← Terug naar "Ministerieel besluit tot vaststelling van de specificaties voor de berekening van het rendement van de elektrische warmtepompen bedoeld in bijlage A1, § 10.2.3.3, van het besluit van de Waalse Regering van 15 mei 2014 tot uitvoering van het decreet van 28 november 2013 betreffende de energieprestaties van gebouwen "
Ministerieel besluit tot vaststelling van de specificaties voor de berekening van het rendement van de elektrische warmtepompen bedoeld in bijlage A1, § 10.2.3.3, van het besluit van de Waalse Regering van 15 mei 2014 tot uitvoering van het decreet van 28 november 2013 betreffende de energieprestaties van gebouwen | Arrêté ministériel fixant les spécifications pour le calcul du rendement de production des pompes à chaleur électriques visé à l'annexe A1, § 10.2.3.3, de l'arrêté du Gouvernement wallon du 15 mai 2014 portant exécution du décret du 28 novembre 2013 relatif à la performance énergétique des bâtiments |
---|---|
WAALSE OVERHEIDSDIENST | SERVICE PUBLIC DE WALLONIE |
16 JANUARI 2017. - Ministerieel besluit tot vaststelling van de | 16 JANVIER 2017. - Arrêté ministériel fixant les spécifications pour |
specificaties voor de berekening van het rendement van de elektrische | le calcul du rendement de production des pompes à chaleur électriques |
warmtepompen bedoeld in bijlage A1, § 10.2.3.3, van het besluit van de | visé à l'annexe A1, § 10.2.3.3, de l'arrêté du Gouvernement wallon du |
Waalse Regering van 15 mei 2014 tot uitvoering van het decreet van 28 | 15 mai 2014 portant exécution du décret du 28 novembre 2013 relatif à |
november 2013 betreffende de energieprestaties van gebouwen | la performance énergétique des bâtiments |
De Minister van de Plaatselijke Besturen, Stedelijk Beleid, | Le Ministre des Pouvoirs locaux, de la Ville, du Logement et de |
Huisvesting en Energie, | l'Energie, |
Gelet op het decreet van 28 november 2013 betreffende de | Vu le décret du 28 novembre 2013 relatif à la performance énergétique |
energieprestatie van gebouwen, artikel 3; | des bâtiments, l'article 3; |
Gelet op het besluit van de Waalse Regering van 15 mei 2014 tot | Vu l'arrêté du Gouvernement wallon du 15 mai 2014 portant exécution du |
uitvoering van het decreet van 28 november 2013 betreffende de | décret du 28 novembre 2013 relatif à la performance énergétique des |
energieprestaties van gebouwen, inzonderheid op artikel 3, gewijzigd | |
bij het besluit van 28 januari 2016 en bijlage A1, vervangen door het | bâtiments, l'article 3, modifié par l'arrêté du 28 janvier 2016 et |
ministerieel besluit van 15 december 2016; | l'annexe A1, remplacée par l'arrêté du 15 décembre 2016; |
Gelet op het rapport van 13 oktober 2016 opgemaakt overeenkomstig | Vu le rapport du 13 octobre 2016 établi conformément à l'article 3, |
artikel 3, 2°, van het decreet van 11 april 2014 houdende uitvoering | 2°, du décret du 11 avril 2014 visant à la mise en oeuvre des |
van de resoluties van de Vrouwenconferentie van de Verenigde Naties | résolutions de la Conférence des Nations unies sur les femmes à Pékin |
die in september 1995 in Peking heeft plaatsgehad en tot integratie | de septembre 1995 et intégrant la dimension du genre dans l'ensemble |
van de genderdimensie in het geheel van de gewestelijke beleidslijnen; | des politiques régionales; |
Gelet op advies nr. 60.570/4 van de Raad van State, gegeven op 28 | Vu l'avis 60.570/4 du Conseil d'Etat, donné le 28 décembre 2016, en |
december 2016, overeenkomstig artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de | application de l'article 84, § 1er, alinéa 1er, 2°, des lois sur le |
wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, | Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, |
Besluit : | Arrête : |
Artikel 1.Voor de toepassing van bijlage A1, § 10.2.3.3, van het |
Article 1er.Pour l'application de l'annexe A1, § 10.2.3.3, de |
besluit van de Waalse Regering van 15 mei 2014 worden de specificaties | l'arrêté du Gouvernement wallon du 15 mai 2014, les spécifications |
voor de berekening van de COPtest en de SPF in de bijlage bij dit | pour le calcul du COPtest et du SPF sont déterminées à l'annexe du |
besluit bepaald. | présent arrêté. |
Art. 2.Dit besluit heeft uitwerking op 1 januari 2017. |
Art. 2.Le présent arrêté produit ses effets le 1er janvier 2017. |
Artikel 1 is van toepassing op elke eindaangifte voor energieprestatie | L'article 1er est applicable à toute déclaration PEB finale à établir |
van gebouwen die opgesteld wordt vanaf 1 januari 2017. | à partir du 1er janvier 2017. |
Namen, 16 januari 2017. | Namur, le 16 janvier 2017. |
P. FURLAN | P. FURLAN |
Bijlage | Annexe |
Specificaties voor de testcondities voor het bepalen van COP test en | Spécifications pour les conditions de test pour la détermination du |
de bepalingen voor het berekenen van de SPF voor warmtepompen met | COP test et les dispositions pour le calcul du SPF pour les pompes à |
directe warmtewisseling en warmtepompen die oppervlaktewater, een | chaleur à détente directe et les pompes à chaleur qui utilisent l'eau |
riolering of het effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie als | de surface, l'eau des égouts ou l'eau de l'effluent d'une installation |
warmtebron gebruiken | d'épuration des eaux d'égout comme source de chaleur |
1. Inleiding | 1. Introduction |
Onderstaande specificaties vormen een aanvulling op § 10.2.3.3 van | Les spécifications ci-dessous constituent un complément au § 10.2.3.3 |
bijlage A1 bij het besluit van de Waalse Regering van 15 mei 2014 tot | de l'annexe A1 de l'arrêté du Gouvernement wallon du 15 mai 2014 |
uitvoering van het decreet van 28 november 2013 betreffende de | portant exécution du décret du 28 novembre 2013 relatif à la |
energieprestatie van gebouwen. | performance énergétique des bâtiments. |
De meting van de prestatiecoëfficiënt (coefficient of performance) COPtest | La mesure du coefficient de performance (coefficient of performance) |
COPtest est réalisée à des températures tests et selon les | |
moet gebeuren bij de testtemperaturen en volgens de specificaties | spécifications explicitées ci-dessous et est conforme aux méthodes de |
zoals hieronder vastgelegd en verder conform (zo nodig een gepaste | test (ou, si nécessaire, à une combinaison appropriée de méthodes de |
combinatie van) de testmethoden vastgelegd in NBN EN 14511 en/of NBN EN 15879-1. | test) explicitées dans les normes NBN EN 14511 et/ou NBN EN 15879-1. |
NOTA | NOTE |
Verschillende combinaties van de warmtebron en -afvoer en sommige | Différentes combinaisons de source de chaleur, émission de chaleur et |
testtemperaturen vormen toevoegingen: ze komen als zodanig niet voor | certaines températures tests ont été ajoutées. Celles-ci ne sont pas |
in de geciteerde (of andere bestaande) normen. | présentées en tant que telles dans les normes citées (ou existantes). |
2. Normatieve referenties | 2. Références normatives |
Enkel de normversie met de geciteerde datum is van toepassing. | Seule la version de norme avec la date citée est applicable. |
NBN EN 14511:2011 | NBN EN 14511:2011 |
Air conditioners, liquid chilling packages and heat pumps with | Climatiseurs, groupes refroidisseurs de liquide et pompes à chaleur |
