Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 84/2008 du 27 mai 2008 Numéro du rôle : 4250 En cause : le recours en annulation des articles 62 à 66 de la loi-programme du 27 décembre 2006, introduit par l'ASBL « Syndicat National des Propriétaires et Coproprié(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...)"
Extrait de l'arrêt n° 84/2008 du 27 mai 2008 Numéro du rôle : 4250 En cause : le recours en annulation des articles 62 à 66 de la loi-programme du 27 décembre 2006, introduit par l'ASBL « Syndicat National des Propriétaires et Coproprié(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...) Uittreksel uit arrest nr. 84/2008 van 27 mei 2008 Rolnummer 4250 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 62 tot 66 van de programmawet van 27 december 2006, ingesteld door de vzw « Algemeen Eigenaars en Mede-Eigenaarssyn(...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 84/2008 du 27 mai 2008 Uittreksel uit arrest nr. 84/2008 van 27 mei 2008
Numéro du rôle : 4250 Rolnummer 4250
En cause : le recours en annulation des articles 62 à 66 de la In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 62 tot 66 van
loi-programme (I) du 27 décembre 2006, introduit par l'ASBL « Syndicat de programmawet (I) van 27 december 2006, ingesteld door de vzw «
National des Propriétaires et Copropriétaires » et autres. Algemeen Eigenaars en Mede-Eigenaarssyndicaat » en anderen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de
Martens, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke et T. Merckx-Van Goey, rechters P. Martens, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke en T.
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Merckx-Van Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Bossuyt, voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 27 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 27 juni 2007
juin 2007 et parvenue au greffe le 29 juin 2007, un recours en ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 29 juni
annulation des articles 62 à 66 de la loi-programme (I) du 27 décembre 2007, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 62 tot 66
2006 (publiée au Moniteur belge du 28 décembre 2006, troisième van de programmawet (I) van 27 december 2006 (bekendgemaakt in het
édition) a été introduit par l'ASBL « Syndicat National des Belgisch Staatsblad van 28 december 2006, derde editie) door de VZW «
Propriétaires et Copropriétaires », dont le siège social est établi à Algemeen Eigenaars en Mede-Eigenaarssyndicaat », met maatschappelijke
1000 Bruxelles, rue de la Violette 43, l'ASBL « Eigenaarsbelang », zetel te 1000 Brussel, Violetstraat 43, de VZW « Eigenaarsbelang »,
dont le siège social est établi à 2000 Anvers, Mechelseplein 25, met maatschappelijke zetel te 2000 Antwerpen, Mechelseplein 25, de VZW
l'ASBL « Koninklijk Algemeen Eigenaarsverbond », dont le siège social « Koninklijk Algemeen Eigenaarsverbond », met maatschappelijke zetel
est établi à 9000 Gand, Vrijheidslaan 4, et l'ASBL « De Eigenaarsbond te 9000 Gent, Vrijheidslaan 4, en de VZW « De Eigenaarsbond », met
», dont le siège social est établi à 2000 Anvers, Otto Veniusstraat 28. maatschappelijke zetel te 2000 Antwerpen, Otto Veniusstraat 28.
