Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Ministerieel Besluit van 23/04/2014
← Terug naar "Ministerieel besluit tot vaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheer-specialisten, stagemeesters en stagediensten "
Ministerieel besluit tot vaststelling van de algemene criteria voor de erkenning van geneesheer-specialisten, stagemeesters en stagediensten Arrêté ministériel fixant les critères généraux d'agrément des médecins spécialistes, des maîtres de stage et des services de stage
FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE
VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT
23 APRIL 2014. - Ministerieel besluit tot vaststelling van de algemene 23 AVRIL 2014. - Arrêté ministériel fixant les critères généraux
criteria voor de erkenning van geneesheer-specialisten, stagemeesters d'agrément des médecins spécialistes, des maîtres de stage et des
en stagediensten services de stage
De Minister van Volksgezondheid, La Ministre de la Santé publique,
Gelet op het koninklijk besluit nr 78 van 10 november 1967 betreffende Vu l'arrêté royal n° 78 du 10 novembre 1967 relatif à l'exercice des
de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, artikel 35sexies professions des soins de santé, l'article 35sexies, inséré par la loi
ingevoegd bij de wet van 19 december 1990 en gewijzigd bij de wet van 10 december 2009; du 19 décembre 1990 et modifié par la loi du 10 décembre 2009;
Gelet op het koninklijk besluit van 21 april 1983 tot vaststelling van Vu l'arrêté royal du 21 avril 1983 fixant les modalités de l'agréation
de nadere regelen voor erkenning van geneesheer-specialisten en van huisartsen, artikel 3; des médecins spécialistes et des médecins généralistes, l'article 3;
Gelet op het ministerieel besluit van 30 april 1999 tot vaststelling Vu l'arrêté ministériel du 30 avril 1999 fixant les critères généraux
van de algemene criteria voor de erkenning van d'agréation des médecins spécialistes, des maîtres de stage et des
geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten services de stage;
Gelet op het advies van de Hoge raad voor Geneesheren-specialisten en Vu l'avis du Conseil supérieur des médecins spécialistes et des
Huisartsen, gegeven op 27 februari 2014; médecins généralistes, donné le 27 février 2014;
Gelet op het advies van de inspecteur van Financiën, gegeven op 3 Vu l'avis de l'Inspecteur des Finances, donné le 3 février 2014 et le
februari 2014 en 19 februari 2014; 19 février 2014;
Gelet op advies 55.665/2 van de Raad van State, gegeven op 2 april Vu l'avis 55.665/2 du Conseil d'Etat, donné le 2 avril 2014, en
2014, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois
gecoördineerde wetten op de Raad van State, coordonnées sur le Conseil d'Etat,
Besluit : Arrête :
HOOFDSTUK 1. - Toepassingsgebied CHAPITRE 1er. - Champ d'application

Artikel 1.Dit besluit is van toepassing op de erkenning van

Article 1er.Le présent arrêté s'applique à agrément des médecins

arts-specialisten, hun stagemeesters en stagediensten voor alle titels spécialistes, de leurs maîtres de stage et des services de stage pour
van niveau 2 en niveau 3 zoals bedoeld in de artikelen 1 en 2 van het tous les titres de niveau 2 et de niveau 3 tels que visés aux articles
koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de lijst van 1er et 2 de l'arrêté royal du 25 novembre 1991 établissant la liste
bijzondere beroepstitels voorbehouden aan de beoefenaars van de des titres professionnels particuliers réservés aux praticiens de
geneeskunde, met inbegrip van de tandheelkunde. l'art médical, en ce compris l'art dentaire.
HOOFDSTUK 2. - Algemene criteria voor de erkenning van arts-specialisten CHAPITRE 2. - Critères généraux d'agrément des médecins spécialistes
Afdeling 1. - De opleiding Section 1. - Formation
Onderafdeling 1. - Algemene bepalingen Sous-section 1re. - Dispositions générales

Art. 2.Vooraleer zijn opleiding te starten, is de

Art. 2.Avant de débuter sa formation, le candidat spécialiste est

kandidaat-specialist voorafgaandelijk gemachtigd om de geneeskunde conform de bepalingen van het koninklijk besluit nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen uit te oefenen.

Art. 3.§ 1. De kandidaat-specialist volgt tegelijkertijd een theoretische en praktische opleiding die voor een welbepaalde duurtijd is vastgesteld. De theoretische opleiding is erop gericht kennis, vaardigheden en attitudes aan te leren die de kandidaat-specialist toelaten de rol van geneesheer, van wetenschapper, van communicator en van manager te vervullen. De praktische opleiding is erop gericht de verworvenheden van de theoretische opleiding in de praktijk toe te passen in de werkelijke omstandigheden van het terrein. § 2. De inhoud en de duurtijd van de in het eerste lid bedoelde theoretische en praktische opleiding worden voor elk specialisme

préalablement habilité à exercer la médecine en Belgique conformément aux dispositions de l'arrêté royal n° 78 du 10 novembre 1967 relatif à l'exercice des professions des soins de santé.

Art. 3.§ 1er. Le candidat spécialiste suit une formation à la fois théorique et pratique qui est fixée pour une durée déterminée. La formation théorique vise à enseigner au candidat spécialiste les connaissances, compétences et attitudes lui permettant d'assurer les fonctions de médecin,de scientifique, de communicateur et de manager. La formation pratique vise à mettre en pratique les acquis de la formation théorique en situation réelle sur le terrain. § 2. Le contenu et la durée de la formation théorique et pratique visée à l'alinéa 1er sont déterminés pour chaque spécialité par le

vastgesteld door de Hoge raad voor Geneesheren-specialisten en Conseil supérieur des médecins spécialistes et des médecins
Huisartsen. De onlosmakelijke band tussen beide onderdelen van de généralistes . Le lien indissoluble entre les deux volets de la
opleiding wordt gegarandeerd.. formation est garanti.
§ 3.Voor de totale opleiding worden eindtermen opgesteld. § 3. Des objectifs finaux sont fixés pour la totalité de la formation.

