← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 139/2004 du 22 juillet 2004 Numéro du rôle : 2849 En cause
: la question préjudicielle relative à l'article 1675/13, § 3, du Code judiciaire, posée par
le Juge des saisies au Tribunal de première instance de Ga La Cour d'arbitrage, composée
des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...)"
Extrait de l'arrêt n° 139/2004 du 22 juillet 2004 Numéro du rôle : 2849 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/13, § 3, du Code judiciaire, posée par le Juge des saisies au Tribunal de première instance de Ga La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...) | Uittreksel uit arrest nr. 139/2004 van 22 juli 2004 Rolnummer 2849 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/13, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de beslagrechter in de Rechtbank van eerste aanleg te Ge Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 139/2004 du 22 juillet 2004 | Uittreksel uit arrest nr. 139/2004 van 22 juli 2004 |
Numéro du rôle : 2849 | Rolnummer 2849 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/13, § | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/13, § 3, van |
3, du Code judiciaire, posée par le Juge des saisies au Tribunal de | het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de beslagrechter in de |
première instance de Gand. | Rechtbank van eerste aanleg te Gent. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters |
Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot et J.-P. Moerman, | P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot en J.-P. Moerman, |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van |
Arts, | voorzitter A. Arts, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 18 novembre 2003 en cause de G. De Fleurquin et | Bij vonnis van 18 november 2003 in zake G. De Fleurquin en anderen, |
autres, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour | waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op |
d'arbitrage le 1er décembre 2003, le Juge des saisies du Tribunal de | 1 december 2003, heeft de beslagrechter in de Rechtbank van eerste |
première instance de Gand a posé la question préjudicielle suivante : | aanleg te Gent de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 1675/13, § 3, du Code judiciaire viole-t-il les articles | « Schendt artikel 1675/13, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek de |
10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permet pas au juge des | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat het aan de beslagrechter |
saisies d'accorder la remise des dettes du failli qui subsistent à | de mogelijkheid van kwijtschelding van schulden van de gefailleerde |
l'issue de la faillite du fait que le failli n'a pas été déclaré | die overblijven na het faillissement ingevolge het feit dat de |
gefailleerde niet verschoonbaar werd verklaard bij toepassing van de | |
excusable par application de la loi du 8 août 1997 sur les faillites, | faillissementswet van 8 augustus 1997 ontzegt, terwijl aan de |
tandis que le juge des saisies peut accorder la remise des dettes d'un | beslagrechter wel de mogelijkheid werd verleend om schulden van een |
failli qui subsistent à l'issue d'une faillite dont la clôture a été | gefailleerde die overblijven na een faillissement waarvan de sluiting |
prononcée par application de la loi du 18 avril 1851 sur les | is uitgesproken met toepassing van de wet van 18 april 1851 op het |
faillites, et ce alors que ce n'est que par suite de la loi du 4 | faillissement kwijt te schelden, en dit terwijl pas ingevolge de wet |
septembre 2002 modifiant la loi du 8 août 1997 sur les faillites que | van 4 september 2002 houdende wijziging van de faillissementswet van 8 |
l'excusabilité est devenue la règle, si bien que la catégorie visée de | augustus 1997, de verschoonbaarheid de regel is geworden zodat de |
faillis n'a pas davantage pu bénéficier de cette mesure de faveur ? » | beoogde categorie gefailleerden al evenmin van deze gunstmaatregel hebben kunnen genieten ? » |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. L'article 1675/13 du Code judiciaire, modifié par l'article 5 de | B.1. Artikel 1675/13 van het Gerechtelijk Wetboek, zoals gewijzigd bij |
la loi du 19 avril 2002, dispose : | artikel 5 van de wet van 19 april 2002, luidt : |
« § 1er. Si les mesures prévues à l'article 1675/12, § 1er, ne | « Indien de maatregelen voorzien in artikel 1675/12, § 1, niet |
permettent pas d'atteindre l'objectif visé à l'article 1673/3, alinéa | volstaan om de in artikel 1675/3, derde lid, genoemde doelstelling te |
bereiken, kan de rechter, op vraag van de schuldenaar, besluiten tot | |
3, à la demande du débiteur, le juge peut décider toute autre remise | elke andere gedeeltelijke kwijtschelding van schulden, zelfs van |
partielle de dettes, même en capital, aux conditions suivantes : | kapitaal onder de volgende voorwaarden : |
- tous les biens saisissables sont réalisés à l'initiative du | - alle goederen die voor beslag in aanmerking komen, worden te gelde |
médiateur de dettes, conformément aux règles des exécutions forcées. | gemaakt op initiatief van de schuldbemiddelaar, overeenkomstig de |
La répartition a lieu dans le respect de l'égalité des créanciers, | regels inzake de gedwongen tenuitvoerleggingen. De verdeling heeft |
plaats met inachtname van de gelijkheid van de schuldeisers | |
sans préjudice des causes légitimes de préférence; | onverminderd de wettige redenen van voorrang; |
- après réalisation des biens saisissables, le solde restant dû par le | - na de tegeldemaking van de voor beslag vatbare goederen maakt het |
saldo, nog verschuldigd door de schuldenaar, het voorwerp uit van een | |
débiteur fait l'objet d'un plan de règlement dans le respect de | aanzuiveringsregeling met inachtname van de gelijkheid van de |
l'égalité des créanciers, sauf en ce qui concerne les obligations | schuldeisers, behalve wat de lopende onderhoudsverplichtingen betreft, |
alimentaires en cours visées à l'article 1412, alinéa 1er. | bedoeld in artikel 1412, eerste lid. |
Sans préjudice de l'article 1675/15, § 2, la remise de dettes n'est | Onverminderd artikel 1675/15, § 2, kan de kwijtschelding van schulden |
