Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 152/2012 du 13 décembre 2012 Numéro du rôle : 5270 En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 1675/7, § 3, et 1675/13, § 1 er , alinéa 1 er , second tiret, du Code judiciai La Cour constitutionnelle, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du prés(...)"
Extrait de l'arrêt n° 152/2012 du 13 décembre 2012 Numéro du rôle : 5270 En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 1675/7, § 3, et 1675/13, § 1 er , alinéa 1 er , second tiret, du Code judiciai La Cour constitutionnelle, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du prés(...) Uittreksel uit arrest nr. 152/2012 van 13 december 2012 Rolnummer : 5270 In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 1675/7, § 3, en 1675/13, § 1, eerste lid, tweede streepje, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 152/2012 du 13 décembre 2012 Uittreksel uit arrest nr. 152/2012 van 13 december 2012
Numéro du rôle : 5270 Rolnummer : 5270
En cause : les questions préjudicielles relatives aux articles 1675/7, In zake : de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 1675/7, § 3,
§ 3, et 1675/13, § 1er, alinéa 1er, second tiret, du Code judiciaire, en 1675/13, § 1, eerste lid, tweede streepje, van het Gerechtelijk
posées par le Tribunal du travail de Huy. Wetboek, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Hoei.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter,
président M. Bossuyt, et des juges A. Alen, J.-P. Moerman, J. voorzitter M. Bossuyt, en de rechters A. Alen, J.-P. Moerman, J.
Spreutels, T. Merckx-Van Goey et F. Daoût, assistée du greffier F. Spreutels, T. Merckx-Van Goey en F. Daoût, bijgestaan door de griffier
Meersschaut, présidée par le juge J.-P. Snappe, F. Meersschaut, onder voorzitterschap van rechter J.-P. Snappe,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par jugement du 9 décembre 2011 en cause de M.H. et S.P. contre la Bij vonnis van 9 december 2011 in zake M.H. en S.P. tegen de bvba «
SPRL « Primaphot » et autres, en présence du centre public d'action Primaphot » en anderen, in aanwezigheid van het openbaar centrum voor
sociale de Marchin, médiateur, dont l'expédition est parvenue au maatschappelijk welzijn van Marchin, bemiddelaar, waarvan de expeditie
greffe de la Cour le 15 décembre 2011, le Tribunal du travail de Huy a ter griffie van het Hof is ingekomen op 15 december 2011, heeft de
posé les questions préjudicielles suivantes : Arbeidsrechtbank te Hoei de volgende prejudiciële vragen gesteld :
« 1. L'article 1675/7, § 3, du Code judiciaire, lu en combinaison avec « 1. Schendt artikel 1675/7, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek, in
l'article 1675/13, § 1er, second tiret, du Code judiciaire, viole-t-il samenhang gelezen met artikel 1675/13, § 1, tweede streepje, van het
les articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus seuls ou Gerechtelijk Wetboek, de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, al
conjointement avec les articles 14 de la Convention européenne de dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 14 van het Europees
sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales du 4 Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele
novembre 1950 et 1er du Protocole additionnel du 20 mars 1952, dans vrijheden van 4 november 1950, en 1 van het Aanvullend Protocol van 20
l'interprétation suivant laquelle le juge peut, lorsque des maart 1952, in de interpretatie dat de rechter, wanneer bijzondere
circonstances particulières le justifient, s'écarter du principe omstandigheden dat verantwoorden, kan afwijken van het beginsel van
d'égalité des créanciers lorsqu'il s'agit de procéder à la répartition gelijkheid van de schuldeisers wanneer het erop aankomt over te gaan
des dividendes aux créanciers de la masse, et peut donc parfois tot de uitkering van de dividenden aan de schuldeisers van de boedel,
réserver un sort plus favorable à certains créanciers, notamment les en dus soms een gunstiger lot kan voorbehouden voor bepaalde
créanciers publics, et en particulier le SPF Finances ? schuldeisers, met name de openbare schuldeisers, en in het bijzonder
de FOD Financiën ?
