Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Omzendbrief van 24/11/2022
← Terug naar "Omzendbrief GPI 100 betreffende het gebruik van geweld tegen leden van de Geïntegreerde Politie "
Omzendbrief GPI 100 betreffende het gebruik van geweld tegen leden van de Geïntegreerde Politie Circulaire GPI 100 relative à l'usage de la violence envers les membres de la Police Intégrée
FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE 24 NOVEMBER 2022. - Omzendbrief GPI 100 betreffende het gebruik van geweld tegen leden van de Geïntegreerde Politie Aan de Dames en Heren Provinciegouverneurs, SERVICE PUBLIC FEDERAL INTERIEUR SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE 24 NOVEMBRE 2022. - Circulaire GPI 100 relative à l'usage de la violence envers les membres de la Police Intégrée A Mesdames et Messieurs les Gouverneurs de Province,
Aan Mevrouw de Hoge Ambtenaar belast met de uitoefening van A Madame le Haut Fonctionnaire exerçant des compétences de
bevoegdheden van de Brusselse Agglomeratie, l'Agglomération bruxelloise,
Aan de Dames en Heren Burgemeesters, A Mesdames et Messieurs les Bourgmestres,
Aan de Dames en Heren Voorzitters van de Politiecolleges, A Mesdames et Messieurs les Présidents des Collèges de police,
Aan de Dames en Heren Korpschefs van de Lokale Politie, A Mesdames et Messieurs les Chefs de corps de la Police Locale,
Aan de Heer Commissaris-generaal van de Federale Politie, A Monsieur le Commissaire général de la Police Fédérale,
Aan de Heer Inspecteur-generaal van de Algemene inspectie van de A Monsieur l'Inspecteur général de l'Inspection générale de la Police
Federale Politie en de Lokale Politie, Fédérale et de la Police Locale,
Ter informatie: Pour information :
Aan de Heer Directeur-generaal van de Algemene Directie Veiligheid en A Monsieur le Directeur général de la Direction générale Sécurité et
Preventie, Prévention,
Aan de Heer Voorzitter van de Vaste Commissie van de Lokale Politie, A Monsieur le Président de la Commission permanente de la Police
Aan de Heer Voorzitter van het College van procureurs-generaal, Locale, A Monsieur le Président du Collège des procureurs généraux,
Aan Mevrouw de Voorzitster van het Comité P, A Madame la Présidente du Comité P,
Aan de Heer Voorzitter van het Controleorgaan op de politionele A Monsieur le Président de l'Organe de contrôle de l'information
informatie, policière,
Mevrouw, Mijnheer de Gouverneur, Mevrouw de Hoge Ambtenaar, Mevrouw, Mijnheer de Burgemeester, Mevrouw, Mijnheer de Voorzitter, Mevrouw, Mijnheer de Korpschef, Mijnheer de Commissaris-generaal, Mijnheer de Inspecteur-generaal, Dames, Heren, Context Geweldsincidenten tegen politiemensen vereisen een bijzondere aandacht van zowel de politie zelf, de beleidsverantwoordelijken, de syndicale organisaties, de media en de burgers. Deze feiten van geweld vinden te vaak plaats. Het is dan ook van het grootste belang dat eenieder in onze maatschappij haar of zijn verantwoordelijkheid neemt om het geweld een halt toe te roepen. Deze feiten kunnen niet getolereerd worden en de daders van dergelijke feiten moeten vervolgd en gestraft worden. Tegelijkertijd neemt de politieorganisatie de nodige maatregelen om dit geweld te vermijden en de slachtoffers zo goed mogelijk op te vangen en te begeleiden. Met deze omzendbrief maken we werk van een integraal beleid en aanpak van het geweld tegen politiemensen. Deze omzendbrief heeft concreet als doelstelling: * De ontwikkeling van een beleid inzake de uitvoering van politiewerk waarbij alles in het werk wordt gesteld om geweld tegen politiemensen te voorkomen; * Dat iedere politiemedewerker op uniforme en gelijke wijze wordt ondersteund, passende zorg en opvolging aangeboden krijgt en naar behoren wordt begeleid; * Nogmaals te bevestigen dat geweld tegen politiemensen nooit getolereerd kan worden en er altijd een passend gevolg aan moet worden gegeven; * Dat geweld tegen politiemensen altijd moet worden gemeld en geregistreerd; * Dat de materiële en morele schade maximaal wordt vergoed Madame, Monsieur le Gouverneur, Madame le Haut Fonctionnaire, Madame, Monsieur le Bourgmestre, Madame, Monsieur le Président, Madame, Monsieur le Chef de corps, Monsieur le Commissaire général, Monsieur l'Inspecteur général, Mesdames, Messieurs, Contexte Les incidents de violence envers les policiers requièrent une attention particulière de la police elle-même, des responsables politiques, des organisations syndicales, des médias et des citoyens. Face à ces faits de violence trop fréquents, il est capital que tout un chacun dans notre société prenne ses responsabilités afin d'y mettre un terme. Ces faits ne peuvent être tolérés et les auteurs de ces derniers doivent être poursuivis et punis. Dans le même temps, l'organisation policière prend les mesures nécessaires pour éviter cette violence et offrir une prise en charge et un accompagnement optimal aux victimes. Par la présente circulaire, nous entendons mettre en place une politique et une approche intégrales de la violence envers les policiers. La présente circulaire a concrètement pour buts : * L'élaboration d'une politique concernant l'exécution du travail policier dans le cadre de laquelle tout est mis en oeuvre afin de prévenir la violence envers les policiers ; * Que chaque policier soit soutenu de manière uniforme et égale, se voit offrir des soins et un suivi appropriés et soit correctement accompagné ; * De réaffirmer que la violence envers les policiers n'est jamais tolérable et doit toujours faire l'objet d'une suite appropriée ; * Que toute violence envers les policiers doit toujours être signalée et enregistrée ; * Que les dommages matériel et moral soient indemnisés au maximum et
overeenkomstig de artikelen 52 en 53 van de wet op het politieambt (WPA); * Dat de schade daarna zoveel als mogelijk kan worden verhaald op de aansprakelijke derde, eventueel door de overheid. De aanpak van geweld tegen politiemensen berust op verschillende pijlers: de preventie, de begeleiding van de personeelsleden en hun familie, het strafrechtelijke en burgerrechtelijke aspect en de administratieve procedures die opgestart kunnen worden. De preventie betreft een eerste belangrijke pijler. Een essentiële rol is hierbij weggelegd voor risicoanalyses, een kwaliteitsvolle opleiding en training en een doeltreffende (beschermings)uitrusting om de gevolgen van geweld tegen politiemensen te vermijden. De registratie en melding van de feiten, de monitoring van de gegevens en de mededeling ervan aan de verschillende belanghebbende partijen ce, conformément aux articles 52 et 53 de la loi sur la fonction de police (LFP) ; * Que le dommage puisse ensuite être au maximum récupéré auprès du tiers responsable, éventuellement par l'autorité. L'approche de la violence envers les policiers repose sur plusieurs piliers : la prévention, l'accompagnement des membres du personnel et de leur famille, l'aspect pénal et civil et les procédures administratives qui peuvent être entamées. La prévention constitue un premier pilier important. A cet égard, soulignons le rôle essentiel des analyses de risques, d'une formation et d'un entraînement de qualité, ainsi que d'équipements (de protection) efficaces pour éviter les conséquences des violences exercées envers les policiers. L'enregistrement et le signalement des faits, ainsi que le monitoring des données et leur communication vers les différentes parties
maken ook deel uit van de preventie aangezien dit toelaat om de prenantes font également partie de la prévention car ils permettent
genomen preventiemaatregelen bij te sturen. d'orienter les mesures de prévention prises.
Een adequate en menselijke begeleiding van elke politiemedewerker Un accompagnement adéquat et humain de chaque policier constitue un
betreft een tweede belangrijke pijler. Slachtoffers van geweld moeten deuxième pilier essentiel. Les victimes de violence doivent pouvoir
kunnen rekenen op psychologische begeleiding en moeten vervolgens de compter sur un accompagnement psychologique et recevoir ensuite le
nodige ondersteuning krijgen om wegwijs te geraken in de soutien nécessaire pour se familiariser avec les procédures
administratieve, strafrechtelijke/burgerrechtelijke en de financiële administratives, pénales/civiles ainsi que les procédures financières
procedures die in bijlage 5 bij deze omzendbrief worden beschreven en décrites à l'annexe 5 de la présente circulaire et faire valoir leurs
om hun rechten te doen gelden. Het is evenzeer van belang dat partners droits. Il importe également que les partenaires et les proches des
en familieleden van slachtoffers door de politieorganisatie geholpen victimes soient aidés par l'organisation policière en vue du
worden bij de afhandeling van feiten van geweld. traitement de ces faits de violence.