acquise que lorsque le débiteur aura respecté le plan de règlement | maar verkregen worden als de schuldenaar de door de rechter opgelegde |
imposé par le juge et sauf retour à meilleure fortune du débiteur | aanzuiveringsregeling heeft nageleefd, en behoudens terugkeer van de |
avant la fin du plan de règlement judiciaire. | schuldenaar tot beter fortuin vóór het einde van de gerechtelijke |
§ 2. Le jugement mentionne la durée du plan de règlement judiciaire | aanzuiveringsregeling. § 2. Het vonnis duidt de looptijd van de gerechtelijke |
qui est comprise entre trois et cinq ans. L'article 51 n'est pas d'application. § 3. Le juge ne peut accorder de remise pour les dettes suivantes : - les dettes alimentaires non échues au jour de la décision arrêtant le plan de règlement judiciaire; - les dettes constituées d'indemnités accordées pour la réparation d'un préjudice corporel, causé par une infraction; - les dettes d'un failli subsistant après la clôture de la faillite. § 4. Par dérogation au paragraphe précédent, le juge peut accorder la | aanzuiveringsregeling aan, die ligt tussen drie en vijf jaar. Artikel 51 is niet van toepassing. § 3. De rechter kan geen kwijtschelding verlenen voor volgende schulden : - de onderhoudsgelden die niet vervallen zijn op de dag van de uitspraak houdende vaststelling van de gerechtelijke aanzuiveringsregeling; - de schulden die een schadevergoeding inhouden, toegestaan voor het herstel van een lichamelijke schade veroorzaakt door een misdrijf; - de schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement. § 4. In afwijking van de voorgaande paragraaf kan de rechter kwijtschelding verlenen voor de schulden van een gefailleerde die |
remise pour les dettes d'un failli, subsistant après une faillite dont | overblijven na een faillissement waarvan de sluiting is uitgesproken |
la clôture a été prononcée en application de la loi du 18 avril 1851 | met toepassing van de wet van 18 april 1851 op het faillissement, de |
sur les faillites, banqueroutes et sursis de paiement. Cette remise ne | bankbreuk en de opschorting van betaling. Deze kwijtschelding kan niet |
peut être accordée au failli qui a été condamné pour banqueroute | worden verleend aan de gefailleerde die veroordeeld werd wegens |
simple ou frauduleuse. | eenvoudige of bedrieglijke bankbreuk. |
§ 5. Sans préjudice de la loi du 7 août 1974 instituant le droit à un | § 5. Onverminderd de wet van 7 augustus 1974 tot instelling van het |
minimum de moyens d'existence et dans le respect de l'article 1675/3, | recht op het bestaansminimum en met inachtneming van artikel 1675/3, |
alinéa 3, le juge peut, lorsqu'il établit le plan, déroger aux | derde lid, kan de rechter wanneer hij de regeling opstelt, bij |
articles 1409 à 1412 par décision spécialement motivée. » | bijzonder gemotiveerde beslissing afwijken van de artikelen 1409 tot 1412. » |
B.2. Le juge a quo demande à la Cour si le paragraphe 3 de la | B.2. De verwijzende rechter vraagt aan het Hof of paragraaf 3 van |
disposition précitée est compatible avec les articles 10 et 11 de la | voormelde bepaling bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de |
Constitution, en tant qu'il ne permet pas la remise des dettes d'un | Grondwet, in zoverre het niet de kwijtschelding toestaat van de |
failli dont la faillite a été déclarée inexcusable sous l'empire de la | schulden van een gefailleerde wiens faillissement onverschoonbaar is |
loi du 8 août 1997 sur les faillites. | verklaard onder de gelding van de faillissementswet van 8 augustus 1997. |
Cette catégorie de personnes serait ainsi traitée inégalement | Aldus zou die categorie van personen ongelijk worden behandeld in |
lorsqu'on la compare, premièrement, avec les personnes déclarées | vergelijking met, ten eerste, personen die failliet zijn verklaard |
faillies sous l'empire de la loi du 18 avril 1851 sur les faillites, | onder de gelding van de wet van 18 april 1851 op het faillissement, de |
banqueroutes et sursis (dénommée ci-après « l'ancienne loi sur les | bankbreuk en de opschorting van betaling (hierna « de oude |
faillites »), puisque ces dernières peuvent obtenir cette remise de | faillissementswet » genoemd), vermits deze laatsten, overeenkomstig |
dettes, conformément à l'article 1675/13, § 4, du Code judiciaire, à | het bepaalde in artikel 1675/13, § 4, van het Gerechtelijk Wetboek, |
moins qu'elles n'aient été condamnées pour banqueroute simple ou | wel kwijtschelding van schulden kunnen verkrijgen, tenzij zij werden |
frauduleuse. | veroordeeld wegens eenvoudige of bedrieglijke bankbreuk. |
Cette même catégorie de personnes serait discriminée, secondement, par | Zij zouden, ten tweede, worden gediscrimineerd ten opzichte van |
rapport aux personnes qui ont été déclarées faillies sous l'empire de | personen die failliet zijn verklaard onder de gelding van de |
la loi du 8 août 1997 sur les faillites telle que celle-ci a été | faillissementswet van 8 augustus 1997, zoals aangepast bij de wet van |
adaptée par la loi du 4 septembre 2002 modifiant la loi du 8 août 1997 | 4 september 2002 tot wijziging van de faillissementswet van 8 augustus |
sur les faillites, le Code judiciaire et le Code des sociétés | 1997, het Gerechtelijk Wetboek en het Wetboek van vennootschappen |
(dénommée ci-après « la loi du 4 septembre 2002 »), qui a instauré un | (hierna « de wet van 4 september 2002 » genoemd), waarbij een soepeler |
système plus souple de déclaration d'excusabilité. | systeem van verschoonbaarverklaring is ingesteld. |
B.3.1. La procédure de règlement collectif de dettes, instaurée par la | B.3.1. De procedure van collectieve schuldenregeling, ingevoerd bij de |
loi du 5 juillet 1998 relative au règlement collectif de dettes et à | wet van 5 juli 1998 betreffende de collectieve schuldenregeling en de |
la possibilité de vente de gré à gré des biens immeubles saisis, a | mogelijkheid van verkoop uit de hand van de in beslag genomen |
pour objectif principal de rétablir la situation financière d'un | onroerende goederen, heeft tot hoofddoel de financiële situatie te |
débiteur surendetté en lui permettant notamment, dans la mesure du | herstellen van een schuldenaar met overmatige schuldenlast door hem |
