← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 108/2009 du 9 juillet 2009 Numéro du rôle : 4518 En cause
: la question préjudicielle concernant l'article 357, § 4, alinéa 3, du Code judiciaire, posée
par la Cour d'appel de Bruxelles. La Cour constitutionnel composée des présidents
M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...)"
Extrait de l'arrêt n° 108/2009 du 9 juillet 2009 Numéro du rôle : 4518 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 357, § 4, alinéa 3, du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Bruxelles. La Cour constitutionnel composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...) | Uittreksel uit arrest nr. 108/2009 van 9 juli 2009 Rolnummer 4518 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 357, § 4, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Brussel. Het Grondwettelijk samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 108/2009 du 9 juillet 2009 | Uittreksel uit arrest nr. 108/2009 van 9 juli 2009 |
Numéro du rôle : 4518 | Rolnummer 4518 |
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 357, § 4, | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 357, § 4, derde |
alinéa 3, du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Bruxelles. | lid, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te |
La Cour constitutionnelle, | Brussel. Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de |
Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, | rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
J.-P. Moerman et E. Derycke, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman en E. Derycke, bijgestaan door de griffier |
présidée par le président M. Melchior, | P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 18 septembre 2008 en cause de l'Etat belge contre Etienne | Bij arrest van 18 september 2008 in zake de Belgische Staat tegen |
Etienne Marique, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | |
Marique, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 24 | ingekomen op 24 september 2008, heeft het Hof van Beroep te Brussel de |
septembre 2008, la Cour d'appel de Bruxelles a posé la question | |
préjudicielle suivante : | volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 357, § 4, alinéa 3, du Code judiciaire, interprété comme | « Is artikel 357, § 4, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, in die |
ne permettant pas à un magistrat, chargé d'une mission à temps plein | zin geïnterpreteerd dat het een magistraat die is belast met een |
de président de la Commission des jeux de hasard où le bilinguisme est | voltijdse opdracht van voorzitter van de Kansspelcommissie, waar |
exigé, de percevoir la prime de bilinguisme prévue par cette | tweetaligheid is vereist, niet toelaat de tweetaligheidspremie te |
disposition, alors qu'il justifie de la connaissance d'une langue | ontvangen waarin die bepaling voorziet, terwijl hij de kennis bewijst |
autre que celle dans laquelle il a subi les examens de doctorat ou de | van een andere taal dan die waarin hij de examens van het doctoraat of |
licence en droit, conformément à l'article 43quinquies de la loi du 15 | van de licentie in de rechten heeft afgelegd, overeenkomstig artikel |
juin 1935 concernant l'emploi des langues en matière judiciaire, | 43quinquies van de wet van 15 juni 1935 op het gebruik der talen in |
n'est-il pas contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution en ce | gerechtszaken, niet in strijd met de artikelen 10 en 11 van de |
sens que les magistrats qui exercent des fonctions au sein d'une | Grondwet, in zoverre de magistraten die ambten in een rechtscollege |
juridiction et qui satisfont à l'article 43quinquies de la loi du 15 | uitoefenen en voldoen aan artikel 43quinquies van de wet van 15 juni |
juin 1935 bénéficient du versement de la prime de bilinguisme, et | 1935 de toekenning van de tweetaligheidspremie genieten, terwijl het |
alors que le but poursuivi par le législateur tel qu'il est inscrit | door de wetgever nagestreefde doel zoals vervat in artikel 10, § 3, |
dans l'article 10, § 3, de la loi du 7 mai 1999 sur les jeux de | van de wet van 7 mei 1999 op de kansspelen, de kansspelinrichtingen en |
