Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt De La Cour Constitutionelle du --
← Retour vers "Arrêt n° 34/98 du 1 er avril 1998 Numéro du rôle : 1066 En cause : le recours en annulation de l'article 15 du décret de la Communauté flamande du 8 juillet 1996 relatif à l'enseignement VII, introduit par l'a.s.b.l. Centraal Kathol La Cour d'arbitrage, composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H. Boel, L(...)"
Arrêt n° 34/98 du 1 er avril 1998 Numéro du rôle : 1066 En cause : le recours en annulation de l'article 15 du décret de la Communauté flamande du 8 juillet 1996 relatif à l'enseignement VII, introduit par l'a.s.b.l. Centraal Kathol La Cour d'arbitrage, composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H. Boel, L(...) Arrest nr. 34/98 van 1 april 1998 Rolnummer 1066 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 15 van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 8 juli 1996 betreffende het onderwijs VII, ingesteld door de v.z.w. Centraal Katholiek School Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de rechters H. (...)
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Arrêt n° 34/98 du 1er avril 1998 Arrest nr. 34/98 van 1 april 1998
Numéro du rôle : 1066 Rolnummer 1066
En cause : le recours en annulation de l'article 15 du décret de la In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 15 van het decreet
Communauté flamande du 8 juillet 1996 relatif à l'enseignement VII, van de Vlaamse Gemeenschap van 8 juli 1996 betreffende het onderwijs
introduit par l'a.s.b.l. Centraal Katholiek Schoolcomité van VII, ingesteld door de v.z.w. Centraal Katholiek Schoolcomité van
Antwerpen-Centrum et l'a.s.b.l. Katholiek Onderwijs Deurne. Antwerpen-Centrum en de v.z.w. Katholiek Onderwijs Deurne.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée des présidents L. De Grève et M. Melchior, et des juges H. samengesteld uit de voorzitters L. De Grève en M. Melchior, en de
Boel, L. François, J. Delruelle, H. Coremans et M. Bossuyt, assistée rechters H. Boel, L. François, J. Delruelle, H. Coremans en M.
du greffier L. Potoms, présidée par le président L. De Grève, Bossuyt, bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter L. De Grève,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours. I. Onderwerp van het beroep.
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 4 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 4 maart 1997
mars 1997 et parvenue au greffe le 5 mars 1997, l'a.s.b.l. Centraal ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 5 maart
Katholiek Schoolcomité van Antwerpen-Centrum, dont le siège social est 1997, hebben de v.z.w. Centraal Katholiek Schoolcomité van
établi à 2000 Anvers, Otto Veniusstraat 22, et l'a.s.b.l. Katholiek Antwerpen-Centrum, met maatschappelijke zetel te 2000 Antwerpen, Otto
Veniusstraat 22, en de v.z.w. Katholiek Onderwijs Deurne, met
Onderwijs Deurne, dont le siège social est établi à 2100 Deurne, maatschappelijke zetel te 2100 Deurne, Paulus Beyestraat 85, beroep
Paulus Beyestraat 85, ont introduit un recours en annulation de tot vernietiging ingesteld van artikel 15 van het decreet van de
l'article 15 du décret de la Communauté flamande du 8 juillet 1996 Vlaamse Gemeenschap van 8 juli 1996 betreffende het onderwijs VII
relatif à l'enseignement VII (publié au Moniteur belge du 5 septembre (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 5 september 1996,
1996, errata au Moniteur belge du 22 novembre 1996). erratum in het Belgisch Staatsblad van 22 november 1996).
II. La procédure. II. De rechtspleging.
Par ordonnance du 5 mars 1997, le président en exercice a désigné les Bij beschikking van 5 maart 1997 heeft de voorzitter in functie de
juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi spéciale rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59
du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof.
Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was
des articles 71 ou 72 de la loi organique. om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen.
Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de
organique, par lettres recommandées à la poste le 4 avril 1997. organieke wet bij op 4 april 1997 ter post aangetekende brieven.
L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is
Moniteur belge du 5 avril 1997. bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 5 april 1997.
Le Gouvernement flamand, place des Martyrs 19, 1000 Bruxelles, a De Vlaamse Regering, Martelaarsplein 19, 1000 Brussel, heeft een
introduit un mémoire, par lettre recommandée à la poste le 23 décembre 1997. memorie ingediend bij op 23 december 1997 ter post aangetekende brief.
Par ordonnance du 27 mai 1997, le président L. De Grève a constaté que Bij beschikking van 27 mei 1997 heeft voorzitter L. De Grève
le mémoire du Gouvernement flamand avait été introduit après vastgesteld dat de memorie van de Vlaamse Regering is ingediend na het
l'expiration du délai prescrit par l'article 85 de la loi organique et verstrijken van de bij artikel 85 van de organieke wet bepaalde
a déclaré que le Gouvernement flamand disposait d'un délai de huit termijn en gezegd dat de Vlaamse Regering beschikt over een termijn
jours pour introduire éventuellement des observations écrites à ce van acht dagen om dienaangaande eventueel schriftelijke opmerkingen in
sujet. te dienen.
Cette ordonnance a été notifiée au Gouvernement flamand par lettre recommandée à la poste le 28 mai 1997. Van die beschikking is kennisgegeven aan de Vlaamse Regering bij op 28
Le Gouvernement flamand a introduit des observations écrites par mei 1997 ter post aangetekende brief.
lettre recommandée à la poste le 6 juin 1997. De Vlaamse Regering heeft schriftelijke opmerkingen ingediend bij op 6
Par ordonnance du 17 juin 1997, la Cour a déclaré recevable le mémoire juni 1997 ter post aangetekende brief.
introduit le 23 décembre 1996 par le Gouvernement flamand. Bij beschikking van 17 juni 1997 heeft het Hof de op 23 december 1996
Cette ordonnance a été notifiée au Gouvernement flamand par lettre door de Vlaamse Regering ingediende memorie ontvankelijk verklaard.
recommandée à la poste le 19 juin 1997. Van die beschikking is kennisgegeven aan de Vlaamse Regering bij op 19
juni 1997 ter post aangetekende brief.
Le mémoire a été notifié conformément à l'article 89 de la loi Van de memorie is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de
organique, par lettre recommandée à la poste le 24 juin 1997. organieke wet bij op 24 juni 1997 ter post aangetekende brief.
Les parties requérantes ont introduit un mémoire en réponse, par De verzoekende partijen hebben een memorie van antwoord ingediend bij
lettre recommandée à la poste le 22 juillet 1997. op 22 juli 1997 ter post aangetekende brief.
Par ordonnances des 25 juin 1997 et 25 février 1998, la Cour a prorogé Bij beschikkingen van 25 juni 1997 en 25 februari 1998 heeft het Hof
respectivement jusqu'aux 4 mars 1998 et 4 septembre 1998 le délai dans lequel l'arrêt doit être rendu. de termijn waarbinnen het arrest moet worden gewezen, verlengd tot respectievelijk 4 maart 1998 en 4 september 1998.
Par ordonnance du 19 février 1998, la Cour a déclaré l'affaire en état Bij beschikking van 19 februari 1998 heeft het Hof de zaak in
et fixé l'audience au 10 mars 1998. gereedheid verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 10
Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats, maart 1998. Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten
par lettres recommandées à la poste le 19 février 1998. bij op 19 februari 1998 ter post aangetekende brieven.
A l'audience publique du 10 mars 1998 : Op de openbare terechtzitting van 10 maart 1998 :
- ont comparu : - zijn verschenen :
. Me P. Taelman, avocat au barreau de Gand, pour les parties . Mr. P. Taelman, advocaat bij de balie te Gent, voor de verzoekende
requérantes; partijen;
. Me P. Devers, avocat au barreau de Gand, pour le Gouvernement . Mr. P. Devers, advocaat bij de balie te Gent, voor de Vlaamse
flamand; Regering;
- les juges-rapporteurs H. Coremans et L. François ont fait rapport; - hebben de rechters-verslaggevers H. Coremans en L. François verslag uitgebracht;
- les avocats précités ont été entendus; - zijn de voornoemde advocaten gehoord;
- l'affaire a été mise en délibéré. - is de zaak in beraad genomen.
La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende
de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof.
