← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 128/2003 du 1 er octobre 2003 Numéro du rôle : 2594
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 1253quater , b) , du Code judiciaire,
posée par le Tribunal de première instance de Bruges. La composée
des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. François, L. Lavrysen, A. Alen, J.-(...)"
Extrait de l'arrêt n° 128/2003 du 1 er octobre 2003 Numéro du rôle : 2594 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 1253quater , b) , du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Bruges. La composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. François, L. Lavrysen, A. Alen, J.-(...) | Uittreksel uit arrest nr. 128/2003 van 1 oktober 2003 Rolnummer 2594 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1253quater , b) , van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brugge. Het Arbitr samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters L. François, L. Lavrysen, A.(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 128/2003 du 1er octobre 2003 | Uittreksel uit arrest nr. 128/2003 van 1 oktober 2003 |
Numéro du rôle : 2594 | Rolnummer 2594 |
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 1253quater , | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1253quater , b) , |
b) , du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de | van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste |
Bruges. | aanleg te Brugge. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters |
François, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe et E. Derycke, assistée | L. François, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe en E. Derycke, |
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Arts, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 27 décembre 2002 en cause de A. Stubbe contre J. | Bij vonnis van 27 december 2002 in zake A. Stubbe tegen J. Osaer, |
Osaer, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage | waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op |
le 9 janvier 2003, le Tribunal de première instance de Bruges a posé | 9 januari 2003, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Brugge de |
la question préjudicielle suivante : | volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 1253quater du Code judiciaire, et plus précisément | « Schendt artikel 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek, meerbepaald |
l'article 1253quater b) du Code judiciaire qui règle les | artikel 1253quater b) van het Gerechtelijk Wetboek dat de |
notifications, pris séparément et lu en combinaison avec les autres | kennisgevingen regelt, afzonderlijk en in samenhang gelezen met de |
dispositions dans lesquelles les instruments de procédure cités sont | andere bepalingen waarin de aangehaalde instrumenten van rechtspleging |
mis en oeuvre, en particulier les articles 751, 753 et 792 du Code | in werking worden gesteld, inzonderheid de artikelen 751, 753 en 792 |
judiciaire, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, | van het Gerechtelijk Wetboek, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, |
considérés séparément ou lus en combinaison avec l'article 6 de la | afzonderlijk beschouwd of in samenhang gelezen met artikel 6 van het |
Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés | Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele |
fondamentales, signée à Rome le 4 novembre 1950, approuvée par la loi | vrijheden, ondertekend te Rome op 4 november 1950, goedgekeurd bij wet |
du 13 mai 1955, ainsi qu'avec l'article 26 du Pacte international | van 13 mei 1955 en artikel 26 van het Internationaal Verdrag inzake |
relatif aux droits civils et politiques, approuvé par la loi du 15 mai | burgerlijke en politieke rechten, goedgekeurd bij wet van 15 mei 1981 |
1981 (Pacte ONU), lorsqu'il est compris en ce sens que les | (Uno-Verdrag) wanneer zij in die zin wordt begrepen dat de |
notifications visées à l'article 1253quater b) du Code judiciaire ne | kennisgevingen in artikel 1253quater b) van het Gerechtelijk Wetboek |
doivent pas prévoir, contrairement à celles visées dans les articles | |
