Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 152/2010 du 22 décembre 2010 Numéro du rôle : 4855 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 36, alinéa 1 er , des lois relatives à la prévention des maladies professionnelles et à la réparatio La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, des juges L. Lavry(...)"
Extrait de l'arrêt n° 152/2010 du 22 décembre 2010 Numéro du rôle : 4855 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 36, alinéa 1 er , des lois relatives à la prévention des maladies professionnelles et à la réparatio La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, des juges L. Lavry(...) Uittreksel uit arrest nr. 152/2010 van 22 december 2010 Rolnummer 4855 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 36, eerste lid, van de wetten betreffende de preventie van beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit die ziekten Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, de rechters L(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 152/2010 du 22 décembre 2010 Uittreksel uit arrest nr. 152/2010 van 22 december 2010
Numéro du rôle : 4855 Rolnummer 4855
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 36, alinéa 1er, In zake : de prejudiciële vraag over artikel 36, eerste lid, van de
des lois relatives à la prévention des maladies professionnelles et à wetten betreffende de preventie van beroepsziekten en de vergoeding
la réparation des dommages résultant de celles-ci, coordonnées le 3 van de schade die uit die ziekten voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni
juin 1970, inséré par l'article 29 de la loi du 13 juillet 2006, posée 1970, ingevoegd bij artikel 29 van de wet van 13 juli 2006, gesteld
par la Cour du travail de Liège. door het Arbeidshof te Luik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, des juges L. samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, de rechters
Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Spreutels, T. L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Spreutels, T.
Merckx-Van Goey et P. Nihoul, et, conformément à l'article 60bis de la Merckx-Van Goey en P. Nihoul, en, overeenkomstig artikel 60bis van de
loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, du bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, emeritus
président émérite M. Melchior, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, voorzitter M. Melchior, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux,
présidée par le président émérite M. Melchior, onder voorzitterschap van emeritus voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 18 janvier 2010 en cause du Fonds des maladies Bij arrest van 18 januari 2010 in zake het Fonds voor de
professionnelles contre Albert Neyman, dont l'expédition est parvenue Beroepsziekten tegen Albert Neyman, waarvan de expeditie ter griffie
au greffe de la Cour le 26 janvier 2010, la Cour du travail de Liège a van het Hof is ingekomen op 26 januari 2010, heeft het Arbeidshof te
posé la question préjudicielle suivante : Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 36, alinéa 1er, des lois coordonnées du 3 juin 1970 « Schendt artikel 36, eerste lid, van de wetten betreffende de
relatives à la prévention des maladies professionnelles et à la preventie van beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit
réparation des dommages résultant de celles-ci, tel que modifié par die ziekten voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni 1970, zoals gewijzigd
l'article 29 de la loi du 13 juillet 2006 portant des dispositions bij artikel 29 van de wet van 13 juli 2006 houdende diverse bepalingen
diverses en matière de maladies professionnelles et d'accidents du inzake beroepsziekten en arbeidsongevallen en inzake
travail et en matière de réinsertion professionnelle, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution beroepsherinschakeling, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet,
en ce qu'il prévoit que ' Le Roi peut toutefois décider que le décès in zoverre het bepaalt dat ' de Koning [...] evenwel [kan] bepalen dat
ou l'aggravation du dommage provoqué par la maladie dont l'inscription het overlijden of de verergering van de schade ingevolge de ziekte die
sur la liste (des maladies professionnelles) a été supprimée ou dont van de [...] lijst [van beroepsziekten] werd geschrapt of waarvan de
le libellé de l'inscription a été modifié, ne donne pas lieu à omschrijving werd gewijzigd, geen aanleiding geeft tot betaling van de