III. Objet de la disposition attaquée. III. Onderwerp van de bestreden bepaling
L'article 15 du décret de la Communauté flamande du 8 juillet 1996 Artikel 15 van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 8 juli 1996
relatif à l'enseignement VII dispose : betreffende het onderwijs VII bepaalt :
« Les services effectués en qualité de membre du personnel contractuel « De diensten gepresteerd als gesubsidieerd contractueel personeelslid
subventionné dans le cadre des projets mentionnés ci-après sont in de hiernavolgende projecten komen in aanmerking voor de toepassing
admissibles pour l'application de l'article 4 du décret du 27 mars van artikel 4 van het decreet van 27 maart 1991 betreffende de
1991 relatif au statut de certains membres du personnel de rechtspositie van bepaalde personeelsleden van het
l'Enseignement communautaire et de l'article 6 du décret du 27 mars gemeenschapsonderwijs en van artikel 6 van het decreet van 27 maart
1991 relatif au statut de certains membres du personnel de 1991 betreffende de rechtspositie van sommige personeelsleden van het
l'enseignement subventionné et des centres psycho-médico-sociaux gesubsidieerd onderwijs en van de gesubsidieerde
subventionnés. psycho-medisch-sociale centra.
Il s'agit des projets suivants : Het betreft de projecten :
- l'encadrement des écoles maternelles comportant des migrants et - ondersteuning van kleuterscholen met migranten binnen
situées dans les zones d'enseignement prioritaire, inscrit sous les
numéros de projet I.24, II.10 et III.12 dans la convention 8285 onderwijsvoorranggebieden opgenomen in de geco-conventie 8285 onder
relative aux contractuels subventionnés; projectnummers I.24, II.10, III.12;
- le développement de méthodes et de moyens de travail répondant aux - ontwikkelen van werkmethodes en werkmiddelen die tegemoet komen aan
besoins différenciés de l'encadrement psycho-médico-social des gedifferentieerde noden in functie van PMS-begeleiding voor migranten
migrants, inscrit sous les numéros de projet I.9 et III.3 dans les conventions 7636 et 8285 relatives aux contractuels subventionnés. Les services précités sont considérés comme étant effectués dans "une fonction" au sens des deux décrets relatifs au statut des membres du personnel précités. L'ancienneté ainsi acquise ne peut être invoquée que pour l'engagement dans une fonction d'instituteur préscolaire, d'assistant social ou de maître d'étude-éducateur, dans les internats comme dans les externats. Il n'est pas autorisé d'invoquer cette ancienneté, pour l'année scolaire 1996-1997, afin de bénéficier du régime de priorité applicable aux candidats qui étaient en service auprès du pouvoir organisateur ou de l'organe de direction local au cours de l'année scolaire 1995-1996 et peuvent se prévaloir, pour l'année scolaire opgenomen in de geco-conventie 7636 en 8285 onder de projectnummers I.9, III.3. De hier vermelde diensten worden beschouwd als zijnde gepresteerd in ' een ambt ' zoals bedoeld in de twee voormelde decreten rechtspositie. Deze anciënniteit kan enkel ingeroepen worden voor werving voor de ambten van kleuteronderwijzer, maatschappelijk werker en van studiemeester-opvoeder, zowel in internaten als externaten. Deze anciënniteit kan voor het schooljaar 1996-1997 niet worden aangewend om prioriteit te verwerven zoals de kandidaten die tijdens het schooljaar 1995-1996 bij de betrokken inrichtende macht, respectievelijk het lokaal bestuursorgaan in dienst waren en die zich
1996-1997, de la priorité visée par l'article 23, § 1er, 1°, du décret voor het schooljaar 1996-1997 kunnen beroepen op de voorrang bedoeld
du 27 mars 1991 relatif au statut de certains membres du personnel de in artikel 23, § 1, 1° van het decreet van 27 maart 1991 betreffende
l'enseignement subventionné et des centres psycho-médico-sociaux de rechtspositie van sommige personeelsleden van het gesubsidieerd
onderwijs en de gesubsidieerde PMS-centra of op de voorrang bedoeld in
subventionnés ou par l'article 21 du décret du 27 mars 1991 relatif au artikel 21 van het decreet van 27 maart 1991 betreffende de
statut de certains membres du personnel de l'Enseignement rechtspositie van de bedoelde personeelsleden van het
communautaire. gemeenschapsonderwijs.
L'ancienneté susvisée est également admise pour l'application de la De anciënniteit geldt ook voor de toepassing van de reglementering
réglementation relative à la mise en disponibilité par défaut betreffende terbeschikkingstelling wegens ontstentenis van betrekking,
d'emploi, la réaffectation et la remise au travail. de reaffectatie en de wedertewerkstelling.
Les membres du personnel peuvent acquérir une ancienneté de deux ans Door de toepassing van dit artikel kunnen de personeelsleden een
au maximum par application du présent article. » anciënniteit van maximaal twee jaar verwerven. »
Cette disposition produit ses effets le 1er janvier 1996 (article 18 Die bepaling heeft uitwerking met ingang van 1 januari 1996 (artikel
du même décret). 18 van hetzelfde decreet).
L'article 6 du décret du 27 mars 1991 relatif au statut de certains Artikel 6 van het decreet van 27 maart 1991 betreffende de
membres du personnel de l'enseignement subventionné et des centres rechtspositie van sommige personeelsleden van het gesubsidieerd
psycho-médico-sociaux subventionnés dispose : onderwijs en de gesubsidieerde psycho-medisch-sociale centra bepaalt :
« Pour calculer l'ancienneté de service : « Voor het berekenen van de dienstanciënniteit :
§ 1er. a) le nombre de jours de prestations fournies en qualité de § 1. a) bestaat het aantal dagen gepresteerd als tijdelijke in een
membre du personnel temporaire dans un emploi à prestations complètes
comprend tous les jours civils du début à la fin de la période ambt met volledige dienstprestaties uit al de kalenderdagen gerekend
d'activité ininterrompue, y compris les congés de détente et les van het begin tot het einde van de ononderbroken activiteitsperiode,
vacances de Noël et de Pâques, s'ils tombent dans cette période. Ce met inbegrip van de ontspanningsverloven en de kerst- en paasvakantie,
nombre est multiplié par 1,2. Le nombre de jours de prestations rendues en une autre qualité que celle de membre du personnel temporaire dans un emploi à prestations complètes est calculé du début à la fin d'une période ininterrompue d'activité de service, y compris les vacances d'été; par dérogation à ce qui précède, pour le personnel des centres, le nombre de jours de prestations fournies en qualité de membre du personnel nommé à titre définitif ou désigné à titre temporaire dans une fonction à prestations complètes comprend tous les jours civils du début à la fin de la période d'activité ininterrompue, y compris les vacances d'été; indien zij in deze periode vallen, vermenigvuldigd met 1,2. De dagen gepresteerd in een andere hoedanigheid dan die van tijdelijk personeelslid in een ambt met volledige dienstprestaties worden gerekend vanaf het begin tot het einde van een ononderbroken periode van dienstactiviteit, met inbegrip van de zomervakantie; in afwijking hiervan bestaat voor de personeelsleden van de centra, het aantal dagen gepresteerd als vast benoemd personeelslid of als tijdelijk aangesteld personeelslid in een ambt met volledige dienstprestaties uit al de kalenderdagen gerekend van het begin tot het einde van de ononderbroken activiteitsperiode met inbegrip ook van de zomervakantie;
b) les jours de prestations fournies dans un emploi à prestations b) worden de dagen gepresteerd in een betrekking met onvolledige
incomplètes, comptant au moins la moitié du nombre d'heures requis dienstprestaties, die ten minste de helft bedragen van het aantal uren
pour l'emploi à prestations complètes, sont pris en considération comme jours de prestations rendues dans un emploi à prestations complètes. Le nombre de jours de prestations rendues dans un emploi ne comptant pas la moitié du nombre d'heures requis pour un emploi à prestations complètes est diminué de moitié; c) le nombre de jours de prestations rendues dans deux ou plusieurs emplois à prestations complètes ou incomplètes occupés simultanément ne peut jamais dépasser le nombre de jours de prestations rendues dans un emploi à prestations complètes, occupé pendant la même période; d) les services rendus dans une fonction de maître ou de professeur de religion n'entrent en ligne de compte que pour le calcul de l'ancienneté de service dans ladite fonction; ces services peuvent avoir été rendus dans un autre réseau. Dans l'enseignement vereist voor het ambt met volledige dienstprestaties, op dezelfde grond in acht genomen als de dagen gepresteerd in een ambt met volledige dienstprestaties. Het aantal dagen gepresteerd in een betrekking die niet de helft bedraagt van het aantal uren, vereist voor een betrekking met volledige dienstprestaties, wordt met de helft verminderd; c) mag het aantal dagen gepresteerd in twee of meer gelijktijdig uitgeoefende ambten met volledige of onvolledige dienstprestaties nooit meer bedragen dan het aantal dagen gepresteerd in een ambt met volledige dienstprestaties die tijdens dezelfde periode wordt uitgeoefend; d) komen de diensten gepresteerd in een ambt van godsdienstleerkracht enkel in aanmerking voor de berekening van de dienstanciënniteit in dat ambt; die diensten mogen in een ander net gepresteerd zijn. In het vrij confessioneel onderwijs komen de diensten eveneens in aanmerking
confessionnel libre, les services entrent également en ligne de compte voor de berekening van de anciënniteit in andere ambten, indien de
pour le calcul de l'ancienneté dans d'autres fonctions, si la religion onderwezen godsdienst degene is welke voorkomt in het onderwijs
enseignée fait partie des cours dispensés par le pouvoir organisateur; verstrekt door de inrichtende macht;
e) trente jours font un mois; e) vormen dertig dagen een maand;
f) sont considérés comme des services dans l'enseignement subventionné f) worden als diensten in het gesubsidieerd onderwijs en de centra
et dans les centres, les services subventionnés rendus par le membre beschouwd, de gesubsidieerde diensten door het personeelslid
du personnel dans la position d'activité de service, ainsi que les gepresteerd in de stand dienstactiviteit, alsook het verlof dat hem is
congés qui lui sont accordés conformément à l'article 51. toegekend overeenkomstig artikel 51.