Een kwaliteitsvolle begeleiding is nodig op verschillende vlakken Un accompagnement de qualité est nécessaire sur plusieurs plans, dont
waaronder de registratie en melding van feiten van geweld, preventie, l'enregistrement et le signalement des faits de violence, la
de psychosociale hulp, de strafrechtelijke procedure met prévention, l'aide psychosociale, la procédure pénale avec dépôt de
klachtneerlegging en burgerlijke partijstelling, de procedure plainte et constitution de partie civile, la procédure d'accident du
arbeidsongeval met erkenning en terugbetaling van kosten, de travail avec reconnaissance et indemnisation des frais, l'assistance
juridische en financiële bijstand, de begeleiding van de familie bij juridique et financière, l'aide à la famille pour le traitement du
de afwikkeling van het dossier en, in overleg met het personeelslid, dossier, ainsi que la réintégration, avec la possibilité d'une
de re-integratie met mogelijkheid tot herplaatsing na een langdurige réaffectation à la suite d'une absence de longue durée en concertation
afwezigheid. avec le membre du personnel.
De commissaris-generaal, de directeurs-generaal bij de Federale Le commissaire général, les directeurs généraux au sein de la Police
Politie en de korpschefs van de zones van de Lokale Politie, hierna de leidinggevenden genoemd, hebben een cruciale rol. We verwachten van hen dat zij de nodige maatregelen nemen opdat bij elk geweldsfeit tegen een politiemedewerker rekening wordt gehouden met alle verschillende aspecten die deze omzendbrief belicht. We verwachten van hen dat zij personeelsleden die geconfronteerd werden met geweld ondersteunen om de soms complexe dossiers tot een goed einde te brengen. Hoe beter de personeelsleden begeleid worden, des te groter de kans dat zij, voor zover mogelijk, in de beste omstandigheden het werk kunnen hervatten. Hiervoor moedigen wij de politiezones aan om Fédérale et les chefs de corps des zones de la Police Locale, ci-après dénommé les dirigeants, jouent un rôle crucial. Nous attendons d'eux qu'ils prennent les mesures nécessaires afin que l'ensemble des aspects couverts par la présente circulaire soient pris en compte à chaque fois qu'un fait de violence est commis envers un policier. Nous attendons d'eux qu'ils aident les membres du personnel confrontés à de la violence à mener à bonne fin leurs dossiers, parfois complexes. Meilleur est l'accompagnement dont bénéficient les membres du personnel, plus il y a de chances qu'ils puissent, dans la mesure du possible, reprendre le travail dans les meilleures conditions. Dans ce cadre, nous encourageons les zones de police à souscrire une assurance
een afdoende verzekering af te sluiten om bijvoorbeeld de mogelijke suffisante permettant, par exemple, de couvrir l'éventuelle
insolvabiliteit van de dader of de kosten die niet worden gedekt in insolvabilité de l'auteur ou les frais non pris en charge dans le
het kader van de arbeidsongevallenprocedure te dekken. cadre de la procédure d'accident du travail.
Uitgebreide toelichting bij de verschillende procedures staat ter Des explications détaillées sur les différentes procédures sont à la
beschikking van alle leden van de Geïntegreerde Politie op een interne disposition de tous les membres de la Police Intégrée sur un site web
website "Geweld tegen personeelsleden van de politie" op Wikipol. interne « Violence envers les membres du personnel de la police »,
accessible sur WiKiPol.
I. Definitie en toepassingsgebied I. Définition et champ d'application
Onder geweld wordt verstaan: een situatie die voor de leden van de On entend par violence une situation qui provoque des conséquences
Geïntegreerde Politie schadelijke gevolgen veroorzaakt, psychisch of dommageables, psychiques ou physiques, pour les membres de la Police
fysiek, of voor hun goederen. Eén enkel voorval volstaat om als geweld Intégrée, ou pour leurs biens. Une seule occurrence suffit pour que le
te worden beschouwd. Deze omzendbrief heeft enkel betrekking op fait soit qualifié de violence. Seuls les actes de violence commis par
gewelddaden die door een derde worden gepleegd en verband houden met un tiers et liés à l'exercice de la fonction au sein de la Police
de uitoefening van de functie binnen de Geïntegreerde Politie. Het Intégrée sont concernés par la présente circulaire. Il s'agit des
gaat om agressie tijdens de uitoefening van de functie of omdat men agressions subies pendant l'exercice des fonctions, ou en raison de
lid is van de Geïntegreerde Politie. l'appartenance à la Police Intégrée.
Deze omzendbrief is van toepassing op alle leden van de Geïntegreerde La présente circulaire s'applique à tous les membres de la Police
Politie en gaat over alle vormen van geweld die het overlijden van het Intégrée et traite de toutes les formes de violence n'entraînant pas
slachtoffer niet tot gevolg hebben. le décès de la victime.
Om een kwaliteitsvolle opvang te bevorderen en het personeelslid dat Afin de favoriser une prise en charge de qualité et d'apporter un réel
het slachtoffer is van geweld daadwerkelijk steun te bieden, worden de soutien au membre du personnel victime de violence, les heures
uren die besteed worden aan de geïnstitutionaliseerde consacrées aux soins d'accompagnement institutionalisés concernant les
begeleidingszorgen met betrekking tot de professionele risico's (1), risques professionnels (1), aux consultations dans le cadre de la loi
aan de raadplegingen in het kader van de wet van 4 augustus 1996 du 4 août 1996 relative au bien-être au travail (2) (loi bien-être), à
inzake het welzijn op het werk (2) (welzijnswet), aan de burgerlijke la constitution de partie civile (3) et aux prestations dans le cadre
partijstelling (3) en aan de prestaties in het kader van de rechtshulp, in aanmerking genomen voor de berekening van de dienstprestaties voor de werkelijke duur. Bovendien mag het personeelslid de tijd meetellen die het heeft besteed aan de voorbereiding van zijn verdediging (werkelijke uren), met inbegrip van de tijd die het heeft besteed aan overleg met zijn advocaat. De in dit verband aangerekende uren moeten redelijk zijn en in verhouding staan tot de omvang van het betrokken dossier. De leidinggevenden zorgen er bovendien voor dat de rechten en het welzijn van politiemensen die het slachtoffer zijn van geweld, gewaarborgd worden. II. Preventie de l'assistance en justice, sont prises en compte pour le calcul des prestations de service pour la durée réelle. Par ailleurs, le membre du personnel peut comptabiliser les heures passées à la préparation de sa défense (heures réelles), notamment le temps passé en rendez-vous avec son avocat. Les heures comptabilisées dans ce cadre doivent être raisonnables et proportionnées à l'ampleur du dossier en cause. Les dirigeants veillent en outre à ce que les droits et le bien-être des policiers, victimes de violences, soient garantis. II. La prévention
1. Goede registratie 1. Un enregistrement de qualité
Een doeltreffende preventie en aanpak van geweld tegen politiemensen steunt op een correcte beeldvorming van het fenomeen. Registratie is hiervoor van het grootste belang. De leidinggevenden dienen hun personeelsleden daarom op te leggen om alle feiten van geweld tegen politiemensen correct te registreren in de programma's die daarvoor voorzien zijn. Deze feiten moeten tevens vastgelegd worden in processen-verbaal met duidelijke vermelding van gewelddaden tegen een politiemedewerker. Er moet een kwaliteitscontrole van de in dit verband opgestelde pv's worden ingevoerd om ervoor te zorgen dat de informatie concreet, correct en volledig is. En dit naast de specifieke meldingsverplichting zoals voorzien in de Une prévention et une approche efficaces de la violence envers les policiers reposent sur une image correcte du phénomène. L'enregistrement joue un rôle primordial à cet égard. Pour cette raison, il incombe aux dirigeants d'imposer à leurs membres du personnel d'enregistrer correctement dans les programmes prévus à cet effet tous les faits de violence commis envers les policiers, les consigner dans les procès-verbaux et les signaler explicitement comme actes de violence envers un policier. Un contrôle qualité des PV rédigés dans ce contexte doit-être mis en place afin de garantir que l'information soit concrète, correcte et complète. Et ce, parallèlement à l'obligation de signalement spécifique prévue
GPI 62 van 14 februari 2008 betreffende de bewapening van de dans la GPI 62 du 14 février 2008 relative à l'armement de la police
Geïntegreerde Politie, gestructureerd op twee niveaus, met het daarin intégrée, structurée à deux niveaux, selon les distinctions qui y sont
gemaakte onderscheid naar finaliteit van de melding. faites au regard de la finalité du signalement.