hasard, les établissements de jeux de hasard et la protection des | de bescherming van de spelers en in artikel 323bis, tweede lid, van |
joueurs et dans l'article 323bis, alinéa 2, du Code judiciaire, est | het Gerechtelijk Wetboek, erin bestaat dat de magistraten die met een |
que les magistrats chargés d'une mission d'intérêt général ou d'un | opdracht van algemeen belang of met een mandaat zijn belast, alle |
mandat bénéficient de et conservent tous les avantages pécuniaires | geldelijke voordelen verbonden aan hun ambt van magistraat binnen hun |
attachés à leur fonction de magistrat au sein de leur juridiction et | rechtscollege genieten en behouden, en terwijl de voorzitter van de |
alors que le président de la Commission des jeux de hasard est | |
nécessairement un magistrat qui doit satisfaire à l'article | Kansspelcommissie noodzakelijkerwijs een magistraat is die aan artikel |
43quinquies de la loi du 15 juin 1935 ? ». | 43quinquies van de wet van 15 juni 1935 moet voldoen ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
B.1. La Cour est invitée à se prononcer sur la compatibilité, avec les | (...) B.1. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de |
articles 10 et 11 de la Constitution, de l'article 357, § 4, alinéa 3, | bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van |
artikel 357, § 4, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek, in die zin | |
du Code judiciaire, interprété comme ne permettant pas à un magistrat, | geïnterpreteerd dat het een magistraat die is belast met een voltijdse |
chargé d'une mission à temps plein de président de la Commission des | opdracht van voorzitter van de Kansspelcommissie, waar tweetaligheid |
jeux de hasard où le bilinguisme est exigé, de percevoir la prime de | is vereist, niet toelaat de tweetaligheidspremie te ontvangen waarin |
bilinguisme prévue par cette disposition alors qu'il justifie de la | die bepaling voorziet, terwijl hij de kennis bewijst van een andere |
connaissance d'une langue autre que celle dans laquelle il a subi les | taal dan die waarin hij de examens van het doctoraat of de licentie in |
examens de doctorat ou de licence en droit, conformément à l'article | de rechten heeft afgelegd, overeenkomstig artikel 43quinquies van de |
43quinquies de la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des langues | wet van 15 juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken. |
en matière judiciaire. B.2. L'article 357, § 4, du Code judiciaire dispose : | B.2. Artikel 357, § 4, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : |
« § 4. Une prime est accordée aux magistrats qui ont justifié de la | « Een premie wordt toegekend aan de magistraten die de kennis hebben |
connaissance d'une autre langue que celle dans laquelle ils ont subi | bewezen van een andere taal dan die waarin zij de examens van het |
les examens du doctorat ou de la licence en droit, conformément à | doctoraat of van de licentie in de rechten hebben afgelegd, |
l'article 43quinquies la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des | overeenkomstig artikel 43quinquies van de wet van 15 juni 1935 op het |
langues en matière judiciaire, pour autant qu'ils soient nommés dans | gebruik der talen in gerechtszaken, voorzover zij benoemd zijn in een |
une juridiction où une partie au moins des magistrats sont, en vertu | rechtscollege waar ten minste een gedeelte van de magistraten |
de la législation sur l'emploi des langues en matière judiciaire, | krachtens de wetgeving op het gebruik der talen in gerechtszaken het |
tenus de justifier de la connaissance de plus d'une langue nationale. | bewijs moet leveren van de kennis van meer dan één landstaal. |
Dans chaque juridiction, le nombre de magistrats auxquels une prime | Per rechtscollege is het aantal magistraten aan wie een premie wordt |
est accordée est limité, selon le cas, au nombre minimal ou au nombre | toegekend beperkt, al naargelang van het geval, tot het minimumaantal |
prescrit par la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des langues en | of het aantal zoals voorgeschreven door de wet van 15 juni 1935 op het |
matière judiciaire par juridiction. L'attribution de la prime se fait | gebruik der talen in gerechtszaken. De toekenning van de premie |