Art. 4.De praktische opleiding vereist een voltijdse aanwezigheid van

Art. 4.La formation pratique requiert la présence à temps plein du

de kandidaat-specialist in de stagedienst behoudens indien om medische candidat spécialiste dans le service de stage, sauf si une présence à
redenen een voltijdse aanwezigheid niet mogelijk is. In laatst genoemd temps plein n'est pas possible pour des raisons médicales. Dans ce
geval beschikt de kandidaat-specialist over de toestemming van de cas, le candidat spécialiste a l'autorisation du maître de stage
coördinerende stagemeester evenals de stagmeester en wordt de duurtijd coordinateur et du maître de stage, et la durée de la formation est
van de opleiding proportioneel verlengd. prolongée proportionnellement.

Art. 5.De opleiding wordt ononderbroken gevolgd, behoudens

Art. 5.La formation est suivie de manière continue, sauf dérogation

voorafgaandelijke afwijking toegestaan door de coördinerend accordée préalablement par le maître de stage coordinateur et par le
stagemeester evenals de stagemeester overeenkomstig de richtlijnen maître de stage conformément aux directives établies par le ministre
vastgesteld door de minister bevoegd voor Volksgezondheid. ayant la Santé publique dans ses attributions.
Elke onderbreking van meer dan 15 weken, berekend over het geheel van Toute interruption de plus de 15 semaines, calculée sur l'ensemble de
de opleiding, moet worden ingehaald op het einde van de opleiding voor la formation, doit être rattrapée à la fin de la formation pour la
het deel dat de 15 weken overschrijdt. partie qui dépasse les 15 semaines.

Art. 6.De zwangere kandidaat-specialist, geniet van de bepalingen

Art. 6.La candidate spécialiste enceinte bénéficie des dispositions

inzake de moederschapsbescherming, overeenkomstig de arbeidswet van 16 relatives à la protection de la maternité, conformément à la loi du 16
maart 1971 en het koninklijk besluit van 2 mei 1995 inzake de moederschapsbescherming. De zwangere kandidaat-specialist geeft, zo snel mogelijk, haar coördinerend stagemeester en de bevoegde arbeidsgeneeskundige dienst kennis van haar zwangerschap. De zwangere kandidaat-specialist moet de richtlijnen van de arbeidsgeneesheer strikt opvolgen. Zij mag enkel belast worden met taken die geen risico voor haar, noch voor het ongeboren kind inhouden. Onder meer mag zij niet blootgesteld worden aan straling, substanties of agentia die schadelijk kunnen zijn voor haar zwangerschap. Zo nodig transfereert de stagemeester, in overleg met de arbeidsgeneeskundige dienst, de zwangere kandidaat-specialist uit een risicovolle omgeving naar een veilige omgeving waar zij haar opleiding kan voortzetten. mars 1971 sur le travail et à l'arrêté royal du 2 mai 1995 concernant la protection de la maternité. La candidate spécialiste enceinte fait part aussi vite que possible de sa grossesse à son maître de stage coordinateur et au service de médecine du travail compétent. La candidate spécialiste enceinte doit suivre strictement les directives du médecin du travail. Seules des tâches ne comportant aucun risque pour elle et pour l'enfant à naître peuvent lui être confiées. Elle ne peut, entre autres, être exposée à des rayonnements, à des substances ou à des agents susceptibles d'être nocifs pour sa grossesse. Au besoin, le maître de stage, en concertation avec le service de médecine du travail, transfère la candidate spécialiste enceinte d'un environnement à risque vers un environnement sûr dans lequel elle peut poursuivre sa formation.
Onderafdeling 2. - De stage Sous-section 2. - Stage

Art. 7.De kandidaat-specialist volgt de praktische opleiding, hierna

Art. 7.Le candidat spécialiste suit la formation pratique, ci-après

te noemen stage, in minstens twee erkende stagediensten die zich dénommée stage, dans au moins deux services de stage agréés établis
dans deux hôpitaux agréés distincts.
bevinden in twee afzonderlijk erkende ziekenhuizen.

Art. 8.§ 1er. L'un des maîtres de stage attachés aux services de

Art. 8.§ 1. Van de aan in artikel 7 bedoelde stagediensten verbonden stagemeesters treedt één stagemeester op als coördinerend stagemeester. De coördinerend stagemeester is erkend in het specialisme waarvoor de kandidaat-specialist na zijn opleiding wenst te worden erkend. De coördinerend stagemeester en de kandidaat-specialist sluiten een overeenkomst waarin minstens de wederzijdse verplichtingen zijn opgenomen. Tijdens de stage kan de coördinerend stagemeester wijzigen mits toestemming van de minister tot wiens bevoegdheid de Volksgezondheid

stage visés à l'article 7 fait fonction de maître de stage coordinateur. Le maître de stage coordinateur est agréé dans la spécialité dans laquelle le candidat spécialiste souhaite être agréé au terme de sa formation. Le maître de stage coordinateur et le candidat spécialiste concluent une convention précisant au minimum les obligations de chacun. Pendant le stage, le maître de stage coordinateur peut être remplacé moyennant l'approbation du ministre qui a la santé publique dans ses
behoort. attributions.
§ 2. De andere stagemeesters bewaken de coherentie en de kwaliteit van § 2. Les autres maîtres de stage veillent à la cohérence et à la
de totale opleiding gedurende de stageperiode binnen de stagedienst qualité de la totalité de la formation pendant la période de stage
waaraan ze zijn verbonden. dans le service de stage auxquels ils sont attachés.

Art. 9.Gedurende elke periode van de stage zijn zowel stagemeester

Art. 9.Pendant chaque période de stage, le maître de stage et le

als stagedienst aangepast aan de op dat ogenblik noodzakelijk service de stage sont adaptés aux exigences et objectifs alors
vereisten en doelstellingen inzake praktische opleiding. essentiels en matière de formation pratique.

