← Terug naar "Ministerieel besluit tot vaststelling van het gebied `Herkenrodebos en het kasteel van Stevoort' in de landschapsatlas "
Ministerieel besluit tot vaststelling van het gebied `Herkenrodebos en het kasteel van Stevoort' in de landschapsatlas | Arrêté ministériel établissant la zone `Forêt de Herkenrode et château de Stevoort' dans l'atlas paysager |
---|---|
VLAAMSE OVERHEID OMGEVING 13 OKTOBER 2021. - Ministerieel besluit tot vaststelling van het gebied `Herkenrodebos en het kasteel van Stevoort' in de landschapsatlas Rechtsgronden Dit besluit is gebaseerd op: | AUTORITE FLAMANDE ENVIRONNEMENT ET AMENAGEMENT DU TERRITOIRE 13 OCTOBRE 2021. - Arrêté ministériel établissant la zone `Forêt de Herkenrode et château de Stevoort' dans l'atlas paysager Fondement juridique Le présent arrêté est fondé sur : |
- het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013, artikel 4.1.1, 1°. | - le Décret relatif au Patrimoine immobilier du 12 juillet 2013, article 4.1.1, 1°. |
- het Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014, artikel 4.1.6. | - l'Arrêté sur le Patrimoine immobilier du 16 mai 2014, article 4.1.6. |
Procedurestappen en vormvereisten | Etapes procédurales et formalités |
Dit besluit kwam tot stand volgens de procedurestappen en | Le présent arrêté a été pris conformément aux étapes procédurales et |
vormvereisten, beschreven in: | aux formalités décrites dans : |
- het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013, artikel 4.1.3; | - le Décret relatif au Patrimoine immobilier du 12 juillet 2013, |
article 4.1.3 ; | |
- het Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014, artikel 4.1.6; | - l'Arrêté sur le Patrimoine immobilier du 16 mai 2014, article 4.1.6 |
- het ministerieel besluit van 17 juli 2015 tot vaststelling van de | ; - l'arrêté ministériel du 17 juillet 2015 fixant la méthodologie |
inventarismethodologie voor de landschapsatlas. | d'inventaire pour l'atlas paysager. |
De volgende procedurestappen en vormvereisten zijn vervuld: | Les suivantes étapes procédurales et formalités ont été remplies : |
- de erfgoedwaarden van de onroerende goederen die worden opgenomen in | - les valeurs patrimoniales des biens immobiliers à inclure dans |
de vastgestelde landschapsatlas zijn onderzocht. | l'atlas paysager arrêté ont été examinées. |
- de resultaten van het onderzoek voor opname van de onroerende | - les résultats de la recherche relative à la zone à arrêter, en vue |
goederen in de vastgestelde landschapsatlas zijn voor het vast te | de l'inclusion des biens immobiliers dans l'atlas paysager arrêté, ont |
stellen gebied publiek raadpleegbaar gesteld in de vorm van een | été mis à la disposition du public sous la forme d'une description |
beschrijving op basis van de erfgoedwaarde, de erfgoedkenmerken en de | basée sur la valeur patrimoniale, les caractéristiques patrimoniales |
erfgoedelementen. | et les éléments patrimoniaux. |
- het agentschap Onroerend Erfgoed organiseerde een openbaar onderzoek | - l'agence Patrimoine de Flandre a organisé une enquête publique du 20 |
van 20 oktober 2020 tot en met 18 december 2020. | octobre 2020 au 18 décembre 2020. |
- de Vlaamse Commissie Onroerend Erfgoed gaf advies op 11 maart 2021. | - la Commission flamande du Patrimoine immobilier a rendu un avis le 11 mars 2021. |
- de behandeling van de opmerkingen en bezwaren en het advies van de | - le traitement des observations et des objections et l'avis de la |
Vlaamse Commissie Onroerend Erfgoed van 11 maart 2021 is opgenomen in | Commission flamande du patrimoine immobilier du 11 mars 2021 sont |
het beveiligd digitaal bestand genaamd | inclus dans le fichier numérique sécurisé, intitulé |
`2020-V21_BehandelingAdviezenBezwaren' opgenomen als bijlage bij dit besluit. | `2020-V21_BehandelingAdviezenBezwaren' joint au présent arrêté. |
Motivering | Motivation |
De onroerende goederen die worden opgenomen in de vastgestelde | Les biens immobiliers à inclure dans l'atlas paysager arrêté ont une |
landschapsatlas hebben erfgoedwaarde en zijn voldoende goed bewaard. | valeur patrimoniale et sont suffisamment bien préservés. |
Die onroerende goederen maken integraal deel uit van het gebied | Ces biens immobiliers font partie intégrante de la zone `Forêt de |