l'octroi des allocations consécutives au décès ou à une révision des vergoedingen ingevolge overlijden of tot herziening van reeds
indemnités acquises pour une incapacité de travail permanente ', toegekende vergoedingen ingevolge blijvende arbeidsongeschiktheid ',
alors que, d'une part, toute personne reconnue atteinte d'une maladie terwijl, enerzijds, elke persoon van wie erkend wordt dat hij aan een
professionnelle a droit à l'indemnisation de l'aggravation de son état beroepsziekte lijdt, recht heeft op de schadeloosstelling voor de
à la seule condition de démontrer que l'incapacité permanente de verergering van zijn toestand, met als enige voorwaarde dat hij
travail résultant de cette maladie s'est aggravée, aantoont dat de blijvende arbeidsongeschiktheid die voortvloeit uit
die ziekte verergerd is,
et alors que, d'autre part, les ayants droit de la victime décédée des en terwijl, anderzijds, de rechthebbenden van het slachtoffer dat is
suites de la maladie professionnelle dont elle a été reconnue overleden aan de gevolgen van de beroepsziekte waarvan erkend is dat
atteinte, bénéficient de la rente prévue par le chapitre II, section het eraan leed, de rente genieten bedoeld in hoofdstuk II, afdeling 1,
1, de la loi du 10 avril 1971 sur les accidents du travail, à la seule van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971, met als enige
condition de démontrer que la maladie a entraîné la mort de la victime voorwaarde dat wordt aangetoond dat de ziekte de dood van het
? ». slachtoffer heeft teweeggebracht ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 36, alinéa 1er, des lois relatives à la prévention des B.1. Artikel 36, eerste lid, van de wetten betreffende de preventie
maladies professionnelles et à la réparation des dommages résultant de van beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit die ziekten
celles-ci, coordonnées le 3 juin 1970, inséré par l'article 29 de la voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni 1970, ingevoegd bij artikel 29
loi du 13 juillet 2006, dispose : van de wet van 13 juli 2006, bepaalt :
« En cas de suppression de l'inscription d'une maladie de la liste
visée à l'article 30 ou de modification du libellé de cette « Wanneer een ziekte van de in artikel 30 bedoelde lijst wordt
inscription, la personne atteinte de cette maladie conserve ses droits geschrapt, of wanneer de omschrijving ervan wordt gewijzigd, behoudt
à la réparation acquise, sans préjudice de toute autre disposition de getroffene zijn rechten op schadeloosstelling, onverminderd alle
concernant la réparation des dommages résultant des maladies andere bepalingen betreffende de vergoeding van de uit beroepsziekten
professionnelles. Le Roi peut toutefois décider que le décès ou voortvloeiende schade. De Koning kan evenwel bepalen dat het
l'aggravation du dommage provoqué par la maladie dont l'inscription overlijden of de verergering van de schade ingevolge de ziekte die van
sur la liste précitée a été supprimée ou dont le libellé de de genoemde lijst werd geschrapt of waarvan de omschrijving werd
l'inscription a été modifié, ne donne pas lieu à l'octroi des gewijzigd, geen aanleiding geeft tot betaling van de vergoedingen
allocations consécutives au décès ou à une révision des indemnités ingevolge overlijden of tot herziening van reeds toegekende
acquises pour une incapacité de travail permanente ». vergoedingen ingevolge blijvende arbeidsongeschiktheid ».
B.2. Le juge a quo demande à la Cour si cette disposition viole les B.2. De verwijzende rechter wenst van het Hof te vernemen of die
articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elle habilite le Roi à bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt doordat zij de
prévoir que, lorsqu'une maladie n'est plus reconnue comme étant une Koning machtigt te bepalen dat, wanneer een ziekte niet langer als een
maladie professionnelle, le décès ou l'aggravation du dommage provoqué beroepsziekte wordt erkend, het overlijden of de verergering van de
par la maladie puissent ne plus donner lieu à l'octroi des allocations schade ingevolge die ziekte ook niet langer aanleiding kan geven tot
consécutives au décès ou à une révision des indemnités acquises pour betaling van de vergoedingen ingevolge overlijden of tot herziening
une incapacité de travail permanente. van reeds toegekende vergoedingen ingevolge blijvende
arbeidsongeschiktheid.