possible, de payer ses dettes et en lui garantissant simultanément, | met name ertoe in staat te stellen voor zover mogelijk zijn schulden |
ainsi qu'à sa famille, qu'ils pourront mener une vie conforme à la | te betalen en tegelijkertijd te waarborgen dat hij zelf en zijn gezin |
dignité humaine (article 1675/3, alinéa 3, du Code judiciaire inséré | een menswaardig leven kunnen leiden (artikel 1675/3, derde lid, van |
par l'article 2 de la loi précitée du 5 juillet 1998). La situation | het Gerechtelijk Wetboek, ingevoegd bij artikel 2 van de voormelde wet |
financière de la personne surendettée est globalisée et celle-ci est | van 5 juli 1998). De financiële situatie van de persoon met overmatige |
soustraite à la pression anarchique des créanciers grâce à | schuldenlast wordt in kaart gebracht en de ongecontroleerde druk van |
l'intervention d'un médiateur de dettes, désigné aux termes de | de schuldeisers valt voor die persoon weg dankzij het optreden van een |
l'article 1675/6 nouveau du même Code par le juge qui aura, au | schuldbemiddelaar, die luidens het nieuwe artikel 1675/6 van hetzelfde |
Wetboek wordt aangewezen door de rechter die voorafgaandelijk | |
préalable, statué sur l'admissibilité de la demande de règlement | uitspraak zal hebben gedaan over de toelaatbaarheid van de vordering |
tot collectieve schuldenregeling. De beschikking van toelaatbaarheid | |
collectif de dettes. La décision d'admissibilité fait naître une | doet een toestand van samenloop ontstaan tussen de schuldeisers en |
situation de concours entre les créanciers et a pour effet la | heeft de opschorting van de loop van de intresten en de |
suspension du cours des intérêts et l'indisponibilité du patrimoine du | onbeschikbaarheid van het vermogen van de verzoeker tot gevolg |
requérant (article 1675/7 du même Code). | (artikel 1675/7 van hetzelfde Wetboek). |
B.3.2. Le débiteur propose à ses créanciers de conclure un plan de | B.3.2. De schuldenaar stelt aan zijn schuldeisers voor een minnelijke |
règlement collectif amiable, sous le contrôle du juge; celui-ci peut | collectieve aanzuiveringsregeling te treffen, onder toezicht van de |
imposer un plan de règlement judiciaire à défaut d'accord (article | rechter; die kan een gerechtelijke aanzuiveringsregeling opleggen |
1675/3). Ce défaut d'accord est constaté par le médiateur (article | indien geen akkoord wordt bereikt (artikel 1675/3). Die ontstentenis |
1675/11). Le plan de règlement judiciaire peut comporter un certain nombre de mesures, tels le report ou le rééchelonnement du paiement des dettes ou la remise totale ou partielle des dettes d'intérêts moratoires, indemnités et frais (article 1675/12) et, si ces mesures ne permettent pas de rétablir la situation financière du débiteur, toute autre remise partielle de dettes, même en capital, moyennant le respect des conditions fixées par l'article 1675/13. Il appert des travaux préparatoires de l'article 1675/13, § 1er, du Code judiciaire | van akkoord wordt vastgesteld door de bemiddelaar (artikel 1675/11). De gerechtelijke aanzuiveringsregeling kan een aantal maatregelen bevatten, zoals het uitstel of de herschikking van betaling van de schulden of de gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van de moratoire intresten, vergoedingen en kosten (artikel 1675/12) en, indien die maatregelen het niet mogelijk maken de financiële situatie van de schuldenaar te herstellen, elke andere gedeeltelijke kwijtschelding van schulden, zelfs van kapitaal, op voorwaarde dat de in artikel 1675/13 vastgestelde voorwaarden in acht worden genomen. Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 1675/13, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek blijkt dat die paragraaf is opgevat en aangenomen |
que ce paragraphe a été conçu et adopté dans le but de tenir compte de | met de bedoeling rekening te houden met de realiteit van de overmatige |
la réalité du surendettement : « des débiteurs sont insolvables, et la | schuldenlast : « schuldenaars zijn onvermogend en de economische |
logique économique ne peut admettre que ces personnes se cantonnent | logica mag niet aanvaarden dat deze personen zich verschansen in de |
dans l'économie souterraine et restent un poids pour la société. Il | ondergrondse economie en een gewicht voor de maatschappij blijven. Zij |
faut les réintégrer dans le système économique et social en leur | moeten opnieuw in het economisch en sociaal stelsel worden opgenomen |
permettant de prendre un nouveau départ » (Doc. parl., Chambre, | door hen de mogelijkheid te geven een nieuwe start te nemen » (Parl. |
1996-1997, nos 1073/1-1074/1, p. 45). | St., Kamer, 1996-1997, nrs. 1073/1-1074/1, p. 45). |
B.3.3. Il ressort encore des travaux préparatoires de l'article | B.3.3. Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 1675/13 blijkt |
1675/13 que le législateur a posé des conditions sévères à la remise | verder dat de wetgever strenge voorwaarden heeft gesteld aan de |
de dettes au principal : | kwijtschelding van de schulden in hoofdsom : |
« Le principe est le règlement judiciaire sans remise de dettes au | « In principe gebeurt de gerechtelijke aanzuiveringsregeling zonder |
principal. | kwijtschelding van schulden in hoofdsom. |
En outre, à la demande du débiteur, le juge peut décider des remises | Bovendien kan de rechter, op verzoek van de schuldenaar, een grotere |
de dettes plus étendues que celles visées à l'article précédent en | kwijtschelding van schulden beslissen dan deze bedoeld bij het vorig |
particulier sur le principal, mais moyennant le respect de conditions | artikel, inzonderheid op de hoofdsom, maar mits naleving van heel |
et modalités fort sévères, en particulier la réalisation de tous les | strenge voorwaarden en modaliteiten, inzonderheid de tegeldemaking van |
biens saisissables, conformément aux règles relatives aux exécutions forcées. | alle goederen waarop beslag kan worden gelegd, conform de regels |
Il va de soi que cette mesure ne sera décidée que si le juge l'estime | betreffende de gedwongen tenuitvoerlegging. |
Het spreekt voor zich dat deze maatregel slechts zal worden beslist | |