Personeelsleden die het slachtoffer zijn van gewelddaden hebben ook de Les membres du personnel victimes d'actes de violence ont également la
mogelijkheid om hun werkgever anoniem te informeren over de feiten possibilité d'informer anonymement leur employeur des faits dont ils
waarvan ze het slachtoffer zijn via het register van feiten van ont été victimes via le registre des faits de tiers. Cet
derden. Deze registratie stelt de werkgever in staat om de meest enregistrement permet à l'employeur de prendre les mesures de
geschikte preventiemaatregelen te nemen om feiten van geweld te prévention les plus adéquates pour limiter les faits de violence.
beperken. Via de tool MISI wordt een algemeen beeld en een monitoring van het Une image générale et un monitoring du phénomène sont établis à l'aide
fenomeen tot stand gebracht. MISI is een registratietool, geïntegreerd de l'outil MISI. Le MISI est un outil d'enregistrement, intégré à ISLP
in ISLP en FEEDIS, waarmee geweld tegen politiemensen snel en et FEEDIS, qui permet d'enregistrer rapidement et facilement la
gemakkelijk kan worden geregistreerd. Een regelmatige evaluatie van violence envers les policiers. Une évaluation régulière de cette image
dit algemeen beeld laat toe om de aanpak van geweld, indien nodig, bij générale permet d'adapter, en cas de nécessité, l'approche de la
te sturen. violence.
Het is ook belangrijk dat de gemonitorde cijfers duidelijk en Il est également important que les chiffres monitorés fassent l'objet
structureel worden meegedeeld aan de verschillende overheden, zodat d'une communication claire et structurelle vers les différentes
zij op de hoogte blijven van het algemeen beeld en de ontwikkeling van autorités afin de les tenir informées de l'image générale et de
de situatie. Aan de representatieve vakorganisaties moet op eenzelfde l'évolution de la situation. De la même manière, une communication
structurelle des chiffres monitorés ainsi que des mesures envisagées
wijze worden voorzien in een structurele mededeling van de gemonitorde doit-être prévue vers les organisations syndicales représentatives.
cijfers en van de voorgenomen maatregelen. Om een uniforme aanpak en Afin de garantir une approche et un suivi uniformes, cette
opvolging te garanderen, zal deze mededeling plaatsvinden in het kader communication se fera dans le cadre du Comité Supérieur de
van het Hoog Overlegcomité van de politiediensten. Concertation des services de police.
2. Preventiemaatregelen 2. Mesures de prévention
Preventie is één van de belangrijkste pijlers van onze integrale aanpak van feiten van geweld tegen politiemensen. De risicoanalyses en een kwaliteitsvolle opleiding en training vormen daarbij de fundamenten, evenals een adequate (beschermings)uitrusting. Hoe beter de personeelsleden geïnformeerd, voorbereid en opgeleid zijn, hoe beter zij in staat zullen zijn om mogelijke incidenten te voorzien en te voorkomen. Tegelijkertijd moet de nadruk worden gelegd op de invoering van een proactieve screening van media en sociale media en op de gepaste afhandeling van `valse' klachten die als geweld tegen politiemensen La prévention constitue l'un des principaux piliers de notre approche intégrale des faits de violence envers les policiers. Les analyses de risques, une formation et un entraînement de qualité, de même que des équipements (de protection) répondant aux normes adéquates, constituent des éléments fondamentaux à cet égard. Plus les membres du personnel seront informés, préparés et formés, plus ils seront capables de prévoir et d'éviter d'éventuels incidents. Parallèlement à cela, l'accent doit être mis sur la mise en place d'un screening proactif des médias et des médias sociaux ainsi que sur le traitement adéquat des `fausses' plaintes qui pourraient être
kunnen worden beschouwd, onverminderd de naleving van de voorwaarden considérées comme de la violence envers les policiers, sans préjudice
van artikel 52 van de WPA met betrekking tot louter morele schade. du respect des conditions de l'article 52 de la LFP pour ce qui
concerne le dommage exclusivement moral.
De werkgever (4) is verantwoordelijk voor de veiligheid en het welzijn L'employeur (4) est responsable de la sécurité et du bien-être de ses
van zijn werknemers en de politie zorgt hier voor continuïteit. In dat travailleurs et la police assure la continuité sur ce plan. Dans ce
verband stellen de leidinggevenden alles in het werk opdat alle cadre, les dirigeants mettent tout en oeuvre afin que tous les membres
personeelsleden de nodige opleidingen en trainingen volgen zodat zij du personnel suivent les formations et entraînements nécessaires en
de nodige interventietechnieken en -tactieken aangeleerd hebben om zo vue d'apprendre les techniques et tactiques d'intervention permettant
goed mogelijk en professioneel om te gaan met feiten van geweld of de gérer au mieux et de manière professionnelle les faits de violence
moeilijke situaties. Dit staat reeds vermeld in meerdere omzendbrieven ou les situations difficiles. Ces aspects font déjà l'objet de
waaronder de GPI 48 van 17 maart 2006 betreffende de opleiding en plusieurs circulaires, dont la GPI 48 du 17 mars 2006 relative à la
training in geweldbeheersing voor de personeelsleden van het formation et l'entraînement en maîtrise de la violence des membres du
operationeel kader van de politiediensten en de GPI 62 van 14 februari personnel du cadre opérationnel des services de police, ainsi que la
2008 betreffende de bewapening van de geïntegreerde politie, GPI 62 du 14 février 2008 relative à l'armement de la police intégrée,
gestructureerd op twee niveaus. structurée à deux niveaux.
Om gewelddaden tegen politiemensen te voorkomen, zal bovendien bijzondere aandacht worden besteed aan communicatietechnieken van de-escalatie die het escaleren van conflicten kunnen voorkomen of oplossen, in het bijzonder met oog het op bepaalde maatschappelijke doelgroepen zoals jongeren. Het aanleren van die technieken zal worden geïntegreerd in de verschillende basisopleidingen of opleidingen geweldbeheersing. Deze concepten zullen ook worden opgenomen in de verschillende handboeken met interventietechnieken en -tactieken. Er zal rekening worden gehouden met de feedback van de personeelsleden over de kwaliteit van de verstrekte opleidingen om de relevantie ervan te verbeteren. De leidinggevenden nemen ook de nodige maatregelen opdat de En outre, afin de prévenir les actes de violence envers les policiers, une attention particulière sera apportée aux techniques de communication de désescalade qui permettent de prévenir ou résoudre l'escalade des conflits, en particulier avec certains groupes cibles de la société tels que les jeunes. L'apprentissage de ces techniques sera intégré dans les différentes formations de base ou en lien avec la maîtrise de la violence. Ces concepts seront également intégrés dans les différents manuels de tactiques et techniques d'intervention. Le ressenti des membres du personnel quant à la qualité des formations données sera pris en compte afin d'en améliorer la pertinence. Les dirigeants prennent également les mesures nécessaires afin que les
noodzakelijke beschermingsuitrusting ter beschikking staat en opdat de équipements de protection nécessaires soient disponibles et que les
passende opleidingen en opfrissingscursussen gevolgd kunnen worden. formations et recyclages adéquats puissent être suivis. Dans le cadre
Wat preventie betreft, bekijken we verder welke technologische de la prévention, nous poursuivons l'examen d'outils technologiques et
hulpmiddelen en (beschermings)uitrusting, zoals bijvoorbeeld bodycams d'équipements (de protection), notamment les bodycams et les armes à
en stroomstootwapens, kunnen bijdragen aan een doeltreffende impulsion électrique, pouvant contribuer à protéger efficacement les
bescherming van de politiemensen op het terrein. Gewelddaden tegen policiers sur le terrain. Le fait de filmer des actes de violence
politiemensen filmen met een bodycam bijvoorbeeld, kan een ontradend envers des policiers à l'aide d'une bodycam, par exemple, peut avoir
effect hebben. Tegelijkertijd zijn deze beelden van belang voor de un effet dissuasif. Les images jouent par ailleurs un rôle important
strafrechtelijke procedure. dans la procédure pénale.