sur base de l'ancienneté de service du magistrat dans la juridiction | gebeurt op basis van de dienstanciënniteit van de magistraat binnen |
concernée. | het betrokken rechtscollege. |
La prime est due pour autant que le magistrat, visé à l'alinéa 1er | De premie is uitsluitend verschuldigd wanneer de in het eerste lid |
exerce réellement ses fonctions au sein de la juridiction où il est | bedoelde magistraat zijn ambt daadwerkelijk uitoefent in het |
nommé ou remplit une mission au sein d'une juridiction où une partie | rechtscollege waar hij benoemd is of hij een opdracht vervult in een |
au moins des magistrats sont, en vertu de la législation sur l'emploi | rechtscollege waar ten minste een gedeelte van de magistraten |
des langues en matière judiciaire, tenus de justifier de la | krachtens de wetgeving op het gebruik der talen in gerechtszaken het |
connaissance de plus d'une langue nationale. | bewijs moet leveren van de kennis van meer dan één landstaal. |
[...] ». | [...] ». |
B.3.1. Dans son arrêt, le juge a quo a jugé qu'en l'état actuel de la | B.3.1. In zijn arrest heeft de verwijzende rechter geoordeeld dat, in |
législation, la Commission des jeux de hasard ne peut être considérée | de huidige stand van de wetgeving, de Kansspelcommissie niet kan |
comme une juridiction administrative. | worden beschouwd als een administratief rechtscollege. |
D'après la partie intimée devant le juge a quo, pareille analyse | Volgens de geïntimeerde partij voor de verwijzende rechter zou een |
serait contraire à l'article 357, § 4, du Code judiciaire, lu en | dergelijke analyse in strijd zijn met artikel 357, § 4, van het |
combinaison avec les articles 10 et 11 de la Constitution. Elle invite dès lors la Cour à considérer que la Commission des jeux de hasard est une juridiction pour conclure que la différence de traitement dénoncée dans la question préjudicielle ne repose sur aucun critère objectif. B.3.2. C'est au juge a quo qu'il appartient, en règle, d'interpréter les dispositions qu'il applique et d'en faire application aux faits concrets dont il est saisi. Il n'appartient pas aux parties de contester les motifs de la décision par laquelle une question préjudicielle est posée à la Cour. La Cour examinera dès lors la disposition en cause dans l'interprétation retenue par le juge a quo | Gerechtelijk Wetboek, in samenhang gelezen met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Zij vraagt het Hof dan ook ervan uit te gaan dat de Kansspelcommissie een rechtscollege is en ertoe te besluiten dat het in de prejudiciële vraag aangeklaagde verschil in behandeling op geen enkel objectief criterium berust. B.3.2. Het staat in de regel aan de verwijzende rechter om de bepalingen te interpreteren die hij toepast en die toe te passen op de concrete feiten die hem zijn voorgelegd. Het staat niet aan de partijen om voor het Hof de motieven te betwisten van de beslissing waarmee aan het Hof een prejudiciële vraag wordt gesteld. Het Hof zal de in het geding zijnde bepaling dan ook onderzoeken in de interpretatie die de verwijzende rechter eraan geeft en volgens welke |
selon laquelle la Commission des jeux de hasard est une autorité | de Kansspelcommissie een administratieve overheid is. |
administrative. B.4.1. En vertu de l'article 357, § 4, une prime linguistique est | B.4.1. Op grond van artikel 357, § 4, wordt een taalpremie toegekend |
accordée aux magistrats s'il est satisfait aux conditions cumulatives | aan magistraten indien is voldaan aan de volgende, cumulatieve |
suivantes : être nommé dans une juridiction où une partie au moins des | voorwaarden : het benoemd zijn in een rechtscollege waar ten minste |
magistrats sont, en vertu de la législation sur l'emploi des langues | een gedeelte van de magistraten krachtens de wetgeving op het gebruik |
en matière judiciaire, tenus de justifier de la connaissance de plus | der talen in gerechtszaken het bewijs moet leveren van de kennis van |
d'une langue nationale; faire partie, sur la base de l'ancienneté de | meer dan één landstaal; het behoren, op grond van dienstanciënniteit, |
service, du quota légalement fixé pour chaque juridiction; exercer | tot het wettelijk vastgesteld quotum per rechtscollege; het |