2. L'article 1675/13, § 1er, second tiret, du Code judiciaire, lu en 2. Schendt artikel 1675/13, § 1, tweede streepje, van het Gerechtelijk
combinaison avec l'article 1675/7, § 3, du Code judiciaire, viole-t-il Wetboek, in samenhang gelezen met artikel 1675/7, § 3, van het
les articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus seuls ou Gerechtelijk Wetboek, de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, al
conjointement avec les articles 14 de la Convention européenne de dan niet in samenhang gelezen met de artikelen 14 van het Europees
Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele
sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales du 4 vrijheden van 4 november 1950, en 1 van het Aanvullend Protocol van 20
novembre 1950 et 1er du Protocole additionnel du 20 mars 1952, dans maart 1952, in de interpretatie dat de rechter het beginsel van
l'interprétation suivant laquelle le juge doit respecter strictement gelijkheid van de schuldeisers strikt in acht moet nemen wanneer het
le principe d'égalité des créanciers lorsqu'il s'agit de procéder à la erop aankomt over te gaan tot de uitkering van de dividenden aan de
répartition des dividendes aux créanciers de la masse, et ne peut donc schuldeisers van de boedel, en dus nooit een gunstiger lot kan
jamais réserver un sort plus favorable à certains créanciers, voorbehouden voor bepaalde schuldeisers, met name de openbare
notamment les créanciers publics, et en particulier le SPF Finances, schuldeisers, en in het bijzonder de FOD Financiën, zelfs wanneer
même lorsque des circonstances particulières le justifient ? ». (...) III. En droit bijzondere omstandigheden dat verantwoorden ? ».
(...) (...)
B.1. L'article 1675/7 du Code judiciaire dispose : B.1. Artikel 1675/7 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« § 1er. Sans préjudice de l'application du § 3, la décision « § 1. Onverminderd de toepassing van § 3, doet de beschikking van
d'admissibilité fait naître une situation de concours entre les toelaatbaarheid een toestand van samenloop ontstaan tussen de
créanciers et a pour conséquence la suspension du cours des intérêts schuldeisers en heeft de opschorting van de loop van de interesten en
et l'indisponibilité du patrimoine du requérant. de onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker tot gevolg.
Font partie de la masse, tous les biens du requérant au moment de la Tot de boedel behoren alle goederen van de verzoeker op het ogenblik
décision, ainsi que les biens qu'il acquiert pendant l'exécution du van de beschikking, alsmede de goederen die hij tijdens de uitvoering
règlement collectif de dettes. L'effet des cessions de créance est suspendu jusqu'au terme, au rejet ou à la révocation du plan de règlement. De même, et sauf en cas de réalisation du patrimoine, l'effet des sûretés réelles et des privilèges est suspendu jusqu'au terme, au rejet ou à la révocation du plan. § 2. Toutes les voies d'exécution qui tendent au paiement d'une somme d'argent sont suspendues. Les saisies déjà pratiquées conservent cependant leur caractère conservatoire. Si, antérieurement à la décision d'admissibilité, le jour de la vente forcée des meubles ou immeubles saisis a déjà été fixé et publié par les affiches, cette vente a lieu pour le compte de la masse. A l'égard de toute personne ayant consenti une sûreté personnelle pour garantir une dette du débiteur, les voies d'exécution sont suspendues jusqu'à l'homologation du plan amiable, jusqu'au dépôt du procès-verbal visé à l'article 1675/11, § 1er, ou jusqu'au rejet du plan. A l'égard des personnes ayant effectué la déclaration visée à l'article 1675/16bis, § 2, les voies d'exécution sont suspendues jusqu'à ce que le juge ait statué sur la décharge. van de collectieve aanzuiveringsregeling verkrijgt. De gevolgen van de overdrachten van schuldvordering worden geschorst tot het einde, de verwerping of de herroeping van de aanzuiveringsregeling. Op dezelfde wijze, behalve in geval van tegeldemaking van het vermogen, worden de gevolgen van de zakelijke zekerheden en van de voorrechten geschorst tot het einde, de verwerping of de herroeping van de aanzuiveringsregeling. § 2. Alle middelen van tenuitvoerlegging die strekken tot betaling van een geldsom worden geschorst. De reeds gelegde beslagen behouden echter hun bewarende werking. Indien de dag van de gedwongen verkoop van de in beslag genomen roerende of onroerende goederen reeds vóór de beschikking van toelaatbaarheid was bepaald en door aanplakking bekendgemaakt, geschiedt deze verkoop voor rekening van de boedel. Ten aanzien van personen die een persoonlijke zekerheid hebben toegestaan om een schuld van de schuldenaar te waarborgen, worden de middelen van tenuitvoerlegging geschorst tot de homologatie van de minnelijke aanzuiveringsregeling, tot de neerlegging van het in artikel 1675/11, § 1, bedoelde proces-verbaal of tot de verwerping van de aanzuiveringsregeling. Ten aanzien van personen die de in artikel 1675/16bis, § 2, bedoelde verklaring hebben neergelegd, worden de uitvoeringsmaatregelen geschorst tot de rechter uitspraak heeft gedaan over de bevrijding.