electrically driven compressors for space heating and cooling | avec compresseur entraîné par moteur électrique pour le chauffage et |
la réfrigération des locaux | |
NBN EN 15879-1:2011 | NBN EN 15879-1:2011 |
Testing and rating of direct exchange ground coupled heat pumps with | Essais et détermination des caractéristiques des pompes à chaleur à |
détente directe avec le sol avec compresseur entraîné par moteur | |
electrically driven compressors for space heating and/or cooling - | électrique pour le chauffage et/ou la réfrigération des locaux - |
Part 1: Direct exchange-to-water heat pumps | Partie 1: Pompes à chaleur à échange direct avec l'eau |
3. Warmtepompen met directe warmtewisseling | 3. Pompes à chaleur à détente directe |
Onder warmtepompen met directe warmtewisseling worden in deze tekst | Dans ce texte, les pompes à chaleur à détente directe sont des |
toestellen verstaan die minstens één van volgende elementen bevatten : | appareils disposant au moins d'un des éléments suivants : |
? verdampers die in de bodem ingebracht zijn en die voelbare warmte (en eventueel latente warmte, nl. door bevriezing van het water in de bodem) door geleiding rechtstreeks aan de bodem onttrekken (zonder tussenkomst van een intermediair transport fluïdum zoals water of een antivries oplossing) ? condensors die in de structuur van het gebouw (meestal vloeren, ev. ook andere scheidingsconstructies, bv. muren of plafonds) ingebed zijn en de warmte rechtstreeks aan de gebouwstructuur afgeven (zonder tussenkomst van een intermediair transport fluïdum, zoals lucht of water) | ? des évaporateurs qui sont enterrés dans le sol et qui puisent directement la chaleur sensible (et, éventuellement, la chaleur latente; notamment lors du gel de l'eau dans le sol) par conduction dans le sol (sans l'intervention d'un fluide caloporteur intermédiaire comme l'eau ou une solution antigel); ? des condenseurs qui sont intégrés dans la structure du bâtiment (généralement les planchers, mais aussi éventuellement d'autres éléments de construction comme les murs ou les plafonds) et qui émettent directement la chaleur dans le bâtiment (sans l'intervention d'un fluide caloporteur intermédiaire comme l'air ou l'eau). |
De prestatiecoëfficiënt (coefficient of performance) COPtest van | Le coefficient de performance (coefficient of performance) COPtest de |
dergelijke warmtepompen moet bij conventie bepaald worden bij de | ces pompes à chaleur est déterminé par convention dans les conditions |
volgende testomstandigheden voor gebruik in § 10.2.3.3 van bijlage A1 | de test suivantes pour l'application du § 10.2.3.3 de l'annexe A1 de |
bij het besluit van de Waalse Regering van 15 mei 2014 tot uitvoering | l'arrêté du Gouvernement wallon du 15 mai 2014 portant exécution du |
van het decreet van 28 november 2013 betreffende de energieprestatie | décret du 28 novembre 2013 relatif à la performance énergétique des |
van gebouwen : Warmtebron Warmteafvoer Testomstandigheden bodem, met behulp van een verdamper in de grond gerecycleerde lucht, eventueel in combinatie met buitenlucht DX1.5/A20 bodem, met behulp van een verdamper in de grond enkel buitenlucht, zonder gebruik van een warmteterugwinapparaat DX1.5/A2 bodem, met behulp van een verdamper in de grond enkel buitenlucht, met gebruik van een warmteterugwinapparaat DX1.5/A20 bodem, met behulp van een verdamper in de grond water DX1.5/W35 bodem, met behulp van een verdamper in de grond condensor ingebed in de structuur van het gebouw DX1.5/DX35 bodem met behulp van een intermediair hydraulisch circuit condensor ingebed in de structuur van het gebouw | bâtiments : Source de chaleur Emission de