Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 144/2011 du 22 septembre 2011 Numéro du rôle : 5056 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 579, 1°, du Code judiciaire, posée par la Cour du travail de Mons. La Cour constitutionnelle, composé après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procéd(...)"
Extrait de l'arrêt n° 144/2011 du 22 septembre 2011 Numéro du rôle : 5056 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 579, 1°, du Code judiciaire, posée par la Cour du travail de Mons. La Cour constitutionnelle, composé après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procéd(...) Uittreksel uit arrest nr. 144/2011 van 22 september 2011 Rolnummer 5056 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Bergen. Het Grondwettelijk Hof, samenge wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 144/2011 du 22 septembre 2011 Uittreksel uit arrest nr. 144/2011 van 22 september 2011
Numéro du rôle : 5056 Rolnummer 5056
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 579, 1°, du In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 579, 1°, van het
Code judiciaire, posée par la Cour du travail de Mons. Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Bergen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter,
président M. Bossuyt, et des juges E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. voorzitter M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P.
Moerman, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, assistée du greffier Moerman, J. Spreutels en T. Merckx-Van Goey, bijgestaan door de
P.-Y. Dutilleux, présidée par le juge J.-P. Snappe, griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van rechter J.-P.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Snappe, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 15 novembre 2010 en cause de Claude Dupont contre la SCRL Bij arrest van 15 november 2010 in zake Claude Dupont tegen de cvba «
« P&V Assurances », l'administration communale de Dour et « P&V Caisse P&V Verzekeringen », het gemeentebestuur van Dour en « P&V
commune contre les accidents du travail », dont l'expédition est Gemeenschappelijke Kas tegen de Arbeidsongevallen », waarvan de
parvenue au greffe de la Cour le 18 novembre 2010, la Cour du travail expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 18 november 2010,
de Mons a posé la question préjudicielle suivante : heeft het Arbeidshof te Bergen de volgende prejudiciële vraag gesteld
« Dans l'interprétation selon laquelle les juridictions du travail ne : « Schendt artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek, in die
peuvent connaître des litiges relatifs à l'application de la interpretatie dat de arbeidsgerechten geen kennis kunnen nemen van
législation en matière d'accidents du travail (dans le cadre de geschillen met betrekking tot de toepassing van de
laquelle il y a lieu d'entendre toutes les réglementations légales en arbeidsongevallenwetgeving (in het kader waarvan moet worden begrepen
vertu desquelles des indemnités pour accidents du travail doivent être alle wettelijke reglementeringen krachtens welke vergoedingen voor
allouées) et ne peuvent connaître des litiges en matière d'application arbeidsongevallen moeten worden toegekend) en geen kennis kunnen nemen
d'un contrat d'assurance de droit commun qui doit, en vertu de van geschillen met betrekking tot de toepassing van een
gemeenrechtelijke verzekeringsovereenkomst die, op grond van artikel
l'article 55 de l'annexe 3 de l'arrête royal du 6 mai 1971, être 55 van bijlage 3 van het koninklijk besluit van 6 mei 1971, moet
conclu par l'autorité communale occupant à son service des worden gesloten door de gemeentelijke overheid die vrijwillige
sapeurs-pompiers volontaires et qui doit offrir les mêmes garanties brandweerlieden in haar dienst tewerkstelt en dezelfde waarborgen moet
que celles prévues par la loi du 3 juillet 1967 au bénéfice des bieden als die waarin de wet van 3 juli 1967 voor de
sapeurs-pompiers professionnels, l'article 579, 1°, du Code judiciaire
viole-t-il les principes d'égalité et de non-discrimination garantis beroepsbrandweerlieden voorziet, de beginselen van gelijkheid en
par les articles 10 et 11 de la Constitution étant entendu que les niet-discriminatie gewaarborgd bij de artikelen 10 en 11 van de
deux groupes de pompiers (les volontaires et les professionnels) se Grondwet, met dien verstande dat beide groepen van brandweerlieden (de
trouvent incontestablement dans une situation comparable dès lors vrijwilligers en het beroepspersoneel) zich onbetwistbaar bevinden in
qu'ils sont exposés aux mêmes risques d'accident et ce même si une een vergelijkbare situatie, aangezien zij zijn blootgesteld aan
différence notable oppose les deux groupes dans la mesure où les dezelfde risico's op ongevallen, zelfs indien een belangrijk verschil
bestaat tussen beide groepen in zoverre de vrijwillige brandweerlieden
pompiers volontaires sont soustraits à l'application de la loi du 27 zijn onttrokken aan de toepassing van de wet van 27 juni 1969 tot
juin 1969 révisant l'arrêté-loi du 28 décembre 1944 concernant la herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de
sécurité sociale des travailleurs lorsque leur rémunération maatschappelijke zekerheid der arbeiders wanneer hun trimestriële
trimestrielle n'excède pas € 785,95 (montant indexé) (telle est la bezoldiging niet meer bedraagt dan 785,95 euro (geïndexeerd bedrag)
situation de M. Dupont) alors que les pompiers professionnels sont, (situatie waarin de heer Dupont zich bevindt), terwijl de
beroepsbrandweerlieden van hun kant zonder enige uitzondering zijn
quant à eux, sans exception aucune, soumis au régime de sécurité onderworpen aan het socialezekerheidsstelsel dat op de werknemers van
sociale applicable aux travailleurs du secteur public ? ». de overheidssector van toepassing is ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 579, 1°, du Code B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 579, 1°, van
judiciaire, qui dispose : het Gerechtelijk Wetboek, dat bepaalt :
« Le tribunal du travail connaît : « De arbeidsrechtbank neemt kennis :
1° des demandes relatives à la réparation des dommages résultant des 1° van de vorderingen betreffende de vergoeding van schade
accidents du travail, des accidents sur le chemin du travail et des voortkomende uit arbeidsongevallen, uit ongevallen op de weg van en
maladies professionnelles ». naar het werk en uit beroepsziekten ».