Leidinggevenden moeten bij elke opdracht rekening houden met de Lors de toute mission, les dirigeants doivent prendre en compte la
mogelijkheid dat geweld wordt gepleegd tegen hun personeelsleden. Zij possibilité que leurs membres du personnel soient victimes de
zullen dit opnemen in de operationele risicoanalyses en hun violence. Ils intégreront donc cette donnée dans les analyses de
personeelsleden voldoende inlichten omtrent de bestaande risico's, de risques opérationnelles et informeront dûment leurs membres du
eventuele preventiemaatregelen die eruit voorvloeien en omtrent de personnel des risques existants, des éventuelles mesures de prévention
technieken om zo veel als mogelijk de gevolgen van geweld te qui en découlent et des techniques permettant d'éviter au mieux les
vermijden. Het beschermen van de identiteit van de personeelsleden is conséquences de la violence. La protection de l'identité des membres
één van de technieken die kan aangewend worden om wraakacties door du personnel afin d'éviter que les personnes arrêtées commettent des
mensen die gearresteerd werden, te vermijden. actes de vengeance fait ici partie des mesures prises en compte.
Het basisprincipe is dat alle leden van het operationeel kader steeds Dans ce cadre, bien que le principe de base soit que tous les membres
moeten kunnen geïdentificeerd worden als zij in functie zijn. Artikel du cadre opérationnel doivent pouvoir être identifiés à tout moment
41 van de WPA verleent echter de mogelijkheid aan de korpschef, de lorsqu'ils sont en service, l'article 41 de la LFP donne toutefois la
commissaris-generaal, de directeur-generaal of zijn afgevaardigde om possibilité au chef de corps, au commissaire général, au directeur
général ou à son délégué de décider de remplacer, pour certaines
bij bepaalde interventies te beslissen het naamplaatje te vervangen interventions, la plaquette nominative par un numéro d'intervention
door het interventienummer (5). Elke werkgever bepaalt in hoeverre deze mogelijkheid kan toegepast worden, rekening houdend met de situatie op het terrein. Ter ondersteuning hiervan werd daarenboven bepaald dat, onverminderd artikel 47bis, § 1, 3) van het Wetboek van Strafvordering, de naam of namen van de leden van het operationeel kader niet vermeld zullen staan in de in dit kader opgestelde aanvankelijke processen-verbaal of ieder ander document in het kader van een gerechtelijke procedure. Bijzondere aandacht dient uit te gaan naar de bijlagen van het dossier. III. De begeleiding van politiemensen die het slachtoffer zijn van geweld (5). Il appartient à chaque employeur d'identifier, selon la réalité du terrain, dans quelles circonstances cette possibilité peut être exercée. Pour appuyer cette mesure, il a en outre été prévu que, sans préjudice de l'article 47bis, § 1er, 3) du Code d'instruction criminelle, que le nom ou les noms des membres du cadre opérationnel ne soient pas mentionnés dans les procès-verbaux initiaux dressés dans ce cadre ou tout autre document dans le cadre d'une procédure judiciaire. Une attention particulière doit-être apportée aux annexes du dossier. III. L'accompagnement des policiers victimes de violence
1. Psychosociale bijstand en opvang van het slachtoffer en de 1. Assistance psychosociale et prise en charge de la victime et des
familieleden (bijlage 1) membres de la famille (annexe 1)
Bij een geval van agressie is de werkgever verantwoordelijk voor de En cas d'agression, l'employeur est responsable de la prise en charge
psychosociale opvang van het getroffen personeelslid. De psychosociale psychosociale du membre du personnel concerné. La prise en charge
opvang moet daarbij op maat zijn van het personeelslid en van haar of psychosociale doit être adaptée au membre du personnel et à ses
zijn familieleden. Wij wijzen op de cruciale rol van de leidinggevende proches. Nous insistons sur le rôle crucial du dirigeant, qui est
die verantwoordelijk is voor de eerste opvang van het slachtoffer. Het responsable de la première prise en charge de la victime. Le membre du
personeelslid dat het slachtoffer is van geweld moet eerst en vooral personnel victime de violence doit d'abord et avant tout être
als slachtoffer worden beschouwd. Er moet eerst gezorgd worden voor considéré comme une victime. La prise en charge psychosociale est la
psychosociale opvang, wat voorrang heeft op alle andere aspecten première chose à mettre en place et prime sur tous les autres aspects
(verhoor, ...). De leidinggevenden waken erover dat de rechten en het (audition, ...). Les dirigeants veillent à ce que les droits et le
welzijn van de personeelsleden gewaarborgd zijn. bien-être des membres du personnel soient garantis.
In geval van een schietincident of gebruik van dwangmiddelen moeten de En cas d'incident de tir ou d'usage de la contrainte, les droits des
hierboven beschreven rechten van de personeelsleden tevens worden membres du personnel décrits ci-dessus doivent également être
gewaarborgd. garantis.
Artikel 32quinquies van de welzijnswet bepaalt dat de werkgever erover L'article 32quinquies de la loi bien-être dispose que l'employeur doit
moet waken dat werknemers die het slachtoffer zijn van een daad van veiller à ce que les travailleurs qui ont été victimes d'un acte de
geweld, gepleegd door een derde, een passende psychologische violence commis par un tier reçoivent un soutien psychologique
ondersteuning krijgen van gespecialiseerde diensten of instellingen. approprié auprès de services ou d'institutions spécialisés. Sans
De werkgever draagt hiervan de kosten, onverminderd de toepassing van préjudice de l'application d'autres dispositions légales, l'employeur
andere wettelijke bepalingen. Hij zorgt ervoor dat de personeelsleden zich daadwerkelijk kunnen wenden tot gespecialiseerde en adequate diensten en instellingen. Indien nodig, organiseert hij samenwerkingsverbanden met externe partners. Hij zorgt er ook voor dat de externe herverzekeringcontracten de nodige dekking bieden, ook voor uitgebreidere psychosociale bijstand. De afgesloten externe herverzekeringscontracten worden voorgelegd aan het bevoegde overlegcomité. Duidelijke procedures in dit verband worden aan alle personeelsleden gecommuniceerd. Om in dit domein ondersteuning te kunnen bieden, vindt u in de bijlage supporte les coûts de cette mesure. Dans ce cadre, il s'assure que les membres du personnel puissent effectivement s'adresser aux services et institutions spécialisés adéquats, et, au besoin, organise des collaborations avec des partenaires externes. Il s'assure également que les contrats externes de réassurance conclus disposent d'une couverture suffisante, et notamment l'assistance psychosociale élargie. Les contrats externes de réassurance conclus sont présentés au comité de concertation compétent. Des procédures claires sont communiquées à l'ensemble des membres du personnel dans ce cadre.
1 een niet-limitatieve lijst van personen, stressteams, Vous trouverez à l'annexe 1 une liste non limitative de personnes,
maatschappelijke cellen, verantwoordelijken voor politionele stressteams, cellules sociales, responsables de l'assistance policière
slachtofferbejegening, enz. aux victimes, etc. pouvant apporter un soutien dans ce domaine.
2. Contactpersonen "feiten van geweld" 2. Personnes de contact « faits de violence »
Een goede begeleiding en ondersteuning van personeelsleden die Offrir un accompagnement et un soutien de qualité aux membres du
slachtoffer werden van een geweldsincident, draagt ertoe bij dat de personnel victimes d'un incident de violence contribue à ce que son
impact op psychosociaal, administratief en financieel vlak relatief impact sur les plans psychosocial, administratif et financier,
beperkt kan blijven. De eindverantwoordelijkheid van deze begeleiding notamment, demeure relativement limité. La responsabilité finale de
ligt bij de werkgever. cet accompagnement incombe à l'employeur.