indispensable, face à des situations de surendettement | indien de rechter deze onontbeerlijk acht in bijzonder ernstige |
particulièrement délabrées, où le débiteur ne dispose pas de moyens | toestanden van overmatige schuldenlast, waarin de schuldenaar niet |
suffisants pour rembourser ses créanciers. » (Doc. parl., Chambre, | over voldoende middelen beschikt om zijn schuldeisers terug te |
1996-1997, nos 1073/1-1074/1, p. 44) | betalen. » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nrs. 1073/1-1074/1, p. 44) |
Le législateur a aussi expressément prévu que certaines dettes ne | De wetgever heeft ook uitdrukkelijk bepaald dat sommige schulden niet |
pouvaient pas faire l'objet d'une remise, notamment les dettes d'un | konden worden kwijtgescholden, met name de schulden van een |
failli subsistant après la clôture de la faillite. Cette exclusion a | gefailleerde die blijven bestaan na de sluiting van het faillissement. |
été justifiée par le fait qu'« il est logique que, lorsque le tribunal | Die uitsluiting is verantwoord door het feit dat « wanneer de |
de commerce a décidé de refuser à un failli le bénéfice de | handelsrechtbank beslist heeft om aan een gefailleerde het voordeel |
l'excusabilité [sur la base des articles 80 et suivants de la nouvelle | van de verschoonbaarheid [op grond van de artikelen 80 en volgende van |
loi du 8 août 1997 sur les faillites], et donc d'une remise de dettes, | de nieuwe faillissementswet van 8 augustus 1997] en dus van een |
kwijtschelding van schulden, te weigeren, op deze beslissing niet meer | |
cette décision ne puisse être revue dans le cadre d'une procédure | kan worden teruggekomen in het kader van een latere procedure van |
ultérieure de règlement collectif » (Doc. parl., Chambre, 1996-1997, nos | collectieve schuldenregeling » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nrs. |
1073/1-1074/1, p. 47). | 1073/1-1074/1, p. 47). |
B.3.4. L'exception inscrite au paragraphe 4 a été justifiée comme suit : | B.3.4. De uitzondering van paragraaf 4 werd als volgt verantwoord : |
« La nouvelle possibilité d'être déclarées excusables ne pourra | « Personen van wie het faillissement werd gesloten vóór de |
cependant pas profiter aux personnes dont la faillite a été clôturée | inwerkingtreding van de nieuwe wet op de faillissementen kunnen echter |
avant l'entrée en vigueur de la nouvelle loi sur les faillites. | niet genieten van de nieuwe mogelijkheid verschoonbaar te worden |
Ces faillis sont donc privés de la possibilité d'être déchargés de | verklaard. Aan deze gefailleerden wordt dus de mogelijkheid ontzegd om van hun |
leurs dettes, tant en application de la loi sur les faillites qu'en | schulden te worden ontlast, zowel in toepassing van de toekomstige wet |
application du paragraphe 3 du présent article. | op de faillissementen, als in toepassing van § 3 van dit artikel. |
Pour résoudre cette situation injuste, il est prévu au paragraphe 4 du | Om aan deze onbillijke toestand te verhelpen, wordt in § 4 van dit |
artikel een uitzondering voorzien voor deze personen van wie het | |
présent article, une exception pour ces personnes dont la faillite a | faillissement meer dan tien jaar geleden gesloten is, in toepassing |
été clôturée il y a plus de dix ans, sous l'emprise de l'ancienne loi, | van de oude wet, op voorwaarde dat zij het voorwerp niet hebben |
à condition qu'elles n'aient pas fait l'objet d'une condamnation pour | uitgemaakt van een veroordeling wegens eenvoudige of bedrieglijke |
banqueroute simple ou frauduleuse. » (ibid., pp. 47-48) | bankbreuk. » (ibid., pp. 47-48) |
S'agissant de la première partie de la question préjudicielle | Wat het eerste onderdeel van de prejudiciële vraag betreft |
B.4. En adoptant la disposition en cause, le législateur visait à | B.4. Met de in het in het geding zijnde bepaling beoogde de wetgever |
aligner l'une sur l'autre la législation en matière de faillites et | de wetgeving inzake faillissement en de wetgeving inzake collectieve |
celle régissant le règlement collectif de dettes, en ce qui concerne | schuldenregeling, wat betreft de kwijtschelding van schulden, op |
la remise de dettes. Il entendait éviter, en particulier, que des | elkaar af te stemmen. Meer specifiek wilde hij vermijden dat personen |
personnes déclarées faillies en tant que commerçants personnes physiques puissent obtenir ultérieurement, à la suite d'une procédure civile, la remise des dettes qui subsistaient après la clôture de la faillite pour laquelle elles n'avaient pas été déclarées excusables. Il ne souhaitait pas que la décision du juge de commerce et celle du juge des saisies puissent se contredire sur ce point. B.5. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination n'excluent pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. | die vroeger als handelaar-natuurlijke persoon failliet werden verklaard later in een burgerlijke procedure kwijtschelding zouden kunnen verkrijgen van schulden die overbleven na het sluiten van het faillissement en waarvoor zij niet verschoonbaar waren verklaard. Hij wenste niet dat op dat punt de uitspraak van de handelsrechter en die van de beslagrechter met elkaar in tegenspraak zouden komen. B.5. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. |
B.6. La distinction opérée dans la première partie de la question | B.6. Het in het eerste onderdeel van de prejudiciële vraag gemaakte |
préjudicielle entre des personnes qui, en l'espèce, sont bien | onderscheid tussen personen, die te dezen wel vergelijkbaar zijn, |
comparables, repose sur un critère objectif, à savoir la possibilité | berust op een objectief criterium, namelijk de mogelijkheid tot |
pour le failli d'être déclaré excusable avec comme conséquence | verschoonbaarverklaring met oorspronkelijk een uitsluiting van |
initialement une exclusion de poursuites par les créanciers et après | vervolging door de schuldeisers als gevolg, en na de wetswijziging van |
la modification législative du 4 septembre 2002 une remise des dettes, | 4 september 2002 een kwijtschelding van schulden als gevolg, en is |
et est pertinente par rapport à l'objectif exposé au B.4. Les faillis | pertinent ten opzichte van de in B.4 uiteengezette doelstelling. |