réellement ses fonctions au sein de la juridiction où l'on est nommé | daadwerkelijk uitoefenen van het ambt in het rechtscollege waar men |
ou remplir une mission au sein d'une juridiction où une partie au | benoemd is of het vervullen van een opdracht in een rechtscollege waar |
moins des magistrats sont, en vertu de la législation sur l'emploi des | ten minste een gedeelte van de magistraten krachtens de wetgeving op |
langues en matière judiciaire, tenus de justifier de la connaissance | het gebruik der talen in gerechtszaken het bewijs moet leveren van de |
de plus d'une langue nationale. | kennis van meer dan één landstaal. |
B.4.2. La Commission des jeux de hasard étant qualifiée d'autorité | B.4.2. Daar de Kansspelcommissie door de verwijzende rechter als een |
administrative par le juge a quo, le président de ladite Commission se | administratieve overheid wordt gekwalificeerd, is de voorzitter van |
die Commissie uitgesloten van het toepassingsgebied van het in het | |
trouve exclu du champ d'application de l'article 357, § 4, alinéa 3, | geding zijnde artikel 357, § 4, derde lid, aangezien daarin het |
en cause dès lors que celui-ci conditionne l'obtention de la prime à | verkrijgen van de premie afhankelijk wordt gesteld van de |
l'exercice réel de fonctions au sein d'une juridiction. | daadwerkelijke uitoefening van een ambt in een rechtscollege. |
B.5.1. L'octroi d'une prime linguistique vise à encourager les | B.5.1. De toekenning van een taalpremie strekt ertoe magistraten met |
magistrats, par une impulsion financière, à participer à l'examen | een financiële impuls te stimuleren om aan het taalexamen deel te |
linguistique et à le réussir, de sorte que la nomination de magistrats | nemen en ervoor te slagen, zodat de benoeming van magistraten die |
remplissant les conditions linguistiques de nomination poserait moins | voldoen aan de benoemingsvoorwaarden op taalgebied, minder |
de problèmes - avant tout dans les juridictions et les parquets de | problematisch zou zijn dan op het ogenblik dat de wet is aangenomen - |
Bruxelles - que ce n'était le cas au moment de l'adoption de la loi | vooral in de rechtscolleges en de parketten te Brussel (Parl. St., |
(Doc. parl., Chambre, 2002-2003, DOC 50-2310/001, p. 4). Au cours des | Kamer, 2002-2003, DOC 50-2310/001, p. 4). Tijdens de parlementaire |
travaux préparatoires, il a encore été dit : | voorbereiding is daaraan toegevoegd : |
« L'objectif [...] consiste à stimuler les candidatures aux places | « De doelstelling [...] bestaat erin om de kandidaturen aan te |
vacantes de magistrats réservées à des candidats justifiant de la | moedigen voor de vacante plaatsen van magistraat voorbehouden aan |
connaissance d'une autre langue que celle de leur diplôme en vertu des | kandidaten die het bewijs hebben geleverd van de kennis van een andere |
dispositions de la loi du 15 juin 1935. Il se justifie en conséquence | taal dan die van hun diploma ingevolge de bepalingen van de wet van 15 |
de limiter l'octroi de la prime aux seuls magistrats nommés sur une | juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken. Het is dan ook |
verantwoord om deze premie uitsluitend toe te kennen aan magistraten | |
place réservée à des candidats bilingues » (ibid., pp. 5-6). | die benoemd worden op plaatsen die voorbehouden zijn aan tweetalige kandidaten » (ibid., pp. 5-6). |
B.5.2. La section de législation du Conseil d'Etat, dans son avis | B.5.2. De afdeling wetgeving van de Raad van State heeft, in haar |
relatif à l'avant-projet de loi qui a donné lieu à la disposition en | advies over het voorontwerp van wet dat heeft geleid tot de in het |
cause, a également relevé qu'interrogée sur le sens qu'il convenait de | geding zijnde bepaling, eveneens opgemerkt dat de gemachtigde |
conférer à la condition de l'exercice réel des fonctions de magistrat, | ambtenaar, op de vraag welke betekenis moest worden gegeven aan de |
la fonctionnaire déléguée avait indiqué qu'il s'agissait d'éviter | voorwaarde van de daadwerkelijke uitoefening van het ambt van |
qu'un magistrat ne perçoive la prime alors qu'il est détaché, par | magistraat, te kennen had gegeven dat het de bedoeling was te |
voorkomen dat een magistraat de premie krijgt terwijl hij gedetacheerd | |
