Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 121/99 du 10 novembre 1999 Numéro du rôle : 1440 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 21, alinéa 6, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, posée par le Conseil d'Etat. La Cour d'arbitrage,"
Extrait de l'arrêt n° 121/99 du 10 novembre 1999 Numéro du rôle : 1440 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 21, alinéa 6, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, posée par le Conseil d'Etat. La Cour d'arbitrage, Uittreksel uit arrest nr. 121/99 van 10 november 1999 Rolnummer 1440 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 21, zesde lid, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, gesteld door de Raad van State. Het Arbitragehof, I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest nr. 7
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Extrait de l'arrêt n° 121/99 du 10 novembre 1999 Uittreksel uit arrest nr. 121/99 van 10 november 1999
Numéro du rôle : 1440 Rolnummer 1440
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 21, alinéa In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 21, zesde lid, van
6, des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, posée par le Conseil de gecoördineerde wetten op de Raad van State, gesteld door de Raad
d'Etat. van State.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges H. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de
Boel, E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts et R. Henneuse, assistée du rechters H. Boel, E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts en R. Henneuse,
greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior, bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle I. Onderwerp van de prejudiciële vraag
Par arrêt n° 75.909 du 24 septembre 1998 en cause de la commune de Bij arrest nr. 75.909 van 24 september 1998 in zake de gemeente
Rixensart contre la Région wallonne, dont l'expédition est parvenue au Rixensart tegen het Waalse Gewest, waarvan de expeditie ter griffie
greffe de la Cour d'arbitrage le 14 octobre 1998, le Conseil d'Etat a van het Arbitragehof is ingekomen op 14 oktober 1998, heeft de Raad
posé la question préjudicielle suivante : van State de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 21, alinéa 6, des lois sur le Conseil d'Etat coordonnées « Schendt artikel 21, zesde lid, van de wetten op de Raad van State,
le 12 janvier 1973 qui établit une présomption de désistement gecoördineerd op 12 januari 1973, waarin ten aanzien van de
d'instance dans le chef de la partie requérante lorsqu'elle verzoekende partij een vermoeden van afstand van geding wordt
n'introduit aucune demande de poursuite de la procédure dans le délai gevestigd wanneer zij geen enkel verzoek tot voortzetting van de
de 30 jours à compter de la notification du rapport de l'auditeur dans procedure indient binnen een termijn van 30 dagen die ingaat met de
lequel est proposé le rejet ou la déclaration d'irrecevabilité du betekening van het verslag van de auditeur waarin de verwerping of
recours, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ne onontvankelijkheid van het beroep wordt voorgesteld, de artikelen 10
permettant pas à la partie intervenante qui vient à l'appui de la en 11 van de Grondwet, doordat het de tussenkomende partij die het
verzoekschrift ondersteunt, maar die bewust niet als verzoekende
requête, mais qui délibérément ne s'est pas portée requérante, de partij is opgetreden, niet de mogelijkheid biedt de voortzetting van
demander la poursuite de la procédure ? » de procedure te vragen ? » (...)
IV. En droit IV. In rechte
Sur l'objet et la portée de la question préjudicielle (...)Over het onderwerp en de draagwijdte van de prejudiciële vraag
B.1.1. L'article 21, alinéa 6, des lois sur le Conseil d'Etat dispose B.1.1. Artikel 21, zesde lid, van de wetten op de Raad van State
: bepaalt :
« Il existe, dans le chef de la partie requérante, une présomption de « Ten aanzien van de verzoekende partij geldt een vermoeden van
désistement d'instance lorsqu'elle n'introduit aucune demande de
poursuite de la procédure dans un délai de 30 jours à compter de la afstand van geding wanneer zij, binnen een termijn van 30 dagen die
notification du rapport de l'auditeur dans lequel est proposé le rejet ingaat met de betekening van het verslag van de auditeur waarin de
verwerping of onontvankelijkheid van het beroep wordt voorgesteld,
ou la déclaration d'irrecevabilité du recours ». geen verzoek tot voortzetting van de procedure indient. »
B.1.2. La question préjudicielle porte sur la compatibilité de cette B.1.2. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de bestaanbaarheid
disposition avec les articles 10 et 11 de la Constitution en tant van die bepaling met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat
qu'elle ne permet pas à la partie intervenante qui vient à l'appui de zij de tussenkomende partij die het verzoekschrift steunt maar niet
la requête, mais qui ne s'est pas portée requérante, de demander la als verzoekende partij is opgetreden, niet toestaat de voortzetting
poursuite de la procédure. van de procedure te vorderen.