dont la faillite a été clôturée par application de l'ancienne loi sur | Gefailleerden van wie het faillissement is afgesloten onder de oude |
les faillites n'ont en effet jamais eu la possibilité, dans le cadre | faillissementswet, hebben immers in het raam van de oude |
de l'ancienne procédure de faillite, d'obtenir une remise de leurs | faillissementsprocedure nooit de kans gekregen om kwijtschelding van |
hun schulden door de rechtbank van koophandel te verkrijgen. Ofschoon | |
dettes par le tribunal de commerce. Bien que l'article 534 de | artikel 534 van de oude faillissementswet erin voorzag dat de |
l'ancienne loi sur les faillites prévît que le tribunal décide si le | rechtbank besliste of de gefailleerde al dan niet verschoonbaar was, |
failli est ou non excusable, cette excusabilité n'avait aucune | |
influence sur les droits de poursuite des créanciers après la clôture | had een dergelijke verschoonbaarheid geen enkele invloed op de |
de la faillite. Par contre, la déclaration d'excusabilité prévue par | verhaalsrechten van de schuldeisers na sluiting van het faillissement. |
la loi du 8 août 1997 sur les faillites, dans la version de cette loi | De verschoonbaarverklaring in de faillissementswet van 8 augustus |
antérieure à sa modification par la loi du 4 septembre 2002, a pour | 1997, in de versie vóór de wijziging ervan bij de wet van 4 september |
effet qu'un failli ne peut plus être poursuivi par ses créanciers. Dès | 2002, heeft daarentegen tot gevolg dat een gefailleerde niet meer kan |
worden vervolgd door zijn schuldeisers. Vermits de regeling van de | |
lors que le régime de l'excusabilité prévu dans la loi du 8 août 1997 | verschoonbaarverklaring waarin bij de wet van 8 augustus 1997 is |
n'était pas applicable aux faillites déjà clôturées au moment de | voorzien niet van toepassing was op faillissementen die op het |
l'entrée en vigueur de la nouvelle loi sur les faillites (le 1er | ogenblik van de inwerkingtreding van de nieuwe faillissementswet (1 |
janvier 1998) et que les faillis dont la faillite avait été clôturée | januari 1998) reeds waren afgesloten en gefailleerden wier |
avant cette date, par application de l'ancienne législation, auraient | faillissement vóór die datum onder de oude wetgeving was afgesloten |
par conséquent pu être poursuivis en tout temps par leurs créanciers, | bijgevolg voor altijd zouden kunnen worden vervolgd door hun |
le législateur pouvait prévoir dans la législation sur le règlement | schuldeisers, vermocht de wetgever in de wetgeving op de collectieve |
collectif de dettes, à l'égard de cette catégorie « d'anciens faillis | schuldenregeling voor die categorie van « oude gefailleerden » in een |
», une exception à la règle selon laquelle le juge ne peut accorder la | uitzondering te voorzien op de regel dat de rechter geen |
remise des dettes d'un failli qui subsistent après la clôture de la | kwijtschelding kan verlenen voor de schulden van een gefailleerde die |
faillite. | overblijven na het sluiten van een faillissement. |
B.7. La règle en vertu de laquelle le juge ne peut accorder de remise | B.7. De regel dat de rechter geen kwijtschelding kan verlenen voor |
pour les dettes d'un failli subsistant après la clôture de la faillite | schulden van een gefailleerde die overblijven na de sluiting van het |
ne peut pas être considérée comme disproportionnée, puisque la loi sur | faillissement, kan niet als onevenredig worden beschouwd, vermits de |
les faillites offre une possibilité spécifique de remise des dettes, | faillissementswet via de verklaring van verschoonbaarheid een |
par le biais de la déclaration d'excusabilité, en sorte que la | specifieke mogelijkheid tot kwijtschelding van schulden biedt zodat de |
disposition en cause ne vise en réalité que les dettes du failli | betrokken bepaling in werkelijkheid enkel doelt op de schulden van de |
déclaré non excusable. Le régime de l'excusabilité et celui de la | onverschoonbaar verklaarde gefailleerde. Weliswaar zijn het stelsel |
remise de dettes dans le cadre de l'article 1675/13 du Code judiciaire | van de verschoonbaarheid en dat van de kwijtschelding van schulden in |
ne sont certes pas identiques, étant donné que les conditions | het kader van artikel 1675/13 van het Gerechtelijk Wetboek niet |
d'application et les critères diffèrent - des conditions sévères étant | identiek doordat de toepassingsvoorwaarden en criteria verschillen - |
mises à la remise de la dette au principal-, mais il convient | waarbij aan de kwijtschelding van schulden in hoofdsom strenge |
voorwaarden zijn gesteld -, toch moet worden vastgesteld dat beide | |
d'observer que tous deux sont basés sur l'idée de « fresh start », | gebaseerd zijn op de idee van de « fresh start », zijnde het verlenen |
c'est-à-dire le fait d'offrir une nouvelle chance au failli ou à la | van een nieuwe kans aan de gefailleerde respectievelijk de door |
personne endettée, de sorte qu'il est raisonnablement justifié que le | schuldenlast getroffen persoon, zodat het in redelijkheid verantwoord |
législateur ait voulu éviter que deux juges différents puissent se | is dat de wetgever heeft willen vermijden dat twee verschillende |
prononcer à ce sujet dans le cadre de deux procédures distinctes. | rechters in het kader van twee onderscheiden procedures hieromtrent |
uitspraak zouden doen. | |
B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative en ce qui | B.8. De prejudiciële vraag dient, wat het eerste onderdeel betreft, |
concerne sa première partie. | ontkennend te worden beantwoord. |
S'agissant de la deuxième partie de la question préjudicielle | Wat het tweede onderdeel van de prejudiciële vraag betreft |
B.9. Selon la deuxième partie de la question préjudicielle, des | B.9. Volgens het tweede onderdeel van de prejudiciële vraag zouden |
personnes qui ont été déclarées faillies sous l'empire de la loi du 8 | personen die failliet zijn verklaard onder de gelding van de wet van 8 |
août 1997 seraient discriminées par rapport aux personnes qui ont été | augustus 1997 worden gediscrimineerd ten opzichte van personen die |