§ 3. La décision d'admissibilité entraîne l'interdiction pour le § 3. De beschikking van toelaatbaarheid houdt voor de verzoeker het
requérant, sauf autorisation du juge : verbod in om, behoudens toestemming van de rechter :
- d'accomplir tout acte étranger à la gestion normale du patrimoine; - enige daad te stellen die een normaal vermogensbeheer te buiten gaat;
- d'accomplir tout acte susceptible de favoriser un créancier, sauf le - enige daad te stellen die een schuldeiser zou bevoordelen, behoudens
paiement d'une dette alimentaire mais à l'exception des arriérés de de betaling van een onderhoudsschuld voor zover deze geen
celle-ci; achterstallen betreft;
- d'aggraver son insolvabilité. - zijn onvermogen te vergroten.
§ 4. Les effets de la décision d'admissibilité se prolongent jusqu'au § 4. De gevolgen van de beschikking van toelaatbaarheid lopen verder,
rejet, jusqu'au terme ou jusqu'à la révocation du règlement collectif onder voorbehoud van de bepalingen van de aanzuiveringsregeling, tot
de dettes, sous réserve des stipulations du plan de règlement. de verwerping, het einde of de herroeping van de aanzuiveringsregeling.
§ 5. Sans préjudice de l'application de l'article 1675/15, tout acte § 5. Onverminderd de toepassing van artikel 1675/15 is iedere daad
accompli par le débiteur au mépris des effets attachés à la décision gesteld door de schuldenaar in weerwil van de gevolgen verbonden aan
d'admissibilité est inopposable aux créanciers. de beschikking van toelaatbaarheid niet tegenwerpbaar aan de
schuldeisers.
§ 6. Les effets de la décision d'admissibilité prennent cours le § 6. De gevolgen van de beschikking van toelaatbaarheid vangen aan de
premier jour qui suit la réception au fichier des avis de l'avis de eerste dag die volgt op de ontvangst in het bestand van berichten van
règlement collectif de dettes visé à l'article 1390quater ». het bericht van collectieve schuldenregeling als bedoeld in artikel 1390quater ».
L'article 1675/13 du Code judiciaire dispose : Artikel 1675/13 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« § 1er. Si les mesures prévues à l'article 1675/12, § 1er, ne « § 1. Indien de maatregelen voorzien in artikel 1675/12, § 1, niet
permettent pas d'atteindre l'objectif visé à l'article 1673/3, alinéa 3, à la demande du débiteur, le juge peut décider toute autre remise partielle de dettes, même en capital, aux conditions suivantes : - tous les biens saisissables sont réalisés à l'initiative du médiateur de dettes. La répartition a lieu dans le respect de l'égalité des créanciers, sans préjudice des causes légitimes de préférence; - après réalisation des biens saisissables, le solde restant dû par le volstaan om de in artikel 1675/3, derde lid, genoemde doelstelling te bereiken, kan de rechter, op vraag van de schuldenaar, besluiten tot elke andere gedeeltelijke kwijtschelding van schulden, zelfs van kapitaal onder de volgende voorwaarden : - alle goederen die voor beslag in aanmerking komen, worden te gelde gemaakt op initiatief van de schuldbemiddelaar. De verdeling heeft plaats met inachtname van de gelijkheid van de schuldeisers onverminderd de wettige redenen van voorrang; - na de tegeldemaking van de voor beslag vatbare goederen maakt het saldo, nog verschuldigd door de schuldenaar, het voorwerp uit van een
débiteur fait l'objet d'un plan de règlement dans le respect de aanzuiveringsregeling met inachtname van de gelijkheid van de
l'égalité des créanciers, sauf en ce qui concerne les obligations schuldeisers, behalve wat de lopende onderhoudsverplichtingen betreft,
alimentaires en cours visées à l'article 1412, alinéa 1er. bedoeld in artikel 1412, eerste lid.