chaleur Conditions de test sol, par l'intermédiaire d'un évaporateur enterré air recyclé, éventuellement en combinaison avec de l'air extérieur DX1,5/A20 sol, par l'intermédiaire d'un évaporateur enterré uniquement de l'air extérieur, sans utilisation d'un appareil de récupération de chaleur DX1,5/A2 sol, par l'intermédiaire d'un évaporateur enterré uniquement de l'air extérieur, en utilisant un appareil de récupération de chaleur DX1,5/A20 sol, par l'intermédiaire d'un évaporateur enterré Eau DX1,5/W35 sol, par l'intermédiaire d'un évaporateur enterré condenseur intégré dans la structure du bâtiment DX1,5/DX35 sol, par l'intermédiaire d'un circuit hydraulique condenseur intégré dans la structure du bâtiment |
B0/DX35 bodem door middel van grondwater condensor ingebed in de structuur van het gebouw W10/DX35 buitenlucht, eventueel in combinatie met afgevoerde lucht condensor ingebed in de structuur van het gebouw A2/DX35 enkel afgevoerde lucht, zonder gebruik van een warmteterugwinapparaat condensor ingebed in de structuur van het gebouw A20/DX35 enkel afgevoerde lucht, met gebruik van een warmteterugwinapparaat condensor ingebed in de structuur van het gebouw | B0/DX35 sol, par l'intermédiaire d'eau souterraine condenseur intégré dans la structure du bâtiment W10/DX35 air extérieur, éventuellement en combinaison avec de l'air rejeté condenseur intégré dans la structure du bâtiment A2/DX35 uniquement de l'air rejeté, sans utilisation d'un appareil de récupération de chaleur condenseur intégré dans la structure du bâtiment A20/DX35 uniquement de l'air rejeté, en utilisant un appareil de récupération de chaleur condenseur intégré dans la structure du bâtiment |
A2/DX35 | A2/DX35 |
waarin: | où : |
A lucht als medium (air). Het cijfer erna is de droge bol | A air comme vecteur (air). Le chiffre qui suit est la température |
inlaattemperatuur, in ° C. | d'entrée au bulbe sec, en ° C. |
B intermediaire vloeistof met een vriestemperatuur lager dan die van | B fluide intermédiaire avec une température de congélation inférieure |
water (brine). Het cijfer erna is de inlaattemperatuur in de | à celle de l'eau (brine). Le chiffre qui suit est la température |
verdamper, in ° C. | d'entrée à l'évaporateur, en ° C. |
DX directe warmtewisseling (direct exchange). Het cijfer erna is de | DX échange thermique direct (direct exchange). Le chiffre qui suit est |
gemiddelde temperatuur van het vloeistofbad waarin de warmtewisselaar | la température moyenne du bain dans lequel l'échangeur de chaleur est |
ondergedompeld is, in ° C. | immergé, en ° C. |
W water als medium (water). Het cijfer erna is de inlaattemperatuur in | W eau comme vecteur (water). Le chiffre qui suit est la température |
de verdamper of de uitlaattemperatuur aan de condensor, in ° C. | d'entrée à l'évaporateur ou la température de sortie au condenseur, en ° C. |
Net zoals bij directe warmtewisseling langs de verdamperzijde (zoals | Comme pour l'échange thermique direct côté évaporateur (tel que |
voorgeschreven in NBN EN 15879-1), moet ook bij directe warmtewisseling langs de condensorzijde de condensor in een water (of glycol) bad ondergedompeld worden, waarvan de gemiddelde temperatuur (tussen vloeistof in- en uitlaat) overeenkomt met de waarde in bovenstaande tabel. Het thermisch vermogen afgegeven door de condensor wordt bepaald als het product van enerzijds het massadebiet van het "koelmiddel" en anderzijds het enthalpieverschil tussen de condensorinlaat en de condensoruitlaat (o.b.v. de ter plaatse gemeten temperaturen en drukken). De verzadigingstemperatuur van het "koelmiddel" overeenkomend met de druk gemeten aan