Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 24/2004 du 4 février 2004 Numéro du rôle : 2584 En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 40, 1°, et 42, § 1 er , alinéas 2 et 3, 1°, des lois relatives aux allocations familiales po La Cour d'arbitrage, composée du juge L. François, faisant fonction de président, et du présiden(...)"
Extrait de l'arrêt n° 24/2004 du 4 février 2004 Numéro du rôle : 2584 En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 40, 1°, et 42, § 1 er , alinéas 2 et 3, 1°, des lois relatives aux allocations familiales po La Cour d'arbitrage, composée du juge L. François, faisant fonction de président, et du présiden(...) Uittreksel uit arrest nr. 24/2004 van 4 februari 2004 Rolnummer 2584 In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 40, 1°, en 42, § 1, tweede en derde lid, 1°, van de bij koninklijk besluit van 19 december 1939 samengeordende wet Het Arbitragehof, samengesteld uit rechter L. François, waarnemend voorzitter, en voorzitter A. (...)
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Extrait de l'arrêt n° 24/2004 du 4 février 2004 Uittreksel uit arrest nr. 24/2004 van 4 februari 2004
Numéro du rôle : 2584 Rolnummer 2584
En cause : les questions préjudicielles concernant les articles 40,
1°, et 42, § 1er, alinéas 2 et 3, 1°, des lois relatives aux In zake : de prejudiciële vragen over de artikelen 40, 1°, en 42, § 1,
allocations familiales pour travailleurs salariés, coordonnées par
arrêté royal du 19 décembre 1939, posées par le Tribunal du travail de tweede en derde lid, 1°, van de bij koninklijk besluit van 19 december
1939 samengeordende wetten betreffende de kinderbijslag voor
Verviers. loonarbeiders, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Verviers.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée du juge L. François, faisant fonction de président, et du samengesteld uit rechter L. François, waarnemend voorzitter, en
président A. Arts, et des juges P. Martens, L. Lavrysen, A. Alen, voorzitter A. Arts, en de rechters P. Martens, L. Lavrysen, A. Alen,
J.-P. Snappe et E. Derycke, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, J.-P. Snappe en E. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y.
présidée par le juge L. François, Dutilleux, onder voorzitterschap van rechter L. François,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par jugement du 9 décembre 2002 en cause de D. Loward contre Bij vonnis van 9 december 2002 in zake D. Loward tegen de v.z.w.
l'a.s.b.l. Caisse de compensation pour allocations familiales Partena, Partena-Kinderbijslagfonds, waarvan de expeditie ter griffie van het
dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 17 Arbitragehof is ingekomen op 17 december 2002, heeft de
décembre 2002, le Tribunal du travail de Verviers a posé les questions Arbeidsrechtbank te Verviers de volgende prejudiciële vragen gesteld :
préjudicielles suivantes :
« 1. L'article 40, 1°, des lois relatives aux allocations familiales « 1. Schendt artikel 40, 1°, van de wetten betreffende de
pour travailleurs salariés viole-t-il les articles 10 et 11 de la kinderbijslag voor loonarbeiders de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
Constitution en créant trois rangs distincts parmi les enfants d'une door drie verschillende rangen in het leven te roepen voor kinderen
même famille et en attribuant à chaque rang un montant mensuel van eenzelfde gezin en door aan elke rang een verschillend maandelijks
distinct à titre d'allocations familiales ? bedrag aan kinderbijslag toe te kennen ?