Sans préjudice de l'article 1675/15, § 2, la remise de dettes n'est Onverminderd artikel 1675/15, § 2, kan de kwijtschelding van schulden
acquise que lorsque le débiteur aura respecté le plan de règlement maar verkregen worden als de schuldenaar de door de rechter opgelegde
imposé par le juge et sauf retour à meilleure fortune du débiteur aanzuiveringsregeling heeft nageleefd, en behoudens terugkeer van de
avant la fin du plan de règlement judiciaire. schuldenaar tot beter fortuin vóór het einde van de gerechtelijke
§ 2. Le jugement mentionne la durée du plan de règlement judiciaire aanzuiveringsregeling. § 2. Het vonnis duidt de looptijd van de gerechtelijke
qui est comprise entre trois et cinq ans. L'article 51 n'est pas d'application. § 3. Le juge ne peut accorder de remise pour les dettes suivantes : - les dettes alimentaires non échues au jour de la décision arrêtant le plan de règlement judiciaire; - les dettes constituées d'indemnités accordées pour la réparation d'un préjudice corporel, causé par une infraction; - les dettes d'un failli subsistant après la clôture de la faillite. § 4. Par dérogation au paragraphe précédent, le juge peut accorder la aanzuiveringsregeling aan, die ligt tussen drie en vijf jaar. Artikel 51 is niet van toepassing. § 3. De rechter kan geen kwijtschelding verlenen voor volgende schulden : - de onderhoudsgelden die niet vervallen zijn op de dag van de uitspraak houdende vaststelling van de gerechtelijke aanzuiveringsregeling; - de schulden die een schadevergoeding inhouden, toegestaan voor het herstel van een lichamelijke schade veroorzaakt door een misdrijf; - de schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement. § 4. In afwijking van de voorgaande paragraaf kan de rechter kwijtschelding verlenen voor de schulden van een gefailleerde die
remise pour les dettes d'un failli, subsistant après une faillite dont overblijven na een faillissement waarvan de sluiting is uitgesproken
la clôture a été prononcée en application de la loi du 18 avril 1851 met toepassing van de wet van 18 april 1851 op het faillissement, de
sur les faillites, banqueroutes et sursis de paiement. Cette remise ne bankbreuk en de opschorting van betaling. Deze kwijtschelding kan niet
peut être accordée au failli qui a été condamné pour banqueroute worden verleend aan de gefailleerde die veroordeeld werd wegens
simple ou frauduleuse. eenvoudige of bedrieglijke bankbreuk.
§ 5. Dans le respect de l'article 1675/3, alinéa 3, le juge peut, § 5. Met inachtneming van artikel 1675/3, derde lid, kan de rechter
lorsqu'il établit le plan, déroger aux articles 1409 à 1412 par wanneer hij de regeling opstelt, bij bijzonder gemotiveerde beslissing
décision spécialement motivée, sans que les revenus dont dispose le afwijken van de artikelen 1409 tot 1412, zonder dat de inkomsten
requérant puissent être inférieurs aux montants prévus à l'article 14 waarover de verzoeker beschikt minder kunnen bedragen dan de bedragen
de la loi du 26 mai 2002 concernant le droit à l'intégration sociale. bedoeld in artikel 14 van de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht
op maatschappelijke integratie.
§ 6. Lorsqu'il établit le plan, le juge doit veiller au remboursement § 6. Wanneer de rechter de regeling opstelt, moet hij toezien op de
prioritaire des dettes qui mettent en péril le respect de la dignité prioritaire betaling van de schulden, die het recht van de verzoeker
humaine du requérant et de sa famille. » en zijn gezin om een menswaardig leven te leiden in het gedrang
B.2.1. La procédure du règlement collectif de dettes a été instaurée brengen ». B.2.1. De procedure van collectieve schuldenregeling is door de
par le législateur par la loi du 5 juillet 1998 relative au règlement wetgever ingevoerd bij de wet van 5 juli 1998 betreffende de
collectif de dettes et à la possibilité de vente de gré à gré des collectieve schuldenregeling en de mogelijkheid van verkoop uit de
hand van de in beslag genomen onroerende goederen (Belgisch
biens immeubles saisis (Moniteur belge, 31 juillet 1998). Cette Staatsblad, 31 juli 1998). Die procedure beoogt de financiële toestand
procédure vise à rétablir la situation financière du débiteur van de schuldenaar met overmatige schuldenlast te herstellen, met name
surendetté en lui permettant notamment dans la mesure du possible de hem ertoe in staat te stellen, voor zover mogelijk, zijn schulden te
payer ses dettes et en lui garantissant simultanément ainsi qu'à sa betalen en tegelijkertijd te waarborgen dat hij zelf en zijn gezin een
famille qu'ils pourront mener une vie conforme à la dignité humaine menswaardig leven kunnen leiden (artikel 1675/3, derde lid, van het
(article 1675/3, alinéa 3, du Code judiciaire). La situation Gerechtelijk Wetboek). De financiële situatie van de persoon met
financière de la personne surendettée est globalisée et celle-ci est overmatige schuldenlast wordt in kaart gebracht en de ongecontroleerde
soustraite à la pression anarchique des créanciers grâce à druk van de schuldeisers valt voor die persoon weg dankzij het
optreden van een schuldbemiddelaar, die luidens artikel 1675/6 van
l'intervention d'un médiateur de dettes, désigné aux termes de hetzelfde Wetboek wordt aangewezen door de rechter die
l'article 1675/6 du même Code par le juge qui aura, au préalable, voorafgaandelijk uitspraak zal hebben gedaan over de toelaatbaarheid
statué sur l'admissibilité de la demande de règlement collectif de van de vordering tot collectieve schuldenregeling. De beschikking van
dettes. La décision d'admissibilité fait naître une situation de toelaatbaarheid doet een toestand van samenloop ontstaan tussen de
concours entre les créanciers et a pour effet la suspension du cours schuldeisers en heeft de opschorting van de loop van de intresten en
des intérêts et l'indisponibilité du patrimoine du requérant (article de onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker tot gevolg
1675/7 du même Code). (artikel 1675/7 van hetzelfde Wetboek).