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1.1. Les dispositions attaquées font partie du chapitre IV « B.1.1. De bestreden bepalingen maken deel uit van hoofdstuk IV «
Modifications du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de Wijzigingen van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en
greffe, du Code des droits de timbre, du Code des droits de succession griffierechten, van het Wetboek der zegelrechten, van het Wetboek der
et du Code des taxes assimilées au timbre », section première « Droits successierechten en van het Wetboek der met het zegel gelijkgestelde
d'enregistrement », sous-section première « Modifications au Code », taksen », afdeling 1 « Registratierechten », onderafdeling 1 «
de la loi-programme (I) du 27 décembre 2006. Wijzigingen aan het Wetboek », van de programmawet (I) van 27 december
Les dispositions attaquées opèrent une distinction entre deux types de 2006. Ingevolge de bestreden bepalingen wordt een onderscheid ingevoerd
baux, à savoir les baux relatifs aux immeubles qui sont exclusivement tussen twee types van huurovereenkomsten, te weten de
affectés au logement d'une famille ou d'une personne seule et les huurovereenkomsten die uitsluitend bestemd zijn tot huisvesting van
autres baux, auxquels s'appliquent des régimes différents en matière een gezin of van één persoon en de andere huurovereenkomsten, waarvoor
verschillende stelsels gelden op het vlak van de
d'obligation, de délai et de frais d'enregistrement. registratieverplichting, de registratietermijn en de
B.1.2. Pour le premier type de bail, le délai d'enregistrement est de registratiekosten. B.1.2. Voor het eerste type van huurovereenkomst geldt een
deux mois (article 63 de la loi-programme (I)), l'obligation registratietermijn van twee maanden (artikel 63 van de programmawet
(I)), is de registratieverplichting ten laste van de verhuurder
d'enregistrement incombe au bailleur (article 64, 2°, de la (artikel 64, 2°, van de programmawet (I)) en is de registratie
loi-programme (I)) et l'enregistrement est gratuit (article 66 de la kosteloos (artikel 66 van de programmawet (I)). Voor het tweede type
loi-programme (I)). Pour le second type de bail, le délai van huurovereenkomst geldt een registratietermijn van vier maanden
d'enregistrement est de quatre mois (article 63 de la loi-programme (artikel 63 van de programmawet (I)), is de registratieverplichting
(I)), l'obligation d'enregistrement incombe aux parties au contrat ten laste van de contractpartijen (artikel 64, 1°, van de programmawet
(article 64, 1°, de la loi-programme (I)) et l'enregistrement est (I)) en is de registratie onderhevig aan een evenredig recht (artikel
soumis à un droit proportionnel (article 65 de la loi-programme (I)). 65 van de programmawet (I)).
B.2. Les parties requérantes prennent un moyen unique de la violation B.2. Als enig middel wordt door de verzoekende partijen een schending
des articles 10 et 11 de la Constitution, parce que les dispositions aangevoerd van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, omdat door de
bestreden bepalingen verschillende stelsels inzake de
attaquées instaurent des régimes différents en matière de délai, registratietermijn, de registratieverplichting en de registratiekosten
d'obligation et de frais d'enregistrement, d'une part, pour les baux relatifs aux immeubles qui sont affectés exclusivement au logement d'une famille ou d'une personne seule et, d'autre part, pour les autres baux ou pour les baux relatifs aux immeubles qui sont principalement destinés au logement mais accessoirement à la fonction ou à l'activité exercée par le preneur. Selon les parties requérantes, il n'existe pas de justification raisonnable, objective et pertinente à cette double différence de traitement. B.3.1. Le Conseil des Ministres fait valoir que les catégories comparées dans le moyen ne sont pas celles des preneurs et des bailleurs mais les différentes législations relatives aux baux, en tot stand komen, enerzijds, voor de huurovereenkomsten die uitsluitend bestemd zijn voor huisvesting van een gezin of van één persoon en, anderzijds, voor de andere huurovereenkomsten dan wel de huurovereenkomsten die hoofdzakelijk bestemd zijn voor huisvesting, maar bijkomstig voor de functie of de bedrijvigheid van de huurder. Voor dat dubbele onderscheid in behandeling bestaat, volgens de verzoekende partijen, geen redelijke, objectieve en pertinente verantwoording. B.3.1. De Ministerraad voert aan dat de in het middel vergeleken categorieën van personen niet de huurders en de verhuurders zijn, maar wel de verschillende wetgevingen met betrekking tot de
particulier la loi sur les baux d'habitation du 20 février 1991, d'une huurovereenkomsten, meer bepaald de woninghuurwet van 20 februari
part, et le reste de la législation en matière de locations (droit commun, loi sur les baux commerciaux, loi sur le bail à ferme), d'autre part. Compte tenu des différences particulièrement nombreuses entre les différentes législations sur les baux, le Conseil des Ministres considère que les catégories évoquées ne sont pas comparables. B.3.2. Bien que la législation sur les baux d'habitation, d'une part, et la législation de droit commun sur le bail, la législation sur le bail commercial et la législation sur le bail à ferme, d'autre part, soient soumises à des règles différentes en ce qui concerne, notamment, les formalités, les droits et les devoirs des parties, les 1991, enerzijds, en de andere huurwetgevingen (gemeen recht, handelshuur, pacht), anderzijds. Gelet op de bijzonder talrijke verschillen tussen de verschillende huurwetgevingen is de Ministerraad van oordeel dat de voorgestelde categorieën niet vergelijkbaar zijn. B.3.2. Hoewel de woninghuurwetgeving, enerzijds, en de gemeenrechtelijke huur, de handelshuur en de pachtwetgeving, anderzijds, aan verschillende regels onderworpen zijn wat betreft, inzonderheid, de formaliteiten, de rechten en plichten van de partijen, de opzeggingsmogelijkheden en -termijnen, kunnen de
possibilités et les délais de congé, les différentes catégories de verschillende categorieën van de bij de huurovereenkomsten betrokken
personnes concernées par ces baux peuvent être comparées en matière personen worden vergeleken inzake de registratieverplichting, de
d'obligation, de délai et de frais d'enregistrement. registratietermijn en de registratiekosten.