2. L'article 42, § 1er, alinéa 2 et alinéa 3, 1°, des lois relatives 2. Schendt artikel 42, § 1, tweede lid en derde lid, 1°, van de wetten
aux allocations familiales pour travailleurs salariés viole-t-il les
articles 10 et 11 de la Constitution en fractionnant ou en regroupant betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders de artikelen 10 en 11
van de Grondwet door de kinderen van eenzelfde gezin op te splitsen of
les enfants d'une même famille, sur le critère de la seule demande te hergroeperen met als criterium de enkele administratieve aanvraag
administrative en désignation comme allocataire (alors même que ne om als bijslagtrekkende te worden aangewezen (ook al werden noch de
sont modifiés ni l'hébergement matériel, ni l'inscription aux materiële huisvesting noch de inschrijving in het bevolkingsregister
registres de la population) ? » gewijzigd) ? »
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1.1. L'article 40 des lois relatives aux allocations familiales pour B.1.1. Artikel 40 van de wetten betreffende de kinderbijslag voor
travailleurs salariés, coordonnées par arrêté royal du 19 décembre loonarbeiders, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 19 december
1939, dispose : 1939, bepaalt :
« Les caisses de compensation pour allocations familiales, ainsi que « De kinderbijslagfondsen, alsook de in artikel 18 bedoelde overheden
les autorités et établissements publics visés à l'article 18, en openbare instellingen, verlenen ten behoeve van de rechtgevende
accordent aux enfants bénéficiaires une allocation mensuelle de : kinderen een maandelijkse bijslag van :
1° 68,42 EUR pour le premier enfant; 1° 68,42 EUR voor het eerste kind;
2° 126,60 EUR pour le deuxième enfant; 2° 126,60 EUR voor het tweede kind;
3° 189,02 EUR pour le troisième enfant et pour chacun des suivants. » 3° 189,02 EUR voor het derde kind en voor elk volgend kind. »
B.1.2. L'article 42, § 1er, des mêmes lois dispose : B.1.2. Artikel 42, § 1, van diezelfde wetten bepaalt :
« Pour la détermination du rang visé aux articles 40, 42bis, 44, 44bis « Voor de bepaling van de rang, bedoeld bij de artikelen 40, 42bis,
et 50ter, il est tenu compte de la chronologie des naissances des 44, 44bis en 50ter wordt rekening gehouden met de volgorde van
enfants bénéficiaires en vertu des présentes lois, de l'arrêté royal geboorten van de kinderen, die rechtgevend zijn krachtens deze wetten,
du 8 avril 1976 établissant le régime des prestations familiales en het koninklijk besluit van 8 april 1976 houdende regeling van de
faveur des travailleurs indépendants, de l'arrêté royal du 26 mars gezinsbijslag ten voordele van de zelfstandigen, het koninklijk
1965 relatif aux allocations familiales allouées à certaines besluit van 26 maart 1965 betreffende de kinderbijslag voor bepaalde
catégories du personnel rétribué par l'Etat, de la loi du 20 juillet categorieën van het door de Staat bezoldigd personeel, de wet van 20
1971 instituant des prestations familiales garanties et des juli 1971 tot instelling van gewaarborgde gezinsbijslag en de
conventions internationales de sécurité sociale en vigueur en internationale overeenkomsten van de sociale zekerheid van kracht in
Belgique. België.
Les allocations familiales sont accordées compte tenu du nombre De kinderbijslag die betaald wordt aan een enkele bijslagtrekkende
d'enfants bénéficiaires, lorsqu'elles sont payées à un seul allocataire. wordt verleend rekening houdend met het aantal rechtgevende kinderen.
Lorsqu'il y a plusieurs allocataires, pour la détermination du rang Indien er verschillende bijslagtrekkenden zijn wordt voor de
visée à l'alinéa 1er, il est tenu compte de l'ensemble des enfants rangbepaling bedoeld in het eerste lid rekening gehouden met het
bénéficiaires aux conditions suivantes : geheel van de rechtgevende kinderen onder de volgende voorwaarden :
1° les allocataires doivent avoir la même résidence principale au sens 1° de bijslagtrekkenden moeten dezelfde hoofdverblijfplaats hebben in
de l'article 3, alinéa 1er, 5°, de la loi du 8 août 1983 organisant un de zin van artikel 3, eerste lid, 5°, van de wet van 8 augustus 1983
Registre national des personnes physiques, exception faite des cas tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen,
dans lesquels il ressort d'autres documents officiels produits à cet behalve wanneer uit andere daartoe overgelegde officiële documenten
effet, que la cohabitation des allocataires est effective bien qu'elle blijkt dat de bijslagtrekkenden wel degelijk samenwonen, ook al stemt
ne corresponde pas ou plus avec l'information obtenue auprès du dat niet of niet meer overeen met de informatie verkregen van het
Registre national; Rijksregister;
[...] ». [...] ».