B.2. Ainsi qu'il ressort de l'arrêt de renvoi, la discrimination telle B.2. Zoals uit het verwijzingsarrest blijkt, vloeit de discriminatie
qu'elle est invoquée dans le libellé de la question préjudicielle ne zoals zij wordt aangevoerd in de prejudiciële vraag, niet rechtstreeks
résulte pas directement de l'article 21, alinéa 6, précité mais de voort uit het voormelde artikel 21, zesde lid, maar uit de
l'interprétation qui en est faite lorsqu'on le met en combinaison avec interpretatie die eraan wordt gegeven wanneer het wordt gelezen in
le principe de la dépendance procédurale de l'intervention volontaire samenhang met het beginsel van de procedurele afhankelijkheid van de
à l'égard de la demande d'annulation. vrijwillige tussenkomst ten opzichte van de vordering tot
La Cour doit tenir compte de cette particularité, invoquée par l'arrêt vernietiging. Om de prejudiciële vraag te beantwoorden, dient het Hof rekening te
de renvoi, pour répondre à la question préjudicielle. houden met die bijzonderheid, die in het verwijzingsarrest wordt aangevoerd.
Sur le fond Ten gronde
B.3. L'article 21, alinéa 6, a été inséré dans les lois coordonnées B.3. Artikel 21, zesde lid, is in de gecoördineerde wetten op de Raad
sur le Conseil d'Etat par l'article 1er de la loi du 17 octobre 1990. van State ingevoerd bij artikel 1 van de wet van 17 oktober 1990. Zij
Elle fait partie d'une série de mesures par lesquelles le législateur maakt deel uit van een reeks maatregelen waarmee de wetgever de duur
entendait réduire la durée de la procédure devant la section van de rechtspleging voor de afdeling administratie van de Raad van
d'administration du Conseil d'Etat et résorber l'arriéré State wilde inkorten en de gerechtelijke achterstand wilde wegwerken
juridictionnel (Doc. parl., Sénat, 1989-1990, n° 984-1 (Exposé des (Parl. St., Senaat, 1989-1990, nr. 984-1 (Memorie van toelichting), p.
motifs), p. 1, et n° 984-2 (Rapport), p. 2, et Ann., Sénat, 12 juillet 1, en nr. 984-2 (Verslag), p. 2, en Hand., Senaat, 12 juli 1990, pp.
1990, pp. 2640 et s.) 2640 e.v.).
B.4. En l'occurrence, cette disposition prévoit que lorsque la partie B.4. Te dezen schrijft die bepaling voor dat wanneer de verzoekende
requérante ne respecte pas le délai fixé pour l'introduction d'une partij de termijn vastgesteld voor het indienen van een vordering tot
demande de poursuite de la procédure, elle est présumée se désister de voortzetting van de procedure niet in acht neemt, zij geacht wordt
cette procédure. afstand van dat geding te doen.
Quelque lourde que soit pour la partie requérante la conséquence du Hoe zwaar ook het gevolg van de niet-naleving van die termijn voor de
non-respect de ce délai, une telle mesure n'est pas manifestement verzoekende partij moge zijn, een dergelijke maatregel is niet
disproportionnée au regard de l'objectif poursuivi par le législateur, kennelijk onevenredig ten aanzien van de door de wetgever nagestreefde
à savoir réduire la durée de la procédure, compte tenu du principe doelstelling, namelijk het inkorten van de duur van de rechtspleging,
général de droit selon lequel la rigueur de la loi peut être tempérée gelet op het algemene rechtsbeginsel dat de strengheid van de wet in
en cas de force majeure ou d'erreur invincible, principe auquel la loi geval van overmacht of van onoverwinnelijke dwaling kan worden
en cause n'a pas dérogé. L'obligation de transmettre dans les délais gemilderd, beginsel waarvan de betrokken wet niet is afgeweken. De
une pièce de procédure, dont le contenu peut se limiter à la simple verplichting om binnen de termijn een procedurestuk in te dienen,
confirmation de ce que la partie requérante persiste dans sa requête, waarvan de inhoud zich kan beperken tot de loutere bevestiging dat de
est une exigence de forme qui n'entraîne pas une charge verzoekende partij in haar vordering volhardt, is een vormvoorschrift
disproportionnée au regard dudit objectif. dat, ten aanzien van de voormelde doelstelling, geen onevenredige last teweegbrengt.
