← Retour vers "Arrêt n° 124/98 du 3 décembre 1998 Numéro du rôle : 1268 En cause : le recours en
annulation des articles 5, alinéa 1 er , 6°, et 6, alinéa 1 er , 6°, de
la loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de gardiennage, sur les en La Cour d'arbitrage, composée
des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges L. Françoi(...)"
Arrêt n° 124/98 du 3 décembre 1998 Numéro du rôle : 1268 En cause : le recours en annulation des articles 5, alinéa 1 er , 6°, et 6, alinéa 1 er , 6°, de la loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de gardiennage, sur les en La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges L. Françoi(...) | Arrest nr. 124/98 van 3 december 1998 Rolnummer 1268 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, 6°, van de wet van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de beveiligingsondernemingen en de Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters L. (...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Arrêt n° 124/98 du 3 décembre 1998 | Arrest nr. 124/98 van 3 december 1998 |
Numéro du rôle : 1268 | Rolnummer 1268 |
En cause : le recours en annulation des articles 5, alinéa 1er, 6°, et | In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 5, eerste lid, |
6, alinéa 1er, 6°, de la loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de | 6°, en 6, eerste lid, 6°, van de wet van 10 april 1990 op de |
gardiennage, sur les entreprises de sécurité et sur les services | bewakingsondernemingen, de beveiligingsondernemingen en de interne |
internes de gardiennage, tels qu'ils ont été remplacés par les | bewakingsdiensten, zoals vervangen door de artikelen 5, 3°, en 6 van |
articles 5, 3°, et 6 de la loi du 18 juillet 1997 modifiant la loi | de wet van 18 juli 1997 tot wijziging van voormelde wet, ingesteld |
précitée, introduit par W. Claeys et autres. | door W. Claeys en anderen. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de |
François, P. Martens, J. Delruelle, H. Coremans et M. Bossuyt, | rechters L. François, P. Martens, J. Delruelle, H. Coremans en M. |
assistée du greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior, | Bossuyt, bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours | I. Onderwerp van het beroep |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 30 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 30 december |
décembre 1997 et parvenue au greffe le 31 décembre 1997, un recours en | 1997 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 31 |
december 1997, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen | |
annulation des articles 5, 3°, et 6 de la loi du 18 juillet 1997 | 5, 3°, en 6 van de wet van 18 juli 1997 tot wijziging van de wet van |
modifiant la loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de gardiennage, | 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de |
sur les entreprises de sécurité et sur les services internes de | beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten, de wet van |
gardiennage, la loi du 19 juillet 1991 organisant la profession de | 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privé-detective en de wet |
détective privé et la loi du 3 janvier 1933 relative à la fabrication, | van 3 januari 1933 op de vervaardiging van, de handel in en het dragen |
au commerce et au port des armes et au commerce des munitions (publiée | van wapens en op de handel in munitie (bekendgemaakt in het Belgisch |
au Moniteur belge du 28 août 1997), qui remplacent les articles 5, | Staatsblad van 28 augustus 1997), die de artikelen 5, eerste lid, 6°, |
alinéa 1er, 6°, et 6, alinéa 1er, 6°, de ladite loi du 10 avril 1990, | en 6, eerste lid, 6°, van voormelde wet van 10 april 1990 vervangen, |
a été introduit par W. Claeys, demeurant à 9831 Deurle, Antoon de | door W. Claeys, wonende te 9831 Deurle, Antoon de Peseroeyelaan 16, A. |
Peseroeyelaan 16, A. Beerts, demeurant à 2990 Wuustwezel, Het Geleeg | Beerts, wonende te 2990 Wuustwezel, Het Geleeg 6/1, J. Dolfeyn, |
6/1, J. Dolfeyn, demeurant à 5140 Sombreffe, rue Agnelée 26, P. | wonende te 5140 Sombreffe, rue Agnelée 26, P. Bleyfuesz, wonende te |
Bleyfuesz, demeurant à 4000 Liège, rue Gaston Laboulle 10, et G. | 4000 Luik, rue Gaston Laboulle 10, en G. Berwouts, wonende te 5140 |
Berwouts, demeurant à 5140 Sombreffe, rue Potriau 37. | Sombreffe, rue Potriau 37. |
II. La procédure | II. De rechtspleging |
Par ordonnance du 31 décembre 1997, le président en exercice a désigné | Bij beschikking van 31 december 1997 heeft de voorzitter in functie de |
les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi | rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 |
spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. | van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. |
Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application | De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was |
des articles 71 ou 72 de la loi organique. | om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. |
Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi | Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de |
organique, par lettres recommandées à la poste le 23 janvier 1998. | organieke wet bij op 23 januari 1998 ter post aangetekende brieven. |
Par ordonnance du 11 février 1998, la Cour a décidé que l'instruction | Bij beschikking van 11 februari 1998 heeft het Hof beslist dat het |
aurait lieu en français. | onderzoek in het Frans wordt gevoerd. |
Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats | Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten |
par lettres recommandées à la poste le 13 février 1998. | bij op 13 februari 1998 ter post aangetekende brieven. |
L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au | Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is |
Moniteur belge du 27 février 1998. | bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 27 februari 1998. |
Le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, a | De Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, heeft een memorie |
introduit un mémoire par lettre recommandée à la poste le 25 février | ingediend bij op 25 februari 1998 ter post aangetekende brief. |
1998. Ce mémoire a été notifié conformément à l'article 89 de la loi | Van die memorie is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de |
organique, par lettre recommandée à la poste le 20 avril 1998. | organieke wet bij op 20 april 1998 ter post aangetekende brief. |
De verzoekende partijen hebben een memorie van antwoord ingediend bij | |
op 30 april 1998 ter post aangetekende brief. | |
Les parties requérantes ont introduit un mémoire en réponse, par | Bij beschikking van 27 mei 1998 heeft het Hof de termijn waarbinnen |
lettre recommandée à la poste le 30 avril 1998. | het arrest moet worden gewezen, verlengd tot 30 december 1998. |
Bij beschikking van 23 september 1998 heeft het Hof de zaak in | |
Par ordonnance du 27 mai 1998, la Cour a prorogé jusqu'au 30 décembre | gereedheid verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 21 |
1998 le délai dans lequel l'arrêt doit être rendu. | oktober 1998 na de partijen te hebben uitgenodigd zich op de |
Par ordonnance du 23 septembre 1998, la Cour a déclaré l'affaire en | terechtzitting in zo concreet, expliciet en precies mogelijke |
état et fixé l'audience au 21 octobre 1998 après avoir invité les | bewoordingen uit te drukken over de aanwezigheid of afwezigheid van |
parties à s'exprimer à l'audience, en termes aussi concrets, | |
explicites et précis qu'il est possible, sur la présence ou l'absence | relevante feiten om de bekritiseerde maatregel te verantwoorden, |
de faits pertinents pour justifier la mesure critiquée, la ratio legis | aangezien de ratio legis in de parlementaire voorbereiding is |
étant exposée dans les travaux préparatoires en termes allusifs et | uiteengezet in zinspelende en vage bewoordingen (Gedr. St., Senaat, |
imprécis (Doc. parl., Sénat, 1985-1986, n° 298-5, pp. 39 et 42, et | 1985-1986, nr. 298-5, pp. 39 en 42, en 1988-1989, nr. 775-1, pp. 3 en |
1988-1989, n° 775-1, pp. 3 et 13, n° 775-2, pp. 3, 6, 15, 17 et 32). | 13, nr. 775-2, pp. 3, 6, 15, 17 en 32). |
Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats | Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten |
par lettres recommandées à la poste le 24 septembre 1998. | bij op 24 september 1998 ter post aangetekende brieven. |
A l'audience publique du 21 octobre 1998 : | Op de openbare terechtzitting van 21 oktober 1998 : |
- ont comparu : | - zijn verschenen : |
. Me P. Vande Casteele, avocat au barreau de Bruxelles, pour les | . Mr. P. Vande Casteele, advocaat bij de balie te Brussel, voor de |
parties requérantes; | verzoekende partijen; |
. Me E. Brewaeys, avocat au barreau de Bruxelles, pour le Conseil des | . Mr. E. Brewaeys, advocaat bij de balie te Brussel, voor de |
ministres; | Ministerraad; |
- les juges-rapporteurs L. François et H. Coremans ont fait rapport; | - hebben de rechters-verslaggevers L. François en H. Coremans verslag uitgebracht; |
- les avocats précités ont été entendus; | - zijn de voornoemde advocaten gehoord; |
- l'affaire a été mise en délibéré. | - is de zaak in beraad genomen. |
La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants | De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende |
de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. | van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. |
III. Objet des dispositions attaquées | III. Onderwerp van de bestreden bepalingen |
1. L'article 5, alinéa 1er, 6°, et l'article 6, alinéa 1er, 6°, de la | 1. Artikel 5, eerste lid, 6°, en artikel 6, eerste lid, 6°, van de wet |
loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de gardiennage, sur les | van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de |
entreprises de sécurité et sur les services internes de gardiennage disposaient : | beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten bepaalden : |
« Art. 5.Les personnes qui assurent la direction effective d'une |
« Art. 5.De personen die de werkelijke leiding hebben van een |
entreprise de gardiennage, d'un service interne de gardiennage ou | bewakingsonderneming, een interne bewakingsdienst of een |
d'une entreprise de sécurité, ainsi que les personnes qui siègent au | beveiligingsonderneming en de personen die in de raad van bestuur van |
conseil d'administration d'une entreprise de gardiennage ou de | een bewakings- of beveiligingsonderneming zitting hebben, moeten |
sécurité doivent satisfaire aux conditions suivantes : | voldoen aan de volgende voorwaarden : |
[...] | [...] |
6° ne pas avoir été, au cours des cinq années qui précèdent, membres | 6° sinds vijf jaar geen lid zijn geweest van een politie- of openbare |
d'un service de police ou d'un service public de renseignements, ni | inlichtingendienst, noch een militair of openbaar ambt hebben bekleed |
avoir exercé une des fonctions militaires ou une des fonctions | |
publiques figurant sur une liste arrêtée par le Roi; » | dat voorkomt op een door de Koning te bepalen lijst; » |
« Art. 6.Les personnes engagées par une entreprise de gardiennage ou |
« Art. 6.De personen die door een bewakingsonderneming of |
de sécurité ou qui travaillent pour le compte de ces entreprises, et | beveiligingsonderneming worden aangeworven, of voor hun rekening |
les personnes affectées aux activités d'un service interne de | werken en de personen die ingezet worden bij de activiteiten van een |
gardiennage, doivent satisfaire aux conditions suivantes : | interne bewakingsdienst, moeten voldoen aan de volgende voorwaarden : |
[...] | [...] |
6° ne pas avoir été, au cours des cinq années qui précèdent, membres | 6° sinds vijf jaar geen lid geweest zijn van een politie- of openbare |
d'un service de police ou d'un service public de renseignements, ni | inlichtingendienst, noch een militair of openbaar ambt hebben bekleed |
avoir exercé une des fonctions militaires ou une des fonctions | |
publiques figurant sur une liste arrêtée par le Roi; ». | dat voorkomt op een door de Koning bepaalde lijst; ». |
2. Depuis leur modification par la loi du 18 juillet 1997, qui fait | 2. Sinds de wijziging ervan bij de wet van 18 juli 1997, waartegen |
l'objet du recours, ces dispositions énoncent : | beroep is ingesteld, stellen die bepalingen : |
« Art. 5.Les personnes qui assurent la direction effective d'une |
« Art. 5.De personen die de werkelijke leiding hebben van een |
entreprise de gardiennage, d'un service interne de gardiennage ou | bewakingsonderneming, een interne bewakingsdienst of een |
d'une entreprise de sécurité, ainsi que les personnes qui siègent au | beveiligingsonderneming en de personen die in de raad van bestuur van |
conseil d'administration d'une entreprise de gardiennage ou de | een bewakings- of beveiligingsonderneming zitting hebben, moeten |
sécurité doivent satisfaire aux conditions suivantes : | voldoen aan de volgende voorwaarden : |
[...] | [...] |
6° ne pas avoir été, au cours des cinq années qui précèdent, membres | 6° sinds vijf jaar geen lid zijn geweest van een politiedienst, zoals |
d'un service de police tel que défini par la loi du 5 août 1992 sur la | bepaald in de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt of van een |
fonction de police, ou d'un service public de renseignements, tel que | |
défini par la loi du 18 juillet 1991 organique du contrôle des | inlichtingendienst, zoals bepaald in de wet van 18 juli 1991 tot |
services de police et de renseignements, ni avoir exercé une des | regeling van het toezicht op politie- en inlichtingendiensten, noch |
fonctions militaires ou une des fonctions publiques figurant sur une | een militair of openbaar ambt hebben bekleed dat voorkomt op een door |
liste arrêtée par le Roi; » | de Koning te bepalen lijst; » |
« Art. 6.Les personnes qui exercent, dans une entreprise de |
« Art. 6.De personen die in een bewakingsonderneming, een |
gardiennage, une entreprise de sécurité ou un service interne de | beveiligingsonderneming of een interne bewakingsdienst een andere |
gardiennage, une autre fonction que celles qui sont visées à l'article | functie uitoefenen dan die welke beoogd worden in artikel 5, moeten |
5, doivent satisfaire aux conditions suivantes : | voldoen aan de volgende voorwaarden : |
[...] | [...] |
6° ne pas avoir été, au cours des cinq années qui précèdent, membres | 6° sinds vijf jaar geen lid zijn geweest van een politiedienst, zoals |
d'un service de police tel que défini par la loi du 5 août 1992 sur la | bepaald in de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt of van een |
fonction de police, ou d'un service public de renseignements, tel que | |
défini par la loi du 18 juillet 1991 organique du contrôle des | openbare inlichtingendienst, zoals bepaald in de wet van 18 juli 1991 |
services de police et de renseignements, ni avoir exercé une des | tot regeling van het toezicht op politie- en inlichtingendiensten, |
fonctions militaires ou une des fonctions publiques figurant sur une | noch een militair of openbaar ambt hebben bekleed dat voorkomt op een |
liste arrêtée par le Roi; ». | door de Koning te bepalen lijst; ». |
IV. En droit | IV. In rechte |
- A - | - A - |
Requête | Verzoekschrift |
Quant à la recevabilité | Ten aanzien van de ontvankelijkheid |
A.1.1. L'objection éventuelle selon laquelle certaines dispositions de | A.1.1. Het mogelijke bezwaar volgens hetwelk sommige bepalingen van de |
la loi du 10 avril 1990 seraient simplement « confirmées » ou « | wet van 10 april 1990 eenvoudigweg « bevestigd » of « geïnterpreteerd |
interprétées » par celle du 18 juillet 1997 ne met pas en cause la | » zouden zijn bij de wet van 18 juli 1997 brengt de ontvankelijkheid |
recevabilité du recours puisque tout acte législatif est susceptible | van het beroep niet in het geding vermits elke wetgevende akte door |
d'être contrôlé par la Cour, même lorsque l'intervention législative | het Hof kan worden getoetst, zelfs indien het wetgevend optreden zich |
se limite à confirmer ou à reprendre une législation existante. | beperkt tot het bevestigen of het overnemen van een bestaande wetgeving. |
A.1.2. L'interdiction professionnelle attaquée par les requérants, | A.1.2. Het door de verzoekers, militairen in actieve dienst of gewezen |
militaires en service actif ou anciens militaires, est un élément du | militairen, aangevochten beroepsverbod is een element van het statuut |
statut des membres de la force publique belge, en particulier des | van de leden van de Belgische gewapende macht, in het bijzonder van de |
militaires. Leurs droits et obligations à la fin de leur carrière en | militairen. Hun rechten en verplichtingen op het einde van hun |
service actif - à l'occasion de leur démission ou de leur retraite - | loopbaan in actieve dienst - ter gelegenheid van hun ontslag of |
sont déterminés par les dispositions législatives attaquées. Lorsqu'il | pensionering - worden bij de bestreden wetsbepalingen vastgesteld. |
a annulé l'arrêté royal pris sur la base de l'article 5, alinéa 1er, | Toen de Raad van State het op basis van artikel 5, eerste lid, 5°, van |
5°, de la loi du 10 avril 1990 dans sa version initiale, le Conseil | de wet van 10 april 1990 in zijn aanvankelijke versie genomen |
d'Etat a estimé que la loi constitue un élément de la situation | koninklijk besluit heeft vernietigd, heeft hij geoordeeld dat de wet |
juridique des titulaires des fonctions en cause. L'identification | een element vormt van de rechtstoestand van de titularissen van de in |
het geding zijnde functies. De precieze identificatie van die | |
précise de ces fonctions, objet de l'arrêté attaqué, constitue un | functies, het voorwerp van het bestreden besluit, vormt een element |
élément de la situation statutaire de ces titulaires. | van de statutaire toestand van die ambtsdragers. |
Quant au fond | Ten gronde |
A.1.3. Excepté en ce qui concerne le délai de cinq ans, les | A.1.3. Behalve wat de termijn van vijf jaar betreft, kennen de |
dispositions attaquées confèrent au Roi un pouvoir discrétionnaire | bestreden bepalingen aan de Koning een ruime discretionaire |
étendu. Instituant une interdiction professionnelle, elles constituent | bevoegdheid toe. Aangezien zij een beroepsverbod instellen, vormen zij |
un élément du statut de la force publique. | een element van het statuut van de gewapende macht. |
A.1.4. Les droits fondamentaux en cause - le libre choix d'une | A.1.4. De in het geding zijnde fundamentele rechten - de vrije keuze |
activité professionnelle et le droit au travail, inscrits à l'article | |
23 de la Constitution, et le principe de légalité inscrit à l'article | van beroepsarbeid en het recht op arbeid, ingeschreven in artikel 23 |
182 de la Constitution - ont effet direct : ils imposent au | van de Grondwet, en het in artikel 182 van de Grondwet ingeschreven |
législateur de réglementer lui-même la profession et de s'abstenir de | wettigheidsbeginsel - hebben rechtstreekse werking : zij leggen de |
toute délégation au pouvoir exécutif. Les arrêts nos 23/96 et 34/96 | wetgever de verplichting op zelf het beroep te reglementeren en zich |
ont annulé des dispositions dans lesquelles le législateur, soit avait | van elke delegatie aan de uitvoerende macht te onthouden. De arresten |
établi des critères à ce point imprécis et incomplets qu'ils | nrs. 23/96 en 34/96 hebben bepalingen vernietigd waarbij de wetgever |
ofwel dermate onduidelijke en onvolledige criteria had vastgesteld dat | |