B.2. La question préjudicielle interroge la Cour sur le point de B.2. De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of
savoir si l'article 579, 1°, du Code judiciaire est compatible avec artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek bestaanbaar is met de
les articles 10 et 11 de la Constitution, dans l'interprétation selon artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in de interpretatie dat
laquelle seules les victimes d'accidents du travail et d'accidents sur uitsluitend de slachtoffers van arbeidsongevallen en ongevallen op de
le chemin du travail peuvent porter devant les tribunaux du travail weg van en naar het werk hun vorderingen betreffende de vergoeding van
leurs demandes relatives à la réparation des dommages résultant des de uit de voormelde ongevallen voortvloeiende schade aanhangig kunnen
accidents précités lorsqu'elles sont assurées en vertu de la loi du 3 maken bij de arbeidsrechtbank wanneer zij zijn verzekerd krachtens de
juillet 1967 « sur la prévention ou la réparation des dommages wet van 3 juli 1967 « betreffende de preventie van of de
résultant des accidents du travail, des accidents survenus sur le schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg
chemin du travail et des maladies professionnelles dans le secteur naar en van het werk en voor beroepsziekten in de overheidssector » en
public » et non lorsqu'elles sont assurées par une assurance accidents niet wanneer zij zijn verzekerd door een ongevallenverzekering van
de droit commun qui doit, en vertu de l'article 55 de l'annexe n° 3 à gemeen recht die krachtens artikel 55 van bijlage nr. 3 bij het
l'arrêté royal du 6 mai 1971 « fixant les types de règlements koninklijk besluit van 6 mei 1971 « tot vaststelling van de modellen
van gemeentelijke reglementen betreffende de organisatie van de
communaux relatifs à l'organisation des services communaux d'incendie gemeentelijke brandweerdiensten » met een verzekeraar moet worden
», être conclue avec un assureur et offrir les mêmes garanties que gesloten en dezelfde waarborgen moet bieden als die waarin de
celles prévues par la loi du 3 juillet 1967 précitée. voormelde wet van 3 juli 1967 voorziet.
B.3.1. Par son arrêt n° 94/2009 du 4 juin 2009, la Cour a jugé : B.3.1. In zijn arrest nr. 94/2009 van 4 juni 2009 heeft het Hof
« Dans l'interprétation selon laquelle le tribunal du travail n'est geoordeeld : « In de interpretatie dat de arbeidsrechtbank niet bevoegd is om
pas compétent pour connaître des demandes relatives à la réparation de kennis te nemen van vorderingen betreffende de vergoeding van schade
voortkomende uit ongevallen die worden gedekt door een
dommages découlant d'accidents couverts par une assurance accidents de gemeenrechtelijke ongevallenverzekering voor cursisten in
droit commun pour des participants à une formation professionnelle, beroepsopleiding, schendt artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk
l'article 579, 1°, du Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ».
la Constitution ».