Sont également considérés comme des services, les périodes pendant Als diensten worden eveneens beschouwd, de perioden tijdens dewelke
lesquelles le membre du personnel se trouve dans la position het personeelslid zich in de administratieve stand van
administrative de mise en disponibilité prévue à l'article 56, a), b), terbeschikkingstelling bevindt zoals bepaald in artikel 56, a), b),
c) et e); c), en e);
g) il ne peut être acquis qu'une ancienneté de service de 360 jours au maximum par année scolaire. g) kan gedurende een schooljaar een dienstanciënniteit van maximaal 360 dagen worden verworven.
§ 2. Pour le calcul de l'ancienneté de service, les services précités § 2. Voor de berekening van de dienstanciënniteit komen de hiervoor
ne sont pris en considération que lorsqu'ils sont rendus dans une bedoelde diensten enkel in aanmerking indien ze gepresteerd werden in
fonction principale. » hoofdambt. »
L'article 23, § 1er, 1°, du même décret dispose : Artikel 23, § 1, 1°, van hetzelfde decreet bepaalt :
« Sont prioritaires pour les désignations temporaires : « Voor de tijdelijke aanstellingen hebben voorrang :
1° les candidats qui sont porteurs d'un titre requis, jugé suffisant 1° de kandidaten, in het bezit van het vereiste, het voldoend geacht
ou équivalent et qui comptent, auprès du pouvoir organisateur de la of ermee gelijkwaardig geacht bekwaamheidsbewijs, die bij de
inrichtende macht waar de betrekking te begeven is, in het te begeven
fonction à conférer, au moins 240 jours d'ancienneté de service dans ambt minstens 240 dagen dienstanciënniteit hebben in het hoofdambt,
une fonction principale, répartis sur deux années scolaires au moins; ». gespreid over ten minste twee schooljaren; ».
IV. En droit. IV. In rechte.
- A - - A -
Requête. Verzoekschrift
A.1.1. Les deux parties requérantes ont pour objet social, entre A.1.1. Beide verzoekende partijen hebben als maatschappelijk doel
autres, l'organisation de l'enseignement libre à caractère catholique. onder meer het inrichten van vrij onderwijs met katholiek karakter.
En vue de concrétiser cet objet social, elles ont créé une série Zij hebben ter uitvoering van dat doel een aantal scholen ingericht,
d'écoles à Anvers et à Deurne. respectievelijk in Antwerpen en Deurne.
A.1.2. En 1993, les deux parties requérantes ont participé au projet A.1.2. Beide verzoekende partijen hebben in 1993 hun medewerking
relatif aux contractuels subventionnés « Encadrement des écoles verleend aan het GECO-project « Ondersteuning van kleuterscholen met
maternelles comportant des migrants et situées dans les zones migranten binnen onderwijsvoorranggebieden », opgenomen in de
d'enseignement prioritaire », figurant dans la convention 8285 sous le GECO-conventie 8285 onder projectnummer III.12. Dat project heeft tot
numéro de projet III.12. Ce projet a pour objet la formation doel het vormen van gekwalificeerde kleuteronderwijzers uit de
d'instituteurs maternels qualifiés provenant des communautés migrantengemeenschappen, via een alternerend leerplan. De personen die
d'immigrés, via un programme parallèle. Les personnes qui ont choisi voor die opleiding opteerden, zijn aangeworven als gesubsidieerde
cette formation ont été engagées comme contractuels subventionnés, contractuelen (« GECO's »), waarbij zij deeltijds werken in een
travaillant à temps partiel dans une école maternelle et suivant une kleuterschool en deeltijds een opleiding volgen aan een hogeschool. In
formation à temps partiel dans une haute école. C'est dans ce cadre het kader hiervan heeft de eerste verzoekende partij een
que la première partie requérante a conclu un contrat de travail avec arbeidsovereenkomst gesloten met Nadia Laaboud en heeft de tweede
Nadia Laaboud et que la seconde partie requérante a conclu un contrat verzoekende partij een arbeidsovereenkomst gesloten met Nadia
de travail avec Nadia Zekhnini. Zekhnini.