laissaient au Roi un pouvoir d'appréciation trop large, incompatible | zij aan de Koning een te ruime beoordelingsbevoegdheid overlieten die |
avec l'article 182 de la Constitution, soit avait porté une atteinte | onverenigbaar is met artikel 182 van de Grondwet, ofwel op |
disproportionnée à la liberté du travail. | onevenredige wijze afbreuk had gedaan aan de vrijheid van arbeid. |
A.1.5. Les seuls critères mentionnés par la disposition en cause sont | A.1.5. De enkele criteria die in de in het geding zijnde bepaling zijn |
la notion sans doute objective de « fonction militaire ou publique » | vermeld, zijn het wellicht objectieve begrip « militair of openbaar |
et couvrant notamment les miliciens (qui, selon une jurisprudence | ambt », dat met name de dienstplichtigen (welke luidens een vaste |
constante, sont (ont été) également des organes de l'Etat belge) et | rechtspraak ook organen van de Belgische Staat zijn (geweest)) omvat |
les militaires (qui sont occupés par d'autres employeurs en exécution | en de militairen (welke ter uitvoering van de « bezigingswet » door |
de la loi relative à l' » utilisation de militaires », mais qui | andere werkgevers worden tewerkgesteld, maar hun oorspronkelijke |
conservent leur qualité originaire de militaires). Les dispositions en | hoedanigheid van militair behouden). De in het geding zijnde |
cause ne permettent ni de déterminer quelles fonctions publiques | bepalingen maken het niet mogelijk vast te stellen welke precieze |
précises et quels grades entrent en considération, ni si l'on peut | overheidsfuncties en welke graden in aanmerking komen, noch of men |
mettre des corps entiers sur la liste. | volledige korpsen in hun geheel op de lijst kan plaatsen. |
A.1.6. A l'égard des militaires, le Roi dispose seulement d'un pouvoir | A.1.6. Ten aanzien van de militairen, beschikt de Koning slechts over |
d'exécution limité (article 182 de la Constitution). L'article 23 de | een beperkte uitvoeringsmacht (artikel 182 van de Grondwet). Artikel |
la Constitution garantit aussi - à tous, cette fois - que seul le | 23 van de Grondwet garandeert eveneens - aan eenieder ditmaal - dat |
législateur lui-même peut réglementer et/ou limiter le libre choix | enkel de wetgever zelf de vrije keuze van beroepsarbeid kan |
d'une activité professionnelle. L'habilitation trop large conférée au | reglementeren en/of beperken. De te ruime, aan de Koning verleende |
Roi prive les requérants d'une double garantie constitutionnelle; elle | machtiging ontzegt de verzoekers een dubbele grondwettelijke waarborg; |
affecte de façon disproportionnée et discriminatoire le libre choix | zij raakt op onevenredige en discriminerende wijze de vrije keuze van |
d'une activité professionnelle et établit donc une discrimination au | beroepsarbeid en stelt dus een discriminatie in ten nadele van de |
détriment des fonctionnaires et des militaires. | ambtenaren en de militairen. |
A.1.7. Les dispositions attaquées instituent un pouvoir | A.1.7. De aangevochten bepalingen stellen, zonder verdere precisering, |
discrétionnaire absolu à l'égard des militaires et des titulaires de | een absolute discretionaire bevoegdheid in ten aanzien van de |
fonction publique sans autre précision, alors que les autres | militairen en de overheidsambtenaren, terwijl de andere bij die |
catégories qu'elles visent sont désignées tout à fait précisément. | bepalingen bedoelde categorieën heel precies worden aangewezen. |
Dans le prolongement de ce qui précède, l'on constate une violation | Aansluitend bij wat voorafgaat, stelt men een autonome schending van |
autonome des articles 10 et 11 de la Constitution lorsque l'on compare | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet vast, wanneer men de situatie |
la situation des requérants à celle d'autres ressortissants (belges). | van de verzoekers met die van de andere (Belgische) onderdanen |
Il existe sans doute une distinction objective, à savoir le fait | vergelijkt. Er is wellicht een objectief onderscheid, namelijk het al |
d'exercer ou non une fonction publique ou militaire. Il est toutefois | of niet bekleden van een openbaar of militair ambt. Het is evenwel |
déraisonnable que ces seules qualités puissent constituer un motif | onredelijk dat die enkele hoedanigheid een aanneembaar motief zou |
admissible pour l'interdiction professionnelle. Si le législateur | kunnen vormen voor het beroepsverbod. Hoewel de wetgever een bepaalde |
poursuit un objectif déterminé - le Conseil des ministres ne fournira | doelstelling beoogt - de Ministerraad zal hieromtrent enkel een uitleg |
qu'une explication a posteriori à ce sujet, puisque les travaux | a posteriori verschaffen, omdat de parlementaire voorbereiding van |
préparatoires de 1996-1997 n'en disent rien -, il est de toute manière | 1996-1997 daarover niets vermeldt - dan nog is het kennelijk |
manifestement déraisonnable de prévoir que tous les membres du secteur | onredelijk te bepalen dat alle leden van de overheidssector in |
public peuvent entrer en ligne de compte pour l'interdiction | aanmerking komen voor het beroepsverbod. De omstandigheid dat de |
professionnelle. La circonstance que le Roi déterminera Lui-même Ses | Koning zelf Zijn eigen criteria zou vaststellen is te dezen niet relevant. |
propres critères n'est pas pertinente en l'espèce. | |
Mémoire du Conseil des ministres | Memorie van de Ministerraad |
A.2.1. Les dispositions attaquées sont identiques à celles qui | A.2.1. De bestreden bepalingen zijn identiek met die welke voorheen |
existaient précédemment, à savoir les articles 5, alinéa 1er, 6°, et | bestonden, te weten de artikelen 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, |
6, alinéa 1er, 6°, de la loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de | 6°, van de wet van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de |
gardiennage, sur les entreprises de sécurité et sur les services | beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten. De |
internes de gardiennage. La modification de la loi du 10 avril 1990 | wijziging van de wet van 10 april 1990 bij de wet van 18 juli 1997 is |
par la loi du 18 juillet 1997 est entièrement identique à celle | volledig identiek met die welke is ingevoegd bij de wet van 30 |
insérée par la loi du 30 décembre 1996 dans la loi du 19 juillet 1991 | december 1996 in de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep |
organisant la profession de détective privé, en exécution de laquelle | van privé-detective, ter uitvoering waarvan het koninklijk besluit van |
fut pris l'arrêté royal du 28 septembre 1992 fixant les fonctions | 28 september 1992 tot vaststelling van de openbare en militaire ambten |
publiques et militaires visées à l'article 3, alinéa 1er, 6°, de la | zoals bedoeld in artikel 3, eerste lid, 6°, van de voormelde wet van |
loi du 19 juillet 1991 précitée. La seule différence consiste en ce | 19 juli 1991 werd aangenomen. Het enige verschilpunt betreft het feit |
que la loi du 18 juillet 1997 a précisé ce qu'il fallait entendre par | dat de wet van 18 juli 1997 heeft gepreciseerd wat onder politie- of |
service de police ou de renseignement. A cette fin, il est renvoyé | inlichtingendienst dient te worden verstaan. Daarvoor wordt thans |
aujourd'hui à la loi du 18 juillet 1991 organique du contrôle des | verwezen naar de wet van 18 juli 1991 tot regeling van het toezicht op |
services de police et de renseignements. | politie- en inlichtingendiensten. |
Est irrecevable, le recours introduit contre une distinction instaurée | Een beroep dat wordt ingesteld tegen een onderscheid dat werd |
par une disposition qui ne peut plus être attaquée ratione temporis | ingevoerd door een bepaling die ratione temporis niet meer met een |
par un recours en annulation. Sans doute le Conseil des ministres | beroep tot vernietiging kan worden bestreden, is niet ontvankelijk. |
connaît-il la jurisprudence de la Cour, qui considère que lorsque, | Weliswaar kent de Ministerraad de rechtspraak van het Hof die stelt |
dans une législation nouvelle, le législateur reprend une disposition | dat wanneer de wetgever in een nieuwe wetgeving een vroegere bepaling |
ancienne, cette circonstance, en principe, ne fait pas obstacle à ce | overneemt, die omstandigheid in beginsel niet verhindert dat tegen de |
qu'un recours puisse être introduit contre la disposition reprise, | overgenomen bepaling een beroep kan worden ingesteld binnen zes |
dans les six mois de sa publication, puisque le législateur manifeste | maanden na de bekendmaking ervan, vermits de wetgever aldus zijn wil |
ainsi sa volonté de légiférer en la matière. Il convient néanmoins | te kennen geeft om ter zake wetgevend op te treden. Toch moet erop |
d'attirer l'attention sur le fait que les parties requérantes sont | worden gewezen dat de verzoekende partijen ook gehouden zijn tot het |
également tenues de respecter les principes de bonne citoyenneté qui | in acht nemen van de beginselen van behoorlijk burgerschap die tot |
s'expriment dans la jurisprudence du Conseil d'Etat. De ce qu'aucune | uiting komen in de rechtspraak van de Raad van State. Uit het feit dat |
action n'a été intentée contre la loi du 10 avril 1990, qui comportait | niet werd geageerd tegen de wet van 10 april 1990, die een identieke |
une disposition identique à celle actuellement attaquée, il faut | bepaling als de thans bestreden bepaling bevatte, moet worden afgeleid |
déduire que les requérants ont « tacitement renoncé » à leur droit de | dat de verzoekers hun recht hebben « verwerkt » om de nietigverklaring |
demander l'annulation d'une disposition identique. | te vorderen van een identieke bepaling. |
Par son poids et l'importance des conséquences applicables erga omnes, | Door haar gewichtigheid en de belangrijkheid van de gevolgen die erga |
