | er geen reservataire aanspraak op. Een ruimer erfrecht lijkt niet |
| projet de loi prévoit à présent expressément que, à l'instar des | nodig omdat nu ook uitdrukkelijk in het wetsontwerp voorzien wordt dat |
| libéralités entre époux, les libéralités en faveur du cohabitant légal | net zoals bij giften tussen echtgenoten, giften t.v.v. de |
| survivant peuvent comprendre la totalité des biens pour autant que le | langstlevende wettelijk samenwonende de ganse nalatenschap mogen |
| partenaire prémourant ne laisse aucun enfant derrière lui. | omvatten, althans zo de eerstgestorven partner geen kinderen nalaat. |
| Les cohabitants qui souhaitent un droit successoral ab intestat plus | Samenwoners die een ruimer ab intestato erfrecht verkiezen, kunnen dit |
| large peuvent y accéder par le mariage » (Doc. parl., Chambre, | verwezenlijken door in het huwelijk te treden » (Parl. St., Kamer, |
| 2005-2006, DOC 51-2514/001, pp. 4 à 8). | 2005-2006, DOC 51-2514/001, pp. 4 tot 8). |
| B.3. La différence de traitement entre conjoints et cohabitants légaux | B.3. Het verschil in behandeling tussen echtgenoten en wettelijk |
| se fonde sur le fait que leur situation juridique diffère aussi bien | samenwonenden steunt op het feit dat hun juridische toestand |
| en ce qui concerne leurs devoirs personnels mutuels que pour ce qui | verschilt, zowel wat hun persoonlijke verplichtingen jegens elkaar, |
| est de leur situation patrimoniale. | als wat hun vermogensrechtelijke toestand betreft. |
| Cette situation juridique différente peut, dans certains cas, | Die verschillende juridische toestand kan in bepaalde gevallen, |
| lorsqu'elle est liée au but de la mesure, justifier une différence de | wanneer die verband houdt met het doel van de maatregel, een verschil |
| traitement entre conjoints et cohabitants légaux. Il y a dès lors lieu | in behandeling tussen echtgenoten en wettelijk samenwonenden |
| d'examiner si les caractéristiques respectives du mariage et de la | rechtvaardigen. Er dient bijgevolg te worden onderzocht of de |
| respectieve kenmerken van het huwelijk en van de wettelijke | |
| cohabitation légale - s'agissant de celles en rapport avec l'objet et | samenwoning - in verband met het onderwerp en het doel van de in het |
| la finalité de la mesure en cause - justifient que l'usufruit du | geding zijnde maatregel - verantwoorden dat het vruchtgebruik van de |
| cohabitant légal survivant soit limité aux meubles qui garnissent la | langstlevende wettelijk samenwonende wordt beperkt tot het huisraad |
| dat aanwezig is in de gemeenschappelijke verblijfplaats van het gezin, | |
| résidence commune de la famille alors que l'usufruit du conjoint | terwijl het vruchtgebruik van de langstlevende echtgenoot zich |
| survivant s'étend à toute la succession. | uitstrekt tot de gehele nalatenschap. |
| B.4.1. Les époux se doivent mutuellement secours et assistance | B.4.1. Echtgenoten zijn elkaar hulp en bijstand verschuldigd (artikel |
| (article 213 du Code civil); ils bénéficient de la protection du | 213 van het Burgerlijk Wetboek); zij genieten de bescherming van de |
| logement de la famille et des meubles meublants (article 215 du Code | gezinswoonst en de huisraad (artikel 215 van het Burgerlijk Wetboek); |
| civil); les époux doivent consacrer leurs revenus par priorité à leur | de echtgenoten moeten hun inkomsten bij voorrang besteden aan hun |
| contribution aux charges du mariage (article 217 du Code civil), | bijdrage in de lasten van het huwelijk (artikel 217 van het Burgerlijk |
| auxquelles ils doivent contribuer selon leurs facultés (article 221 du | Wetboek), waarin zij moeten bijdragen naar vermogen (artikel 221 van |
| Code civil). Les dettes qui sont contractées par l'un des époux pour | het Burgerlijk Wetboek). Schulden die door een der echtgenoten worden |