Daartoe stellen de leidinggevenden binnen de HR-dienst van elke lokale A cette fin, les dirigeants désignent une ou plusieurs personnes de
politiezone en federale entiteit één of meerdere contactpersonen contact « faits de violence » au sein du service RH de chaque zone de
"feiten van geweld" aan. Deze contactpersonen maken zich de procedures police locale et de chaque entité fédérale. Il appartient à ces
eigen die zijn vermeld in deze omzendbrief en op de interne website. personnes de contact d'assimiler les procédures décrites dans la
Zij maken slachtoffers, hun partners en familieleden wegwijs in de présente circulaire et sur le site web interne, et de guider par
administratieve procedures en begeleiden en informeren hen in alle ailleurs les victimes, leur partenaire et leur famille à travers les
fases ervan. De hiërarchie neemt de nodige maatregelen opdat de contactpersonen `feiten van geweld" over actuele informatie over de te volgen procedures in geval van geweld tegen politiemensen beschikken en dat zij de nodige opleidingen kunnen volgen om op de hoogte te blijven. De HR- of andere relevante netwerken bespreken op regelmatige tijdstippen de procedures vermeld in deze omzendbrief en wisselen goede praktijken uit. Deze goede praktijken en andere nuttige informatie die uit deze netwerken naar voren komt, worden op de interne website geplaatst. 3. Rol van de vakorganisaties De vakorganisaties kunnen eveneens ondersteuning bieden aan de personeelsleden die hen op de hoogte brengen van een tegen hen gepleegde gewelddaad. Hoewel de werkgever de eindverantwoordelijkheid draagt om maatregelen te treffen die een gepaste begeleiding en ondersteuning van personeelsleden die het slachtoffer zijn van gewelddaden garanderen, spreekt het voor zich dat de vakorganisaties de betrokken personeelsleden ook kunnen ondersteunen. Bijvoorbeeld door de nodige informatie te verstrekken, door indien nodig administratieve en juridische steun te bieden, door emotionele steun te bieden of door procédures administratives, ainsi que de les accompagner et de les informer à toutes les étapes de celles-ci. La hiérarchie prend les mesures nécessaires afin que les personnes de contact « faits de violence » disposent d'informations à jour sur les procédures à suivre en cas de violence envers les policiers et puissent suivre les formations nécessaires pour maintenir leurs connaissances à jour. Les réseaux RH ou les autres réseaux concernés examinent régulièrement les procédures décrites dans la présente circulaire et échangent des bonnes pratiques. Ces bonnes pratiques et les autres informations utiles émanant des réseaux sont mises à disposition sur le site web interne. 3. Rôle des organisations syndicales Les organisations syndicales peuvent également appuyer les membres du personnel qui les informent d'un acte de violence à leur égard. Bien que la responsabilité finale pour la mise en place de mesures garantissant un accompagnement et un soutien adéquat des membres du personnel victimes d'actes de violence incombe à l'employeur, il va de soi que les organisations syndicales peuvent également apporter leur soutien aux membres du personnel concernés. Par exemple, en communiquant les informations utiles, en offrant un appui administratif et juridique si nécessaire, en offrant un soutien
zich ervan te vergewissen dat de hiërarchische lijn haar émotionnel ou encore en s'assurant que la ligne hiérarchique a
ondersteunende rol volledig naar behoren heeft vervuld. correctement et complètement rempli son rôle d'assistance.
De vakorganisaties hebben in dit verband ook een belangrijke rol te Les organisations syndicales ont également un rôle important à jouer
spelen wanneer ze deelnemen aan het Comité voor Preventie en en la matière lors de leur participation au Comité de Prévention et de
Bescherming op het Werk (CPBW). Protection au Travail (CPPT).
De deelname van de vertegenwoordigers van de vakorganisaties aan deze En effet, la participation des représentants des organisations
CPBW's, in de vorm van overlegcomités (HOC of BOC) binnen de syndicales aux CPPT's, déclinés en comités de concertation (CSC ou
Geïntegreerde Politie, stelt de afgevaardigden immers in staat om de problemen aan de hand van de ervaringen van de personeelsleden door te geven en de werkgever te verzoeken meer aandacht te besteden aan deze thema's. In dit kader tenslotte kunnen de representatieve vakorganisaties de overheid verzoeken om een analyse van de situatie te maken en om maatregelen te nemen om soortgelijke risico's in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen (primaire, secundaire en tertiaire preventie). Die maatregelen zullen vervolgens geëvalueerd en zo nodig aangepast worden. Onafgezien van juridische, administratieve en menselijke ondersteuning, oefenen vakorganisaties alle bevoegdheden uit die hen door wettelijke bepalingen zijn toegekend. De overheid zal de nodige maatregelen nemen zodat de vakorganisaties kunnen deelnemen aan het CPBW en aldus hun syndicale prerogatieven kunnen uitoefenen conform de regelgeving. IV. De strafrechtelijke gevolgen Gewelddaden tegen politiemensen kunnen in geen geval worden getolereerd en moeten krachtig worden bestreden door in te zetten op nultolerantie. Wie dergelijke gewelddaden pleegt, zal voor de strafrechtbank verschijnen. De wetgever heeft een duidelijk signaal in die zin gegeven door strafverzwaringen op te nemen in het Strafwetboek voor geweld tegen politiemensen. In dat kader heeft justitie ook de omzendbrief COL 10/2017 van het College van procureurs-generaal herzien, die op 24 november 2020 werd gepubliceerd. Deze omzendbrief bevat dwingendere richtlijnen, die voor het hele land gelden, voor de behandeling van gevallen van geweld tegen politiemensen. Dit strikte vervolgingsbeleid is onder meer ontstaan ten gevolge van de terroristische dreiging en de potentiële doelwitten die politiemensen zijn geworden, maar ook als reactie op de toename van het aantal daden van agressie tegen onze politiemensen. De procureurs-generaal zien erop toe dat deze nationale richtlijnen CCB) au sein de la Police Intégrée, permet aux délégués de relayer les problématiques recueillies au travers des expériences des membres du personnel et de solliciter une attention accrue de l'employeur au sujet de ces thématiques. Enfin, les organisations syndicales représentatives peuvent interpeller l'autorité dans ce cadre pour qu'une analyse de la situation soit réalisée et que des mesures soient prises de manière à éviter autant que possible la survenance de risques similaires à l'avenir (prévention primaire, secondaire, tertiaire). Ces mesures seront par la suite évaluées et, le cas échéant, adaptées. Indépendamment du soutien juridique, administratif et humain, les organisations syndicales exercent toutes les compétences qui leur sont conférées par les dispositions légales. L'autorité prendra les dispositions nécessaires pour que les organisations syndicales puissent prendre part au CPPT et, ainsi, exercer leurs prérogatives syndicales conformément à la réglementation. IV. Les conséquences pénales Les actes de violence envers les policiers ne peuvent en aucun cas être tolérés et doivent être fortement combattus en mettant l'accent sur la tolérance zéro. Quiconque commet de tels actes de violence devra donc comparaître devant le tribunal pénal. Le législateur a donné à cet effet un signal clair en introduisant des aggravations de peines dans le Code pénal pour les violences commises envers les policiers. Dans ce cadre, la justice a également révisé la circulaire COL 10/2017 du Collège des procureurs généraux qui a été publiée en date du 24 novembre 2020. Cette circulaire fixe des directives plus contraignantes, valables pour l'ensemble du territoire national, pour le traitement des cas de violence envers les policiers. Cette politique stricte de poursuites est issue, entre autres, de la menace terroriste et des cibles potentielles que sont devenus les policiers, mais aussi en réponse à l'augmentation des actes d'agression envers nos policiers. Les procureurs généraux veillent à l'application uniforme et au
uniform worden toegepast en nageleefd, onder meer door de aanstelling respect de ces directives nationales, notamment en désignant des
van referentiemagistraten die ook als contactpersoon voor de magistrats de référence qui servent également de point de contact pour
politiediensten fungeren. De leidinggevenden en vakorganisaties kunnen les services de police. Les dirigeants et les organisations syndicales
zich bovendien richten tot de magistraten die de korpschefs van het peuvent en outre s'adresser aux magistrats désignés par les chefs de
Openbaar Ministerie hebben aangewezen. corps du Ministère Public.