l'annulation intéresse au premier chef l'ordre public. Il ne convient donc pas que la validité des lois, décrets et ordonnances demeure incertaine pendant une durée indéterminée en fonction de la rapidité mise par les parties à introduire un recours en annulation. Il découle de ce principe, qui doit être rattaché à la sécurité juridique, que le recours doit en tout état de cause être introduit, à peine d'irrecevabilité, dans les six mois de la publication de la norme litigieuse au Moniteur belge, et que cela vaut aussi, comme en l'espèce, pour des lois de confirmation. Le recours est donc irrecevable ratione temporis. A.2.2. Les dispositions attaquées portent sur le statut des entreprises de sécurité et de gardiennage, et de leur personnel, et non pas sur le statut des militaires. Seuls les anciens militaires peuvent être affectés, et même uniquement ceux qui exerçaient une fonction militaire voici moins de cinq (ou dix) ans. L'intérêt de toutes les parties requérantes est indissolublement lié au contenu de l'arrêté royal qui doit donner exécution à la norme attaquée. Ce n'est que lorsque les requérants (individuels) figureront sur la liste des fonctions militaires ou publiques à fixer ou fixée par le Roi qu'ils pourront prétendre que la disposition législative contestée leur est applicable. Une disposition qui n'est pas applicable aux parties requérantes ne saurait leur causer le moindre préjudice, en sorte que le recours formé contre celle-ci est irrecevable. Aucune des parties requérantes ne démontre que sa situation serait susceptible d'être affectée directement et défavorablement par la norme attaquée. A.2.3. Aucune des parties requérantes ne peut démontrer qu'elle est | omnes gelden, belangt de vernietiging in de eerste plaats de openbare orde aan. Het past dan ook niet dat de geldigheid van wetten, decreten en ordonnanties gedurende een onbepaalde tijd onzeker zou blijven naar gelang van de spoed welke de partijen aan de dag leggen om een beroep tot nietigverklaring in te stellen. Uit dat beginsel, dat moet worden verbonden met de rechtszekerheid, volgt dat het beroep in ieder geval op straffe van niet-ontvankelijkheid moet worden ingesteld binnen zes maanden na de publicatie van de bestreden norm in het Belgisch Staatsblad, en dat dit ook geldt voor, zoals in casu, bevestigende wetten. Het beroep is bijgevolg onontvankelijk ratione temporis. A.2.2. De bestreden bepalingen hebben betrekking op het statuut van de beveiligings- en bewakingsondernemingen, en van hun personeel, en niet op het statuut van de militairen. Enkel gewezen militairen kunnen worden geraakt, en dan nog enkel diegenen die minder dan vijf (of tien) jaar geleden een militair ambt hebben bekleed. Het belang van alle verzoekende partijen is onverbrekelijk verbonden met de inhoud van het koninklijk besluit dat uitvoering moet geven aan de bestreden norm. Pas wanneer de (individuele) verzoekers voorkomen in de door de Koning te bepalen of bepaalde lijst van militaire of openbare ambten, kunnen zij volhouden dat de bestreden wetsbepaling op hen van toepassing is. Een bepaling die niet van toepassing is op de verzoekende partijen kan hun geen enkel nadeel berokkenen, zodat het beroep ertegen niet ontvankelijk is. Geen enkele der verzoekende partijen toont aan dat haar situatie door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt. A.2.3. Geen enkele van de verzoekende partijen kan aantonen dat zij onder toepassing valt van artikel 1, 3°, van het koninklijk besluit |
soumise à l'article 1er, 3°, de l'arrêté royal du 28 septembre 1992 | van 28 september 1992 tot vaststelling van de openbare en militaire |
qui fixe les fonctions publiques et militaires qui sont | ambten die (tijdelijk) onverenigbaar zijn met de deelname aan de |
(temporairement) incompatibles avec la participation aux activités | activiteiten van een bewakings- of beveiligingsonderneming, en kan dus |
d'une entreprise de gardiennage ou de sécurité ni, partant, démontrer | evenmin aantonen dat zij, ingevolge het uitvoeringsbesluit, |
que par suite de l'arrêté d'exécution, elle serait affectée | rechtstreeks en ongunstig wordt geraakt door de bestreden norm. |
directement et défavorablement par la norme attaquée. | |
A.2.4. En ce qui concerne le premier moyen, il convient tout d'abord | A.2.4. Wat het eerste middel betreft, moet allereerst worden opgemerkt |
d'observer que la norme entreprise ne règle pas le statut des | dat de bestreden norm niet het statuut van de militairen, maar wel van |
militaires mais bien les entreprises de gardiennage et de sécurité. Le | de bewakings- en beveiligingsondernemingen regelt. Het loutere feit |
simple fait qu'un ancien militaire ne puisse, pendant une période | dat een gewezen militair gedurende een bepaalde periode niet kan |
déterminée, ni agir ni être agréé comme dirigeant ou membre du | optreden of niet kan worden erkend als bedrijfsleider of personeelslid |
personnel d'une telle entreprise ne signifie pas que l'on règle le | van een dergelijke onderneming betekent niet dat men het statuut van |
statut des militaires. | de militairen regelt. |
Bien que l'article 182 de la Constitution réserve la compétence | Hoewel artikel 182 van de Grondwet een normatieve bevoegdheid |
normative au législateur fédéral, il n'exclut pas que le législateur | voorbehoudt aan de federale wetgever, sluit het evenwel niet uit dat |
attribue un pouvoir d'exécution limité au Roi. Le législateur a fixé | de wetgever een beperkte uitvoeringsmacht toekent aan de Koning. De |
le principe général selon lequel les personnes qui ont exercé une | wetgever heeft het algemeen beginsel vastgelegd dat personen die een |
fonction militaire pendant une période déterminée doivent attendre | militair ambt hebben bekleed gedurende een bepaalde periode moeten |
avant de pouvoir exercer une fonction dans une entreprise de | wachten vooraleer zij een functie kunnen uitoefenen in een bewakings- |
gardiennage ou de sécurité. Au Roi n'est attribué que le pouvoir de | of beveiligingsonderneming. Aan de Koning wordt enkel de bevoegdheid |
limiter la notion de « fonction militaire ou publique », en | verleend om het begrip « militair of openbaar ambt » te beperken, door |
établissant une liste. L'établissement d'une liste par le Roi ne peut | het opstellen van een lijst. Het opstellen van een lijst door de |
que limiter le groupe cible. Une telle situation ne saurait | Koning kan de doelgroep enkel beperken. Een dergelijke situatie kan de |
désavantager les requérants. S'il est vrai que l'article 182 de la | verzoekers niet tot nadeel strekken. Ofschoon artikel 182 van de |
Constitution confie au législateur le soin de régler les droits et | Grondwet de wetgever ermee belast de rechten en de verplichtingen van |
obligations des militaires, le Roi n'en puise pas moins dans l'article 107 de la Constitution le pouvoir de déterminer la portée de ces droits et obligations. Les normes attaquées, telles qu'elles existaient d'ailleurs précédemment, fixent le principe général. Certains anciens fonctionnaires publics ou militaires ne peuvent, pendant une période déterminée, exercer les fonctions précitées. La loi donne au pouvoir exécutif la compétence d'établir la liste des fonctions auxquelles cette interdiction s'applique. Le pouvoir exécutif confère donc un contenu concret à ce principe général. Il aurait d'ailleurs été constitutionnellement impossible que le législateur élabore en détail cette réglementation. La création et l'organisation des services de l'administration générale et le statut du personnel qui y travaille, pour ce qui concerne les fonctionnaires civils, sont fixées par le Roi. Il s'agit ici d'une compétence réservée au Roi par la Constitution. Le législateur méconnaîtrait le principe de la séparation des pouvoirs s'il empiétait sur ce domaine, sauf pour les matières que la Constitution réserve à la loi. | de militairen te regelen, ontleent de Koning niettemin aan artikel 107 van de Grondwet de bevoegdheid om de draagwijdte van die rechten en verplichtingen te bepalen. De bestreden normen, zoals ze overigens voordien bestonden, leggen het algemeen beginsel vast. Bepaalde gewezen openbare ambtenaren of militairen kunnen gedurende een bepaalde periode niet de voormelde functies uitoefenen. De wet geeft aan de uitvoerende macht de bevoegdheid om de lijst op te stellen van de ambten waarvoor dat verbod geldt. De uitvoerende macht geeft dat algemeen beginsel aldus concrete inhoud. Het zou trouwens grondwettelijk onmogelijk zijn geweest dat de wetgever die regeling in detail zou uitwerken. De oprichting en de organisatie van de diensten van het algemeen bestuur en de rechtspositie van het daarin tewerkgestelde personeel, wat de burgerlijke ambtenaren betreft, worden door de Koning bepaald. Het gaat hier om een door de Grondwet aan de Koning gereserveerde bevoegdheid. De wetgever zou het beginsel van de scheiding der machten miskennen wanneer hij dat terrein zou betreden, behoudens voor de aangelegenheden die de Grondwet aan de wet voorbehoudt. |
A.2.5. Les requérants invoquent à tort l'article 23 de la | A.2.5. De verzoekers verwijzen ten onrechte naar artikel 23 van de |
Constitution. Cette disposition n'existait pas encore lors de | Grondwet. Die bepaling bestond nog niet op het ogenblik van het tot |
l'adoption de la loi du 10 avril 1990. Elle n'est pas exécutoire en | stand komen van de wet van 10 april 1990. Die bepaling is op zich niet |
soi. En effet, elle ne saurait s'interpréter comme conférant un droit | uitvoerbaar. Zij kan immers niet in die zin worden geïnterpreteerd dat |
zij een absoluut recht verleent. De economische en sociale rechten | |
absolu. Les droits économiques et sociaux inscrits à l'article 23 de | vervat in artikel 23 van de Grondwet hebben geen directe werking en |