| les besoins du ménage et l'éducation des enfants obligent | aangegaan ten behoeve van de huishouding en de opvoeding van de |
| kinderen verbinden de andere echtgenoot hoofdelijk, behoudens wanneer | |
| solidairement l'autre époux, sauf lorsqu'elles sont excessives eu | zij, gelet op de bestaansmiddelen van het gezin, buitensporig zijn |
| égard aux ressources du ménage (article 222 du Code civil). | (artikel 222 van het Burgerlijk Wetboek). |
| B.4.2. Par cohabitation légale, il y a lieu d'entendre la situation de | B.4.2. Onder wettelijke samenwoning wordt verstaan de toestand van |
| vie commune de deux personnes ayant fait une déclaration écrite de | samenleven van twee personen die een schriftelijke verklaring van |
| cohabitation légale (article 1475 du Code civil). La cohabitation | wettelijke samenwoning hebben afgelegd (artikel 1475 van het |
| légale cesse lorsque l'une des parties se marie ou décède. Il peut | Burgerlijk Wetboek). De wettelijke samenwoning houdt op wanneer een |
| également être mis fin à la cohabitation légale par les cohabitants, | van de partijen in het huwelijk treedt of overlijdt. Zij kan tevens |
| soit de commun accord, soit unilatéralement, au moyen d'une | door de samenwonenden worden beëindigd, in onderlinge overeenstemming |
| déclaration écrite qui est remise à l'officier de l'état civil, qui | of eenzijdig, door middel van een schriftelijke verklaring bij de |
| acte la cessation de la cohabitation légale dans le registre de la | ambtenaar van de burgerlijke stand, die daarvan melding maakt in het |
| population (article 1476 du Code civil). | bevolkingsregister (artikel 1476 van het Burgerlijk Wetboek). |
| Les dispositions suivantes s'appliquent à la cohabitation légale : la | Op de wettelijke samenwoning zijn de volgende bepalingen toepasselijk |
| protection légale du domicile familial (articles 215, 220, § 1er, et | : de wettelijke bescherming van de gezinswoning (artikelen 215, 220, § |
| 224, § 1er, 1, du Code civil) s'applique par analogie à la | 1, en 224, § 1, 1, van het Burgerlijk Wetboek) wordt van |
| cohabitation légale; les cohabitants légaux contribuent aux charges de | overeenkomstige toepassing verklaard op de wettelijke samenwoning; de |
| wettelijk samenwonenden dragen bij in de lasten van het samenleven | |
| la vie commune en proportion de leurs facultés et toute dette non | naar evenredigheid van hun mogelijkheden en iedere niet-buitensporige |
| excessive contractée par l'un des cohabitants légaux pour les besoins | schuld die door een der wettelijk samenwonenden wordt aangegaan ten |
| de la vie commune et des enfants qu'ils éduquent oblige solidairement | behoeve van het samenleven en van de kinderen die door hen worden |
| l'autre cohabitant (article 1477 du Code civil). | opgevoed, verbindt de andere samenwonende hoofdelijk (artikel 1477 van |
| het Burgerlijk Wetboek). | |
| Pour le surplus, il est prévu un régime des biens des cohabitants et | Voor het overige is voorzien in een regeling van de goederen van de |
| la possibilité de régler par convention les modalités de la | samenwonenden en in de mogelijkheid om de wettelijke samenwoning door |
| cohabitation légale, pour autant que cette convention ne contienne | middel van een overeenkomst te regelen, voor zover die geen beding |
| aucune clause contraire à l'article 1477 du Code civil, à l'ordre | bevat dat strijdig is met artikel 1477 van het Burgerlijk Wetboek, met |
| public, aux bonnes moeurs ou aux règles relatives à l'autorité | de openbare orde of de goede zeden, noch met de regels betreffende het |
| parentale, à la tutelle et aux règles déterminant l'ordre légal de la | ouderlijk gezag en de voogdij, noch met de regels die de wettelijke |
| succession. Cette convention est passée en la forme authentique devant | orde van de erfopvolging bepalen. Die overeenkomst wordt in |