La disposition entreprise modifie avec effet rétroactif la relation de travail nouée entre les parties requérantes et les contractuels subventionnés concernés en y attachant des effets qui n'étaient ni connus ni prévisibles au commencement de cette relation. En effet, elle permet aux membres du personnel concernés d'acquérir une ancienneté de service de deux ans, en plus du certificat d'aptitude d'instituteur maternel. La disposition entreprise affecte directement, au moins potentiellement, la situation juridique des parties requérantes, du fait qu'elle crée, dans le chef des cocontractants des parties requérantes, des droits nouveaux et imprévus lors de la naissance de cette relation de travail, et que les contractuels subventionnés concernés peuvent invoquer directement ces droits à l'égard des parties requérantes après avoir achevé avec succès leurs études. La situation juridique des parties requérantes est susceptible d'être affectée défavorablement par la disposition entreprise du fait que l'ancienneté accordée aux membres du personnel concernés et la priorité qui en découle lors d'une désignation temporaire, et lors d'une nomination définitive ultérieure, ont pour effet d'obliger les parties requérantes à désigner, voire nommer, les personnes précitées avant d'autres candidats plus familiarisés avec les objectifs pédagogiques prônés par les parties requérantes, en particulier avec le caractère confessionnel de l'enseignement qu'elles dispensent, ainsi qu'avec le modèle pédagogique auquel elles se réfèrent. A.2.1. Quant au fond, les parties requérantes dénoncent la violation De bestreden bepaling wijzigt retroactief de arbeidsverhouding die tussen de verzoekende partijen en de betrokken GECO-personeelsleden tot stand kwam door hieraan gevolgen te verbinden die bij het aangaan van die relatie niet te voorzien, noch bekend waren. Zij voorziet namelijk in de mogelijkheid voor de betrokken personeelsleden om samen met het bekwaamheidsattest van kleuterleider een dienstancinniteit van twee jaar te verwerven. De bestreden bepaling raakt, minstens potentieel, rechtstreeks de rechtssituatie van de verzoekende partijen omdat zij voor de medecontractanten van de verzoekende partijen nieuwe en bij het totstandkomen van de arbeidsverhouding onvoorziene rechten creëert, waarop de betrokken GECO-personeelsleden zich, na een succesvolle afloop van hun studie, onmiddellijk jegens de verzoekende partijen kunnen beroepen. De rechtssituatie van de verzoekende partijen kan door de bestreden bepaling ongunstig worden geraakt omdat de hierin aan de betrokken personeelsleden verleende anciënniteit en de hieruit voortvloeiende prioriteit bij een tijdelijke aanstelling, en bij latere vaste benoeming, als gevolg hebben dat de verzoekende partijen verplicht worden voormelde personen aan te stellen casu quo te benoemen, met voorrang op andere kandidaten die meer vertrouwd zijn met de onderwijsdoelstellingen die de verzoekende partijen voorstaan, in het bijzonder het confessionele karakter van het door hen verstrekte onderwijs, alsook met het door hen gevolgde pedagogische model. A.2.1. Ten gronde voeren de verzoekende partijen een schending aan van
de l'article 24, § 1er, de la Constitution. La liberté d'enseignement implique dans le chef du pouvoir organisateur la liberté de choisir le personnel qu'il recrute en vue de réaliser les objectifs pédagogiques propres. Le libre choix des membres du personnel garantit notamment la liberté pédagogique, comprise dans la liberté d'enseignement. La disposition entreprise affecte de façon déraisonnable et disproportionnée cette liberté de principe en ce qu'elle accorde une ancienneté de deux ans aux contractuels engagés dans le cadre du projet précité, ce qui implique par conséquent leur priorité pour une désignation temporaire dans une des écoles maternelles organisées par les parties requérantes. Cette priorité hypothèque le libre choix des pouvoirs organisateurs lorsqu'ils désignent ou nomment des membres du personnel. A.2.2. L'octroi de la priorité aux membres du personnel qui ont déjà artikel 24, § 1, van de Grondwet. De vrijheid van onderwijs omvat voor de inrichtende macht de vrijheid om het personeel te kiezen dat zij aanwerft met het oog op de verwezenlijking van de eigen onderwijsdoelstellingen. De vrije keuze van personeelsleden staat mede garant voor de pedagogische vrijheid, vervat in de vrijheid van onderwijs. De bestreden bepaling grijpt op een onredelijke en onevenredige wijze in die principiële vrijheid in doordat zij de in het voormelde project tewerkgestelde contractuelen een anciënniteit van twee jaar verleent en als gevolg daarvan een prioriteit voor een tijdelijke aanstelling in één van de kleuterscholen die door de verzoekende partijen worden ingericht. Die prioriteit hypothekeert het vrije keuzerecht van de inrichtende machten bij het aanstellen of benoemen van personeelsleden. A.2.2. Het verlenen van prioriteit aan personeelsleden die prestaties
fourni des prestations en tant qu'instituteur maternel à part entière als volwaardig kleuteronderwijzer hebben verricht, kan in de regel
peut en règle générale se justifier en ce que le pouvoir organisateur worden verantwoord doordat de inrichtende macht, niet enkel bij de
a l'occasion de juger les mérites de l'intéressé non seulement durant aanwervingsprocedure maar ook gedurende de tijdspanne waarin het ambt
la procédure de recrutement mais aussi durant la période où la wordt vervuld, de gelegenheid heeft de betrokkene op zijn of haar
fonction est exercée. L'on peut en particulier vérifier si l'intéressé verdiensten te beoordelen. Hierbij kan in het bijzonder worden
est capable de réaliser les objectifs pédagogiques prônés par le nagegaan of de betrokkene in staat is de onderwijsdoeleinden die de
pouvoir organisateur. Pour les écoles catholiques, c'est la inrichtende macht voorstaat te realiseren. Voor katholieke scholen
philosophie chrétienne qui est alors centrale. staat hierbij een christelijke levensbeschouwing centraal.
Toutefois, en se voyant attribuer de façon rétroactive une certaine Evenwel, door thans aan bepaalde GECO-personeelsleden retroactief een
ancienneté et par conséquent une priorité en vue d'une désignation, certains contractuels subventionnés acquièrent des droits vis-à-vis du pouvoir organisateur qui les a engagés. Du fait que ces conséquences n'étaient à l'époque ni prévisibles ni connues et que les membres du personnel concernés n'ont été engagés qu'en tant qu'auxiliaires, les critères d'engagement habituels n'ont pas été utilisés. Le caractère « interréseaux » du projet en question a également pour conséquence qu'un pouvoir organisateur d'une école catholique peut engager les membres du personnel concernés alors que ceux-ci suivent la formation pédagogique théorique dans un établissement d'enseignement relevant d'un autre réseau, même éventuellement sans avoir suivi l'enseignement de la religion. Tous ces éléments indiquent qu'il y a restriction de la liberté d'enseignement. Cette violation est encore aggravée par le fait que, en raison de anciënniteit en bijgevolg een prioriteit bij aanstelling te verlenen, verkrijgen zij rechten ten aanzien van de inrichtende macht die hen heeft tewerkgesteld. Omdat die gevolgen destijds niet voorzienbaar of bekend waren en de betrokken personeelsleden slechts als hulpleerkrachten werden aangeworven, werden niet de gebruikelijke aanwervingscriteria gehanteerd. Het netoverschrijdend karakter van het bedoelde project brengt ook met zich dat de betrokken personeelsleden door een inrichtende macht van katholieke scholen kunnen worden tewerkgesteld terwijl zij in een tot een ander net behorende onderwijsinstelling de theoretische pedagogische opleiding volgen, mogelijkerwijze zelfs zonder godsdienstonderricht. Al die elementen wijzen op een beknotting van de vrijheid van onderwijs. Die schending wordt nog versterkt doordat ten gevolge van de
l'effet rétroactif de la disposition entreprise, le principe retroactieve werking van de bestreden bepaling het grondbeginsel van
fondamental de la sécurité juridique est affecté. de rechtszekerheid is aangetast.
A.3.1. Les parties requérantes dénoncent ensuite la violation de A.3.1. De verzoekende partijen voeren vervolgens een schending aan van
l'article 24, § 4, de la Constitution en ce que la disposition artikel 24, § 4, van de Grondwet doordat de bestreden bepaling een
entreprise crée une inégalité de traitement entre les personnes qui ongelijkheid van behandeling invoert tussen personen die de klassieke
suivent la formation classique d'instituteur maternel et celles qui dan wel de alternerende opleiding tot kleuteronderwijzer volgen.
suivent la formation parallèle. Celles qui suivent la formation Personen die de klassieke opleiding volgen, kunnen na drie jaar hun
classique peuvent obtenir leur diplôme après trois ans, sans pour diploma verwerven, zonder hierdoor aanspraak te kunnen maken op
autant pouvoir revendiquer la moindre ancienneté. Il n'est pas certain anciënniteit. Het is niet zeker dat zij twee jaar na het beëindigen
que ces personnes auront fourni suffisamment de prestations utiles van hun studie voldoende relevante prestaties zullen hebben geleverd
deux ans après la fin de leurs études pour entrer en ligne de compte om in aanmerking te komen als prioritair kandidaat. Daarenboven zijn
comme candidat prioritaire. En outre, elles sont soumises au régime de zij onderworpen aan de reaffectatieregeling. De beperkte groep van
réaffectation. Le groupe restreint des personnes qui peuvent choisir personen die kan opteren voor de alternerende opleiding kan
la formation parallèle peuvent en revanche, dans un délai de cinq ans, daarentegen binnen een tijdsbestek van vijf jaar een diploma verwerven
obtenir un diplôme et simultanément se constituer une ancienneté en tegelijkertijd een voldoende anciënniteit opbouwen om als
suffisante pour être considérées comme candidat prioritaire. De ce prioritair kandidaat te worden beschouwd. Zij verwerven hierdoor
fait, elles obtiennent automatiquement le statut de membre du automatisch de status van reaffectatievrij personeelslid.