Art. 10.Maximum 40% van de stage kan worden volbracht in een

Art. 10.Le stage peut être accompli pour 40% au maximum dans un

stagedienst die zich niet in een ziekenhuis bevindt. service de stage non établi dans un hôpital.
Wat de stage betreft die wordt volbracht in een stagedienst die is Concernant le stage dans un service de stage établis dans un hôpital,
gevestigd in een ziekenhuis, vindt minimum een derde en maximum twee il peut être accompli pour un tiers au minimum et pour deux tiers au
derde plaats in een ziekenhuis dat niet is aangewezen als universitair maximum dans un hôpital qui n'est pas désigné comme hôpital
ziekenhuis of een ziekenhuis waarvan de stagedienst niet is aangewezen universitaire ou dans un hôpital dont le service de stage n'est pas
als universitair in toepassing van de gecöordineerde wet van 10 juli désigné comme universitaire en application de la loi coordonnée du 10
2008 op de ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen. juillet 2008 sur les hôpitaux et autres établissements de soins.

Art. 11.§ 1. De kandidaat-specialist kan maximum één derde van de

Art. 11.§ 1er. Le candidat spécialiste peut accomplir un tiers au

duurtijd van zijn stage in het buitenland verrichten. maximum de la durée de son stage à l'étranger.
§ 2. De kandidaat-specialist kan een gedeelte van zijn stage in het § 2. Le candidat spécialiste peut accomplir une partie de son stage à
buitenland verrichten op voorwaarde dat : l'étranger à condition que :
1° de persoon of de structuur die ervoor verantwoordelijk is de 1° la personne ou la structure chargée de superviser le candidat
kandidaat-specialist te superviseren, erkend is conform de nationale spécialiste soit agréée conformément à la législation nationale du
wetgeving van het gastland voor de opleiding van de kandidaat-specialisten; pays d'accueil pour la formation de candidats spécialistes;
2° een overeenkomst wordt afgesloten tussen de coördinerende 2° une convention soit conclue entre le maître de stage coordinateur,
stagemeester, de kandidaat-specialist en de persoon of de structuur le candidat spécialiste et la personne ou la structure chargée de
die ervoor verantwoordelijk is de kandidaat-specialist te superviseren superviser le candidat spécialiste dans le pays d'accueil. Cette
in het gastland . In de overeenkomst worden minstens de modaliteiten convention fixe au minimum les modalités du stage, une rémunération
van de stage, de billijke vergoeding, de eindtermen van de stage raisonnable, les objectifs finaux du stage et les modalités selon
evenals de modaliteiten op basis waarvan de kandidaat-specialist de lesquelles le candidat spécialiste bénéficie d' une assurance
voordelen van een beroepsverzekering geniet, vastgesteld; professionnelle.
§ 3. De persoon of de structuur die ervoor verantwoordelijk is de § 3. La personne ou la structure chargée de superviser le candidat
kandidaat-specialist te superviseren in het gastland wordt spécialiste dans le pays d'accueil fait l'objet d'une notification au
genotificeerd bij de FOD Volksgezondheid en wordt geregistreerd op een Service public fédéral Santé public et est enregistré sur une liste
lijst die wordt bijgehouden door bovenvermelde overheidsdienst. tenue par ledit Service public.

Art. 12.§ 1. De kandidaat-specialist kan maximum één jaar van de

Art. 12.§ 1er. Le candidat spécialiste peut accomplir au maximum une

stage in het kader van een dienst die niet is erkend als stagedienst année du stage dans le cadre d'un service non-agréé comme service de
verrichten teneinde bepaalde specifieke vaardigheden te verwerven die stage, dans le but d'acquérir certaines compétences spécifiques
betrekking hebben op een bepaald beperkt onderdeel van het specialisme afférentes à un sous-domaine limité de la spécialité ne peuvent être
die niet kunnen worden verworven binnen een erkende stagedienst. acquises dans un service de stage agréé.
§ 2. De kandidaat-specialist kan een gedeelte van zijn stage in het § 2. Le candidat spécialiste peut accomplir une partie de son stage
kader van een dergelijke specifieke stage verrichten op voorwaarde dat dans le cadre d'un tel stage spécifique à condition que :
: 1° de erkende coördinerend stagemeester verantwoordelijk blijft voor 1° le maître de stage coordinateur agréé reste responsable de la
de opleiding van de kandidaat-specialist; formation du candidat spécialiste;
2° een overeenkomst wordt afgesloten tussen de coördinerend 2° une convention soit conclue entre le maître de stage coordinateur,
stagemeester, de kandidaat-specialist en het diensthoofd van de dienst le candidat spécialiste et le chef du service dans lequel le stage
waarbinnen de specifieke stage wordt volbracht. In deze overeenkomst spécifique est accompli. Cette convention fixe au minimum les
worden minstens de modaliteiten van de stage, de billijke vergoeding, modalités du stage, une rémunération raisonnable, les objectifs finaux
de eindtermen van de stage evenals de modaliteiten op basis waarvan de du stage et les modalités selon lesquelles le candidat spécialiste
kandidaat-specialist de voordelen van een beroepsverzekering geniet, bénéficie d' une assurance professionnelle.
vastgesteld. § 3. De structuur waarbinnen de specifieke stage wordt volbracht, § 3. La structure dans laquelle le stage spécifique est accompli fait
wordt genotificeerd bij de FOD Volksgezondheid en wordt geregistreerd l'objet d'une notification au Service public fédéral Santé public et
op een lijst die wordt bijgehouden door bovenvermelde overheidsdienst. est enregistré sur une liste tenue par ledit Service public.