| notaire, et fait l'objet d'une mention au registre de la population | authentieke vorm verleden voor de notaris en wordt in het |
| (article 1478 du Code civil). | bevolkingsregister vermeld (artikel 1478 van het Burgerlijk Wetboek). |
| B.4.3. Il résulte de ce qui précède que les dispositions du Code civil applicables aux cohabitants légaux créent une protection patrimoniale limitée qui s'inspire partiellement de dispositions applicables aux époux. B.5. Il ressort des travaux préparatoires cités en B.2.2 que si le législateur a voulu donner un effet à la cohabitation légale sur le plan de la succession, il n'a pas entendu mettre sur le même pied les effets successoraux du mariage et du contrat de cohabitation légale afin de permettre à chacun de choisir librement et comme il l'entend la manière d'organiser sa vie familiale mais également parce que ces deux formes de vie produisent des effets juridiques différents. A cet égard, il n'est pas sans justification raisonnable de limiter l'usufruit du cohabitant légal survivant aux meubles qui garnissent la résidence commune dès lors que le législateur entendait répondre à un besoin social en évitant des situations pénibles telles que l'expulsion du cohabitant de cette résidence par les héritiers du cohabitant prédécédé. Il n'est pas porté atteinte de manière disproportionnée aux droits des personnes concernées dès lors que la | B.4.3. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek die gelden ten aanzien van wettelijk samenwonenden, een beperkte vermogensrechtelijke bescherming creëren die gedeeltelijk is geïnspireerd door bepalingen die gelden ten aanzien van echtgenoten. B.5. Uit de in B.2.2 aangehaalde parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever, hoewel hij aan de wettelijke samenwoning een gevolg heeft willen toekennen op het vlak van de erfopvolging, de erfrechtelijke gevolgen van het huwelijk en van het contract van wettelijke samenwoning niet heeft willen gelijkschakelen opdat iedereen vrij en zoals hij dat wil kan kiezen hoe hij zijn gezinsleven organiseert, maar ook omdat die twee samenlevingsvormen verschillende juridische gevolgen met zich meebrengen. In dat opzicht is het niet zonder redelijke verantwoording dat het vruchtgebruik van de langstlevende wettelijk samenwonende wordt beperkt tot het huisraad dat aanwezig is in de gemeenschappelijke verblijfplaats, aangezien de wetgever in een maatschappelijke behoefte wou voorzien door schrijnende toestanden te vermijden zoals het uit die verblijfplaats zetten van de samenwonende door de erfgenamen van de vooroverleden samenwonende. Er wordt niet op onevenredige wijze afbreuk gedaan aan de rechten van de betrokkenen aangezien de |
| protection juridique qui leur est offerte constitue la conséquence du | rechtsbescherming die hun wordt geboden, het gevolg is van de keuze |
| choix qu'elles opèrent pour l'une ou l'autre forme de vie commune. | die zij maken voor de ene of de andere samenlevingsvorm. |
| B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
| Par ces motifs, | Om die redenen, |
| la Cour | het Hof |
| dit pour droit : | zegt voor recht : |
| L'article 745octies, § 1er, alinéa 1er, du Code civil ne viole pas les | Artikel 745octies, § 1, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek schendt |
| articles 10 et 11 de la Constitution. | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
| Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
| conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
| la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 7 novembre 2013. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 7 november 2013. |
| Le greffier, | De griffier, |
| P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
| Le président, | De voorzitter, |
| J. Spreutels | J. Spreutels |