déclarées faillies sous l'empire de la loi du 4 septembre 2002 sur les | failliet zijn verklaard onder de faillissementswet van 4 september |
faillites parce que, ces dernières pouvant bénéficier d'un régime « | 2002, vermits, doordat de laatsten het voordeel kunnen genieten van « |
plus large et plus souple » d'excusabilité, la première catégorie de | het ruimere en soepeler systeem » van verschoonbaarverklaring, de |
personnes serait plus gravement lésée que la seconde par la | eerste categorie van personen zwaarder wordt benadeeld door de in het |
disposition en cause. | geding zijnde bepaling dan de tweede categorie. |
Le juge a quo souhaite en réalité savoir si, à la suite de la | De verwijzende rechter wenst in werkelijkheid te vernemen of, ten |
modification de la définition des conditions permettant de bénéficier | gevolge van de wijziging van de omschrijving van de voorwaarden voor |
d'une déclaration d'excusabilité et de l'étendue des effets de cette | en van de omvang van de gevolgen van de verschoonbaarverklaring, de |
déclaration, le législateur a violé les articles 10 et 11 de la | wetgever de artikelen 10 en 11 van de Grondwet heeft geschonden door |
Constitution en ne prévoyant pas, en faveur des personnes faillies qui | voor de niet-verschoonbaar verklaarde gefailleerde wiens faillissement |
n'ont pas été déclarées excusables et dont la faillite a été clôturée | is afgesloten onder de toepassing van de faillissementswet van 8 |
par application de la loi sur les faillites du 8 août 1997 mais avant | augustus 1997 maar vóór de inwerkingtreding van de wet van 4 september |
l'entrée en vigueur de la loi du 4 septembre 2002, une mesure | 2002, niet te voorzien in een uitzondering of in een |
transitoire ou une exception à la règle en vertu de laquelle les | overgangsmaatregel op de regel dat de schulden van een gefailleerde |
dettes du failli qui subsistent après la clôture de la faillite ne | die overblijven na het sluiten van het faillissement, niet kunnen |
peuvent être remises. | worden kwijtgescholden. |
B.10. L'article 80 de la loi sur les faillites, avant sa modification | B.10. Artikel 80 van de faillissementswet, vóór de wijziging ervan bij |
par l'article 27 de la loi du 4 septembre 2002, disposait : | artikel 27 van de wet van 4 september 2002, luidde : |
« Sur le rapport du juge-commissaire, le tribunal ordonne la clôture | « Nadat de rechtbank in voorkomend geval de betwistingen betreffende |
de la faillite, après avoir tranché le cas échéant les contestations | de rekening heeft beslecht en de rekening zo nodig heeft verbeterd, |
relatives au compte et redressé celui-ci s'il y a lieu. Le juge-commissaire présente au tribunal, en chambre du conseil, la délibération des créanciers relative à l'excusabilité du failli, et un rapport sur les circonstances de la faillite. Le tribunal décide si le failli est ou non excusable. La décision sur l'excusabilité est susceptible de tierce-opposition de la part des créanciers individuellement dans le mois à compter de la publication, ou de la part du failli dans le mois à compter de la notification du jugement de clôture. Le tribunal peut décider que le jugement ordonnant la clôture de la faillite sera publié par extrait au Moniteur belge . Ce jugement doit être publié lorsque le tribunal déclare le failli excusable. Sauf pour ce qui concerne son exécution, la clôture de la faillite met fin aux fonctions des curateurs; elle emporte décharge générale. » | beveelt zij, op verslag van de rechter-commissaris, de sluiting van het faillissement. De rechter-commissaris doet, aan de rechtbank in raadkamer mededeling van de beraadslaging van de schuldeisers over de verschoonbaarheid van de gefailleerde en brengt verslag uit over de omstandigheden van het faillissement. De rechtbank beslist of de gefailleerde al dan niet verschoonbaar is. Tegen die laatste beslissing over de verschoonbaarheid kan binnen een maand te rekenen van de bekendmaking derdenverzet worden gedaan door de individuele schuldeisers, of door de gefailleerde binnen een maand te rekenen van de kennisgeving van het vonnis tot sluiting van het faillissement. De rechtbank kan beslissen dat het vonnis waarbij de sluiting van het faillissement wordt bevolen, bij uittreksel wordt bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad . Het vonnis moet bekendgemaakt worden wanneer de rechtbank de gefailleerde verschoonbaar verklaart. De sluiting van het faillissement maakt een einde aan de opdracht van de curators, behalve wat de uitvoering van de sluiting betreft, en houdt een algemene kwijting in. » |
La même disposition, modifiée par la loi du 4 septembre 2002, énonce : « Sur le rapport du juge-commissaire, le failli dûment appelé par pli judiciaire contenant le texte du présent article, le tribunal ordonne la clôture de la faillite, après avoir tranché le cas échéant les contestations relatives au compte et redressé celui-ci s'il y a lieu. Le juge-commissaire présente au tribunal, en chambre du conseil, la délibération des créanciers relative à l'excusabilité du failli, et un rapport sur les circonstances de la faillite. Le curateur et le failli sont entendus en chambre du conseil sur l'excusabilité et sur la | Dezelfde bepaling, zoals gewijzigd bij de wet van 4 september 2002, luidt : « Nadat de rechtbank in voorkomend geval de betwistingen betreffende de rekening heeft beslecht en de rekening zo nodig heeft verbeterd, beveelt zij, op verslag van de rechter-commissaris, nadat de gefailleerde behoorlijk is opgeroepen met een gerechtsbrief die de tekst van dit artikel bevat, de sluiting van het faillissement. De rechter-commissaris doet aan de rechtbank in raadkamer mededeling van de beraadslaging van de schuldeisers over de verschoonbaarheid van de gefailleerde en brengt verslag uit over de omstandigheden van het faillissement. De curator en de gefailleerde worden in raadkamer |
clôture de la faillite. Sauf circonstances graves spécialement | gehoord over de verschoonbaarheid en over de sluiting van het |