`Herkenrodebos en het kasteel van Stevoort' waarvan de erfgoedwaarden | Herkenrode et château de Stevoort' dont les valeurs patrimoniales |
als volgt gemotiveerd kunnen worden: | peuvent être justifiées comme suit : |
- de historische waarde: `Herkenrodebos en het kasteel van Stevoort' is een representatief voorbeeld van een 18de-19de-eeuws ontginningslandschap in vochtig Haspengouw waarbij bos naar landbouwgebied werd omgezet. Door de ontbossing evolueerde een uitgestrekt, aaneengesloten boscomplex naar een halfopen landbouwlandschap. Enkele verspreid liggende oudboskernen getuigen nog van het vroegere bosbeheer. Eeuwenlang hebben ze een historisch permanent bodemgebruik als bos gekend, wat hen geschikt maakt voor het overleven van oudbosplanten. Nog een getuige van het historische bosbeheer is de oudbosgrens met grenspalen rond het bosbezit van de voormalige abdij van Herkenrode. Rond het huidige Herkenrodebos komen nu nog verschillende bomenrijen als perceelsscheidingen voor op terreinen die naar landbouwgrond zijn omgezet. Vooral de kleinschalige graslanden met houtkanten roepen er het sterkst het beeld op van het | - valeur historique : `Forêt de Herkenrode et château de Stevoort' est un exemple représentatif d'un paysage de défrichement des 18e et 19e siècles dans l'Hesbaye humide où la forêt a été convertie en terres agricoles. Par suite du déboisement un vaste complexe forestier continu s'est transformé en un paysage agricole semi-ouvert. Quelques anciens noyaux forestiers dispersés témoignent encore de l'ancienne gestion forestière. Pendant des siècles, ils ont eu une affectation permanente du sol en tant que forêt, ce qui les rend propices à la survie des plantes caractéristiques des forêts anciennes. Un autre témoin de la gestion forestière historique est la frontière de l'ancienne forêt avec des poteaux de délimitation autour de la propriété forestière de l'ancienne abbaye de Herkenrode. Autour de l'actuelle Forêt de Herkenrode, plusieurs rangées d'arbres font encore office de limites de parcelles sur des terres qui ont été converties en terres agricoles. Les petites prairies avec talus boisés, en particulier, sont celles qui évoquent le plus fortement l'image du |
historische ontginningslandschap. In de andere delen van het gebied | paysage de défrichement historique. Dans les autres parties de la |
komt dit landschapskenmerk veel minder uitgesproken voor. Een ander | zone, cette caractéristique paysagère est beaucoup moins prononcée. Le |
kenmerk van het ontginningslandschap is het netwerk van door de mens | réseau de canaux artificiels est une autre caractéristique du paysage |
gegraven grachten. Om ze voor de landbouw geschikt te maken was de | de défrichement. Pour les rendre aptes à l'agriculture, ces sols |
ontwatering van deze natte zandleembodems een noodzaak. Eigen aan de | humides sablo-limoneux devaient être drainés. Un trait caractéristique |
evolutie van het gebied als landbouwzone is de bouw van 19de-begin | du développement de la zone en tant que zone agricole est la |
20ste-eeuwse vakwerkhoeves, kenmerkend voor de streek. Sommigen hebben | construction de fermes à colombages au 19e siècle et au début du 20e |
nog een meidoornhaag als perceelsgrens, waaronder bijvoorbeeld de | siècle. Certaines ont encore une haie d'aubépine comme limite de |
kenmerkende Busselkenshoeve. Ook de komst van de stokerij Claes | parcelle, dont, par exemple, la très caractéristique Busselkenshoeve. |
herinnert aan de 19de-eeuwse gebiedsontwikkeling. In de vallei van de | L'arrivée de la distillerie Claes rappelle également le développement |
Herk komen elzenbroekbosjes voor met een onderbegroeiing van | spatial au 19e siècle. Dans la vallée de la Herk, on trouve des |
ruigtekruiden, afgewisseld met riet en hooilanden. Op de Grote en de | aulnaies marécageuses avec un sous-bois de macrophorbiées, alternant |
Kleine Herk vormen de watermolens restanten van het vroegere | avec des roseaux et des prairies de fauche. Sur la Grande-Herk et la |
landgebruik, meer bepaalde de Elsartmolen en de Dorpsmolen in de | Petite-Herk, les moulins à eau sont des vestiges de l'ancienne |
affectation des sols, plus particulièrement l'Elsartmolen et le | |
dorpskern van Stevoort. Deze Dorpsmolen vormt samen met het kasteel | Dorpsmolen dans le centre de Stevoort. Ce Dorpsmolen (moulin de |