B.3.3. L'exception est rejetée. B.3.3. De exceptie wordt verworpen.
B.4. Il ressort des travaux préparatoires que le législateur a voulu B.4. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever de
accroître le nombre de baux présentés à l'enregistrement et offrir bedoeling heeft gehad het aantal ter registratie aangeboden
ainsi une meilleure protection aux preneurs. En effet, huurcontracten te verhogen en aldus aan de huurders een betere
l'accomplissement de l'obligation d'enregistrement donne au bail date bescherming te bieden. Immers, het vervullen van de
certaine. A partir de cette date, le preneur est protégé contre registratieverplichting geeft aan het huurcontract een vaste datum.
l'expulsion, lorsque le bailleur vend à un tiers le bien loué. Van die vaste datum af is de huurder beschermd tegen uitzetting
« Le Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe wanneer de verhuurder het gehuurde goed verkoopt aan een derde.
impose déjà actuellement, tant au propriétaire, qu'au locataire, « Het wetboek der registratie-, hypotheek en griffierechten legt heden
l'obligation de présenter le contrat de bail à l'enregistrement. Dans de verplichting om het huurcontract ter registratie aan te bieden,
la pratique, il semble que les locataires ne sont pas toujours au zowel aan de verhuurder als aan de huurder op. In de praktijk blijkt
courant de cette obligation fiscale pas plus que de l'avantage qui en dat de huurders vaak niet op de hoogte zijn van deze fiscale
verplichting, noch van het er voor hen uit voortspruitende voordeel op
découle pour eux sur le plan de la protection contre l'expulsion par het vlak van bescherming tegen uitzetting door de nieuwe eigenaar bij
le nouveau propriétaire lors de la vente de l'habitation. verkoop van de woning.
C'est pourquoi le gouvernement a décidé désormais d'imposer, du moins Daarom heeft de regering besloten dat, althans wat de uitsluitend tot
en ce qui concerne les biens immeubles affectés exclusivement à huisvesting gebruikte onroerende goederen betreft, de verplichting tot
l'habitation, l'obligation de présentation à la formalité de aanbieding ter formaliteit van de registratie voortaan alleen op de
l'enregistrement aux bailleurs qui, normalement, sont bien au courant verhuurders te leggen, die doorgaans wel op de hoogte zijn van de
de cette obligation fiscale. fiscale verplichting.
[...] [...]
Pour les autres contrats de bail (bail commercial, fermage, location Voor de andere huurcontracten (handelshuur, pacht, huur van
d'espaces industriels, location mixte,...) rien ne change » (Doc. bedrijfsruimten, huur van gemengde aard,...) verandert er niets »
parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2773/001, p. 54). (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2773/001, p. 54).