personnel libre de réaffectation. De gevolgen die door de bestreden bepaling worden verbonden aan het
Les effets que la disposition entreprise attache au fait de suivre la voie parallèle pour obtenir le diplôme d'instituteur maternel privilégient les travailleurs interculturels sans que cela soit raisonnablement justifiable. D'une part, l'objectif consistant à faciliter le passage du statut de contractuel subventionné à une fonction ordinaire est déjà réalisé par la mise sur pied de la formation parallèle; d'autre part, le souci de ne pas perdre l'expérience acquise est excessif, étant donné que l'ancienneté accordée n'est pas limitée à l'établissement d'enseignement dans lequel l'instituteur maternel était précédemment occupé comme contractuel subventionné. En effet, les intéressés peuvent de ce fait aboutir dans un environnement de travail tout à fait différent. A.3.2. A cela s'ajoute que l'octroi d'une ancienneté à des personnes qui ne sont pas encore en possession du titre requis ou jugé suffisant constitue une atteinte à l'égalité par rapport à d'autres membres du personnel occupés comme contractuels subventionnés dans l'enseignement. A.4. Enfin, les parties requérantes dénoncent la violation des volgen van de alternatieve weg om het diploma van kleuteronderwijzer te verwerven, houden een bevoordeling in van de interculturele werkers die niet redelijk kan worden verantwoord. Enerzijds, is het vergemakkelijken van de doorstroom van het GECO-statuut naar een gewoon ambt reeds gerealiseerd door het creëren van de alternatieve opleiding; anderzijds, gaat de zorg om de opgedane ervaring niet verloren te laten gaan te ver, aangezien de verleende anciënniteit niet beperkt is tot de onderwijsinstelling waarin de kleuteronderwijzer voorheen als GECO-personeelslid was tewerkgesteld. De betrokkenen kunnen daardoor immers in een totaal andere werkomgeving terechtkomen. A.3.2. Daarbij komt nog dat het verlenen van anciënniteit aan personen die nog niet in het bezit zijn van het vereiste of voldoende geachte bekwaamheidsbewijs een inbreuk inhoudt op de gelijkheid met andere personeelsleden die als gesubsidieerd contractueel personeelslid tewerkgesteld zijn in het onderwijs. A.4. De verzoekende partijen voeren ten slotte een schending aan van
articles 10 et 11 de la Constitution en ce que la mesure litigieuse de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat de bestreden maatregel
crée une discrimination entre les personnes qui suivent actuellement een discriminatie creëert tussen de personen die op dit ogenblik de
la formation parallèle et celles qui ont déjà obtenu ou obtiendront de alternatieve opleiding volgen en de personen die reeds op reguliere
façon régulière le diplôme d'instituteur maternel ou qui enseignent wijze het diploma van kleuteronderwijzer behaalden of zullen behalen
dans le cadre d'un projet autre que celui des contractuels of die binnen het onderwijs werkzaam zijn in een ander dan de bedoelde
subventionnés en question. Celles qui relèvent de la première GECO-projecten. Personen die behoren tot de eerstgenoemde categorie
catégorie peuvent déjà se constituer une ancienneté de service au kunnen reeds tijdens hun opleiding een dienstanciënniteit opbouwen,
cours de leur formation, alors que ce n'est pas le cas des personnes terwijl dit niet het geval is voor personen die deel uitmaken van de
qui relèvent de la deuxième catégorie. Cette différence de traitement tweede categorie. Voor dat verschil in behandeling werd geen
n'a pas été justifiée par le législateur décrétal. verantwoording aangevoerd door de decreetgever.
Mémoire du Gouvernement flamand. Memorie van de Vlaamse Regering
A.5.1. L'avantage, pour les membres du personnel concernés, du régime A.5.1. Het voordeel, voor de betrokken personeelsleden, van de in de
instauré par la norme entreprise n'est effectivement acquis qu'à la bestreden norm ingestelde regeling, wordt pas effectief verworven op
fin de la formation parallèle unique de cinq ans, c'est-à-dire au plus tôt en juin 1998. Etant donné que la convention relative aux contractuels subventionnés a été adaptée à partir du 1er septembre 1997 en ce sens que l'emploi des deux institutrices maternelles interculturelles avec lesquelles les parties requérantes ont conclu un contrat de travail a été transféré du projet III.12 (enseignement libre subventionné) au projet II.10 (enseignement officiel subventionné), cet avantage ne sera pas acquis dans l'enseignement libre subventionné, mais dans l'enseignement officiel subventionné, en sorte que les parties requérantes perdent leur intérêt à attaquer la norme litigieuse. het einde van de eenmalige vijfjarige alternerende opleiding, dit is ten vroegste in juni 1998. Aangezien de GECO-conventie met ingang van 1 september 1997 zo is aangepast dat de betrekkingen van de twee interculturele kleuterleidsters met wie de verzoekende partijen een arbeidsovereenkomst hebben gesloten, zijn overgeheveld van project III.12 (gesubsidieerd vrij onderwijs) naar het project II.10 (gesubsidieerd officieel onderwijs), zal dat voordeel niet in het gesubsidieerd vrij onderwijs maar in het gesubsidieerd officieel onderwijs worden verworven, wat de verzoekende partijen het belang ontneemt om tegen de betwiste norm op te komen.
A.5.2. Etant donné que le régime de priorité entrepris ne devient A.5.2. Doordat de bestreden voorrangsregeling pas effectief wordt op
effectif qu'à la fin de la formation, celui-ci reste inopérant lorsque het einde van de opleiding, blijft zij onwerkzaam wanneer de in het
les contrats de travail qui s'inscrivent dans le cadre du projet sont project passende arbeidsovereenkomsten door één van de partijen worden
résiliés par l'une des parties avant que le titre requis ait été beëindigd vooraleer het noodzakelijke bekwaamheidsbewijs is verworven.
obtenu. Les parties requérantes ont résilié en juin 1996 le contrat de De verzoekende partijen hebben in juni 1996 de arbeidsovereenkomsten
travail des contractuels subventionnés concernés, mais ont retiré ce met de betrokken GECO-personeelsleden opgezegd doch die opzegging twee
préavis deux mois plus tard. De ce fait, les parties requérantes ont maanden later ingetrokken. Hierdoor hebben de verzoekende partijen
consciemment accepté l'application de la norme entreprise et perdent vrijwillig de toepassing van de bestreden norm aanvaard en verliezen
leur intérêt à attaquer cette même norme. zij het belang om tegen diezelfde norm op te komen.
A.5.3. Subsidiairement, le Gouvernement flamand soutient que l'intérêt A.5.3. In ondergeschikte orde stelt de Vlaamse Regering dat het belang
des parties requérantes est limité à l'annulation de la mention « van de verzoekende partijen beperkt is tot de vernietiging van de
III.12 » figurant au premier tiret de l'alinéa 2 de la norme vermelding « III.12 » onder het eerste streepje van het tweede lid van
entreprise. de bestreden norm.
Mémoire en réponse. Memorie van antwoord.
A.6.1. La circonstance que les parties requérantes ne peuvent être A.6.1. Uit het feit dat de verzoekende partijen pas vanaf eind juni
affectées directement et défavorablement dans leur situation juridique par le régime entrepris qu'à partir de la fin juin 1998 ne permet pas de conclure à l'absence d'intérêt. Il suffit qu'elles soient susceptibles d'être affectées directement et défavorablement par la norme entreprise. A.6.2. Le transfert des deux emplois de l'enseignement libre subventionné à l'enseignement officiel subventionné, après l'introduction du recours, n'est pas davantage de nature à faire disparaître l'intérêt des parties requérantes. Le caractère objectif du recours en annulation s'oppose à ce qu'une partie litigante, par une attitude visant uniquement à saper l'intérêt invoqué par une autre partie litigante, prive la Cour de la possibilité de trancher un recours introduit antérieurement. 1998 rechtstreeks en ongunstig in hun rechtssituatie kunnen worden geraakt door de bestreden regeling, kan niet tot de afwezigheid van een belang worden besloten. Het volstaat dat zij door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zouden kunnen worden geraakt. A.6.2. De overheveling van de twee betrekkingen van het gesubsidieerd vrij naar het gesubsidieerd officieel onderwijs, na het neerleggen van het verzoekschrift, kan evenmin van die aard zijn dat zij het belang van de verzoekende partijen doet ophouden. Het objectief karakter van het beroep tot vernietiging staat eraan in de weg dat een procespartij, door een optreden dat uitsluitend erop gericht is het belang waarop een andere procespartij zich beroept, onderuit te halen, het Hof de mogelijkheid zou ontnemen om een eerder aanhangig gemaakt beroep te beslechten.