B.2.2. Le législateur recherchait également un équilibre entre les B.2.2. De wetgever had eveneens het evenwicht tussen de belangen van
intérêts du débiteur et ceux des créanciers (Doc. parl., Chambre, de schuldenaar en die van de schuldeisers voor ogen (Parl. St., Kamer,
1996-1997, n° 1073/11, p. 20). Ainsi, la procédure tend au 1996-1997, nr. 1073/11, p. 20). Zo beoogt de procedure te
remboursement intégral ou partiel des créanciers (Doc. parl., Chambre, bewerkstelligen dat de schuldeisers geheel of gedeeltelijk worden
1996-1997, n° 1073/1, p. 12). terugbetaald (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1073/1, p. 12).
B.3. Il ressort par ailleurs des travaux préparatoires de la loi du 5 B.3. Uit de parlementaire voorbereiding van de voormelde wet van 5
juillet 1998 précitée que la remise des dettes fiscales a été discutée juli 1998 blijkt overigens dat de kwijtschelding van de fiscale
au regard de l'application en matière fiscale du principe d'égalité : schulden werd besproken in het licht van de toepassing, in fiscale
aangelegenheden, van het gelijkheidsbeginsel :
« [...] selon [un membre du Parlement], on touche en l'occurrence au « [...] volgens [een parlementslid] raakt men hier aan de kern van de
noeud du problème. Quel est en fait l'objet du projet de loi à ontworpen regeling. Wat is namelijk het doel van dit wetsontwerp : een
l'examen : apporter une réponse aussi correcte que possible au zo correct mogelijk antwoord verzekeren op de problematiek van de
problème du surendettement, quelles qu'en soient les causes. Exclure schuldenoverlast, welke ook de oorzaken ervan zijn. Fiscale schulden
les dettes fiscales et justifier cette exclusion en invoquant le fait uitsluiten en zich daarbij steunen op de grondwettelijke gelijkheid
que la Constitution garantit l'égalité des Belges devant l'impôt der Belgen ten opzichte van de belasting betekent geen rekening houden
signifie que l'on ne tient pas compte du fait que cette discrimination met het feit dat dit verschil in dit geval resulteert enerzijds uit
résulte en l'occurrence, d'une part, d'un examen minutieux de l'objet een aandachtig onderzoek van het doel van het ontwerp en anderzijds
du projet et, d'autre part, des droits des créanciers. uit de rechten van schuldeisers.
Rompre l'égalité des créanciers au profit du Trésor est contraire aux De gelijkheid tussen de schuldeisers verbreken ten gunste van de
principes et aux objectifs du projet de loi à l'examen. L'intervenant Schatkist gaat in tegen de principes en de doelstellingen van dit
conclut que la suppression de l'exception relative aux dettes fiscales wetsontwerp. Spreker besluit dat het niet uitzonderen van de fiscale
- prévue par l'amendement n° 15 - est en effet contraire au principe schulden - zoals amendement nr. 15 beoogt - hier inderdaad ingaat
constitutionnel d'égalité, mais que le critère de différenciation est tegen het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel, maar het criterium van
objectif et conforme aux objectifs du projet de loi à l'examen et onderscheid is objectief en conform aan de doelstellingen van het
qu'il existe en outre un rapport raisonnable de proportionnalité entre wetsontwerp en bovendien is er hier sprake van een redelijk verband
ces objectifs et les moyens employés » (Doc. parl., Chambre, van evenredigheid tussen deze doelstellingen en de aangewende middelen
1996-1997, n° 1073/11, pp. 82-83). » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1073/11, pp. 82-83).