751, 753 et 792 du Code judiciaire, soit le texte de la loi (articles | niet en in de artikelen 751, 753 en 792 van het Gerechtelijk Wetboek |
wel dienen te voorzien in hetzij de tekst van de wet (artikelen 751 en | |
751 et 753 du Code judiciaire), soit la mention explicite qu'à peine | 753 van het Gerechtelijk Wetboek), hetzij de expliciete vermelding dat |
de nullité, la notification fait mention des voies de recours, du | op straffe van nietigheid de kennisgeving de rechtsmiddelen, de |
délai dans lequel ce ou ces recours doivent être introduits ainsi que | termijn binnen welke dit verhaal moet worden ingesteld evenals de |
de la dénomination et de l'adresse de la juridiction compétente pour | benaming en het adres van de rechtsmacht die bevoegd is om er kennis |
en connaître (article 792 du Code judiciaire) ? » | van te nemen, moet vermelden (artikel 792 van het Gerechtelijk Wetboek) ? » |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1.1. La question préjudicielle porte sur la compatibilité de | B.1.1. De prejudiciële vraag betreft de bestaanbaarheid van artikel |
l'article 1253quater du Code judiciaire avec les articles 10 et 11 de | 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek met de artikelen 10 en 11 van |
la Constitution, lus isolément ou en combinaison avec l'article 6 de | de Grondwet, afzonderlijk of in samenhang gelezen met artikel 6 van |
la Convention européenne des droits de l'homme et avec l'article 26 du | het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en artikel 26 van het |
Pacte international relatif aux droits civils et politiques, compte | Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, |
tenu des articles 751, 753 et 792 du Code judiciaire, en ce que les | rekening houdend met de artikelen 751, 753 en 792 van het Gerechtelijk |
notifications visées à l'article 1253quater du Code judiciaire ne | Wetboek, doordat de kennisgevingen bedoeld in artikel 1253quater van |
doivent pas contenir, contrairement aux avertissements ou | het Gerechtelijk Wetboek niet, en de verwittiging en de kennisgevingen |
notifications visés dans les autres dispositions, soit le texte de la | bedoeld in de andere bepalingen wel dienen te voorzien, hetzij in de |
loi (les articles 751 et 753 du Code judiciaire), soit la mention | tekst van de wet (artikelen 751 en 753 van het Gerechtelijk Wetboek), |
expresse qu'à peine de nullité, la notification fait mention des voies | hetzij in de expliciete vermelding dat op straffe van nietigheid de |
de recours, « du délai dans lequel ce ou ces recours, doivent être | kennisgeving de rechtsmiddelen « de termijn binnen welke dit verhaal |
introduits ainsi que de la dénomination et de l'adresse de la | moet worden ingesteld evenals de benaming en het adres van de |
rechtsmacht die bevoegd is om er kennis van te nemen » moet vermelden | |
juridiction compétente pour en connaître » (article 792 du Code | (artikel 792 van het Gerechtelijk Wetboek). |
judiciaire). B.1.2. La disposition litigieuse énonce : | B.1.2. De in het geding zijnde bepaling luidt : |
« Art. 1253quater . Lorsque les demandes sont fondées sur les articles | « Art. 1253quater . Wanneer de vorderingen gegrond zijn op de |
214, 215, 216, 221, 223, 1420, 1421, 1426, 1442, 1463 et 1469 du Code | artikelen 214, 215, 216, 221, 223, 1420, 1421, 1426, 1442, 1463 en |
civil : | 1469 van het Burgerlijk Wetboek : |
a) le juge fait convoquer les parties en chambre du conseil et tente | a) doet de rechter de partijen oproepen in raadkamer en poogt ze te |
de les concilier; | verzoenen; |
b) l'ordonnance est rendue dans les quinze jours du dépôt de la | b) wordt de beschikking gewezen binnen 15 dagen na de indiening van |
requête; elle est notifiée aux deux époux par le greffier; | het verzoek; de griffier geeft ervan kennis aan beide echtgenoten; |
c) si l'ordonnance est rendue par défaut, le défaillant peut dans le | c) kan, indien de beschikking bij verstek is gewezen, de partij die |
mois de la notification former opposition par requête déposée au | niet verschenen is, binnen een maand na de kennisgeving verzet doen |
greffe du tribunal; | bij verzoekschrift ingediend ter griffie van de rechtbank; |