motivées, le tribunal prononce l'excusabilité du failli malheureux et de bonne foi. La décision sur l'excusabilité est susceptible de tierce-opposition par citation donnée au curateur et au failli de la part des créanciers individuellement dans le mois à compter de la publication du jugement de clôture de la faillite. Le jugement ordonnant la clôture de la faillite est notifié au failli par les soins du greffier. Le tribunal peut décider que le jugement ordonnant la clôture de la faillite sera publié par extrait au Moniteur belge . Ce jugement doit être publié lorsque le tribunal déclare le failli excusable. Sauf pour ce qui concerne son exécution, la clôture de la faillite met fin aux fonctions des curateurs; elle emporte décharge générale. » | faillissement. Behalve in geval van gewichtige omstandigheden, met bijzondere redenen omkleed, spreekt de rechtbank de verschoonbaarheid uit van de ongelukkige gefailleerde die te goeder trouw handelt. De beslissing over de verschoonbaarheid is vatbaar voor derdenverzet bij wijze van een dagvaarding die de individuele schuldeisers binnen een maand te rekenen van de bekendmaking van het vonnis tot sluiting van het faillissement ervan aan de curator en aan de gefailleerde kunnen doen. Van het vonnis dat de sluiting van het faillissement gelast, wordt door toedoen van de griffier aan de gefailleerde kennis gegeven. De rechtbank kan beslissen dat het vonnis waarbij de sluiting van het faillissement wordt bevolen, bij uittreksel wordt bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad . Het vonnis moet bekendgemaakt worden wanneer de rechtbank de gefailleerde verschoonbaar verklaart. De sluiting van het faillissement maakt een einde aan de opdracht van de curators, behalve wat de uitvoering van de sluiting betreft, en houdt een algemene kwijting in. » |
B.11. L'article 80 de la loi du 8 août 1997 s'inscrit dans la | B.11. Artikel 80 van de wet van 8 augustus 1997 maakt deel uit van de |
législation sur les faillites, qui vise essentiellement à réaliser un | faillissementswetgeving, die in essentie ertoe strekt een billijk |
juste équilibre entre les intérêts du débiteur et ceux des créanciers. | evenwicht tot stand te brengen tussen de belangen van de schuldenaar |
La déclaration d'excusabilité constitue pour le failli une mesure de | en de belangen van de schuldeisers. |
faveur qui lui permet de reprendre ses activités sur une base | De verklaring van verschoonbaarheid vormt voor de gefailleerde een |
assainie, et ceci non seulement dans son intérêt, mais aussi dans | gunstmaatregel die hem in staat stelt zijn activiteiten op een |
aangezuiverde basis te hervatten, en zulks niet alleen in zijn belang | |
l'intérêt de ses créanciers ou de certains d'entre eux qui peuvent | maar ook in het belang van zijn schuldeisers of sommigen onder hen die |
avoir intérêt à ce que leur débiteur reprenne ses activités sur une | belang erbij kunnen hebben dat hun schuldenaar zijn activiteiten op |
telle base (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 631/1, p. 35). Les | een dergelijke basis hervat (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 631/1, |
travaux préparatoires précisent que « l'excusabilité reste une mesure | p. 35). In de parlementaire voorbereiding wordt gepreciseerd dat « |
de faveur accordée au débiteur qui, nonobstant sa faillite, peut être | verschoonbaarheid [...] een gunst [is] die aan de handelspartner wordt |
gegeven inzoverre hij, naar redelijke verwachtingen, een betrouwbare | |
un partenaire commercial fiable dont le maintien en activité | tegenpartij zal zijn wiens handels- of industriële activiteit het |
commerciale ou industrielle sert l'intérêt général » (ibid., p. 36). | algemeen belang zal dienen » (ibid., p. 36). De wetgever, die van oordeel is dat « de mogelijkheid tot herstel |
Jugeant que « la faculté de se redresser est [...] utopique si [le | [...] utopisch [blijft] indien [de gefailleerde] de last van het |
failli] doit conserver la charge du passif », le législateur a estimé | passief moet blijven dragen », heeft gemeend dat « het [...] immers |
que « rien ne justifie que la défaillance du débiteur, conséquence de | niet te verantwoorden [is] dat het in gebreke blijven van de |
schuldenaar als gevolg van omstandigheden waarvan hij het slachtoffer | |
circonstances dont il est victime, l'empêche de reprendre d'autres | is, hem verhindert andere activiteiten te verrichten » (Parl. St., |
activités » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 631/13, p. 50). | Kamer, 1991-1992, nr. 631/13, p. 50). |
Il ressort des travaux parlementaires que le législateur s'est soucié | Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat de wetgever « op een |
de tenir « compte, de manière équilibrée, des intérêts combinés de la | evenwichtige wijze rekening [heeft willen] houden met de gecombineerde |
personne du failli, des créanciers, des travailleurs et de l'économie | belangen van de gefailleerde zelf, van de schuldeisers, de werknemers |
dans son ensemble » et d'assurer un règlement humain qui respecte les | en de economie in zijn geheel » en voor een menselijke regeling heeft |
droits de toutes les parties intéressées (Doc. parl., Chambre, | willen zorgen die de rechten van alle betrokken partijen in acht neemt |
1991-1992, n° 631/13, p. 29). | (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 631/13, p. 29). |
Par la loi du 4 septembre 2002 modifiant la loi du 8 août 1997 sur les | Met de wet van 4 september 2002 tot wijziging van de faillissementswet |
van 8 augustus 1997, het Gerechtelijk Wetboek en het Wetboek van | |
faillites, le Code judiciaire et le Code des sociétés, le législateur | vennootschappen heeft de wetgever beoogd met nog meer doeltreffendheid |
a entendu atteindre les objectifs originaires avec encore davantage | de oorspronkelijke doelstellingen te bereiken (Parl. St., Kamer, |
d'efficacité (Doc. parl., Chambre, 2001-2002, DOC 50-1132/001, p. 1) | 2001-2002, DOC 50-1132/001, p. 1) en heeft hij een nieuwe voorwaarde |
et a introduit une exigence nouvelle : le failli ne peut être excusé | ingevoerd : de gefailleerde kan enkel verschoonbaar worden verklaard |
que s'il est malheureux et de bonne foi. S'il satisfait à cette | wanneer hij ongelukkig en te goeder trouw is. Wanneer hij aan die |
condition, l'excusabilité ne peut lui être refusée que si le tribunal | voorwaarde voldoet, kan hem de verschoonbaarheid door de rechtbank |