la Constitution n'ont aucun effet direct et leur respect ne saurait | kunnen derhalve niet voor de rechter worden afgedwongen louter op |
donc être poursuivi par voie de justice sur la simple base de leur | grond van hun inschrijving in de Grondwet. Het staat aan de wetgever |
inscription dans la Constitution. Il appartient au législateur de | om aan die rechten concreet gestalte te geven en de |
concrétiser ces droits et d'en fixer les conditions d'exercice. De | uitoefeningsvoorwaarden ervan te bepalen. Ook de |
même, l'obligation de standstill que cet article comporterait ne | standstill-verbintenis die het zou bevatten mag niet blind worden |
saurait être appliquée aveuglément. On pourrait opérer leur mise en | toegepast. Er kan een evenredigheidsafweging gebeuren met bijvoorbeeld |
balance avec, par exemple, l'intérêt général ou d'autres droits | het algemeen belang of met andere grondrechten. Een maatregel is |
fondamentaux. Une mesure n'est donc contraire à l'article 23 de la | bijgevolg pas in strijd met artikel 23 van de Grondwet wanneer de |
Constitution que lorsque la violation est à ce point grave qu'elle | schending dermate ernstig is dat ze iedere beroepsuitoefening onmogelijk maakt. |
rend impossible tout exercice d'une profession. | Door enkel een termijn vast te stellen gedurende welke ex-militairen |
En fixant simplement un délai pendant lequel les ex-militaires ne | geen functie in een beveiligings- of bewakingsonderneming kunnen |
peuvent exercer une fonction dans une entreprise de sécurité ou de | uitoefenen, heeft de wetgever de uitoefening van een beroep niet |
gardiennage, le législateur n'a pas rendu impossible l'exercice d'une | |
profession, il y a simplement apporté certaines restrictions. | onmogelijk gemaakt, doch enkel in zekere mate aan banden gelegd. |
A.2.6. L'objectif premier de la loi du 10 avril 1990 est de contrôler l'exercice de l'activité d'une entreprise de gardiennage ou de sécurité en ne la rendant accessible qu'à des personnes dignes de confiance ayant suivi une formation adéquate. Il n'appartient pas à la Cour de dire si un délai est déraisonnable ni d'apprécier si un autre délai est excessif, puisque ces questions relèvent du pouvoir d'appréciation du législateur. Il n'appartient pas à la Cour de préjuger de la manière dont la loi attaquée sera appliquée. Si large et imprécise soit-elle, l'habilitation donnée au Roi par les dispositions attaquées ne Lui permet nullement de déroger au principe selon lequel, lorsqu'une norme établit une différence de traitement entre certaines catégories de personnes, celle-ci doit se fonder sur une justification objective et raisonnable qui s'apprécie par rapport au but et aux effets de la mesure considérée. C'est au juge administratif et au juge judiciaire qu'il appartient de contrôler la mesure par laquelle le Roi aurait excédé l'habilitation qui Lui a été conférée. A.2.7. Dans le second moyen, les parties requérantes font valoir qu'il est discriminatoire de porter la période de référence de cinq à dix ans lorsque le fonctionnaire ou le militaire concerné a été révoqué ou démis d'office. La révocation est la peine disciplinaire la plus lourde pour les fonctionnaires, ce qui indique que le fonctionnaire concerné a pour le moins présenté un comportement irrégulier. Le législateur pouvait donc imposer un délai plus long avant que cet ancien fonctionnaire public puisse exercer une fonction dans une entreprise de gardiennage. La démission d'office est fréquemment appliquée lorsqu'un fonctionnaire ne remplit plus les conditions en matière de droits politiques ou d'aptitude physique, ou lorsqu'il est reconnu définitivement inapte à la profession, entre autres à la suite de signalements négatifs. De même, la cessation définitive des fonctions est prévue lorsque le fonctionnaire se trouve dans un cas où l'application des lois civiles et des lois pénales entraîne la | A.2.6. De eerste doelstelling van de wet van 10 april 1990 is de uitoefening van de activiteit van een bewakings- of beveiligingsonderneming te controleren door ze slechts toegankelijk te maken voor betrouwbare personen die een adequate opleiding hebben gevolgd. Het staat niet aan het Hof te zeggen of een termijn onredelijk is, noch te oordelen of een andere termijn buitensporig is, aangezien die kwestie tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever behoort. Het staat niet aan het Hof vooruit te lopen op de manier waarop de aangevochten wet zal worden toegepast. Hoe ruim en onnauwkeurig de bij de aangevochten bepalingen aan de Koning gegeven machtiging ook zou kunnen zijn, zij staat Hem geenszins toe af te wijken van het beginsel volgens hetwelk een verschil in behandeling dat door een norm tussen verschillende categorieën van personen in het leven wordt geroepen, moet berusten op een objectieve en redelijke verantwoording, die wordt beoordeeld ten aanzien van het doel en de gevolgen van de desbetreffende maatregel. Het staat aan de administratieve en justitiële rechter toezicht uit te oefenen op de maatregel waarmee de Koning de Hem toegekende machtiging zou hebben overschreden. A.2.7. In het tweede middel doen de verzoekende partijen gelden dat het discriminerend is de referentieperiode van vijf naar tien jaar te verhogen wanneer de betrokken ambtenaar of militair is afgezet of van ambtswege is ontslagen. De afzetting is de zwaarste tuchtstraf voor ambtenaren, wat erop wijst dat de betrokken ambtenaar in ieder geval een onregelmatig gedrag heeft vertoond. De wetgever vermocht aldus een langere termijn op te leggen, vooraleer die gewezen overheidsambtenaar een functie zou mogen uitoefenen in een bewakingsonderneming. Het ontslag van ambtswege wordt vaak toegepast wanneer een ambtenaar niet meer voldoet aan de voorwaarden inzake politieke rechten, lichamelijke geschiktheid of wanneer hij definitief beroepsongeschikt wordt bevonden, onder meer ten gevolge van negatieve beoordelingen. Ook wordt in de definitieve ambtsneerlegging voorzien wanneer de ambtenaar zich in een geval bevindt waarin de toepassing van de burgerlijke wetten en van de strafwetten de ambtsneerlegging tot |
cessation des fonctions. Il en va de même du fonctionnaire qui est | gevolg heeft. Hetzelfde geldt voor de ambtenaar die ingevolge een |
révoqué à la suite d'une procédure disciplinaire. | tuchtrechtelijke procedure wordt afgezet. |
Mémoire en réponse de W. Claeys et autres | Memorie van antwoord van W. Claeys en anderen |
A.3.1. Le Conseil des ministres confond deux affaires en se référant à | A.3.1. De Ministerraad verwart twee zaken met elkaar door te verwijzen |
la loi sur les détectives (qui a fait l'objet d'un autre recours en | naar de wet op de detectives (die het voorwerp heeft uitgemaakt van |
annulation, dans l'affaire portant le numéro 1145 du rôle) et en | een ander beroep tot vernietiging, in de zaak met rolnummer 1145) en |
répondant à un moyen qui, invoqué dans l'autre affaire, ne l'est pas | door te antwoorden op een middel dat in die andere zaak is aangevoerd, |
ici, faute pour la norme attaquée de contenir une disposition | maar hier niet, aangezien de aangevochten norm niet een identieke |
identique. Hormis l'interdiction faite à certaines personnes d'exercer | bepaling bevat. Behalve het verbod dat bepaalde personen wordt |
certaines fonctions, l'on ne voit pourtant pas de similitude entre les | opgelegd om bepaalde functies uit te oefenen, ziet men echter niet de |
deux affaires; l'arrêt n° 37/98, rendu dans l'affaire portant le | gelijkenis tussen de twee zaken; het arrest nr. 37/98, dat is gewezen |
numéro 1145 du rôle, ne permet d'ailleurs pas de répondre | in de zaak met rolnummer 1145, maakt het overigens niet mogelijk, naar |
correctement, par analogie, aux griefs des requérants. | analogie, een correct antwoord te geven op de grieven van de |
A.3.2. L'exception d'irrecevabilité ratione temporis ne saurait être | verzoekers. A.3.2. De exceptie van onontvankelijkheid ratione temporis kan niet |
admise. Dans son arrêt n° 81/95, la Cour a estimé que même en | worden aangenomen. Het Hof heeft in zijn arrest nr. 81/95 geoordeeld |
supposant que la disposition en question soit une disposition | dat zelfs wanneer men ervan uitgaat dat de betrokken bepaling een |
interprétative, la Cour n'en serait pas dispensée pour autant | interpretatieve bepaling zou zijn, het Hof toch niet ervan ontheven |
d'examiner sa compatibilité avec les articles 10 et 11 de la | zou zijn de bestaanbaarheid ervan met de artikelen 10 en 11 van de |
Constitution. Cela vaut également pour des dispositions de confirmation. | Grondwet te onderzoeken. Dat geldt ook voor bevestigende bepalingen. |
La modification de la Constitution du 31 janvier 1994, qui a inséré | De wijziging van de Grondwet op 31 januari 1994, waarbij artikel 23 |
l'article 23 de la Constitution, a du reste pour effet que le | van de Grondwet werd ingevoegd, heeft overigens tot gevolg dat de |
législateur du 18 juillet 1997 devait prendre en compte d'autres | wetgever van 18 juli 1997 andere normen in acht diende te nemen dan |
normes que celles existant en 1990. L'ordre public requiert qu'un juge | die welke in 1990 bestonden. De openbare orde vereist dat een tijdig |
saisi dans les délais se prononce sur une requête. | geadieerde rechter zich uitspreekt over een verzoekschrift. |
L'arrêt n° 37/98, enfin, a rejeté une exception analogue. | Ten slotte heeft het arrest nr. 37/98 een soortgelijke exceptie |
A.3.3. La défense du Conseil des ministres en matière d'intérêt manque | verworpen. A.3.3. Het verweer van de Ministerraad inzake het belang faalt in |
en droit et en fait. Le législateur a accordé au Roi des compétences | rechte en in feite. De wetgever heeft alomvattende bevoegdheden aan de |