d) l'ordonnance est susceptible d'appel quel que soit le montant de la | d) is de beschikking vatbaar voor hoger beroep ongeacht het bedrag van |
demande : l'appel est interjeté dans le mois de la notification; | de eis : hoger beroep wordt ingesteld binnen een maand na de kennisgeving; |
e) chacun des époux peut à tout moment demander, dans les mêmes | e) kan elk der echtgenoten te allen tijde in dezelfde vorm wijziging |
formes, la modification ou la rétractation de l'ordonnance ou de | of intrekking vorderen van de beschikking of het arrest. » |
l'arrêt. » L'article 751, § 1er, du Code judiciaire énonce : | Artikel 751, § 1, van het Gerechtelijk Wetboek luidt : |
« La partie la plus diligente peut requérir un jugement réputé | « De meest gerede partij kan ten aanzien van de partij die bij de |
contradictoire à l'égard de la partie qui est défaillante lors de | inleiding of op een andere zitting niet is verschenen of die binnen de |
vastgestelde termijn geen conclusie heeft genomen, een vonnis vorderen | |
l'introduction ou à une audience ultérieure ou qui n'a pas conclu dans | dat geacht wordt op tegenspraak te zijn gewezen, indien zij die partij |
le délai fixé, si elle a fait avertir cette partie des lieu, jour et | heeft laten verwittigen van de plaats, de dag en het uur waarop het |
heure où le jugement sera requis et de ce que ce jugement aura un | vonnis zal worden gevorderd, met de mededeling dat dit vonnis zelfs |
caractère contradictoire même en son absence. | bij haar afwezigheid, een vonnis op tegenspraak zal zijn. |
Au premier degré de juridiction, l'avertissement est donné par | In eerste aanleg geschiedt de verwittiging van de verweerder die bij |
huissier de justice au défendeur qui n'a pas comparu à l'audience | de inleiding of op een latere zitting niet is verschenen, door een |
d'introduction ni à une audience ultérieure lorsque la citation n'a | gerechtsdeurwaarder wanneer de dagvaarding niet aan de verweerder in |
pas été signifiée au défendeur, soit à personne ou à domicile, soit | persoon of ter woonplaats is betekend dan wel overeenkomstig artikel |
conformément à l'article 38, § 1er. Dans les autres cas, | 38, § 1. In de overige gevallen verwittigt de griffier bij |
l'avertissement est donné par le greffier sous pli judiciaire; le cas | gerechtsbrief; in voorkomend geval verwittigt de griffier ook, bij |
échéant, le greffier avertit aussi, par simple avis, l'avocat de la | enkele kennisgeving, de advocaat van de partij. De verwittiging bevat |
partie. L'avertissement contient le texte du présent article. | de tekst van dit artikel. |
[...] » | [...] » |
L'article 753 du même Code énonce : « En cas d'indivisibilité du litige, lorsqu'une ou plusieurs parties font défaut, tandis qu'une partie au moins comparaît, les défaillants doivent, à la requête de la partie la plus diligente, être avertis, conformément à l'article 751, § 1er, alinéa 2, de l'audience à laquelle l'affaire a été remise ou ultérieurement fixée. Les parties qui ont comparu sont, à la requête de l'une d'elles, convoquées par le greffier, sous pli judiciaire. L'avertissement et la convocation reproduiront le texte du présent article. A défaut d'accomplissement de ces formalités, la demande ne peut, en cet état, être admise. | Artikel 753 van hetzelfde Wetboek luidt : « Wanneer één of meer partijen in een onsplitsbaar geschil verstek laten gaan, maar er ten minste één verschijnt, worden de niet verschenen partijen, op verzoek van de meest gerede partij verwittigd van de datum van de zitting waartoe de zaak is verdaagd of waarop zij achteraf is bepaald. Hierbij wordt artikel 751, § 1, tweede lid, toegepast. De verschenen partijen worden, op verzoek van één onder hen, door de griffier opgeroepen bij gerechtsbrief. De verwittiging en de oproeping bevatten de tekst van dit artikel. Zijn de formaliteiten niet vervuld, dan mag de vordering in deze stand van de zaak niet toegelaten worden. |
Les § 1er, alinéa 4, § 2 et § 3, de l'article 751 sont applicables. | Paragraaf 1, vierde lid, § 2 en § 3, van artikel 751 zijn van toepassing. |