constate qu'il existe des « circonstances graves spécialement motivées | slechts geweigerd worden « in geval van gewichtige omstandigheden, met |
». | bijzondere redenen omkleed ». |
B.12.1. Les articles 10 et 11 de la Constitution ne requièrent pas | B.12.1. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet vereisen niet dat een |
qu'une modification législative soit toujours accompagnée d'un régime | wijziging van wetgeving steeds met een overgangsstelsel gepaard zou |
transitoire. C'est en outre le propre d'une nouvelle règle d'établir | gaan. Het is daarenboven inherent aan een nieuwe regeling dat een |
une distinction entre les personnes qui sont concernées par des | onderscheid wordt gemaakt tussen personen die betrokken zijn bij |
situations juridiques qui entraient dans le champ d'application de la | rechtstoestanden die onder het toepassingsgebied van de vroegere |
règle antérieure et les personnes qui sont concernées par des | regeling vielen en personen die betrokken zijn bij rechtstoestanden |
situations juridiques qui entrent dans le champ d'application de la | die onder het toepassingsgebied van de nieuwe regeling vallen. Een |
nouvelle règle. Semblable distinction ne viole pas en soi les articles | dergelijk onderscheid maakt op zich geen schending van de artikelen 10 |
10 et 11 de la Constitution. A peine de rendre impossible toute | en 11 van de Grondwet uit. Elke wetswijziging zou onmogelijk worden, |
modification de la loi, il ne peut être soutenu qu'une disposition | indien zou worden aangenomen dat een nieuwe bepaling die |
nouvelle violerait les articles constitutionnels susdits par cela seul | grondwetsartikelen zou schenden om de enkele reden dat zij de |
qu'elle modifie les conditions d'application de la législation | toepassingsvereisten van de vroegere regeling wijzigt. |
ancienne. B.12.2. Même si la loi du 4 septembre 2002 a modifié la définition des | B.12.2. Ook al is de omschrijving van de voorwaarden voor en de omvang |
conditions de l'excusabilité et de l'étendue des effets de celle-ci, | van de gevolgen van de verschoonbaarheid met de wet van 4 september |
cette modification n'est pas de nature à obliger le législateur, | 2002 gewijzigd, toch is zulk een wijziging niet van die aard dat zij |
compte tenu de l'objectif de la disposition en cause exposé au B.4, à | de wetgever ertoe zou verplichten, gelet op het doel van de in het |
prévoir une exception supplémentaire à la règle en vertu de laquelle, | geding zijnde bepaling zoals uiteengezet in B.4, een bijkomende |
dans le cadre d'une procédure de règlement collectif de dettes, le | uitzondering aan te brengen op de regel dat de rechter in het kader |
van een procedure tot collectieve schuldenregeling geen kwijtschelding | |
juge ne peut accorder la remise des dettes d'un failli qui subsistent | kan verlenen voor die schulden van een gefailleerde die overblijven na |
het sluiten van een faillissement. Zoals onder de gelding van het | |
après la clôture de la faillite. Comme sous l'empire de l'article 80 | oorspronkelijke artikel 80 van de faillissementswet, behoudt de |
originaire de la loi sur les faillites, le tribunal de commerce | |
conserve, même après la modification législative du 4 septembre 2002, | rechtbank van koophandel, ook na de wetswijziging van 4 september |
la faculté de refuser l'excusabilité si le failli n'est pas malheureux | 2002, de mogelijkheid om de verschoonbaarheid te weigeren indien de |
et de bonne foi et même, lorsqu'il satisfait à cette condition, si des | gefailleerde niet ongelukkig en te goeder trouw is, en zelfs wanneer |
hij die voorwaarde vervult, indien ernstige omstandigheden, die | |
circonstances graves, qui selon la loi doivent être spécialement | volgens de wet speciaal moeten worden gemotiveerd, die weigering |
motivées, justifient ce refus. | verantwoorden. |
Dès lors que tant sous l'empire de la loi du 8 août 1997 sur les | Vermits zowel onder de faillissementswet van 8 augustus 1997 als na de |
faillites qu'après la modification législative du 4 septembre 2002, | wetswijziging van 4 september 2002 het al dan niet toekennen van |
l'octroi éventuel de l'excusabilité par le tribunal de commerce est | verschoonbaarheid door de rechtbank van koophandel een beslissing is |
une décision ayant autorité de chose jugée, il se justifie | die gezag van gewijsde heeft, is het, gelet op hetgeen voorafgaat, in |
raisonnablement, eu égard à ce qui précède, que le législateur | redelijkheid verantwoord dat de wetgever niet toestaat dat de |
n'autorise pas que la remise de ces dettes soit à nouveau soumise à | kwijtschelding van die schulden opnieuw ter beoordeling aan een |
l'appréciation d'un juge. | rechter wordt voorgelegd. |
B.13. La question préjudicielle appelle une réponse négative en ce qui | B.13. De prejudiciële vraag dient, wat het tweede onderdeel betreft, |
concerne sa deuxième partie. | ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 1675/13, § 3, du Code judiciaire ne viole pas les articles | Artikel 1675/13, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek schendt de |
10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permet pas au juge des | artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet doordat de beslagrechter geen |
saisies d'accorder la remise des dettes du failli qui subsistent après | kwijtschelding kan verlenen voor de schulden van een gefailleerde die |
la clôture d'une faillite pour laquelle le failli n'a pas été déclaré | overblijven na het sluiten van een faillissement waarvoor de |
excusable en application de la loi du 8 août 1997 sur les faillites, | gefailleerde niet verschoonbaar is verklaard met toepassing van de |
tant dans sa version antérieure que dans sa version postérieure à la | faillissementswet van 8 augustus 1997, zowel in de versie vóór als in |
modification apportée par la loi du 4 septembre 2002. | de versie na de wijziging ervan bij de wet van 4 september 2002. |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 22 juillet 2004. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 22 juli 2004. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
Le président, | De voorzitter, |
A. Arts | A. Arts |