illimitées. Par voie de conséquence, les requérants individuels | Koning toegekend. Bijgevolg kunnen de individuele verzoekers van de |
peuvent figurer d'un jour à l'autre sur une liste établie par le Roi. | ene op de andere dag voorkomen op een door de Koning opgestelde lijst. |
Ce risque est réel, surtout lorsqu'on se rend compte que certains | Dat risico is wezenlijk, zeker wanneer men voor ogen houdt dat |
requérants viennent d'être mis à la retraite ou se trouvent à un an de | bepaalde verzoekers pas in ruste zijn gesteld of over één jaar in |
leur mise à la retraite. Si le législateur n'avait pas octroyé cette | ruste zullen worden gesteld. Indien de wetgever zulk een bevoegdheid |
compétence au Roi, le risque d'encourir une interdiction | niet aan de Koning had toegekend, dan zou het risico om een |
professionnelle serait inexistant. L'avantage qui découle d'un arrêt | beroepsverbod op te lopen niet bestaan. Het voordeel dat voortspruit |
d'annulation est donc évident. L'arrêt d'annulation permet d'établir | uit een annulatiearrest is dus evident. Door het vernietigingsarrest |
de jure que la liste existante est illégale. Cet avantage bénéficie | komt de iure vast te staan dat de bestaande lijst onwettig is. Dat |
aux membres des associations qui figurent d'ores et déjà sur la liste | voordeel komt ten goede aan de leden van de verenigingen die nu reeds |
de l'interdiction professionnelle. Certains membres des associations | op de lijst van het beroepsverbod staan. De facto kwamen bepaalde |
étaient déjà repris de facto sur la liste de l'arrêté royal annulé. | leden van de verenigingen wel reeds voor op de lijst van het |
L'arrêt d'annulation fera apparaître que cette liste, déjà jugée | vernietigde koninklijk besluit. Door het vernietigingsarrest zal |
illégale, est aussi inconstitutionnelle. | blijken dat die lijst, die reeds onwettig wordt geacht, ook |
L'arrêt n° 37/98 a admis le point de vue des requérants. A.3.4. Pour ce qui concerne le « premier » moyen, les parties requérantes ont déjà démontré dans leur requête que la disposition attaquée constitue un élément substantiel du statut des militaires. La défense du Conseil des ministres est mal fondée, pour plusieurs motifs. En l'occurrence, les militaires font l'objet d'une interdiction professionnelle. Le fait que le Roi fixe le statut des fonctionnaires n'est donc pas pertinent en l'espèce. Puisque le législateur a instauré un principe général selon lequel tous les militaires peuvent figurer sur la liste d'interdiction, les dispositions législatives litigieuses sont certainement déraisonnables de par la généralité de la catégorie frappée d'interdiction. L'article | ongrondwettig is. Het arrest nr. 37/98 heeft de zienswijze van de verzoekers aanvaard. A.3.4. Wat het « eerste » middel betreft, toonden de verzoekende partijen in hun verzoekschrift reeds aan dat de bestreden bepaling wezenlijk deel uitmaakt van het statuut der militairen. Het verweer van de Ministerraad faalt om verscheidene redenen. De militairen zijn te dezen het voorwerp van een beroepsverbod. De omstandigheid dat de Koning het statuut der ambtenaren vastlegt is dus niet ter zake dienend. Vermits de wetgever een algemeen principe heeft ingevoerd volgens hetwelk alle militairen mogen voorkomen op de verbodslijst, zijn de bestreden wetsbepalingen zeker onredelijk |
23 de la Constitution peut effectivement être invoqué (arrêt n° 34/96) | vanwege de algemeenheid van de verboden categorie. Artikel 23 van de |
Grondwet kan wel degelijk worden aangevoerd (arrest nr. 34/96) voor | |
pour une loi datant de 1997. | een wet die dateert van 1997. |
L'arrêt n° 37/98 a admis ces différents éléments. | Het arrest nr. 37/98 heeft die verschillende elementen aangenomen. |
A.3.5. L'on ne saurait admettre que le délai fixé par la loi attaquée | A.3.5. Men zou niet kunnen aannemen dat de bij de aangevochten wet |
vise, selon l'argument invoqué par le Conseil des ministres, à ne | vastgestelde termijn, volgens het door de Ministerraad aangevoerde |
permettre l'accès à la profession qu'à des personnes fiables ayant | argument, ertoe strekt het beroep slechts toegankelijk te maken voor |
suivi une formation adéquate. Cet argument est incohérent et insultant | betrouwbare personen die een adequate opleiding hebben gevolgd. Dat |
car si les militaires, serviteurs de l'Etat par excellence, étaient | argument is incoherent en beledigend want mochten de militairen, |
considérés par le législateur comme n'étant pas fiables, ils ne | dienaars van de Staat bij uitstek, door de wetgever als |
satisferaient pas aux conditions de recrutement ou devraient être | niet-betrouwbaar worden beschouwd, zouden zij niet aan de |
aanwervingsvoorwaarden voldoen of zouden zij uit hun ambt moeten | |
démis de leur fonction. Est également fiable le militaire à qui une | worden ontslagen. Ook de militair aan wie een eervol ontslag is |
démission honorable est accordée : il ne le devient pas, subitement, | toegekend is betrouwbaar : hij wordt dat niet plots vijf jaar later. |
cinq ans après. L'illogisme est d'autant plus grand que les anciens | Dat gebrek aan logica is des te groter daar de gewezen militairen, die |
militaires, occupés par une entreprise de gardiennage lors de l'entrée | sinds de inwerkingtreding van de wet van 1990 in een |
en vigueur de la loi de 1990, ne devaient pas satisfaire à la | bewakingsonderneming zijn tewerkgesteld, niet aan de bekritiseerde |
condition critiquée. | voorwaarde moesten beantwoorden. |
A.3.6. L'argument tiré de la formation inadéquate n'est pas davantage | A.3.6. Het argument dat is afgeleid uit de inadequate opleiding is |
fondé, que l'on considère qu'il s'agisse de la formation acquise à | evenmin gegrond, of men nu van oordeel is dat het gaat om de in het |
l'armée ou de la formation prévue par la loi de 1990, laquelle est | leger verworven opleiding of om de in de wet van 1990 bedoelde |
pourtant également dispensée aux anciens militaires. | opleiding, die nochtans ook aan de gewezen militairen wordt verstrekt. |
A.3.7. Enfin, la circonstance que les arrêtés d'application ne | A.3.7. Ten slotte volstaat de omstandigheid dat de |
seraient pas discriminatoires ne suffit pas à justifier que le | toepassingsbesluiten niet discriminerend zouden zijn, niet om te |
législateur délègue une matière que la Constitution lui réserve. | verantwoorden dat de wetgever een aan hem door de Grondwet |
voorbehouden aangelegenheid delegeert. | |
A.3.8. Quant à une transposition, dans la présente affaire, de la | A.3.8. Een transpositie naar de huidige zaak van de rechtspraak van |
jurisprudence de l'arrêt n° 37/98, par lequel la Cour a rejeté un | het arrest nr. 37/98, waarbij het Hof een beroep tot vernietiging |
recours en annulation dirigé contre une disposition analogue de la loi | heeft verworpen dat gericht was tegen een analoge bepaling van de wet |
sur les détectives, elle ne se justifie pas. La motivation élaborée en | op de detectives, is niet verantwoord. De te dezen uitgewerkte |
l'espèce, fondée sur le danger d'une violation de la vie privée et sur | motivering, die is gebaseerd op het gevaar van een schending van het |
la circonstance que l'interdiction ne vise que les personnes investies | privé-leven en op de omstandigheid dat het verbod enkel met een |
d'une compétence de police qui peuvent avoir accès à des données à | politiebevoegdheid beklede personen beoogt die toegang kunnen hebben |
caractère personnel ou confidentiel, de telle sorte que seuls les | tot persoonlijke of vertrouwelijke gegevens, zodat enkel de militairen |
militaires se trouvant dans cette situation puissent faire l'objet de | die zich in die situatie bevinden het bekritiseerde beroepsverbod kan |
l'interdiction professionnelle critiquée, n'est pas transposable ici | worden opgelegd, kan hier niet worden omgezet vermits de Ministerraad |
puisque le Conseil des ministres n'avance qu'une seule justification | slechts één verantwoording aanvoert (de betrouwbaarheid van personen |
(la fiabilité des personnes et leur formation), différente de celle | en hun opleiding), die verschillend is van die welke in aanmerking is |
retenue par la Cour, que les travaux préparatoires n'en fournissent | genomen door het Hof, in de parlementaire voorbereiding geen andere |
pas d'autre et qu'il n'appartient ni au Conseil des ministres ni à la | wordt gegeven en het niet aan de Ministerraad noch aan het Hof toekomt |
Cour de procéder, a posteriori, à une substitution de motifs. | a posteriori over te gaan tot een substitutie van motieven. |
A.3.9. La loi de 1990 ne prévoyant qu'un seul délai (cinq ans) et non | A.3.9. Aangezien de wet van 1990 slechts in één enkele termijn |
voorziet (vijf jaar) en niet in twee (vijf en tien jaar) zoals de wet | |
deux (cinq et dix ans) comme la loi de 1991 sur les détectives, la | van 1991 op de detectives, is het antwoord van de Ministerraad op het |
réponse du Conseil des ministres au second moyen est sans objet : les | tweede middel zonder voorwerp : de verzoekers hebben immers slechts |
requérants n'ont en effet invoqué qu'un seul moyen. | één middel aangevoerd. |
- B - | - B - |
Quant à l'étendue du recours | Ten aanzien van de omvang van het beroep |
B.1.1. Les parties requérantes demandent, en ordre principal, | B.1.1. De verzoekende partijen vorderen in hoofdorde de vernietiging |
l'annulation des articles 5, alinéa 1er, 6°, et 6, alinéa 1er, 6°, de | van de artikelen 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, 6°, van de wet |
la loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de gardiennage, sur les | van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de |
entreprises de sécurité et sur les services internes de gardiennage, | beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten, het ene |