Art. 13.De kandidaat-specialist kan met het oog op het verwerven van

Art. 13.Le candidat spécialiste peut, en vue d'acquérir les

specifieke vaardigheden in een ander specialisme dan het specialisme compétences spécifiques à une spécialité autre que celle pour laquelle
waarvoor een erkenning wordt beoogd, maximum één jaar van zijn stage il vise un agrément, accomplir au maximum une année de son stage dans
in een voor bedoeld ander specialisme erkende stagedienst verrichten un service de stage agréé pour l'autre spécialité concernée, ci-après
hierna te noemen rotatiestage, op voorwaarde dat : dénommé stage de rotation, à condition que :
1° de erkende stagemeester van de stagedienst van de rotatiestage 1° le maître de stage agréé du service de stage dans lequel est
verantwoordelijk is voor de opleiding van de kandidaat-specialist accompli le stage de rotation soit responsable de la formation du
tijdens de rotatiestage; candidat spécialiste lors du stage de rotation;
2° een overeenkomst wordt afgesloten tussen de coördinerend 2° une convention soit conclue entre le maître de stage coordinateur,
stagemeester, de kandidaat-specialist en het diensthoofd van de dienst le candidat spécialiste et le chef du service dans lequel le stage
waarbinnen de specifieke stage wordt volbracht. In deze overeenkomst spécifique est accompli. Cette convention fixe au minimum les
worden minstens de modaliteiten van de stage, de billijke vergoeding, modalités du stage, une rémunération raisonnable, les objectifs finaux
de eindtermen van de stage evenals de modaliteiten op basis waarvan de du stage et les modalités selon lesquelles le candidat spécialiste
kandidaat-specialist de voordelen van een beroepsverzekering geniet, bénéficie d' une assurance professionnelle.
vastgesteld.

Art. 14.De kandidaat-specialist kan gedurende zijn opleiding een

Art. 14.Pendant sa formation, le candidat spécialiste peut réaliser

wetenschappelijk studie verrichten die maximaal twee jaar van de une étude scientifique pouvant remplacer au maximum deux ans de la
duurtijd van de totale opleiding kan vervangen. durée de la formation totale.
Indien de kandidaat-specialist door het verrichten van de in het Si, en raison de la réalisation de l'étude scientifique visée à
eerste lid bedoelde wetenschappelijke studie de eindtermen van de l'alinéa 1er, le candidat spécialiste n'atteint pas les objectifs
totale opleiding niet haalt, wordt de duurtijd van de opleiding finaux de la totalité de la formation, la durée de la formation est
verlengd met een duur noodzakelijk om bedoelde eindtermen te halen. prolongée du temps nécessaire à la réalisation des objectifs finaux en question.

Art. 15.De kandidaat-specialist staat onder het gezag van de

Art. 15.Le candidat spécialiste est sous l'autorité du maître de

coördinerend stagemeester en is ertoe gehouden de richtlijnen van deze stage coordinateur et est tenu de suivre les directives qu'il lui
laatste te volgen. donne.
De kandidaat-specialist draagt, naarmate zijn opleiding vordert, A mesure que sa formation avance, le candidat spécialiste assume une
gradueel een grotere persoonlijke verantwoordelijkheid. plus grande responsabilité personnelle.

Art. 16.De kandidaat-specialist ontwikkelt zijn wetenschappelijke

Art. 16.Le candidat spécialiste effectue sa formation scientifique

vorming onder de leiding van zijn stagemeester en neemt regelmatig sous la direction de son maître de stage et participe régulièrement à
deel aan de didactische activiteiten die worden georganiseerd door de des activités didactiques organisées par les facultés de médecine, les
geneeskundige faculteiten,wetenschappelijke instellingen en institutions scientifiques et les associations professionnelles.
beroepsverenigingen.

Art. 17.Bij stage binnen een ziekenhuis behoort de

Art. 17.Lors du stage en hôpital, le candidat spécialiste fait partie

kandidaat-specialist tot de medische staf van het ziekenhuis. Hij is du personnel médical de l'hôpital. Il est tenu de respecter les
verplicht de reglementen van het ziekenhuis na te leven, voor zover règlements de l'hôpital, pour autant que ceux-ci soient conformes au
deze conform dit besluit zijn. présent arrêté.

Art. 18.§ 1. De kandidaat-specialist neemt actief deel aan al de

Art. 18.§ 1er. Le candidat spécialiste participe activement à toutes

werkzaamheden van de stagedienst die noodzakelijk zijn voor zijn opleiding. les activités du service de stage qui sont nécessaires à sa formation.
§ 2. De kandidaat-specialist neemt uitsluitend in het ziekenhuis waar § 2. Le candidat spécialiste participe exclusivement aux gardes dans
hij zijn stage verricht deel aan de wachtdiensten, onder de leiding l'hôpital où il accomplit son stage, sous la direction de son maître
van zijn stagemeester, volgens het niveau van zijn opleiding. de stage, dans la mesure de son niveau de formation.
§ 3. De kandidaat-specialist neemt deel aan de opvang en de § 3. Le candidat spécialiste participe à la prise en charge et au
behandeling van de spoedgevallen in zijn eigen en de aanverwante traitement des urgences dans sa propre spécialité ainsi que dans les
specialismen, onder de leiding van zijn stagemeester en volgens het spécialités connexes, sous la direction de son maître de stage et dans
niveau van zijn opleiding. la mesure de son niveau de formation.
De kandidaat-specialist die in opleiding is in één van de specialismen Le candidat spécialiste en formation dans l'une des spécialités
die kunnen leiden tot de bijzondere beroepstitel in de donnant accès au titre professionnel particulier en médecine d'urgence
urgentiegeneeskunde of in de intensieve zorg, maakt zich vertrouwd met ou en soins intensifs se familiarise avec la prise en charge de toutes
de opvang van alle spoedgevallen zonder onderscheid, ook buiten zijn les urgences sans distinction, y compris en dehors de sa spécialité,
specialisme, ten einde ervaring te verwerven in het behouden van de afin d'acquérir de l'expérience dans le maintien des fonctions
vitale functies. vitales.
Afdeling 2. - Evaluatie en erkenning Section 2. - Evaluation et agrément