Quant à la première question préjudicielle Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag
B.4. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité de l'article B.4. De verwijzende rechter stelt het Hof een vraag over de
1675/7, § 3, du Code judiciaire, lu en combinaison avec l'article bestaanbaarheid van artikel 1675/7, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek,
1675/13, § 1er, second tiret, du même Code, avec les articles 10, 11 in samenhang gelezen met artikel 1675/13, § 1, tweede streepje, van
et 172 de la Constitution, lus seuls ou conjointement avec l'article hetzelfde Wetboek, met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, al
14 de la Convention européenne des droits de l'homme et avec l'article dan niet in samenhang gelezen met artikel 14 van het Europees Verdrag
1er du Premier Protocole additionnel à cette Convention, dans voor de rechten van de mens en met artikel 1 van het Eerste Aanvullend
l'interprétation suivant laquelle le juge peut, lorsque des Protocol bij dat Verdrag, in de interpretatie dat de rechter, wanneer
circonstances particulières le justifient, s'écarter de l'application bijzondere omstandigheden dat verantwoorden, kan afwijken van de
du principe d'égalité aux créanciers lorsqu'il s'agit de procéder à la toepassing van het gelijkheidsbeginsel op de schuldeisers wanneer het
répartition des dividendes entre les créanciers de la masse, et peut erop aankomt over te gaan tot de uitkering van de dividenden aan de
schuldeisers van de boedel, en dus soms een gunstiger lot kan
donc parfois réserver un sort plus favorable à certains créanciers, voorbehouden voor bepaalde schuldeisers, met name de openbare
notamment aux créanciers publics, et en particulier au SPF Finances. schuldeisers, en in het bijzonder de FOD Financiën.
B.5. Il ressort de la décision de renvoi que le juge a quo est saisi B.5. Uit de verwijzingsbeslissing blijkt dat voor de verwijzende
d'une demande en règlement collectif de dettes et doit fixer les rechter een vordering tot collectieve schuldenregeling is ingeleid en
modalités d'un plan de règlement judiciaire sur la base de l'article dat hij de modaliteiten moet vastleggen van een gerechtelijke
1675/13 du Code judiciaire qui a notamment pour objet une créance aanzuiveringsregeling op grond van artikel 1675/13 van het
élevée du SPF Finances. La Cour limite son examen à cette hypothèse. Gerechtelijk Wetboek, die onder meer betrekking heeft op een
B.6. Le Conseil des ministres estime que la première question préjudicielle s'appuie sur une interprétation erronée de l'article 1675/7, § 3, par le juge a quo. Cette disposition n'autorise le juge à déroger au principe d'égalité entre créanciers lors de l'établissement du plan de règlement judiciaire que dans l'intérêt de la masse. Elle ne peut en aucun cas être interprétée comme autorisant le juge à privilégier un créancier au mépris de l'intérêt de la masse et du principe d'égalité entre les créanciers, uniquement parce qu'il s'agit du SPF Finances et que celui-ci est créancier d'un montant important. A cet égard, seul s'applique l'article 1675/13, § 1er, second tiret, qui est extrêmement clair. Le Conseil des ministres cite à l'appui de aanzienlijke schuldvordering van de FOD Financiën. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die hypothese. B.6. De Ministerraad is van mening dat de eerste prejudiciële vraag steunt op een verkeerde interpretatie van artikel 1675/7, § 3, die de verwijzende rechter eraan geeft. Volgens die bepaling mag de rechter enkel in het belang van de boedel afwijken van het beginsel van gelijkheid tussen schuldeisers bij het opstellen van de gerechtelijke aanzuiveringsregeling. Zij kan in geen geval worden geïnterpreteerd in die zin dat de rechter een schuldeiser mag bevoorrechten zonder rekening te houden met het belang van de boedel en met het beginsel van gelijkheid tussen schuldeisers, enkel omdat het om de FOD Financiën gaat en omdat die een aanzienlijke schuld te vorderen heeft. In dat verband is alleen artikel 1675/13, § 1, tweede streepje, van toepassing, dat uitermate duidelijk is. De Ministerraad citeert, ter ondersteuning van zijn stelling, een arrest van het Hof van Cassatie
sa thèse un arrêt de la Cour de cassation du 22 juin 2001 (Pas., 2001, van 22 juni 2001 (Arr. Cass, 2001, nr. 394).