van de heren van Stevoort, het park en sterrenbos een historisch | village), ainsi que le château des seigneurs de Stevoort, le parc et |
la forêt en étoile, forment un ensemble historique. Vestiges des | |
geheel. Als restanten van de bezittingen van de heren van Stevoort | possessions des seigneurs de Stevoort, ils témoignent du passé féodal |
getuigt het van het feodale verleden van Stevoort. | de Stevoort. |
- de ruimtelijk-structurerende waarde: kenmerkend voor de ruimtelijke | - valeur structurante sur le plan spatial : la structure spatiale de |
structuur van het gebied is de beperkte aanwezigheid van wegen en | la zone est caractérisée par la présence limitée de routes et de |
bâtiments. Les chemins non pavés et les routes lentes, telles que la | |
bebouwing. Onverharde paden en trage wegen, zoals de Regenakkerstraat, | Regenakkerstraat, s'intègrent à cet environnement et illustrent le |
passen in deze omgeving en zijn illustratief voor de 19de-eeuwse | développement en tant que zone agricole au cours du 19e siècle. En |
ontwikkeling als landbouwgebied. De Herkenrodebosstraat is als | tant que route d'accès à la distillerie Claes, la Herkenrodebosstraat |
toegangsweg tot de stokerij Claes één van de weinige overblijvende | est l'une des rares routes pavées qui subsistent dans cette zone |
kasseiwegen in dit landelijke gebied. De schoorsteen van stokerij | rurale. La cheminée de la distillerie Claes façonne le paysage. Le |
Claes is beeldbepalend. Het contrast tussen het verstedelijkte Hasselt | contraste entre la zone urbaine de Hasselt et les espaces verts situés |
en de groene ruimte ten westen van de stad is opvallend. De mozaïek van kleinschalige graslanden, omzoomd met bomenrijen of houtkanten vormt in de omgeving van Herkenrodebos een typisch ruimtelijk patroon dat herinnert aan de 18de-19de-eeuwse omvorming van bos naar landbouwlandschap. Landbouwpercelen met perceelsscheidende bomenrijen, versnipperde bospercelen, het grachtennetwerk vormen zeker op het grondgebied van het voormalige Herkenrodebos een kenmerkend ruimtelijk patroon. - de esthetische waarde: het gebied heeft grotendeels een half open karakter. De afwisseling tussen bosjes en landbouwgronden zorgen voor variatie in het landschap. Het ontleent zijn charme aan het samenspel van het bijzondere landschap met een cluster van bouwkundig erfgoed. De aanwezigheid van opgaand bos, waarvan een deel oud bos, is beeldbepalend. Aan de rijke voorjaarsflora zijn de oude bosrelicten herkenbaar. - de architecturale waarde: de vakwerkhoeven in dit gebied getuigen van een regiogebonden landelijke bouwtraditie, die in Limburg lang is blijven voortleven. De vakwerkbouw heeft hier relatief beter standgehouden dan in andere streken. De parkarchitectuur bij het kasteel van Stevoort is interessant omdat ze opeenvolgende fases in de aanleg toont. Het 18de-eeuwse sterrenbos vormt het oudste deel van de parkarchitectuur in het kasteeldomein, duidelijk ontworpen in functie van zichtassen op de wijdere omgeving. Dichter bij het kasteel is de tuin nadien wel gemoderniseerd in de toen overheersende landschappelijke stijl van de 19de eeuw. | à l'ouest de la ville est frappant. La mosaïque de petites prairies, bordées de rangées d'arbres ou de talus boisés, forme un schéma spatial typique dans les environs de la Forêt de Herkenrode qui rappelle la transformation de la forêt en paysage agricole aux 18e et 19e siècles. Les parcelles agricoles séparées par des rangées d'arbres, les parcelles boisées fragmentées et le réseau de canaux forment un schéma spatial caractéristique, notamment sur le territoire de l'ancienne Forêt de Herkenrode. - valeur esthétique: la zone présente généralement un caractère semi-ouvert. L'alternance entre bosquets et terres agricoles crée une variation dans le paysage. L'attrait de ce dernier provient de l'interaction entre un paysage particulier et un cluster de patrimoine architectural. La présence de la forêt de haute futaie, dont une partie est ancienne, caractérise le paysage. Les vestiges de l'ancienne forêt sont reconnaissables à la richesse de la flore printanière. - valeur architecturale : les fermes à colombages dans cette zone témoignent d'une tradition de construction rurale spécifique à la région, qui a longtemps perduré dans le Limbourg. La construction à colombages a relativement mieux survécu ici que dans d'autres régions. L'architecture du parc du château de Stevoort est intéressante en ce qu'elle montre les étapes successives de son aménagement. Le bois en étoile du 18e siècle constitue la partie la plus ancienne de l'architecture du parc au sein du domaine du château, et est clairement conçu en vue d'offrir des panoramas sur l'environnement du domaine. Plus près du château, par contre, le jardin a été modernisé plus tard dans le style paysager prédominant du 19e siècle. |