de condensorinlaat tijdens de test wordt θsupply,test genoemd en dient gerapporteerd te worden. In geval van een condensor ingebed in de structuur van het gebouw | prescrit dans la norme NBN EN 15879-1), le condenseur est également immergé dans un bain d'eau (ou d'eau glycolée) en cas d'échange thermique direct côté condenseur. La température moyenne de ce bain (entre l'entrée et la sortie du liquide) correspond aux valeurs se trouvant dans le tableau ci-dessus. La puissance thermique fournie par le condenseur est déterminée comme le produit du débit massique du fluide réfrigérant et de la différence d'enthalpie entre l'entrée et la sortie du condenseur (en fonction des températures et des pressions mesurées sur site). La température de saturation du fluide réfrigérant correspondant à la pression mesurée à l'entrée du condenseur lors du test est notée θsupply,test et doit être rapportée. Dans le cas d'un condenseur intégré dans la structure du bâtiment, on |
gelden voor de berekening van de gemiddelde seizoensprestatiefactor | applique au calcul du facteur de performance saisonnier moyen (SPF) |
(SPF) volgende aanvullende bepalingen : | les dispositions supplémentaires suivantes : |
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld | Pour la consultation du tableau, voir image |
4. Oppervlaktewater, riolering of effluent van een | 4. Eau de surface, des égouts ou de l'effluent d'une installation |
rioolwaterzuiveringsinstallatie als warmtebron | d'épuration des eaux d'égout comme source de chaleur |
Indien oppervlaktewater (van rivieren, zeeën, meren, kanalen, enz.), | Si l'eau de surface (rivières, mers, lacs, canaux, etc...), l'eau des |
een riolering of het effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie | égouts ou l'eau de l'effluent d'une installation d'épuration des eaux |
als warmtebron benut wordt, moet de prestatiecoëfficiënt (coefficient | d'égout est utilisée comme source de chaleur, le coefficient de |
of performance) COPtest van de warmtepomp bij conventie bepaald worden | performance (coefficient of performance) COPtest de la pompe à chaleur |
bij de volgende testomstandigheden voor gebruik in § 10.2.3.3 van | est déterminé par convention selon les conditions de test suivantes |
bijlage A1 bij het besluit van de Waalse Regering van 15 mei 2014 tot | pour l'application du § 10.2.3.3 de l'annexe A1 de l'arrêté du |
uitvoering van het decreet van 28 november 2013 betreffende de energieprestatie van gebouwen : Warmtebron Warmteafvoer Testomstandigheden oppervlaktewater gerecycleerde lucht, eventueel in combinatie met buitenlucht | Gouvernement wallon du 15 mai 2014 portant exécution du décret du 28 novembre 2013 relatif à la performance énergétique des bâtiments : Source de chaleur Emission de chaleur Conditions de test eau de surface air recyclé, éventuellement en combinaison avec de l'air extérieur |
W2*/A20 | W2*/A20 |
oppervlaktewater | eau de surface |
enkel buitenlucht, zonder gebruik van een warmteterugwinapparaat | uniquement de l'air extérieur, sans utilisation d'un appareil de |
récupération de chaleur | |
W2*/A2 | W2*/A2 |
oppervlaktewater | eau de surface |
enkel buitenlucht, met gebruik van een warmteterugwinapparaat | uniquement de l'air extérieur, en utilisant un appareil de récupération de chaleur |
W2*/A20 | W2*/A20 |
oppervlaktewater | eau de surface |
Water | eau |
W2*/W35 | W2*/W35 |
oppervlaktewater | eau de surface |
condensor ingebed in de structuur van het gebouw | condenseur intégré dans la structure du bâtiment |
W2*/DX35 | W2*/DX35 |
riolering of effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie | eau des égouts ou de l'effluent d'une installation d'épuration des eaux d'égout |