B.3. En vertu de l'article 30, alinéa 1er, des lois relatives à la B.3. Krachtens artikel 30, eerste lid, van de wetten betreffende de
prévention des maladies professionnelles et à la réparation des preventie van beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit
dommages résultant de celles-ci, coordonnées le 3 juin 1970, le Roi die ziekten voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni 1970, maakt de Koning
dresse la liste des maladies professionnelles dont les dommages de lijst op van de beroepsziekten die tot schadeloosstelling
donnent lieu à réparation. Il est assisté pour cela par un conseil aanleiding geven. Hij wordt daarin bijgestaan door een
scientifique (article 16 des mêmes lois coordonnées). A la différence d'un accident du travail, qui est la conséquence d'un événement soudain et imprévu, une maladie professionnelle est la conséquence d'une exposition plus ou moins prolongée à des substances ou à des circonstances nocives. Les maladies professionnelles sont évolutives. La liste de celles-ci est fréquemment mise à jour pour tenir compte de l'utilisation de nouveaux produits et de l'apparition de nouveaux risques et de maladies nouvelles. B.4. La Cour doit examiner si la disposition en cause porte une atteinte disproportionnée aux attentes légitimes des victimes d'une maladie qui, à un moment donné, n'est plus reconnue comme une maladie professionnelle. B.5. L'inscription d'une maladie sur la liste des maladies professionnelles donnant lieu à l'octroi d'une allocation en cas d'incapacité permanente ne fait pas naître pour les personnes qui en sont les victimes l'espoir légitime que cette liste ne pourra pas être modifiée en raison, notamment, d'une évolution de la science ni, partant, que la réglementation qui leur était applicable continuera à l'être sans pouvoir être modifiée. B.6. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 13 juillet wetenschappelijke raad (artikel 16 van dezelfde gecoördineerde wetten). Anders dan een arbeidsongeval, dat het gevolg is van een plotse en onvoorziene gebeurtenis, is een beroepsziekte het gevolg van een min of meer langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen of omstandigheden. Beroepsziekten vertonen een evolutief karakter. De lijst van beroepsziekten wordt herhaaldelijk bijgewerkt teneinde rekening te houden met het gebruik van nieuwe producten en het verschijnen van nieuwe risico's en nieuwe ziekten. B.4. Het Hof dient te onderzoeken of de in het geding zijnde bepaling op onevenredige wijze afbreuk doet aan de rechtmatige verwachtingen van de getroffenen door een ziekte die vanaf een bepaald ogenblik niet langer als een beroepsziekte wordt erkend. B.5. De inschrijving van een ziekte op de lijst van beroepsziekten die aanleiding geven tot de betaling van een vergoeding ingeval van blijvende ongeschiktheid, doet voor de personen die het slachtoffer ervan zijn, niet de rechtmatige verwachting ontstaan dat die lijst niet zal kunnen worden gewijzigd om reden met name van een evolutie van de wetenschap noch, bijgevolg, dat de reglementering die op hun van toepassing was, dat zal blijven zonder dat ze kan worden gewijzigd. B.6. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 13 juli 2006
2006, qui a modifié l'article 36, alinéa 1er, des lois coordonnées die artikel 36, eerste lid, van de voormelde gecoördineerde wetten van
précitées du 3 juin 1970, que le législateur ne souhaitait pas, en 3 juni 1970 heeft gewijzigd, blijkt dat de wetgever, in de regel, geen
règle, porter atteinte aux droits acquis en raison d'une maladie afbreuk wenste te doen aan de verworven rechten wegens een
professionnelle qui n'est plus reconnue comme telle : beroepsziekte die niet langer als dusdanig is erkend :
« Certaines rubriques de la liste peuvent faire l'objet de « Een bepaalde rubriek van de lijst kan een dermate belangrijke
modifications importantes du fait que ces pathologies reconnues wijziging ondergaan, dat bepaalde aandoeningen die in het verleden
jusqu'à présent ne doivent plus l'être dans l'avenir. Le but de cette werden erkend, in de toekomst van erkenning worden uitgesloten. De
