30 OKTOBER 2024. - Definitieve opname van een blad met twee schetsen van de partituur `vierde beweging van de eerste sonate voor klavecimbel of piano forte' (Op. 2, Nr. 1) van Ludwig van Beethoven (inv.nrs. BK009594 en BK009595) in de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap

Cultuur, Jeugd, Sport en Media

Bij besluit van de Vlaamse minister van Welzijn en Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke Kansen van 30 oktober 2024 betreffende de definitieve opname van roerende goederen in de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap wordt bepaald: Enig artikel. Volgende cultuurgoederen worden als definitieve maatregel opgenomen in de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap in hoofdafdeling 1, individuele voorwerpen; afdeling 3, cultuurhistorisch erfgoed: a) korte beschrijving: Ludwig van Beethoven, blad met twee schetsen van de partituur `vierde beweging van de eerste sonate voor klavecimbel of piano forte' (Op.2, Nr. 1), 1794/1795, bruine inkt op papier, 23 x 32 cm (elk), inv.nrs.

BK009594 en BK009595; b) motivatie: De schetsen zijn binnen Vlaanderen, en bij uitbreiding België, erg zeldzaam.Ze vormen het enige bekende Beethovenhandschrift dat wordt bewaard in België. Beethoven heeft in totaal ca. 8.000 pagina's met compositieschetsen achtergelaten. Zij werden onmiddellijk na zijn dood verkocht aan diverse personen, waarna zij verspreid werden over heel de wereld. Een paar duizend zijn nog steeds niet gelokaliseerd; de anderen bevinden zich voornamelijk in het Beethoven Haus in Bonn, in bibliotheken (voornamelijk in Amerika en Duitsland) of in privébezit.

Aangezien Beethoven beschouwd wordt als een van de belangrijkste componisten aller tijden, is het koesteren van originele documenten - zoals schetsen van een van Beethovens cruciale werken - van essentieel belang. Het belang voor het collectieve geheugen is ook aanwezig in het feit dat Beethoven Vlaamse roots had (zijn grootvader werd in Mechelen geboren, hij kreeg aldaar zijn muziekopleiding en begon zijn professionele carrière in de St-Rombouts-kathedraal). Hoewel Beethoven vooral bekend is als componist van symfonieën en concerto's, waren de pianosonates zijn kroondomein. Beethoven heeft op dit gebied de meest verregaande vernieuwingen doorgevoerd die fundamenteel waren voor de ontwikkeling van de negentiende-eeuwse muziek tout court. Deze paradigmawissel werd in 1795 ingeluid door de publicatie van de Drie pianosonates op. 2 die dus een sleutelfunctie hadden in Beethovens evolutie als componist (schakelfunctie). Dit handschrift bevat bijgevolg schetsen van de allereerste `moderne pianosonate' wat de uitzonderlijke betekenis ervan voor de muziek- (en cultuur)geschiedenis onderstreept. Het manuscript is bij uitstek relevant voor de Beethovenresearch. Beethoven was namelijk de eerste componist bij wie het schetsen van muziekstukken een wezenlijk onderdeel van het compositieproces was. Bach, Mozart en Haydn hadden een nieuw stuk als het ware volledig in hun hoofd en schreven vervolgens de definitieve versie zonder haperingen of correcties in één vloeiende beweging op. Beethovens compositieproces had een serieuze impact op de (voor hem typische) diepzinnigheid van zijn muziek. Daardoor is het voor zowel de onderzoekers als de uitvoerders zeer verhelderend om deze schetsen grondig te bestuderen. De `Skizzenforschung' heeft zich zelfs ontwikkeld tot een aparte deeldiscipline binnen de Beethovenresearch, waardoor dit manuscript een duidelijke ijkwaarde heeft; c) bewaarplaats: Library of Voices/Alamire Foundation;d) eigendomssituatie: overheidsbezit. Tegen dit besluit kan een beroep tot nietigverklaring of een verzoek tot schorsing van de tenuitvoerlegging worden ingediend bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Het verzoekschrift wordt ingediend, hetzij elektronisch via een beveiligde website van de Raad van State (http://eproadmin.raadvst-consetat.be/), of met een ter post aangetekende brief die wordt toegezonden aan de Raad van State (Wetenschapsstraat 33 te 1040 Brussel).

Het verzoekschrift wordt ingediend binnen een termijn van zestig dagen nadat de beslissing werd betekend. Indien de beslissing niet betekend diende te worden, gaat de termijn in met de dag waarop de verzoeker er kennis van heeft gehad.