Art. 19.Bij het einde van de opleiding dient de kandidaat-specialist

Art. 19.Au terme de sa formation, le candidat spécialiste doit, en

met het oog op zijn erkenning te bewijzen dat hij voldoet aan de vue de son agrément, apporter la preuve qu'il satisfait aux objectifs
vastgestelde eindtermen en bekwaam is om het betrokken specialisme finaux fixés et qu'il est apte à exercer la spécialité concernée de
zelfstandig en op eigen verantwoordelijkheid uit te oefenen. manière indépendante et sous sa propre responsabilité.
De kandidaat-specialist moet tevens kunnen bewijzen dat hij een Le candidat spécialiste doit également pouvoir apporter la preuve
opleiding heeft gevolgd inzake : qu'il a suivi une formation dans les domaines suivants :
1° communicatie met patiënten ondermeer met het oog op het bekomen van 1° communication avec les patients, notamment en vue d'obtenir leur
een geïnformeerde toestemming; consentement éclairé;
2° kwaliteitszorg; 2° qualité des soins;
3° evidence-based medicine; 3° médecine factuelle;
4° elektronisch beheren van gegevens; 4° gestion électronique des données;
5° klinisch leiderschap. 5° leadership clinique.

Art. 20.Met het oog op zijn erkenning dient de kandidaat bij het

Art. 20.En vue de son agrément le candidat doit à la fin de sa

einde van zijn opleiding te slagen in een eindevaluatie die paritair formation réussir une évaluation finale organisée de façon paritaire
wordt georganiseerd door de beroepsverenigingen van het betreffende par les associations professionnelles de la spécialité concernée et
specialisme en de universitaire instellingen onder toezicht van de par les établissements universitaires sous le contrôle du ministre qui
Minister tot wiens bevoegdheid de Volksgezondheid behoort. a la santé publique dans ses attributions.
Met het oog op zijn erkenning moet de kandidaat bij het einde van zijn En vue de son agrément le candidat doit à la fin de sa formation
opleiding zijn competentie om een wetenschappelijke analyse uit te démontrer l'aptitude à réaliser une analyse scientifique est en
voeren aantonen door een door peers gevalideerde wetenschappelijke particulier par le biais d'une publication scientifique validée par
publicatie. des pairs.

Art. 21.De kandidaat-specialist stelt met het oog op de evaluatie van

Art. 21.En vue de l'évaluation des maîtres de stage et des services

de stagemeesters en stagediensten jaarlijks een vertrouwelijk verslag de stage, le candidat spécialiste rédige chaque année un rapport
op met betrekking tot de kwalitatieve en kwantitatieve aspecten van confidentiel sur les aspects quantitatifs et qualitatifs de son stage.
Il tient ces rapports à la disposition du ministre qui a la santé
zijn stage. Hij houdt bedoelde rapporten tijdens de opleiding en tot 2 publique dans ses attributions pendant la formation et jusqu'à 2 ans
jaar na het beëindigen van de opleiding ter beschikking van de après la fin de la formation.
Minister tot wiens bevoegdheid de Volksgezondheid behoort..
Afdeling 3. - Behoud van erkenning Section 3. - Maintien de l'agrément

Art. 22.De erkende arts-specialist is ertoe gehouden gedurende zijn

Art. 22.Le médecin spécialiste agréé est tenu de maintenir et de

ganse loopbaan zijn bekwaamheid te behouden en te ontwikkelen door développer ses compétences pendant toute sa carrière par une formation
praktische en wetenschappelijke vorming. pratique et scientifique.
HOOFDSTUK 3. - Algemene criteria voor de erkenning van stagemeesters CHAPITRE 3. - Critères généraux d'agrément des maîtres de stage

Art. 23.De stagemeester beschikt over didactische, klinische en

Art. 23.Le maître de stage dispose des qualités didactiques,

organisatorische eigenschappen. cliniques et organisationnelles.
De opleiding die de stagemeester verstrekt stoelt op een ruime wetenschappelijke basis en hij zorgt ervoor dat wetenschappelijke en praktische werkzaamheden op elkaar zijn afgestemd. Hij publiceert, ten minste één maal per periode van vijf jaar, een door peers gevalideerde wetenschappelijke publicatie met betrekking tot zijn specialisme .

Art. 24.De stagemeester is sedert ten minste acht jaar in het specialisme erkend en heeft het tevens gedurende die periode op een ononderbroken en actieve wijze beoefend, behoudens andere bepalingen voorzien in de specifieke erkenningscriteria van het desbetreffende specialisme .

Le maître de stage dispense une formation reposant sur une large base scientifique et il veille à l'adéquation des activités scientifiques avec les activités pratiques. Au moins une fois par période de cinq ans, il fait paraître une publication scientifique en relation avec sa spécialité, validée par des pairs.

Art. 24.Le maître de stage est agréé depuis au moins huit ans dans la spécialité et l'a exercée de façon continue et active durant cette période, sauf disposition contraire prévue dans les critères d'agrément spécifiques de la spécialité en question.

Art. 25.De stagemeester is ertoe gehouden zijn klinische activiteit

Art. 25.Le maître de stage est tenu d'exercer son activité clinique

tijdens de ganse duur van zijn erkenning uit te oefenen. pendant toute la durée de son agrément.

Art. 26.Een stagemeester kan erkend worden voor de volledige duur van

Art. 26.Un maître de stage peut être agréé pour toute la durée de la

de opleiding in een specialisme of voor een gedeelte ervan in functie formation dans une spécialité, ou pour une partie seulement en
van de specifieke erkenningscriteria van het desbetreffende fonction des critères spécifiques d'agrément de la spécialité
specialisme. concernée.

Art. 27.De erkenning van de stagemeester geldt alleen voor de

Art. 27.L'agrément du maître de stage n'est valable que pour les

werkzaamheden die hij uitoefent in de erkende stagedienst. activités qu'il exerce dans le service de stage agréé.