n° 394). B.7. Il appartient en règle à la juridiction a quo d'interpréter les B.7. Het staat in de regel aan het verwijzende rechtscollege om de
dispositions qu'elle applique, sous réserve d'une lecture bepalingen die het van toepassing acht, te interpreteren, onder
manifestement erronée de la disposition en cause. Il n'apparaît pas voorbehoud van een kennelijk verkeerde lezing van de in het geding
que l'interprétation de l'article 1675/7, § 3, du Code judiciaire zijnde bepaling. De interpretatie van artikel 1675/7, § 3, van het
comme fondant la différence de traitement au sujet de laquelle la Cour Gerechtelijk Wetboek, in die zin dat het ten grondslag ligt aan het
est interrogée soit manifestement erronée. La Cour examine en verschil in behandeling waarover het Hof wordt ondervraagd, blijkt
conséquence la disposition en cause dans cette interprétation. niet kennelijk verkeerd. Het Hof onderzoekt bijgevolg de in het geding
zijnde bepaling in die interpretatie.
B.8. Interprété comme autorisant le juge, dans des circonstances B.8. Geïnterpreteerd in die zin dat het de rechter toestaat om, in
particulières, à s'écarter de l'application du principe d'égalité aux bijzondere omstandigheden, af te wijken van de toepassing van het
créanciers afin de réserver un sort plus favorable à une créance du gelijkheidsbeginsel op de schuldeisers teneinde een gunstiger lot voor
te behouden voor een schuldvordering van de FOD Financiën, is artikel
SPF Finances, l'article 1675/7, § 3, du Code judiciaire n'est pas 1675/7, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek niet pertinent in het licht
pertinent par rapport au but poursuivi par le législateur, tel qu'il van het door de wetgever nagestreefde doel, zoals blijkt uit de in B.3
ressort des travaux préparatoires cités au B.3. Compte tenu de geciteerde parlementaire voorbereiding. Rekening houdend met het doel
l'objectif de réinsertion sociale du débiteur, le législateur n'a pas van maatschappelijke re-integratie van de schuldenaar, heeft de
voulu privilégier les dettes fiscales en matière de règlement wetgever dus, inzake collectieve schuldenregeling, de fiscale schulden
collectif de dettes. Du reste, l'article 172 de la Constitution ne niet willen bevoorrechten. Overigens verzet artikel 172 van de
s'oppose pas à ce que le législateur prévoie une annulation des dettes Grondwet zich niet ertegen dat de wetgever voorziet in een
fiscales dans le cadre d'un plan de règlement judiciaire. Dans cette kwijtschelding van de fiscale schulden in het kader van een
gerechtelijke aanzuiveringsregeling. In die interpretatie is artikel
interprétation, l'article 1675/7, § 3, du Code judiciaire n'est pas 1675/7, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek niet bestaanbaar met de
compatible avec les articles 10, 11 et 172 de la Constitution. artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet.
B.9. La Cour relève cependant que l'article 1675/7, § 3, du Code B.9. Het Hof wijst niettemin erop dat artikel 1675/7, § 3, van het
judiciaire peut aussi s'interpréter comme n'autorisant pas le juge à Gerechtelijk Wetboek ook in die zin kan worden geïnterpreteerd dat het
s'écarter de l'application du principe d'égalité aux créanciers afin de rechter niet toestaat af te wijken van de toepassing van het
de réserver un sort plus favorable à une créance du SPF Finances. Dans gelijkheidsbeginsel op de schuldeisers teneinde een gunstiger lot voor
cette interprétation, cet article ne crée pas de différence de te behouden voor een schuldvordering van de FOD Financiën. In die
interpretatie creëert dat artikel geen verschil in behandeling tussen
traitement entre créanciers et est compatible avec les articles 10, 11 schuldeisers, en is het bestaanbaar met de artikelen 10, 11 en 172 van
et 172 de la Constitution. de Grondwet.