proposition est de maintenir intégralement les droits acquis sur base bedoeling bestaat erin dat de verworven rechten op basis van de
d'une demande antérieure mais de permettre au Roi de décider qu'une vroegere aanvraag integraal behouden blijven, maar dat de Koning kan
aggravation de l'état de santé ne donne pas lieu à l'octroi d'une bepalen dat een eventuele verergering van deze toestand geen
réparation complémentaire. (C'est le cas, principalement, lorsqu'il aanleiding geeft tot bijkomende schadeloosstelling (dit is vooral het
apparaît que sur base des connaissances de l'époque le Fonds a pris geval wanneer blijkt dat we in het verleden, met de toenmalige kennis,
weliswaar een juiste beslissing hebben getroffen, maar dat - ingevolge
une décision de reconnaissance justifiée mais qu'en fonction de de evolutie van de medische wetenschap - eveneens blijkt dat we
l'évolution de la médecine la même pathologie ne peut plus hic et nunc diezelfde aandoening hic et nunc niet meer als een beroepsziekte
être considérée comme une maladie professionnelle) » (Doc. parl., Chambre, 2003-2004, DOC 51-1334/001, p. 19). beschouwen) » (Parl. St., Kamer, 2003-2004, DOC 51-1334/001, p. 19).
B.7. En disposant que la victime d'une maladie qui n'est plus reconnue B.7. Door te bepalen dat de getroffene door een ziekte die niet langer
comme une maladie professionnelle conserve ses droits à la réparation als een beroepsziekte wordt erkend, zijn rechten op schadeloosstelling
acquise et en habilitant le Roi à prévoir, par voie d'exception, que behoudt en aan de Koning, bij wege van uitzondering, machtiging te
le décès ou l'aggravation du dommage résultant de cette maladie verlenen om te bepalen dat het overlijden of de verergering van de
peuvent ne plus donner lieu à l'octroi des allocations consécutives au schade ingevolge die ziekte niet langer aanleiding kan geven tot
décès ou à une révision des indemnités acquises pour une incapacité de betaling van de vergoedingen ingevolge overlijden of tot herziening
travail permanente, le législateur a réalisé un équilibre entre les van reeds toegekende vergoedingen ingevolge blijvende
attentes légitimes des victimes et son souci légitime de sauvegarder arbeidsongeschiktheid, heeft de wetgever een evenwicht tot stand
l'objectif initial du régime des maladies professionnelles ainsi que gebracht tussen de rechtmatige verwachtingen van de getroffen personen
l'équilibre financier de ce régime. en zijn legitieme bekommernis om de oorspronkelijke doelstelling van
het stelsel der beroepsziekten, alsmede het financiële evenwicht
ervan, te vrijwaren.
B.8. Il appartient au juge a quo de vérifier en l'espèce, en tenant B.8. Het komt de verwijzende rechter toe, om rekening houdend met wat
compte de ce qui est dit en B.6, si, en faisant usage de la délégation in B.6 is vermeld, na te gaan of de Koning te dezen, door gebruik te
que Lui confère la disposition en cause, le Roi a respecté les maken van de machtiging die de in het geding zijnde bepaling Hem
articles 10 et 11 de la Constitution. verleent, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in acht heeft genomen.
B.9. La question préjudicielle appelle une réponse négative. B.9. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 36, alinéa 1er, des lois relatives à la prévention des Artikel 36, eerste lid, van de wetten betreffende de preventie van
maladies professionnelles et à la réparation des dommages résultant de beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit die ziekten
celles-ci, coordonnées le 3 juin 1970, inséré par l'article 29 de la voortvloeit, gecoördineerd op 3 juni 1970, ingevoegd bij artikel 29
loi du 13 juillet 2006, ne viole pas les articles 10 et 11 de la van de wet van 13 juli 2006, schendt de artikelen 10 en 11 van de
Constitution. Grondwet niet.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 22 décembre 2010. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 22 december 2010.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^