Le jugement est réputé contradictoire à l'égard de toutes les parties. | Het vonnis wordt ten aanzien van alle partijen geacht op tegenspraak |
» | te zijn gewezen. » |
L'article 792 du même Code énonce : | Artikel 792 van hetzelfde Wetboek luidt : |
« Dans les huit jours de la prononciation du jugement, le greffier | « Binnen acht dagen na de uitspraak van het vonnis zendt de griffier |
adresse, sous simple lettre, à chacune des parties ou, le cas échéant, | bij gewone brief een niet ondertekend afschrift van het vonnis, aan |
à leurs avocats, une copie non signée du jugement. | elke partij, of, in voorkomend geval, aan hun advocaten. |
Par dérogation à l'alinéa précédent, dans les matières énumérées à | In afwijking van het vorige lid, voor de zaken opgesomd in artikel |
l'article 704, alinéa 1er, le greffier notifie le jugement aux parties | 704, eerste lid, brengt de griffier binnen de acht dagen bij |
par pli judiciaire adressé dans les huit jours. | gerechtsbrief het vonnis ter kennis van de partijen. |
A peine de nullité, cette notification fait mention des voies de | Op straffe van nietigheid vermeldt deze kennisgeving de |
recours, du délai dans lequel ce ou ces recours, doivent être | rechtsmiddelen, de termijn binnen welke dit verhaal moet worden |
introduits ainsi que de la dénomination et de l'adresse de la | ingesteld evenals de benaming en het adres van de rechtsmacht die |
juridiction compétente pour en connaître. | bevoegd is om er kennis van te nemen. |
Dans les cas visés au deuxième alinéa, le greffier adresse, le cas | In de gevallen, bepaald in het tweede lid, zendt de griffier een |
niet-ondertekend afschrift van het vonnis, in voorkomend geval, aan de | |
échéant, une copie non signée du jugement aux avocats des parties ou | advocaten van de partijen of aan de afgevaardigden bedoeld in artikel |
aux délégués visés à l'article 728, § 3. » | 728, § 3. » |
B.2. Il appartient au législateur de déterminer de quelle manière est | B.2. Het behoort tot de beleidskeuze van de wetgever om te bepalen op |
réglée la communication des actes de procédure et quelles sont les | welke wijze het meedelen van akten van rechtspleging wordt geregeld en |
modalités de cette communication. S'agissant en premier lieu du mode | welke de modaliteiten zijn waaronder die mededeling geschiedt. Wat |
de notification sur la base de l'article 1253quater , le choix du pli | allereerst de wijze betreft waarop de kennisgeving op grond van |
judiciaire en ce qui concerne les demandes fondées sur les articles | artikel 1253quater geschiedt, is de keuze voor de gerechtsbrief, wat |
221 et 223 du Code civil se justifie par le souci de réduire les frais | betreft de vorderingen op grond van de artikelen 221 en 223 van het |
de la procédure ou d'accélérer le déroulement de celle-ci, parce qu'il | Burgerlijk Wetboek, verantwoord door de zorg om de kosten van de |
s'agit de demandes d'époux en situation de crise. | rechtspleging te drukken of om de vooruitgang ervan te bespoedigen, nu |
het gaat om vorderingen van echtgenoten die in een crisissituatie | |
B.3. En ce qui concerne la comparaison des modalités des notifications | verkeren. B.3. Wat de vergelijking betreft van de modaliteiten van de |
prévues à l'article 1253quater , b) , avec celles des avertissements | kennisgeving in artikel 1253quater, b) , met de verwittiging waarin |
prévus par les articles 751 et 753 du Code judiciaire, la Cour | wordt voorzien door de artikelen 751 en 753 van het Gerechtelijk |
constate que la distinction entre les destinataires respectifs repose | Wetboek, stelt het Hof vast dat het onderscheid tussen de adressaten |
sur un critère objectif. En effet, les premiers sont informés d'une | ervan berust op een objectief criterium. De enen worden immers in |
décision judiciaire alors que les seconds sont informés, en tant que | kennis gesteld van een rechterlijke beslissing, terwijl de anderen als |
parties au procès, d'une initiative procédurale de la partie adverse. | procespartij op de hoogte worden gebracht van een procedureel |
B.4. Cette distinction est pertinente. Les modalités de | initiatief van de tegenpartij. B.4. Het aldus gemaakte onderscheid is pertinent. De modaliteiten van |