- de industrieel-archeologische waarde: de vestiging van de stokerij | - valeur industrielle archéologique : l'établissement de la |
Claes herinnert aan de 19de-eeuwse gebiedsontwikkeling en getuigt van | distillerie Claes rappelle le développement spatial au 19e siècle et |
het industriële verleden van Hasselt en omgeving op het moment dat | témoigne du passé industriel de Hasselt et de ses environs à une |
stokerijen zich tot een belangrijke industriële bedrijfsactiviteit | époque où les distilleries se développaient en une activité |
ontpopten. Vaak ontwikkelden deze sites zich in gebouwen of op | industrielle importante. Ces sites se sont souvent développés dans des |
locaties van opgeheven kloosters of abdijen, wat hier ook het geval | bâtiments ou sur des sites de monastères ou d'abbayes supprimés, ce |
was. De samenhang tussen de vestiging van de stokerij en de aanleg van | qui était également le cas ici. L'établissement de la distillerie est |
de spoorweg heeft hier ook zijn belang. | également lié à la construction du chemin de fer. |
- de wetenschappelijke waarde: de oudbosrelicten, waaronder ook het | - valeur scientifique : les vestiges de forêts anciennes, dont la |
sterrenbos, hebben wetenschappelijke waarde voor het onderzoek naar de | forêt en étoile, ont une valeur scientifique pour la recherche des |
effecten van fragmentatie en toenemende menselijke beïnvloeding op de | effets de la fragmentation et de l'influence croissante de l'homme sur |
oude bosflora en fauna. Ze vormen bovendien het habitat voor | la flore et la faune des forêts anciennes. Ils constituent en outre |
oudbosplanten met beperkte verspreidingsmogelijkheden in ruimte en | l'habitat de plantes caractéristiques des forêts anciennes dont la |
tijd, die bijgevolg zeer kwetsbaar zijn voor habitatverandering. | répartition spatiale et temporelle est limitée et qui sont dès lors |
très vulnérables aux changements d'habitat. | |
Juridisch kader | Cadre juridique |
Dit besluit sluit aan bij de volgende regelgeving: | Le présent arrêté fait suite à la réglementation suivante : |
- het ministerieel besluit van 17 juli 2015 tot vaststelling van de | - l'arrêté ministériel du 17 juillet 2015 fixant la méthodologie |
inventarismethodologie voor de landschapsatlas, | d'inventaire pour l'atlas paysager, |
DE VLAAMSE MINISTER VAN FINANCIEN EN BEGROTING, WONEN EN ONROEREND | LE MINISTRE FLAMAND DES FINANCES ET DU BUDGET, DU LOGEMENT |
ERFGOED BESLUIT: | ET DU PATRIMOINE IMMOBILIER ARRETE : |
Artikel 1.De onroerende goederen opgenomen in het beveiligd digitaal |
Article 1er.Les biens immobiliers repris au fichier numérique |
bestand onder de naam `2020-V21_artikel1' worden opgenomen in de | sécurisé intitulé `2020-V21_artikel1', sont inclus dans l'atlas |
vastgestelde landschapsatlas, vermeld in artikel 4.1.1, 1°, van het | paysager arrêté, visé à l'article 4.1.1, 1° du Décret relatif au |
Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013. | Patrimoine immobilier du 12 juillet 2013. |
Art. 2.De vastgestelde landschapsatlas is in de vorm van een |
Art. 2.L'atlas paysager arrêté est disponible sous la forme d'une |
gegeorefereerde GIS-laag beschikbaar op de website van het agentschap | couche SIG géoréférée sur le site web de l'agence Patrimoine de |
Onroerend Erfgoed. | Flandre. |
Brussel, 13 oktober 2021. | Bruxelles, le 13 octobre 2021. |
De Vlaamse minister van Financiën en Begroting, Wonen en Onroerend | Le ministre flamand des Finances et du Budget, du Logement et du |
Erfgoed, | Patrimoine immobilier, |
M. DIEPENDAELE | M. DIEPENDAELE |
Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld | Pour la consultation du tableau, voir image |