gerecycleerde lucht, eventueel in combinatie met buitenlucht | air recyclé, éventuellement en combinaison avec de l'air extérieur |
W2*/A20 | W2*/A20 |
riolering of effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie enkel buitenlucht, zonder gebruik van een warmteterugwinapparaat W2*/A2 riolering of effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie enkel buitenlucht, met gebruik van een warmteterugwinapparaat W2*/A20 riolering of effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie | eau des égouts ou de l'effluent d'une installation d'épuration des eaux d'égout uniquement de l'air extérieur, sans utilisation d'un appareil de récupération de chaleur W2*/A2 eau des égouts ou de l'effluent d'une installation d'épuration des eaux d'égout uniquement de l'air extérieur, en utilisant un appareil de récupération de chaleur W2*/A20 eau des égouts ou de l'effluent d'une installation d'épuration des eaux d'égout |
Water | eau |
W2*/W35 | W2*/W35 |
riolering of effluent van een rioolwaterzuiveringsinstallatie | eau des égouts ou de l'effluent d'une installation d'épuration des eaux d'égout |
condensor ingebed in de structuur van het gebouw | condenseur intégré dans la structure du bâtiment |
W2*/DX35 | W2*/DX35 |
waarin: | où : |
* uitlaattemperatuur aan de verdamper ? 0° C. | * température de sortie de l'évaporateur ? 0° C. |
A lucht als medium (air). Het cijfer erna is de droge bol | A air comme vecteur (air). Le chiffre qui suit est la température |
inlaattemperatuur, in ° C. | d'entrée au bulbe sec, en ° C. |
DX directe warmtewisseling (direct exchange). Het cijfer erna is de | DX échange thermique direct (direct exchange). Le chiffre qui suit est |
gemiddelde temperatuur van het vloeistofbad waarin de warmtewisselaar | la température moyenne du bain dans lequel l'échangeur de chaleur est |
ondergedompeld is, in ° C. | immergé, en ° C |
W water als medium (water). Het cijfer erna is de inlaattemperatuur in | W eau comme vecteur (water). Le chiffre qui suit est la température |
de verdamper of de uitlaattemperatuur aan de condensor, in ° C. | d'entrée à l'évaporateur ou la température de sortie au condenseur, en ° C. |
In geval van een condensor ingebed in de structuur van het gebouw | Dans le cas d'un condenseur intégré dans la structure du bâtiment, on |
gelden voor de berekening van de gemiddelde seizoensprestatiefactor | applique au calcul du facteur de performance saisonnier moyen (SPF) |
(SPF) dezelfde aanvullende bepalingen als in § 3 vastgelegd." | les dispositions supplémentaires telles que définies au § 3. » |
Gezien om te worden gevoegd bij het ministerieel besluit van 16 | Vu pour être annexé à l'arrêté ministériel du 16 janvier 2017 fixant |
januari 2017 tot vaststelling van de specificaties voor het berekenen | les spécifications pour le calcul du rendement de production des |
van de opwekkingsrendement van elektrische warmtepompen bedoeld in § | pompes à chaleur électriques visé à l'annexe A1, § 10.2.3.3, de |
10.2.3.3 van bijlage A1 bij het besluit van de Waalse Regering van 15 | l'arrêté du Gouvernement wallon du 15 mai 2014 portant exécution du |
mei 2014 tot uitvoering van het decreet van 28 november 2013 | décret du 28 novembre 2013 relatif à la performance énergétique des |
betreffende de energieprestatie van gebouwen. | bâtiments. |
Namen, 16 januari 2017. | Namur, le 16 janvier 2017. |
De Minister van de Plaatselijke Besturen, de Stad, Huisvesting en | Le Ministre des Pouvoirs locaux, de la Ville, du Logement et de |
Energie, | l'Energie, |
P. FURLAN | P. FURLAN |