Art. 28.Indien de stagedienst gespreid is over meerdere

Art. 28.Si le service de stage est réparti sur plusieurs sites d'un

vestigingsplaatsen van eenzelfde ziekenhuis, een ziekenhuisassociatie même hôpital, d'une association d'hôpitaux ou d'un groupement
of een ziekenhuisgroepering, oefent de stagemeester op elke d'hôpitaux, le maître de stage exerce une réelle activité médicale sur
vestigingsplaats waartoe dezelfde stagedienst behoort een reële chacun des sites auxquels appartient ce service de stage.
medische activiteit uit.

Art. 29.Een stagemeester neemt slechts de vorming van een beperkt

Art. 29.Un maître de stage n'assure la formation que d'un nombre

aantal kandidaat-specialisten op zich in functie van het aantal limité de candidats spécialistes en fonction du nombre de lits, de
bedden, de verantwoorde activiteit, het aantal opnamen met inbegrip l'activité justifiée, du nombre d'admissions, en ce compris les
van de opnamen in daghospitalisatie, het aantal consultaties in de admissions en hospitalisation de jour, du nombre de consultations dans
stagedienst en het aantal erkende arts-specialisten in de stagedienst. le service de stage et du nombre de médecins spécialistes agréés dans le service de stage.
In het erkenningsbesluit van de stagemeester wordt het maximum aantal L'arrêté d'agrément du maître de stage précise le nombre maximum de
kandidaat-specialisten vastgesteld per stagejaar. candidats spécialistes par année de stage.

Art. 30.In overleg met de kandidaat-specialist stelt de stagemeester

Art. 30.En concertation avec le candidat spécialiste, le maître de

een opleidingsprogramma met weergave van de opleidingsdoelstellingen stage établit un programme de formation précisant les objectifs de la
op dat rekening houdt met de opleidingscriteria en de door de formation et tenant compte des critères de formation et de la
kandidaat-specialist reeds gevolgde opleiding. Dit programma, formation déjà suivie par le candidat spécialiste. Ce programme, signé
ondertekend door de stagemeester en de kandidaat-specialist, wordt par le maître de stage et par le candidat spécialiste, est transmis
binnen de eerste drie maanden van de stage overgemaakt aan de Minister dans les trois premiers mois du stage au ministre qui a la santé
tot wiens bevoegdheid de Volksgezondheid behoort en aan de coördinerend stagemeester. publique dans ses attributions et au maître de stage coordinateur.

Art. 31.De stagemeester besteedt voldoende tijd aan de vorming en de

Art. 31.Le maître de stage consacre suffisamment de temps à la

opleiding van de kandidaat-specialist. formation du candidat spécialiste.

Art. 32.De stagemeester organiseert op regelmatige basis en minstens

Art. 32.Le maître de stage organise régulièrement, et au moins dix

tien keer per jaar groepsvergaderingen (seminaries, fois par an, des réunions de groupe (séminaires, discussions de cas,
gevalsbesprekingen, bespreking van medische publikaties, enz.) met commentaires de publications médicales, etc.) couvrant les aspects
inbegrip van de socio-economische, juridsiche en ethische aspecten in socio-économiques, juridiques et éthiques de l'exercice de la
de uitoefening van het specialisme. spécialité.
Hij bevordert de contacten tussen de kandidaat-specialist en andere Il favorise les contacts entre le candidat spécialiste et d'autres
artsen door het organiseren van interdisciplinaire vergaderingen. médecins en organisant des réunions interdisciplinaires.

Art. 33.De stagemeester zet de kandidaat-specialist ertoe aan

Art. 33.Le maître de stage encourage le candidat spécialiste à

wetenschappelijk werk te verrichten. Hij biedt hem daartoe de accomplir un travail scientifique. Il lui en donne la possibilité, au
mogelijkheid binnen de werkweek a rato van minimum vier uren per week. cours de la semaine de travail, à raison d'au moins quatre heures par semaine.

Art. 34.De stagemeester geeft de kandidaat-specialisten de

Art. 34.Le maître de stage donne au candidat spécialiste l'occasion

gelegenheid de ingerichte lesuren, voordrachten en werkgroepen bij te d'assister aux cours, exposés et groupes de travail organisés et prend
wonen en treft hiervoor de gepaste organisatorische schikkingen. à cette fin les dispositions organisationnelles appropriées.

Art. 35.De stagemeester oefent gezag uit en houdt toezicht op de

Art. 35.Le maître de stage exerce une autorité sur les activités des

werkzaamheden van de kandidaat-specialisten, alsmede op de door hen candidats spécialistes ainsi que sur les dossiers médicaux et
opgestelde medische dossiers en medische documenten. documents médicaux établis par eux, et il en assure le contrôle.