Feiten van geweld tegen een of meerdere politiemensen worden dus Ces actes pouvant causer diverses formes de dommages physiques,
strenger bestraft; het gaat om handelingen die kunnen leiden tot psychiques ou matériels, la commission de faits de violence envers un
allerlei vormen van psychische, fysieke of materiële schade. Bij elk ou plusieurs policiers est plus sévèrement punie. Le dirigeant doit
gebruik van geweld tegen een politiemedewerker, moet de leidinggevende veiller à ce que tout usage de violence envers un policier donne lieu
erop toezien dat een proces-verbaal wordt opgesteld zoals voorzien à l'établissement d'un procès-verbal comme cela est prévu dans la COL
door de COL 10/2017, herzien op 24 november 2020. De werkgever draagt de eindverantwoordelijkheid. Pas dan kan justitie haar werk doen, de verdachten opsporen, oppakken en vervolgen. In geval van geweld tegen politiemensen houdt het beleid een nultolerantie in. Enkel om uitzonderlijke redenen en na overleg met de referentiemagistraat van het parket-generaal kan een dossier met een sepot afgesloten worden. Wie dergelijk geweld pleegt, zal voor de strafrechtbank verschijnen. Bij voorkeur wordt snelrecht toegepast. De uitgesproken straffen zullen worden uitgevoerd. Klacht neerleggen, nultolerantie en het respecteren van het principe om niet zonder gevolg te klasseren (6), geven aan de daders en aan de samenleving een duidelijk signaal dat dergelijke feiten onaanvaardbaar zijn. 10/2017, révisée le 24 novembre 2020. La responsabilité finale en incombe à l'employeur. Ce n'est qu'alors que la justice peut effectuer son travail, rechercher, interpeller et poursuivre les suspects. En cas de violence envers les policiers, la tolérance zéro est d'application. Un dossier ne peut désormais être clôturé par un classement sans suite, sauf pour des raisons exceptionnelles et après concertation avec le magistrat de référence du parquet général. Quiconque commet ce type de violence devra comparaître devant un tribunal pénal en suivant, de préférence, une procédure accélérée. Les peines prononcées seront exécutées. Le dépôt de plainte, la tolérance zéro et le respect du principe d'absence de classement sans suite (6) envoient un signal clair aux auteurs et à la société que de tels faits sont inacceptables.
V. De burgerlijke partijstelling (bijlage 2) V. La constitution de partie civile (annexe 2)
1. De overheid 1. L'autorité
De minister van Binnenlandse Zaken neemt ook haar volle La ministre de l'Intérieur assume également son entière responsabilité
verantwoordelijkheid als bevoegde overheid en zal zich, in voorkomend en tant qu'autorité compétente et, le cas échéant, se portera partie
geval, burgerlijke partij stellen als een personeelslid van de civile si un membre du personnel de la Police Fédérale est victime de
Federale Politie slachtoffer is van geweld. Deze burgerlijke violence. Cette constitution de partie civile est facilitée par une
partijstelling wordt vergemakkelijkt door een verklaring van déclaration de `personne lésée' conformément à l'article 5bis du titre
`benadeelde persoon', overeenkomstig artikel 5bis van de voorafgaande préliminaire du Code de procédure pénale. La constitution de partie
titel van het Wetboek van strafvordering. De burgerlijke civile peut avoir lieu auprès du juge d'instruction ou par la suite
partijstelling kan plaatsvinden bij de onderzoeksrechter of nadien devant les juridictions d'instruction ou les juridictions de fond.
voor de onderzoeksgerechten of de vonnisgerechten. Nous demandons aux collèges des bourgmestre et échevins/collèges de
Wij vragen de colleges van burgemeester en schepenen/de police/collèges communaux de faire de même lors de procédures
politiecolleges hetzelfde te doen bij procedures inzake geweld tegen concernant des violences commises envers des membres de leur corps de
leden van hun korps van Lokale Politie. Police Locale.
De burgerlijke partijstelling tegen de aansprakelijke derde versterkt La constitution de partie civile contre le tiers responsable renforce
de duidelijke boodschap dat dergelijke feiten onaanvaardbaar zijn en le message clair que de tels faits sont inacceptables et permet
maakt het voor de werkgevers ook mogelijk om de door hen geleden également aux employeurs d'obtenir la réparation des dommages subis en
schade te verhalen. leur qualité d'employeur.
Bovendien wordt materiële schade in geval van geweld tegen De plus, les dégâts matériels en cas de violences à l'encontre des
membres du personnel sont remboursés par l'employeur, conformément à
personeelsleden door de werkgever vergoed overeenkomstig artikel 53 l'article 53 de la LFP. Les coûts sont ensuite récupérés autant que
van de WPA. De desbetreffende kosten worden vervolgens zoveel mogelijk
verhaald op de verantwoordelijke derde. possible auprès du tiers responsable.
Het personeelslid dat slachtoffer is van geweld wordt ervan op de Le membre du personnel victime de violence est informé que l'autorité
hoogte gebracht dat de overheid zich burgerlijke partij heeft gesteld. s'est constituée partie civile.
2. Het personeelslid 2. Le membre du personnel
Overeenkomstig artikel 52 van de WPA en los van de stappen ondernomen Conformément à l'article 52 de la LFP, et quelles que soient les
door derden of een herverzekeringsonderneming, neemt de werkgever de démarches entreprises par des tiers ou une entreprise de réassurance,
nodige maatregelen en stelt hij de nodige middelen ter beschikking aan l'employeur prend les mesures et offre les moyens nécessaires au
het personeelslid dat slachtoffer is van geweld, zodat deze zich membre du personnel victime de violence pour qu'il puisse se
burgerlijke partij kan stellen of een rechtsvordering kan instellen om constituer partie civile ou pour qu'il puisse agir en justice afin de
zijn rechten te doen gelden. garantir ses droits.
VI. De Commissie voor de erkenning van zware gewelddaden VI. La Commission pour la reconnaissance d'actes de violence grave
Het is belangrijk om in herinnering te brengen dat de politiemensen Il est important de rappeler que les policiers, victimes d'actes de
die slachtoffer zijn van ernstige gewelddaden in het kader van hun
functie, integraal vergoed kunnen worden voor bepaalde kosten violence grave dans le cadre de leurs fonctions, peuvent être
opgelopen na 17 mei 2019, zelfs indien deze kosten verbonden zijn aan intégralement indemnisés de certains frais exposés après le 17 mai
een ernstige gewelddaad van voor deze datum. In dit geval worden de 2019, même si ces frais sont liés à un acte de violence grave dont ils
kosten terugbetaald tot hun reële kost, voor zover deze redelijk is. ont été victimes avant cette date. Les frais sont remboursés à
Om de terugbetaling te ontvangen moeten de personeelsleden de concurrence de leur coût réel dans la mesure où ce coût est raisonnable.
erkenning van de feiten als `ernstige gewelddaden' bekomen door de Afin d'obtenir cette indemnisation, les membres du personnel doivent
erkenningscommissie. Daarenboven geldt de voorwaarde dat die kosten obtenir la reconnaissance des faits comme `actes de violence grave'
niet vergoed worden binnen een redelijke termijn op basis van een par la commission de reconnaissance. Il faut également que les frais
andere wetgevende of reglementaire bepaling. ne puissent être indemnisés dans un délai raisonnable sur la base
De commissie voor de erkenning van ernstige gewelddaden is d'une autre disposition législative ou réglementaire.
samengesteld uit een lid van de Federale Politie, een lid van de La commission de reconnaissance d'actes de violence grave est composée
Lokale Politie en een arts van de medische dienst van de Federale Politie. d'un membre de la Police Fédérale, d'un membre de la Police Locale et
De procedure en de modaliteiten voor de aanvraag tot vergoeding van de d'un médecin du service médical de la Police Fédérale.
kosten die het gevolg zijn van de ernstige gewelddaad, zijn opgenomen La procédure et les modalités relatives à la demande d'indemnisation
in de artikelen X.III.6bis en X.III.6ter van het koninklijk besluit des frais résultant de l'acte de violence grave sont reprises aux
van 30 maart 2001 tot regeling van de rechtspositie van het personeel articles X.III.6bis et X.III.6ter de l'arrêté royal du 30 mars 2001
van de politiediensten (RPPol). portant la position juridique du personnel des services de police
VII. De administratieve procedures die moeten worden toegepast in (PJPol). VII. Les procédures administratives à mettre en oeuvre en cas de
geval van geweld tegen een politiemedewerker violences envers un policier
1. De procedure voor de erkenning als arbeidsongeval (bijlage 3) 1. La procédure de reconnaissance comme accident du travail (annexe 3)
De werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid en het welzijn van L'employeur est responsable de la sécurité et du bien-être de ses
zijn werknemers. Een correcte aanpak van een feit van geweld kan, travailleurs. Une approche correcte d'un fait de violence peut, outre
naast het starten van een strafrechtelijke procedure, ook inhouden dat l'ouverture d'une procédure pénale, inclure l'ouverture d'une
een procedure arbeidsongeval wordt gestart. procédure d'accident du travail.