B.5. Il résulte de l'examen du dossier et des circonstances de la B.5. Uit het onderzoek van het dossier en uit de omstandigheden van de
cause que le second intervenant devant le Conseil d'Etat entend zaak blijkt dat de tweede tussenkomende partij voor de Raad van State
dénoncer la différence de traitement qui existerait, pour het verschil in behandeling aanklaagt dat, voor de toepassing van het
l'application de l'article 21, alinéa 6, précité, entre, d'une part, voormelde artikel 21, zesde lid, zou bestaan tussen, enerzijds, de
la partie requérant l'annulation qui dispose de la faculté de partij die de vernietiging vordert, die de mogelijkheid heeft om de
solliciter la poursuite de la procédure malgré le dépôt d'un rapport voortzetting van de procedure te vragen niettegenstaande het
de l'auditeur concluant au rejet ou à l'irrecevabilité de la requête neerleggen van een verslag van de auditeur die besluit tot de
et, d'autre part, la partie intervenante, qui ne dispose pas de cette verwerping of de onontvankelijkheid van het verzoekschrift en,
faculté puisque le sort de l'intervention est lié à celui de la anderzijds, de tussenkomende partij, die niet over die mogelijkheid
beschikt vermits het lot van de tussenkomst gebonden is aan dat van
requête. het verzoekschrift.
B.6. Le principe de la dépendance procédurale de l'intervention devant B.6. Het beginsel van de procedurele afhankelijkheid van de
le Conseil d'Etat à l'égard du recours en annulation résulte de tussenkomst voor de Raad van State ten opzichte van het beroep tot
plusieurs dispositions des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, vernietiging, vloeit voort uit verschillende bepalingen van de
parmi lesquelles l'article 21bis, § 1er, qui dispose que « gecoördineerde wetten op de Raad van State, waaronder artikel 21bis, §
l'intervenant à l'appui de la requête ne peut soulever d'autres moyens 1, dat bepaalt : « De tussenkomende partij kan ter ondersteuning van
que ceux qui ont été formulés dans la requête introductive d'instance het verzoek geen andere middelen aanvoeren dan die welke in het
». Cette même disposition soumet par ailleurs l'intervention au inleidend verzoekschrift zijn uiteengezet ». Diezelfde bepaling stelt
respect de délais de rigueur en sorte que « cette intervention ne de tussenkomst overigens afhankelijk van de inachtneming van dwingende
retarde la procédure en aucune manière ». termijnen zodat « deze tussenkomst de procedure op generlei wijze vertraagt ».
B.7. En optant pour l'intervention volontaire plutôt que pour B.7. Door te opteren voor de vrijwillige tussenkomst in plaats van
l'introduction d'un recours en annulation, la partie intervenante voor het indienen van een beroep tot vernietiging, kiest de
choisit volontairement un type de procédure qui présente certains tussenkomende partij vrijwillig een type van procedure dat bepaalde
avantages mais dont elle ne peut ignorer non plus la situation de voordelen biedt maar waarvan zij ook niet kan zeggen dat zij de
dépendance par rapport à la procédure principale, y compris les situatie van afhankelijkheid ten opzichte van de hoofdprocedure, met
risques inhérents à ce statut. inbegrip van de risico's die inherent zijn aan dat statuut, niet kent.
La partie qui ne choisit pas la voie du recours en annulation ne peut De partij die niet de weg van het beroep tot vernietiging kiest, kan
se plaindre des conséquences qui résultent pour elle de l'absence de zich niet beklagen over de gevolgen die voor haar voortvloeien uit de
demande de poursuite de la procédure par le requérant principal. ontstentenis van een verzoek tot voortzetting van de procedure door de
hoofdverzoeker.
B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative. B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 21, alinéa 6, des lois sur le Conseil d'Etat coordonnées le Artikel 21, zesde lid, van de wetten op de Raad van State,
12 janvier 1973, qui établit une présomption de désistement d'instance gecoördineerd op 12 januari 1973, waarin ten aanzien van de
verzoekende partij een vermoeden van afstand van geding wordt
dans le chef de la partie requérante lorsqu'elle n'introduit aucune gevestigd wanneer zij geen enkel verzoek tot voortzetting van de
demande de poursuite de la procédure dans le délai de 30 jours à procedure indient binnen de termijn van 30 dagen die ingaat met de
compter de la notification du rapport de l'auditeur dans lequel est kennisgeving van het verslag van de auditeur waarin de verwerping of
proposé le rejet ou la déclaration d'irrecevabilité du recours, ne onontvankelijkheid van het beroep wordt voorgesteld, schendt de
viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ne permettant artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet, doordat het de tussenkomende
pas à la partie intervenante qui vient à l'appui de la requête, mais partij die het verzoekschrift steunt, maar die bewust niet als
qui délibérément ne s'est pas portée requérante, de demander la verzoekende partij is opgetreden, niet de mogelijkheid biedt de
poursuite de la procédure. voortzetting van de procedure te vragen.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 10 novembre 1999. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 10 november 1999.
Le greffier, De griffier,
L. Potoms. L. Potoms.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^