B.2. Il résulte du libellé des deux questions préjudicielles que B.2. Uit de bewoordingen van de beide prejudiciële vragen blijkt dat
celles-ci doivent être traitées ensemble. zij gezamenlijk dienen te worden beantwoord.
B.3. L'octroi d'allocations familiales vise à contribuer aux frais B.3. De toekenning van kinderbijslag strekt ertoe bij te dragen in de
d'entretien et d'éducation des enfants. Il offre une compensation kosten van onderhoud en opvoeding van de kinderen. Zij biedt een
partielle à l'augmentation des charges supportées par le ménage lors gedeeltelijke compensatie voor de toegenomen lasten die door het gezin
de l'extension de celui-ci. Ce sont les enfants concernés qui sont worden gedragen wanneer het uitbreidt. Het zijn de betrokken kinderen
die recht geven op bijslag. Het begrip rang binnen het gezin en het
bénéficiaires des allocations. La notion de rang au sein du ménage et overeenkomstige progressieve karakter van de bedragen van de
la progressivité correspondante des montants des allocations servies uitgekeerde bijslag gaan, volgens het verslag aan de Koning bij het
partent, selon le rapport au Roi précédant l'arrêté royal du 21 avril koninklijk besluit van 21 april 1997, uit van « het beginsel dat de te
1997, « du postulat que la charge à supporter par la famille augmente dragen last door het gezin vergroot volgens de omvang » (Belgisch
en fonction de sa taille » (Moniteur belge , 30 avril 1997, p. 10514). Staatsblad , 30 april 1997, p. 10514). Hetzelfde verslag vermeldt : «
Le même rapport énonce : « Le principe est que le groupement doit se Het principe impliceert een groepering rond de bijslagtrekkende,
faire autour de l'allocataire, c'est-à-dire la personne qui élève m.a.w. de persoon die het kind opvoedt en aan wie kinderbijslag wordt
l'enfant et à qui les allocations familiales sont payées, ou autour betaald, of rond meerdere bijslagtrekkenden in hetzelfde gezin »
des allocataires dans le même ménage » (ibid., p. 10515). (ibid., p. 10515).
B.4.1. Le critère de distinction qui conduit à différencier les B.4.1. Het criterium van onderscheid dat ertoe leidt de rechtgevende
enfants bénéficiaires quant à la détermination du rang qu'ils occupent kinderen van elkaar te onderscheiden wat betreft het bepalen van de
dans le ménage, de sorte qu'un enfant plus jeune, lorsqu'il quitte un rang die zij binnen het gezin innemen, zodat een jonger kind, wanneer
ménage pour faire partie dorénavant, comme enfant isolé, d'un autre het het gezin verlaat om vanaf dat ogenblik als enig kind deel uit te
ménage sera désormais considéré comme chronologiquement le premier maken van een ander gezin, vanaf dan als chronologisch eerste kind
dans celui-ci, est pertinent par rapport aux deux objectifs du binnen dat gezin zal worden beschouwd, is pertinent in het licht van
législateur, à savoir : tenir compte des différentes formes de ménage de twee doelstellingen van de wetgever, namelijk rekening te houden
qui existent dans le contexte social actuel et considérer que met de verschillende gezinsvormen die in de huidige maatschappelijke
l'augmentation des charges est corrélative à l'augmentation de la context bestaan en ervan uit te gaan dat de verhoging van de kosten
taille de la famille et donc, le cas échéant, tenir compte de la rechtstreeks verband houdt met het groter worden van het gezin en dat
diminution des charges pour le ménage qui ne supporte les frais dus in voorkomend geval rekening moet worden gehouden met een
d'éducation que d'un seul enfant. La détermination du rang de l'enfant vermindering van de kosten voor een gezin dat nog maar voor één kind
résulte du nombre d'allocataires et de leur résidence respective. de kosten van opvoeding draagt. De rang van het kind wordt bepaald
door het aantal bijslagtrekkenden en hun respectieve verblijfplaats.