A.6.3. Le transfert n'est ni établi ni prouvé. En outre, il ne peut en A.6.3. De overheveling is noch vaststaand, noch bewezen. Bovendien kan
soi mettre fin aux conséquences des contrats de travail conclus entre de bedoelde herschikking op zich niet een einde maken aan de gevolgen
les parties requérantes et les contractuels subventionnés précités. En van de arbeidsovereenkomsten die werden gesloten tussen de verzoekende
ce qui concerne l'acquisition d'une ancienneté de deux ans et les partijen en de voormelde GECO-personeelsleden. De bestreden bepaling
verwijst, in verband met het verwerven van een anciënniteit van twee
effets juridiques qui y sont attachés, la disposition entreprise jaar en de hieraan verbonden rechtsgevolgen, naar het decreet van 27
renvoie au décret du 27 mars 1991 relatif au statut de certains maart 1991 betreffende de rechtspositie van sommige personeelsleden
membres du personnel de l'enseignement subventionné et des centres van het gesubsidieerd onderwijs en de gesubsidieerde
psycho-médico-sociaux subventionnés. Ce décret accorde la priorité à psycho-medisch-sociale centra. Dat decreet voorziet in het verlenen
un candidat pour une désignation temporaire dans une fonction de van prioriteit aan een kandidaat voor een tijdelijke aanstelling in
recrutement, à condition de remplir cumulativement les deux exigences een wervingsambt, mits cumulatief voldaan is aan beide hierna
suivantes : être en possession du titre requis, jugé suffisant ou opgesomde voorwaarden : in het bezit zijn van het vereiste, het
voldoende geachte of ermee gelijkwaardig geachte bekwaamheidsbewijs
équivalent, et compter, auprès du pouvoir organisateur de la fonction en, bij de inrichtende macht waar de betrekking te begeven is, in het
à conférer, au moins 240 jours d'ancienneté de service dans la fonction principale, répartis sur deux années scolaires au moins. Il s'ensuit que le transfert ne fait pas obstacle à ce que l'avantage du régime instauré par la norme entreprise soit acquis à l'égard des parties requérantes. Etant donné que les membres du personnel concernés ont été occupés pendant quatre années scolaires auprès des parties requérantes dans le cadre du projet III.12 de la convention 8285 relative aux contractuels subventionnés, ils peuvent en tout état de cause, dès qu'ils ont obtenu leur diplôme, invoquer vis-à-vis des parties requérantes leur priorité en vue d'une désignation temporaire dans une fonction de recrutement. A.6.4. Même si l'on admettait que les parties requérantes savaient déjà, lors du retrait des préavis, quelle aurait été la réglementation incluse dans la disposition entreprise, il ne s'en déduit pas qu'en retirant les préavis, elles auraient perdu leur intérêt à attaquer cette norme. En effet, les moyens invoqués reposent sur des dispositions qui sont d'ordre public et il ne peut, ni explicitement ni tacitement, y être renoncé. En outre, les membres du personnel concernés, au moment du préavis en question, remplissaient déjà les conditions précitées pour être prioritaires. Enfin, les parties requérantes signalent que la menace de sanctions proférée par le ministre flamand de l'Enseignement et de la Fonction publique a été déterminante pour le retrait des préavis. te begeven ambt minstens 240 dagen dienstanciënniteit hebben in het hoofdambt, gespreid over ten minste twee schooljaren. Hieruit volgt dat de overheveling niet belet dat het voordeel van de in de bestreden norm ingestelde regeling ten aanzien van de verzoekende partijen wordt verworven. Aangezien de betrokken personeelsleden reeds gedurende vier schooljaren bij de verzoekende partijen werkzaam zijn in het deelproject III.12 van de GECO-conventie 8285, kunnen zij zich in ieder geval, zodra zij hun diploma hebben verworven, jegens de verzoekende partijen beroepen op hun prioriteit voor een tijdelijke aanstelling in een wervingsambt. A.6.4. Zelfs indien aangenomen zou worden dat de verzoekende partijen bij de intrekking van de ontslagen reeds wisten hoe de regelgeving, vervat in de bestreden bepaling, er zou hebben uitgezien, mag hieruit niet worden afgeleid dat zij door het intrekken van de opzeggingen hun belang zouden verloren hebben om tegen die norm op te komen. De aangevoerde middelen steunen immers op bepalingen die de openbare orde raken en hiervan kan uitdrukkelijk noch stilzwijgend afstand worden gedaan. Bovendien voldeden de betrokken personeelsleden op het moment van de bedoelde opzegging reeds aan de hoger vermelde voorwaarden voor prioriteit. Ten slotte vermelden de verzoekende partijen dat de dreiging met sancties vanwege de Vlaamse Minister van Onderwijs en Ambtenarenzaken doorslaggevend is geweest voor het intrekken van de opzeggingen.
A.6.5. Pour ce qui est de l'étendue de l'annulation demandée, les A.6.5. Wat de omvang van de gevorderde vernietiging betreft, zijn de
parties requérantes estiment que « l'annulation doit nécessairement au verzoekende partijen van oordeel dat « de vernietiging zich
noodzakelijkerwijs minstens moet uitstrekken tot het volledige eerste
moins s'étendre à l'ensemble du premier tiret de l'alinéa 2 ainsi qu'à gedachtestreepje van het tweede lid alsook tot het volledige vierde
l'ensemble de l'alinéa 4 » de la disposition litigieuse. lid » van de bestreden bepaling.
- B - Quant au recours. B.1. Les parties requérantes sont toutes deux des pouvoirs organisateurs d'une école maternelle de l'enseignement libre subventionné qui ont engagé un contractuel subventionné en exécution d'un projet qui vise à soutenir les écoles maternelles accueillant des enfants immigrés dans certaines zones, en organisant une formation d'instituteur maternel qualifié. Cette formation consiste à travailler à temps partiel dans une école maternelle et à suivre à temps partiel des cours dans une haute école pédagogique. Aux personnes qui ont suivi avec succès cette formation de cinq ans, il est accordé, par - B - Ten aanzien van het beroep. B.1. De verzoekende partijen zijn elk inrichtende macht van een kleuterschool van gesubsidieerd vrij onderwijs waarin een gesubsidieerd contractueel personeelslid is tewerkgesteld ter uitvoering van een project dat ertoe strekt, door het organiseren van een opleiding tot gekwalificeerd kleuteronderwijzer, kleuterscholen met migrantenkinderen in bepaalde gebieden te ondersteunen. Die opleiding bestaat uit deeltijds werken in een kleuterschool en deeltijds leren aan een pedagogische hogeschool. Aan de personen die deze vijfjarige opleiding met succes voltooien, wordt, met toepassing
application de l'article 15 du décret de la Communauté flamande du 8 van artikel 15 van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 8 juli
juillet 1996 relatif à l'enseignement VII, pour certaines fonctions de 1996 betreffende het onderwijs VII, voor bepaalde wervingsambten,
recrutement, notamment celle d'instituteur maternel, une ancienneté de waaronder dat van kleuteronderwijzer, een dienstanciënniteit verleend
service de deux ans, ce qui signifie qu'elles sont prioritaires pour van twee jaar waardoor zij met voorrang op anderen voor de aanwerving
l'engagement dans une fonction d'enseignement ordinaire. in een gewoon onderwijsambt in aanmerking komen.
Quant à l'intérêt. Ten aanzien van het belang.
B.2.1. Selon le Gouvernement flamand, les parties requérantes ne B.2.1. Volgens de Vlaamse Regering doen de verzoekende partijen niet
justifient pas de l'intérêt requis en droit, d'une part, parce que les van het rechtens vereiste belang blijken, enerzijds, omdat de bedoelde
emplois interculturels en question ont été transférés de interculturele betrekkingen van het vrij onderwijs naar het officieel
l'enseignement libre à l'enseignement officiel, de sorte que le onderwijs werden overgeheveld, zodat het voordeel van de voorrang in
bénéfice de la priorité serait acquis dans l'enseignement officiel, het officieel onderwijs zou worden verworven, en, anderzijds, omdat
et, d'autre part, parce que les parties requérantes, en retirant un door het intrekken van een eerdere opzegging van de tewerkstelling de
préavis de licenciement antérieur, auraient accepté les conséquences verzoekende partijen de gevolgen van die tewerkstelling zouden hebben
de cet engagement. aanvaard.