l'avertissement prévu aux articles 751 et 753 du Code judiciaire ont, | de verwittiging in de artikelen 751 en 753 van het Gerechtelijk |
en effet, pour objet d'attirer l'attention de la partie informée sur | Wetboek strekken immers ertoe de verwittigde partij te wijzen op de |
les conséquences particulières de son éventuelle inaction, à savoir | bijzondere gevolgen van haar eventueel stilzitten, namelijk dat het |
que le jugement requis sera réputé contradictoire et que, dès lors, la | gevorderde vonnis zal worden geacht op tegenspraak te zijn gewezen en |
voie de recours de l'opposition sera impossible. La notification | derhalve de aanwending van het rechtsmiddel van het verzet onmogelijk |
prévue à l'article 1253quater , b) , du Code judiciaire n'est pas | zal zijn. De kennisgeving waarin artikel 1253quater , b) , van het |
aussi lourde de conséquences. | Gerechtelijk Wetboek voorziet, heeft niet dergelijke ingrijpende |
B.5. N'est pas disproportionnée aux objectifs respectifs précités la | gevolgen. B.5. Het is een met de voormelde onderscheiden doelstelling niet |
mesure qui prévoit que la notification visée à l'article 1253quater , | onevenredige maatregel dat bij de kennisgeving bedoeld in artikel |
b) , du Code judiciaire, à l'inverse de l'avertissement prévu aux | 1253quater , b) , van het Gerechtelijk Wetboek, anders dan bij de |
articles 751 et 753, ne mentionne pas les possibilités et modalités | verwittiging waarin de artikelen 751 en 753 voorzien, geen melding |
d'une voie de recours ordinaire, d'autant qu'il n'est, en la matière, | wordt gemaakt van de mogelijkheden en modaliteiten van de aanwending |
van een gewoon rechtsmiddel, des te meer daar ter zake niet wordt | |
pas dérogé au régime de droit commun. La procédure prévue dans cet | afgeweken van de gemeenrechtelijke regeling. De procedure voor de |
article pour les demandes, qui est dictée par le souci précisé au B.2, | vorderingen, vermeld in dat artikel, die is ingegeven door de in B.2 |
n'exige pas que soient en outre prévues des modalités particulières | omschreven zorg, vereist niet dat tevens in bijzondere modaliteiten |
pour la notification de décisions judiciaires dans cette matière. B.6. En ce qui concerne la comparaison de la notification prévue à l'article 1253quater , b) , avec celle prévue à l'article 792 du Code judiciaire pour les procédures visées à l'article 704, alinéa 1er, du même Code, la Cour observe que les procédures visées par cette disposition sont relatives au droit social et relèvent de la compétence exclusive du tribunal du travail. Le législateur a pu prévoir dans ces matières particulières des règles procédurales spécifiques. B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour | wordt voorzien voor de kennisgeving van rechterlijke beslissingen in die aangelegenheid. B.6. Wat de vergelijking betreft van de kennisgeving in artikel 1253quater, b) , met die waarin wordt voorzien door artikel 792, van het Gerechtelijk Wetboek, voor de rechtsplegingen bedoeld in artikel 704, eerste lid, van hetzelfde Wetboek, merkt het Hof op dat de in die bepaling bedoelde rechtsplegingen betrekking hebben op het sociaal recht en tot de exclusieve bevoegdheid van de arbeidsrechtbank behoren. In die bijzondere aangelegenheden heeft de wetgever kunnen voorzien in specifieke procedurele regels. B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 1253quater , b) , du Code judiciaire ne viole pas les | Artikel 1253quater , b) , van het Gerechtelijk Wetboek schendt de |
articles 10 et 11 de la Constitution en ce que la notification de | artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet, doordat de kennisgeving van |
l'ordonnance judiciaire ne doit pas contenir les mentions visées aux | de rechterlijke beschikking niet moet voorzien in de bij de artikelen |
articles 751, 753 et 792 du Code judiciaire. | 751, 753 en 792 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalde vermeldingen. |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 1er octobre 2003. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 1 oktober 2003. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
A. Arts. | A. Arts. |