Conformément à l'article 42 des lois coordonnées précitées, les Overeenkomstig artikel 42 van de voormelde gecoördineerde wetten, en
allocations familiales étant versées à chaque allocataire, le but gelet op het feit dat de kinderbijslag aan iedere bijslagtrekkende
poursuivi par le législateur est atteint lorsque, quand deux conjoints wordt gestort, wordt het doel van de wetgever bereikt wanneer de
se séparent, les allocations familiales sont versées à chacun des kinderbijslag, in geval van scheiding van de echtgenoten, wordt
deux, séparément et au prorata du nombre d'enfants que chacun héberge. uitbetaald aan elk van beiden afzonderlijk en in verhouding tot het
aantal kinderen die elk van beiden huisvest.
B.4.2. Il apparaît, par ailleurs, que le critère de détermination du B.4.2. Overigens blijkt dat het criterium voor het bepalen van de
groupement des enfants, en l'espèce le lieu de résidence de groepering van de kinderen, te dezen de verblijfplaats van de
l'allocataire, est lui aussi pertinent parce que c'est l'allocataire bijslagtrekkende, eveneens pertinent is omdat het de bijslagtrekkende
qui élève l'enfant et en assume par conséquent les charges. Il en résulte qu'il est conforme aux objectifs rappelés en B.4.1 que le montant des allocations dues à un allocataire soit calculé en fonction du nombre effectif d'enfants qu'il a à sa charge, sans tenir compte d'enfants qui ne font plus partie de son ménage et qui sont élevés par un autre allocataire ne vivant pas avec lui. Ce système de calcul tient compte de la réalité de la situation de chaque ménage puisque l'octroi des allocations à chaque allocataire se fait sans tenir compte de ce qui est octroyé à l'autre, y compris lorsque l'autre voit sa propre situation d'allocataire modifiée. B.5. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative. Par ces motifs, is die het kind opvoedt en bijgevolg de kosten daarvoor draagt. Daaruit volgt dat het in overeenstemming is met de in B.4.1 vermelde doelstellingen dat het bedrag aan kinderbijslag dat verschuldigd is aan een bijslagtrekkende berekend wordt op grond van het effectieve aantal kinderen dat hij ten laste heeft, zonder rekening te houden met kinderen die niet meer tot zijn gezin behoren en die worden opgevoed door een andere bijslagtrekkende die niet met hem samenwoont. Die berekeningswijze houdt rekening met de reële situatie van ieder gezin omdat de toekenning van kinderbijslag aan iedere bijslagtrekkende losstaat van de toekenningsvoorwaarden die gelden voor de andere bijslagtrekkende, ook wanneer diens eigen situatie als bijslagtrekkende zou worden gewijzigd. B.5. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
Les articles 40, 1°, et 42, § 1er, alinéas 2 et 3, 1°, des lois De artikelen 40, 1°, en 42, § 1, tweede lid en derde lid, 1°, van de
relatives aux allocations familiales pour travailleurs salariés, wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, gecoördineerd
coordonnées le 19 décembre 1939, ne violent pas les articles 10 et 11 op 19 december 1939, schenden de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
de la Constitution. niet.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 4 février 2004. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 4 februari 2004.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président f.f., De wnd. voorzitter,
L. François. L. François.
^