exemple auprès d'une organisation internationale ou d'un cabinet | is, bijvoorbeeld bij een internationale organisatie of een |
ministériel (ibid., p. 10). | ministerieel kabinet (ibid., p. 10). |
B.6. Zoals het Hof heeft vastgesteld in zijn arrest nr. 208/2004 van | |
B.6. Ainsi que la Cour l'a constaté dans son arrêt n° 208/2004 du 21 | 21 december 2004, zijn het criterium van de benoeming in een |
décembre 2004, le critère de la nomination dans une juridiction où une | rechtscollege waar ten minste een gedeelte van de magistraten |
partie au moins des magistrats sont, en vertu de la législation sur | krachtens de wetgeving op het gebruik der talen in gerechtszaken het |
l'emploi des langues en matière judiciaire, tenus de justifier de la | bewijs moet leveren van de kennis van meer dan één landstaal en het |
connaissance de plus d'une langue nationale et le critère de | criterium van de daadwerkelijke uitoefening van het ambt in het |
l'exercice réel des fonctions au sein de la juridiction où l'on est | rechtscollege waar men is benoemd of van de vervulling van een |
nommé ou de l'accomplissement d'une mission dans une telle juridiction | opdracht in een dergelijk rechtscollege, objectieve criteria. |
sont des critères objectifs. | |
B.7. Les objectifs mentionnés en B.5.1 justifient de limiter l'octroi | B.7. De in B.5.1 vermelde doelstellingen verantwoorden dat de |
d'une prime linguistique aux magistrats qui exercent ou remplissent | toekenning van een taalpremie wordt beperkt tot de magistraten die |
réellement une fonction au sein de juridictions dans lesquelles il | daadwerkelijk een ambt vervullen in rechtscolleges waar een behoefte |
existe un besoin de magistrats pour des emplois réservés à des | bestaat aan magistraten in ambten die zijn voorbehouden aan tweetalige |
candidats bilingues. Le législateur a pu légitimement considérer que | kandidaten. De wetgever vermocht op rechtmatige wijze ervan uit te |
compte tenu de moyens budgétaires limités (Doc. Parl., Chambre, | gaan dat het, gelet op de beperkte budgettaire middelen (Parl. St., |
2002-2003, DOC 50-2310/003, p. 6), il n'y avait pas lieu d'étendre le | Kamer, 2002-2003, DOC 50-2310/003, p. 6), niet nodig was het |
champ d'application de l'article 357, § 4, du Code judiciaire au-delà | toepassingsgebied van artikel 357, § 4, van het Gerechtelijk Wetboek |
de cette hypothèse. | buiten die hypothese uit te breiden. |
Il est vrai que l'article 10, § 3, de la loi du 7 mai 1999 sur les | Het is juist dat artikel 10, § 3, van de wet van 7 mei 1999 op de |
jeux de hasard, les établissements de jeux de hasard et la protection | kansspelen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers |
des joueurs impose le bilinguisme pour exercer la fonction de | de tweetaligheid vereist om het ambt van voorzitter van de |
président de la Commission des jeux de hasard. Il relève du pouvoir | Kansspelcommissie uit te oefenen. Het behoort tot de |
d'appréciation du législateur de décider si les candidatures à | beoordelingsbevoegdheid van de wetgever om te beslissen of de |
pareille fonction ou à l'exercice de cette fonction doivent également | kandidaturen voor een dergelijk ambt of de uitoefening van dat ambt |
être stimulées par l'octroi d'un tel avantage financier. De ce que | eveneens moeten worden aangemoedigd door de toekenning van een |
l'article 357, § 4, du Code judiciaire n'accorde pas un tel avantage, | dergelijk financieel voordeel. Uit het feit dat artikel 357, § 4, van |
het Gerechtelijk Wetboek geen dergelijk voordeel toekent, kan niet | |
il ne se déduit pas qu'il viole les articles 10 et 11 de la Constitution. | worden afgeleid dat het de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt. |
B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 357, § 4, alinéa 3, du Code judiciaire ne viole pas les | Artikel 357, § 4, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt de |
articles 10 et 11 de la Constitution. | artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare |
l'audience publique du 9 juillet 2009. | terechtzitting van 9 juli 2009. |
Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
P.-Y. Dutilleux. M. Melchior. | P.-Y. Dutilleux. M. Melchior. |