Art. 36.§ 1. Tijdens de medische activiteiten van de

Art. 36.§ 1er. Lors des activités médicales du candidat spécialiste

kandidaat-specialist in de stagedienst moet tijdens de normale dans le service de stage, le maître de stage ou un médecin spécialiste
diensturen steeds de stagemeester of een door hem gemandateerde mandaté par lui, agréé depuis au moins cinq ans dans la spécialité et
arts-specialist met een erkenning van ten minste vijf jaar in het l'ayant exercée de façon continue et active pendant cette période,
specialisme en met een gedurende die periode ononderbroken en actieve doit être physiquement présent dans le service de stage pendant les
beoefening van het specialisme, in de stagedienst fysiek aanwezig heures normales de service.
zijn. Buiten de normale diensturen moet de stagemeester of de in het eerste En dehors de ces heures, le maître de stage ou le médecin spécialiste
lid bedoelde gemandateerde arts-specialist 24 uur op 24 oproepbaar zijn voor de kandidaat-specialist en moet hij onmiddellijk ter beschikking zijn. Tijdens weekenden en op feestdagen moet de stagemeester of de in het eerste lid bedoelde gemandateerde arts-specialist bezoeken afleggen met het oog op de controle van de kandidaat-specialist. Indien de stagedienst is verspreid over verschillende vestigingsplaatsen, is het toezicht zoals vastgesteld in deze paragraaf verzekerd voor elke vestigingsplaats. § 2. De stagemeester toont met een organogram aan dat er sprake is van een permanent toezicht van de kandidaat-specialist door hemzelf of bedoelde gemandateerde arts-specialisten. mandaté visé à l'alinéa 1er, doit être appelable 24 heures sur 24 par le candidat spécialiste et être immédiatement disponible. Pendant les week-ends et les jours fériés, le maître de stage ou le médecin spécialiste mandaté visé à l'alinéa 1er doit effectuer des visites en vue du contrôle du candidat spécialiste. Si le service de stage est réparti sur plusieurs sites, le contrôle visé dans ce paragraphe est assuré sur chacun de ces sites. § 2. Le maître de stage démontre à l'aide d'un organigramme que le candidat spécialiste fait l'objet d'un contrôle permanent par lui-même ou par les médecins spécialistes mandatés concernés.

Art. 37.De stagemeester vertrouwt aan de kandidaat-specialist slechts die verantwoordelijkheid toe welke met de stand van zijn opleiding overeenstemt, inzonderheid voor wat betreft spoedgevallen en wachtbeurten.

Art. 38.De stagemeester laat de kandidaat niet tot de opleiding toe dan nadat hij zich ervan vergewist heeft dat er een gepaste verzekering voor beroepsaansprakelijkheid werd afgesloten, in hoofde van de kandidaat-specialist, door een universiteit, een erkende stagemeester of een ziekenhuis. Bedoelde verzekering dekt alle handelingen die de kandidaat tijdens de opleiding stelt met inbegrip van de anterioriteit en de posterioriteit. De stagemeesters van de kandidaat maken financiële afspraken met

Art. 37.Le maître de stage ne confie au candidat spécialiste que les responsabilités qui correspondent à l'état de sa formation, en particulier pour ce qui est des urgences et des gardes.

Art. 38.Le maître de stage ne permet au candidat d'entamer sa formation qu'après s'être assuré qu'une assurance appropriée en responsabilité professionnelle a été contractée dans le chef du candidat spécialiste par une université, un maître de stage agréé ou un hôpital. Cette assurance couvre tous les actes posés par le candidat pendant sa formation, y compris a priori et a posteriori. Les maîtres de stage du candidat concluent des accords financiers

betrekking tot bedoelde verzekering concernant l'assurance en question.
HOOFDSTUK 4. - Algemene criteria voor de erkenning van stagediensten CHAPITRE 4. - Critères généraux d'agrément des services de stage

Art. 39.De stagedienst beantwoordt naast de hierna bepaalde algemene

Art. 39.Le service de stage, en plus de respecter les critères

criteria, aan de specifieke criteria voor het betrokken specialisme. généraux définis ci-après, satisfait aux critères spécifiques fixés
pour la spécialité concernée.
De erkenning van de stagedienst kan worden verleend voor de volledige L'agrément du service de stage peut être accordé pour la durée totale
duur van de opleiding of een gedeelte van de opleiding. de la formation ou pour une partie de la formation.

Art. 40.De stagedienst staat onder de leiding of de

Art. 40.Le service de stage est placé sous la direction ou la

verantwoordelijkheid van één stagemeester. responsabilité d'un maître de stage.

Art. 41.De activiteiten van de stagedienst zijn voldoende omvangrijk

Art. 41.Les activités du service de stage sont suffisamment

en verscheiden, rekening houdend met de duur van de opleiding, zodat importantes et variées, compte tenu de la durée de la formation, pour
de kandidaat-specialist een ruime ervaring kan opdoen, zowel permette au candidat spécialiste d'acquérir une large expérience
kwantitatief als kwalitatief. quantitative et qualitative.
Bij het evalueren van de activiteiten van de stagedienst kan onder Dans le cadre de l'appréciation des activités du service de stage, il
meer rekening worden gehouden met het aantal bedden, het aantal peut notamment être tenu compte du nombre de lits, d'admissions et de
opnames en het jaarlijks aantal raadplegingen, alsook met de consultations annuelles, ainsi que de la diversité des cas
verscheidenheid van de pathologische gevallen, de activiteit in pathologiques, de l'activité en hospitalisation de jour, du type et du
daghospitalisatie, de soort en het aantal diagnostische en nombre d'interventions diagnostiques et thérapeutiques.
therapeutische ingrepen.
Hiervoor stelt de inrichtende macht van de stagedienst alle nuttige A cette fin, le pouvoir organisateur du service de stage met toutes
gegevens ter beschikking van de Minister tot wiens bevoegdheid de les données utiles à la disposition du ministre qui a la santé
Volksgezondheid behoort. publique dans ses attributions.

Art. 42.De stagedienst beschikt over een ruimte voor seminaria of

Art. 42.Le service de stage dispose d'un local pour les séminaires ou

voor vergaderingen van de medische staf alsook over faciliteiten voor pour les réunions du personnel médical et d'infrastructures pour la
het raadplegen van een medische bibliotheek door de consultation, par le candidat spécialiste, d'une bibliothèque
kandidaat-specialist. médicale.

Art. 43.De stagedienst beschikt over een gepast logement voor de

Art. 43.Le service de stage dispose d'un logement adéquat pour le

kandidaat-specialist tijdens de slapende wachtdienst. candidat spécialiste pendant les gardes dormantes.