B.3.2. En l'espèce, il ne s'agit toutefois plus de comparer, en ce qui B.3.2. Te dezen gaat het echter niet meer erom de situatie van de
concerne le tribunal compétent pour connaître des demandes de werknemers en leerjongens van een onderneming, enerzijds, en die van
réparation d'un dommage résultant d'un accident du travail, la cursisten in beroepsopleiding, anderzijds, met elkaar te vergelijken
situation des travailleurs salariés et apprentis d'une entreprise, wat betreft de rechtbank die bevoegd is om kennis te nemen van de
d'une part, et celle des participants à une formation professionnelle, vorderingen tot vergoeding van schade wegens een arbeidsongeval, maar
d'autre part, mais d'établir si la même différence de traitement wel vast te stellen of hetzelfde verschil in behandeling dat bestaat
prévalant entre les sapeurs pompiers professionnels, d'une part, et tussen de beroepsbrandweerlieden, enerzijds, en de vrijwillige
les sapeurs pompiers volontaires non assujettis à la sécurité sociale, brandweerlieden die niet aan de sociale zekerheid zijn onderworpen,
d'autre part, est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution. La Cour limite son examen à cette hypothèse. B.4. La différence de traitement en cause est fondée sur un critère objectif, à savoir la manière dont le dommage est assuré, sur la base respectivement d'une assurance accidents de droit commun ou de la loi du 3 juillet 1967 précitée. B.5. La nature des accidents donnant lieu à des demandes de réparation du dommage qui en découle et l'importance des garanties à donner par les assureurs sont identiques ou analogues. anderzijds, bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die hypothese. B.4. Het in het geding zijnde verschil in behandeling berust op een objectief criterium, namelijk de wijze waarop de schade wordt verzekerd, op basis respectievelijk van een gemeenrechtelijke ongevallenverzekering of van de voormelde wet van 3 juli 1967. B.5. De aard van de ongevallen die aanleiding geven tot de vorderingen tot vergoeding van de daaruit voortvloeiende schade en de omvang van de waarborgen die door de verzekeraars moeten worden verstrekt, zijn identiek of soortgelijk.
Le simple fait que ces garanties soient fournies respectivement par De loutere omstandigheid dat die waarborgen onderscheidenlijk door de
les autorités publiques conformément à l'article 16 de la loi du 3 overheid overeenkomstig artikel 16 van de voormelde wet van 3 juli
juillet 1967 précitée ou par une assurance de droit commun ne saurait 1967 dan wel in een gemeenrechtelijke verzekering zijn verstrekt, kan
justifier que des tribunaux différents soient compétents pour statuer niet verantwoorden dat verschillende rechtbanken bevoegd zouden zijn
sur ces demandes.
Le fait que les tribunaux du travail sont familiarisés avec les om uitspraak te doen over die vorderingen.
contestations relatives à des accidents du travail, la composition De vertrouwdheid van de arbeidsrechtbanken met de geschillen inzake
spécifique de ces juridictions et les particularités procédurales, arbeidsongevallen, de specifieke samenstelling van die rechtscolleges
parmi lesquelles le mode d'introduction de la demande devant le en de procedurele bijzonderheden, waaronder de wijze waarop de zaak
tribunal (article 704 du Code judiciaire), l'assistance et la bij de rechtbank wordt ingeleid (artikel 704 van het Gerechtelijk
représentation par un délégué d'une organisation représentative de Wetboek), de bijstand van en de vertegenwoordiging door een
afgevaardigde van een representatieve werknemersorganisatie (artikel
travailleurs (article 728, § 3, du Code judiciaire) et la possibilité 728, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek) en de mogelijkheid van advies
de demander l'avis de l'auditorat du travail (article 766 du Code van het arbeidsauditoraat (artikel 766 van het Gerechtelijk Wetboek),
judiciaire) offrent des garanties supplémentaires qui ne peuvent être bieden bijkomende waarborgen, die niet mogen worden onthouden aan
refusées à des personnes se trouvant dans une situation comparable. personen die zich in vergelijkbare omstandigheden bevinden.
En outre, la compétence distincte du tribunal de première instance et Bovendien zou de onderscheiden bevoegdheid van de rechtbank van eerste
du tribunal du travail pourrait avoir pour effet qu'un même accident aanleg en van de arbeidsrechtbank ertoe kunnen leiden dat eenzelfde
du travail impliquant tant un sapeur pompier volontaire qu'un sapeur arbeidsongeval waarbij zowel een vrijwillige brandweerman als een
pompier professionnel doive être examiné par des tribunaux distincts. beroepsbrandweerman zijn betrokken, door onderscheiden rechtbanken zou
Il s'ensuit que la compétence distincte du tribunal du travail et du moeten worden beoordeeld. Daaruit volgt dat de onderscheiden
tribunal de première instance en la matière n'est pas raisonnablement bevoegdheid van de arbeidsrechtbank en de rechtbank van eerste aanleg
justifiée. ter zake niet redelijk is verantwoord.
B.6. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative. B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
Dans l'interprétation selon laquelle le tribunal du travail n'est pas In de interpretatie dat de arbeidsrechtbank niet bevoegd is om kennis
compétent pour connaître des demandes relatives à la réparation de te nemen van vorderingen betreffende de vergoeding van schade
voortkomende uit ongevallen die worden gedekt door een
dommages découlant d'accidents couverts par une assurance accidents de gemeenrechtelijke ongevallenverzekering voor vrijwillige
droit commun pour sapeurs pompiers volontaires, l'article 579, 1°, du brandweerlieden, schendt artikel 579, 1°, van het Gerechtelijk Wetboek
Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de la Constitution. de artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 22 septembre 2011. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 22 september 2011.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président f.f., De wnd. voorzitter,
J.-P. Snappe J.-P. Snappe
^