l'un modifié et l'autre remplacé par les articles 5, 3°, et 6 de la | gewijzigd en het andere vervangen bij de artikelen 5, 3°, en 6 van de |
loi du 18 juillet 1997, et, à titre subsidiaire, l'annulation des mots | wet van 18 juli 1997, en, in ondergeschikte orde, de vernietiging van |
« ni avoir exercé une des fonctions militaires ou une des fonctions | de woorden « noch een militair of openbaar ambt hebben bekleed dat |
publiques figurant sur une liste arrêtée par le Roi » apparaissant | voorkomt op een door de Koning te bepalen lijst » die voorkomen in de |
dans les articles 5, alinéa 1er, 6°, et 6, alinéa 1er, 6°, précités. | artikelen 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, 6°, voormeld. Zij |
Elles demandent également l'annulation des articles 5, 3°, et 6 de la | vorderen tevens de vernietiging van de artikelen 5, 3°, en 6 van de |
loi du 18 juillet 1997. | wet van 18 juli 1997. |
B.1.2. Même si les parties requérantes demandent l'annulation de | B.1.2. Hoewel de verzoekende partijen de vernietiging van het geheel |
l'ensemble des articles 5, 3°, et 6 de la loi du 18 juillet 1997, la | van de artikelen 5, 3°, en 6 van de wet van 18 juli 1997 vorderen, |
Cour constate que les moyens sont exclusivement dirigés contre les | stelt het Hof vast dat de aangevoerde middelen uitsluitend gericht |
articles 5, alinéa 1er, 6°, et 6, alinéa 1er, 6°, de la loi du 10 | zijn tegen de artikelen 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, 6°, van |
avril 1990, modifiée par la loi du 18 juillet 1997, en tant que ces | de wet van 10 april 1990, gewijzigd bij de wet van 18 juli 1997, in |
dispositions visent des fonctions militaires ou publiques. Le recours | zoverre die bepalingen militaire of openbare ambten beogen. Het beroep |
est dès lors limité en conséquence. | is derhalve daartoe beperkt. |
Quant à la recevabilité du recours | Ten aanzien van de ontvankelijkheid van het beroep |
B.2.1. Le Conseil des ministres conteste la recevabilité ratione | B.2.1. De Ministerraad betwist de ontvankelijkheid ratione temporis |
temporis du recours parce que les dispositions attaquées sont | van het beroep om reden dat de bestreden bepalingen identiek zijn aan |
identiques à des dispositions antérieures de la loi du 10 avril 1990 | de daaraan voorafgaande bepalingen van de wet van 10 april 1990, die |
que les requérants n'ont pas attaquées en temps utile. | de verzoekers niet te gepasten tijde hebben bestreden. |
B.2.2. Il ressort certes de la comparaison entre les nouveaux articles | B.2.2. Weliswaar blijkt uit de vergelijking tussen de nieuwe artikelen |
5, alinéa 1er, 6°, et 6, alinéa 1er, 6°, et les articles 5, alinéa 1er, | 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, 6°, en de oorspronkelijke |
6°, et 6, alinéa 1er, 6°, originaires, de la loi du 10 avril 1990 que le législateur a reproduit dans les dispositions attaquées la lettre ou du moins le contenu des dispositions antérieures. Il n'en a pas moins reconsidéré la législation relative à cette matière. La circonstance qu'il a, dans une législation nouvelle, repris une disposition ancienne ne fait pas obstacle à ce qu'un recours puisse être introduit contre la disposition reprise, dans les six mois de sa publication. L'exception est rejetée. B.3.1. Le Conseil des ministres conteste l'intérêt des parties requérantes. | artikelen 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, 6°, van de wet van 10 april 1990 dat de wetgever in de bestreden bepalingen de vroegere bepalingen letterlijk of op zijn minst inhoudelijk heeft overgenomen. Hij heeft niettemin de wetgeving in verband met die aangelegenheid opnieuw in overweging genomen. De omstandigheid dat hij in een nieuwe wetgeving een oude bepaling heeft overgenomen, verhindert niet dat tegen de overgenomen bepaling een beroep zou kunnen worden ingesteld binnen zes maanden na de bekendmaking ervan. De exceptie wordt verworpen. B.3.1. De Ministerraad betwist het belang van de verzoekende partijen. |
B.3.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la | B.3.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
Cour d'arbitrage imposent à toute personne physique ou morale qui | Arbitragehof vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon |
introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne | die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken van een belang. |
justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation | Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie |
pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme | door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden |
entreprise. | geraakt. |
B.3.3. Les requérants sont des militaires en service actif ou | B.3.3. De verzoekers zijn hetzij militairen in actieve dienst, hetzij |
d'anciens militaires. Ils peuvent être directement et défavorablement | gewezen militairen. Zij kunnen rechtstreeks en ongunstig in hun |
affectés dans leur situation par une disposition qui habilite le Roi à | situatie worden geraakt door een bepaling die de Koning machtigt hun |
désigner leurs fonctions parmi celles dont les titulaires ne peuvent, | ambten aan te wijzen tussen die waarvan de titularissen gedurende een |
durant une période de cinq ans à compter du terme de celles-ci, | periode van vijf jaar na beëindiging ervan, geen functie mogen |
exercer de fonction dans une entreprise de gardiennage ou de sécurité | uitoefenen in een bewakingsonderneming, een beveiligingsonderneming of |
ou dans un service interne de gardiennage. | een interne bewakingsdienst. |
Par contre, ils ne justifient pas d'un intérêt à l'annulation de ces | Zij doen daarentegen niet blijken van een belang bij de vernietiging |
dispositions en tant que celles-ci habilitent le Roi à appliquer les | van die bepalingen in zoverre die de Koning machtigen dezelfde |
mêmes interdictions à d'autres que ceux qui ont exercé des fonctions | verbodsbepalingen toe te passen op anderen dan diegenen die militaire |
militaires. La Cour n'examine donc pas les dispositions entreprises en | ambten hebben uitgeoefend. Het Hof onderzoekt de bestreden bepalingen |
tant qu'elles habilitent le Roi à désigner d'autres fonctions | dus niet in zoverre die de Koning machtigen andere openbare ambten aan |
publiques. | te wijzen. |
Quant au fond | Ten gronde |
B.4.1. Volgens het middel, afgeleid uit de schending van de artikelen | |
B.4.1. Selon le moyen, pris de la violation des articles 10 et 11 de | 10 en 11 van de Grondwet, afzonderlijk genomen of gecombineerd met de |
la Constitution, lus isolément ou combinés avec les articles 23, | |
alinéa 3, 1°, et 182 de la Constitution, les dispositions attaquées | artikelen 23, derde lid, 1°, en 182 van de Grondwet, zouden de |
habiliteraient à tort le Roi à porter atteinte, à l'égard des | bestreden bepalingen de Koning ten onrechte machtigen om ten aanzien |
titulaires d'une fonction militaire qu'Il désigne, au libre choix | van titularissen van een militair ambt die Hij aanwijst, afbreuk te |
d'une activité professionnelle et au principe de légalité consacrés | doen aan de vrije arbeidskeuze en het legaliteitsbeginsel, die in de |
par les dispositions constitutionnelles précitées. | voormelde grondwetsbepalingen zijn verankerd. |
B.4.2. Les travaux préparatoires de la loi du 10 avril 1990 font état | B.4.2. De parlementaire voorbereiding van de wet van 10 april 1990 |
de l'intention de « pourvoir les entreprises et services exerçant des | maakt gewag van de bedoeling om « ondernemingen en diensten, die zich |
activités de gardiennage et de sécurité d'une réglementation | inlaten met bewakings- en beveiligingsactiviteiten, aan specifieke en |
spécifique et restrictive » (Doc. parl., Sénat, 1988-1989, n° 775-1, | beperkende regels te onderwerpen » (Gedr. St., Senaat, 1988-1989, nr. |
p. 1) en évitant toute possibilité de concurrence avec les services de | 775-1, p. 1) en daarbij elke mogelijke concurrentie met de |
police et en garantissant la sécurité des citoyens et des institutions | politiediensten te vermijden en de veiligheid van de burgers en van de |
(idem, 1985-1986, n° 298-1, p. 26). | instellingen te waarborgen (idem, 1985-1986, nr. 298-1, p. 26). |
La discussion relative à l'article 5 initial de la loi du 10 avril | Uit de bespreking in verband met het oorspronkelijke artikel 5 van de |
1990 - disposition qui correspond en grande partie à l'article 5 | wet van 10 april 1990 - een bepaling die grotendeels overeenstemt met |
nouveau qui fait partiellement l'objet du recours - fait apparaître | het nieuwe artikel 5 dat gedeeltelijk het voorwerp van het beroep |
que cette disposition vise « à garantir que l'administration ou la | uitmaakt - blijkt dat die bepaling ertoe strekt « te garanderen dat |
gestion de ces entreprises repose entre les mains de personnes qui | het bestuur of de leiding van deze ondernemingen in handen berust van |
fournissent toutes les garanties d'intégrité et de compétence | personen die over alle waarborgen van integriteit en |
professionnelle » (Doc. parl., Sénat, 1988-1989, n° 775-1, p. 11) et à | beroepsbekwaamheid beschikken » (Gedr. St., Senaat, 1988-1989, nr. |
« empêcher une imbrication trop étroite entre industries de sécurité | 775-1, p. 11) en « een te nauwe verwevenheid te vermijden tussen de |
et corps de police officiels, ou fonctionnaires chargés de tâches de | particuliere beveiligingsindustrie en de reguliere politiekorpsen of |
ambtenaren die zich met taken van administratieve of gerechtelijke | |
police administrative ou judiciaire » (idem, n° 775-1, p. 12; dans le | politie inlaten » (idem, nr. 775-1, p. 12; in dezelfde zin, nr. 298-5, |