De overheid of de hiertoe aangewezen dienst is bevoegd voor de La qualification juridique d'un accident en accident du travail
juridische kwalificatie van een ongeval als arbeidsongeval. Zodra het appartient à l'autorité ou au service désigné à cet effet. Une fois
ongeval als arbeidsongeval is erkend (juridische kwalificatie), wordt l'accident reconnu comme accident du travail (qualification
het dossier overgemaakt aan de gerechtelijk geneeskundige dienst juridique), le dossier est transmis à l'office médico-légal (Medex)
(Medex), die overgaat tot de medische kwalificatie van het qui procède à la qualification médicale de l'accident du travail,
arbeidsongeval, wat een exclusieve bevoegdheid blijft van Medex. Op compétence exclusive du Medex. Conformément aux prescrits de la GPI 70
grond van de bepalingen van de GPI 70 van 30 juli 2012 betreffende de du 30 juillet 2012 relative à la réassurance pour la réparation des
herverzekering voor de vergoeding voor arbeidsongevallen en de rol van accidents du travail et le rôle des entreprises de réassurance,
de herverzekeringsondernemingen, heeft de herverzekeringsonderneming l'entreprise de réassurance n'a aucune compétence au niveau de la
geen enkele bevoegdheid aangaande de juridische kwalificatie van een arbeidsongeval of met betrekking tot de bepaling van de medische aspecten van een juridisch erkend arbeidsongeval. Ze speelt een louter financiële rol en de leidinggevenden kunnen zich niet achter het advies van hun herverzekeringsonderneming verschuilen om hun weigering tot toekenning van bepaalde vergoedingen aan het personeelslid dat slachtoffer is van een arbeidsongeval, te rechtvaardigen. De procedure voor Medex kan leiden tot kosten ten laste van het betrokken personeelslid (medische kosten, administratieve procedurekosten, ...). Deze kosten worden ofwel voorgeschoten door het personeelslid of een derde en geven aanleiding tot een terugbetaling, ofwel rechtstreeks gedragen door de overheid (bijvoorbeeld art. X.III.36 RPPol). De leidinggevenden zorgen hierbij voor maximale steun aan het getroffen personeelslid. De contactpersoon `feiten van geweld' maakt het getroffen personeelslid wegwijs in de procedure en regelgeving en volgt het dossier op. In bijlage 3 worden de volgende aspecten inzake arbeidsongevallen toegelicht (zie ook bijlage 4 aangaande rechtsbijstand): qualification juridique d'un accident du travail ou en matière de détermination des aspects médicaux d'un accident reconnu juridiquement comme accident du travail. Son rôle est purement financier et les dirigeants ne peuvent se retrancher derrière l'avis de leur entreprise de réassurance pour justifier leur refus d'accorder certaines indemnités au membre du personnel victime d'un accident du travail. La procédure Medex peut engendrer des frais à charge du membre du personnel concerné (des frais médicaux, des frais de procédure administrative, ...). Ces frais sont, soit avancés par le membre du personnel ou par un tiers et donnent lieu à un remboursement, soit pris en charge directement par l'autorité (par exemple art. X.III.36 PJPol). Dans ce cadre, les dirigeants assurent un soutien maximal au membre du personnel concerné. La personne de contact « faits de violence » guide, quant à elle, le membre du personnel concerné à travers la procédure et la réglementation et assure le suivi du dossier. Les aspects suivants relatifs aux accidents du travail sont exposés à l'annexe 3 (voir également l'annexe 4 relative à l'assistance en justice) :
- Aangifte; - Déclaration ;
- Erkenning; - Reconnaissance ;
- Tijdelijke arbeidsongeschiktheid; - Incapacité temporaire de travail ;
- Blijvende arbeidsongeschiktheid; - Incapacité permanente de travail ;
- Schadeloosstelling; - Indemnisation ;
- Herziening; - Révision ;
- Verergeringsbijslag; - Allocation d'aggravation ;
- Impact van de afwezigheden gelinkt aan een arbeidsongeval op het - Impact des absences liées à l'accident du travail sur le contingent
ziektecontingent. de maladie.
2. Rechtshulp (bijlage 4) 2. L'assistance en justice (annexe 4)
We vestigen ook de aandacht op het feit dat een politiemedewerker die Nous attirons également l'attention sur le fait qu'un policier victime
slachtoffer is van een gewelddaad recht heeft op bijstand van een
advocaat (art. 52 van de WPA) om eventueel een procedure op te starten d'un acte de violence a droit à l'assistance d'un avocat (art. 52 de
la LFP) lui permettant, notamment, d'introduire un éventuel recours en
tot vergoeding van de geleden schade. De contactpersoon "feiten van réparation des dommages subis. La personne de contact « faits de
geweld" licht het getroffen personeelslid hierover uitgebreid in en violence » informe en détail le membre du personnel concerné et
zorgt ervoor dat deze medewerker alle rechten ter zake kan laten s'assure que ce dernier puisse faire valoir tous ses droits en la
gelden. matière.
De aanvraag voor rechtshulp wordt ingediend door het personeelslid of La demande d'assistance en justice est introduite par le membre du
door de persoon die hij schriftelijk heeft gemandateerd. In dit geval personnel ou la personne qu'il a mandatée par écrit. Dans ce cas, le
wordt het door het personeelslid ondertekende schriftelijke mandaat mandat écrit signé par le membre du personnel accompagne la demande
toegevoegd aan de aanvraag (7). (7).
In het kader van de rechtshulp beschikt het personeelslid over een Dans le cadre de l'assistance en justice, le membre du personnel est
vrije keuze van advocaat. De overheid draagt de kosten van de rechtshulp, tenzij de honoraria en kosten van een gekozen advocaat duidelijk niet in verhouding staan tot de aard en de omvang van de zaak (8). Wanneer het personeelslid van werkgever verandert nadat de feiten hebben plaatsgevonden waarvoor het rechtshulp vraagt, blijft de oorspronkelijke werkgever bevoegd voor de rechtshulp. Hetzelfde geldt wanneer een personeelslid met pensioen gaat, wanneer het ontslag neemt of om een andere reden de politie verlaat. libre de faire appel à l'avocat de son choix. L'autorité prend en charge les frais de l'assistance en justice, sauf lorsque les honoraires et les frais d'un avocat choisi sont manifestement disproportionnés eu égard à la nature et à l'ampleur de l'affaire (8). A noter que, lorsque le membre du personnel change d'employeur après que les faits pour lesquels il demande l'assistance en justice aient eu lieu, l'employeur d'origine reste compétent pour l'assistance en justice. Il en va de même lorsqu'un membre du personnel part à la pension, lorsqu'il démissionne ou quitte la police pour toute autre raison.
Ieder personeelslid dat voldoet aan de voorwaarden van het artikel 52 Tout membre du personnel qui entre dans les conditions de l'article 52
van de WPA heeft recht op rechtshulp, zonder een beslissing van een de la LFP pour bénéficier de l'assistance en justice y a droit sans
herverzekeringsonderneming te moeten afwachten. De verlening van attendre une décision de l'entreprise de réassurance. L'octroi de
rechtshulp kan niet worden uitgesteld op grond van het feit dat er een l'assistance en justice ne peut être postposé au motif qu'une
gerechtelijke procedure loopt of dat de vermeende dader niet voor het procédure judiciaire est en cours ou que l'auteur présumé n'est pas
gerecht wordt gebracht. traduit en justice.
Wat de politiezones betreft, is het college van burgemeester en Pour ce qui concerne les zones de police, le collège des bourgmestre
schepenen of het politiecollege bevoegd om een beslissing te nemen et échevins/collège communal ou le collège de police est compétent
over het verzoek om rechtshulp, niet de herverzekeringsonderneming. De pour prendre une décision sur la demande d'assistance en justice, et
herverzekeringsonderneming heeft enkel met de werkgever een non l'entreprise de réassurance. L'entreprise de réassurance a
contractuele relatie en niet met het personeelslid, dat dus als een uniquement une relation contractuelle avec l'employeur et non avec le
derde ten opzichte van de herverzekeringsonderneming moet worden membre du personnel qui doit donc être considéré comme un tiers par
beschouwd. Bijgevolg mag de informatie die het personeelslid in het rapport à l'entreprise de réassurance. En conséquence, les
kader van zijn verzoek aan de bevoegde overheid heeft meegedeeld, niet informations communiquées par le membre du personnel à l'autorité
aan de herverzekeringsonderneming worden doorgegeven, tenzij het compétente dans le cadre de sa demande ne peuvent-être transmises à
personeelslid zijn formele schriftelijke toestemming heeft gegeven dat
deze informatie aan de herverzekeringsonderneming wordt doorgegeven. l'entreprise de réassurance, à moins que le membre du personnel ait
Ten slotte dient opgemerkt te worden dat indien de donné son accord écrit formel pour que ces informations lui soient
herverzekeringsonderneming weigert de kosten van rechtshulp op zich te transmises. A noter enfin que si l'entreprise de réassurance refuse d'assumer les
nemen, het aan de politiezone is om deze kosten op zich te nemen frais de l'assistance en justice, il revient à la zone de police de
indien aan de voorwaarden van artikel 52 van de WPA is voldaan. prendre ces frais en charge si les conditions de l'article 52 de la
LFP sont réunies.