B.5.1. La différence de traitement en cause repose sur un critère objectif, à savoir la circonstance que le bien immeuble loué est exclusivement affecté au logement d'une famille ou d'une personne seule. B.5.2. Le critère utilisé est pertinent pour atteindre l'objectif poursuivi par le législateur. En ce qui concerne l'obligation d'enregistrement, le fait que la date certaine offre une meilleure protection au preneur est à première vue contradictoire avec l'obligation d'enregistrement imposée au bailleur. Il convient toutefois d'observer que les statuts des diverses ASBL requérantes montrent que celles-ci ont précisément pour mission d'informer les bailleurs au sujet des obligations qui leur incombent et que les bailleurs vont s'organiser professionnellement bien plus B.5.1. Het aan de orde zijnde verschil in behandeling steunt op een objectief criterium, namelijk de omstandigheid of het gehuurde onroerende goed al dan niet uitsluitend bestemd is voor de huisvesting van een gezin of één persoon. B.5.2. Het gehanteerde criterium is pertinent om het door de wetgever beoogde doel te bereiken. Wat de registratieverplichting betreft, lijkt het feit dat door de vaste datum een betere bescherming aan de huurder wordt geboden, op het eerste gezicht strijdig te zijn met de aan de verhuurder opgelegde registratieverplichting. Evenwel dient te worden opgemerkt dat de verschillende statuten van de verschillende verzoekende vzw's aantonen dat het precies hun taak is de verhuurders informatie te verstrekken omtrent de op hen rustende verplichtingen en dat de verhuurders zich,
vite que les preneurs. A la différence des preneurs de baux sneller dan de huurders, professioneel gaan organiseren. In
commerciaux ou de baux à ferme, les preneurs visés par la loi sur les tegenstelling tot de handelshuur en de pacht, zijn de huurders in het
baux d'habitation ne sont pas des preneurs « professionnels » et ne kader van de woninghuurwet geen « beroeps »-huurders en zullen zij
seront dès lors souvent pas au fait des obligations qui leur derhalve veelal niet op de hoogte zijn van de op hen rustende
incombent, parmi lesquelles les obligations d'enregistrement. La plichten, waaronder de registratieplicht. De omstandigheid dat de
circonstance que l'obligation d'enregistrement incombe désormais au registratieplicht thans nog enkel rust op de verhuurder is niet van
seul bailleur n'est pas de nature à priver la mesure de son caractère dien aard dat aan de maatregel zijn evenredig karakter wordt ontnomen,
proportionné, parce que rien ne change en fait pour le bailleur, dès omdat er voor de verhuurder in wezen niets verandert, nu hij voordien
lors qu'il était déjà tenu précédemment, fût-ce ensemble avec le reeds, zij het samen met de huurder, gehouden was tot registratie over
preneur, de procéder à l'enregistrement. Qui plus est, la modification te gaan. Meer nog, door de wetswijziging wordt de registratie van de
législative a rendu l'enregistrement du bail gratuit. huurovereenkomst kosteloos.
En ce qui concerne le délai d'enregistrement, il convient d'observer Wat de registratietermijn betreft, dient te worden opgemerkt dat een
qu'un délai de deux mois, au lieu de quatre, n'est pas non plus de termijn van twee maanden, in plaats van vier maanden, ook niet van
nature à ôter à la disposition attaquée son caractère proportionné. dien aard is dat aan de bestreden bepaling haar evenredig karakter
L'abrégement de ce délai ne joue pas seulement en faveur du preneur, wordt ontnomen. De verkorting van die termijn speelt niet enkel in het
qui est dès ce moment mieux protégé en cas de vente du bien loué, mais voordeel van de huurder, die vanaf dan in geval van een verkoop van
aussi en faveur du bailleur, qui bénéficie à partir de ce moment de la het gehuurde onroerende goed beter wordt beschermd, maar ook in het
protection prévue par la loi sur les baux à loyer en matière de voordeel van de verhuurder, die vanaf dan de bescherming inzake de
possibilités de congé (article 3, § 5, de la loi sur les baux opzeggingsmogelijkheden in de woninghuurwet geniet (artikel 3, § 5,
d'habitation). van de woninghuurwet).
B.6. Le moyen unique n'est pas fondé. B.6. Het enige middel is niet gegrond.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
rejette le recours. verwerpt het beroep.
Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits,
langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op
janvier 1989, à l'audience publique du 27 mai 2008. de openbare terechtzitting van 27 mei 2008.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^