Quant à la seconde question préjudicielle Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag
B.10. Le juge a quo interroge la Cour sur la compatibilité avec les B.10. De verwijzende rechter stelt het Hof een vraag over de
articles 10, 11 et 172 de la Constitution, lus isolément ou en bestaanbaarheid, met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, al
combinaison avec l'article 14 de la Convention européenne des droits dan niet in samenhang gelezen met artikel 14 van het Europees Verdrag
de l'homme et avec l'article 1er du Premier Protocole additionnel à voor de rechten van de mens en met artikel 1 van het Eerste Aanvullend
cette Convention, de l'article 1675/13, § 1er, second tiret, du Code Protocol bij dat Verdrag, van artikel 1675/13, § 1, tweede streepje,
van het Gerechtelijk Wetboek, in samenhang gelezen met artikel 1675/7,
judiciaire, lu en combinaison avec l'article 1675/7, § 3, du même § 3, van hetzelfde Wetboek, in de interpretatie dat de rechter het
Code, dans l'interprétation suivant laquelle le juge doit respecter beginsel van gelijkheid tussen schuldeisers strikt in acht moet nemen
strictement le principe d'égalité entre créanciers lorsqu'il s'agit de wanneer het erop aankomt over te gaan tot de uitkering van de
procéder à la répartition des dividendes entre les créanciers de la dividenden aan de schuldeisers van de boedel, en dus nooit een
masse, et ne peut donc jamais réserver un sort plus favorable au SPF gunstiger lot kan voorbehouden voor de FOD Financiën, zelfs wanneer
Finances, même lorsque des circonstances particulières le justifient. bijzondere omstandigheden dat verantwoorden.
B.11. Compte tenu du principe d'égalité entre créanciers et de B.11. Rekening houdend met het beginsel van gelijkheid tussen
l'objectif de réinsertion sociale qu'il poursuit en matière de schuldeisers en met het doel van maatschappelijke re-integratie dat
règlement collectif des dettes, le législateur a pris une mesure qui hij inzake collectieve schuldenregeling nastreeft, heeft de wetgever
n'est pas sans justification raisonnable. een maatregel genomen die niet zonder redelijke verantwoording is.
B.12. Interprété comme obligeant le juge à respecter strictement le B.12. Geïnterpreteerd in die zin dat het de rechter verplicht het
principe d'égalité entre créanciers lorsqu'il s'agit de procéder à la beginsel van gelijkheid tussen schuldeisers strikt in acht te nemen
répartition des dividendes entre les créanciers de la masse, l'article wanneer het erop aankomt over te gaan tot de uitkering van de
1675/13, § 1er, second tiret, du Code judiciaire est compatible avec dividenden aan de schuldeisers van de boedel, is artikel 1675/13, § 1,
tweede streepje, van het Gerechtelijk Wetboek, bestaanbaar met de
les articles 10, 11 et 172 de la Constitution. artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
1. - Interprété comme autorisant le juge à s'écarter de l'application 1. - Geïnterpreteerd in die zin dat het de rechter toestaat af te
du principe d'égalité aux créanciers afin de réserver un sort plus wijken van de toepassing van het gelijkheidsbeginsel op de
schuldeisers teneinde een gunstiger lot voor te behouden voor een
favorable à une créance du SPF Finances, l'article 1675/7, § 3, du schuldvordering van de FOD Financiën, schendt artikel 1675/7, § 3, van
Code judiciaire viole les articles 10, 11 et 172 de la Constitution. het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet.
- Interprété comme n'autorisant pas le juge à s'écarter de - Geïnterpreteerd in die zin dat het de rechter niet toestaat af te
l'application du principe d'égalité aux créanciers afin de réserver un wijken van de toepassing van het gelijkheidsbeginsel op de
schuldeisers teneinde een gunstiger lot voor te behouden voor een
sort plus favorable à une créance du SPF Finances, l'article 1675/7, § schuldvordering van de FOD Financiën, schendt artikel 1675/7, § 3, van
3, du Code judiciaire ne viole pas les articles 10, 11 et 172 de la het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet
Constitution. niet.
2. Interprété comme obligeant le juge à respecter strictement le 2. Geïnterpreteerd in die zin dat het de rechter verplicht het
beginsel van gelijkheid tussen schuldeisers strikt in acht te nemen
principe d'égalité des créanciers lorsqu'il s'agit de procéder à la wanneer het erop aankomt over te gaan tot de uitkering van de
répartition des dividendes entre les créanciers de la masse, l'article dividenden aan de schuldeisers van de boedel, schendt artikel 1675/13,
1675/13, § 1er, second tiret, du Code judiciaire ne viole pas les § 1, tweede streepje, van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10, 11
articles 10, 11 et 172 de la Constitution. en 172 van de Grondwet niet.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 13 décembre 2012. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 13 december 2012.
Le greffier, De griffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
Le président f.f., De wnd. voorzitter,
J.-P. Snappe J.-P. Snappe
^