B.2.2. La première partie requérante, l'a.s.b.l. Centraal Katholiek B.2.2. De eerste verzoekende partij, de v.z.w. Centraal Katholiek
Schoolcomité van Antwerpen-Centrum, a, aux termes de l'article 3 de Schoolcomité van Antwerpen-Centrum, heeft naar luid van artikel 3 van
ses statuts, pour objet « l'éducation et la formation de la jeunesse haar statuten tot doel « de opvoeding en vorming van de jeugd in
dans un esprit chrétien, en organisant, gérant et soutenant kristelijke geest, door het inrichten, besturen en steunen van vrij
l'enseignement libre catholique et toutes structures et activités qui katholiek onderwijs en van alle voorzieningen en activiteiten die
s'y rapportent ». hiermee verband houden ».
La deuxième partie requérante, l'a.s.b.l. Katholiek Onderwijs Deurne, De tweede verzoekende partij, de v.z.w. Katholiek Onderwijs Deurne
a, aux termes de l'article 4 de ses statuts, pour objet « l'éducation et le développement chrétiens des enfants en organisant, exerçant, gérant, étendant, développant et soutenant l'enseignement libre à caractère confessionnel catholique, ainsi que des activités culturelles, sportives, pré- et parascolaires ». B.2.3. En leur qualité de pouvoirs organisateurs de l'enseignement libre, les parties requérantes peuvent être affectées directement et défavorablement par une disposition décrétale qui, en octroyant la priorité à certains membres du personnel, contrarie le recrutement de personnel qui s'inscrit dans le concept pédagogique qu'elles sont en droit de défendre sur la base d'une conception philosophique confessionnelle déterminée. heeft naar luid van artikel 4 van haar statuten tot doel « het behartigen van de christelijke opvoeding en ontwikkeling van kinderen, door vrij onderwijs met confessioneel katholiek karakter, alsmede culturele, sportieve, pré- en parascolaire activiteiten in te richten, uit te oefenen, te beheren, uit te breiden, te ontwikkelen en te steunen ». B.2.3. In hun hoedanigheid van inrichtende macht van vrij onderwijs kunnen de verzoekende partijen rechtstreeks en ongunstig worden geraakt door een decreetsbepaling die, door het verlenen van voorrang aan bepaalde personeelsleden, hen hindert in het werven van personeel dat past in het onderwijsconcept dat zij gerechtigd zijn op basis van een bepaalde confessionele levensbeschouwing voor te staan.
B.2.4. L'exception d'irrecevabilité est rejetée. B.2.4. De exceptie van niet-ontvankelijkheid wordt verworpen.
Quant au fond. Ten gronde.
B.3. Les parties requérantes dénoncent la violation des articles 10, B.3. De verzoekende partijen voeren een schending aan van de artikelen
11 et 24, §§ 1er et 4, de la Constitution. 10, 11 en 24, §§ 1 en 4, van de Grondwet.
En ce qui concerne l'article 24, § 1er, de la Constitution. Ten aanzien van artikel 24, § 1, van de Grondwet.
B.4.1. Les parties requérantes font valoir que la disposition B.4.1. De verzoekende partijen betogen dat door het toekennen, met
entreprise, qui accorde avec effet immédiat aux
candidates-institutrices maternelles qu'elles occupent depuis 1993 en onmiddellijke uitwerking, aan de door hen sinds 1993 als
tant que contractuelles subventionnées, une ancienneté de service de gesubsidieerde contractuelen tewerkgestelde
deux ans assortie d'une priorité en vue de la désignation dans une kandidaat-kleuteronderwijzeressen, van een dienstanciënniteit van twee
fonction d'enseignement, porte atteinte à leur liberté de recruter du jaar met de eraan verbonden voorrang voor aanstelling in een
personnel, ce qui compromettrait sérieusement, en violation de onderwijsambt, de bestreden bepaling hen belemmert in de vrije werving
l'article 24, § 1er, de la Constitution, la spécificité de van personeel, waardoor, in strijd met artikel 24, § 1, van de
l'enseignement qu'elles dispensent, fondé sur une conception Grondwet, de eigenheid van het door hen verstrekte onderwijs, dat op
philosophique catholique. een katholieke levensbeschouwing steunt, ernstig in het gedrang wordt
B.4.2. Les objectifs de la disposition entreprise ont été exposés gebracht. B.4.2. De doelstellingen van de bestreden bepaling werden in de
comme suit lors des travaux préparatoires : parlementaire voorbereiding als volgt toegelicht :
« Cette réorientation d'immigrés vers des fonctions ordinaires dans « Deze heroriëntering van migranten naar gewone ambten in het
l'enseignement s'inscrit dans la ligne du plan politique de 1991 qui onderwijs ligt in de lijn van het beleidsplan van 1991 dat streeft
vise à construire une équipe éducative multiculturelle, dans laquelle naar een multicultureel onderwijsteam, waarbij migranten een gewone
les immigrés occupent une position normale et ne sont plus adjoints plaats innemen en niet langer worden toegevoegd via extra functies in
via des fonctions complémentaires dans des emplois temporaires. [...] tijdelijke jobs. [...] Gezien hun grote ervaring en hun staat van
Compte tenu de leur grande expérience et de leurs états de services, dienst worden bij de indiensttreding de diensten gepresteerd in de
il est prévu qu'à leur entrée en service, les services prestés dans
les projets de contractuels subventionnés seront pris en compte, avec GECO-projecten voor maximaal twee jaar meegerekend bij de bepaling van
un maximum de deux ans, pour déterminer l'ancienneté. » (Doc., de anciënniteit. » (Parl. St., Vlaams Parlement, 1995-1996, nr. 310/1,
Parlement flamand, 1995-1996, n° 310/1, pp. 7-8) Ces précisions font apparaître que la disposition entreprise entend faciliter le passage des immigrés engagés dans un projet de contractuels subventionnés vers une fonction ordinaire dans l'enseignement et éviter que l'expérience acquise au bénéfice des écoles maternelles accueillant des immigrés dans les zones prioritaires ne soit perdue. B.4.3. Les parties requérantes ne sont pas opposées au principe de la participation à des projets visant à soutenir les écoles maternelles accueillant des immigrés dans des zones prioritaires. Leur critique porte sur la limitation de leur choix du personnel, qui découle de la priorité accordée aux contractuels subventionnés en question. pp. 7-8) Die toelichting doet ervan blijken dat met de bestreden bepaling ernaar gestreefd is de doorstroom van de in een GECO-project tewerkgestelde migranten naar een gewoon ambt in het onderwijs te vergemakkelijken en te voorkomen dat de opgedane ervaring voor kleuterscholen met migranten in de voorrangsgebieden verloren zou gaan. B.4.3. De verzoekende partijen betwisten niet het beginsel van medewerking aan projecten ter ondersteuning van kleuterscholen met migranten in voorrangsgebieden. Hun kritiek is gericht tegen de beperking in hun keuze van personeel die resulteert uit de voorrang die aan de gesubsidieerde contractuelen in kwestie wordt verleend.