Indien de rechtshulp werd toegekend maar naderhand uit de Si l'assistance en justice a été accordée mais qu'il ressort
gerechtelijke beslissing blijkt dat dit onterecht is, kunnen de in dit rétrospectivement de la décision de justice qu'elle l'a été à tort,
verband gemaakte kosten van het personeelslid worden teruggevorderd les frais exposés à cet effet peuvent être récupérés auprès du membre
overeenkomstig artikel 49 van de WPA. du personnel, conformément à l'article 49 de la LFP.
3. Andere steun en vergoedingen (bijlage 5) 3. Autres aides et indemnités (annexe 5)
Naast rechtshulp kunnen de leden van de Geïntegreerde Politie, in bepaalde gevallen en mits naleving van bepaalde voorwaarden, tevens een beroep doen op financiële hulp als de feiten waarvan ze slachtoffer zijn gekwalificeerd kunnen worden als opzettelijke gewelddaden en als de vergoeding voor de geleden schade ontoereikend is, bijvoorbeeld omdat de dader onbekend of onvermogend is. In dergelijk geval kan de Commissie voor financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden en aan de occasionele redders een financiële tussenkomt toekennen. Het personeelslid kan bij deze procedure worden bijgestaan. Het kan hiervoor een beroep doen op de procedure voor rechtshulp. Aan bepaalde categorieën van personen die wegens hun lichamelijke ongeschiktheid genoodzaakt zijn de dienst definitief te verlaten, wordt in vredestijd, bovenop de vergoedingen toegekend krachtens de wetgeving op de arbeidsongevallen of de vergoedingspensioenen, een (bijzondere) vergoeding voor morele schade toegekend. En plus d'une assistance en justice, les membres de la Police Intégrée peuvent également, dans certains cas et sous certaines conditions, recourir à une aide financière si les faits dont ils sont victimes peuvent être qualifiés d'actes intentionnels de violence et si la réparation du préjudice subi est insuffisante, par exemple parce que l'auteur est inconnu ou insolvable. Dans pareils cas, la Commission pour l'aide financière aux victimes d'actes intentionnels de violence et aux sauveteurs occasionnels peut accorder une intervention financière. Le membre du personnel peut se faire assister dans le cadre de cette procédure. Pour ce faire, il peut faire appel à la procédure d'assistance en justice. A certaines catégories de personnes qui, en raison de leur inaptitude physique, sont obligées de quitter définitivement le service, une indemnisation (spéciale) pour préjudice moral est accordée en temps de paix, en plus des indemnisations accordées en vertu de la législation sur les accidents du travail ou les pensions de réparation.
De leidinggevenden en de contactpersonen "feiten van geweld" staan het Les dirigeants ainsi que les personnes de contact « faits de violence
slachtoffer of zijn rechthebbenden te allen tijde bij tijdens het » assistent la victime ou ses ayants droit à tout moment lors de la
aanvragen van deze vergoedingen en bij de opvolging van de procedures. demande de ces indemnisations et du suivi des procédures.
4. Mogelijkheid tot herplaatsing van het slachtoffer bij 4. Possibilité de réaffectation de la victime lors de la reprise du
werkhervatting (bijlage 6) travail (annexe 6)
Een laatste belangrijk punt betreft de mogelijkheid tot herplaatsing van het slachtoffer. Wij verwachten van de leidinggevenden dat zij gedurende de gehele periode van afwezigheid met het getroffen personeelslid contact houden, tenzij het personeelslid dit uitdrukkelijk niet wenst. Daarbij gaan de leidinggevende en de contactpersoon "feiten van geweld" zo snel mogelijk na, ondersteund door een multidisciplinair team (HR-, psychosociale en medische dienst), in welke omstandigheden het personeelslid kan en wenst terug te keren naar de werkvloer en of een herplaatsing aangewezen is. De herplaatsing gebeurt altijd in overleg met het betrokken personeelslid, en met zijn toestemming. In het kader van geweld tegen Un dernier point important concerne la possibilité de réaffectation de la victime. Nous attendons des dirigeants qu'ils maintiennent le contact avec le membre du personnel concerné pendant toute la période d'absence, sauf demande contraire expresse de ce dernier. Le dirigeant et la personne de contact « faits de violence », soutenu par une équipe multidisciplinaire (services RH, psychosocial et médical), examinent le plus rapidement possible les circonstances dans lesquelles le membre du personnel peut et souhaite reprendre le travail ou si une réaffectation est indiquée. La réaffectation se fait toujours en concertation avec le membre du personnel concerné, et moyennant son accord. Sur décision de la
politiemensen kan de herplaatsing op besluit van de minister van ministre de l'Intérieur, dans le cadre de la violence envers les
Binnenlandse Zaken doorgaan in een ander politiekorps dan het korps policiers, elle peut avoir lieu au sein d'un autre corps de police que
van het slachtoffer van de feiten van geweld. celui de la victime des faits de violence.
De Minister van Binnenlandse Zaken, La Ministre de l'Intérieur,
A. VERLINDEN A. VERLINDEN
De Minister van Justitie, Le Ministre de la Justice,
V. VAN QUICKENBORNE V. VAN QUICKENBORNE
_______ _______
Nota Notes
1 art. VI.9, 2°, UBPol. 1 art. VI.9, 2°, AEPol.
2 art. VI.9, 4°, UBPol. 2 art. VI.9, 4°, AEPol.
3 art. VI.9, 19°, UBPol. 3 art. VI.9, 19°, AEPol.
4 Onder werkgever wordt verstaan: de leidinggevende in de zin van deze 4 L'on entend par employeur, le dirigeant au sens de la présente
richtlijn, namelijk de commissaris-generaal en de directeurs-generaal directive, soit le commissaire général et les directeurs généraux pour
voor de Federale Politie en de korpschefs voor de Lokale Politie. ce qui concerne la Police Fédérale et les chefs de corps pour ce qui
concerne la Police Locale.
5 Interventienummer: dit betreft een nummer dat bestaat uit vijf 5 Numéro d'intervention : il s'agit d'un numéro composé de cinq
cijfers die afgeleid zijn van het identificatienummer van het lid van chiffres qui sont dérivés du numéro d'identification du membre du
het operationeel kader. Behalve wanneer de omstandigheden het niet cadre opérationnel. Sauf si les circonstances ne le permettent pas, au
toelaten, draagt minstens één van de leden van het operationeel kader, moins un des membres du cadre opérationnel, intervenant en habits
die tegenover een persoon optreden in burgerkledij, een armband die op civils à l'égard d'une personne porte un brassard indiquant de manière
zichtbare en leesbare wijze het interventienummer vermeldt waarvan visible et lisible le numéro d'intervention dont il est titulaire.
deze houder is.
6 COL 10/2017: De magistraat kan desalniettemin maatregelen nemen 6 COL 10/2017 : Le magistrat pourra toutefois prendre des mesures
zoals de pretoriaanse probatie, de minnelijke schikking of de bemiddeling in strafzaken, in zover deze een ernstig, efficiënt en passend antwoord bieden op de gepleegde feiten. 7 Zie artikel 6, § 1 van het koninklijk besluit van 9 maart 2014 betreffende de burgerlijke aansprakelijkheid van en de rechtshulp en zaakschadevergoeding voor personeelsleden van de politiediensten. 8 Artikel 7, § 2 van het koninklijk besluit van 9 maart 2014 betreffende de burgerlijke aansprakelijkheid van en de rechtshulp en zaakschadevergoeding voor personeelsleden van de politiediensten. telles que la probation prétorienne, la transaction ou la médiation pénale pourvu qu'elles constituent une réponse sérieuse, efficace et adéquate par rapport aux faits commis. 7 Voir article 6, § 1er de l'arrête royal du 9 mars 2014 relatif à la responsabilité civile des membres du personnel des services de police, à leur assistance en justice et à l'indemnisation du dommage aux biens encouru par ceux-ci. 8 Article 7, § 2 de l'arrêté royal du 9 mars 2014 relatif à la responsabilité civile des membres du personnel des services de police, à leur assistance en justice et à l'indemnisation du dommage aux biens encouru par ceux-ci.
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Pour la consultation du tableau, voir image
^