même sens, n° 298-5, pp. 39 et 42, n° 775-1, p. 3, et n° 775-2, pp. 6 | pp. 39 en 42, nr. 775-1, p. 3, en nr. 775-2, pp. 6 en 15), waarbij de |
et 15), les exemples étrangers ayant démontré que des liens trop | buitenlandse voorbeelden uitwezen dat te nauwe banden absoluut dienen |
étroits doivent absolument être évités (idem, n° 775-1, p. 12). | te worden voorkomen (idem, nr. 775-1, p. 12). |
Il a été jugé délicat de laisser passer sans transition au secteur | Het werd delicaat geacht officieren of personen die vaak over |
privé des officiers ou des personnes qui disposent souvent | vertrouwelijke informatie beschikken zonder overgang te laten |
d'informations confidentielles et de permettre que s'établissent ainsi | overstappen naar de privé-sector en het mogelijk te maken dat aldus |
ongewenste relaties tot stand komen (idem, nr. 775-1, p. 13, en nr. | |
des relations inopportunes (idem, n° 775-1, p. 13, et 775-2, pp. 3, 17 | 775-2, pp. 3, 17 en 32); men heeft ook geoordeeld dat het niet opgaat |
et 32); l'on a aussi considéré qu'il n'était pas tolérable que | |
l'autorité pourvoie les entreprises de personnel formé par elle (idem, | dat de overheid de ondernemingen voorziet van door haar geschoold |
n° 775-1, p. 3). | personeel (idem, nr. 775-1, p. 3). |
L'article 6 établit, pour le personnel d'exécution, des conditions qui | Artikel 6 stelt, voor het uitvoerend personeel, voorwaarden vast die |
sont en grande partie parallèles à celles qui valent pour le personnel | grotendeels gelijklopen met die welke voor het directiepersoneel |
de direction. | gelden. |
B.4.3. La loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de gardiennage, sur | B.4.3. De wet van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de |
les entreprises de sécurité et sur les services internes de | beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten beoogt met |
gardiennage vise notamment les activités de protection de personnes ou | name de activiteiten van bescherming van personen of goederen (artikel |
de biens (article 1er, § 1er). La loi du 29 juillet 1934 interdisant | 1, § 1). De wet van 29 juli 1934 waarbij de private milities verboden |
les milices privées interdit notamment « toute [...] organisation de | worden, verbiedt met name « elke [...] organisatie van private |
particuliers dont l'objet est de recourir à la force, ou de suppléer | personen waarvan het oogmerk is geweld te gebruiken of het leger of de |
l'armée ou la police [...] » (article 1er, alinéa 1er). Il ressort de | politie te vervangen [...] » (artikel 1, eerste lid). Uit die |
ces termes que l'activité des entreprises de gardiennage et de | bewoordingen volgt dat de activiteit van de bewakings- en |
sécurité, même si elle ne comporte pas le recours à la force, | beveiligingsondernemingen, ook al bevat ze niet het gebruik van |
entrerait au moins en grande partie dans le champ d'application de la | geweld, op zijn minst grotendeels binnen de toepassingssfeer zou |
loi sur les milices privées si l'article 1er, alinéa 2, de celle-ci, | vallen van de wet op de privé-milities mocht artikel 1, tweede lid, |
ajouté par la loi du 10 avril 1990, ne disposait que l'interdiction ne | daarvan, toegevoegd bij de wet van 10 april 1990, niet bepalen dat het |
s'applique pas aux entreprises de gardiennage et aux entreprises de | verbod niet van toepassing is op de in die wet bedoelde |
bewakingsondernemingen en beveiligingsondernemingen. Die uitzondering | |
sécurité visées par ladite loi. Cette exception s'explique par le | wordt verklaard door de zorg, niet om voor die ondernemingen het |
souci, non de lever pour ces entreprises l'interdiction de principe | principieel verbod vermeld in de wet op de privé-milities op te |
portée par la loi sur les milices privées, mais de les soumettre à des | heffen, maar om ze aan specifieke beperkingen te onderwerpen. Die |
restrictions spécifiques. Ces restrictions se situent donc dans un | beperkingen zijn dus gesitueerd in een domein dat reeds ruimschoots |
domaine qui est déjà largement soustrait aux libertés de l'entreprise | aan de vrijheden van onderneming en van arbeid is onttrokken bij een |
et du travail par une interdiction de principe dont la | principieel verbod waarvan de grondwettigheid niet wordt bekritiseerd |
constitutionnalité n'est pas critiquée, et ne paraît pas critiquable | en niet bekritiseerbaar lijkt mits de interpretatie van artikel 1 van |
pourvu que l'interprétation de l'article 1er de la loi de 1934 demeure | de wet van 1934 binnen de perken blijft die zijn vereist door de |
dans les limites requises par les nécessités de l'ordre public. | noodwendigheden van de openbare orde. |
Lorsque le législateur entend protéger les libertés contre les dangers | Wanneer de wetgever de vrijheden wil beschermen tegen de gevaren die |
qui peuvent être liés à l'activité des entreprises de sécurité et de | gepaard kunnen gaan met de activiteit van de beveiligings- en |
gardiennage, imposer des conditions d'accès tenant à la moralité, aux | bewakingsondernemingen, vormt het opleggen van toegangsvoorwaarden die |
antécédents professionnels, à la formation et à l'expérience constitue | verband houden met de moraliteit, het professioneel verleden, de |
un moyen propre à cette fin. | opleiding en de ervaring een daartoe geëigend middel. |
B.4.4. En tant qu'elle vise, de manière générale, les anciens | B.4.4. In zoverre de maatregel, op algemene wijze, de gewezen |
militaires, la mesure est toutefois disproportionnée à l'objectif | militairen beoogt, is hij echter onevenredig ten aanzien van het ermee |
qu'elle poursuit. En effet, le souci d'éviter que des renseignements | nagestreefde doel. De zorg om te vermijden dat vertrouwelijke |
confidentiels détenus par l'autorité soient communiqués à des | inlichtingen in het bezit van de overheid aan privé-ondernemingen |
entreprises privées, que des rapports suspects soient établis entre la | zouden worden medegedeeld, dat verdachte betrekkingen tot stand zouden |
première et les secondes et que celles-ci bénéficient indûment de la | komen tussen eerstgenoemde en laatstgenoemde en dat laatstgenoemde |
formation dispensée à ses agents par la première n'est pertinent qu'en | onrechtmatig de opleiding zouden genieten welke eerstgenoemde aan haar |
ce qui concerne les fonctions de police et de renseignement de | ambtenaren verstrekt, is enkel relevant wat de politieambten en |
l'armée. Il ne l'est donc pas au point d'habiliter sans restriction le | inlichtingendiensten binnen het leger betreft. Die zorg is dus niet in |
Roi à établir l'interdiction en cause vis-à-vis de la généralité des | die mate relevant dat de Koning zonder beperking mag worden gemachtigd |
militaires alors que la formation et l'activité de bon nombre d'entre | om het in het geding zijnde verbod vast te stellen ten aanzien van het |
eux ont été étrangères à celles des services de police et de | geheel van de militairen, terwijl de opleiding en de activiteit van |
renseignement. L'argument, produit pour la première fois à l'audience, | velen onder hen niets te maken hebben met die van de leden van |
en réponse aux questions de la Cour, selon lequel il serait imprudent | politie- en inlichtingendiensten. Het argument dat de eerste maal is |
de laisser des services de sécurité recruter des éléments qui ont été | gegeven op de terechtzitting, als antwoord op de vragen van het Hof, |
formés à des techniques agressives et n'ont pas eu le temps de s'en | en volgens hetwelk het onvoorzichtig zou zijn veiligheidsdiensten |
déshabituer, justifie encore moins une habilitation aussi générale que | krachten te laten aanwerven die opgeleid zijn in agressieve technieken |
en die niet de tijd hebben gehad daarvan te ontwennen, verantwoordt | |
celle qui résulte de la loi critiquée. | nog minder een zo algemene machtiging als die welke uit de |
bekritiseerde wet voortvloeit. | |
B.5. Le moyen, en tant qu'il est pris de la violation des articles 10 | B.5. Het middel, in zoverre het is afgeleid uit de schending van de |
et 11 de la Constitution, est fondé; en tant qu'il est pris de la | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, is gegrond; in zoverre het is |
afgeleid uit de schending van die bepalingen in samenhang gelezen met | |
violation de ces dispositions combinées avec les articles 23 et 182 de | de artikelen 23 en 182 van de Grondwet, kan het niet tot een ruimere |
la Constitution, il ne peut conduire à une annulation plus large et ne | vernietiging leiden en dient het niet te worden onderzocht. |
doit pas être examiné. | |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
- annule, dans les articles 5, alinéa 1er, 6°, et 6, alinéa 1er, 6°, | - vernietigt, in de artikelen 5, eerste lid, 6°, en 6, eerste lid, 6°, |
de la loi du 10 avril 1990 sur les entreprises de gardiennage, sur les | van de wet van 10 april 1990 op de bewakingsondernemingen, de |
entreprises de sécurité et sur les services internes de gardiennage, modifiés par la loi du 18 juillet 1997, les mots « une des fonctions militaires ou »; - annule, dans les mêmes dispositions, les mots « ni avoir exercé [...] une des fonctions publiques figurant sur une liste arrêtée par le Roi », en tant que ces termes comprennent les fonctions militaires. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 3 décembre 1998. Le président, M. Melchior. Le greffier, | beveiligingsondernemingen en de interne bewakingsdiensten, gewijzigd bij de wet van 18 juli 1997, de woorden « militair of »; - vernietigt, in dezelfde bepalingen, de woorden « noch een [...] openbaar ambt hebben bekleed dat voorkomt op een door de Koning te bepalen lijst » in zoverre zij op militaire ambten betrekking hebben. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 3 december 1998. De voorzitter, M. Melchior. De griffier, |
L. Potoms. | L. Potoms. |