B.4.4. La liberté d'enseignement garantie par l'article 24, § 1er, de B.4.4. De door artikel 24, § 1, van de Grondwet gewaarborgde vrijheid
la Constitution comprend la liberté, pour le pouvoir organisateur, de van onderwijs omvat de vrijheid voor de inrichtende macht om het
choisir le personnel qui sera chargé de mener à bien la réalisation des objectifs pédagogiques propres. Cette liberté n'est toutefois pas illimitée et ne s'oppose pas à ce que le législateur compétent y apporte des restrictions, à condition qu'elles soient raisonnablement justifiées et proportionnées au but et aux effets de la mesure. B.4.5. En l'espèce, la restriction critiquée du libre choix du personnel résulte d'une mesure des pouvoirs publics qui la justifie, mesure qui, envisagée dans le contexte plus large de l'intégration sociale des immigrés, vise spécifiquement à offrir, par la formation d'instituteurs maternels qualifiés, un soutien aux écoles maternelles accueillant des immigrés dans des zones prioritaires délimitées lors de la mise sur pied du projet. La mesure n'est disproportionnée ni au regard de l'objectif visé ni quant à ses effets. L'attribution d'une ancienneté de service de deux ans, et la priorité qui y est liée concernant l'engagement dans une fonction d'enseignement ordinaire d'instituteur maternel, d'assistant social ou de maître d'études-éducateur, dont bénéficient les personnes qui ont suivi la formation spéciale et ont été occupées dans les conditions particulières décrites au B.1, présente un rapport immédiat avec l'objectif mentionné au B.4.2. personeel te kiezen dat wordt tewerkgesteld met het oog op de verwezenlijking van de eigen onderwijsdoelstellingen. Die vrijheid is evenwel niet onbegrensd en verzet er zich niet tegen dat de bevoegde wetgever eraan beperkingen stelt, op voorwaarde dat die redelijk verantwoord zijn en evenredig met het doel en de gevolgen van de maatregel. B.4.5. De bekritiseerde beperking van vrije personeelskeuze volgt te dezen uit, en vindt haar verantwoording in, een overheidsmaatregel die, genomen in het ruimere verband van maatschappelijke integratie van migranten, specifiek erop gericht is, door het vormen van gekwalificeerde kleuteronderwijzers, ondersteuning te verlenen aan kleuterscholen met migranten binnen de bij de aanvang van het project afgebakende voorrangsgebieden. De maatregel is niet onevenredig, noch ten aanzien van het gestelde doel, noch in zijn gevolgen. Het verlenen van een dienstanciënniteit van twee jaar, met de eraan verbonden voorrang voor aanwerving in een gewoon onderwijsambt van kleuteronderwijzer, maatschappelijk werker of studiemeester-opvoeder, ten voordele van wie de in B.1 omschreven bijzondere opleiding en tewerkstelling heeft doorgemaakt, staat in onmiddellijk verband met de in B.4.2 aangegeven doelstelling. De maatregel doet geen afbreuk aan de artikelen 15 en 16 van het
La mesure ne porte pas atteinte aux articles 15 et 16 du décret du 27 decreet van 27 maart 1991 betreffende de rechtspositie van sommige
mars 1991 relatif au statut de certains membres du personnel de personeelsleden van het gesubsidieerd onderwijs en de gesubsidieerde
l'enseignement subventionné et des centres psycho-médico-sociaux psycho-medisch-sociale centra, krachtens welke die personeelsleden de
subventionnés, en vertu desquels ces membres du personnel doivent verplichtingen en onverenigbaarheden voortvloeiend uit de
respecter les obligations et incompatibilités découlant de la specificiteit van het opvoedingsproject moeten naleven. Aan de
spécificité du projet pédagogique. Elle ne signifie pas que les inrichtende machten die als onderwijsverstrekkers in de
pouvoirs organisateurs qui, en tant que dispensateurs d'enseignement voorrangsgebieden vrijwillig hun medewerking aan het in B.1 bedoelde
dans les zones prioritaires, ont volontairement collaboré au projet project hebben verleend, ontneemt de maatregel niet het recht van
visé au B.1 seraient privés du libre choix de leur personnel parmi vrije keuze van personeel binnen de totale groep van voorranghebbenden
l'ensemble des prioritaires ou de la possibilité de mettre un terme, en evenmin de mogelijkheid om overeenkomstig de van toepassing zijnde
conformément au statut applicable, au contrat de travail des personnes rechtspositieregeling de arbeidsovereenkomst te beëindigen van de
dont il est apparu qu'elles ne répondent pas aux exigences du projet pédagogique de l'établissement concerné. B.4.6. Il résulte de ce qui précède que la restriction du libre choix du personnel, dénoncée par les parties requérantes, n'est pas de nature à affecter de façon déraisonnable la liberté d'enseignement garantie par l'article 24, § 1er, de la Constitution. B.4.7. Le moyen n'est pas fondé. En ce qui concerne les articles 10, 11 et 24, § 4, de la Constitution. B.5.1. Les parties requérantes font valoir que la disposition entreprise crée un double traitement inégal qui est injustifiable et qui viole par conséquent les articles 10, 11 et 24, § 4, de la Constitution. B.5.2. La disposition entreprise créerait tout d'abord une inégalité entre la catégorie des personnes qui suivent ou ont suivi la formation classique d'instituteur maternel et la catégorie des personnes qui suivent la formation parallèle. Ensuite, la disposition entreprise créerait une inégalité entre la catégorie des contractuels subventionnés qui suivent la formation parallèle d'instituteur maternel et la catégorie des autres membres du personnel qui travaillent dans l'enseignement comme contractuels subventionnés. B.6. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination n'excluent pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. L'article 24, § 4, de la Constitution réaffirme expressément, en matière d'enseignement, les principes d'égalité et de non-discrimination. B.7. Les personnes qui suivent la formation classique peuvent obtenir leur diplôme après trois ans, sans pouvoir revendiquer à ce titre une ancienneté quelconque. Les personnes qui suivent la formation parallèle peuvent obtenir, après cinq ans, un diplôme et - en vertu de la disposition entreprise - une ancienneté de deux ans. La distinction entre ces catégories de personnes est fondée sur un critère objectif. En octroyant, par une mesure d'application immédiate, une ancienneté de deux ans aux personnes qui suivent la formation parallèle et qui, dans le cadre de cette formation, fournissent des prestations pendant cinq ans dans une école maternelle, le législateur décrétal prend une mesure pertinente, et qui n'est pas disproportionnée car elle compense la durée particulièrement longue de la formation. B.8. En raison de l'objectif du décret, les personnes qui, au cours de leur formation d'instituteur maternel qualifié, sont engagées dans l'enseignement comme contractuels subventionnés ne sauraient être comparées, dans leur situation juridique, aux personnes qui fournissent des prestations dans l'enseignement en tant que contractuels subventionnés en dehors du cadre d'une telle formation. B.9. Le moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 1er avril 1998. Le greffier, L. Potoms. Le président, personen ten aanzien van wie gebleken is dat zij niet passen in het pedagogisch project van de betrokken inrichting. B.4.6. Uit het voorgaande volgt dat de door de verzoekende partijen aangeklaagde beperking van vrije keuze van personeel niet van die aard is dat zij op onredelijke wijze ingrijpt in de door artikel 24, § 1, van de Grondwet gewaarborgde vrijheid van onderwijs. B.4.7. Het middel is niet gegrond. Ten aanzien van de artikelen 10, 11 en 24, § 4, van de Grondwet. B.5.1. De verzoekende partijen voeren aan dat de bestreden bepaling een tweevoudige ongelijke behandeling in het leven roept waarvoor geen verantwoording bestaat en derhalve de artikelen 10, 11 en 24, § 4, van de Grondwet schendt. B.5.2. Allereerst zou de bestreden bepaling een ongelijkheid creëren tussen de categorie van personen die de klassieke opleiding tot kleuteronderwijzer volgen of hebben gevolgd en de categorie van personen die de alternerende opleiding volgen. Daarnaast zou de bestreden bepaling een ongelijkheid in het leven roepen tussen de categorie van gesubsidieerde contractuelen die de alternerende opleiding tot kleuteronderwijzer volgen en de categorie van de andere personeelsleden die als gesubsidieerde contractuelen tewerkgesteld zijn in het onderwijs. B.6. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. Artikel 24, § 4, van de Grondwet herbevestigt inzake onderwijs uitdrukkelijk de beginselen van gelijkheid en niet-discriminatie. B.7. Personen die de klassieke opleiding volgen, kunnen na drie jaar hun diploma verwerven, zonder hierdoor aanspraak te kunnen maken op anciënniteit. Personen die de alternerende opleiding volgen, kunnen na vijf jaar een diploma en - krachtens de bestreden bepaling - een anciënniteit van twee jaar verwerven. Het onderscheid tussen die categorieën van personen berust op een objectief criterium. Door, met een maatregel die onmiddellijke uitwerking heeft, aan de personen die de alternerende opleiding volgen, en in het kader van die opleiding gedurende vijf jaar prestaties verrichten in een kleuterschool, een anciënniteit van twee jaar te verlenen, neemt de decreetgever een maatregel die pertinent is en die niet onevenredig is doordat hij de langere duur van de opleiding compenseert. B.8. Gezien de doelstelling van het decreet kunnen de personen die in de loop van hun opleiding tot gekwalificeerde kleuteronderwijzer als gesubsidieerde contractuelen in het onderwijs worden tewerkgesteld, in hun rechtssituatie, niet worden vergeleken met de personen die, buiten het kader van een dergelijke opleiding, als gesubsidieerde contractuelen in het onderwijs prestaties verrichten. B.9. Het middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 1 april 1998. De griffier, L. Potoms. De voorzitter,
L. De Grève. L. De Grève.
^