Art. 44.Indien de stagedienst deel uitmaakt van een ziekenhuis,

Art. 44.Si le service de stage fait partie d'un hôpital, les

worden volgende voorwaarden nageleefd : conditions suivantes sont respectées :
1° de erkenning als stagedienst heeft betrekking op het geheel, een 1° l'agrément en tant que service de stage porte sur l'ensemble, sur
afdeling of een groep van afdelingen van een ziekenhuisdienst, een une section ou sur un groupe de sections d'un service hospitalier,
medisch-technische dienst of een medisch-sociale dienst; d'un service médico-technique ou d'un service médico-social;
2° indien de stagedienst gespreid is over meerdere vestigingsplaatsen 2° si le service de stage est réparti sur plusieurs sites d'un même
van eenzelfde ziekenhuis, een associatie of een ziekenhuisgroepering hôpital, d'une association ou d'un groupement d'hôpitaux, chacun de
voldoet elke vestigingsplaats aan alle vastgestelde vereisten behalve ces sites répond à toutes les conditions fixées, excepté pour ce qui
voor wat betreft het vereist aantal bedden. Binnen het geheel van de est du nombre requis de lits. Le nombre requis de lits doit être
stagedienst moet het vereist aantal bedden worden bereikt; atteint dans l'ensemble du service de stage;
3° indien de stagedienst gespreid is over meerdere vestigingsplaatsen 3° si le service de stage est réparti sur plusieurs sites d'un même
van eenzelfde ziekenhuis, een associatie of van een
ziekenhuisgroepering, wordt een permanentie ten minste verzekerd door hôpital, d'une association ou d'un groupement d'hôpitaux, une
een kandidaat-specialist in de heelkunde en door een permanence est assurée par au moins un candidat spécialiste en
kandidaat-specialist in ofwel de inwendige geneeskunde ofwel de chirurgie et par un candidat spécialiste soit en médecine interne,
anesthesiologie-reanimatie. Beiden moeten reeds twee opleidingsjaren soit en anesthésiologie-réanimation. Tous deux doivent avoir achevé
volbracht hebben; deux années de formation;
4° de supervisie van elke kandidaat-specialist moet ten allen tijde 4° la supervision de tous les candidats spécialistes doit être assurée
verzekerd worden door een arts-specialist van de in de desbetreffende à tout moment par un médecin spécialiste dans la spécialité pratiquée
stagedienst beoefende specialisme, die tijdens de normale diensturen dans le service de stage concerné, physiquement présent dans le
fysiek aanwezig is in de stagedienst en buiten de normale diensturen service de stage pendant les heures normales de service, appelable
vierentwintig uur op vierentwintig kan worden opgeroepen en vingt-quatre heures sur vingt-quatre en dehors de ces heures et
onmiddellijk ter beschikking is. Tijdens weekenden en op feestdagen immédiatement disponible. Pendant les week-ends et les jours fériés,
legt bedoelde arts-specialist bezoeken af; le médecin spécialiste en question effectue des visites;
5° het ziekenhuis moet beschikken over een erkend laboratorium voor 5° l'hôpital doit disposer d'un laboratoire agréé de biologie clinique
klinische biologie waarop de kandidaat-specialist ten allen tijde vlot auquel le candidat spécialiste peut rapidement faire appel à tout
een beroep kan doen. Er wordt door bedoelde laboratoria een permanente moment. Le laboratoire en question assure une permanence vingt-quatre
wachtdienst verzekerd van vierentwintig uur op vierentwintig. heures sur vingt-quatre.
HOOFDSTUK 5. - Opheffingsbepaling en overgangsbepalingen CHAPITRE 5. - Disposition abrogatoire et dispositions transitoires

Art. 45.Het ministerieel besluit van 30 april 1999 tot vaststelling

Art. 45.L'arrêté ministériel du 30 avril 1999 fixant les critères

van de algemene criteria voor de erkenning van généraux d'agréation des médecins spécialistes, des maîtres de stage
geneesheren-specialisten, stagemeesters en stagediensten, gewijzigd et des services de stage, modifié par les arrêtés ministériels des 12
bij de ministeriële besluiten van 12 maart 2003 en 19 augustus 2008, mars 2003 et 19 août 2008, est abrogé.
wordt opgeheven.

Art. 46.§ 1.De kandidaat-specialist die op de datum van inwerking

Art. 46.§ 1er. Le candidat spécialiste qui, à la date d'entrée en

treden van dit besluit een opleiding voor het bekomen van een titel vigueur du présent arrêté, a entamé sur la base d'un plan de stage
van niveau 2 of niveau 3 zoals bedoeld in voornoemd koninklijk besluit approuvé une formation en vue de l'obtention d'un titre de niveau 2 ou
van 25 november 1991, heeft aangevat op basis van een goedgekeurd de niveau 3 tel que visé dans l'arrêté royal précité du 25 novembre
stageplan, mag zijn opleiding verder zetten met toepassing van 1991, est autorisé à poursuivre sa formation en application de
voornoemd ministerieel besluit van 30 april 1999. l'arrêté ministériel précité du 30 avril 1999.
§ 2. Op de stagemeester en de stagedienst die op de datum van
inwerking treden van dit besluit een erkenningsaanvraag hebben
ingediend, blijft voornoemd ministerieel besluit van 30 april 1999 van § 2. L'arrêté ministériel précité du 30 avril 1999 reste applicable au
toepassing voor wat betreft bedoelde erkenningsaanvraag. maître de stage et au service de stage qui, à la date d'entrée en
vigueur du présent arrêté, ont introduit une demande d'agrément pour
ce qui concerne cette demande d' agrément .

Art. 47.De stagemeester en stagedienst die op de datum van inwerking

Art. 47.Le maître de stage et le service de stage qui, à la date

treden van dit besluit een erkenning hebben, blijven voor wat betreft d'entrée en vigueur du présent arrêté, disposent d'un agrément,
deze erkenning onderworpen aan voornoemd ministerieel besluit van 30 restent soumis à l'arrêté ministériel précité du 30 avril 1999 pour ce
april 1999. qui concerne cet agrément.
Brussel, 23 april 2014. Bruxelles, le 23 avril 2014.
Mevr. L. ONKELINX Mme L. ONKELINX
^